Untitled Document


	Ng�y 12 th�ng 8 Th�nh Ant�n Nguyễn Đ�ch Tr�m họ - (1769 – 1838) Gia trưởng một gia đ�nh tử đạo. Th�nh Ant�n Nguyễn Đ�ch, một mẫu gương s�ng ngời cho những người gia trưởng, đặc biệt trong việc gi�o dục hướng dẫn đức tin cho con c�i. Kh�ng kể th�nh L� Mỹ, người con rể ch� hiếu, đ� c�ng tử đạo một ng�y, gia đ�nh �ng đ� cống hiến hai chứng nh�n đức tin kh�c (hai vị n�y kh�ng c� trong số 117) : �ng L� Thi, bị xử giảo năm 1858 thời vua Tự Đức (con thứ hai �ng Tr�m Đ�ch), v� �ng ph� Nh�m, người con thứ tư, cương quyết kh�ng bước qua Thập Gi�, bị đầy l�n Cao Bằng v� qua đời tại đ�. Th�nh nh�n đ� gi�o dục con c�i kh�ng chỉ bằng lời n�i. M� bằng ch�nh mẫu gương chứng t� đức tin sống động của m�nh. L� lịch th�n phụ t�i Muốn biết l� lịch của th�nh Ant�n Nguyễn Đ�ch, kh�ng g� bằng nghe ch�nh lời con c�i ng�i l� c� Maria Mến (Miều), g�a phụ của th�nh Micae Nguyễn Huy Mỹ, cung khai trước t�a điều tra phong Ch�n Phước : "Bố t�i l� Nguyễn Đ�ch, qu� ở Chi Long, huyện Nam Sang, tỉnh Nam Định. Ong b� nội t�i vốn c� l�ng đạo đức, thấy xa nh� thờ c� linh mục th� lấy l�m tiếc, n�n dọn đến l�ng Kẻ Vĩnh (Vĩnh Trị), rồi bố t�i lập gia đ�nh ở đ�. "Hồi đ� bố t�i t�n l� Khi�m, khi sinh con đầu l�ng đặt t�n l� Hiếu, người ta gọi bố t�i l� Hiếu, đến khi sinh người con thứ hai đặt t�n l� Đ�ch, bố t�i lại mang t�n l� Đ�ch v� giữ t�n đ� m�i... "Gia đ�nh ch�ng t�i l�m nghề n�ng rất cần c�, nhưng kh�ng v� thế m� sao l�ng việc đạo đức, tr�i lại vẫn si�ng năng xưng tội, rước lễ. Bố t�i lu�n quan t�m đến đời sống đạo đức của mười người con v� của những gia nh�n gi�p việc. Mỗi ng�y, �ng chỉ định một hay hai người coi nh�, c�n những người kh�c đi lễ. T�i thấy bố t�i l�m tr�n c�c nghĩa vụ trong đạo. Ng�i rất chăm s�c việc gi�o dục con c�i, mời th�y đồ đến nh� dạy chữ Nho cho con trai, từ chối gả con g�i cho những thanh ni�n gia đ�nh gi�u c� m� kh�ng giữ đạo sốt sắng…". Bốn vị tử đạo trong một gia đ�nh, thật l� kết quả hết sức lớn lao của nền gi�o dục đạo đức đ�. Một l�ng v� Gi�o Hội Đặc biệt quan t�m đến tương lai của Gi�o Hội, �ng Tr�m Đ�ch rất y�u qu� c�c gi�o sĩ v� chủng sinh, quảng đại tiếp đ�n v� gi�p đỡ về vật chất. Thời gian chủng viện Kẻ Vĩnh bị nạn dịch tả, nhiều chủng sinh ly trần, c�c bề tr�n quyết định ph�n t�n c�c ch�. �ng tr�m Đ�ch t�nh nguyện nhận một số, vừa nu�i dưỡng, vừa săn s�c chữa bệnh cho đến khi ho�n to�n b�nh phục, kh�ng x� kể lao nhọc tốn ph�. Đức b�c �i của �ng c�n tỏ ra qua l�ng thương người ngh�o, v� việc thường xuy�n thăm viếng an ủi những người mắc bệnh phong c�i. Ch�nh thế gi� v� nh�n đức của �ng m� người ta gọi �ng l� "Tr�m", mặc d� �ng kh�ng giữ nhiệm vụ ấy. Gặp thời cấm đạo ngặt ngh�o, �ng cho tr� ẩn tại nh� v� nu�i dưỡng trong hai năm một lớp chủng viện. Đức cha Havard Du, Gi�m mục gi�o phận, cũng đ� tr� ẩn tại nh� �ng trong thời kỳ cấm đạo triều vua Minh Mạng. Vị gia trưởng đ�ng k�nh Quan Tổng đốc Trịnh Quang Khanh d�ng mọi phương thế, từ thuyết phục đến tra tấn, để bắt �ng tr�m Đ�ch bỏ đạo : "�ng đ� cao ni�n, c�c con đ� trưởng th�nh, c�c ch�u chắt đ�ng đảo, c� nh� cửa phong lưu, �ng h�y qu� kh�a để vui hưởng tuổi gi� với đ�n con ch�u c� hơn kh�ng?". �ng Đ�ch trả lời với giọng vững v�ng : "Thưa quan, con ch�u chi cũng mặc, t�i đ� lo liệu cho ch�ng. T�i c� bổn phận t�n thờ Thi�n Ch�a, quan tha hoặc kết tội th� t�y, chứ đừng �p t�i bỏ đạo". Quan truyền khi�ng �ng qua Th�nh Gi� nhưng �ng co hai ch�n l�n, tức giận quan truyền đ�nh đ�n �ng. v� phải mang g�ng xiềng, bị tra tấn lại thấy m�nh gi� nua yếu đuối, c� l�c �ng tưởng kh�ng chịu nổi gian tru�n thử th�ch đến c�ng, nhưng may mắn �ng vẫn ki�n trung tới ng�y tử đạo, nhờ ơn Ch�a gi�p, nhờ sự khuy�n nhủ của cha Năm, nhờ lời kh�ch lệ của c�c bạn t�, nhất l� nhờ tấm l�ng hy sinh cao cả của con rể ch� hiếu, Micae L� Mỹ. �ng L� mỹ sau khi l�nh phần m�nh xong, ba lần chịu đ�n thay cho nhạc phụ, �ng tr�m Đ�ch được mang g�ng nhẹ hơn. �t phải chịu cực h�nh th�n thể, �ng gia tăng c�ng nghiệp bề trong bằng việc b�c �i v� đạo đức. Thực phẩm, tiền bạc cho gia đ�nh tiếp tế, �ng chia sẻ cho c�c bạn t� ngoại gi�o. �ng chuy�n ch� đọc kinh cầu nguyện, xưng tội rước lễ sốt sắng ngay trong nh� giam. Thấy kh�ng thể khuy�n dụ �ng tr�m Đ�ch bỏ đạo, quan l�m sới t�u về kinh. Đ�y l� nội dung sớ t�u luận tội: "T�n Đ�ch tin theo v� thực h�nh t� đạo, d� đ� bị cấm. Đ� kh�ng nộp đạo trưởng Mai Năm cho quan, alị c�n chứa chấp, kh�ng nghe lời khuy�n c�o dạy bảo, nhất l� kh�ng chịu qu� kh�a, thật l� người cố chấp, bất tu�n luật nước. Ch�ng thần đ� nhiều lần truyền buộc y qu� kh�a trước c�ng đường, nhưng y trả lời : ‘T�i giữ đạo từ nhỏ, t�i sẵn s�ng th� chết chẳng th� bỏ đạo’. Vậy xin luận xử trảm quyết l�m gương cho kẻ kh�c". Bản �n được vua Minh Mạng ch�u ph� chấp thuận ng�y 12.08.1838, �ng tr�m Ant�n Nguyễn Đ�ch c�ng với linh mục Giac�b� Đỗ Mai Năm v� người con rể Micae Nguyễn Huy Mỹ bị điệu ra ph�p trường Bảy Mẫu, Nam Định. Sau khi h�nh quyết linh mục Mai Năm, l� h�nh ch�m đầu �ng tr�m Nguyễn Đ�ch, rồi mới xữ tử �ng L� Mỹ. Thi h�i �ng Ant�n Nguyễn Đ�ch, 69 tuổi thọ, được rước về l�ng Kẻ Vĩnh ngay trong đ�m đ�. d�n l�ng tổ chức lễ qui lăng rất trọng thể, rồi an t�ng trước nh� �ng, nơi �ng đ� để lại bao gương s�ng của một chức sắc v� một gia trưởng đ�ng k�nh. C�ng với linh mục Mai Năm v� �ng L� Mỹ, �ng tr�m Ant�n Nguyễn Đ�ch, được Đức Gi�o Ho�ng L�o XIII suy t�n Ch�n Phước ng�y 27.05.1900. Ng�y 19-06-1988, Đức Gioan Phaol� II suy t�n c�c ng�i l�n bậc Hiển th�nh.

Ng�y 12 th�ng 8
Th�nh Ant�n Nguyễn Đ�ch
Tr�m họ - (1769 – 1838)

Gia trưởng một gia đ�nh tử đạo.

Th�nh Ant�n Nguyễn Đ�ch, một mẫu gương s�ng ngời cho những người gia trưởng, đặc biệt trong việc gi�o dục hướng dẫn đức tin cho con c�i. Kh�ng kể th�nh L� Mỹ, người con rể ch� hiếu, đ� c�ng tử đạo một ng�y, gia đ�nh �ng đ� cống hiến hai chứng nh�n đức tin kh�c (hai vị n�y kh�ng c� trong số 117) : �ng L� Thi, bị xử giảo năm 1858 thời vua Tự Đức (con thứ hai �ng Tr�m Đ�ch), v� �ng ph� Nh�m, người con thứ tư, cương quyết kh�ng bước qua Thập Gi�, bị đầy l�n Cao Bằng v� qua đời tại đ�.

Th�nh nh�n đ� gi�o dục con c�i kh�ng chỉ bằng lời n�i. M� bằng ch�nh mẫu gương chứng t� đức tin sống động của m�nh.

L� lịch th�n phụ t�i

Muốn biết l� lịch của th�nh Ant�n Nguyễn Đ�ch, kh�ng g� bằng nghe ch�nh lời con c�i ng�i l� c� Maria Mến (Miều), g�a phụ của th�nh Micae Nguyễn Huy Mỹ, cung khai trước t�a điều tra phong Ch�n Phước :

"Bố t�i l� Nguyễn Đ�ch, qu� ở Chi Long, huyện Nam Sang, tỉnh Nam Định. Ong b� nội t�i vốn c� l�ng đạo đức, thấy xa nh� thờ c� linh mục th� lấy l�m tiếc, n�n dọn đến l�ng Kẻ Vĩnh (Vĩnh Trị), rồi bố t�i lập gia đ�nh ở đ�.

"Hồi đ� bố t�i t�n l� Khi�m, khi sinh con đầu l�ng đặt t�n l� Hiếu, người ta gọi bố t�i l� Hiếu, đến khi sinh người con thứ hai đặt t�n l� Đ�ch, bố t�i lại mang t�n l� Đ�ch v� giữ t�n đ� m�i... "Gia đ�nh ch�ng t�i l�m nghề n�ng rất cần c�, nhưng kh�ng v� thế m� sao l�ng việc đạo đức, tr�i lại vẫn si�ng năng xưng tội, rước lễ. Bố t�i lu�n quan t�m đến đời sống đạo đức của mười người con v� của những gia nh�n gi�p việc. Mỗi ng�y, �ng chỉ định một hay hai người coi nh�, c�n những người kh�c đi lễ. T�i thấy bố t�i l�m tr�n c�c nghĩa vụ trong đạo. Ng�i rất chăm s�c việc gi�o dục con c�i, mời th�y đồ đến nh� dạy chữ Nho cho con trai, từ chối gả con g�i cho những thanh ni�n gia đ�nh gi�u c� m� kh�ng giữ đạo sốt sắng…".

Bốn vị tử đạo trong một gia đ�nh, thật l� kết quả hết sức lớn lao của nền gi�o dục đạo đức đ�.

Một l�ng v� Gi�o Hội

Đặc biệt quan t�m đến tương lai của Gi�o Hội, �ng Tr�m Đ�ch rất y�u qu� c�c gi�o sĩ v� chủng sinh, quảng đại tiếp đ�n v� gi�p đỡ về vật chất. Thời gian chủng viện Kẻ Vĩnh bị nạn dịch tả, nhiều chủng sinh ly trần, c�c bề tr�n quyết định ph�n t�n c�c ch�. �ng tr�m Đ�ch t�nh nguyện nhận một số, vừa nu�i dưỡng, vừa săn s�c chữa bệnh cho đến khi ho�n to�n b�nh phục, kh�ng x� kể lao nhọc tốn ph�.

Đức b�c �i của �ng c�n tỏ ra qua l�ng thương người ngh�o, v� việc thường xuy�n thăm viếng an ủi những người mắc bệnh phong c�i. Ch�nh thế gi� v� nh�n đức của �ng m� người ta gọi �ng l� "Tr�m", mặc d� �ng kh�ng giữ nhiệm vụ ấy.

Gặp thời cấm đạo ngặt ngh�o, �ng cho tr� ẩn tại nh� v� nu�i dưỡng trong hai năm một lớp chủng viện. Đức cha Havard Du, Gi�m mục gi�o phận, cũng đ� tr� ẩn tại nh� �ng trong thời kỳ cấm đạo triều vua Minh Mạng.

Vị gia trưởng đ�ng k�nh

Quan Tổng đốc Trịnh Quang Khanh d�ng mọi phương thế, từ thuyết phục đến tra tấn, để bắt �ng tr�m Đ�ch bỏ đạo : "�ng đ� cao ni�n, c�c con đ� trưởng th�nh, c�c ch�u chắt đ�ng đảo, c� nh� cửa phong lưu, �ng h�y qu� kh�a để vui hưởng tuổi gi� với đ�n con ch�u c� hơn kh�ng?". �ng Đ�ch trả lời với giọng vững v�ng : "Thưa quan, con ch�u chi cũng mặc, t�i đ� lo liệu cho ch�ng. T�i c� bổn phận t�n thờ Thi�n Ch�a, quan tha hoặc kết tội th� t�y, chứ đừng �p t�i bỏ đạo".

Quan truyền khi�ng �ng qua Th�nh Gi� nhưng �ng co hai ch�n l�n, tức giận quan truyền đ�nh đ�n �ng. v� phải mang g�ng xiềng, bị tra tấn lại thấy m�nh gi� nua yếu đuối, c� l�c �ng tưởng kh�ng chịu nổi gian tru�n thử th�ch đến c�ng, nhưng may mắn �ng vẫn ki�n trung tới ng�y tử đạo, nhờ ơn Ch�a gi�p, nhờ sự khuy�n nhủ của cha Năm, nhờ lời kh�ch lệ của c�c bạn t�, nhất l� nhờ tấm l�ng hy sinh cao cả của con rể ch� hiếu, Micae L� Mỹ. �ng L� mỹ sau khi l�nh phần m�nh xong, ba lần chịu đ�n thay cho nhạc phụ, �ng tr�m Đ�ch được mang g�ng nhẹ hơn.

�t phải chịu cực h�nh th�n thể, �ng gia tăng c�ng nghiệp bề trong bằng việc b�c �i v� đạo đức. Thực phẩm, tiền bạc cho gia đ�nh tiếp tế, �ng chia sẻ cho c�c bạn t� ngoại gi�o. �ng chuy�n ch� đọc kinh cầu nguyện, xưng tội rước lễ sốt sắng ngay trong nh� giam.

Thấy kh�ng thể khuy�n dụ �ng tr�m Đ�ch bỏ đạo, quan l�m sới t�u về kinh. Đ�y l� nội dung sớ t�u luận tội:

"T�n Đ�ch tin theo v� thực h�nh t� đạo, d� đ� bị cấm. Đ� kh�ng nộp đạo trưởng Mai Năm cho quan, alị c�n chứa chấp, kh�ng nghe lời khuy�n c�o dạy bảo, nhất l� kh�ng chịu qu� kh�a, thật l� người cố chấp, bất tu�n luật nước. Ch�ng thần đ� nhiều lần truyền buộc y qu� kh�a trước c�ng đường, nhưng y trả lời : ‘T�i giữ đạo từ nhỏ, t�i sẵn s�ng th� chết chẳng th� bỏ đạo’. Vậy xin luận xử trảm quyết l�m gương cho kẻ kh�c".

Bản �n được vua Minh Mạng ch�u ph� chấp thuận ng�y 12.08.1838, �ng tr�m Ant�n Nguyễn Đ�ch c�ng với linh mục Giac�b� Đỗ Mai Năm v� người con rể Micae Nguyễn Huy Mỹ bị điệu ra ph�p trường Bảy Mẫu, Nam Định. Sau khi h�nh quyết linh mục Mai Năm, l� h�nh ch�m đầu �ng tr�m Nguyễn Đ�ch, rồi mới xữ tử �ng L� Mỹ.

Thi h�i �ng Ant�n Nguyễn Đ�ch, 69 tuổi thọ, được rước về l�ng Kẻ Vĩnh ngay trong đ�m đ�. d�n l�ng tổ chức lễ qui lăng rất trọng thể, rồi an t�ng trước nh� �ng, nơi �ng đ� để lại bao gương s�ng của một chức sắc v� một gia trưởng đ�ng k�nh.

C�ng với linh mục Mai Năm v� �ng L� Mỹ, �ng tr�m Ant�n Nguyễn Đ�ch, được Đức Gi�o Ho�ng L�o XIII suy t�n Ch�n Phước ng�y 27.05.1900. Ng�y 19-06-1988, Đức Gioan Phaol� II suy t�n c�c ng�i l�n bậc Hiển th�nh.