Ng�y 04 th�ng 07
Th�nh Giuse NGUYỄN Đ�NH UYỂN
Th�y giảng, d�ng Ba Đaminh (1775-1838)

Niềm tin sống lại

Hạnh t�ch th�nh Giuse Uyển, vị th�y giảng 63 tuổi cho ch�ng ta thấy niềm tin v�o ng�y "x�c lo�i người sống lại" c�c tử đạo khi phải đối diện với c�i chết. Đ� l� một ng�y vinh hiển cho những ai trung th�nh giữ đạo th�nh Ch�a. L�c mới bị bắt quan tỉnh Hưng Y�n dọa ch�m đầu, th�y mạnh dạng trả lời : "Bẩm quan lớn, t�i c� bị ch�m chết mới tr�ng được sống lại ng�y mai".

Lần kh�c sau cuộc tra tấn v� hiệu, một người l�nh r�t gươm ra dọa ch�m ngay cổ, th�y Uyển vẫn b�nh tĩnh, mặt kh�ng hề biến sắc. Người l�nh hỏi : "L�o kh�ng sợ ta ch�m ư ?". Th�y điềm nhi�n tuy�n xưng niềm tin của m�nh : "H�y ch�m đi đến ng�y ph�n x�tt�i sẽ c� một c�i đầu mới".

Th�y ph�ng bộ v� th�y sở

Giuse Nguyễn Đ�nh Uyển sinh năm 1775 tại l�ng Ninh Cường tỉnh Nam Định, lớn l�n ng�i v�o sống trong chủng viện Ti�n Chu v� được gởi đến cha Nh�n. sau ch�nh thức l� th�y giảng v� trợ t� đắc lực của Đức cha Henares Minh (gi�o phận Đ�ng Đ�ng Ngo�i). Theo lời khuy�n của Đức cha, th�y gia nhập d�ng ba Đaminh. Mỗi lần Đức cha đi kinh l� c�c gi�o xứ trong gi�o phận đều cho th�y th�p t�ng. Mọi người gặp th�y đều ca tụng đời sống gương mẫu, đặc biệt trong việc giữ kỷ luật d�ng ba v� tinh thần t�ng đồ của th�y.

Năm 1838, khi cuộc b�ch hại b�ng nổ ở Đ�ng Đ�ng Ngo�i, hai gi�m mục v� c�c linh mục phải t�m đường lẫn tr�nh. Đức cha Minh ch�nh thức giao cho th�y Uyển tr�ch nhiệm coi s�c gi�o xứ Ti�n Chu, d� th�y kh�ng c� chức th�nh vẫn chu to�n đầy đủ tr�ch nhiệm đặ biệt n�y, điều khiển mọi sinh hoạt trong xứ, kh�ch lệ c�c t�n hữu giữ niềm tin, được Đức cha v� c�c t�n hữu y�u mến t�n nhiệm.

Ng�y 29.05.1838, quan qu�n đến v�y l�ng Ti�n Chu t�m bắt Đức cha ph�. Họ ra lệnh cho mọi người c� đạo tr�nh di�n ở đ�nh l�ng để điểm danh. Th�y Uyển cũng ra tr�nh diện với gi�o hữu của m�nh. V� v� � để lộ ra khỏi cổ chiếc �o d�ng ba, th�y bị quan gọi ri�ng ra hỏi : "�ng c� phải đạo trưởng kh�ng?". Th�y trả lời : "Kh�ng". Một người l�nh đ�a giỡn tới vuốt mũi th�y v� n�i : "mũi �ng n�y d�i chắc l� cố T�y chứ chẳng sai". Th�y Uyển lắc đầu tỏ vẻ phản đối nhưng kh�ng n�i g� cả.

Tiếp theo quan bảo th�y bước qua Th�nh Gi�, nếu kh�ng sẽ bị ch�m đầu. Th�y Uyển từ chối v� tuy�n xưng niềm tin của m�nh. Quan nổi giận truyền tr�i th�y rồi đến chiều cho giải l�n Hưng Y�n. Quan tuần phủ Hưng Y�n điều tra sơ khởi xem th�y c� chức bậc n�o v� ai truyền chức ? C�c thừa sai trốn ở đ�u ?…th�y kh�ng đ�p một lời n�n bị đ�ng g�ng giam v�o ngục.

Gian tru�n ngh�n nỗi

H�m sau, th�y Uyển bị dẫn ra to�. Quan �n nghi�m nghị truyền th�y bỏ đạo v� k� giấy xuất gi�o. Nhưng vị anh h�nh đức tin cương quyết trung th�nh với Ch�a. quan cho đ�nh 39 roi rồi hỏi về đạo. Thấy Giuse Uyển lợi dụng cơ hội giải th�ch cho mọi người c� mặt về 10 điều răn Ch�a. tối đến th�y lại bị tống giam v�o ngục. V� bị bệnh tả rất nặng, cộng th�m với trận đ�n ban ng�y, thấy rũ liệt gần chết, quan �n thương t�nh cho mời lương y đến chữ trị.

Mười lăm ng�y sau, khi cơn bệnh mới tạm khỏi, quan lại cho điệu t� nh�n ra t�a. Quan n�i : "�ng Uyển h�y xuất gi�o, ta sẽ tha về với vợ con". Th�y đ�p : "T�i kh�ng c� vợ con". Quan t�a qu�t l�n : "Bước qua Thập Tự đi để giữ lấy mạng sống, con ch� c�n ham sống d� chỉ một ng�y, huống chi con người ". Vị chiến sĩ anh h�ng trả lời : "Nếu quan để sống th� t�i c�m ơn quan, c�n việc bước qua Th�nh Gi� th� t�i kh�ng l�m". Quan cho đ�nh 18 roi rồi n�i : "Chỉ một bước l� sống sao �ng kh�ng chịu?". Th�y trả lời : "T�i coi sự sống đời n�y chỉ lớn bằng ng�n tay th�i".

Thế l� quan nổi giận cho l�nh d�ng sưc mạnh l�i th�y qua Th�nh Gi�. Th�y b�n ngồi bệt xuống đất, mặc cho qu�n l�nh đ�nh đập. Bốn người l�nh với hai đầu g�ng mới khi�ng th�y l�n nổi. Th�y Uyển co gập hai ch�n để khỏi chạm v�o Th�nh Gi�, đồng thời cầu nguyện xin Ch�a gi�p sức. Một vi�n quan truyền lệnh : "Cắt bộ r�u n� đi". Anh l�nh đứng gần đ� liền nắm r�u của th�y, tay kia định x�n, nhưng thấy cụ gi� mệt v� sắp chết n�n lại th�i. Sau đ� c�n một lần quan bảo th�y Uyển xuất gi�o, nhưng như mọi lần quan lại thấy ch� kh� của th�y. �ng kh�ng dấu được l�ng th�n phục phải thốt l�n : "Bề ngo�i hắn như kẻ sắp chết, thế m� l�ng dạ lại cương quyết lạ l�ng". Rồi �ng cho đeo g�ng nặng hơn, tống giam v�o ngục v� gởi �n về kinh xin xử trảm, bản �n nhắc đến Phanxic� Chiểu đ� bị ch�m ng�y 20.06 v� xin vua ph� một �n tương tự.

Ph�c trường sinh

Trong khi chờ bản �n được ch�u ph�, th�y Uyển c�n bị cắt giảm phần ăn mỗi ng�y. Th�n x�c kiệt quệ v� đ�n roi, v� đ�i khổ, v� bệnh hoạn. Th�y Giuse Uyển vẫn một l�ng ki�n vững với niềm tin sắt đ� của m�nh. Thế rồi hồi ba giờ chiều ng�y 04.07.1838, ng�i đ� chết rục t� trong niềm tin vững mạnh đ�. Tuy chưa bị xử trảm nhưng c�i chết khổ đau của thầy Giuse thật xứng đ�ng đội triều thi�n vinh ph�c tử đạo. C�c quan cho ph�p c�c t�n hữu đưa thi h�i về an t�ng tại xứ Ti�n Chu, nơi đ� từng sống với họ trong những ng�y lo �u gian khổ nhất.

Đức L�o XIII suy t�n th�y giảng d�ng ba Đaminh Giuse Nguyễn Đ�nh Uyển l�n bậc ch�n phước ng�y 27.05.1900. Ng�y 19-06-1988, Đức Gioan Phaol� II suy t�n ng�i l�n h�ng Hiển th�nh.