Ng�y 26 th�ng 11
Th�nh T�ma Đinh Viết Dụ
Linh mục d�ng Đaminh - (1783 – 1839)

Giả thiết c� ai đặt c�u hỏi như sau : "Anh sắp bị giam t� l�u ng�y, anh muốn mang theo c�i g� ?". Mỗi người ch�ng ta sẽ c� c�u trả lời ri�ng, nhưng xoay quanh hai nhu cầu l� tiền bạc v� đồ d�ng thường nhật. C�u trả lời bằng h�nh động của th�nh T�ma Dụ lại rất kh�c. T�i sản duy nhất, vũ kh� duy nhất, cũng l� h�nh l� duy nhất của ng�i l� một chuỗi trang hạt M�n C�i. Suốt đời cha đ� đọc, đ� sống v� truyền b� kinh M�n C�i cho mọi người, giờ đ�y cha tiếp tục ph� th�c bản th�n cho sự bảo trợ của Mẹ Maria.

Một lời hiến d�ng.

T�ma Đinh Viết Dụ sinh khoảng năm 1783, tại l�ng Ph� Nhai, tỉnh Nam Định. Được Ch�a k�u gọi, từ b�, cậu đ� quyết t�m sống đời tu tr�. Sau khi thụ phong linh mục, cha Dụ xin nhập d�ng Đaminh v� khấn ng�y 21.12.1814. Cha l� một t�ng đồ nhiệt th�nh dấn th�n v� lợi �ch c�c linh hồn. Đồng thời cha cũng l� một tu sĩ gương mẫu về đời sống chi�m niệm, ng�y đ�m ch�m đắm trong suy gẫm cầu nguyện, đến nỗi c�c bạn trong d�ng đ� gọi ng�i l� "Th�nh Brun� Việt Nam".

Cha Dụ đ� hoạt động t�ng đồ nhiều nơi, trước khi tới họ Liễu Đề, B�i Chu, thay thế cha Ph�r� Tuần bị bắt năm 1838. Ng�y 20.03.1839, dưới thời vua Minh Mạng cấm đạo, Tổng đốc Trịnh Quang Khanh dẫn 800 qu�n l�nh bao v�y, lục so�t l�ng Liễu Đề, v� c� người chỉ điểm b�o tin "Danh Tr�m Vọng" tức cha Hemoisilla Li�m đang ở đ�, nhưng l�nh kh�ng bắt được cha Vọng. Phần cha Dụ, khi vừa ho�n tất th�nh lễ tại nh� b� Anr� Thu, được tin quan qu�n đ� v�y k�n l�ng, biết kh�ng kịp đến nơi tr� ẩn c�ch đ� hơi xa, cha đ�nh cải trang th�nh người l�m vườn qua nh� b�n cạnh l�i h�i ngồi nhổ cỏ. Qu�n l�nh đi ngang qua kh�ng biết, nhưng người tố c�o nhận ra được v� n�i : "Đạo trưởng đấy". Thế l� cha bị bắt v� dẫn đến quan đang ở đ�nh l�ng. Cha b�nh tĩnh n�i : "T�i l� Đạo trưởng, c� nhiệm vụ coi s�c gi�o hữu ở đ�y".

Tiếp đ�, quan hỏi về thừa sai Vọng v� c�c linh mục kh�c ở đ�u, cha nhất quyết kh�ng trả lời chi cả. Quan tức giận cho lục so�t khắp người xem c� tiền bạc giấy tờ g� kh�ng. Nhưng �ng ho�n to�n thất vọng, v� chỉ c� một chuỗi tr�ng hạt M�n C�i, l�nh tịch thu v� đ�nh cha 21 roi. Cha vui vẻ chịu đ�n, kh�ng một lời than van o�n tr�ch. B� Anr� Thu, v� kh�ng kịp cất giấu đồ lễ, n�n cũng bị bắt tr�i v� giữ tại đ�nh l�ng 24 tiếng đồng hồ mới được về.

Xin v�ng � Cha

Cha T�ma Dụ bị đ�ng g�ng v�o cổ, tay ch�n mang xiềng x�ch như một tội phạm, v� bị giải l�n tỉnh Nam Định. C�c quan ở đ�y tiếp tục tra vấn nhiều lần, khuy�n dụ cha đạp l�n Th�nh Gi�. Nhưng mặc cho những lời dụ dỗ hay dọa nạt, cha Dụ vẫn cương quyết kh�ng x�c phạm đến Thập Gi�, v� kh�ng cung khai điều g� hại đến c�c t�n hữu. Cha bị đ�nh đạp t�n nhẫn nhiều lần, lần thứ nhất 90 roi, lần hai 30 roi, lần kh�c 20 roi v� phải đ�n nhận nhiều lời mắng nhiếc chế nhạo của d�n ch�ng t� m� đến xem.

Sau những cuộc tra tấn, cha Dụ bị tống giam v�o ngục, ban ng�y mang g�ng xiềng, ban đ�m bị c�m ch�n, th�m v�o đ� l� chịu đ�i kh�t, chịu n�ng nực h�i h�m khổ cực kh�n tả. Vị t�ng đồ của Ch�a chẳng những tỏ ra nhẫn nhục, m� c�n vui vẻ coi đ� l� những cơ hội tốt để suy niệm v� bước theo ch�n Đức Kit� tử nạn. Chứng nh�n Giuse Hiền thuật lại chuyện mẹ của �ng ta, giả l�m h�nh khất v�o tận ngục thăm cha. Khi thấy cha tiều tụy v� những cuộc tra tấn, b� kh�c l�n nức nở, cha n�i với b� :

"Sức lực t�i tuy giảm, nhưng t�i c�n c� thể chịu đựng được nữa. Ch�a ch�ng ta đ� chịu bao cực khổ để cứu độ nh�n loại, t�i cũng sẵn l�ng chịu những sự khổ n�y để n�n giống Ch�a Kit� phần n�o".

Để danh Ch�a cả s�ng

Lần thứ hai b� v�o thăm, cha dụ cho biết những cực h�nh sau n�y cha cảm thấy kh�ng đau đớn như trước, h�nh như Ch�a đ� giảm bớt sự đau khổ cho cha. Khi b� ch�o từ biệt, cha n�i : "T�i kh�ng biết ng�y n�o sẽ được hiến d�ng mạng sống v� Ch�a, c� thể anh chị em kh�ng c�n gặp t�i nữa. B� h�y cầu nguyện nhiều, xin Ch�a ban cho t�i ơn nhẫn nại chịu đựng tất cả những điều người ta g�y cho t�i để danh Ch�a được cả s�ng".

Sau s�u th�ng giam cầm v� tra tra tấn, quan tuy�n bố bản �n với những lời sau:

"Đạo trưởng T�ma Đinh Viết Dụ bị kết �n trảm quyết v� tội truyền b� Gia T� tả đạo. C�c quan đ� hết sức khuy�n dụ, dọa nạt v� tra tấn để bắt y qu� kh�a theo luật nước, nhưng y kh�ng chịu. Y đ� trở n�n chai đ� kh�ng gội rửa được những dị đoan đ� qu� ăn s�u… Do đ�, mọi người thấy r� y l� kẻ đi�n kh�ng cố chấp bất trị, đ�ng khinh dể. Vậy phải nghi�m trị, c�n ph�n n�n g� nữa".

Thực tế, cha Dụ nghe bản �n c� ph�n n�n chi đ�u. Ng�y 07.11, vua Minh Mạng k� �n. Ng�y 12.11, �n về tới Nam Định. Khi ấy c� cha Đaminh Nguyễn Văn Xuy�n cũng thuộc d�ng th�nh Đaminh đ� bị bắt ng�y 18.8 được đưa tới trại giam chung v� c�ng bị �n tử với cha Dụ. Hai anh em gặp nhau trong t� tay bắt mặt mừng, h�n thuy�n t�m sự. Hai cha xưng tội với nhau, an ủi khuyến kh�ch nhau ki�n tr� tới c�ng.

Mừng ng�n kh�nh tr�n thi�n quốc

Ng�y 26.11.1839, hai vị t�ng đồ Ch�a bị điệu đến nơi xử �n. Hai vị ung dung bưởc đi giữa một đo�n qu�n oai vệ, c� c�c quan cưỡi voi chỉ huy với cờ quạt chi�ng trống, v� theo sau l� đ�ng đảo d�n ch�ng. Vai mang g�ng, tay mang xiềng, hai vị thừa sai vừa đi vừa cầu nguyện, d�ng điệu h�n hoan khiến mọi người phải sửng sốt bỡ ngỡ. Quan hỏi lần ch�t xem nếu chịu xuất gi�o sẽ được tha. Hai cha trả lời ngắn gọn: "Kh�ng" rồi tiếp tục cầu nguyện cho tới khi đến ph�p trường Bảy Mẫu. B� Maria Ơn c� mặt tại buổi h�nh quyết thuật lại rằng : "T�i thấy hai cha quỳ xuống, chắp tay lại, mắt hướng l�n trời, l�nh cưa gẫy g�ng, chặt đứt x�ch sắt, tr�i tay v�o cột rồi ch�m cổ hai cha". Sau khi thi h�nh �n trảm, l� h�nh tung đầu hai cha l�n cao ba lần v� n�i : "Đầu đạo trưởng đ� bị ch�m đ�y".

Cha T�ma Đinh Viết Dụ hưởng thọ 56 tuổi, đ� l�nh ph�c tử đạo đ�ng v�o năm kỷ niệm ng�n kh�nh linh mục của cha. Một m�a ng�n kh�nh được ghi v�o lịch sử Gi�o Hội. Thi thể hai cha được an t�ng ngay tại ph�p trường. Đến th�ng gi�ng năm 1841, tin hữu cải t�ng về Lục Thủy.

Đức L�o XIII suy t�n linh mục d�ng Đaminh, cha T�ma Đinh Viết Dụ l�n bậc Ch�n Phước ng�y 27.05.1900. Ng�y 19-06-1988, Đức Gioan Phaol� II suy t�n ng�i l�n bậc Hiển th�nh.

Từ đ� h�i cốt vị tử đạo được đặt trong h�m gỗ sơn son thiếp v�ng trưng b�y tại đền thờ Ph� Nhai. Mu�n đời sẽ m�i m�i ghi nhớ h�nh ảnh người chứng nh�n đức tin, một người con y�u của Nữ Vương Rất Th�nh M�n C�i.