Untitled Document


	Ng�y 05 th�ng 9 Th�nh Ph�r� NGUYỄN VĂN TỰ Linh mục D�ng Đaminh - (1796 – 1838) Cha dưới đất, Cha tr�n trời "Thưa quan t�i k�nh Thi�n Ch�a như Thượng Phụ, k�nh vua như Trung Phụ, v� k�nh Song Th�n như Hạ Phụ. Kh�ng thể nghe lời cha ruột để hại vua, t�i kh�ng v� vua m� phạm đến Thượng Phụ l� Thi�n Ch�a được". Vị tử đạo đ� c� những lời ph�n t�ch mạch lạc quan niệm về trung hiếu của c�c gi�o hữu Việt Nam như tr�n l� một linh mục d�ng Thuyết Gi�o : cha Ph�r� Nguyễn Văn Tự. Bị bắt v� sứ vụ Sinh qu�n tại Ninh Cường, huyện Nam Ch�n, phủ Thi�n Trường, tỉnh Nam Định năm 1796. Cậu Ph�r� Tự đ� d�ng m�nh cho Ch�a từ ni�n thiếu. Năm 1826, th�y thụ phong linh mục, sau đ� xin v�o d�ng Đaminh v� được cha ch�nh Amandi Chi�u nhận lời khấn ng�y 04.01.1827. Suốt 12 năm đời linh mục, cha Ph�r� l� một tu sĩ gương mẫu v� l� cha truyền gi�o nhiệt th�nh. Hồ sơ phong th�nh ghi nhận cha lu�n tận tụy với c�ng việc, kh�ng quản ngại kh� khăn, lu�n đối xử h�a nh� v� rất mực y�u thương mọi người. Năm 1838, cha Tự được cử phụ tr�ch xứ Đức Trai c�n gọi l� Kẻ Mốt, thuộc tỉnh Bắc Ninh. L�c n�y cuộc b�ch hại của vua Minh Mạng kh� gay cấn, n�n cha phải thi h�nh t�c vụ của m�nh l�n l�t. Một th�n h�o t�n Quang đ� cho cha đến tr� ẩn tại vườn nh� �ng. Mỗi s�ng cha d�ng lễ ngay trong vườn đ�. Ng�y 29.06, khi qu�n l�nh k�o đến b�o v�y l�ng Kẻ Mốt để bắt cha Tự, th� ng�i được anh em t�n hữu đưa l�nh qua l�ng b�n. Nhưng qu�n l�nh sau khi lục so�t, t�m thấy �o lễ v� ch�n lễ của cha, đến lượt �ng lang Ninh mới bị dọa đ�nh đ� khai ra chỗ cha đang ẩn trốn. C�ng bị bắt với cha Tự c� th�y giảng Đaminh �y, d�ng ba Đaminh, 26 tuổi, một trợ t�c đắc lực của ng�i. Khi bị giải về huyện Lương T�i, quan huyện ngỏ � đ�i vị linh mục nộp tiền chuộc, nhưng cha b�nh tĩnh trả lời : "Đối với t�i, bị bắt v� đạo l� một hồng �n Ch�a ban, tiền bạc th� t�i kh�ng c�, c�n phiền gi�o hữu th� t�i kh�ng muốn ch�t n�o". Đến ng�y 03.07, sau khi bắt th�m được bốn �ng Tr�m ở bốn gi�o xứ v� một gi�o hữu trong v�ng, quan cho �p giải tất cả về Ninh Th�i (Thị x� Bắc Ninh ng�y nay). S�ng h�m sau, quan cho gọi cha Ph�r� ra hỏi. �ng lịch sự cho mời cha v�o nh�, cho ngồi chiếu tử tế, rồi với giọng ngọt ng�o, quan y�u cầu cha khai t�n c�c gi�o sĩ gi�o phận. Cũng bằng giọng điệu lịch sự kh�ng k�m, cha thong thả kể t�n hai Đức cha v� s�u linh mục, những người đ� bị bắt rồi, thế cũng đủ l�m vi�n quan gật g� ra vẻ đắc � lắm. Một tuần sau, phải lại cho mời cha đến v� y�u cầu cha cắt nghĩa về c�c đồ thờ, �o lễ, ch�n lễ của cha m� họ tịch thu. Cha được dịp giảng đạo l� C�ng Gi�o cho c�c quan nghe, b�c bỏ những tin đồn bịa đặt về đạo, về c�c nghi lễ, cũng như về c�c gi�o hữu. Phong th�i vị thủ l�nh. Trong thời gian bị giam tại huyện, bất ngờ cha Tự thấy trong sổ s�ch của m�nh bị tịch thu, c� cuốn sổ ghi t�n tất cả c�c gi�o hữu ở Kẻ Mốt, ng�i liền t�m c�ch để hủy n� đi, nhưng l�m sao b�y giờ ? V� qu�n l�nh canh g�c kỹ qu�. Cha liền b�y kế xin họ một c�i chiếu, lấy cớ đắp cho đỡ muỗi, rồi nằm trong chiếu, cha nhẩn nha nhai v� nuốt cuốn sổ ấy. Dĩ nhi�n "m�n ăn" n�y kh�ng hợp khẩu vị ch�t n�o, n�n mơi ăn được hai phần, cha đ� thấy r�t cả cổ, kh�ng thể nuốt nổi nữa, thế l� cha đ�nh nhai cho n�t rồi n�m dưới gầm phản. Điều l�m cha đau l�ng nhất l� thấy nhiều người bị bắt với cha đ� đạp Th�nh Gi� để được về. Cha kh�ng ngưng nhắc nhở lời Ch�a xưa : "Ai chối Th�y trước mặt người đời, Th�y sẽ chối kẻ ấy trước mặt Cha Th�y, Đấng ngự tr�n trời" (Mt. 10,33). Cha n�i tiếp : "Trời đất qua đi, nhưng lời Ch�a chẳng qua" (Mt. 5,18), "H�y tỉnh thức v� cầu nguyện, kẻo sa ng� trước thử th�ch" (Mt. 26,41)… Nhưng cha vẫn được an ủi v� sự ki�n trung của hai th�y giảng Phanxic� Mậu, Đaminh �y v� bốn gi�o d�n Giuse Cảnh, T�ma Đệ, Agustin� Mới v� St�phan� Vinh. Tất cả đều l� hội vi�n d�ng Ba Đaminh, sau n�y được ph�c tử đạo (19.12.1839). Ng�y 27.7.18, Tổng đốc Bắc Ninh đệ �n về triều đ�nh xin xử gảo cha Ph�r� v� �ng Tr�m Cảnh, c�n năm người kia, đ�nh mỗi người 100 roi, rồi ph�t lưu họ v�o B�nh Định. Nhưng vua ph�c đ�p y�u cầu cho tra hỏi lại, nếu bỏ đạo th� �n x�, nếu cố chấp th� xử ch�m hai vị tr�n v� xử giảo hai vị c�n lại. Ng�y 09.8 quan đ�i bẩy vị ra t�a. Khi th� dọa dẫm, khi th� ngọt ng�o, quan dụ dỗ c�c vị đạp l�n Th�nh Gi�. Trước hết, quan lịch sự mời cha Tự l�m gương. �ng n�i thực t�nh muốn tha cho cha. Nhưng cũng bằng lời n�i khi�m tốn tinh tế, vị linh mục n�i với �ng về Thượng Phụ, Trung Phụ v� Hạ Phụ, cũng như trật tự k�nh trọng đối với ba vị đ� của m�nh. cha tiếp : "Người tướng cầm qu�n đ�nh giặc, d� binh l�nh m�nh chạy hết, tướng cũng kh�ng được ph�p h�ng giặc. T�i l� linh mục, d� gi�o d�n bị tan t�c, vẫn phải một l�ng trung th�nh với Thi�n Ch�a". Sau lời khẳng kh�i của cha, quan biết n�i th�m cũng v� �ch, n�n ra lệnh giam cha v�o ngục. �o trắng l�ng son Biết ng�y xử �n sắp tới, cha Tự nhờ một gi�o hữu mời linh mục Phương xứ Kẻ Roi đến giải tội. Từ h�m đ�, cha tỏ ra vui vẻ kh�c thường, mong chờ ng�y hạnh ph�c. S�ng ng�y 05.9, bản �n về tới Bắc Ninh, cha v� �ng Tr�m Giuse Cảnh bị điệu đi xử. Hai vị cười cười n�i n�i, tạm biệt c�c đồng bạn. Cha lấy tu phục ra mặc, cụ Cảnh cũng kho�c tấm �o d�ng ba. Thấy cha rạng rỡ trong bộ �o trắng, quan thắc mắc về � nghĩa bộ �o, cha giải th�ch : "Đ�y l� �o d�ng tu lớn trong Gi�o Hội m� t�i h�n hạnh l� phần tử. Mầu trắng ti�u biểu cho đức khiết tịnh m� t�i hết l�ng g�n giữ…" Rồi cầm lấy Tượng Chịu Nạn, cha n�i tiếp : "Đ�y l� ch�a cứu thế, đ� chịu đ�ng đinh v� tội thi�n hạ. Xin quan cho ph�p t�i được mang �o d�ng v� cầm Th�nh Gi� n�y khi đi xử". Quan kh�ng n�i g� cả, hiểu ngầm l� đồng �. Bấy giờ d�n ch�ng hiếu kỳ chen lẫn nhau �a đến xem, cha xin ph�p quan nn�i đ�i lời. Thế l� trong gần một giờ đồng hồ, cha giảng về Ch�a Gi�su, v� ơn cứu độ, về mọi người l� anh em con c�ng một Cha tr�n Trời. Tr�n đường ra ph�p trường, l�nh xếp h�ng đi hai b�n, cha Tự v� cụ Cảnh đi ở giữa, vừa đi vừa sốt sắng đọc kinh Cầu C�c Th�nh. Ph�p trường l� một ngọn đồi nhỏ, ở ngo�i th�nh Kinh Bắc. Đến nơi, hai vị quỳ xuống hai chiếu đ� trải sẵn. Theo tiếng trống lệnh, l� h�nh thi h�nh phận sự, ch�m rồi tung đầu hai vị l�n cho mọi người tr�ng thấy. Tức th� nhiều người, trong đạo cũng như ngoại đạo, x� nhau chạy v�o để thấm m�u c�c ng�i. Một người về sau chuộc được ảnh Th�nh Gi� của cha, trao lại cho d�ng Đaminh. Trong hồ sơ phong th�nh, người ta thuật lại nhiều ơn lạ Ch�a đ� thực hiện nhờ c�c di t�ch n�y. Vị chứng nh�n �o trắng đ� về trời với tấm l�ng son ng�y 05.09.1838. Thi h�i cha được lệnh ch�n ngay gần đ�, gi�o hữu phải bỏ tiền chuộc đưa về an t�ng tại họ Nghĩa Vũ, huyện Y�n Dũng, cũng thuộc tỉnh Bắc Ninh. Đức L�o XIII đ� suy t�n cha Ph�r� Nguyễn Văn Tự, linh mục d�ng Thuyết Gi�o l�n bậc Ch�n Phước ng�y 27.05.1900. Ng�y 19-06-1988, Đức Gioan Phaol� II suy t�n ng�i l�n bậc Hiển th�nh.

Ng�y 05 th�ng 9
Th�nh Ph�r� NGUYỄN VĂN TỰ
Linh mục D�ng Đaminh - (1796 – 1838)

Cha dưới đất, Cha tr�n trời

"Thưa quan t�i k�nh Thi�n Ch�a như Thượng Phụ, k�nh vua như Trung Phụ, v� k�nh Song Th�n như Hạ Phụ. Kh�ng thể nghe lời cha ruột để hại vua, t�i kh�ng v� vua m� phạm đến Thượng Phụ l� Thi�n Ch�a được".

Vị tử đạo đ� c� những lời ph�n t�ch mạch lạc quan niệm về trung hiếu của c�c gi�o hữu Việt Nam như tr�n l� một linh mục d�ng Thuyết Gi�o : cha Ph�r� Nguyễn Văn Tự.

Bị bắt v� sứ vụ

Sinh qu�n tại Ninh Cường, huyện Nam Ch�n, phủ Thi�n Trường, tỉnh Nam Định năm 1796. Cậu Ph�r� Tự đ� d�ng m�nh cho Ch�a từ ni�n thiếu. Năm 1826, th�y thụ phong linh mục, sau đ� xin v�o d�ng Đaminh v� được cha ch�nh Amandi Chi�u nhận lời khấn ng�y 04.01.1827. Suốt 12 năm đời linh mục, cha Ph�r� l� một tu sĩ gương mẫu v� l� cha truyền gi�o nhiệt th�nh. Hồ sơ phong th�nh ghi nhận cha lu�n tận tụy với c�ng việc, kh�ng quản ngại kh� khăn, lu�n đối xử h�a nh� v� rất mực y�u thương mọi người.

Năm 1838, cha Tự được cử phụ tr�ch xứ Đức Trai c�n gọi l� Kẻ Mốt, thuộc tỉnh Bắc Ninh. L�c n�y cuộc b�ch hại của vua Minh Mạng kh� gay cấn, n�n cha phải thi h�nh t�c vụ của m�nh l�n l�t. Một th�n h�o t�n Quang đ� cho cha đến tr� ẩn tại vườn nh� �ng. Mỗi s�ng cha d�ng lễ ngay trong vườn đ�. Ng�y 29.06, khi qu�n l�nh k�o đến b�o v�y l�ng Kẻ Mốt để bắt cha Tự, th� ng�i được anh em t�n hữu đưa l�nh qua l�ng b�n. Nhưng qu�n l�nh sau khi lục so�t, t�m thấy �o lễ v� ch�n lễ của cha, đến lượt �ng lang Ninh mới bị dọa đ�nh đ� khai ra chỗ cha đang ẩn trốn. C�ng bị bắt với cha Tự c� th�y giảng Đaminh �y, d�ng ba Đaminh, 26 tuổi, một trợ t�c đắc lực của ng�i.

Khi bị giải về huyện Lương T�i, quan huyện ngỏ � đ�i vị linh mục nộp tiền chuộc, nhưng cha b�nh tĩnh trả lời : "Đối với t�i, bị bắt v� đạo l� một hồng �n Ch�a ban, tiền bạc th� t�i kh�ng c�, c�n phiền gi�o hữu th� t�i kh�ng muốn ch�t n�o". Đến ng�y 03.07, sau khi bắt th�m được bốn �ng Tr�m ở bốn gi�o xứ v� một gi�o hữu trong v�ng, quan cho �p giải tất cả về Ninh Th�i (Thị x� Bắc Ninh ng�y nay).

S�ng h�m sau, quan cho gọi cha Ph�r� ra hỏi. �ng lịch sự cho mời cha v�o nh�, cho ngồi chiếu tử tế, rồi với giọng ngọt ng�o, quan y�u cầu cha khai t�n c�c gi�o sĩ gi�o phận. Cũng bằng giọng điệu lịch sự kh�ng k�m, cha thong thả kể t�n hai Đức cha v� s�u linh mục, những người đ� bị bắt rồi, thế cũng đủ l�m vi�n quan gật g� ra vẻ đắc � lắm. Một tuần sau, phải lại cho mời cha đến v� y�u cầu cha cắt nghĩa về c�c đồ thờ, �o lễ, ch�n lễ của cha m� họ tịch thu. Cha được dịp giảng đạo l� C�ng Gi�o cho c�c quan nghe, b�c bỏ những tin đồn bịa đặt về đạo, về c�c nghi lễ, cũng như về c�c gi�o hữu.

Phong th�i vị thủ l�nh.

Trong thời gian bị giam tại huyện, bất ngờ cha Tự thấy trong sổ s�ch của m�nh bị tịch thu, c� cuốn sổ ghi t�n tất cả c�c gi�o hữu ở Kẻ Mốt, ng�i liền t�m c�ch để hủy n� đi, nhưng l�m sao b�y giờ ? V� qu�n l�nh canh g�c kỹ qu�. Cha liền b�y kế xin họ một c�i chiếu, lấy cớ đắp cho đỡ muỗi, rồi nằm trong chiếu, cha nhẩn nha nhai v� nuốt cuốn sổ ấy. Dĩ nhi�n "m�n ăn" n�y kh�ng hợp khẩu vị ch�t n�o, n�n mơi ăn được hai phần, cha đ� thấy r�t cả cổ, kh�ng thể nuốt nổi nữa, thế l� cha đ�nh nhai cho n�t rồi n�m dưới gầm phản.

Điều l�m cha đau l�ng nhất l� thấy nhiều người bị bắt với cha đ� đạp Th�nh Gi� để được về. Cha kh�ng ngưng nhắc nhở lời Ch�a xưa : "Ai chối Th�y trước mặt người đời, Th�y sẽ chối kẻ ấy trước mặt Cha Th�y, Đấng ngự tr�n trời" (Mt. 10,33). Cha n�i tiếp : "Trời đất qua đi, nhưng lời Ch�a chẳng qua" (Mt. 5,18), "H�y tỉnh thức v� cầu nguyện, kẻo sa ng� trước thử th�ch" (Mt. 26,41)… Nhưng cha vẫn được an ủi v� sự ki�n trung của hai th�y giảng Phanxic� Mậu, Đaminh �y v� bốn gi�o d�n Giuse Cảnh, T�ma Đệ, Agustin� Mới v� St�phan� Vinh. Tất cả đều l� hội vi�n d�ng Ba Đaminh, sau n�y được ph�c tử đạo (19.12.1839).

Ng�y 27.7.18, Tổng đốc Bắc Ninh đệ �n về triều đ�nh xin xử gảo cha Ph�r� v� �ng Tr�m Cảnh, c�n năm người kia, đ�nh mỗi người 100 roi, rồi ph�t lưu họ v�o B�nh Định. Nhưng vua ph�c đ�p y�u cầu cho tra hỏi lại, nếu bỏ đạo th� �n x�, nếu cố chấp th� xử ch�m hai vị tr�n v� xử giảo hai vị c�n lại.

Ng�y 09.8 quan đ�i bẩy vị ra t�a. Khi th� dọa dẫm, khi th� ngọt ng�o, quan dụ dỗ c�c vị đạp l�n Th�nh Gi�. Trước hết, quan lịch sự mời cha Tự l�m gương. �ng n�i thực t�nh muốn tha cho cha. Nhưng cũng bằng lời n�i khi�m tốn tinh tế, vị linh mục n�i với �ng về Thượng Phụ, Trung Phụ v� Hạ Phụ, cũng như trật tự k�nh trọng đối với ba vị đ� của m�nh. cha tiếp : "Người tướng cầm qu�n đ�nh giặc, d� binh l�nh m�nh chạy hết, tướng cũng kh�ng được ph�p h�ng giặc. T�i l� linh mục, d� gi�o d�n bị tan t�c, vẫn phải một l�ng trung th�nh với Thi�n Ch�a". Sau lời khẳng kh�i của cha, quan biết n�i th�m cũng v� �ch, n�n ra lệnh giam cha v�o ngục.

�o trắng l�ng son

Biết ng�y xử �n sắp tới, cha Tự nhờ một gi�o hữu mời linh mục Phương xứ Kẻ Roi đến giải tội. Từ h�m đ�, cha tỏ ra vui vẻ kh�c thường, mong chờ ng�y hạnh ph�c. S�ng ng�y 05.9, bản �n về tới Bắc Ninh, cha v� �ng Tr�m Giuse Cảnh bị điệu đi xử. Hai vị cười cười n�i n�i, tạm biệt c�c đồng bạn. Cha lấy tu phục ra mặc, cụ Cảnh cũng kho�c tấm �o d�ng ba. Thấy cha rạng rỡ trong bộ �o trắng, quan thắc mắc về � nghĩa bộ �o, cha giải th�ch : "Đ�y l� �o d�ng tu lớn trong Gi�o Hội m� t�i h�n hạnh l� phần tử. Mầu trắng ti�u biểu cho đức khiết tịnh m� t�i hết l�ng g�n giữ…"

Rồi cầm lấy Tượng Chịu Nạn, cha n�i tiếp : "Đ�y l� ch�a cứu thế, đ� chịu đ�ng đinh v� tội thi�n hạ. Xin quan cho ph�p t�i được mang �o d�ng v� cầm Th�nh Gi� n�y khi đi xử".

Quan kh�ng n�i g� cả, hiểu ngầm l� đồng �. Bấy giờ d�n ch�ng hiếu kỳ chen lẫn nhau �a đến xem, cha xin ph�p quan nn�i đ�i lời. Thế l� trong gần một giờ đồng hồ, cha giảng về Ch�a Gi�su, v� ơn cứu độ, về mọi người l� anh em con c�ng một Cha tr�n Trời.

Tr�n đường ra ph�p trường, l�nh xếp h�ng đi hai b�n, cha Tự v� cụ Cảnh đi ở giữa, vừa đi vừa sốt sắng đọc kinh Cầu C�c Th�nh. Ph�p trường l� một ngọn đồi nhỏ, ở ngo�i th�nh Kinh Bắc. Đến nơi, hai vị quỳ xuống hai chiếu đ� trải sẵn. Theo tiếng trống lệnh, l� h�nh thi h�nh phận sự, ch�m rồi tung đầu hai vị l�n cho mọi người tr�ng thấy. Tức th� nhiều người, trong đạo cũng như ngoại đạo, x� nhau chạy v�o để thấm m�u c�c ng�i. Một người về sau chuộc được ảnh Th�nh Gi� của cha, trao lại cho d�ng Đaminh. Trong hồ sơ phong th�nh, người ta thuật lại nhiều ơn lạ Ch�a đ� thực hiện nhờ c�c di t�ch n�y.

Vị chứng nh�n �o trắng đ� về trời với tấm l�ng son ng�y 05.09.1838. Thi h�i cha được lệnh ch�n ngay gần đ�, gi�o hữu phải bỏ tiền chuộc đưa về an t�ng tại họ Nghĩa Vũ, huyện Y�n Dũng, cũng thuộc tỉnh Bắc Ninh.

Đức L�o XIII đ� suy t�n cha Ph�r� Nguyễn Văn Tự, linh mục d�ng Thuyết Gi�o l�n bậc Ch�n Phước ng�y 27.05.1900. Ng�y 19-06-1988, Đức Gioan Phaol� II suy t�n ng�i l�n bậc Hiển th�nh.