Năm A

Ch�a Nhật XXIV Thường Ni�n - Năm A
Hc 27,33 - 28,9 / Rm 14,7-9 / Mt 18,21-35
 

An Phong op : L�ng Tha Thứ Kh�ng Bao Giờ L� �ủ

Như Hạ op : Vay trả, trả vay

Fr. Jude Siciliano, op : Chỉ c� tha thứ mới chữa l�nh được thế giới

Fr. Jude Siciliano, op : Tập sống với tấm l�ng bao la của Thi�n Ch�a

G. Nguyễn Cao Luật op : Con số l� v� c�ng

Giac�b� Phạm Văn Phượng op : Tha thứ

Lời Ch�a v� Th�nh Thể : H�y tha thứ để được thứ tha

Ant�n Nguyễn Th�nh Chương op : Tha thứ cho nhau để được Ch�a thứ tha

Đỗ Lực op : C�ng L� Đi Về Đ�u

Fr. Jude Siciliano, op : Tha thứ l� tất yếu trong đời Kit� hữu

An Phong op

L�ng Tha Thứ Kh�ng Bao Giờ L� �ủ
Mt 18,21-35

Chủ đề Tin mừng h�m nay l� l�ng tha thứ. N�i kh�c, tha thứ l� "ch�n bỏ l�m mười", l� "kh�ng chấp nhất sai phạm của người kh�c g�y ra cho ta", l� "bỏ qua" cho nhau.

Trong x� hội ng�y nay, dường như người ta cho rằng l�ng tha thứ l� một sự yếu k�m, ủy mị, nhu nhược ! �� c� biết bao thảm họa, bi kịch diễn ra mỗi ng�y chỉ v� sự trả th�, "ăn miếng trả miếng". Dường như đ� l� "lẽ c�ng bằng" của cuộc đời ? L� "đấu tranh sinh tồn" ? Thực kh�ng dễ d�ng g� để thực hiện mệnh lệnh tha thứ n�y.

Tuy nhi�n, để trở th�nh m�n đệ �ức Gi�su, ch�ng ta phải tha thứ, phải "ch�n bỏ l�m mười" ; v� đ� l� một trong những điều tất yếu l�m n�n đời sống Kit� gi�o; v� đ� l� điều ta phải thực thi trước khi cầu nguyện "xin tha cho ch�ng con như ch�ng con cũng tha cho những người mắc lỗi với ch�ng con". N�i c�ch kh�c, nếu ch�ng ta cầu xin Thi�n Ch�a tha thứ cho m�nh thế n�o, th� ch�ng ta phải biết tha thứ cho người kh�c như vậy.

Khi c� chuyện bất h�a, tranh chấp xảy ra trong một tập thể n�o đ�, giữa anh chị em, họ h�ng� người ta c� thể dễ d�ng để l�m h�a với nhau v� "để cho h�ng x�m l�ng giềng khỏi cười ch�" (một l� do nh�n loại để tha thứ), "kh�ng th�m chấp những kẻ như thế" (lại một l� do nh�n loại để tha thứ).

Nhưng c�n hơn thế nữa, ta tha thứ v� ta đ� được Ch�a tha thứ qu� nhiều, v� "nếu anh em kh�ng tha thứ cho nhau th� cha tr�n trời sẽ kh�ng tha thứ cho anh em"; ��y mới l� l� do đ�ch thực, l� do si�u nhi�n của sự tha thứ kit� hữu.

Vậy, mỗi khi miệng ta đọc "xin tha cho ch�ng con như ch�ng con cũng tha cho người mắc lỗi với ch�ng con", th� l�ng ta h�y quyết t�m bỏ qua cho người kh�c những sai phạm; v� để Cha "cứu ch�ng con khỏi mọi sự dữ"; m� điều "dữ tợn nhất" lại ch�nh l� hận th�, l� tự �i, kh�ng biết tha thứ�

Lạy Ch�a Gi�su,
Ngay trong b�i giảng đầu ti�n,
Ch�a đ� n�i đến tha thứ.
V� trong gi�y ph�t cuối c�ng
tr�n thập gi� của sự hằn th�,
Ch�a đ� n�i l�n lời tha thứ.

Giờ đ�y,
trong B� t�ch t�nh y�u n�y,
xin Ch�a tha thứ cho mỗi người ch�ng con một lần nữa.
�ể ch�ng con c� th�m sức mạnh
n�i lời tha thứ với anh chị em của ch�ng con.

Như Hạ op

VAY TRẢ TRẢ VAY
(Mt 18, 21-35)

Biến cố 9-11 đ� l�m thay đổi cục diện thế giới. Hoa Kỳ đang kỷ niệm biến cố đ� với những lắng đọng s�u xa. Tổng thống Bush cũng k�u gọi l�ng khoan dung. Phải chăng đ� l� th�i độ đ�p ứng lại lời Ch�a h�m nay ?

THA THỨ

Ch�a nhật tuần trước, �ức Gi�su đ� n�i đến tương quan giữa cộng đo�n v� c� nh�n. Quyền th�o cởi l� một phương tiện thể hiện l�ng bao dung của cộng đo�n. H�m nay Ch�a n�i đến tương quan giữa c� nh�n v� c� nh�n, sự tha thứ c�ng mang một chiều k�ch thực tiễn hơn. Cần "ph�n biệt giữa c�u truyện nguy�n thủy �ức Gi�su d�ng để cống bố Nước Thi�n Ch�a, v� lời giải th�ch sau n�y của th�nh Math�u nhằm �p dụng v�o đời sống Gi�o Hội. Th�nh Math�u đ� th�m v�o (c�u [34] v� 35) biến đổi dụ ng�n th�nh một b�i học sống động về sự tha thứ" (NIB 1995:381.)

Ch�nh th�nh Ph�r� đ� n�u l�n kh�a cạnh tế nhị v� phức tạp của sự tha thứ khi thưa với Ch�a : "Nếu anh em con cứ x�c phạm đến con, th� con phải tha đến mấy lần ? C� phải đến lần bảy kh�ng ?" C�u hỏi nhấn mạnh đến số lượng hơn ch�nh việc tha thứ. Bởi đấy, Ch�a cũng đ�p lại theo chiều hướng �ng Ph�r� đặt ra : Thầy kh�ng bảo l� đến bảy lần, nhưng l� đến bảy mươi lần bảy" (Mt 18:22). Thực ra, Ch�a kh�ng nhấn đến số lượng. "Sự kh�c biệt giữa đề nghị của �ng Ph�r� v� tuy�n bố của �ức Gi�su kh�ng phải l� vấn đề to�n học hay ngữ học, nhưng l� bản chất sự tha thứ" (The New Interpreter's Bible (NIB) : vol. viii,380). Thật thế, nếu phải tha thứ v� giới hạn, th� trong dụ ng�n minh họa sau đ�, ch�nh �ng vua cũng kh�ng thực hiện nổi. Người đầy tớ mới lỗi phạm một lần đ� bị �ng trả đũa đ�ch đ�ng. Quả thực x�t về số lượng, �ng đ� kh�ng đủ ki�n nhẫn. Nếu kh�ng c� th�i độ tha thứ qu� sức lớn lao, �ng thể n�o được mọi người đồng � với h�nh động trả đũa sau đ�.

��ng hơn, h�nh động trả đũa của người đầy tớ qu� phi l� đến nỗi đủ biện minh cho h�nh động o�n trả của nh� vua. Mọi người đ� qu� th�n phục th�i độ bao dung của nh� vua trước đ�. Nơi nh� vua, "th�nh c�ng kh�ng đo bằng chiều k�ch của sự nghiệp, nhưng bằng l�ng bao dung của tr�i tim" (Một biểu ngữ trong ng�y kỷ niệm đệ nhất chu ni�n biến cố 9-11.). Quả thực, nếu kh�ng c� một tr�i tim bao dung, �ng đ� kh�ng thể tha thứ cho t�n đầy tớ một m�n nợ kếch s� đến thế. "T�n đầy tớ kh�ng phải l� một gia nh�n, nhưng l� một vi�n chức thuộc hạ. Chỉ v� quản l� vụng về c�c t�i sản nh� vua hay kh�ng tăng thuế được c�c nước chư hầu, chứ kh�ng phải tại những ti�u pha c� nh�n, n�n mới mắc nợ như thế. Mỗi n�n v�ng tương đương với s�u ng�n quan, c�ng x� của một người thợ trong v�ng mười lăm năm. 'Mười ng�n' l� một con số qu� sức tưởng tượng. Mười ng�n n�n v�ng vượt qu� c�c thuế m� thu trong tất cả c�c miền Syria, Phoenecia, Giuđ�a, v� Samaria" (NIB : vol. viii,382.). Nếu "b�n y c�ng tất cả vợ con, t�i sản" (Mt 18:25) cũng kh�ng xứng đ�ng. T�n đầy tớ v� phương đền trả. Anh chỉ xin nh� vua "rộng l�ng ho�n lại" (Mt 18:26.). Nhưng vượt qu� ước vọng của anh, nh� vua đ� "cho anh về v� tha lu�n m�n nợ" (Mt 18:27). Trước th�i độ bao dung trời bể đ�, chắc chắn anh kh�ng ngăn nổi d�ng lệ. Cảm x�c bừng dậy trong anh. Ai cũng hi vọng cảm x�c đ� sẽ l�m thay đổi to�n diện con người anh.

Nhưng thực tế kh�c hẳn. Tấm l�ng bao dung của nh� vua đ� kh�ng thay đổi ch�t g� nơi anh. Tr�i lại, chứng n�o tật đ�. L�ng anh vẫn kh�p k�n trước nỗi khốn c�ng của người kh�c. Thực vậy, mặc d� l� con nợ nh� vua, anh cũng l� chủ nợ của một người đồng bạn. Người n�y chỉ nợ anh một trăm quan tiền, nghĩa l� chỉ bằng 1/600.000 m�n nợ anh mắc với nh� vua. Ch�nh l�ng v� t�n v� v� cảm đ� cũng đ� hướng dẫn người đầy tớ nh� vua "t�m lấy, b�p cổ v� tống v�o ngục" (Mt 18:28.30) người đồng bạn. H�nh động khủng bố đ� đ� khiến "c�c đồng bạn của y buồn lắm" (Mt 18:31.) v� y đ� kh�ng biết t�n trọng người đồng bạn v� kh�ng biết điều đối với t�n chủ. Thế mới biết sự tha thứ t�y thuộc ho�n to�n v�o chiều k�ch của l�ng dạ con người.

Một tấm l�ng bao dung như �ng vua ở đ�y kh�ng thể n�o kiếm tr�n mặt đất. Bởi thế, khi ch�p lại dụ ng�n nh� vua nh�n hậu, th�nh Math�u muốn vẽ l�n h�nh ảnh Thi�n Ch�a đầy l�ng x�t thương. �n sủng Người vượt qu� mọi ước t�nh v� tr� tưởng tượng. Nếu biết điều, con người phải c� một th�i độ hợp l�. B�i học h�m nay đ�i con người phải c� một c�i nh�n s�u xa v�o ch�nh nguồn �n sủng của Thi�n Ch�a nơi ch�nh m�nh. Kh�ng c� đức tin, kh�ng thể biết tại sao phải tha thứ cho anh em. Tha thứ l� một điều kiện cần thiết để kh�ng bị hụt mất những �n sủng lớn lao.

Nếu t�ch biệt c�u truyện ri�ng anh với đồng bạn, c� lẽ anh cũng l�m một việc hợp l�. C� vay c� trả. Ch�nh nh� vua l�c đầu cũng muốn xử với anh như vậy. Thế nhưng nh� vua đ� đổi th�i độ đối với anh. C� lẽ qu� m� qu�ng n�n anh kh�ng kịp thời đổi th�i độ đối với đồng bạn. Quyền lợi ri�ng đ� khiến anh tr� trệ, kh�ng bắt kịp với bước tiến qu� nhanh của Thi�n Ch�a bao dung. Ch�nh v� thế, anh trở th�nh bất c�ng ngay trong h�nh động c� vẻ hợp l� nhất. N�i kh�c, c�ng b�nh v� c�ng l� kh�ng lu�n đi đ�i với nhau. Vượt tr�n c�ng b�nh, cần phải c� t�nh thương mới đem lại c�ng l� đ�ch thực.

THỰC TẾ

Chỉ c� nền c�ng l� thực sự mới đem lại h�a b�nh cho nh�n loại. Thật vậy, "h�a b�nh thế giới chỉ c� thể đặt nền tảng tr�n "ch�n l� v� c�ng l� m� th�i" (�GH Gioan Phaol� II : CWNews 11.9.2002). Kỷ niệm một năm c�c nạn nh�n v� tội bị khủng bố d� man v� khủng khiếp ng�y 11 th�ng 9 năm 2001, �GH Gioan Phaol� II n�i : khủng bố "l� v� lu�n lu�n l� biểu hiện l�ng lang dạ th� nơi con người, ch�nh v� thế n� kh�ng bao giờ giải quyết được những xung khắc giữa con người" (CWNews 11.9.2002). H�nh động đ� ph�t xuất từ một l�ng v� t�n. "Kh�ng một triết l� hay t�n gi�o n�o c� thế biện minh cho sự sai lầm đ�" (CWNews 11.9.2002.). "Thi�n Ch�a ra lệnh, luật quốc tế chấp nhận, lương t�m con người tuy�n bố v� sự sống chung h�a b�nh đ�i buộc" (�GH Gioan Phaol� II : CWNews 11.9.2002.) phải t�n trọng mạng sống con người. Trước cử tọa khoảng 8,000 người tại hội trường Phaol� VI, �ức Th�nh Cha Gioan Phaol� II k�u gọi gi�o d�n cầu nguyện "cho c�c nạn nh�n y�n nghỉ, v� xin Thi�n Ch�a ban tr�n l�ng thương x�t v� tha thứ cho những người đ� tạo n�n cuộc tấn c�ng khủng bố khủng khiếp đ�" (Zenit 11.9.2002.) Người nhấn mạnh : "Nhờ sự gi�p đỡ của tất cả mọi người thiện ch�, t�nh y�u c� thể thay thế hận th�, khắp mặt đất mọi người sống h�a hợp v� li�n đới với nhau. T�n đồ mọi t�n gi�o n�n nhất quyết b�c bỏ bất cứ h�nh thức bạo lực v� nguyện thề giải quyết c�c tranh chấp bằng đường lối đối thoại trong ki�n nhẫn v� kinh trọng nhau" (�GH Gioan Phaol� II : CWNews 11.9.2002.). L� do v� "chỉ c� l� tr� v� t�nh y�u mới l� phương tiện gi� trị gi�p ch�ng ta vượt qua v� giải quyết những kh�c biệt giữa c� nh�n v� c�c d�n tộc. Cần phải c�ng nhau x�y dựng một văn h�a li�n đới to�n cầu khiến tuổi trẻ c� niềm hi vọng trong tương lai" (�GH Gioan Phaol� II : Zenit 11.9.2002.)  

Fr. Jude Siciliano, op

Chỉ c� tha thứ mới chữa l�nh được thế giới
(Mt 18, 21-35)

Thưa q�i vị.

Tha thứ v� bất bạo động l� chủ đề của Ch�a Nhật n�y. Tha thứ bao gồm th�i độ khước từ trả đũa, v� kh�ng sử dụng bạo lực. Nếu ch�ng ta chọn tha thứ, ch�ng ta bẻ g�y c�i v�ng tr�n luẩn quẩn: hận th�, bạo động, trả đũa, hận th�,� v� do đ�, sự dữ vẫn c�n y nguy�n, chưa được tẩy x�a. Chỉ khi c� sự tha thứ n� mới tan đi. Tuy nhi�n việc thực h�nh tha thứ kh�ng phải l�c n�o cũng dễ d�ng. N� đ�i hỏi nhiều can đảm v� hy sinh. Từ tạo thi�n lập địa cho đến ng�y nay nh�n loại chưa hề c� l�ng tha thứ ho�n hảo, mặc dầu mọi người đều biết đ�ch x�c rằng kinh nghiệm tha thứ cho ch�ng ta tự do, hạnh ph�c. Bằng c�i chết của m�nh, Ch�a Gi�su đ� n�u gương r� n�t từ hơn hai ng�n năm nay. Nhưng chiến tranh v� th� hận vẫn lu�n bừng ch�y đe dọa hủy diệt lo�i người.

Ở trong phim "Sứ mệnh" (Mission) c� một cảnh l�m cho t�i kh�ng thể qu�n được. �� l� t�i tử Robert de Niro đ�ng vai nh� th�m hiểm v� chinh phục Bồ-��o-Nha thế kỷ mười s�u. �ng khởi sự h�nh tr�nh s�m hối để kiếm t�m ơn tha thứ v� đ� tham gia v�o tội �c, �p bức, b�c lột thổ d�n Guarani, nam Ch�u Mỹ. �ng đ� k�o l� binh phục v� chiếc kiếm của m�nh hằng ng�n dặm qua c�c khu rừng rậm rạp, ướt sũng v� mưa to, để n�n như dấu chỉ của l�ng ăn năn. �ng nặng nề lần bước leo l�n th�c suối Uguazu bắt chước Ch�a Gi�su v�c thập gi� leo n�i Cavario (n�i Sọ). Cuối c�ng, �ng tới được đ�ch điểm của cuộc h�nh tr�nh d�i v� vất vả, bộ �o gi�p v� kiếm của cuộc chinh phục cũ đeo lủng lẳng b�n m�nh, cột bằng những sợi d�y thừng to th� kệch. Kiệt sức, �ng đứng nh�n d�n da đỏ v�y quanh. Họ l� con ch�u của bộ lạc ng�y xưa �ng đ� �p bức v� b�ch hại. �ng t�m kiếm trong �nh mắt họ một v�i dấu hiệu thứ tha.

Bỗng đột nhi�n, một ch�ng thanh ni�n t�ch khỏi đ�m đ�ng, r�t dao tiến đến chỗ �ng đứng. Người ta ngỡ g� giết chết �ng để trả th� truyền kiếp. Mọi người tối tăm mặt mũi kh�ng d�m nh�n, v�i phụ nữ đ� bắt đầu r� l�n v� sợ h�i. Nhưng kh�ng, ch�ng thanh ni�n thản nhi�n nh�n v�o mặt De Niro, rồi b�nh tĩnh cầm dao cắt đứt c�c d�y ch�o quấn quanh người De Niro. Những thứ nặng nề lủng lẳng b�n m�nh �ng rơi hết xuống vực thẳm, chỗ hai người đứng. Mọi người thở ph�o nhẹ nh�m. Ch�ng thanh ni�n da đỏ đ� thực sự từ bỏ quyền trả th� để cho Robert được tự do. Một cử chỉ cao thượng m� chỉ c� ơn Ch�a mới thực hiện được. L�c n�y cả hai, kẻ �p bức v� người bị �p bức, đều được thỏa l�ng. Chu kỳ bạo lực đ� bị anh thanh ni�n da đỏ bẻ g�y. Hận th� kh�ng c�n nữa, chỉ c�n t�nh bạn v� y�u thương. Vui v� đẹp biết bao !

Tha thứ cho kẻ đ� x�c phạm đến m�nh kh�ng phải l� h�nh động h�n nh�t. Thực chất n� l� c�ng việc rất can đảm, cần nhiều ơn Ch�a mới l�m được. Nếu kh�ng đ�ng như vậy th� Thi�n Ch�a l� chủ thể h�n nh�t nhất trần gian, bởi Ng�i lu�n thứ tha! ��ng theo lẽ c�ng b�nh th� kẻ bị �p bức c� quyền trả th�. Nhưng họ t�m kiếm sự c�ng b�nh trong thứ tha, h�a giải v� bất bạo động.

�ức Kit� tr�n th�nh gi� đ� "trả th�" đẹp đẽ cực kỳ khi Ng�i k�u xin �ức Ch�a Cha tha thứ cho những kẻ h�nh hạ v� giết Ng�i, bởi họ kh�ng biết việc họ l�m! Lời b�o chữa đ� chẳng qua l� lời n�i y�u thương. Bởi lẽ trong tr�i tim Ng�i kh�ng hề c� hận th�, ghen gh�t m� chỉ to�n l� thương y�u, cho n�n kh�ng c� trả đũa. Th� hằn l� về ph�a nh�n loại v� Satan. N�i đến Satan l� n�i đến hỏa ngục th� hận. Suy ra một cộng đo�n hận th� l� một cộng đo�n hỏa ngục. Suốt cuộc đời m�nh, ch�ng ta cũng lu�n phải lựa chọn, giữa tha thứ v� b�o o�n, giữa bạo lực v� hiền h�a, giữa thi�n đ�ng v� hỏa ngục.

Nhưng như Mahatma Gandhi đ� c� lần n�i: "Bất bạo động l� sức mạnh lớn nhất m� nh�n loại c� được. N� mạnh hơn nhiều nếu đem so s�nh với c�c loại vũ kh� hủy diệt c� trong kho c�c nước". V� như trong lời lẽ của b�i đọc một h�m nay, tức s�ch Sirach, th�: "H�y bỏ qua điều sai tr�i cho kẻ kh�c, khi bạn cầu khẩn, tội lỗi bạn sẽ được tha." (28, 2). Như vậy kẻ phạm lỗi v� kẻ tha thứ cả hai đều được hưởng tự do của Thi�n Ch�a. Bởi cả hai đều được hưởng lượng hải h� của Ng�i. ��y cũng l� lời dạy trung t�m của Ch�a Gi�su về tương giao lo�i người: "Th�y n�i với anh em, l� những người đang nghe Th�y đ�y. H�y y�u kẻ th� v� l�m ơn cho kẻ gh�t anh em." (Lc 6,27). Ng�i c�n dạy c�c m�n đệ kinh lạy Cha, trong đ� c� c�u: "Xin tha tội ch�ng con, như ch�ng con cũng tha cho những người c� lỗi với ch�ng con," v� Ng�i đ� h�nh động đ�ng như Ng�i dạy, kh�ng hề c� giảm s�t như ch�ng ta, n�i vậy m� kh�ng phải vậy!

�ồng nhịp với Tin mừng sửa lỗi tuần vừa qua, dụ ng�n h�m nay nhấn mạnh về l�ng tha thứ. Một sự tha thứ lu�n chuyển cần thiết từ người n�y qua kẻ kh�c. Người đầy tớ trong c�u chuyện Tin mừng được tha bổng một m�n nợ thật lớn. ��ng lẽ anh ta cũng phải đối xử như vậy với bạn m�nh. Nhưng anh thất bại trong tư duy v� phong c�ch kh�ng x�t thương người bạn m� tha nợ cho hắn. Kết quả l� anh phải ngồi t�, m�n nợ của anh vẫn c�n đấy. Nếu như một người được ơn Ch�a tha thứ m� kh�ng tiếp tục lu�n chuyển cho người kh�c, th� ơn tha thứ đ� lập tức bị triệt ti�u, chết yểu v� tr�i tim con người �ch kỷ, độc �c ấy cũng đ� l�m chung. Th�nh �aminh tổ phụ của d�ng anh em Giảng Thuyết đ� một lần nhắn nhủ con c�i m�nh: "Hạt giống cất v�o kho l� hạt giống chết. N� chỉ mang nhiều hoa tr�i khi được reo ngo�i ruộng." Tương tự, ơn tha thứ giữ cho m�nh l� ơn tha thứ rỗng tuếch, n� chỉ c� nội dung khi biết chia sẻ với tha nh�n.

Nước Mỹ đang tưởng niệm một năm biến cố ng�y 11-9-2001. qu�n khủng bố giết hại gần ba ngh�n sinh mạng tại t�a th�p đ�i v� lầu năm g�c. To�n thể thế giới cũng đang ngậm ng�i tiếc thương họ, những sinh linh v� tội v� đ�ng y�u đ�ng mến. �� l� t�nh thương của ch�ng ta đối với họ. �ồng thời ch�ng ta cũng � thức rằng c�n rất nhiều sinh mạng kh�c đ�, đang, v� sẽ bị hạ s�t nh�n dịp biến cố đ�: tại Afghanistan, Pakistan, Ấn độ, Palestin, Israel, v� Colombia. Th�n nh�n, gia đ�nh, v� bạn b� những linh hồn đ� cũng than kh�c họ. Sự chết của một con người kh�ng bao giờ lại l� một sự thiệt hại phụ, "song h�nh", hay n�i theo kiểu c�c nh� ch�nh trị "hậu quả cần thiết"của một h�nh động. N� lu�n lu�n l� một nỗi đau x�t gh� gớm cho gia đ�nh nạn nh�n.

Lương t�m nước Mỹ đang đứng trước một sự lựa chọn kh� khăn. Liệu ch�ng ta chiến đấu cho h�a b�nh hay lại l� kẻ đi x�m lược ? Liệu quốc gia n�y đang t�m kiếm h�a giải hay trả th� ? Liệu ch�ng ta đang cố gắng x�y dựng hay ph� đổ ? L�m h�a hay g�y th�m hận th� ? Ch�ng ta giận hờn bạo lực, th� liệu ch�ng ta đang l�m g� đ�y ? C� phải đang đổ th�m dầu lửa cho bạo lực kh�ng ? Hạt giống h�a b�nh đ� được gieo rắc chưa ? Th� o�n v� bạo động lu�n lu�n l� giải ph�p bẩn thỉu. Tha thứ mới l� can đảm. Chỉ c� tha thứ mới chữa l�nh được thế giới đầy thương t�ch n�y ! M� tha thứ đồng nghĩa với từ chối bạo lực. Xin h�y tưởng tượng xem thế giới sẽ ra thế n�o, nếu như Hoa thịnh �ốn, Gi�rusalem, Kashmir, Bogota, New-York, Bắc Kinh giang rộng c�ch tay đ�n nhận nhau, trao nhau những nụ h�n h�a b�nh thắm thiết v� vui tươi sống với nhau trong h�a giải h�a hợp! Giấc mộng vĩnh cữu của nh�n loại chắc chắn trở th�nh hiện thực. Ng�y mới đang l� rạng v� th�ng ch�n sẽ l� th�ng người ta r�n vũ kh� th�nh cuốc th�nh c�y. H�a b�nh sẽ nảy sinh trong thế giới ch�ng ta ! Sự lựa chọn thuộc về to�n thể nh�n lọai. Amen.

T�i b�t : B�i n�y viết tại New York trong những ng�y chay tịnh v� h�a b�nh v� bất bạo động. (Trong hệ thống nh� t� của Hoa kỳ hiện nay, c�c t� nh�n l�nh �n tử h�nh l� những kẻ bị qu�n l�ng nhiều nhất. H�ng tuần t�i sẽ n�u t�n từng người v� địa chỉ. Xin qu� vị c� l�ng thương cảm h�y bi�n thơ hay bưu thiếp thăm hỏi họ, hoặc cầu nguyện cho gia đ�nh họ. Để rằng ch�ng ta kh�ng qu�n họ trong đức tin. Th�n �i, cảm ơn. - Fr. Jude Siciliano, op.)

Fr. Jude Siciliano, op

Tập sống với tấm l�ng bao la của Thi�n Ch�a
(Mt 18, 21�35)

Thưa qui vị,

Tha thứ kh�ng dễ, nhất l� việc x�c phạm kh�ng chỉ g�y đau khổ cho ch�ng ta m� c�n l�m thiệt hại cho th�n nh�n của ch�ng ta nữa. C�u truyện sau đ�y của người phụ nữ ly dị v� đứa con g�i 14 tuổi của b�, chứng minh điều ấy. Ly dị lu�n l� một kinh nghiệm cay đắng cho bất cứ cuộc h�n nh�n n�o. Nhưng của người đ�n b� trong c�u truyện lại c�ng cay đắng, bế tắc hơn. B� l� một c�ng nh�n kh�ng th�nh thạo, đứa con g�i c�n đi học. Sau vụ ly dị, người cha phải chu cấp tiền bạc cho n�. Nhưng �ng đột nhi�n cắt đứt, mặc dầu �ng c� khả năng. Người vợ vụng về kh�ng kiếm được nhiều tiền. B� lo lắng rồi đ�y kh�ng hiểu l�m sao ra kinh tế để tiếp tục cho con đi học. B� l� một t�n hữu nhiệt th�nh, b� hối ha�n đa q�a n�ng giận, tức bực với người chồng cũ. Tuy nhi�n t�i kh�ng hiểu b� c� phản ứng ra sao khi nghe c�ng bố Tin mừng h�m nay ở Th�nh đường ?

Nhưng xin quanh co một ch�t, cho vấn đề dễ s�ng tỏ. Khi đọc Kinh th�nh, đ�i khi � nghĩa của n� dễ, t�i c� thể hiểu ngay v� lấy ra v�i tư tưởng để suy niệm. Nhưng đ�i khi phải t�m hiểu l�u, trong những trường hợp ấy, t�i chỉ lắng nghe v�i c�u, v�i lời, v�i h�nh ảnh m� t�i c� thể hiểu được để nghiền ngẫm cho đến lần đọc kh�c, ri�ng tư hoặc nghe c�ng bố ở nh� thờ. Th� du: tuần vừa qua, t�i được th�ch thức đừng để sự x�c phạm đến m�nh ph�t triển. Ch�a Gi�su khuy�n t�i phải đi d�n xếp với anh chị em g�y phiền to�i đ�. Chẳng cần phải l� học giả của Kinh th�nh mới c� khả năng diễn giải � nghĩa của đoạn kinh th�nh ấy.

B�i Tin mừng ng�y h�m nay kh�ng dễ như vậy. N� đ�i hỏi nhiều suy nghĩ hơn. C�u truyện khởi sự bằng việc Ph�r� hỏi Ch�a Gi�su phải tha thứ bao nhi�u lần. Đến 7 lần kh�ng ? C�u hỏi của �ng tiếp nối liền sau việc Ch�a dạy về sửa lỗi v� h�a giải trong cộng đo�n, tức Hội th�nh ng�y nay. Vậy th� ai trong ch�ng ta l�c n�y kh�ng hiểu tầm quan trọng của sửa lối v� tha thứ trong cộng đo�n kit� gi�o? Để ch�ng ta khỏi qu�n, Kinh lạy Cha lu�n nhắc nhớ: �Xin tha lỗi cho ch�ng con như ch�ng con cũng tha kẻ c� lỗi với ch�ng con.� Ngay cả khi l� người kh�ng t�n gi�o, th� c�c t�m l� gia n�i cho hay sự quan trọng của tha thứ, kh�ng những hữu �ch cho người kh�c m� c�n rất lợi cho tinh thần ch�ng ta. Ph�c �m h�m nay Pher� hỏi Ch�a về việc tha thứ đ�. H�nh như �ng nghĩ m�nh c� c�u trả lời đ�ng: Tha thứ đến 7 lần. Nhưng Ch�a Gi�su l�m �ng ngạc nhi�n: �Bảy mươi bảy lần bảy�.

Để minh hoạ cho � kiến của m�nh, Ch�a kể dụ ng�n �ng vua nh�n từ. Dụ ng�n n�y kh�ng r� nghĩa như t�i tr�nh b�y ở tr�n. N� đ�i hỏi ki�n nhẫn v� t�m t�i. Thoạt nghe t�i cảm thấy kh� chịu, bởi h�nh ảnh của Thi�n Ch�a kh�ng như ch�ng ta dự đo�n: gần gũi v� nh�n l�nh. Ngược lại, Ng�i xem ra nghi�m khắc với những ai kh�ng vừa � Ng�i. Tới hồi kết th�c dụ ng�n, kẻ mắc nợ nhiều hơn bị trao cho l� h�nh: �cho đến khi y trả hết nợ cho �ng.� Ch�a Gi�su n�i th�m: �Ấy vậy Cha của Th�y ở tr�n trời cũng sẽ đối xử với anh em như thế, nếu mỗi người trong anh em kh�ng hết l�ng tha thứ cho anh em m�nh�. Qu� vị chắc đ� hiểu � t�i ? Bản văn xem ra t� vẽ l�n một TC thay đổi, từ Thượng Đế y�u thương đầy l�ng th�ng cảm m� Ch�a Gi�su l� hiện th�n, th�nh một Đấng đ�i hỏi v� ưa th�ch trừng phạt. H�nh ảnh n�y nhiều người ch�ng ta vẫn c�n lưu giữ trong th�m t�m, d� chỉ l� tiềm thức. L�m thế n�o ch�ng ta th�o cởi được những điều vặt vĩnh của dụ ng�n n�y ?

Xin nhớ đ�y l� dụ ng�n chứ kh�ng phải so s�nh từng chi tiết (allegory). Dụ ng�n cho ch�ng ta � niệm sống trong Nước Trời l� như thế n�o ? Dưới triều đại Thi�n Ch�a ch�ng ta phải cư xử ra sao ? Chứ kh�ng phải to�n bộ c�u truyện l� như vậy. �ng vua trong c�u truyện kh�ng l� h�nh ảnh Thi�n Ch�a. �ng đại diện cho c�ng l� m� th�i. C�n mặt kh�c của c�ng l� mới m� tả đ�ng h�nh ảnh Đức Ch�a Trời. Đ� l� l�ng thương x�t của Ng�i. Duy chỉ c�ng l� su�ng c� thể dẫn đến t�n nhẫn. Ch�m ng�n La tinh n�i : �C�ng l� tối cao sản sinh bất c�ng cực kỳ� (summum jus summa injuria). C�ng l� của Thi�n Ch�a được l�ng thương x�t của Ng�i c�n bằng.

Điểm thứ hai cũng quan trọng, h�nh ảnh những người mắc nợ kh�ng ho�n to�n đại diện cho ch�ng ta. Ch�a Gi�su kể c�u truyện để trả lời nghi vấn của th�nh Ph�r�, bổn phận của ch�ng ta l� suy gẫm dụ ng�n. Ch�ng ta tự so so s�nh m�nh với con nợ khi li�n tưởng tới tội lỗi v� c�ng to lớn với Đức Ch�a Trời. Nhưng ngụ � của dụ ng�n kh�ng ho�n to�n như vậy, ch�ng ta sẽ dần d� kh�m ph� ra sự thật. Nếu ch�ng ta giữ nguy�n h�nh ảnh Đức Ch�a Trời h�nh động giống vị vua trong c�u truyện th� ch�ng ta phải trả lời những vẫn nạn kh� khăn: Liệu Thi�n Ch�a c� l�ng trả th� như vị vua quyền năng ? Liệu Thi�n Ch�a th�i nh�n từ thương x�t c�c tội nh�n chưa hối cải ? Liệu l�ng x�t thương của Ng�i k�m theo điều kiện ? Liệu h�nh ảnh Ch�a Gi�su mặc khải trong Ph�c �m về một Thi�n Ch�a ho�n to�n thương x�t v� tha thứ c� thật ?

Xin đọc kỹ dụ ng�n ch�ng ta sẽ ngộ ra lắm điều lạ l�ng. Trước hết, t�nh huống Ch�a Gi�su kể dụ ng�n l� v� Ph�r� hỏi. Ph�r� nắm chắc c�u trả lời, dựa v�o những điều Ch�a dạy về sửa lỗi v� thứ tha trong đoạn tr�n (Tin mừng Ch�a nhật tuần n�y tiếp liền sau tuần trước, (Mt 18, 20-21). �ng đề nghị 7 lần, tưởng l� đ� nhiều lắm, bởi số 7 chỉ sự ho�n hảo trong văn ho� Do th�i. Số 7 chứa đựng � nghĩa đầy tr�n. Nhưng trước mặt Ch�a số ấy c� giới hạn. Ch�ng ta c� thể tuy�n bố : �như vậy l� ch�ng t�i đ� thoả m�n những đ�i hỏi�. Nhưng Ch�a Gi�su l�m Ph�r� ngạc nhi�n. Ta kh�ng bảo 7 lần m� tới 70 lần 7. Đ�ng hơn Ch�a n�i : đừng đặt giới hạn cho việc tha thứ. Nghĩa l� n� kh�ng thể đong đếm như một danh s�ch mua sắm : một chục trứng, hai k�t bia, ba c�n khoai t�y vv.

Tha thứ l� v� hạn định. V� vậy Ch�a kể dụ ng�n cho Ph�r� v� c�c m�n đệ nghe, để am hợp với nội dung Ng�i c�ng bố. Hội th�nh phải lĩnh hội phẩm chất v� tầm quan trọng của vấn đề. T�i ho�i nghi c�u truyện c� bị cắt ngắn hay kh�ng, bởi lẽ kh�ng thấy m� tả nỗi vui mừng của con nợ, khi được tha bổng. Số tiền nợ rất lớn. Người ta t�nh ra nếu lương c�ng nhật mỗi ng�y một đồng th� con nợ phải lao động 150 năm để trả nợ. Vậy m� kh�ng thấy n�i khi được tha nợ, con nợ hoan hỷ nhẩy mừng như người tr�ng số độc đắc, hay như tử t� được �n x�, ra khỏi kh�m đường.

R� r�ng người đầy tớ kh�ng bao giờ trả hết nợ cho vua, d� anh ta hứa như vậy. Anh ta n�i anh ta cần thời gian. Cho d� anh ta được ph�p c� nhiều thời giờ v� l�m việc chi đi nữa th� anh ta kh�ng bao giờ c� khả năng trả nợ, d� chỉ l� một phần rất nhỏ. Anh ta ho�n to�n dưới quyền người chủ nợ. Tuy nhi�n thay v� số phận thảm khốc ấy, th� anh nhận được l�ng nh�n �i của �ng vua. Đ�y l� điểm g�y ngạc nhi�n của c�u truyện. Thường thường c�c dụ ng�n đều c� những bước ngoặt bất ngờ l�m ch�ng ta sửng sốt. C�i luận l� của n� kh�ng đo�n trước được, kh�c với l� luận của thế gian. Người đầy tớ ho�n to�n bước v�o quan hệ mới, đời sống mới m� anh chẳng bao giờ nằm mơ thấy. Cứ như c�ng l� của x� hội th� con nợ phải chấm dứt cuộc sống tự do của m�nh c�ng với gia đ�nh, tức đồng nghĩa với c�i chết mặc d� c�n sống. Anh ta v� gia đ�nh đ� nằm tr�n bảng gi� cả để b�n. Nhưng bỗng nhi�n được tự do kh�ng phải trả m�n nợ khủng khiếp nữa. C�n chi vui mừng hơn ? Đ�ng l� một �n huệ t�y trời, anh phải thay đổi nếp sống của m�nh v� nhận ra ho�n cảnh hiện tại. Tất cả đều l� �n huệ của vua. Thực tế anh kh�ng thấy được như vậy. Ph�c �m kh�ng thuật lại g� cả, nhưng cho biết phản ứng của anh ra sao. C�u truyện kể tiếp chứng tỏ anh đ� ngang nhi�n ngăn cản ơn huệ, kh�ng cho n� t�c động tr�n bản th�n anh v� gia đ�nh.

Đ�y l� điều ch�ng ta cần quan t�m suy nghĩ, bởi cũng thường v� ơn như vậy trước mặt Đức Ch�a Trời, l�nh nhận mu�n v�n ơn th�nh của Ng�i m� kh�ng hề đ�p trả. Ch�ng ta c� đầy đủ chứng cớ, con nợ trong Ph�c �m kh�ng hề thay đổi. Anh ta từ chối tha nợ cho bạn m�nh, b�p cổ v� đ�i cho bằng hết m�n nợ nhỏ x�u. Th�nh Mattheo kể: �Nhưng ra đến ngo�i, t�n đầy tớ ấy gặp một người đồng bạn, mắc nợ Y một trăm quan tiền, Y liền t�m lấy, b�p cổ m� bảo: trả nợ cho tao�. Đọc đến đ�y kh�ng ai c� thể cầm l�ng tức bực với t�n đầy tớ bất lương. Nhưng đ� phải chăng cũng l� th�i độ của ch�ng ta đối với đồng b�o, mặc d� đ� được Thi�n Ch�a tha cho mu�n v�n tội nợ ?

T�i đ� từng đọc Tin mừng để cho lời Ch�a lắng đọng trong t�m hồn, đ�ng hơn Lời Ch�a t�c động v�o trong linh hồn t�i. Tuy nhi�n c�u truyện h�m nay l�m t�i xấu hổ nhất. Bởi lẽ th�ng điệp của dụ ng�n l� như thế n�y: Một người nợ một m�n tiền kh�ng thể trả nổi, mặc dầu hứa l� sẽ trả. M�n nợ được tha bổng chẳng phải v� cử chỉ n�o của chủ nợ, �ng ta đ� n�i hoặc hứa g� với con nợ, m� ho�n to�n do l�ng tốt của m�nh. Trước lời khẩn cầu �ng thương x�t. Người đầy tớ được tha v� ho�n to�n kh�ng thay đổi, kh�ng chịu t�c động chi hết bởi �n huệ qu� to lớn của chủ. Hắn lập tức từ chối lời van xin của bạn, mặc dầu m�n nợ chẳng đ�ng gi� l� bao, b�p cổ v� h�nh hạ bạn cho đến khi đ�i được m�n nợ. V� bởi v� hắn kh�ng c� một phản ứng n�o trước l�ng tốt của vua, cho n�n hắn trở lại t�nh trạng nguy�n thuỷ, trước khi được chủ tha thứ, mắc m�n nợ khổng lồ.

Vậy th� hắn v� gia đ�nh phải trả hậu quả của việc hắn l�m. T�i rất t�m phục, khẩu phục t�n thư của dụ ng�n n�y. Ch�ng ta chẳng l�m chi để được Ch�a thứ tha. Ơn n�y ho�n to�n nhưng kh�ng. Ch�a tha thứ cho t�i nhiều lần: 70 nh�n 7, tương đương với v� hạn định. Phản ứng của t�i phải ra sao trước nhan th�nh Đức Ch�a Trời v� thi�n hạ, bởi t�i thường vỗ ngực tuy�n bố l� m�n đệ Ch�a, l�m chứng nh�n cho l�ng thương x�t của Ch�a Kit� ? T�i phải suy niệm lu�n lu�n sự thật trong c�u truyện h�m nay. Cuộc sống của ch�ng ta với Ch�a l� một hồng �n từ l�c sinh ra cho tới khi l�a đời. Chẳng c� chi m� ch�ng ta kh�ng l�nh nhận từ Thi�n Ch�a. Việc cảm tạ Ng�i v� ăn ở ngay ch�nh l� lẽ đương nhi�n. Nhưng đa phần nh�n loại l�ng qu�n, kể cả gi�o sĩ, tu sĩ, linh mục. Họ ăn ở độc �c, thu v�n tiền bạc, của cải, tiện nghi, hạnh ph�c cho ri�ng m�nh tr�n hy sinh đau khổ của kẻ kh�c.

Trước b�n thờ Th�nh Thể, ch�ng ta th�nh thật d�ng lời tạ ơn v� xin cho ch�n l� Ch�a dạy h�m nay ghi khắc v�o xương thịt m�nh. Bởi bất cứ khi n�o ch�ng ta xin ơn tha thứ đều được Ch�a tưới gội với l�ng hoan hỷ. Ch�ng ta cam kết với Ng�i lu�n sống đạo đức tốt l�nh, sẵn s�ng tha thứ cho tha nh�n x�c phạm đến m�nh bởi n� l� dấu chỉ ch�ng ta đ� được Ch�a thứ tha. Th�nh Phaol� trong b�i đọc hai cũng c�ng � tưởng đ� khi viết: �Kh�ng ai trong ch�ng ta sống cho ch�nh m�nh, cũng như kh�ng ai chết cho ch�nh m�nh�dầu sống hay chết, ch�ng ta đều thụ�c về Ch�a.�

Ch�ng ta thuộc về Thi�n Ch�a như một tạo vật do ch�nh b�n tay Ng�i dựng n�n. Ng�i c�n g�n giữ v� dẫn dắt, nhiều lần bằng những phương c�ch kh�c nhau, Ng�i đ� giải tho�t ch�ng ta khỏi những kh� khăn, nguy hiểm, ban cho được sống hạnh ph�c tr�n tr�i đất n�y. Ch�ng ta c�n thuộc về Ch�a trong ơn Ng�i cứu độ. Do sự lừa dối của satan v� tội nguy�n tổ, mọi người đều phải �n chết: t�m linh, phần x�c, ơn th�nh, linh hồn. Ch�ng ta chẳng c� khả năng tự cứu lấy m�nh, cho n�n Thi�n Ch�a đ� sai Con Một của Ng�i xuống thế gian để l�m việc ấy. Con Ng�i đ� chịu khổ nạn v� chết tr�n Thập gi� cũng v� mục ti�u cứu tho�t nh�n loại khỏi �n phạt đời đời. Ph�p c�ng thẳng của Thi�n Ch�a được đền b� v� l�ng x�t thương của Ng�i được tỏ hiện. T�i xin trở lại c�u truyện ban đầu: Nếu như cứ theo c�ng l� thế gian, t�i sẽ khuy�n người phụ nữ theo đuổi quyền lợi của con g�i cho đến c�ng, d� phải bỏ bố n� v�o t�.

Nhưng dưới �nh s�ng Tin mừng h�m nay, t�i cầu nguyện cho b� v� đề nghị b� xin Ch�a ban quyền năng tha thứ cho �ng ta. B� sẽ được b�nh an, y�n t�m, vui vẻ v� �ng ta được tự do sống như vậy, sau khi trở lại tiếp tục cung cấp tiền bạc cho con g�i. Chắc ch�ng ta c�n nhớ c�u chuyện đứa con hoang đ�ng của gia đ�nh �ng Jame. Con �ng bỏ nh� theo bạn b� đi bụi đời nhiều năm trời. Một h�m n� hồi t�m nghĩ lại v� muốn trở về với gia đ�nh. Nhưng nghi ngại, bởi kh�ng hiểu cha mẹ c� tha thứ cho kh�ng ? Suy nghĩ m�i n� t�m ra một phương kế : Viết thơ n�i với gia đ�nh, giờ đ�, th�ng đ�, ng�y đ� n� sẽ đ�p xe lửa qua trước nh�, nếu nh�n thấy tr�n c�nh c�y trước cửa buộc một chiếc khăn trắng, n� sẽ xuống xe v� trở về nh�, bằng kh�ng n� cứ ngồi tr�n xe đi lu�n. Tới đ�ng hẹn n� l�n xe lửa về nh�. V� khi n� nh�n l�n c�y trước nh� th� thấy kh�ng phải l� một chiếc khăn trắng, nhưng cả rừng khăn trắng buộc khắp nơi. H�a ra �ng bố sợ nếu chỉ treo một chiếc khăn như n� y�u cầu, chẳng may xe lửa chạy qu� nhanh, n� kh�ng thấy kịp, �ng sẽ mất đứa con. Thi�n Ch�a hằng đối xử với ch�ng ta như vậy đ�. Ch�ng ta phản ứng ra sao ? Amen.

G. Nguyễn Cao Luật op

Con số l� v� c�ng
Mt 18,21-35

Kh�ng chỉ l� con số

Bản văn Tin Mừng h�m nay thuật lại một trong số nhiều v� dụ �ức Gi�su đưa ra để ph� vỡ những c�i nh�n của con người về vấn đề c�ng b�nh v� thưởng phạt. Qua những v� dụ n�y, �ức Gi�su cho thấy một thế giới thần linh hoạt động theo những ti�u chuẩn ho�n to�n kh�c với những ti�u chuẩn do con người đề ra.

Việc tha thứ c� thể t�nh bằng những con số ? �� l� điều �ng Ph�-r� đặt ra khi �ng hỏi �ức Gi�su "Con phải tha đến mấy lần ?" V� �ng tưởng rằng l�ng quảng đại đối với người kh�c đ� đi tới cao điểm với con số 7, con số của Th�nh Kinh, con số m� người Do-th�i vẫn sử dụng để diễn tả sự ho�n thiện, sự vi�n m�n. Với con số n�y, một c�i g� đ� đ� dứt kho�t, hay kh�ng thể vượt qua được.

Thật ra, khi n�u ra con số như thế, �ng Ph�-r� cũng đ� hiểu được phần n�o tinh thần cao cả của Thầy m�nh. Với tất cả l�ng ch�n th�nh, �ng muốn n�i l�n sự tha thứ như l� con người c� thể l�m được.

Tuy thế, theo quan điểm của �ức Gi�su, kh�ng thể c� sự ho�n thiện c� mức độ, kh�ng thể c� sự vi�n m�n v� đ�ng k�n, kh�ng thể đặt ra mức độ tối đa cho l�ng quảng đại tha thứ. C�u n�i của �ức Gi�su với �ng Ph�-r� c� tầm mức tỗng qu�t. "Bảy mươi lần bảy, " đ� l� gia tăng sự đầy tr�n bằng sự đầy tr�n. C�u n�i của �ức Gi�su cũng kh�ng c� t�nh c�ch h�i hước : Người kh�ng chỉ đ�i buộc sự tốt đẹp, nhưng c�n y�u cầu phải ho�n thiện tuyệt đối, một t�nh trạng kh�ng bao giờ con người c� thể đạt tới, nhưng lại lu�n được mở ra cho con người. C�u n�i của �ức Gi�su l� một cửa ng� mở ra, hướng đến v� c�ng.

Như thế, �ức Gi�su gạt bỏ mọi th�i độ t�nh to�n. Người hướng tầm nh�n của con người về một vũ trụ bao la, rộng lớn, đ� l� vũ trụ của Thi�n Ch�a, vũ trụ được điều h�nh bởi t�nh y�u v� quy hướng về t�nh y�u. Chỉ khi n�o, v� tuỳ theo mức độ, con người để m�nh ch�m v�o trong vũ trụ đ�, để m�nh được hướng dẫn bởi t�nh y�u, họ mới c� thể hiểu được l�ng thương x�t của Thi�n Ch�a.

Trong dụ ng�n của �ức Gi�su, m�n nợ giữa người đầy tớ với �ng chủ vượt xa số nợ người bạn mắc nợ anh, v� th�i độ của �ng chủ với người đầy tớ ho�n to�n kh�c hẳn c�ch cư xử của anh ta với người bạn. Với l�ng nh�n từ bao dung, �ng chủ kh�ng những chỉ cho anh khất nợ như lời anh xin, m� c�n cho anh ra về v� tha lu�n m�n nợ, tha v� điều kiện. Vậy m� anh lại xử độc �c với người bạn mắc nợ anh một số tiền qu� nhỏ. Anh vừa được tha m�n nợ, nhưng anh lại lập tức ngổi v�o ghế bị c�o v� bị tống giam bởi v� anh kh�ng biết tha thứ.

Ch�nh th�i độ cũng như những tương giao của con người sẽ x�t xử họ. C� thể coi những điều n�y l� ti�u chuẩn để biết được một người c� thể bước v�o trong �nh s�ng của Nước Trời, hay bị loại ra khỏi thế giới của �n sủng, của sự trao tặng.

Một c�i nh�n mới

Qua b�i Tin Mừng, �ức Gi�su vượt xa quan niệm Do-th�i gi�o về hai điểm. Trước hết, Người khẳng định t�nh c�ch v� điều kiện, tuyệt đối của t�nh huynh đệ ; thứ đến, Người cho thấy việc tha thứ cũng c� những đặc t�nh tương tự : phỗ qu�t, kh�ng điều kiện, kh�ng mức độ.

Cựu Ước kh�ng phải l� kh�ng biết đến luật t�nh y�u, vốn được coi l� trọng t�m của Lề Luật : "Ngươi h�y y�u mến �ức Ch�a, Ch�a của ngươi hết l�ng, hết dạ, v� hết sức ngươi" (�nl 6,5). T�nh y�u n�y l� sự đ�p trả trước l�ng �n cần của �ức Ch�a, �ấng đi bước trước. Về sự tha thứ cũng vậy : đ�y l� một t�nh c�ch ri�ng của Thi�n Ch�a.

Tuy nhi�n, kh�ng thể t�m thấy trong Cựu Ước một gi�o l� c� t�nh c�ch Kit� gi�o về sự tha thứ trước những x�c phạm.

Thật vậy, theo Kinh Th�nh, mỗi lần một Kit� hữu vi phạm một lầm lỗi chống lại người th�n cận, th� ch�nh Thi�n Ch�a bị x�c phạm. Tội lỗi được hiểu l� một sự đảo lộn trật tự lu�n l�, đụng chạm đến Nước Thi�n Ch�a v� ch�nh Thi�n Ch�a. V� thế, đ� c� lời khuy�n "h�y loại bỏ sự dữ ra khỏi ngươi" .

Do đ�, khi t�n vinh Thi�n Ch�a ba lần th�nh, �t-ra-en kh�ng thể chấp nhận bất cứ sự vi phạm n�o về lề luật, d� chỉ l� nhỏ nhặt. N�o trạng duy luật ph�p n�y ph�t xuất từ quan niệm về giao ước v� đi đến luật b�o th� : "Mắt đền mắt, răng đền răng". �ề nghị của �ng Ph�-r� "bảy mươi lần bảy" quả l� kh�c xa với quan niệm của Cựu Ước.

Giao ước c�n c� một t�nh c�ch kh�c, v� ch�nh Thi�n Ch�a bị x�c phạm n�n cũng ch�nh Người phải trừng trị mọi sự gian �c. V� cũng chỉ một m�nh Người c� quyền tha thứ : "Người kh�ng giữ m�i cơn thịnh nộ ..."

Về điểm n�y, Tin Mừng diễn tả một tinh thần ho�n to�n mới. C� thể n�i, �ức Gi�su như l� c� một khoảng c�ch với vị Thi�n Ch�a Thẩm ph�n : "C�c �ng đ� nghe n�i rằng ... Phần t�i, t�i n�i với c�c �ng ..." �ức Gi�su dẹp bỏ hết việc b�o th�, việc xử n�m đ�.

�ức Gi�su truyền phải tha thứ lẫn cho nhau. Cũng như t�nh y�u, sự tha thứ n�y phải v� giới hạn. Ch�nh nhờ vậy, con người trở th�nh h�nh ảnh của Thi�n Ch�a-T�nh y�u (chứ kh�ng phải của Thi�n Ch�a-Thẩm ph�n), v� nhờ đ� được hưởng l�ng thương x�t của Thi�n Ch�a, l� hồng �n đặc biệt Thi�n Ch�a trao tặng trong trật tự t�nh y�u. ��y cũng l� h�nh ảnh trung thực của Thi�n Ch�a m� �ức Gi�su c� sứ mạng t�i lập nơi con người.

Hơn nữa, sự tha thứ Kit� gi�o quy hướng về sự tự do. Theo nguy�n ngữ, tha thứ c� nghĩa l� để cho đi, cho tự do. Trong h�nh vi tha thứ, mỗi người cắt bỏ sợi d�y đang xiềng x�ch người mắc nợ m�nh, để cả hai trở n�n những người tự do, kh�ng c�n mắc nợ với nhau. N�i ch�nh x�c hơn, việc tha thứ giống như một người chủ ng�n h�ng xo� nợ cho người mắc nợ. Người n�o từ chối tha thứ những x�c phạm th� trở th�nh n� lệ cho người kh�c cũng như cho những đam m� của m�nh. Bởi v�, sự th� gh�t v� việc b�o th� cũng l� những đam m�.

Hướng đến v� c�ng

"Tha thứ như m�nh đ� được tha thứ
Thương x�t như m�nh đ� được x�t thương."

Người Kit� hữu lu�n phải hướng tới mục đ�ch cao cả n�y, kh�ng như một nhiệm vụ lu�n l�, một gi� biểu cần t�nh to�n, tr�i lại như một nh�n đức. Ch�nh họ l� người đ� cảm nhận t�nh thương của Thi�n Ch�a trong cuộc đời m�nh v� họ cũng hiểu rằng Thi�n Ch�a muốn trao tặng t�nh thương ấy cho người kh�c qua đời sống v� h�nh động của họ.

Tha thứ l� một h�nh thức tốt đẹp của l�ng s�m hối đ�ch thực. Mỗi người đều hiểu rằng Thi�n Ch�a đ� ki�n nhẫn trước những lầm lỗi v� sai s�t của m�nh. �ến lượt m�nh, họ cũng phải xử với người kh�c như thế, nếu họ muốn được Thi�n Ch�a y�u thương.

Như vậy, cuộc đời người Kit� hữu trở th�nh những d�ng k�nh chuyển th�ng t�nh y�u. �n sủng từ Thi�n Ch�a chảy qua cuộc đời họ v� chảy đến người kh�c, kh�ng giữ lại cho m�nh. D�ng nước �n sủng thấm v�o mảnh đất đời họ v� cũng thấm đến những mảnh đời kh�c. Họ kh�ng c� quyền đắp đập be bờ để ngăn d�ng nước, v� như thế, d�ng s�ng kh�ng c�n chảy nữa, trở th�nh ao t� v� kh�ng ph�t sinh hiệu quả.

D� vậy, cũng phải nh�n nhận rằng tha thứ v� điều kiện l� điều kh�ng dễ thi h�nh. Bản t�nh cũng như sức chịu đựng của con người lu�n c� khuynh hướng dừng lại, đ�ng k�n v�o ch�nh m�nh. Chỉ c� thể tha thứ v� đ�n nhận người kh�c khi biết nh�n l�n �ức Kit�, �ấng đ� đ�n nhận v� tha thứ cho tất cả. Ch�nh Người l� sức mạnh v� l� người hướng dẫn.

"Nh�n bằng nh�n quan đại lượng nh�n từ của Thi�n Ch�a, ta thấy rằng kẻ l�m mất l�ng m�nh chỉ đ�ng thưởng m� kh�ng đ�ng giận. Ngay cả trong những trường hợp kh� giải ho�, nếu b�nh t�m m� x�t, ta cũng thấy những chuyện x�c phạm đ�u c� g� qu� đ�ng. Chớ c� �m hận, chớ c� th�ch th� dai giận l�u ; tr�i lại, n�n c� một ch�t tinh thần h�i hước ... T�m hồn n�o kh�ng cởi mở kho�ng đạt sẽ kh�ng được Thi�n Ch�a khoan hồng, v� c� thể n�i, như vậy l� kh�ng biết cầu nguyện, chẳng thể nhận l�nh được ơn g�... "

Giac�b� Phạm Văn Phượng op

Tha thứ
(Mt 18,21-35)

C� một người vợ kia đ� t�m sự như sau : �Trước khi về l�m vợ anh ấy, t�i đ� y�u một người v� d�ng hiến tất cả. Nhưng cụ�c t�nh ấy tan vỡ. Trong l�c t�i đang hụt hẫng th� anh ấy đến. L�c đ� t�i kh�ng y�u anh v� c�ng kh�ng hề nghĩ đến chuyện sẽ l�m vợ anh. T�i mặc cảm về sự thất tiết của m�nh. Thế nhưng anh đ� ki�n tr� theo đuổi, v� khi t�i n�i thẳng với anh l� t�i kh�ng xứng đ�ng, anh vẫn cứ khăng khăng n�i : �Anh biết hết qu� khứ của em. Nhưng t�nh y�u anh d�nh cho em m�nh liệt v� s�u sắc đủ để anh bỏ qua mọi chuyện, chỉ cần em y�u anh v� chấp nhận l�m vợ anh. Anh tin ch�ng ta sẽ hạnh ph�c b�n nhau�. Dần dần t�i x�c động, y�u anh v� nhận lời l�m vợ anh. Tưởng đ�u vợ chồng hạnh ph�c. Ai ngờ� chỉ được một năm đầu hạnh ph�c thật sự, nhưng từ năm thứ hai v� suốt mười năm, anh v� c�ng ki�n nhẫn đem chuyện cũ ra m� ch� chiết, đay nghiến t�i bất kể l�c n�o, v�o buổi s�ng, buồi trưa, buổi chiều, đ�m khuya, l�c vợ chồng đang ăn cơm, khi cả nh� xem ti-vi, khi t�i l�m việc nh�, trước mặt con c�i� l�c th� bằng giọng ngọt nhạt cay độc, l�c th� bằng lời lẽ tục tằn th� bạo� anh bảo rằng t�i phải nhận chịu sự trừng phạt như vậy mới c� thể chuộc được lỗi lầm�.

V� người chồng cũng chẳng giấu diếm quan điểm của m�nh, anh n�i : �T�i kh�ng thể v� kh�ng bao giờ tha thứ sự thất tiết của c� ấy được. M�i m�i đ� l� vết nhơ của đời sống vợ chồng. Tội lỗi phải được cứu chuộc, vết nhơ phải được tẩy rửa, v� sự cứu chuộc, sự tẩy rửa đ� chỉ được thực hiện th�ng qua sự h�nh hạ c� ấy, về thể x�c cũng như về tinh thần�. Cứu chuộc th�ng qua sự h�nh hạ người bạn đời của m�nh, anh ch�ng n�y học được b�i học đ� ở đ�u vậy ? Nếu anh bảo học được từ thập gi� cứu chuộc của Đức Kit� th� thật l� khủng khiếp. Kh�ng, Đức Kit� kh�ng cứu chuộc bằng đau khổ nhưng bởi t�nh y�u. M�u đổ ra đến giọt cuối c�ng tr�n thập gi� kh�ng phải l� gi� trả cho một Thi�n Ch�a bạo t�n, nhưng l� dấu chỉ của một t�nh y�u đi đến tận c�ng mạng sống. Nếu người chồng ấy hiểu được ch�n l� n�y, anh sẽ kh�ng �cứu chuộc� vợ bằng c�ch h�nh hạ, nhưng bằng t�nh y�u tha thứ, bao dung v� quảng đại. Nếu người vợ hiểu được ch�n l� ấy, chị sẽ đ�p lại bằng một t�nh y�u gấp bội. Hạnh ph�c gia đ�nh sẽ đựơc cứu v�n chứ kh�ng tan vỡ.

Thật đ�ng sợ một quan niệm t�n gi�o sai lệch phải kh�ng ? V� cũng rất đ�ng mừng khi ch�n l� t�n gi�o trở th�nh �nh s�ng soi lối cuộc đời. Khi người Kit� hữu c� dịp thể hiện những h�nh vi tha thứ dưới bất cứ h�nh thức n�o v� v�o bất cứ thời điểm n�o, th� ch�nh h�nh vi tha thứ ấy l� dấu chỉ h�ng hồn n�i l�n cho mọi người biết ch�ng ta đang sống trong thời đại �n sủng của Thi�n Ch�a.

Thực vậy, khi Ch�a Gi�su bị treo tr�n thập gi� l� ch�nh l�c Thi�n Ch�a tu�n đổ dồi d�o hồng �n của Ng�i xuống tr�n nh�n loại tội lỗi. Một trong những hồng �n lớn nhất trong c�ng tr�nh cứu độ l� ơn tha thứ trọn vẹn tội lỗi của to�n thể nh�n loại. Điều n�y đưa mỗi ch�ng ta đến một điểm cơ bản l� việc Ch�a lu�n lu�n tha thứ cho t�i l� động cơ duy nhất th�c đẩy t�i thể hiện những h�nh vi tha thứ đối với tha nh�n. V� kh�ng l� g� một người Kit� hữu khi nhận ra v� cảm nghiệm được t�nh thương tha thứ của Thi�n Ch�a đối với ch�nh bản th�n m�nh m� lại kh�ng bắt chước th�i độ cao qu� của Ch�a trong c�ch ứng xử của m�nh đối với tha nh�n mỗi khi m�nh bị người kh�c x�c phạm. N�i một c�ch n�m na dễ hiểu v� cụ thể hơn nữa, th� o�n hờn, giận dữ, nghĩa l� kh�ng chịu tha thứ, v� cứ giữ ấm ức m�i những lỗi phạm của anh em l� những điều gh� tởm dưới đ�i mắt nh�n từ của Ch�a. Ch�ng ta kh�ng được ph�p l�m như thế, v� đ� l� điều Ch�a kh�ng muốn, nhưng phải lu�n lu�n l�m ngược lại để xứng đ�ng được hưởng ơn tha thứ của Ch�a.

Trong cuộc sống đạo, c� nhiều phương thế gi�p ch�ng ta gặp gỡ Ch�a, gần gũi với Ch�a, như cầu nguyện, suy niệm lời Ch�a, l�nh nhận c�c b� t�ch, nhưng cũng c� một phương thế kh�ng k�m phần hữu hiệu, đ� l� sự tha thứ cho nhau. V� khi, với c�i nh�n đức tin, ch�ng ta tha thứ lỗi lầm cho anh em, th� ch�nh l�c ấy t�m hồn ch�ng ta cảm thấy gần gũi hơn, th�n mật hơn với Ch�a, nhờ v�o th�i độ của ch�ng ta giống như c�ch ứng xử của Ch�a.

Xin tặng mọi người hai c�u danh ng�n : �Cuộc sống sẽ đẹp, nếu mỗi ng�y ch�ng ta chỉ l�m một nửa những g� m�nh đ�i hỏi nơi người kh�c�, �Phải d�m sống như m�nh nghĩ, nếu kh�ng, cuối c�ng ch�ng ta sẽ nghĩ như m�nh sống�. Phải d�m chọn cho m�nh một l� tưởng v� sống theo l� tưởng đ�. Nếu kh�ng, m�nh sẽ rơi v�o lối sống tầm thường, rồi d�ng mọi l� lẽ biện minh cho lối sống tầm thường đ�.

Lời Ch�a v� Th�nh Thể

H�y tha thứ để được thứ tha
Mt 18, 21 - 35

Lạy Ch�a Gi�su, h�m nay �ng Ph�-r� hỏi Ch�a l� phải tha đến bao nhi�u lần ? Ch�a n�i : �Bảy mươi lần bảy�. Tức l� lu�n lu�n tha thứ.

Nghe Ch�a n�i ch�ng con vừa mừng lại vừa lo. Lo v� l�m sao tha thứ m�i m�i được, nhưng cũng vui v� ch�ng con cũng đ� c� lần tha thứ cho người kh�c. Ch�ng con biết l� khi m�nh tha thứ cho người kh�c th� cũng được Ch�a thứ tha. Khi thứ tha cho nhau, ch�ng con xo� bỏ h�ng r�o ngăn c�ch giữa m�nh v� mọi người, để ch�ng con x�ch lại gần nhau hơn. Biết bao nhi�u l� lợi �ch của việc thứ tha ch�ng con đều biết. Nhưng c� điều ch�ng con thứ tha cho ai ? Cho người n�o ? V� tha thứ chuyện g� ? C� lẽ những người ch�ng con sẵn s�ng bỏ qua mọi chuyện l� người th�n, l� những người ch�ng con thương mến v� những người mang lại lợi �ch cho ch�ng con. Nếu kh�ng bỏ qua, con sợ l�m họ buồn v� như vậy ảnh hưởng tới mối quan hệ của m�nh. Nếu những người đ� x�c phạm tới con l� những người xa lạ, kh�ng quen biết, l� người dưng th� con c� sẵn s�ng bỏ qua mọi chuyện cho họ kh�ng ?

C� !...nhưng thực ra�

Những chuyện m� ch�ng con bỏ qua chỉ l� những chuyện vặt, chuyện nhỏ hoặc những chuyện chẳng ăn nhằm g� tới lợi �ch của m�nh. Nếu như đ� l� một chuyện lớn hoặc ch�ng con phải hy sinh lợi �ch của m�nh khi tha thứ, th� kh�ng biết ch�ng con c� tha thứ cho họ kh�ng ?

C�n nhớ ng�y xưa, Ch�a tha thứ kh�ng chỉ cho người m�n đệ m�nh l� Ph�r� khi chối bỏ Thầy, m� Người c�n tha thứ cho người trộm l�nh v� ngay cả những người đ�ng đinh Ng�i. Bằng �nh mắt y�u thương của thầy m�nh, Ph�r� đ� h�i hận v� quay trở lại. Bằng lời n�i ch�n th�nh, biết bao người đ� dừng lại lắng nghe Thầy n�i. Những người gặp Ng�i đều cảm nhận v� c� được niềm vui v� được tha thứ.

Ch�ng con cũng thế, biết bao nhi�u lần ch�ng con chạy đến với Ng�i để cầu xin k�u van v� mong được Ng�i tha thứ những lỗi lầm ch�ng con đ� phạm. Ch�ng con mong được Ch�a tha thứ từ chuyện nhỏ tới chuyện lớn, tha thứ hết chuyện n�y tới chuyện kh�c. Chuyện h�m qua v� chuyện h�m nay. Nhiều lắm ! Nếu Ch�a kh�ng tha thứ th� ch�ng con đ�u được cứu rỗi, đ�u được xứng đ�ng l�m con Ng�i. Trước mặt Ch�a ch�ng con chỉ l� những tội nh�n, đang mong được Ng�i tha thứ. V�, Ch�a đ� tha thứ cho ch�ng con, đ� hy sinh để chuộc tội cho ch�ng con. Việc hy sinh v� tha thứ đến qu�n m�nh đ� ch�ng con vẫn hằng nhớ. Nhưng cũng giống như người đầy tớ trong Tin Mừng h�m nay, anh ta vừa mới van xin xong, ra khỏi l� anh ta lại t�m lấy cổ bạn m�nh m� bắt trả lại cho anh ta hết những đồng xu cuối c�ng. Cuộc sống thường ng�y ch�ng con cũng hay mắc phải như vậy, ra khỏi nh� thờ l� ch�ng con lại lao v�o cuộc sống, cũng tranh gi�nh bất ch�nh, cũng bon chen với người anh em của m�nh từng đồng xu, v� thậm ch�, sẵn s�ng ăn thua đủ với nhau v� một c�u n�i hiềm kh�ch, hay v� những m�n nợ chưa trả. Tất cả chỉ c� tiền v� lợi �ch của m�nh m� ch�ng con sẵn s�ng ch� đạp người anh em m�nh. V� tiền, v� của ch�ng con sẵn s�ng đ�nh đổi tất cả : nh�n c�ch, danh dự, niềm tin v� t�nh y�u thương đồng loại.

Trong b�i Tin Mừng Ch�a n�i : �Ấy vậy, Cha của Thầy ở tr�n trời cũng sẽ đối xử với anh em như thế, nếu mỗi người trong anh em kh�ng hết l�ng tha thứ cho anh em m�nh.� (Mt 18,35)

Lạy Ch�a ch�ng con chỉ biết k�u xin tha thứ nhưng ch�ng con lại chưa sẵn s�ng tha thứ cho người kh�c. Đ�i khi, ch�ng con tha thứ chỉ l� cho qua chuyện, bằng mặt chứ kh�ng bằng l�ng. L�c kh�ng vui th� những chuyện cũ được nhắc lại v� kể c�ng thế n�y thế nọ, ch�ng con nhắc lại kh�ng phải l� để họ trả ơn nhưng l� để n�i cho bỏ gh�t, cho hả giận v� n�i cho người kh�c biết l� m�nh đ� từng gi�p họ. Như vậy gi�p đỡ người kh�c l� l� do, l� c�i cớ để ch�ng con x�c phạm tới anh chị em của m�nh (?). Rồi những chuyện kh�c nữa m� chưa một lần con tha thứ hay bỏ qua cho anh chị em của m�nh, v� nghĩ rằng m�nh đ�ng, họ sai, tội g� m� phải xuống nước, phải chịu thiệt. Ch�a cũng đ� n�i với �ng Ph�r� : �Dưới đất, anh cầm buộc điều g�, tr�n trời cũng sẽ cầm buộc như vậy ; dưới đất, anh th�o cởi điều g�, tr�n trời cũng th�o cởi như vậy� (Mt 16,19). Lạy Ch�a ! Tha thứ mang lại cho ch�ng con những �n huệ lớn lao. Tha thứ sẽ nối kết con người lại gần nhau hơn, xo� bỏ h�ng r�o ngăn c�ch do th� hận, nợ lần v� x�c phạm g�y n�n. Nếu kh�ng c� tha thứ ch�ng con suốt đời l� những người mắc nợ nhau v� mắc nợ Ch�a.

Xin cho ch�ng con biết y�u thương nhau với tấm ch�n t�nh của người con Ch�a, d� người đ� quen biết hay xa lạ, l� người th�n hay th� địch. V� khi ch�ng con biết y�u thương l� ch�ng con biết tha thứ. Ở đ�u c� t�nh y�u ở đ� c� sự thứ tha. V�, Khi ch�ng con tha thứ cho nhau ch�nh l� l�c ch�ng con cũng được Ch�a thứ tha.

Ant�n Nguyễn Th�nh Chương op

Tha Thứ Cho Nhau
Để Được Thi�n Ch�a Thứ Tha
(Mt 18,21-35)

Trong cuộc sống Gia đ�nh hay Cộng đo�n đều kh�ng thể tr�nh khỏi c� những va chạm, nhưng điều quan trọng l� ch�ng ta c� bỏ đi được l�ng tự �i của bản th�n, hạ m�nh m� tha thứ, đ�n nhận nhau trong t�nh anh em, bạn hữu như c�c chi thể tr�n một th�n thể hay kh�ng ?

Qua tr�nh thuật Tin Mừng theo Th�nh Matth�u h�m nay, Ch�a Gi�su dạy phải biết tha thứ cho nhau : ��ng Ph�r� đến gần Đức Gi�su m� hỏi rằng: �thưa Ng�i, nếu Anh em con cứ x�c phạm đến con, th� phải tha đến mấy lần? C� phải đến bảy lần kh�ng?� Đức Gi�su đ�p: �Thầy kh�ng bảo l� đến bảy lần nhưng l� đến bảy mươi lần bảy.� (Mt 18: 21-22).

Kỳ thực Th�nh Ph�r� hỏi Ch�a Gi�su về điều n�y chẳng qua l� �ng muốn biết c�ch xử tr� thế n�o khi ch�nh m�nh bị x�c phạm. Thật kh�ng ngờ, c�u trả lời của Ch�a Gi�su nằm ngo�i sự ước lượng của �ng. Th�nh Ph�r� nghĩ l� con số bảy đ� l� con số ho�n hảo lắm rồi, nhưng �ng đ� lầm v� đ� chỉ l� con số ho�n hảo đối với l�ng dạ của con người trần thế m� th�i. C�n với Thi�n Ch�a, Người đ� dạy ch�ng ta qua c�u trả lời cho Th�nh Ph�r�, thật r� r�ng v� chắc chắn: phải lu�n lu�n tha thứ cho anh em, kh�ng điều kiện, kh�ng giới hạn số lần tha thứ.

Dụ ng�n t�n mắc nợ kh�ng c� l�ng thương x�t được mở ra từ vấn đề m� Th�nh Ph�r� đặt ra. Ch�a Gi�su đ� cho ch�ng ta thấy l�ng quảng đại của Thi�n Ch�a cũng như việc x�t xử nghi�m minh d�nh cho kẻ th�m độc kh�ng biết tha thứ cho người kh�c, d� ch�nh kẻ đ� đ� nhận được ơn tha thứ kh�ng điều kiện từ chủ nợ � l� ch�nh từ nơi Thi�n Ch�a nh�n từ của họ. Qua dụ ng�n n�y, Ch�a Gi�su mời gọi ch�ng ta phải l�m cho những người kh�c như Ch�a đ� l�m cho ta: anh em h�y tha thứ, th� sẽ được Thi�n Ch�a thứ tha. (x.Lc 6: 37).

Lời mời gọi ch�ng ta h�y tha thứ lu�n lu�n của Ch�a Gi�su l� việc l�m thật kh� v� c� vẻ như đi ngược lại với l�ng dạ của con người, hầu hết mang t�nh tự �i v� kh�ng dễ g� tha thứ cho nhau. Trong cuộc sống với đầy dẫy những bon chen, hận th�, trăm thứ bộn bề: lo cơm, lo �o, lo học h�nh v� tương lai sự nghiệp đ� v� t�nh tạo nen nơi mỗi con người một bức tường ngăn c�ch với tha nh�n. Kh�ng phải bức tường bằng sắt th�p, b� t�ng nhưng l� một bức tường v� h�nh c�n đ�ng sợ hơn gấp nhiều lần: đ� ch�nh l� l�ng �ch kỷ, thiếu tấm l�ng vị tha, nh�n từ, sẻ chia cho người kh�c v� với người kh�c.

Ch�ng ta phải tha thứ cho nhau v� ch�nh ch�ng ta đ� được Thi�n Ch�a xo� hết mọi thứ nợ, Người tha thứ tất cả, ngay cả khi ch�nh ch�ng ta chưa kịp nhận ra tội lỗi của m�nh m� Thi�n Ch�a đ� tha cho ch�ng ta trước rồi. �Lạy Cha, xin tha cho họ v� họ kh�ng biết việc họ l�m� (Lc 23,34).

Hơn nữa, Ch�a Gi�su đ� dạy Kinh Lạy Cha để ch�ng ta ghi nhớ v� suy gẫm hằng ng�y. Đặc biệt trong Kinh Lạy Cha cũng nhấn mạnh việc tha thứ v� được coi như điều kiện cần để Thi�n Ch�a cũng tha thứ tội lỗi cho ch�ng ta: Xin tha nợ ch�ng con như ch�ng con cũng đ� tha cho những kẻ mắc nợ ch�ng con.

Lạy Ch�a Gi�su, ch�ng con biết những g� ch�ng con tha thứ cho nhau, th� kh�ng l� g� cả so với sự tha thứ của Thi�n Ch�a đối với ch�ng con. Thi�n Ch�a lu�n y�u thương v� sẵn s�ng tha thứ mọi lỗi lầm của ch�ng con. Ng�i giống như �ng chủ đầy l�ng bao dung. C�n ch�ng con l� anh em bạn hữu với nhau.

Lạy Ch�a Gi�su th�nh thể, xin ban cho ch�ng con một niềm tin vững mạnh v�o l�ng khoan dung của Thi�n Ch�a, để ch�ng con cũng biết quảng đại, bao dung v� sẵn s�ng tha thứ cho anh chị em ch�ng con như ch�nh Ch�a hằng y�u thương tha thứ cho ch�ng con vậy. Amen.

Đỗ Lực op

C�ng L� Đi Về Đ�u
(Mt 18:21-35)

T�n gi�o vẫn thường được nh�n nhận l� tinh hoa nh�n loại. Nhưng c� một số người cho rằng t�n gi�o g�y chia rẽ v� qu� nhiều đau khổ cho nh�n loại. C� đ�ng như thế kh�ng ?

Ch�ng ta c� thể t�m thấy trả lời trong dụ ng�n Tin Mừng Ch�a Nhật h�m nay. Nếu t�n gi�o l� tương quan chiều dọc cho con người gặp gỡ Thi�n Ch�a v� t�m được thế qu�n b�nh cho cuộc sống, kh�ng c� g� cần thiết v� hữu �ch hơn t�n gi�o. Ch�a Gi�su muốn ch�ng ta đi s�u v�o tương quan chiều dọc với Thi�n Ch�a, để t�m thấy nơi l�ng độ lượng khoan dung v� bờ của Người tất cả động lực v� l� do sống h�i h�a v� th�ng cảm với đồng loại.

BỨC TRANH V�N CẨU

Nếu đọc Tin Mừng h�m nay ngược từ dưới l�n tr�n, ch�ng ta sẽ thấy r� sự t�n bạo của c�ng l� kh�ng c� t�nh thương. X�t về mặt ph�p l�, người t�i tớ ho�n to�n đ�ng. T�a �n c� thể gi�p anh thi h�nh ph�p luật để siết nợ cho anh. Kết quả anh đ� ho�n to�n toại nguyện v� con nợ bị tống ngục. Nếu kh�ng hề chứng kiến cảnh t�n chủ đ� tha nợ cho anh, chắc c�c người bạn anh cũng kh�ng thấy c� vấn đề g�. Ở đời �c� vay c� trả� !

Nếu muốn bớt t�nh c�ch t�n bạo, c�ng l� cần phải c� t�nh thương. Nhưng căn cứ v�o đ�u để c� thể d�ng t�nh thương trong khi thi h�nh c�ng l�. T�nh thương tới mức n�o v� c�ch n�o để c�ng l� kh�ng bị hy sinh ?

�� l� vấn đề ch�nh �ng Ph�r� đ� đặt ra với Ch�a. �ng kh�ng ngờ Ch�a trả lời kh�o l�o v� r� r�ng đến thế. Cả về số lượng m�n nợ v� th�i độ của c�c nh�n vật ch�nh trong chuyện đều kh�c biệt đến bất ngờ. Ch�a đ� tạo một ấn tượng rất mạnh nơi l�ng �ng Ph�r� v� c�c bạn về l�ng thương x�t v� tha thứ của Thi�n Ch�a.

Muốn trở th�nh đặc t�nh Nước Trời, c�ng l� phải vượt qu� giới hạn của ch�nh m�nh, để vươn tới chiều k�ch c�ng ch�nh của Thi�n Ch�a. Nếu Thi�n Ch�a đ�i hỏi đ�ng mức c�ng ch�nh, con người kh�ng thể chịu đựng nổi. Thế n�n Thi�n Ch�a đ� phải lấy l�ng thương x�t b� lấp v�o sự thiếu s�t của con người. �� l� l� do tại sao Ch�a đ� tha thứ tất cả. Chỉ sự tha thứ mới c� thể thỏa m�n những đ�i hỏi của c�ng l�. Khi tỏ l�ng thương x�t, kh�ng phải Thi�n Ch�a hy sinh c�ng l�, nhưng tr�i lại c�ng l�m s�ng tỏ c�ng l� v� sự c�ng ch�nh của Nước Trời.

L�ng thương x�t l� một huyền nhiệm v� kỳ diệu nhất của Thi�n Ch�a trong vũ trụ. Kh�ng nắm bắt được điều đ�, kh�ng thể n�o thấu hiểu tại sao Thi�n Ch�a lại tạo dựng vũ trụ v� cứu độ nh�n loại.

��y l� điều Ch�a Gi�su muốn diễn tả qua dụ ng�n h�m nay. Mở đầu dụ ng�n, Ch�a đ� nhắm ngay chủ đ�ch diễn tả Nước Trời qua sự tha thứ của �ng vua. Bắt nguồn từ l�ng thương x�t, sự tha thứ đ� lấn �t tất cả những t�nh to�n của con người. Ch�nh v� sự bất lực của con người, n�n sự tha thứ mới cần thiết để t�i lập qu�n b�nh v� đem lại c�ng l� cho Nước Trời. �ặc t�nh tuyệt vời đ� được diễn tả phần n�o nơi l�ng quảng đại kh�ng thể hiểu thấu của �ng chủ đối với người đầy tớ.

V� một l� do n�o đ�, người đầy tớ đ� qu�n ngay những g� t�n chủ mới l�m cho m�nh. C� lẽ tương quan chiều dọc với �ng chủ kh�ng quan trọng bằng tương quan chiều ngang với bạn b�. Anh đ� h�nh xử như chưa từng đ�n nhận được sự tha thứ từ �ng chủ. ��ng hơn, m�n lợi c� nh�n đ� che mờ mắt anh. Anh vận dụng mọi c�ch để chiếm lại m�n lợi đ�, bất chấp những đau khổ v� sợ h�i của người bạn v� tương lai gia đ�nh họ.

Một khi con người đ� kh�ng sống tử tế với anh em, Thi�n Ch�a sẽ r�t lại l�ng thương x�t. C�ng l� trở lại trong cuộc sống b�nh thường. Thi�n Ch�a xử với con người y như con người đ� xử với anh em. Trước sau c�ng l� phải được bảo vệ tuyệt đối. Nếu kh�ng muốn c�ng l� đượm t�nh thương, con người phải l�nh lấy tất cả hậu quả nghi�m nhặt của c�ng l�. Khi kh�ng c�n l�ng thương x�t, c�ng l� của Thi�n Ch�a v� của người đầy tớ cũng như nhau.

Chỉ c� tấm l�ng từ bi nh�n hậu mới c� thể l�i k�o l�ng thương x�t của Thi�n Ch�a. Qua dụ ng�n h�m nay, Ch�a muốn cho mọi người thấy sống l� tương quan. Tương quan chiều ngang v� tương quan chiều dọc. Tương quan chiều ngang sẽ tốt đẹp, nếu con người nhớ đến tương quan chiều dọc. Kh�ng c� tương quan chiều dọc, con người sẽ kh�ng thể hiểu tại sao m�nh phải tha thứ cho nhau. Nhưng ch�n l� v� c�ng l� phải được bảo vệ tới c�ng. Khi tha nợ cho người đầy tớ, t�n chủ đ� phải hy sinh tới mức n�o ! Nhưng khi một người anh em cố t�nh phủ nhận tội lỗi của m�nh, Ch�a dạy cộng đo�n phải can thiệp để bảo vệ quyền lợi chung.

Trong dụ ng�n h�m nay, Ch�a dường như vượt qua c�ng l� để cứu con người. Nhưng v� con người kh�ng muốn, n�n mọi sự đều trở lại theo mức độ b�nh thường. Thế mới biết l�ng thương x�t l� một kỳ c�ng v� c�ng vĩ đại của Thi�n Ch�a. Nhưng cũng như người đầy tớ, ch�ng ta phải biết nhận định đ�ng thời gian được x�t thương để sống hợp t�nh hợp l� với anh em.

B�I HỌC �ẮT GI�

Dụ ng�n h�m nay �cho ph�p ch�ng ta đi s�u v�o kinh nghiệm ch�nh Ch�a Gi�su đ� sống v� hiệp th�ng t�nh y�u với Ch�a Cha. Bởi đ�, Tin Mừng cho ta đi v�o tận trung t�m đời sống Thi�n Ch�a. Ch�a Gi�su loan b�o t�nh thương giải tho�t d�nh cho những ai Người gặp tr�n đường đời, bắt đầu l� những người ngh�o khổ, người bị loại ra b�n lề x� hội v� người tội lỗi. Ch�a mời gọi mọi người theo Ch�a v� Người l� người đầu ti�n v�ng lời kế hoạch t�nh y�u của Thi�n Ch�a.�[1] Như thế đủ r�, mặc d� kh�ng đủ tiền trang trải m�n nợ khổng lồ, người đầy tớ kh�ng nằm trong đối tượng của l�ng Ch�a thương x�t. Anh qu� ki�u h�nh v� bất nh�n. Anh bị loại trừ v� thuộc hạng người �ăn ch�o đ�i b�t� !

Anh l� con người ho�n to�n �ch kỷ. Tr�i lại, nếu sống theo tinh thần vị tha, anh sẽ thấy khi kh�ng sống �ch kỷ, anh sẽ �coi nhu cầu v� những đ�i hỏi của tha nh�n như của m�nh v� l�m cho mọi người ng�y c�ng hiệp th�ng trong những gi� trị tinh thần v� những quan t�m về những nhu cầu vật chất.�[2] Anh đ� ho�n to�n lạnh l�ng như tảng băng v� kh�ng c� c�i nh�n đầy cảm th�ng của t�n chủ. B�i học t�n chủ dạy anh cho biết �mối tương quan giữa con người kh�ng thể chỉ bị chi phối trong khu�n khổ c�ng l� : �Kinh nghiệm qu� khứ v� hiện tại cho thấy một m�nh c�ng l� kh�ng đủ. C�ng l� c� thể đưa tới việc phủ nhận v� ph� hủy ch�nh m�nh. Kinh nghiệm lịch sử cũng đưa đến một nguy�n tắc : ph�p c�ng anh giữ tuyệt vời, sinh mu�n tai họa cho đời (summum jus, summa injuria), biết kh�ng ? Thực vậy, c� thể n�i, c�ng l� phải được t�nh y�u điều chỉnh tới mức c� thể coi l� �ki�n nhẫn v� hiền h�a', như th�nh Phaol� đ� n�i. N�i kh�c, c�ng l� phải c� những đặc t�nh của t�nh y�u nh�n hậu l� yếu t�nh của Tin Mừng v� Kit� gi�o.�[3]

�T�nh y�u v� chỉ c� t�nh y�u (kể cả t�nh y�u nh�n hậu gọi l� �l�ng thương x�t') mới c� thể phục hồi con người cho ch�nh con người. Kit� hữu biết rằng t�nh y�u l� l� do Thi�n Ch�a thiết lập tương quan với con người. Ch�nh t�nh y�u Ch�a mong đợi nơi con người lời đ�p trả. Bởi thế, t�nh y�u cũng l� h�nh thức tương quan cao cả nhất v� cao qu� nhất giữa con người. Gi�o quyền hết sức khuy�n nhủ ch�ng ta sống li�n đới với nhau v� t�nh li�n đới c� thể bảo đảm c�ng �ch v� th�c đẩy sự ph�t triển to�n diện con người : t�nh y�u �l�m cho con người nh�n tha nh�n như một tha ng�.��[4] Kh�ng thể c� c�i nh�n đ�, người t�i tớ trong dụ ng�n h�m nay mới đối xử t�n tệ với người bạn của m�nh. Cuộc sống trở th�nh nặng nề, phức tạp v� bất ổn.

Quả thực, c�ng l� cần thiết cho cuộc sống h�a b�nh. Nhưng t�nh y�u mới củng cố cuộc sống trong b�nh an v� hạnh ph�c. �GH Phaol� VI từng n�i : �H�a b�nh cho mọi người thấy bản chất đ�ch thực của m�nh trong h�a b�nh, một h�a b�nh gắn liền với những đ�i hỏi của c�ng l�, nhưng được nu�i dưỡng bằng sự hy sinh, nh�n �i, từ bi v� t�nh y�u.�[5] Ch�nh v� chỉ lo đ�i cho bằng được m�n nợ của người bạn, n�n người t�i tớ đ� trở th�nh t�n bạo h�nh, khủng bố v� kh�ng một ch�t t�n trọng nh�n phẩm của bạn. Anh cũng nh�n danh một l� lẽ hay ho�n cảnh đặc biệt phải h�nh động như thế. T�n khủng bố v� độc t�i n�o chẳng c� l� lẽ biện minh cho c�c h�nh động của m�nh. Ngay cả kẻ cướp của giết người cũng thấy m�nh h�nh động đ�ng l� v� nh�n đạo.

HAI NIỀM TIN HAI LỐI XỬ

Khi nh�m qu� kh�ch Ấn gi�o l�ng bắt v� giết hại c�c Kit� hữu tại Ấn độ, họ cũng tạo ra những sự kiện để biện minh v� tuy�n truyền cho phong tr�o �b�i Kit� gi�o� của m�nh. Họ phao tin c�c nữ tu thuộc D�ng Nữ tữ B�c �� của Mẹ T�r�sa Calcutta đ� bắt c�c v� buộc cải đạo nhiều trẻ em. Tin tức s�i động hẳn l�n khi họ phao tin c�c Kit� hữu đ� giết chết một thủ l�nh của họ.

Mặc d� đ� g�p phần quan trọng v�o việc ph�t triển đất nước v� x� hội v� kinh tế, c�c Kit� hữu tại Ấn độ đang bị t�n s�t, trong khi c�c ch�nh phủ v� c�c tổ chức nh�n đạo th� giới vẫn im tiếng.

H�ng chục (c� người đo�n h�ng trăm) đ� bị giết chết. �t nhất 52 nh� thờ (cả C�ng gi�o v� Tin L�nh) đ� bị ph� hủy. H�ng trăm ng�i nh� bị thiệt hại. Bốn tu viện v� năm nh� trọ cũng như cư x� thanh ni�n kh�ng c�n d�ng được như xưa. S�u cơ sở của thiện nguyện C�ng gi�o v� x� hội đ� bị ph� hủy tan t�nh. H�ng trăm xe hơi v� v� số c�c dụng c� nh�n đ� bị thất tho�t. H�ng ng�n Kit� hữu đang lẩn trốn, chạy xa cơn t�n s�t v� đang sống trong rừng, bị khủng bố v� đ�i r�ch.

Trước t�nh cảnh đ�, Thủ Tướng Ấn độ Manmohan Singh đ� n�i : �Thật l� một nỗi nhục cho qu� hương ch�ng ta.�[6] Một nhận định vừa khi�m tốn vừa xoa dịu được c�c nạn nh�n. Nếu kh�ng c� một đức tin t�n gi�o v� lương t�m tốt l�nh, chắc chắn �ng Thủ Tướng kh�ng thể n�i l�n lời xin lỗi ch�n t�nh v� c�ng khai như vậy. Kh�ng phải chỉ bằng lời n�i, ch�nh phủ Ấn độ c�n bồi thường thỏa đ�ng cho c�c nạn nh�n.

�Qua h�nh động của Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh đ� nghi�m khắc l�n �n những bạo h�nh c� t�nh c�ch tội phạm của c�c phần tử Ấn gi�o qu� kh�ch đối với c�c Kit� hữu cũng như sự việc ch�nh phủ �ng bồi thường cho c�c gia đ�nh nạn nh�n Kit� hữu một c�ch thoả đ�ng, người ta nhận ra được tư c�ch, lương tri, tr�ch nhiệm v� t�nh c�ch nh�n bản của một vị l�nh đạo quốc gia thời đại văn minh ng�y nay. Bởi vậy, khi nh�n đến ho�n cảnh tương tự của c�c Kit� hữu Việt Nam ở gi�o xứ Th�i H� đang bị nh�m c�ng an quận Đống Đa đ�nh đập v� h�nh hạ một c�ch d� man, người ta tự hỏi:

Phải chăng c�c nh� cầm quyền cộng sản Việt Nam n�i chung v� Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết cũng như Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng n�i ri�ng đ� kh�ng hay biết g� về th�i độ c�ng minh v� cao thượng n�y của Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh trong vụ việc c�c Kit� hữu bị tấn c�ng n�y ở Ấn Độ?�[7]                 

Thực tế, v� thiếu niềm tin v�o Thi�n Ch�a, n�n nh� nước Việt Nam kh�ng thể lấy tương quan chiều dọc l�m mốc cho tương quan chiều ngang ? Chỉ thấy tương quan chiều ngang, n�n họ sống v� h�nh động như ch�a tể mọi người. Kh�ng biết đến Thi�n Ch�a, chẳng những họ kh�ng thể đối xử tử tế với mọi người, nhưng c�n kh�ng giữ được mức c�ng b�nh tối thiểu. Họ đưa cả to�n bộ l� thuyết C�c M�c về v� sản chuy�n ch�nh để biện minh cho quyền sở hữu của nh� nước. Nhưng nực cười thay sau khi trưng dụng những đất đai của Th�i H� v� d�n oan, họ lại đem b�n cho đại tư bản để thủ lợi ! Thật l� v�ng luẩn quẩn !

Kh�ng những kh�ng bao giờ nh�n nhận sai lầm, ch�nh phủ Việt Nam c�n d�ng truyền th�ng trắng trợn xuy�n tạc sự thật v� reo rắc nghi hoặc khắp nơi hầu dễ d�ng chiếm đoạt t�i sản d�n oan. To�n bộ hệ thống b�o ch�, truyền thanh, truyền h�nh đều l� những lo�i nhai lại đang thi đua �đi lề b�n phải� theo chỉ thị của đảng v� nh� nước. ��ng hơn, họ bắt buộc �phải đi b�n lề,� chứ kh�ng được bước hai ch�n xuống l�ng xa lộ truyền th�ng thế giới. Thảo n�o truyền th�ng kh�ng c�n tự do v� độc lập, nhưng biến th�nh một c�ng cụ củng cố chế độ bất c�ng. Biết bao người đ� chết oan v� những th�ng tin một chiều đ�.

Dầu sao người đầy tớ trong Tin Mừng h�m nay vẫn c�n lương thiện hơn nh� nước Việt Nam một bậc ! Anh đ� kh�ng vu khống v� xuy�n tạc sự thật để chiếm đoạt t�i sản của đồng bạn ! Anh đ� d�ng ph�p luật để bỏ t� người bạn thực sự mắc nợ anh. Kh�c với anh, nh� nước Việt Nam x�i to�n luật rừng để tống giam những người tranh đấu cho c�ng l�.

�� đến l�c người d�n kh�ng sợ chết v� c�ng l�, c�n nỗi sợ n�o c� thể thắng được họ ? Nh�n v�o từng đo�n người cầu nguyện ở Th�i H� h�m nay, ai cũng c� thể thấy điều đ�. Chưa bao giờ cuộc tranh đấu cho c�ng l� lại được gi�o quyền yểm trợ như b�y giờ.

T�m lại, qua dụ ng�n h�m nay, Ch�a đ� chia sẻ với ch�ng ta kinh nghiệm s�u xa về đời sống Thi�n Ch�a. H�nh ảnh �ng chủ diễn tả phần n�o l�ng thương x�t của Thi�n Ch�a đối với ch�ng ta. M�n nợ trần gian chẳng l� g� so với c�i nợ đối với Thi�n Ch�a. C� thấy được sự kh�c biệt ấy, mới thấy Ch�a tha thứ cho ch�ng ta tới mức n�o v� tại sao ch�ng ta phải tha thứ v� đối xử tử tế với nhau. Con người lu�n sống trong tương quan cả hai chiều. Ngay trong tương quan chiều ngang, ch�ng ta cũng t�m thấy chiều dọc để vươn l�n. Nếu kh�ng, ch�ng ta kh�ng thể n�o đạt tới mức c�ng ch�nh cần thiết để v�o Nước Trời.

Lạy Ch�a, xin cho ch�ng con lu�n cảm nghiệm được l�ng thương x�t của Ch�a, để cuộc sống ng�y c�ng tốt đẹp hơn. Amen.

đỗ lực 14.09.2008