Ng�y 18 th�ng 12

Ba th�y giảng c�ng bị bắt một ng�y, c�ng bị giam một nơi, c�ng tử đạo một giờ, c�ng được suy t�n Ch�n Phước v� Hiển Th�nh một lượt l� c�c th�y: Phaol� Nguyễn Văn Mỹ, 40 tuổi; Ph�r� Trương Văn Đường, 30 tuổi v� Ph�r� Vũ Truật, 21 tuổi.


Th�nh Phaol� NGUYỄN VĂN MỸ

Th�y giảng - (1798 – 1838)

L� người lớn tuổi nhất, th�y Phaol� Mỹ như người anh cả, v� l� chỗ dựa cho hai th�y giảng c�ng bị giam chung. Trong một l� thư gửi cho thừa sai Marette, th�y Đường viết : "… Từ ng�y được diễm ph�c chịu kh� v� đức tin, th�y Mỹ thay ch�ng con vẫn viết thư cho cha. V� ch�ng con coi th�y như thay mặt cha ở giữa ch�ng con…"

Phaol� Nguyễn Văn Mỹ ch�o đời năm 1798 ở l�ng Kẻ Non, c�n gọi l� Sơn Nga, huyện Thanh Li�m, tỉnh H� Nam. T�n thật của cậu l� Nguyễn Văn Hữu. Năm 13 tuổi, được ph�p cha mẹ, cậu Mỹ theo gi�p việc Đức cha Giac�b� Longer Gia rồi sau gi�p cha Luật xứ Kẻ Đầm bốn năm. Đến năm 19 tuổi, cậu theo học tại chủng viện Kẻ Vĩnh (Vĩnh Trị).

Khi l�m th�y giảng thực thụ, th�y Mỹ được gửi đến gi�p thừa sai Marette. �t l�u sau, Đức cha Harvard Du gi�m quản gi�o phận T�y Đ�ng Ngo�i, đ� chọn th�y phụ gi�p linh mục Cornay T�n, xứ Bầu Nọ, tỉnh Sơn T�y. Nhiều kinh nghiệm v� khả năng, th�y Mỹ đ� hỗ trợ đắc lực cho vị thừa sai trẻ tuổi nhiệt th�nh, nhưng thường đau ốm nặng nề n�y. th�y Mỹ lu�n ho�n th�nh c�ng t�c mục vụ một c�ch chu đ�o: Từ giảng l� t�n t�ng v� trẻ em, đến khuy�n bảo tội nh�n hối cải. Khi t�nh h�nh cấm đạo l�n cao độ, th�y l� vị t�ng đồ nhiệt th�nh v� hữu hiệu, đi thăm từng gia đ�nh để kh�ch lệ c�c t�n hữu sống đức tin, v� c�n hơn thế, được nhiều người ngoại gi�o về đ�n nhận niềm tin Kit� gi�o.


Th�nh Ph�r� TRƯƠNG VĂN ĐƯỜNG
Th�y giảng - (1808 – 1838)

"Nhất định ch�ng t�i kh�ng đạp l�n ảnh chuộc tội, v� như vậy l� chọn c�i chết đời đời cả linh hồn lẫn x�c".

Lời n�i tr�n cho ta thấy t�m t�nh của th�nh Ph�r� Đường, vị th�y giảng đ� hơn 20 năm d�ng m�nh cho Ch�a, để t�m kiếm hạnh ph�c đ�ch thực cho ch�nh m�nh v� ta nh�n.

Sinh năm 1808 ở l�ng Kẻ Sở, x� Ninh Ph�, huyện Thanh Li�m, tỉnh H� Nam. Gia đ�nh Ph�r� Đường tuy ngh�o nhưng nổi tiếng th�nh thiện. Được cậu l� linh mục Trương Văn Thi phụ tr�ch xứ S�ng Chảy đỡ đầu, n�n ngay khi ch� Đường mới 9 tuổi, cha Phương xứ Y�n Tập đ� nhận khai t�m cho ch� v�o đời sống tu tr�. 15 tuổi, anh Ph�r� Đường đ� được gủi đến gi�p xứ Bầu Nọ dưới quyền thừa sai Marette. Với sự kh�ch lệ của cha, anh chuy�n t�m học chữ H�n v� Latinh để chuẩn bị cho tương lai.

Khả năng v� nh�n c�ch của anh Ph�r� đường được x�c nhận ngay năm sau. Anh được Đức cha Havard Du nhận v�o bậc th�y giảng d� mới 16 tuổi, th�y giảng trẻ tuổi nhất. Th�y tiếp tục gi�p xứ Bầu Nọ thời cha Cornay T�n, cho đến ng�y bị bắt. T�nh t�nh vui tươi, hiền l�nh, th�y được mọi người trong xứ mến chuộng.


Th�nh Ph�r� VŨ TRUẬT

Th�y giảng - (1817 – 1838)

Th�y Ph�r� Vũ Truật, 21 tuổi, đ�ng lưu danh mu�n thuở cho c�u n�i bất hủ, trả lời lại những vi�n quan ch� dại dột l�ng ph� tuổi thanh xu�n : "Chưa chắc l� t�i dại. Ai kh�n mới biết hiến m�nh cho ch�n l�, để chiếm hữu phần gia nghiệp mu�n đời".

Ph�r� Vũ Truật sinh năm 1817 ở l�ng H� Thạch, họ Kẻ Thiếc, huyện Sơn Vy, trấn Sơn T�y. Gia đ�nh anh rất ngh�o, cha chết sớm, vốn liếng lại chẳng c�, mẹ anh phải đầu tắt mặt tối suốt ng�y,để nu�i ba con dại, n�n Ph�r� Truật kh�ng được đi học v� gầy yếu xanh xao.

Tuy nhi�n, anh Truật c� l�ng đạo đức, thường lui tới nh� thờ kinh lễ, n�n được cha T�n ch�nh xứ Bầu Nọ chọn v�o phục vụ những việc nhẹ trong xứ v� tạo điều kiện cho ăn học. Dầu thế mặc l�ng, anh Truật cũng chẳng bằng ai, phần tr� kh�n hơi chậm, phần hay bị đau ốm lu�n, anh chỉ c� thể biết đọc biết viết sơ sơ. B� lại, anh rất thuộc kinh, n�n đặc tr�ch việc dạy kinh truyền khẩu cho c�c thiếu nhi nhỏ tuổi.

M�i đến khi bị bắt giam trong ngục t� rồi, Đức cha Havard Du mới chứng nhận anh l� th�y giảng, vừa để l�ng tin l�m chứng cho đức tin. Th�y Truật tuy kh�ng c�n cơ hội để giảng bằng lời n�i, nhưng th�i độ ki�n t�n của th�y ch�nh l� lời giảng c� sức thuyết phục hơn nhiều.


Ba tấm l�ng v�ng

Ở Bầu Nọ c� người ngoại gi�o t�n Đức cầm đầu một băng cướp đ� bị bắt. Để nhẹ tội, y n�i với vợ l� Yến vu oan cho cha Cornay T�n tội tổ chức phản loạn. Chị ta liền giả vờ đến xin học đạo để d� x�t những nơi cha thường tr� ẩn. Khi biết được, chị ta liền giấu vũ kh� trong vườn nh� cha, rồi đi mật b�o cho c�c quan tỉnh Sơn T�y.

Ng�y 20-6-1837, quan Sơn T�y ph�i 1500 qu�n l�nh đến l�ng Bầu Nọ, bắt linh mục T�n. Hai th�y Mỹ v� Đường cũng như anh Truật ngồi lẫn v�o đ�m đ�ng d�n ch�ng bị tập trung nơi đ�nh l�ng. L�nh lục so�t từ s�ng tới trưa vẫn kh�ng thấy cha T�n đ�u cả. B� Yến liền b�y cho họ bắt anh Truật v� hai th�y Mỹ, Đường, l� những người th�n thiết với cha xứ để tra hỏi.

Chiều h�m đ�, l�nh ph�t hiện được cha đang ẩn trong bụi rậm. Nhưng để c� th�m nh�n chứng gh�p tội cha, ba vị phụ t� n�y cũng bị �p giải với ng�i hơn s�u dặm đường, về nh� lao tỉnh Sơn T�y. Tại c�ng đường, ba vị đ� kh�o l�o minh chứng cha xứ kh�ng theo giặc nổi loạn, v� giải th�ch những lời đồn đại sai về đạo. Th� dụ quan hỏi : "Sao c�c �ng m�c mắt người chết để luyện b�a ph�p ?" Th�y Mỹ trả lời : "Kh�ng lẽ quan tin những lời đồn đ�i v� l� đ� sao ? Bởi nếu ch�ng t�i l�m như thế, cha mẹ vợ con họ đ�u để cho ch�ng t�i y�n. Vậy m� ch�ng t�i vẫn ra v�o nh� họ, gặp gỡ th�n �i v� vui vẻ"

C�c cuộc thẩm vấn thường đi liền với những tra tấn d� man. Đ�y l� chứng thư của th�y Mỹ: "L�nh lột �o ch�ng t�i ra, bắt ch�ng t�i nằm xuống lấy d�y thừng cột tay ch�n, rồi k�o căng cột v�o bốn g�c, nguy�n sự căng nọc cũng l�m ch�ng t�i đau đớn v� c�ng, thế rồi họ bắt đầu đ�nh đ�n… Cuối c�ng họ kh�ng đ�nh bằng một chiếc roi nữa m� l� cả b�. Mỗi lần đ�nh hằng trăm đầu roi m�y in lằn tr�n da thịt ch�ng t�i, tạo n�n nhiều vết thương đẫm m�u…"

Ri�ng th�y Truật v� ốm yếu n�n được đeo g�ng nhẹ hơn v� bị �t đ�n hơn. Nhưng sau mỗi kỳ tra tấn cả ba người đều bị kiệt sức, phải khi�ng về ngục thất. Ng�y 20-9, l�nh canh t� loan tin cha T�n đ� bị trảm quyết, v� khuy�n c�c th�y bỏ đạo cả ba vị c�ng n�i : "Ch�ng t�i mừng v� th�y ch�ng t�i được tử đạo, ch�ng t�i nguyện theo gương Ng�i."

Giai đoạn n�y th�y Mỹ ghi lại một l� thư : "Suốt bốn th�ng liền ch�ng t�i bị g�ng c�m xiềng x�ch, chịu l�nh canh ngược đ�i, ph�ng giam ẩm thấp h�i h�m, ruồi muỗi tự do ho�nh h�nh, tr�n người th� đầy những vết thương bị tra tấn."

Th�ng 10 bản �n tỉnh Sơn T�y t�u vua Minh Mạng được chuẩn ph� v� gởi về. Nhưng thay v� giết ngay bản �n quyết định "giam hậu" nghĩa l� khoan xử chờ quyết định mới, bề ngo�i c� vẻ nh�n đạo, nhưng thật ra b�n trong rất th�m độc. Với thời gian nhiệt t�nh ban đầu c� nguy cơ phai nhạt, v� tử tội lu�n bị �m ảnh đến chuyện phải ngồi t� kh�ng biết đến bao giờ. Đ�ng kh�c sự chịu đựng con người c� hạn, qu� khổ đau, qu� m�n mỏi, qu� thất vọng, con người dễ bị lung lạc v� dễ bị thay đổi � định. Thực tế ba th�y giảng phải chờ th�m 14 th�ng, vị chi tất cả l� một năm rưỡi bị giam cầm. Nhưng suốt thời gian bị giam cầm thử th�ch l�u d�i đ�, ba th�y vẫn gắn b� với nhau trong nhẫn nại, can đảm v� giữ m�i ph�c tử đạo, mỗi s�ng cũng như mỗi tối, c�c th�y lớn tiếng đọc kinh M�n C�i chung, cầu nguyện chung, c�c đồ ăn thức uống, thuốc men nhận được ba vị chia sẻ cho l�nh canh, ai đến thăm đều được khuy�n nhủ : "Anh em h�y sống h�a thuận với mọi người trong gia đ�nh, l�ng nước, h�y l� gi�o hữu nhiệt th�nh, v� đời sống trần gian chẳng l� bao. Ch�ng t�i đ� v�ng theo � Ch�a định đoạt, hy vọng mai n�y ch�ng ta sẽ đo�n tụ tr�n Nước trời"

Cha Triệu giả l�m thường d�n mang M�nh Th�nh Ch�a cho c�c th�y, đ� quả l� hồng ph�c lớn lao. Ta thử đọc t�m sự của th�y Đường gởi cho cha Marette trong thư : "H�m nay l� ng�y trọng đại ch�ng con được rước M�nh Th�nh Ch�a. Xin tạ ơn Ch�a đ� viếng thăm v� l�m vơi nhẹ những xiềng x�ch của ch�ng con… cửa Thi�n Đ�ng đ� gần kề, nghĩ đến hạnh ph�c đang chờ đợi, ch�ng con chẳng c�n ước ao sự g� kh�c nữa…"

C�ng Chiến Thắng Vinh Quang

Năm 1838, triều đ�nh duyệt lại bản �n v� chỉ thị cho quan tỉnh Sơn T�y thi h�nh. Ng�y 18-12 ba chứng nh�n anh dũng bị điệu ra ph�p trường ở G� V�i l�ng M�ng Phụ, tỉnh Sơn T�y. Mỗi người mang tr�n ngực tấm thẻ ghi t�n họ, nguy�n qu�n, tội theo đạo Giat�, đ� th� nhận, truyền xử trảm. Tr�n đường đến nơi h�nh quyết, như đ� hẹn trước ba th�y c�ng l�m dấu khi thấy cha Triệu đứng giữa d�n ch�ng ban ph�p l�nh tha tội. Một người l�nh cho c�c Ng�i uống rượu, ba vị c�m ơn, uống nước tr� v� n�i : "Th�y giảng ch�ng t�i ki�ng rượu như ki�ng sắc dục v� ki�ng phản bội."

Đến nơi xử, ba th�y nằm d�i tr�n chiếu, qu�n l�nh qu�y th�nh một v�ng tr�n lớn, để ngăn cản d�n ch�ng. Từng vị một bị tr�i ch�n v�o cột v� tr�i ch�o tay ra sau lưng. D�y thừng tr�ng sẵn v�o cổ. Giữa tiếng chi�ng trống vang rền, theo lệnh quan mỗi t�n l�nh nắm chặt đầu d�y xiết thật căng, chờ tới khi tất cả tắt thở, m�u ứa ra miệng. Sau đ� lấy lửa đốt gan b�n ch�n để x�c nhận c�c tử tội đ� chết thật rồi. Cha Marette v� gi�o d�n đưa thi h�i ba th�y về họ Kẻ Măng gần đấy tẩm liệm. Ng�i d�ng lễ cầu hồn tạ ơn Ch�a đ� cho c�c bậc t�i trung thắng trận khải ho�n.

Đức L�� XIII suy t�n ba th�y Phaol� Nguyễn Văn Mỹ, Ph�r� Trương Văn Đường v� Ph�r� Vũ Truật l�n bậc ch�n phước ng�y 27-05-1900. Ng�y 19-06-1988, Đức Gioan Phaol� II suy t�n c�c ng�i l�n bậc Hiển th�nh.