Untitled Document


	Ng�y 21 th�ng 9 Th�nh T�ma Trần Văn Thiện Chủng sinh - (1820 – 1838) Tuổi trẻ h�o h�ng Trong một phi�n t�a năm 1836, vi�n quan �n x�c động trước người t� trẻ tuổi với d�ng dấp thư sinh nho nh�, khu�n mặt kh�i ng� tuấn t�, hứa hẹn một tương lai s�n lạn, �ng n�i với anh thật dịu d�ng : "Nếu con bỏ đạo, ta sẽ gả con g�i cho, v� sẽ lo liệu cho con l�m quan". Ch�ng thanh niển trẻ tuổi ấy, anh T�ma Trần Văn Thiện đ� thẳng thắn trả lời : "T�i chỉ mong chức quyền tr�n trời, chứ kh�ng m�ng chi danh vọng trần thế". Tuy mới 18 xu�n xanh, lứa tuổi y�u đời ham sống, chưa nếm m�i khổ đau cuộc đời, cũng chưa được học tập th�m s�u về gi�o l�, anh T�ma Thiện mới vừa tới ngưỡng cửa chủng viện, đ� ứng ph� kh�o l�o trước bạo lực, đ�u thua k�m g� bất cứ chiến sĩ đức tin n�o kh�c tr�n ho�n cầu. Quả thực, anh đ� anh đ� thấu hiểu lời đức Kit� : "Được lời l�i cả thế gian m� mất linh hồn th� c� �ch g�" (Mt.16,26). Con muốn "ở ch�" với cha kh�ng ? "Ch� Thiện" như người đương thời quen gọi c�c chủng sinh, sinh năm 1820 trong một gia đ�nh đạo hạnh l�ng Trung Qu�n, tỉnh Quảng B�nh. Nữ tu Madalena Yến, một nh�n chứng sống c�ng thời thuật lại rằng : "Ch� Thiện c� một người d�, gọi l� d� Nghị, l�m b� nhất nh� phước Trung Qu�n. Ch� thường lui tới thăm d� v� tỏ ra rất ngoan ngo�n, nhu m�, lễ ph�p. Khi linh mục đến d�ng lễ ở họ nh�, ch� quỳ dự lễ c�ch nghi�m trang. L�n t�m, ch�n tuổi, ch� bắt đầu học chữ Nho, tỏ ra th�ng minh bền ch� v� tiến bộ rất nhanh. "C� lần ch� theo d� Nghị đi lễ ở họ Mỹ Lương, sau lễ v�o ch�o c�c linh mục. C�c cha thấy cậu b� kh�i ng�, hiền l�nh đều hỏi : Con c� muốn ở ch� (đi tu) với cha kh�ng ? Cậu T�ma Thiện kh�ng thưa g�. Nhưng, chỉ �t l�u sau, người ta thấy ch� thường xuy�n ở nh� cha Ch�nh, họ Kẻ Sen. Vị linh mục n�y đ� dạy tiếng Latinh cho ch� nhiều năm…" H�y nh�n xem m�u t�i chảy ra k�a Nhờ t�nh t�nh tốt l�nh v� tr� th�ng minh, năm 18 tuổi (1838), ch� Thiện được cha gi�m đốc Candalh Kim gọi về chủng viện Di Loan, Quảng Trị. Nhận được tin, ch� Thiện c�ng với người chị t�n Sao hăng h�i l�n đường. Dọc đường hai chị em gặp nữ tu Yến từ Di Loan về cho biết cha bề tr�n Candalh Kim đ� phải trốn v� qu�n l�nh đang l�ng bắt, rồi khuy�n hai chị em đừng đi nữa, nhưng ch� Thiện tỏ ra cương quyết : "Dầu kh�ng gặp cha Bề Tr�n, con cũng phải đến tận nơi để biết r� sự thể. Cha đ� gọi, kh�ng lẽ chưa đến nơi đ� bỏ về". Tới chủng viện, hai chị em tr�h diện với cha Tự. Ng�i n�i : "Ch�ng t�i lo trốn chưa xong m� chị c�n dẫn em đến, chỉ l�m kh� khăn th�m cho ch�ng t�i th�i". Chị Sao đ�p: "Thưa cha, em con nhờ con dẫn đi, v� c� giấy cha Bề tr�n gọi. Ch�ng con kh�ng biết cuộc bắt đạo lại xảy ra bất ngờ như thế". Hai ng�y sau, qu�n l�nh bao v�y l�ng Di Loan, lục so�t từng nh�. Kh�ng t�m thấy cha Kim, n�n truyền tra hỏi cặn kẽ để biết cha Bề tr�n trốn ở đ�u. Quan khuy�n ch� chối đạo, nếu kh�ng sẽ bị chết. Ch� Thiện th�nh thật trả lời: "T�i qu� ở Trung Qu�n, Quảng B�nh, đến t�m th�y học đạo. Đạo dạy t�i tờ Thi�n Ch�a l� đạo thật, t�i sẵn s�ng chịu chết chứ kh�ng bỏ đạo". Quan tỏ ra khoan nhượng khuy�n dụ ch� Thiện nhiều lần : n�o l� tuổi c�n nhỏ, tương lai c�n nhiều triển vọng, n�o l� sẽ thăng quan tiến chức nếu bỏ đạo. Hơn thế nũa, quan c�n muốn nhận ch� l�m con rể m�nh, v� sẽ đứng ra lo liệu cưới xin. Nhưng ch� Thiện đ� từ chối: "T�i chỉ mong chức quyền tr�n trời, chứ kh�ng m�ng đến quyền chức trần thế. Lời khẳng kh�i ấy kh�ng phải ai cũng thốt ra được. Trong số những người bị bắt, nhiều người tỏ vẻ luyến tiếc cho ch� đ� bỏ lỡ một "cơ hội ng�n v�ng". Ch�ng trai c� d�ng v�c thư sinh nhưng ch� kh� thật ki�n cường, khiến quan phải ngạc nhi�n. Từ ngạc nhi�n đến tức giận, v� d�m x�c phạm đến sự "bao dung" v� l�ng "ưu �i" của m�nh, thế l� �ng truyền đ�nh đ�n ch�ng. 40 roi đ�n quất tr�n th�n thể gầy yếu, m�u chảy thấm qua y phục, nhưng vị chứng nh�n kh�ng lay chuyển, vẫn gan dạ mỉm cười n�i : "H�y nh�n xem m�u t�i chảy ra k�a". Thấy ch� cam đảm hơn người, quan truyền đ�ng g�ng xiềng giam ch� Thiện v�o ngục. Trong ngục thất, T�ma Thiện kh�ng c� b� con th�n th�ch n�o đến chăm nom tiếp tế. C�c gi�o hữu Di Loan cũng bị bắt, l�c đầu con chia sẻ cho ch� đ�i ch�t lương thực, nhưng sau họ kh�ng cho g� nữa. Họ đ� nghe quan dụ dỗ để mong trở về với gia đ�nh. Tuy thế quan vẫn chưa thả họ ngay. V� muốn ch� Thiện cũng phải khuất phục, quan d�ng những kẻ nhẹ n�y g�y �p lực, nhưng T�ma Thiện trước sau vẫn một mực trung th�nh với đức tin. Ch� Thiện tiếp tục bị thẩm vấn v� bị đ�nh đ�n hai lần nữa, nhưng ch� vẫn vui vẻ l�nh nhận. Mỗi lần roi quất xuống, ch� lại cầu nguyện: "Lạy Ch�a, xin th�m sức cho con chịu đau khổ v� Ch�a". Ngo�i ra ch� c�n bị phơi nắng v� bị k�m kẹp, nhưng vị anh h�ng trẻ tuổi vẫn kh�ng sờn l�ng, chứng tỏ một nghị lực phi thường v� một đức tin hiếm c�. Đồng khổ, đồng vinh Sau khi bất lực trước � tr� sắt đ� của T�ma Thiện, quan truyền giam ch� chung với cha Jaccard Phan. Hai cha con gặp nhau vui mừng hết sức. Ch� Thiện được cha an ủi, kh�ch lệ v� ban b� t�ch h�a giải. Ri�ng cha Phan th� sung sướng h�nh diện c� một người con tinh thần dũng cảm trong đức tin. Hai cha con c�ng nhau cầu nguyện, n�ng đỡ trợ g�up lẫn nhau v� quyết ch� trung th�nh với đạo đến c�ng. Trước tinh thần bất khuất của hai chứng nh�n Ch�a Kit�, quan quyết định l�n �n xử trảm cả hai. Bản �n ch� Thiện như sau : "T�n Thiện bị m� hoặc theo Gia T�, dầu bị tra tấn cũng kh�ng bỏ đạo, n�n n� phải chết giống như đạo trưởng của n�". Bản �n gởi về kinh đ�. Gần một th�ng sau vua Minh Mạng mới ch�u ph� v� đổi th�nh �n xử giảo. C� l�c n�ng l�ng trờ đợi, ch� Thiện thưa với cha Phan : "Thưa cha, người ta cứ để cha con ta sống l�u m�i, sao kh�ng sớm cho cha con ta được tử đạo, để được kết hiệp c�ng Ch�a mu�n đời". Ch� cũng viết thư về gia đ�nh vĩnh biệt cha mẹ, họ h�ng, v� khuy�n mọi người trung th�nh giữ vững đức tin. S�ng ng�y 21.9.1838, hai cha con chứng nh�n Ch�a Kit� c�ng được dẫn ra ph�p trường ở l�ng Nhan Biều gần Quảng trị. Khi đi qua một qu�n ăn, vi�n đội chỉ huy cho hai vị dừng ch�n, ăn uống theo th�i quen d�nh cho tử tội. Cha Phan kh�ng d�ng g� cả, ch� Thiện thưa với cha: "Con cũng kh�ng ăn, để về dự tiệc Thi�n Đường vĩnh ph�c, phải kh�ng cha?" Tới nơi xử, ch� T�ma Thiện quỳ xuống trước mặt cha, l�nh th�o g�ng, tr�ng d�y v�o cổ. Lệnh xử ban h�nh, họ k�o hai dầu d�y thật mạnh, dầu vị tử đạo 18 xu�n xanh gục xuống. Sau đ�, đến lượt cha Phan cũng bị xử như vậy. Kh�c với c�c tử đạo trước, cuộc h�nh quyết n�y kh�ng c� gi�o hữu đi theo để xin an t�ng. Những người ngoại đ� ch�n cất hai vị ngay ở ph�p trường. Năm 1847 thi h�i vị tử đạo được cải t�ng về t�n vinh tại chủng viện Hội Thừa Sai Paris. Ng�y 27.05.1900 Đức L�o XIII đ� suy t�n chủng sinh T�ma Trần Văn Thiện l�n bậc Ch�n Phước. Ng�y 19-06-1988, Đức Gioan Phaol� II suy t�n ng�i l�n h�ng Hiển th�nh.

Ng�y 21 th�ng 9
Th�nh T�ma Trần Văn Thiện
Chủng sinh - (1820 – 1838)

Tuổi trẻ h�o h�ng

Trong một phi�n t�a năm 1836, vi�n quan �n x�c động trước người t� trẻ tuổi với d�ng dấp thư sinh nho nh�, khu�n mặt kh�i ng� tuấn t�, hứa hẹn một tương lai s�n lạn, �ng n�i với anh thật dịu d�ng : "Nếu con bỏ đạo, ta sẽ gả con g�i cho, v� sẽ lo liệu cho con l�m quan".

Ch�ng thanh niển trẻ tuổi ấy, anh T�ma Trần Văn Thiện đ� thẳng thắn trả lời : "T�i chỉ mong chức quyền tr�n trời, chứ kh�ng m�ng chi danh vọng trần thế".

Tuy mới 18 xu�n xanh, lứa tuổi y�u đời ham sống, chưa nếm m�i khổ đau cuộc đời, cũng chưa được học tập th�m s�u về gi�o l�, anh T�ma Thiện mới vừa tới ngưỡng cửa chủng viện, đ� ứng ph� kh�o l�o trước bạo lực, đ�u thua k�m g� bất cứ chiến sĩ đức tin n�o kh�c tr�n ho�n cầu. Quả thực, anh đ� anh đ� thấu hiểu lời đức Kit� : "Được lời l�i cả thế gian m� mất linh hồn th� c� �ch g�" (Mt.16,26).

Con muốn "ở ch�" với cha kh�ng ?

"Ch� Thiện" như người đương thời quen gọi c�c chủng sinh, sinh năm 1820 trong một gia đ�nh đạo hạnh l�ng Trung Qu�n, tỉnh Quảng B�nh.

Nữ tu Madalena Yến, một nh�n chứng sống c�ng thời thuật lại rằng : "Ch� Thiện c� một người d�, gọi l� d� Nghị, l�m b� nhất nh� phước Trung Qu�n. Ch� thường lui tới thăm d� v� tỏ ra rất ngoan ngo�n, nhu m�, lễ ph�p. Khi linh mục đến d�ng lễ ở họ nh�, ch� quỳ dự lễ c�ch nghi�m trang. L�n t�m, ch�n tuổi, ch� bắt đầu học chữ Nho, tỏ ra th�ng minh bền ch� v� tiến bộ rất nhanh.

"C� lần ch� theo d� Nghị đi lễ ở họ Mỹ Lương, sau lễ v�o ch�o c�c linh mục. C�c cha thấy cậu b� kh�i ng�, hiền l�nh đều hỏi : Con c� muốn ở ch� (đi tu) với cha kh�ng ? Cậu T�ma Thiện kh�ng thưa g�. Nhưng, chỉ �t l�u sau, người ta thấy ch� thường xuy�n ở nh� cha Ch�nh, họ Kẻ Sen. Vị linh mục n�y đ� dạy tiếng Latinh cho ch� nhiều năm…"

H�y nh�n xem m�u t�i chảy ra k�a

Nhờ t�nh t�nh tốt l�nh v� tr� th�ng minh, năm 18 tuổi (1838), ch� Thiện được cha gi�m đốc Candalh Kim gọi về chủng viện Di Loan, Quảng Trị. Nhận được tin, ch� Thiện c�ng với người chị t�n Sao hăng h�i l�n đường. Dọc đường hai chị em gặp nữ tu Yến từ Di Loan về cho biết cha bề tr�n Candalh Kim đ� phải trốn v� qu�n l�nh đang l�ng bắt, rồi khuy�n hai chị em đừng đi nữa, nhưng ch� Thiện tỏ ra cương quyết : "Dầu kh�ng gặp cha Bề Tr�n, con cũng phải đến tận nơi để biết r� sự thể. Cha đ� gọi, kh�ng lẽ chưa đến nơi đ� bỏ về".

Tới chủng viện, hai chị em tr�h diện với cha Tự. Ng�i n�i : "Ch�ng t�i lo trốn chưa xong m� chị c�n dẫn em đến, chỉ l�m kh� khăn th�m cho ch�ng t�i th�i". Chị Sao đ�p: "Thưa cha, em con nhờ con dẫn đi, v� c� giấy cha Bề tr�n gọi. Ch�ng con kh�ng biết cuộc bắt đạo lại xảy ra bất ngờ như thế".

Hai ng�y sau, qu�n l�nh bao v�y l�ng Di Loan, lục so�t từng nh�. Kh�ng t�m thấy cha Kim, n�n truyền tra hỏi cặn kẽ để biết cha Bề tr�n trốn ở đ�u. Quan khuy�n ch� chối đạo, nếu kh�ng sẽ bị chết. Ch� Thiện th�nh thật trả lời: "T�i qu� ở Trung Qu�n, Quảng B�nh, đến t�m th�y học đạo. Đạo dạy t�i tờ Thi�n Ch�a l� đạo thật, t�i sẵn s�ng chịu chết chứ kh�ng bỏ đạo".

Quan tỏ ra khoan nhượng khuy�n dụ ch� Thiện nhiều lần : n�o l� tuổi c�n nhỏ, tương lai c�n nhiều triển vọng, n�o l� sẽ thăng quan tiến chức nếu bỏ đạo. Hơn thế nũa, quan c�n muốn nhận ch� l�m con rể m�nh, v� sẽ đứng ra lo liệu cưới xin. Nhưng ch� Thiện đ� từ chối: "T�i chỉ mong chức quyền tr�n trời, chứ kh�ng m�ng đến quyền chức trần thế.

Lời khẳng kh�i ấy kh�ng phải ai cũng thốt ra được. Trong số những người bị bắt, nhiều người tỏ vẻ luyến tiếc cho ch� đ� bỏ lỡ một "cơ hội ng�n v�ng". Ch�ng trai c� d�ng v�c thư sinh nhưng ch� kh� thật ki�n cường, khiến quan phải ngạc nhi�n. Từ ngạc nhi�n đến tức giận, v� d�m x�c phạm đến sự "bao dung" v� l�ng "ưu �i" của m�nh, thế l� �ng truyền đ�nh đ�n ch�ng. 40 roi đ�n quất tr�n th�n thể gầy yếu, m�u chảy thấm qua y phục, nhưng vị chứng nh�n kh�ng lay chuyển, vẫn gan dạ mỉm cười n�i : "H�y nh�n xem m�u t�i chảy ra k�a".

Thấy ch� cam đảm hơn người, quan truyền đ�ng g�ng xiềng giam ch� Thiện v�o ngục.

Trong ngục thất, T�ma Thiện kh�ng c� b� con th�n th�ch n�o đến chăm nom tiếp tế. C�c gi�o hữu Di Loan cũng bị bắt, l�c đầu con chia sẻ cho ch� đ�i ch�t lương thực, nhưng sau họ kh�ng cho g� nữa. Họ đ� nghe quan dụ dỗ để mong trở về với gia đ�nh. Tuy thế quan vẫn chưa thả họ ngay. V� muốn ch� Thiện cũng phải khuất phục, quan d�ng những kẻ nhẹ n�y g�y �p lực, nhưng T�ma Thiện trước sau vẫn một mực trung th�nh với đức tin.

Ch� Thiện tiếp tục bị thẩm vấn v� bị đ�nh đ�n hai lần nữa, nhưng ch� vẫn vui vẻ l�nh nhận. Mỗi lần roi quất xuống, ch� lại cầu nguyện: "Lạy Ch�a, xin th�m sức cho con chịu đau khổ v� Ch�a". Ngo�i ra ch� c�n bị phơi nắng v� bị k�m kẹp, nhưng vị anh h�ng trẻ tuổi vẫn kh�ng sờn l�ng, chứng tỏ một nghị lực phi thường v� một đức tin hiếm c�.

Đồng khổ, đồng vinh

Sau khi bất lực trước � tr� sắt đ� của T�ma Thiện, quan truyền giam ch� chung với cha Jaccard Phan. Hai cha con gặp nhau vui mừng hết sức. Ch� Thiện được cha an ủi, kh�ch lệ v� ban b� t�ch h�a giải. Ri�ng cha Phan th� sung sướng h�nh diện c� một người con tinh thần dũng cảm trong đức tin. Hai cha con c�ng nhau cầu nguyện, n�ng đỡ trợ g�up lẫn nhau v� quyết ch� trung th�nh với đạo đến c�ng.

Trước tinh thần bất khuất của hai chứng nh�n Ch�a Kit�, quan quyết định l�n �n xử trảm cả hai. Bản �n ch� Thiện như sau : "T�n Thiện bị m� hoặc theo Gia T�, dầu bị tra tấn cũng kh�ng bỏ đạo, n�n n� phải chết giống như đạo trưởng của n�".

Bản �n gởi về kinh đ�. Gần một th�ng sau vua Minh Mạng mới ch�u ph� v� đổi th�nh �n xử giảo. C� l�c n�ng l�ng trờ đợi, ch� Thiện thưa với cha Phan : "Thưa cha, người ta cứ để cha con ta sống l�u m�i, sao kh�ng sớm cho cha con ta được tử đạo, để được kết hiệp c�ng Ch�a mu�n đời". Ch� cũng viết thư về gia đ�nh vĩnh biệt cha mẹ, họ h�ng, v� khuy�n mọi người trung th�nh giữ vững đức tin.

S�ng ng�y 21.9.1838, hai cha con chứng nh�n Ch�a Kit� c�ng được dẫn ra ph�p trường ở l�ng Nhan Biều gần Quảng trị. Khi đi qua một qu�n ăn, vi�n đội chỉ huy cho hai vị dừng ch�n, ăn uống theo th�i quen d�nh cho tử tội. Cha Phan kh�ng d�ng g� cả, ch� Thiện thưa với cha: "Con cũng kh�ng ăn, để về dự tiệc Thi�n Đường vĩnh ph�c, phải kh�ng cha?" Tới nơi xử, ch� T�ma Thiện quỳ xuống trước mặt cha, l�nh th�o g�ng, tr�ng d�y v�o cổ. Lệnh xử ban h�nh, họ k�o hai dầu d�y thật mạnh, dầu vị tử đạo 18 xu�n xanh gục xuống. Sau đ�, đến lượt cha Phan cũng bị xử như vậy.

Kh�c với c�c tử đạo trước, cuộc h�nh quyết n�y kh�ng c� gi�o hữu đi theo để xin an t�ng. Những người ngoại đ� ch�n cất hai vị ngay ở ph�p trường. Năm 1847 thi h�i vị tử đạo được cải t�ng về t�n vinh tại chủng viện Hội Thừa Sai Paris.

Ng�y 27.05.1900 Đức L�o XIII đ� suy t�n chủng sinh T�ma Trần Văn Thiện l�n bậc Ch�n Phước. Ng�y 19-06-1988, Đức Gioan Phaol� II suy t�n ng�i l�n h�ng Hiển th�nh.