Ng�y 06 th�ng 06
Th�nh Vinh Sơn PHẠM VĂN DƯƠNG
Thu thuế - (1821 – 1862)

Đường thẳng về qu� thật

"Thế gian b�ch hại nhưng đ� thắng
Thể x�c đớn đau vẫn coi thường
C�i chết oai h�ng con đường thẳng
Khải ho�n Thi�n Quốc, ch�nh Qu� Hương".

Đoạn Th�nh Thi Kinh S�ng Phụng Vụ c�c Th�nh Tử Đạo cho ch�ng ta thấy c�i nh�n của Gi�o Hội về chứng t� oanh liệt của c�c chứng nh�n đức tin. Với niềm tin tuyệt đối v�o Đức Kit�, v�o vinh ph�c vĩnh cửu, c�c ng�i đ� sẵn s�ng chấp nhận c�i chết, từ bỏ cuộc sống trần gian để được khải ho�n với ng�nh l� vạn tuế. C�c ng�i đ� chấp nhận "thua" để được "thắng", chấp nhận đau khổ để được hạnh ph�c mu�n đời, với một th�i độ hi�n ngang đến nỗi ch�nh l� h�nh cũng phải ngỡ ng�ng k�nh nể.

Th�i độ ki�n cường đ� kh�ng chỉ gi�nh ri�ng cho h�ng gi�m mục, linh mục, tu sĩ, m� ngay cả những gi�o hữu ngh�o n�n, chất ph�c như trường hợp th�nh Vinh Sơn Dương. Dưới �nh s�ng của đức tin, �ng kh�ng hề sợ h�i nao n�ng khi chịu chết v� danh Ch�a Kit�. Vinh Sơn Dương đ� nằm xuống, nhưng danh t�nh �ng sẽ m�i m�i lưu truyền đến thi�n thu.

Cuộc đời v� gian khổ.

�ng Vinh Sơn Phạm Văn Dương sinh qu�n tại l�ng Do�n Trung, sau gọi l� Phương Vi�n, thuộc xứ Kẻ M�n, tỉnh Th�i B�nh, gi�o phận Trung (nay l� gi�o phận Th�i B�nh). �ng lập gia đ�nh v� sinh được ba người con. Ngo�i việc canh t�c ruộng nương như mọi người n�ng d�n kh�c, �ng c�n c�n giữ th�m chức vụ thu thuế trong l�ng nữa. Cũng v� chức vụ n�y �ng bị "quan t�m đặc biệt" hơn c�c gi�o hữu kh�c trong thời b�ch hại.

Trong v�ng chỉ trong 15 năm, vua Tự Đức đ� lần lượt ra đến t�m chiếu chỉ cấm đạo ng�y c�ng gay gắt, v� rộng r�i hơn. Th�ng 08-1861 với chiếu chỉ Ph�n th�p, nh� vua đ� động vi�n cả guồng m�y quan qu�n cho đến những người d�n �c cảm với đạo. Khi cho ph�p quan qu�n v� người ngoại gi�o được tịch thu t�i sản, cũng như bắt c�c t�n hữu về l�m c�ng trong nh�, nh� vua đ� đẩy họ v�o t�nh cảnh bi đ�t nhất chưa từng c�. Thế nhưng nh� vua đ� lầm. Những gi�o hữu tầm thường nhất, d� chỉ c�n hai b�n tay trắng, vẫn giữ được tr�i tim sắt đ�, vẫn đủ s�ng suốt can đảm để kh�ng bao giờ v�ng theo mệnh lệnh độc đo�n của nh� vua.

Khoảng cuối th�ng 09-1861, �ng Vinh Sơn Dương c�ng với nhiều gi�o hữu kh�c bị bắt v� bị ph�n s�p v�o l�ng Mỹ Nhuệ, huyện Quỳnh C�i, tỉnh Th�i B�nh. Suốt ch�n th�ng bị giam giữ tại đ�y với bao h�nh khổ dữ dằn, bao sỉ nhục mắng nhiếc, �ng Vinh Sơn Dương đ� vui vẻ chấp nhận tất cả để giữ l�ng trung t�n với Ch�a Gi�su, quyết kh�ng ch� đạp l�n Th�nh Gi�.

�nh lửa tỏa khắp năm ch�u.

Cuối c�ng, ng�y 06-06-1862, �ng Vinh Sơn Dương đ� l�nh bản �n thi�u sinh. Sau giờ h�nh quyết, c�c gi�o hữu đ� ch�n cất vị anh h�ng đức tin ngay nơi l�nh ph�c tử đạo. �t l�u sau, thi h�i �ng Dương được cải t�ng v� rước về mai t�ng tại nh� thờ th�nh Vinh Sơn, nơi qu� hương của Ng�i, ch�nh vợ �ng, b� Anr� Tịnh, hiện diện trong ng�y xử �n, sau cũng đến l�m chứng cho chồng với gi�o quyền khi lập hồ sơ tuy�n th�nh.

Thế l� sau 18 thế kỷ của lịch sử Kit� Gi�o, một người n�ng d�n Việt Nam lại bị thi�u sống như h�ng loạt c�c t�n hữu thời sơ khai tại h� trường R�ma thời bạo ch�a N�r�n. C� điều �nh lửa thi�u đốt �ng Vinh Sơn Dương kh�ng lịm tắt đi nơi v�ng qu� của đất nước Việt Nam, nhưng sẽ bừng l�n tỏa s�ng khắp năm ch�u.

Ng�y 29-04-1951, danh xưng �ng Vinh Sơn Dương trở l�n bất diệt, khi Đức Pi� XII long trọng suy t�n �ng l�n bậc Ch�n Phước tại Vương cung Th�nh đường th�nh Ph�r�. Ng�y 19-06-1988, Đức Gioan Phaol� II suy t�n ng�i l�n bậc Hiển th�nh.

Trong hiến chế gi�o hội, C�ng Đồng Vatican II gợi l�n cho ch�ng ta những suy nghĩ mỗi khi chi�m ngưỡng mẫu gương chết v� đức tin đ�ng tr�n trọng :

"Khi tử đạo, người m�n đệ đồng h�a với Th�y m�nh, Đấng đ� t�nh nguyện chấp nhận c�i chết để cứu nh�n độ thế… Gi�o Hội coi việc tử đạo như một �n huệ lớn lao v� l� một bằng chứng cao cả về đức �i. Mặc d� chỉ một số �t được ph�c tử v� đạo, nhưng tất cả mọi người đều phải sẵng s�ng tuy�n xưng Ch�a Kit� trước mặt tha nh�n v� bước theo Ng�i tr�n đường Th�nh Gi� giữa những cuộc b�ch hại kh�ng hề thiếu vắng trong Gi�o Hội" (Số 42B).