Ch�a Nhật
XXXII Thường Ni�n - Năm A
Kn 6:12-16 ; 1 Tx 4:13-18 , Mt 25:1-13
An Phong op : Dự Liệu, Ph� Th�c v� Tỉnh Thức
Fr. Jude Siciliano, op : Kh�n ngoan lo liệu cho cuộc sống tương lai
G. Nguyễn Cao Luật op : Người Kh�n Kẻ Dại
Giac�b� Phạm Văn Phượng op : Kh�n hay dại
Lời Ch�a V� Th�nh Thể : Anh em h�y tỉnh thức sẵn s�ng
Ph�r� Mai Viết Độ op : H�y tỉnh thức v� chờ đợi
Fr. Jude Siciliano, op : H�y tỉnh thức v� sẵn s�ng
Fr. Jude Siciliano, op: Anh em l� ng�i nh� Thi�n Ch�a x�y l�n
Dự
Liệu, Ph� Th�c v� Tỉnh Thức
Mt 25:1-13
B�i Tin mừng h�m nay l� một dụ ng�n về 5 c� trinh nữ khờ dại v� 5 c� trinh nữ kh�n ngoan. C�c c� khờ dại bị loại khỏi tiệc cưới, v� họ thờ ơ kh�ng chuẩn bị th�ch hợp. C�n c�c c� kh�n ngoan th� được đ�n nhận v�o tiệc cưới. Người kit� hữu cũng vậy, nếu thờ ơ kh�ng chuẩn bị th�ch hợp, họ cũng sẽ bị loại khỏi bữa tiệc c�nh chung của Thi�n Ch�a.
Cuộc đời vốn l� một h�nh tr�nh đầy bất ngờ; bởi lu�n c� nhiều điều xảy ra ngo�i dự kiến của ta. Sự bất ngờ đ�i khi g�y th� vị, nhưng cũng lắm l�c l�m đớn đau, tan n�t� v� thường l�m cho ta kh� hoạch định tương lai một c�ch chắc chắn. Năm c� trinh nữ kh�n ngoan đ� biết dự ph�ng, bằng c�ch mang dầu theo với đ�n; điều đ� l�m cho c�c c� c� thể ứng xử đ�ng đắn khi điều bất ngờ xảy đến.
Cuộc đời l� một h�nh tr�nh v� kh�n ngoan l� biết dự liệu tối đa.
Cuộc đời l� một cuộc phi�u lưu, c� niềm vui, c� hạnh ph�c; nhưng cũng kh�ng thiếu nỗi đau, bất hạnh. Những đau khổ v� bất hạnh đ� nhiều khi v�i dập con thuyền đời của ta, l�m cho ta thất vọng, ch�n nản. Người kit� hữu cần phải lu�n hy vọng đạt đến bến bờ hạnh ph�c, để c� đủ sức mạnh ho�n tất cuộc h�nh tr�nh n�y. Khi n�o ch�ng ta sẽ đạt đến bến bờ hạnh ph�c ? Ch�ng ta kh�ng biết, cũng như c�c c� trinh nữ kh�ng biết khi n�o ch�ng rể đến. Nhưng ch�ng ta hy vọng sẽ c� ng�y toại nguyện, như c�c trinh nữ biết chắc ch�ng rể sẽ đến.
Cuộc đời vốn l� một bến đợi, v� kh�n ngoan l� biết sống trong hy vọng.
Cuộc đời c� qu� nhiều kh� khăn sẽ dễ l�m cho ch�ng ta chai l�; sự mong đợi l�u ng�y c� thể l�m ch�ng ta dửng dưng với mọi sự; những kh� khăn hằng ng�y khiến ch�ng ta lu�n phải t�m c�ch giải quyết những chuyện trước mắt; v� cuối c�ng ch�ng ta c� thể l�m v�o t�nh trạng chẳng c�n biết m�nh tr�ng đợi ai, m�nh hy vọng điều g�, m�nh sống tr�n đời để l�m g� nữa. L�c 5 c� khờ dại đi mua dầu, th� ch�ng rể đ� đến; c� thể Ch�a đến đang l�c ch�ng ta bận t�m chuyện g� kh�c chăng ?
Cuộc đời l� bến m�; v� kh�n ngoan l� biết tỉnh thức.
�ể đ�n nhận Ch�a, ch�ng ta cần biết dự liệu sẵn s�ng biết ki�n nhẫn hy vọng v� biết tỉnh thức s�ng suốt.
Lạy Ch�a Gi�su,
Ch�a đ� đến với con trong b� t�ch t�nh y�u n�y
V� Ch�a vẫn hằng đến với con trong từng bước cuộc đời của con.
Xin cho con biết tỉnh thức,
để nghe được tiếng bước ch�n của Ng�i.
N�NG
Mt 25,1-13
Thế giới đang trải qua những biến động. Cảnh bắn giết bừa b�i xảy ra như cơm bữa. �ộng đất, lụt lội, chiến tranh c�ng ng�y c�ng đe dọa mạng sống con người. Bệnh ung thư, liệt kh�ng l�m rất nhiều người thất vọng. Cuộc sống c�ng bấp b�nh hơn nữa với những ti�n tri xuất hiện đ� đ�y b�o trước ng�y tận thế. Nhiều người đ� chuẩn bị dầu đ�n, hoa nến kh�ng phải ra đ�n Ch�a Kit� như mười c� trinh nữ, nhưng để ph�ng th�n trước những biến cố năm 2000.
Phải chăng đ� l� một chuẩn bị chu đ�o v� kh�n ngoan ? Ng�y Ch�a đến đem lại niềm vui hay nỗi buồn ? Ch�ng ta phải chuẩn bị l�m sao để xứng đ�ng đ�n Ch�a ?
AI DẠI AI KH�N ?
��m cưới l� một h�nh ảnh tuyệt vời diễn tả niềm vui lớn nhất đời người. C� d�u ch� rể l� những nh�n vật ch�nh. Nhưng trong dụ ng�n mười trinh nữ h�m nay, ch� rể c� vẻ quan trọng hơn. Ch�nh thời gian đợi ch� rể sẽ cho thấy một lằn ranh chia cắt c�c c� th�nh hai nh�m với số phận r� rệt. B�n ngo�i c�c c� c� đầy đủ điều kiện như nhau. C� n�o cũng c� đ�n. Thực tế kh�ng đ�ng như c�c c� dự liệu. "V� ch� rể đến chậm, n�n c�c c� thiếp đi v� ngủ cả" (Mt 25:5).
Tin ch�ng rể đến như s�t đ�nh. Thật bất ngờ. Nửa đ�m c� tiếng la l�n : "K�a ch� rể, ra đ�n đi !"(Mt 25:6) Tiếng la lớn đến nỗi khiến tất cả c�c c� đều thức giấc. L�c đ� c�c c� khờ cuống cuồng cầu cứu c�c c� kh�n : "Xin c�c chị cho ch�ng em ch�t dầu của c�c chị, v� đ�n của ch�ng em tắt mất rồi" (Mt 25:8). Ch�nh dầu trong đ�n đ� chia c�c c� th�nh hai hạng khờ v� kh�n. Nh�n b�n ngo�i kh�ng thể biết được. Nghe lời c�c c� kh�n kh�o l�o từ chối, c�c c� khờ kh�ng n�i th�m được lời n�o. Tr�ch m�c ai b�y giờ ? L�ng c�c c� thật bấn loạn. Thế l� ba ch�n bốn cẳng, c�c c� khờ chạy ra ngo�i chợ mua dầu ch�m đ�n. Thời gian thật gấp r�t. Khi c�c c� về tới nh�, tất cả đ� xong. Thật vậy, "đang l�c c�c c� đi mua, th� ch� rể tới, v� những c� đ� sẵn s�ng được đi theo ch� rể v�o dự tiệc cưới. Rồi người ta đ�ng cửa lại" (Mt 25:10).
Thế l� ranh giới đ� ph�n biệt r� r�ng. C� một khoảng c�ch xa thăm thẳm giữa b�n trong v� b�n ngo�i, mặc dầu hai b�n c�n nghe thấy tiếng nhau. B�n trong chan h�a �nh s�ng v� niềm vui. B�n ngo�i b�ng đ�m tr�n ngập. Gi� b�o sẽ nổi l�n. Chắc chắn đ�n sẽ tắt. Sương đ�m bao phủ rợn r�ng. Bao nguy hiểm v�y bọc chung quanh. L�m sao c�c c� c� thể đi trong đ�m tối ?
Chỉ v� một ch�t bất cẩn, c�c c� khờ đ� kh�ng được dự tiệc cưới. Cuộc đời từ nay phi�u lưu v� định hướng. Tất cả xảy ra ngo�i � muốn. Nhưng tại sao c�c c� kh�n c� thể chuẩn bị chu đ�o như thế ? C�c c� c� giật m�nh, kinh ho�ng như c�c c� khờ kh�ng ? Thực ra việc ch�ng rể đến chậm hay đ�ng giờ chẳng ảnh hưởng g� tới c�c c� kh�n. C�c c� lu�n ở trong t�nh trạng sẵn s�ng. Ch�nh t�nh trạng sẵn s�ng n�i l�n sự kh�n ngoan của c�c c�.
C�ng một sự kiện c� thể l� niềm vui cho người n�y, nhưng lại l� nỗi kinh ho�ng cho người kh�c. Ch� rể đ� đem tất cả c�c c� kh�n v�o niềm vui bất tận, nhưng lại đẩy c�c c� dại v�o đ�m tối mịt m�ng v� đầy nguy hiểm. Tất cả t�y thuộc v�o th�i độ của c�c c�. Mặc d� thời gian ngắn ngủi, nhưng cũng đủ cho mỗi c� chuẩn bị dầu đ�n cần thiết cho ng�y vui t�n h�n.
CHỜ �ỢI V� CANH THỨC
Cuộc đời cũng giống như người tử tội ngồi chờ ng�y ra ph�p trường. Một triết gia Ph�p đ� n�i như thế. H�nh ảnh thật rợn r�ng v� đầy thất vọng. Giờ ph�t kinh ho�ng đ� chẳng kh�c l�c c�c c� khờ khi nghe tin ch� rể đến. Nếu cuộc đời như thế, ai c�n muốn sống l�m g� ?! Chẳng lẽ con người sinh ra để chết ?
Kh�c hẳn với c�i nh�n đầy bi quan đ�, �ức Gi�su so s�nh cuộc đời như giờ ph�t chờ đợi ch� rể đến trong tiệc cưới. Niềm vui đ� chỉ d�nh cho những ai c� một th�i độ sẵn s�ng như c�c c� kh�n. Kh�n kh�ng phải lo lắng qu� về sự sống đời n�y. Chắc chắn cuộc sống n�y bảo đảm tới mấy cũng c� l�c chấm dứt. Chắc ch�ng ta c�n nhớ nh� triệu ph� v� địch đ�nh Golf mới đ�y đ� bị tai nạn tr�n phản lực ri�ng . . . Kh�ng một h�nh kh�ch n�o tr�n phản lực 747 của Ai cập vừa qua c� thể biết trước số phận m�nh kết th�c qu� nhanh ch�ng v� gọn g�ng như vậy. Ch�ng ta cũng kh�ng thể biết trước những g� sẽ xảy ra cho ch�nh m�nh khi phải l�a bỏ c�i thế. Bởi vậy bao l�u c�n sống, ch�ng ta phải một th�i độ kh�n ngoan.
Th�i độ kh�n ngoan nhất l� nghe lời �ức Gi�su khuy�n : "Anh em h�y canh thức, v� anh em kh�ng biết ng�y n�o, giờ n�o" (Mt 25:13). Giờ ph�t b� mật đ� hằng �m ảnh ch�ng ta. Người ta t�m mọi c�ch để qu�n giờ ph�t đ�. Nhưng c�ng qu�n h�nh như c�ng được nhắc nhở dưới nhiều h�nh thức kh�c nhau. Tất cả kh�ng t�y thuộc v�o tr� nhớ, nhưng v�o c�i nh�n ch�ng ta về giờ ph�t đ�. Qu�n hay kh�ng, c�i g� phải tới sẽ tới. Ch�ng ta cần sự b�nh an thực sự trong giờ ph�t kinh ho�ng đ�.
Nhưng sự b�nh an l�m sao đến được khi ch�ng ta kh�ng chuẩn bị ? Phải chuẩn bị những g� v� bằng c�ch n�o ? "Th�i độ lo lắng về tương lai v� tinh thần l�nh đạm phản �nh cuộc đời ch�ng ta thiếu vắng niềm tin" (Fahey:1994). Giả sử tận thế đến năm 2000, liệu những t�ch trữ gạo nước, than củi bảo đảm k�o d�i sự sống hơn được bao l�u ? Ch�nh những lo lắng đ� sẽ giết chết họ khi cơn biến động tới. Những lo lắng đ� chỉ chứng tỏ một đức tin hời hợt, n�ng cạn. Tr�i lại nếu lắng nghe lời Ch�a, ch�ng ta sẽ thấy phải chuẩn bị thứ dầu n�o để rước Ch�a trong ng�y vui tiệc cưới.
Chắc chắn ng�y Ch�a đến sẽ l� ng�y vui tột độ cho những ai trọn đời phục vụ. Bản chất Kit� hữu l� phục vụ. Chỉ h�nh động mới bảo đảm cho ch�ng ta khỏi rơi v�o nguy cơ của những người suốt ng�y k�u : "Lạy Ch�a, lạy Ch�a !" m� thực tế kh�ng sống đạo. Hố ngăn c�ch giữa đức tin v� h�nh động sẽ ch�n sống ch�ng ta trong nỗi kinh ho�ng ng�y c�nh chung.
Người ta vẫn n�i đ�a : "�o�n kết chết ch�m, chia rẽ chết lẻ tẻ." Chết tập thể hay c� nh�n cũng thế th�i. �ời sống c� nh�n lu�n bị đe dọa v� tai nạn, bệnh tật. Tận thế đến hằng ng�y cho bao nhi�u người chung quanh ta. Tận thế đến cũng chẳng ăn thua g� đối với những người đ� chết. Chỉ người sống tận thế mới th�nh vấn đề đ�ng lo sợ. Chẳng c� g� đ�nh tan được nỗi lo sợ đ�.
Chỉ ơn th�nh mới bảo đảm ch�ng ta chiếm được niềm vui v� b�nh an đ�ch thực trong Ch�a. Ch�nh v� thế, th�nh Phaol� đ� n�i : "�ối với t�i, sống l� �ức Kit�, v� chết l� một mối lợi" (Pl 1:21). Lợi g� ? Lợi l� được kết hiệp với �ức Kit� trong Thi�n Ch�a. Bởi vậy ngay khi c�n sống, th�nh nh�n đ� t�m sự : "T�i coi tất cả mọi sự l� thiệt th�i, so với mối lợi tuyệt vời, l� được biết �ức Kit� Gi�su, Ch�a của t�i, v� Người, t�i đ�nh mất hết, v� t�i coi tất cả như đồ bỏ, để được �ức Kit�, v� được kết hợp với Người" (Pl 3:8-9). �� l� một th�i độ kh�n ngoan cần thiết chuẩn bị đ�n Ch�a. Nếu ai cũng như th�nh Phaol�, l�m sao phải sợ giờ Ch�a đến ? Ch�nh Th�nh Linh đang hướng dẫn ch�ng ta chuẩn bị dầu đ�n cần thiết để đ�n Ch�a Kit� v�o tiệc cưới mu�n đời.
Kh�n ngoan
lo liệu cho cuộc sống tương lai
(Mt 25,1-13)
Thưa Qu� vị,
V�o thời tiết n�y, nhiều nơi tr�n đất nước Hoa Kỳ, nhất l� ờ miền Nam ấm �p, c�y cối vẫn c�n rực s�ng trong nắng cuối thu. Trời đất quả l� một bức tranh tuyệt đẹp. L� v�ng nhuộm m�u sặc sỡ khắp đ� đ�y. Nhiều thi nh�n, hoạ sĩ gọi l� m�a ph�o b�ng của thi�n nhi�n. Tiết đ�ng chưa tới, gi� lạnh nghiệt ng� chưa thổi luồn qua c�c kh�m l� v�ng tr�n c�nh kh�. �nh s�ng mặt trời �ng ả đọng từng mảng tr�n triền n�i, m�i nh�, ngọn c�y cao l�m tăng th�m vẻ rực rỡ cho c�c phiến l� đầy m�u sắc cuối thu. Những tia s�ng nhạt xuy�n qua kẽ l� l�m bầu kh� ban chiều thật y�n tĩnh. Mọi người đều khao kh�t những khoảnh khắc nh�n rỗi để đi dạo chơi trong quang cảnh quyến rũ của vạn vật v�o những buổi chiều t�n cuối năm.
Nhưng c� điều chi kh�ng ổn trong t�m tr� t�i : Cảnh tr� rực rỡ kia lại như b�o trước c�i chết c� sẵn trong thi�n nhi�n. Những tấm l� v�ng cực kỳ đẹp đẽ kia lại đang n�i rằng ch�ng sắp qua đời, đang t�n tạ dần. Những chiếc l� v�ng cho biết rằng ch�ng đang run rẩy chết tr�n c�c c�nh c�y, chẳng mấy chốc nữa sẽ quay cuồng trong gi� lạnh rồi rơi xuống mặt đất kh�, người ta sẽ gom ch�ng lại, chở đi đổ ở m�i tận đ�u xa. Chấm hết một đời l�. Chắc chắn m�a đ�ng sẽ tới, năm tận th�ng c�ng. Những người trọng tuổi, c�c th�n h�nh đau yếu, bệnh hoạn rất sợ m�a lạnh lẽo, g�a r�t n�y. Bởi n� c� nghĩa l� họ sẽ bị giam h�m d�i ng�y trong những căn ph�ng chật hẹp, t� t�ng bốn bề, từng gi�y từng ph�t ng�ng đợi đến khi tuyết tan, nước chảy, cho đến ng�y lại được chống gậy đi đ�y đi đ� cho khu�y khoả tấm l�ng, lại được thấy c�y xanh nẩy lộc, chim h�t l�u lo.
Thật kỳ diệu, phụng vụ của Hội Th�nh lu�n đi song song với cảnh sắc thi�n nhi�n. N� cũng đang kết th�c một chu kỳ, ch� kỳ năm A. Ch�ng ta đang ở trong ba tuần lễ cuối c�ng của năm phụng vụ, trước khi bước v�o m�a vọng năm tới, năm B. Suy tư v� lời kinh nguyện của ch�ng ta cũng đang hướng về ng�y c�nh chung, kết th�c thời gian trần thế. Mọi chỉ dẫn của phụng vụ đều nhắc nhớ c�c t�n hữu phải ngẫm nghĩ, kh�ng những về sự chết ri�ng của m�nh, m� c�n về kết th�c tất cả c�c kinh nghiệm m� ch�ng ta phải trải qua trong cuộc đời. Những th�nh c�ng v� thất bại, những �n huệ v� tội lỗi, những trung t�n v� phản bội. C�c b�i đọc Th�nh kinh cũng hằng khuyến kh�ch cộng đồng suy niệm về những thực tại chắc chắn v� bền vững của kiếp sống con người, những ph� v�n mau qua của thế gian m� kh�ng đ�ng t�n hữu đầu tư thời gian, sức lực hoặc tiền t�i, những điểm hội tụ ch�nh đ�ng của cuộc sống mỗi người, cũng như những điều phải gạt bỏ đi, những chi n�ng đỡ v� cứu gi�p ch�ng ta qua kh� khăn khủng hoảng trong cuộc sống.
T�c giả s�ch Kh�n ngoan bộc lộ sự hiện diện của một nh�n tố tối cần thiết cho c�c linh hồn để vượt qua biển đời trần thế l� Kh�n Ngoan. S�ch n�y được soạn bằng ng�n ngữ Hy Lạp ở th�nh phố Alexandria, nước Ai Cập v�o khoảng giữa c�c năm 100 v� 50 trước Ch�a Cứu Thế. B� ch�a Kh�n Ngoan "s�ng ch�i v� kh�ng hề t�n tạ" l� t�m điểm của s�ch. B� s�nh đ�i với khao học, triết học, thần học v� c�c m�n kh�c của kh�n ngoan nh�n loại. B� kh�ng thể thiếu trong tư duy v� h�nh động của một con người kh�n kh�o. B� dạy dỗ những việc l�nh phải l�m, việc �c phải tr�nh, để được hạnh ph�c trong cuộc đời hiện tại v� sự sống mai hậu. B� được nh�n c�nh ho� để thi h�nh � muốn của Thượng �ế nơi trần gian. Hội Th�nh c� th�i quen đồng ho� B� ch�a Kh�n Ngoan với �ức Gi�su Kit�, khuy�n dạy ch�ng ta lấy B� l�m ti�u chuẩn để lọc lựa những ph� v�n thế tục, giữ vững những điều chi "s�ng ch�i v� kh�ng hề t�n ta" của cuộc sống tr�n thế gian n�y, khi những xoắn vặn m�a đ�ng, những gian nan thử th�ch, những tin tức kh�ng vui ập đến, b� ch�a kh�n ngoan sẽ l� điểm tựa để ch�ng ta chống đỡ, k�u cầu. B� l� ngọn hải đăng "s�ng ch�i kh�ng hề t�n tạ" hướng dẫn mọi cuộc đời vượt biển trần gian trong tối tăm.
Như vậy ch�ng ta c� thể đ�p trả b�i đọc 1 trong th�nh lễ h�m nay bắng c�ch mời mọc B� đến cư ngụ trong linh hồn m�nh. B� t�ch th�nh thể sẽ kh�ch lệ ch�ng ta canh thức v� ng�ng tr�ng B�, v� B� lu�n lu�n gặp gỡ linh hồn với mọi nỗi "lắng lo". T�c giả b�i đọc c�n gợi � rằng tất cả những ai cất c�ng t�m kiếm ng�n khoan sẽ được gặp B�: "Ai kiếm t�m �ức kh�n ngoan th� �ức kh�n ngoan cho gặp, ai khao kh�t �ức ng�n ngoan th� đức kh�n ngoan đi bước trước m� tỏ m�nh cho biết." �iều kiện duy nhất l� c� một tr�i tim trong sạch, th�nh thật kiếm t�m. S�ch c�c Vua quyển thứ I c�n cho hay kh�n ngoan l� �n huệ Ch�a ban v� cung cấp cho người t�m kiếm "một tr�i tim hiểu biết để ph�n đo�n v� ph�n biệt phải tr�i" (1V 3,9). Mọi sự tr�n trần gian sẽ qua đi, nhưng B� ch�a kh�n ngoan sẽ dẫn ch�ng ta đến với những chi vững bền, bởi b� giống như Thượng �ế to�n năng v� bất biến (Kn 7,22-27). Hơn nữa, ngay cả khi ch�ng ta chỉ khởi sự t�m kiếm th� �ức kh�n ngoan đ� ngự sẵn trong l�ng: "Ai từ s�ng sớm đ� t�m �ức kh�n ngoan th� kh�ng phải nhọc nhằn vất vả, họ sẽ thấy �ức kh�n ngoan ngồi ngay trước cửa nh�". Kh�n ngoan như vậy l� �n huệ hơn l� cố gắng thủ đắc. N� chỉ đường dẫn nẻo để ch�ng ta tận lực sống trung t�n v� tỉnh thức.
Ch�a Gi�su l� hiện th�n của sự Kh�n Ngoan thần linh, l� Kh�n Ngoan Thi�n Ch�a nhập thể. Những ai hằng ng�y kiếm t�m Ng�i, sẽ thấy Ng�i l� �nh s�ng "rực ch�i v� kh�ng hề t�n tạ". Trong Tin mừng h�m nay ch�ng ta ngồi dưới ch�n Ng�i m� học cho biết kh�n ngoan để bước đi tr�n những đường lối Thi�n Ch�a, kh�ng bị thế gian, ma quỉ, x�c thịt lừa đảo trong những chuyện ch�ng qua. Phong tục tập qu�n cưới hỏi ở thời Ng�i kh�c xa b�y giờ. C� d�u v� đo�n tuỳ t�ng ngồi ở nh� đợi ch� rể v� đ�m bạn b� tới dự tiệc. Tại sao tiệc lại trễ? Ấy l� v� theo th�i tục thời đ�, người b�n ch� rể c�n phải thương lượng với bố c� d�u v� gia đ�nh. C�ng thương lượng l�u th� l� dấu c� d�u c�ng đắt gi� v� danh tiếng. C� khi người ta phải thức th�u đ�m hay nhiều ng�y để thương lượng. (Patricia Sanchez : Lời Ch�a ch�ng ta cử h�nh, năm A). Cuối c�ng, ch� rể v� bạn b� cũng đến. Tiệc cưới khởi sự. N� c� thể k�o d�i cả tuần lễ, v� vậy Ch�a đ� sử dụng tục lệ n�y để minh hoạ cho việc Ng�i trở lại bất ưng v� tuy�n bố triều đại Thi�n Ch�a ngự trị. Mặc dầu thời giờ trở lại l� việc chắc chắn, nhưng ch�ng ta vẫn dễ d�ng v� t�m, kh�ng sẵn s�ng, đ�ng như năm c� g�i khờ dại trong truyện ngụ ng�n.
H�ng chữ cuối c�ng của Tin Mừng h�m nay thật đột ngột v� dứt kho�t : "Rồi người ta kho� cửa lại." Kh�ng phải chỉ kh�p m� kho� lại (locked). Những c�nh cửa mở rộng đ�n kh�ch, nay được kho� lại. Tiếng then l�c c�c g�i v�o ổ nhắc t�i nhớ đến ngay c�c c�nh cửa của nh� t� đ�ng lại. Nhưng đ�y l� tiệc cưới, kh�ng phải nh� giam. Những thực kh�ch b�n trong đang hưởng sự vui mừng hớn hở của bữa tiệc. Họ chấm dứt những gi�y ph�t mong đợi d�i dằng dặc. Những ai ở ngo�i l� vĩnh viễn ở ngo�i. Họ lỡ hẳn cơ hội dự tiệc, bởi đ� hoang ph� thời giơ, sức lực v�o những c�ng việc v� �ch, kh�ng dự trữ dầu đ�n đầy đủ. R� r�ng họ ngu ngốc hết cỡ. ��ng l�, khi chờ đợi họ phải tỉnh thức canh ph�ng, l�m những chi cần l�m do ho�n cảnh đ�i hỏi, để kh�ng phải rơi v�o kết th�c đ�ng buồn.
Khi đang viết những d�ng n�y, t�i nhận được c� điện thoại của một anh bạn. Anh b�o cho t�i hay rằng bạn anh, 45 tuổi, cha của hai đứa nhỏ, chồng của một người vợ trẻ, vừa mới đột ngột qua đời khi vượt qua chỗ quẹo gấp. Gia đ�nh anh rất buồn v� đau l�ng. Anh l� một lực sĩ nổi tiếng, chẳng bao giờ ngờ rằng m�nh sẽ vĩnh viễn ra đi chỉ sau một cuộc chạy đua v�o buổi chiều thu như h�m nay. Người ta vẫn hy vọng anh c�n nhiều sức lực, đ�n của anh c�n ch�y s�ng v� c� nhiều dầu, anh c�n đủ thời gian để n�i những lời y�u thương với vợ con, lời xin lỗi với bạn b�. Người ta vẫn hy vọng anh sống kh�n ngoan, biết thương cảm những ai bất hạnh, gi�p đỡ h�ng x�m l�ng giềng khi gặp kh� khăn, thực phẩm cho người đ�i, nước uống cho người kh�t, đ�n tiếp kh�ch lạ, �o mặc cho kẻ trần truồng, thăm viếng người t� tội hay yếu đau (Lễ Ch�a Kit� Vua ch�ng ta sẽ được nghe Tin Mừng Ch�a ph�n x�t về những c�ng việc tương tự).
C�u truyện Tin Mừng Ch�a nhật n�y kh�ng những n�i đến ng�y c�nh chung, nhưng cả đến thời khắc hiện tại. N� nhắc nhở ch�ng ta phải lu�n tỉnh thức v� hướng dẫn cuộc đời mỗi người theo sự kh�n ngoan của Thi�n Ch�a, tỏ hiện nơi �ức Kit�. Ch�ng ta chưa được tr�ng thấy ng�y Ng�i trở lại. m� chỉ được kinh nghiệm những c�ng việc hằng ng�y, lao động, học h�nh, bu�n b�n, cầy cấy, gieo trồng... Nhưng đ�i khi cũng gặp những điều bất ngờ xảy đến cho m�nh, cho gia đ�nh v� bạn b� th�n y�u. Ch�ng ta c� lu�n lu�n sẵn s�ng kh�ng? N� tuỳ v�o dầu đ�n của m�nh đầy đủ hay thiếu thốn. Nếu hiện thời ch�ng ta ph� phạm thời giờ, tiền của, sức lực, e rằng l�c gặp những khủng hoảng ch�ng ta chẳng thể trở tay kịp. Thời gian đ� hết, muộn qu� rồi, cửa đ� kho�. Ch�a giảng dụ ng�n l� để cảnh gi�c to�n thể nh�n loại lu�n tỉnh thức chờ đợi ng�y Ng�i xuất hiện. Ng�i lu�n sẵn l�ng ban kh�n ngoan gi�p ch�ng ta sống trung th�nh v� xứng đ�ng.
�ể kết thức b�i suy niệm, xin kể một c�u truyện nhỏ : Trong một vụ đắm t�u, đo�n thuỷ thủ chết hết, chỉ c�n s�t lại một thanh ni�n trẻ. Nhờ tấm v�n anh l�nh đ�nh tr�n mặt biển cả suốt mấy ng�y đ�m. Anh ho�n to�n kiệt sức v� đ�i kh�t, g�o lạnh, nằm chờ chết. Trời phật thương t�nh, nổi cơn gi� lớn đưa anh dạt v�o một h�n đảo giữa đại dương. Cư d�n tr�n đảo cứu anh sống, rồi phong l�m vua. Anh ngỡ ng�ng hết sức, tưởng m�nh nằm mơ. D�n tr�n đảo b�n t�n s�i nổi với nhau m� anh chẳng hiểu chi. Anh cố gắng học ng�n ngữ của họ. Sau hiểu ra, theo th�i tục, mỗi người chỉ được l�m vua c� một năm, sau đ� bị đ�y ra một h�n đảo hoang vu, xa cư d�n v� bỏ cho chết đ�i. Anh thủy thủ trẻ lo lắng sợ h�i qu�. Vận may ho� th�nh tai hoạ. Anh thức suốt đ�m, t�m ra một phương kế để kh�ng bị chết đ�i sau khi m�n hạn một năm. Anh d�ng quyền l�m Vua của m�nh ph�i một số n�ng d�n giỏi ra đảo canh t�c trước, biến n� th�nh m�u mỡ, sản xuất đủ lương thực thực phẩm. Nhờ kh�n ngoan anh đ� th�nh c�ng lớn. Sau năm m�n hạn anh ung dung ra đảo với tương lai vững chắc.
Ch�ng ta cũng chỉ l�m vua ở thế gian n�y bất qu� một đời người, cho n�n phải biết kh�n ngoan lợi dụng thời gian, t�i năng để lo liệu cho cuộc sống tương lai như người thuỷ thủ trẻ. Bằng kh�ng, sẽ ngu dốt như năm c� trinh nữ dại khờ. Xin Ch�a Gi�su Th�nh Thể soi s�ng ch�ng ta trong th�nh lễ n�y để l�m những quyết định Kh�n Ngoan cho cuộc đời m�nh. Amen.
Người Kh�n Kẻ Dại
Mt 25:1-13
Tỉnh thức trong t�nh y�u
Chắc chắn rằng dụ ng�n mười trinh nữ hướng tới thời cuối c�ng, tương tự như c�c dụ ng�n trong đoạn trước v� tiếp liền sau dụ ng�n n�y (chủ nh�, người đầy tớ trung t�n, những n�n v�ng). C�c dụ ng�n n�y c� một � nghĩa r� r�ng v� được nhắc đi nhắc lại, đ� l� sự tỉnh thức. Người ta kh�ng biết giờ n�o Ch�a sẽ đến, v� rất c� thể Người sẽ "đến trễ", n�n phải chuẩn bị sẵn s�ng v� ki�n tr� trước mọi t�nh huống.
Ri�ng về dụ ng�n mười trinh nữ, c� lẽ kh�ng n�n để � đến những chi tiết c� vẻ như giả tạo của c�u chuyện : dụ ng�n kh�ng phải l� một ph�ng sự hay một b�i m� tả phong tục đ�m cưới, đ�ng v� đủ mọi t�nh tiết. Tr�i lại, n�n ch� � đến b�i học của dụ ng�n, đ� l� sự kh�n ngoan, biết ph�ng xa.
�iều dễ nhận thấy trong dụ ng�n n�y l� b�i học về sự "tỉnh thức". B�i học n�y l�m người đọc li�n tưởng đến lời cảnh gi�c của th�nh Phao-l� : "ng�y của Ch�a sẽ đến như kẻ trộm ban đ�m" (1 Tx 5,2). Trong mười trinh nữ đi đ�n ch�ng rể, c� năm c� kh�n v� năm c� dại.
C�c c� kh�n l� những người biết ph�ng xa v� chuẩn bị đầy đủ, cũng giống như người x�y nh� tr�n đ� (Mt 7,24), hay người quản gia biết chăm s�c gia nh�n l�c vắng chủ (Mt 24,45). C�c c� l� h�nh ảnh của những người biết "lắng nghe v� thi h�nh" những lời �ức Gi�su n�i, những người c� �c ph� ph�n đ�ng đắn v� tế nhị về thực tại của cuộc sống, k�m theo một � ch� cương quyết h�nh động.
Ngược lại, c�c c� dại l� những c� kh�ng biết dự trữ ph�ng xa, kh�ng biết tr� liệu trước ho�n cảnh bất trắc. C�c c� l� h�nh ảnh ti�u biểu cho những người lơ l�, thiếu đầu �c thực tế, thiếu ph�n đo�n, g�y ảnh hưởng tai hại đến cuộc sống, nhất l� đời sống vĩnh cửu.
Quả thật, c�c c� kh�n đ� chuẩn bị dầu đ�n đầy đủ, lại c�n mang theo b�nh dầu dự trữ, đề ph�ng trường hợp phải chờ đợi l�u. C�c c� đ� được v�o dự tiệc cưới, như l� phần thưởng cho th�i độ sẵn s�ng của m�nh. Trong khi đ�, c�c c� dại, đ� kh�ng mang dầu, lại c�n mất thời giờ chạy đi mua, n�n trở về qu� trễ v� kh�ng được v�o dự tiệc cưới. C�c c� đ� bị ngăn lại, v� đ�n của c�c c� hết dầu, v� c�c c� đến qu� trễ : dựa theo lời th�nh �u-g�t-ti-n�, c�c c� đ� thiếu điều quan trọng l� dấu chỉ t�nh y�u v� đ� kh�ng sẵn s�ng đ�p ứng trước t�nh y�u.
Người ta c� thể ngạc nhi�n v� đặt c�u hỏi : Tại sao c�c c� kh�n lại xử sự c� vẻ như thiếu đức �i, đ� l� kh�ng gi�p đỡ chị em m�nh đang gặp kh� khăn. Thật ra, ở đ�y kh�ng ch� trọng đến đức b�c �i, nhưng muốn nhấn mạnh đến � nghĩa mỗi người phải chịu tr�ch nhiệm về tự do v� hạnh kiểm của m�nh, kh�ng được n�ng nỗi nhẹ dạ. Hơn nữa, sự kiện c�c c� trinh nữ phải chờ đợi l�u v� ch� rể chậm đến c� thể cho thấy rằng l�ng thương x�t được gia hạn th�m một thời gian d�i, rất d�i, v� đến một ng�y, giai đoạn n�y sẽ chấm dứt. Thời gian chờ đợi c� k�o d�i th�m gợi l�n t�nh c�ch nghi�m trọng của lời mời, đồng thời cũng bao h�m � nghĩa : �ấng Cứu Thế kh�ng phải l� sản phẩm theo sự suy đo�n của con người. ��ng kh�c, n�n hiểu thời gian n�y như một hồng �n được ban tặng để mỗi người kịp sửa chữa những thiếu s�t v� sai lầm của m�nh. Mỗi người đều c� cơ hội để đ�p ứng bằng ch�nh t�nh y�u của m�nh.
V� như vậy, dụ ng�n kh�ng chỉ n�i đến sự tỉnh thức. Hay n�i c�ch kh�c, tỉnh thức ch�nh l� phải chuẩn bị đầy đủ cho cuộc lữ h�nh ""tr�n mặt đất đầy đau thương, bi tr�ng v� kỳ diệu n�y"" (Ch�c thư của �GH Phao-l� VI). Mỗi người phải mang theo đ�n, v� phải dự trữ dầu, nguổn đem lại �nh s�ng, tức l� phải c� l�ng hiếu kh�ch, phải c� t�nh y�u v� niềm vui (� nghĩa của dầu theo Kinh Th�nh). Kh�ng c� dầu, ngọn đ�n sẽ tắt, người ta sẽ ch�m trong tối tăm, v� kh�ng được v�o dự tiệc cưới.
Giữ ngọn đ�n lu�n ch�y s�ng
Nếu c� ai được mời đi gặp một nh�n vật họ vẫn mong đợi, hẳn l� họ sẽ chuẩn bị rất kỹ c�ng, c� khi tỏ ra n�ng nảy, bồn chồn. Nếu họ vốn l� người thờ ơ, hẳn họ sẽ phải thu xếp để c� mặt đ�ng giờ, c� khi c�n đến sớm hơn giờ hẹn. Nếu nh�n vật được mong đợi lại l� người c� khả năng l�m thay đổi cuộc đời, th� người ta lại c�ng n�o nức chờ đợi, v� chuẩn bị kỹ lưỡng hơn.
Ch�ng rể trong dụ ng�n ch�nh l� �ức Gi�su. Với l�ng y�u thương v� bờ, Thi�n Ch�a Cha đ� trao ph� cho Người trọn vẹn vận mạng của tất cả nh�n loại cũng như của mỗi người. Người đ� đến trần gian để dẫn đưa nh�n loại đến tham dự sự sống v� niềm vui vĩnh cửu trong Thi�n Ch�a. Ch�nh Người đang đến gặp nh�n loại v� nh�n loại phải tiến về với Người, bởi v� Người l� sự sống, sự sống đời đời. ""M� sự sống đời đời ch�nh l� nhận biết Cha, �ấng duy nhất l� Thi�n Ch�a thật, v� nhận biết �ấng Cha đ� sai đến l� Gi�su Ki-t�."" (Ga 17,3)
Ch�ng rể c� thể đến trễ, nhưng người ta vẫn phải chờ đợi, vẫn phải sẵn s�ng. Ngọn đ�n của mỗi người lu�n phải c� đủ dầu để đi đ�n ch�ng rể. Người ta c� thể ngủ qu�n, nhưng vẫn c� th�i độ sẵn s�ng : khi nghe tiếng k�u v�o l�c nửa đ�m, họ cũng đủ dầu đ�n để đi đ�n ch�ng rể v� dự tiệc cưới.
Như thế, dầu đ�n ch�nh l� kh�t vọng t�m gặp Thi�n Ch�a. Kh�t vọng n�y cần được nu�i dưỡng để khỏi phai t�n trong cuộc chờ đợi. C�c c� trinh nữ đi đ�n ch�ng rể, l�c khởi đầu tất cả đều vui mừng. Nhưng trong l�c chờ đợi, năm c� đ� để cho l�ng nhiệt th�nh của m�nh nguội dần, v� khi ch�ng rể đến, c�c c� đ�m bối rối, kh�t vọng của c�c c� đ� tắt lịm. C� biết bao cuộc gặp gỡ đ� bị vỡ tan bởi v� ngọn đ�n kh�t vọng đ� tắt ng�m.
��ng vậy, đ�i khi cuộc chờ đợi c� thể k�o d�i v� biến th�nh một thử th�ch khắc nghiệt, nhất l� với những người phải bước đi trong đ�m tối, tiến bước rất l�u với cảm tưởng rằng kh�ng bao giờ gặp được ch�ng rể m�nh vẫn ước mong. Thật ra, t�nh trạng n�y l� một dấu chỉ cho thấy Thi�n Ch�a lu�n kho�t s�u t�m hồn con người, để rồi ng�y mai hay một l�c n�o đ�, Người sẽ bước v�o. Phần con người, họ phải nu�i dưỡng l�ng nhiệt th�nh bằng l�ng tin, bằng việc cầu nguyện. Thi�n Ch�a sẽ kh�ng để cho kẻ chờ đợi Người phải thất vọng.
Sự ngh�o kh� nội t�m
"Vậy anh em h�y canh thức, v� anh em kh�ng biết ng�y n�o, giờ n�o."
��y l� chủ đề được nhắc đi nhắc lại trong suốt diễn từ loan b�o ng�y �ức Ki-t� trở lại trong vinh quang. Ở đ�y, �ức Gi�su đ� b�y tỏ r� r�ng Người l� �ấng Cứu Thế trước khi Người chịu khỗ nạn v� phục sinh.
Người mong muốn ch�ng ta chờ đ�n Người, v� kh�ng được bỏ cuộc ; Người mong muốn ch�ng ta chuẩn bị dầu đ�n để khi Người trở lại, mặc d� bất th�nh l�nh, v� ch�ng ta đang thiếp ngủ, ch�ng ta sẵn s�ng đến gặp Người như Người cũng nhận ra ch�ng ta.
Phải chuẩn bị dầu đ�n ! ��y l� một tr�ch nhiệm nhưng ch�ng ta h�y y�n l�ng : Nếu Th�nh Thần sử dụng dầu, th� ch�nh Người cũng sẽ quan t�m kh�ng để ch�ng ta thiếu dầu.
Ch�ng ta nhớ lại c�u chuyện b� go� ở Xa-rơ-ph�t : "v� dầu đ� chẳng cạn, đ�ng như lời �ức Ch�a đ� d�ng �ng �-li-a m� ph�n" (1 V 17,16). B� go� n�y đ� đặt tất cả niềm tin v�o vị sứ giả của Thi�n Ch�a, n�n v� dầu của b� đ� kh�ng cạn.
Thật vậy, khi phục vụ Thi�n Ch�a v� người kh�c, ch�ng ta vẫn phải kh�n ngoan, dự ph�ng, nhưng cũng cần phải nhớ rằng sự kh�n ngoan đ�ch thực v� cao cả nhất ch�nh l� sự ngh�o kh� trong t�m hồn, l� l�ng tin tuyệt đối, l� x�c t�n rằng Thi�n Ch�a vẫn đang ở b�n cạnh ch�ng ta v� n�ng đỡ sự yếu h�n, sự mỏi mệt của ch�ng ta. Ch�nh Người vẫn bao bọc ch�ng ta trong t�nh y�u thương của Người để ch�ng ta lu�n trở th�nh �nh s�ng cho thế giới, th�nh anh em của mọi người, th�nh người cứu vớt những g� đ� hư mất v� th�nh chứng ta sống động của niềm vui.
Giếng nước trong khu vườn,
ngọn đ�n tạo �nh s�ng,
kho b�u trong ngăn tủ,
Man-na trong H�m Bia.
Lạy Ch�a, Ng�i l� Ch�a của con.
H.Suso
Kh�n hay dại
Mt 25,1-13
Ch�ng ta đang sống v�o những tuần cuối c�ng của năm phụng vụ, v� thế c�c b�i Tin Mừng của những Ch�a Nhật cuối năm, cụ thể như b�i Tin Mừng h�m nay, đều hướng ch�ng ta về thời gian tận c�ng, về c�i chết. Khi n�o, l�c n�o sự kiện đ� xảy đến ? Kh�ng ai biết trước, cho n�n, phải kh�n ngoan t�nh to�n, để lu�n lu�n sẵn s�ng. Đ� l� điều Ch�a Gi�su dạy ch�ng ta qua dụ ng�n mười c� trinh nữ ph� d�u cầm đ�n đi đ�n ch�ng rể.
Trước hết, ch�ng ta n�n biết qua tục lệ của người Do Th�i về vấn đề rước d�u. Tục lệ Do Th�i thường rước d�u về ban đ�m, trước khi rước d�u, hai họ đ�i b�n đ� c� những bữa tiệc linh đ�nh khoản đ�i b� con họ h�ng. Rồi một ng�y n�o đ�, đ�ng trai chọn một giờ tốt nhất từ sau khi ho�ng h�n xuống, để đến rước c� d�u về. Khi đi rước, họ thường chọn con đường xa nhất để đi cho người ta biết mặt c� d�u, ch� rể, v� người ta c� thể ch�c mừng đ�i t�n h�n ngay tr�n đường đi. Nh�m ph� rể mang đuốc soi đường, nh�m ph� d�u cầm đ�n soi mặt đ�i t�n h�n cho th�m lộng lẫy. C� khi c� ban nhạc đi theo gi�p vui ca h�t l�i k�o sự ch� � của nhiều người. Tới nh� trai, mọi người v�o dự tiệc cưới.
Trong dụ ng�n h�m nay, đặc biệt nhấn mạnh đến những c� ph� d�u, đ� l� mười c� trinh nữ, đang c�ng với c� d�u chờ nh� trai đến rước d�u về. C� năm c� kh�n v� năm c� dại. Ch�ng ta n�n nhớ, đ�y chỉ l� một dụ ng�n m� th�i, chứ l�m g� lại c� những c� ph� d�u khờ dại đến thế : quần �o chỉnh tề v� trang sức lộng lẫy, m� lại qu�n đổ dầu v�o đ�n, nhất l� đang l�c vui vẻ như vậy m� lại ngủ mệt l�m sao được ? v� giả như kh�ng c� dầu th� đi chung dưới �nh s�ng của những c� bạn kh�c, chứ ai lại khờ đến nỗi l�c đ� c�n đi mua dầu ?
Cũng thế, l�m g� c� chuyện nh� trai chậm trễ đến nỗi m�i nửa đ�m mới tới ? V� khi tới chẳng lẽ kh�ng c� tiếng k�n, tiếng h�t, tiếng n�i chuyện để l�m cho nh� g�i biết đ� đến hay sao m� lại phải c� tiếng k�u : �K�a ch�ng rể đến, h�y ra đ�n�, rồi khi đ� v�o ph�ng tiệc, cần g� phải đ�ng cửa, v� ch� rể tỏ ra qu� khắc nghiệt đối với c�c c� ph� d�u đi mua dầu đến trễ ? Xin nhớ, đ�y chỉ l� một dụ ng�n, chứ kh�ng c� đ�m cưới n�o hay đ�m rước d�u n�o như thế. Dụ ng�n dựa v�o tục lệ cưới xin để diễn tả một ch�n l� hay để dạy một điều g� đ�.
Thực vậy, ở đ�y Ch�a Gi�su đ� d�ng một h�nh ảnh quen thụ�c về cưới xin của qu� hương Ng�i để dạy một b�i học l� phải lu�n sẵn s�ng chờ đợi ng�y Ch�a đến. Trong một đ�m cưới, nh�n vật ch�nh l� c� d�u v� ch� rể, nhưng trong dụ ng�n n�y, Ch�a Gi�su lại đặt trọng t�m về ph�a c�c c� ph� d�u, bởi v� ch�ng rể ở đ�y l� Ch�a Gi�su, mười trinh nữ ph� d�u l� to�n thể nh�n loại.
Dụ ng�n n�y trước hết n�i đến tất cả mọi người phải sẵn s�ng chờ đ�n ng�y chung cục của thế giới, ng�y c�nh chung, ng�y tận thế, ng�y Ch�a t�i gi�ng để ph�n x�t to�n thể nh�n loại. Ng�y n�o Ch�a trở lại th� kh�ng ai biết được, chỉ cần biết rằng ng�y đ� rất bất ngờ. Đ�ng kh�c, dụ ng�n n�y cũng muốn nhắc tới ng�y tận số, ng�y chết của mỗi người, ng�y ấy cũng rất bất ngờ, kh�ng ai biết trước được. Đời con người đ� ngắn ngủi, lại c� thể chết bất cứ l�c n�o, cho n�n, đ�i hỏi mỗi người phải cẩn thận v� sẵn s�ng.
N�i r� hơn, Kinh Th�nh v� gi�o l� dạy cho ch�ng ta biết : mỗi người đều c� hai kiếp phải sống v� được sống : một đời sống tạm bợ v� một đời sống vĩnh cửu, một đời sống hiện tại v� một đời sống tương lai, một đời sống h�nh hương v� một đời sống qu� thật, một đời sống trần gian v� một đời sống thi�n đ�ng hay hỏa ngục. Từ kiếp sống n�y qua kiếp sống kia, mỗi người phải qua sự chết một lần, đ� l� điều tất nhi�n, v� kiếp sống tạm bợ ở trần gian chỉ diễn ra một lần. Sự chết đến với mỗi người được Kinh Th�nh gọi l� Ch�a đến, v� việc Ch�a đến n�y xảy ra bất ngờ, b� mật, trừ một v�i trường hợp họa hiếm được Ch�a cho biết trước ng�y giờ chết, c�n hầu hết đều kh�ng hay biết g� cả. Thi�n Ch�a muốn giữ b� mật như vậy để ch�ng ta lu�n sẵn s�ng, v� do đ� cố gắng sống tốt l�nh, th�nh thiện.
Dụ ng�n cho ch�ng ta thấy trong mười c� ph� d�u, c� năm c� kh�n v� năm c� dại. Đ� l� h�nh ảnh tượng trưng cho hai nh�m t�n hữu kh�c nhau : một nh�m những người kh�n ngoan v� một nh�m những người dại. Kh�n hay dại l� căn cứ v�o c�ch sống của họ c� biết sẵn s�ng hay kh�ng ? c� sự nghiệp đức tin v� c�ng ph�c hay kh�ng ? năm c� ph� d�u bị gọi l� dại, v� đ� kh�ng chuẩn bị đủ dầu, đến giờ ch�t đi vay mượn v� bị từ chối, nghĩa l� ơn cứu độ của mỗi người l� tự m�nh sắm sửa lấy cho m�nh. Mỗi người phải c� sự nghiệp đức tin ri�ng, sự cứu rỗi l� của ri�ng mỗi người, kh�ng vay mượn được. Ch�ng ta kh�ng thể nhường lại cho ai kh�c v� cũng kh�ng ai nhường lại cho ch�ng ta được. Đ�ng kh�c, ch�ng ta cũng đừng cho rằng : chỉ cần sắm sửa một �t dầu v�o ph�t ch�t l� được. Tr�i lại, phải sắm sửa cả đời v� suốt đời, sự nghiệp đức tin phải sắm sửa hằng ng�y cho đến chết, v� kh�ng ai biết m�nh chết khi n�o.
Ch�ng ta đừng bao giờ nghĩ m�nh c�n l�u mới chết : m�nh c�n trẻ, m�nh khỏe mạnh, c�n l�u mới chết, v� kh�ng thiếu g� trường hợp �l� v�ng c�n ở tr�n c�y, l� xanh rụng xuống trời ơi hỡi trời �, chẳng hạn trong vụ hỏa hoạn thảm khốc tại trung t�m thương mại quốc tế tại th�nh phố Hồ Ch� Minh ng�y 29 th�ng mười, hơn 50 người đ� thiệt mạng, những người ấy c� biết h�m ấy l� ng�y cuối c�ng của m�nh kh�ng ? Quả thực, kh�ng ai biết trước về ng�y giờ chết của m�nh, kh�ng ai phỏng định được tuổi nao m�nh sẽ từ biệt c�i đời, đ� l� quyền ph�p trong tay Ch�a. V� thế, Ch�a bảo ch�ng ta phải tỉnh thức v� sẵn s�ng. Ch�ng ta h�y nhớ : đời sống hiện nay, tuy l� tạm bợ, nhưng sẽ quyết định đời sống mai sau của ch�ng ta. Ch�ng ta phải sống thế n�o để đem lại cho m�nh hạnh ph�c ở đời n�y v� cả hạnh ph�c đời sau. �Thi�n đ�ng hỏa ngục hai qu�. Ai kh�n th� về ai dại th� xa�. Được bao nhi�u người kh�n biết t�m về qu� thật để hưởng hạnh ph�c vĩnh cửu ? Đồng thời cũng biết bao người dại đến nỗi phải sa hỏa ngục trầm lu�n mu�n đời ? Kh�n hay dại l� t�y mỗi người ch�ng ta.
Anh em h�y tỉnh thức
sẵn s�ng
Mt 25, 1 � 13
Th�i độ thức tỉnh lu�n l� lời nhắc nhở của Đức Gi�su tr�n h�nh tr�nh loan b�o Tin Mừng. Lời nhắc nhở ấy quy hướng đời sống c�c t�n hữu về Vương Quốc của Thi�n Ch�a. Sự tỉnh thức, cảnh tỉnh thường xuy�n theo Tin Mừng phải như người đầy tớ trung t�n tỉnh thức chờ đợi chủ đi ăn cưới về, v� nhất l� th�i độ tỉnh thức trong Tin Mừng h�m nay được v� như mười c� trinh nữ cầm đ�n đi đ�n ch�ng rể. �ng chủ hay ch�ng rể l� nh�n vật ch�nh sẽ xuất hiện v�o ng�y người ta kh�ng ngờ, v�o giờ người ta kh�ng biết. Thi�n Ch�a cũng sẽ ngự đến trong cuộc đời mỗi người một c�ch bất ngờ như vậy, v� thế th�i độ tỉnh thức l� cần thiết để chờ đ�n Thi�n Ch�a.
Lạy Ch�a Gi�su Th�nh Thể, th�n phận con người d� sớm hay muộn ch�ng con cũng phải đối diện với ng�y được diện kiến Th�nh Nhan, ng�y đ� kh�ng được b�o trước v� ng�y ấy đến cũng rất bất ngờ. Khoảnh khắc ấy trong suy nghĩ của ch�ng con tưởng chừng như rất đ�ng sợ, nỗi sợ h�i x�m chiếm ch�ng con khi nghĩ đến điều ấy. Ch�nh trong nỗi sợ h�i ấy h�nh ảnh Thi�n Ch�a đ� bị b�p m�o, từ một Thi�n Ch�a của l�ng thương x�t, của sự khoan hồng, nh�n hậu bị thay thế bởi h�nh ảnh Thi�n Ch�a của sự đo�n phạt, của huỷ diệt, chỉ chực chờ gi�ng xuống lo�i người những tai hoạ khổ đau.
Lạy Ch�a Gi�su, xin cho ch�ng con nhận thấy rằng lời nhắc nhở thức tỉnh kh�ng phải l� tiếng k�u của tử thần đang kề sẵn lưỡi h�i, nhưng hơn bao giờ hết thanh �m của lời thức tỉnh l� lời mời gọi đầy y�u thương v� khẩn thiết của Thi�n Ch�a d�nh cho ch�ng con. Xin gi�p ch�ng con hiểu rằng lời mời gọi thức tỉnh ấy kh�ng nhằm đẩy ch�ng con v�o sự sợ h�i kh�n c�ng, nhưng mang lại một niềm hy vọng mới, khai mở cho ch�ng con thực sự thấy được kế hoạch y�u thương Ch�a đang thực hiện tr�n cuộc sống ch�ng con khi ch�ng con thực sự ho�n cải để cho Ch�a biến đổi.
Những c� trinh nữ trong Tin Mừng cũng đ� ngủ v�i trong sự chờ đợi mỏi m�n vị Lang Qu�n đến muộn. Thế nhưng ch�nh trong trạng th�i ngủ m� ấy, Lời Ch�a đ� ph�n định được c�i kh�n v� c�i dại của c�c trinh nữ. C�i kh�n của c�c trinh nữ kh�n ngoan kh�ng phải v� c�c c� kh�ng ngủ nhưng l� th�i độ biết chuẩn bị h�nh trang cho chuyến h�nh tr�nh đi đ�n ch�ng rể của m�nh với đ�n v� dầu đổ đầy b�nh.
Lạy Ch�a Gi�su Th�nh Thể, trong h�nh tr�nh cuộc sống mưu sinh, ch�ng con đ� kh�ng ngừng nỗ lực để thay đổi cuộc sống. Những nỗ lực ấy thật đ�ng qu� v� tr�n trọng v� Thi�n Ch�a lu�n ch�c ph�c cho những c�ng việc g�p phần x�y dựng cuộc sống con người. Thế nhưng, ch�ng con lại thường mang những nỗ lực c� nh�n ấy gắn kết với đời sống t�m linh khi ch�ng con tự hỏi : �T�i sẽ l�m g� để c� được hạnh ph�c Nước Trời ?�. Một c�ch n�o đ�, ch�ng con biến những gi� trị thi�ng li�ng th�nh m�n h�ng c� thể mua b�n hay đặt điều kiện để trao đổi bằng vật chất.
Lạy Ch�a Gi�su, hằng ng�y Lời Ch�a lu�n mời gọi ch�ng con tỉnh thức để biết hối cải, sẵn s�ng để biết biến đổi th�nh con người mới, con người của Ph�c �m, thế nhưng ch�ng con kh�ng những kh�ng thức tỉnh m� c�n tự ru ngủ ch�nh m�nh, tạo cho m�nh một lương t�m y�n ổn bằng những nghĩa vụ phải thực hiện trong đạo m� loại bỏ điều quan trọng nhất, điều l�m n�n gi� trị của việc đạo đức đ� l� l�ng mến nhiệt th�nh.
Lạy Ch�a, xin đổ đầy b�nh dầu đức tin của ch�ng con để ngọn lửa t�nh mến b�ng l�n xua tan b�ng đ�m m� lầm đang ru ngủ con người v� t�m hồn ch�ng con. Xin Lời Ch�a trở n�n tiếng chu�ng lu�n vang vọng để t�m hồn ch�ng con lu�n tỉnh thức v� sẵn s�ng đ�n Ch�a trong niềm hy vọng v� h�n hoan như c�c trinh nữ chờ đ�n T�n Lang. Amen.
H�y tỉnh thức v� chờ đợi
(Mt 25, 1-13)
Một c�ch thế, Ch�a Gi�su thường d�ng để giảng dạy d�n ch�ng l� d�ng c�c dụ ng�n. Những h�nh ảnh rất đỗi quen thuộc v� gần gũi với họ để n�i về nước trời hoặc thời c�nh chung. B�i Tin Mừng h�m nay Ch�a Gi�su d�ng h�nh ảnh c�c trinh nữ sẵn s�ng đ�n rước T�n lang, để n�i với ch�ng ta đang hiện diện nơi trần thế cũng l� thời điểm sẵn s�ng để đ�n Ch�a, v� ng�y ấy kh�ng ai biết ngo�i Thi�n Ch�a. V� thế: �Anh em cũng vậy, h�y sẵn s�ng, v� ch�nh giờ ph�t anh em kh�ng ngờ, th� Con Người sẽ đến.� (Lc 12, 40)
Khi mặc lấy th�n phận con người, Ch�a Gi�su đ� thấy r� những yếu đuối, bất to�n của nh�n thế. V� vậy Ch�a đ� c� những lời khuy�n nhủ, dạy dỗ, hầu mong con người được n�n trọn l�nh. H�m nay Ch�a Gi�su đ� d�ng dụ ng�n mười trinh nữ để cảnh gi�c con người: �vậy anh em h�y canh thức, v� anh em kh�ng biết ng�y n�o, giờ n�o�, (Mt 25, 13). Chấp nhận l�m người l� chấp nhận bản t�nh yếu đuối, bất to�n, chưa ho�n thiện nghĩa l� c�n nhiều thiếu x�t. Sống tr�n đời, con người phải chiến đấu kh�ng những mưu m� của ma quỉ, c�m dỗ của thế gian m� c�n cả với ch�nh bản th�n m�nh. Kh�ng v� thế m� ta nản l�ng, bu�ng xu�i, ch�nh Ch�a Gi�su đ� đi qua con đường ấy v� Ng�i đ� chiến thắng khải ho�n. Vậy bước theo ch�n Ch�a ch�ng ta c�n sợ h�i chi.
Ch�nh Ch�a Gi�su đ� khuy�n bảo ch�ng ta h�y sẵn s�ng để đ�n chờ Ng�i trở lại. Ch�a Gi�su c� � nhắc nhở ta sửa soạn ng�y �con Người sẽ đến�. Ch�a nhấn mạnh đến t�nh c�ch bất ngờ, Ch�a sẽ đến v�o l�c ch�ng ta đang l�m việc n�y, việc nọ, ở ngo�i đồng hoặc ở trong nh�, đang l�m hay ở bất cứ một nơi n�o kh�c. C�i chết th�nh l�nh của những người chung quanh ch�ng ta l� một bằng chứng. Ng�i đến với mỗi người v� với tất cả mọi người, nhưng Ch�a chỉ ban �n ph�c vinh quang cho những ai tỉnh thức v� tin tưởng nơi Ng�i. �Bấy giờ, hai người đ�n �ng đang l�m ruộng, th� một người được đem đi, một người bị bỏ lại� (Mt 24, 40). Thật vậy, nếu kh�ng biết trước ngay giờ Ch�a đến th� c�n g� hơn l� ch�ng ta h�y tỉnh thức, h�y sẵn s�ng trong mỗi ph�t gi�y của cuộc sống.
H�y tỉnh thức đ� l� lời mời gọi của Ch�a Gi�su qua mọi thời, mọi ho�n cảnh. Tỉnh thức l� th�i độ lu�n giữ t�m hồn trong sạch, biết sống như Đức Kit� đ� sống, biết si�ng năng l�nh nhận c�c b� t�ch, nhất l� b� t�ch Th�nh Thể v� b� t�ch giao ho�. Tr�n hết, lu�n y thức được mục đ�ch đời m�nh l� sống xứng với phẩm gi� cao cả của m�nh l� h�nh ảnh, v� con c�i Thi�n Ch�a. Nhờ đ� ch�ng ta mới c� thể lu�n sẵn s�ng v� ra đi để đ�n nhận hạnh ph�c vĩnh cửu.
Lạy Ch�a Gi�su Th�nh Thể, chia sẻ cơm �o cho những người k�m may mắn; ngh�o đ�i, bệnh tật, đ� mới l� điều Ch�a muốn ch�ng con thực hiện. Qua đ� ch�ng con mới thể hiện được t�nh l�n đới, sự hiệp nhất trong t�nh b�c �i. Hiệp nhất l� ch�ng con biết g�p phần nhỏ b� của m�nh để x�y dựng một gia đ�nh nh�n loại, biết y�u thương. Đ� mới l� tỉnh thức v� chờ đợi Ch�a đến.
Lạy Ch�a Th�nh Thần, xin Ng�i h�y đến sửa lại trong ngo�i ch�ng con, để ch�ng con xứng đ�ng đ�n mừng ng�y Ch�a đến với mỗi người ch�ng con. V� xin giữ hồn ch�ng con lu�n tỉnh thức để ch�ng con nhận biết Ch�a đang đến v� ở với ch�ng con, qua những dấu chỉ của cuộc đời n�y. Amen
Chuyển ngữ:: Anh em HV Đaminh G�-Vấp
H�Y TỈNH THỨC V� SẴN S�NG
Mt 25: 1-13
Trong những tuần qua, ch�ng ta được nghe c�c b�i đọc tr�ch từ thư thứ nhất gửi t�n hữu Th�xal�nica. Đ�y l� t�i liệu T�n ước được viết sớm nhất v� c� trước c�c s�ch Tin mừng khoảng 20 năm. Như ch�ng ta thấy, b�i đọc h�m nay đưa ra bằng chứng niềm tin của cộng đo�n Kit� hữu sơ khai về sự phục sinh. Điều n�y cũng cho thấy rằng niềm tin n�y kh�ng phải l� điều m� sau n�y c�c Kit� hữu đạt được sau khi đ� suy x�t rất thận trọng, như họ đ� thực hiện với những đạo l� kh�c của niềm tin Kit� gi�o.
V�o l�c đầu, c� một niềm tin căn bản cho đức tin của ch�ng ta: ch�ng ta được chia sẻ sự phục sinh của Đức Gi�su Kit�. Tr�i với những ảnh hưởng xấu l�n đời sống của ch�ng ta, c�i chết kh�ng c� quyền chung quyết tr�n ch�ng ta. Thế n�n, ch�ng ta kh�ng đầu h�ng trước đau khổ v� tuyệt vọng. Hơn nữa, th�nh Phaol� đ� bảo đảm rằng Đức Kit� sẽ trở lại: �Như thế, ch�ng ta sẽ được ở c�ng Ch�a m�i m�i. Vậy anh em h�y d�ng những lời ấy m� an ủi lẫn nhau�. Th�nh Phaol� trước hết cho rằng Người sẽ sớm quang l�m. Khi điều n�y kh�ng diễn ra, th�nh Phaol� đ� phải chuyển đổi � hướng trong gi�o huấn của m�nh, từ việc trực tiếp n�i đến sự quang l�m trực tiếp của Đức Gi�su, sang việc hướng dẫn c�c m�n đệ c�ch sống trong �thời chờ đợi�.
Tất cả ch�ng ta rồi cũng sẽ chết. Đối với một số nười, thực tế n�y đ� g�y ra sự sợ h�i v� cảm gi�c tuyệt vọng. Cố gắng hết sức v�o một kế hoạch để l�m g�, khi tất cả chỉ l� tro bụi? Đối diện với thực tế của c�i chết, một số người khẳng định chỉ c� cuộc đời n�y v� v� thế họ sẽ sống hết m�nh v� sống tốt l�nh v� thiện �ch cho tha nh�n. Những người kh�c th� nản l�ng v� sống kh�ng định hướng, v� tr�ch nhiệm b�n ngo�i kh�ng gian ri�ng của họ. Niềm tin v�o sự phục sinh, như th�nh Phaol� dạy, mang lại � nghĩa cho cuộc sống ch�ng ta, cũng như tương lai tươi s�ng cho niềm hy vọng. Ch�ng ta cố gắng thực hiện những điều tốt đẹp trong cuộc đời n�y, bằng đ�i mắt lu�n hướng về thời chung cuộc. Ch�ng ta cũng phải � thức rằng d� ch�ng ta c� cố gắng hết sức th� cũng sẽ kh�ng đạt được ho�n trọn như khi Đức Gi�su quang l�m. Tuy nhi�n, ch�ng ta h�y cố gắng bao nhi�u c� thể để sống theo như đời sống của Người..
Trong nỗ lực của m�nh, ch�ng ta cần sự hướng dẫn để đưa ra những chọn lựa tốt m� ch�ng ta phải thực hiện trong thế giới hỗn tạp n�y. V� vậy, ch�ng ta h�y xin Thi�n Ch�a l�m người bạn trung t�n của ch�ng ta. S�ch kh�n ngoan kh�ch lệ v� quả quyết rằng ch�ng ta c� t�nh bằng hữu với Thi�n Ch�a. S�ch kh�n ngoan được viết v�o thế kỷ đầu trước C�ng nguy�n cho người Doth�i n�i tiếng Hylạp ở Alexandria, Aicập. Đ�y l� một th�nh phố quốc tế gi�u văn ho� v� tri thức Hylạp. Hẳn l� rất kh� cho cộng đo�n nhỏ b� của người Doth�i c� thể kh�ng lại sự cuốn h�t mạnh mẽ của một thế giới đa thần v� c� học thức xung quanh họ. L�m thế n�o những người Doth�i tu�n giữ truyền thống c� thể giữ vững được niềm tin của cha �ng trong một thế giới trần tục như thế?
Nghe c� vẻ giống như thế giới ch�ng ta đang sống ng�y nay phải kh�ng? Nhất l� trong nền văn ho� đ�ng phương-trẻ trung của ch�ng ta c� khuynh hương thờ ơ với sự kh�n ngoan của những người lớn tuổi v� hờ hững với những dẫn dắt niềm tin. T�c giả s�ch kh�n ngoan, n�i với anh chị em trong cộng đồng Doth�i, nhắc nhớ rằng họ kh�ng đơn độc: Đức kh�n ngoan lu�n ở c�ng họ để gi�p họ vượt qua thế giới đầy quyến rũ v� hỗn tạp.
Sự kh�n ngoan được nh�n c�ch ho� như một phụ nữ (�Sophia� theo tiếng Hy lạp l� nữ) v� ��c� được những người y�u mến c� nhận biết v� những ai t�m kiếm c� sẽ cho gặp�. Điều được kh�ch lệ hơn l� c� ��rảo quanh, t�m kiếm những ai xứng đ�ng�. Kh�n ngoan kh�ng phải l� một đức t�nh đứng y�n, nhưng l� một lữ kh�ch như ch�ng ta, t�m ra ch�ng ta để gi�p ch�ng ta tiếp bước tr�n h�nh tr�nh của m�nh. Bao nhi�u người k�nh sợ Thi�n Ch�a, giữa sự bối rối v� xao động, đ� biết cầu xin Thi�n Ch�a sai Đấng Kh�n Ngoan đến để soi s�ng v� hướng dẫn họ? Từ thế giới lầm lạc, hỗn độn v� x�o động ch�ng ta t�m kiếm Đấng Kh�n Ngoan v� khẩn cầu c�ng Đức Gi�su trong Th�nh Lễ n�y: �Xin h�y sai Thần Kh� Kh�n Ngoan đến với ch�ng con�.
Ch�ng ta kh�ng n�n để m�nh bị cuốn h�t bởi những chi tiết �kh�ng thực� của dụ ng�n trong Tin mừng h�m nay. Tại sao c�c c� trinh nữ c� dầu lại kh�ng chia sẻ với những c� hết dầu? Những c� n�y c� thể t�m chỗ n�o để mua dầu v�o ban đ�m? Tại sao c�c c� lại k�u xin bằng danh xưng đặc biệt: �Lạy Ch�a, lạy Ch�a� với ch� rể? Sau c�ng, tại sao Người lại kh�ng nhận ra họ trong tiệc cưới? Ch�ng ta phải để cho Đức Gi�su, người kể chuyện, quyền s�ng tạo c� thể th�m v�o những chi tiết gi�p Người vẽ n�n bức tranh, hầu cho ch�ng ta thấu hiểu điều Người m� tả như �vương quốc thi�n đ�ng�.
Ch�ng ta biết v�o thời Đức Gi�su h�n nh�n l� do hai b�n gia đ�nh sắp đặt. Người cha sắp đặt h�n nh�n, trong khi người mẹ đưa ra điều kiện. Trước hết, thời kỳ đ�nh h�n l� một năm hay sau khi điều kiện h�n nh�n được đưa ra. Tiếp đến, ch� rể sẽ đ�n c� d�u về nh�. Những thủ tục n�y c� thể gi�p giải th�ch sự tr� ho�n việc ch� rể đến.
Dụ ng�n h�m nay l� dụ ng�n thứ hai trong chuỗi ba dụ ng�n nhấn mạnh đến sự sẵn s�ng trong khi ch�ng ta mong đợi Ch�a Đến Lần Thứ Hai. Như c�c dụ ng�n kh�c, dụ ng�n mười trinh nữ, nhấn mạnh đến sự cần thiết phải lu�n tỉnh thức v� SẴN S�NG đ�n chờ Ch�a trở lại.
C� những chọn lựa ch�ng ta phải thực hiện NGAY B�Y GIỜ trong �nh s�ng hy vọng v� khi ch�ng ta chờ đợi. Ch�ng ta l�m những g� c� thể để nu�i dưỡng tinh thần, r�n luyện tr� �c v� củng cố � ch� - NGAY B�Y GIỜ. Ch�ng ta kh�ng thể lảng tr�nh hay tr� ho�n những quyết định tương lai m� b�y tỏ l�ng th�nh t�n với Thi�n Ch�a, ph� th�c nơi Đức Gi�su v� đường lối của Người. Nếu ch�ng ta tr� ho�n, chẳng phải đ� l� dấu chỉ của việc thiếu tin tưởng v�o sự hiện hữu NGAY L�C N�Y của Đức Kit�, cũng như thiếu niềm hy vọng của ch�ng ta v�o lần ngự đến sau c�ng của Người sao?
Ch�ng ta kh�ng thể chuẩn bị cho Đức Kit� x�m nhập v�o cuộc sống ch�ng ta v�o khoảnh khắc Người đến. Dụ ng�n th�i th�c một sự tỉnh thức li�n tục hơn v� một t�nh trạng chuẩn bị. Ch�ng ta kh�ng thể cậy dựa v�o sự tỉnh thức v� sự sẵn s�ng của người kh�c. Kh�ng ai c� thể chịu tr�ch nhiệm về ch�ng ta, ch�nh ch�ng ta phải chịu tr�ch nhiệm về m�nh - sẵn s�ng ch�o đ�n Đức Gi�su mỗi ng�y trong cuộc sống cũng như lần cuối c�ng Người.
Điều r� r�ng trong dụ ng�n n�y l� khi khoảnh khắc của việc Đức Gi�su bước v�o đời sống ch�ng ta xảy đến, đ� sẽ l� thời điểm quyết định. Thời gian chuẩn bị đ� hết. Nếu sống tỉnh thức ch�ng ta sẽ được v�o dự tiệc cưới c�ng với Đức Kit�, ch� rể của ch�ng ta. Những trinh nữ dại khờ đến sau khi cửa đ� đ�ng v� khi họ g�, cửa kh�ng mở. Đ� qu� trễ! Chọn lựa kh�ng tốt, v� thời gian chuẩn bị đ� hết.
Dụ ng�n c� những ẩn �. Chẳng hạn, những c� trinh nữ kh�n ngoan chuẩn bị sẵn s�ng đ�n khi nghe ch� rể đến. Th�nh vịnh 119 cho biết Lời Ch�a như �ngọn đ�n soi cho con bước�. Lắng nghe Lời Ch�a soi s�ng v� gi�p ch�ng ta nhận ra Ch�a khi Người đến. �nh s�ng Lời Ch�a cũng sẽ bảo vệ ch�ng ta cho đến khi Người lại đến.
Với một số người th� đ�y l� dụ ng�n th� vị; với người kh�c th� đ� lại l� một dụ ng�n mang điềm b�o. Đối với những ai sống, t�m kiếm v� l�m theo � Ch�a, ngọn đ�n của họ sẽ ch�y s�ng v� c�nh cửa sẽ mở ra cho họ. Những ai sống nhờ v� �nh s�ng dối tr� v� thờ ơ với số mệnh tương lai của m�nh sẽ chỉ t�m thấy c�nh cửa bị kho� chặt.
�Sao lại l�u đến thế?� Ch�ng ta sống trong một thế giới thiếu ki�n nhẫn. Ng�y nọ, tại si�u thị một người đ� tức giận. Bảng chỉ dẫn cho biết ch�ng t�i đang ở tr�n �Quầy thanh to�n nhanh � tối đa 10 m�n h�ng�. Nhưng người đ�n �ng đứng trước t�i lại c� tới 12 m�n. Người phụ nữ sau t�i kh�ch b�c �sự v� �� của �ng. B� ta lạnh l�ng n�i: ��ng kh�ng biết đọc bảng chỉ dẫn hả?� �10 m�n chứ kh�ng phải 12!�.
Trong �nh s�ng của dụ ng�n h�m nay, ch�ng ta cũng c� thể giải th�ch ch�t �t sự thiếu ki�n nhẫn n�y v� đặt c�u hỏi: �Sao Ch�a lại l�u đến thế?� Nhưng ch�ng ta biết ch�ng ta kh�ng phải đợi cho đến khi chết hay việc Ch�a đến lần thứ hai. Vương quốc Đức Gi�su đến qua lời n�i v� việc l�m đi v�o cuộc sống mỗi ng�y của ch�ng ta theo những c�ch kh�c nhau. Dụ ng�n nhắc ch�ng ta lu�n tỉnh thức v� sẵn s�ng.
Trong suốt thời gian ch�ng ta chờ đợi, Ch�a đ� dạy ch�ng ta c� thể ch�o đ�n vương quốc đến bằng việc cho người đ�i ăn, cho người kh�t uống, cho người r�ch mặc, che chở những người kh�ng nh� v� giải tho�t những người bị �p bức. Như thế, trong khi chờ ng�y Đức Kit� đến lần cuối ch�ng ta c� rất nhiều thứ để l�m, v� hằng ng�y Người đến với ch�ng ta qua nhiều h�nh thức lạ l�ng kh�c nhau. Kh�n ngoan l� đức t�nh then chốt cho b�i Tin mừng h�m nay. N� gi�p ch�ng ta lu�n tỉnh thức v� hướng dẫn ch�ng ta trong những chọn lựa thực tế của cuộc sống hằng ng�y. V� v� vậy, ch�ng ta h�y cầu nguyện: �Xin Thần kh� Kh�n ngoan h�y đến�. �Xin Thần kh� Tỉnh thức h�y đến�. �Xin Thần kh� Sẵn s�ng h�y đến�.
Lm. Jude Siciliano, OP.
Anh em l� ng�i nh� Thi�n Ch�a x�y l�n
Ed 47,1-2.8-9.12; Cr 3,9c-11.16-17; Ga 2,13-22
K�nh thưa qu� vị,
Tại một lớp tiếng Anh d�nh cho sinh vi�n năm nhất, t�i được học rằng phần mở đầu của một t�c phẩm sẽ định h�nh cho to�n bộ t�c phẩm đ�. Chẳng hạn, ch�ng t�i d�nh hai buổi học để t�m hiểu đoạn văn mở đầu cuốn tiểu thuyết �Absalom, Absalom!� của t�c giả William Faulker. Vị gi�o sư n�i rằng đ�ng ra ch�ng t�i phải d�nh nhiều thời gian hơn để t�m hiểu đoạn văn n�y, �nhưng ch�ng ta phải đi tiếp.� Ch�ng t�i được biết đoạn văn mở đầu x�c định thể loại văn chương của tiểu thuyết, đồng thời gợi � cho to�n bộ diễn tiến của c�u truyện sắp xảy ra, cho đến khi kết th�c.
Đ�y kh�ng phải l� lớp văn chương, m� l� về Kinh Th�nh. Thế nhưng, c�c s�ch Tin Mừng cũng l� những s�ng t�c văn chương. T�m hiểu c�c s�ch Tin Mừng dưới kh�a cạnh văn chương c� thể gi�p ch�ng ta s�ng tỏ hơn vấn đề. Tr�nh thuật Đức Gi�su thanh tẩy Đền Thờ ở ngay khởi đầu của Tin Mừng Gioan, n�n ch�ng ta c� thể truy t�m manh mối, kh�ng chỉ về đoạn văn, m� c�n l� c�ch đoạn văn gợi � cho to�n bộ Tin Mừng, từ đầu đến cuối.
Vị tr� của c�u truyện ở ngay đầu Tin Mừng g�y sự ch� � trong tr�nh thuật sứ vụ của Đức Gi�su. Cả ba th�nh M�tth�u, M�cc� v� Luca đều đặt tr�nh thuật n�y sau khi Đức Gi�su khải ho�n tiến v�o th�nh Gi�rusalem, ngay trước l�c Ng�i chịu khổ nạn v� chịu chết. Với bất động sản, người ta lưu t�m đến �vị tr� đắc địa.� Trong trường hợp của ch�ng ta, c�u chuyện thanh tẩy Đền Thờ ở ngay phần mở đầu Tin Mừng Gioan tạo n�n sắc th�i cho to�n bộ Tin Mừng.
Đức Gi�su l�n Gi�rusalem dự Lễ Vượt qua, một trong ba Lễ Vượt qua của Đức Gi�su trong Tin Mừng Gioan. Người v�o Đền Thờ cho nghi thức thanh tẩy, theo phong tục, để chuẩn bị mừng Lễ. Tiến v�o khu vực xung quanh Đền Thờ, Người thấy những kẻ đang b�n s�c vật v� đổi tiền, l� những sinh hoạt cần thiết thường ng�y ở Đền Thờ. S�c vật cần cho việc hiến tế v� tiền d�n ngoại phải được đổi th�nh tiền Do Th�i để nộp thuế cho Đền Thờ. V� thế, c�c dịch vụ của những người bu�n b�n l� cần thiết cho những hoạt động lễ hội h�ng ng�y trong Đền Thờ.
Vậy vấn đề đối với Đức Gi�su l� g�? Người đuổi những người bu�n b�n v� n�i với họ: �Đem tất cả những thứ n�y ra khỏi đ�y��. Đ� l� một vấn đề kh�c về nơi chốn. Việc bu�n b�n s�c vật v� đổi tiền thường diễn ra ở những nơi kh�c ngo�i Đền Thờ, nhưng thượng tế Caipha đ� cho ph�p những hoạt động n�y diễn ra ngay trong phạm vi Đền Thờ. Nhưng đ� kh�ng phải l� c�ch thức m� c�c ng�n sứ đ�i phải tu�n thủ cho Đền Thờ. S�ch ng�n sứ Dacaria kết th�c bằng những lời sau: �Mọi nồi ni�u ở Gi�rusalem v� ở Giuđa sẽ được th�nh hiến cho Đức Ch�a c�c đạo binh. Tất cả những người d�ng hy lễ sẽ đến lấy những nồi ni�u đ� m� nấu nướng. Ng�y ấy, sẽ kh�ng c�n l�i bu�n trong Nh� Đức Ch�a c�c đạo binh nữa� (14,21).
Đức Gi�su đang h�nh động như thị kiến ti�n tri của ng�n sứ Dacaria về thời c�nh chung, khi ấy sẽ kh�ng c�n c�c l�i bu�n trong Nh� Thi�n Ch�a nữa. Những h�nh động của Đức Gi�su c�ng bố thời gian ho�n tất đ� đến, như lời c�c ng�n sứ đ� b�o trước.
C�c m�n đệ quan s�t những g� đang diễn ra v� giải th�ch những h�nh động của Đức Gi�su qua Th�nh Vịnh 69: �V� nhiệt t�m lo việc nh� Ch�a, m� t�i đ�y sẽ phải thiệt th�n�. Đ� l� Th�nh Vịnh than v�n, biểu lộ niềm tin qua lời cầu nguyện của một người n�o đ�, người n�y hiến d�ng đời m�nh cho Thi�n Ch�a, sống t�ch biệt với gia đ�nh v� cộng đo�n, đồng thời trở th�nh mục ti�u cho người ta nhạo b�ng v� nhục mạ. Ch�ng ta sẽ kh�m ph� điều n�y nhiều hơn nữa trong cuộc đời v� sứ vụ của Đức Gi�su khi đọc hết Tin Mừng Gioan. Những gợi � ở phần kết đ� được tr�nh b�y ngay ở phần mở đầu. Khi Đức Gi�su bị đ�ng đinh v�o thập gi�, những h�nh ảnh trong Th�nh Vịnh 69 liền gợi lại. Chẳng hạn như c�u �Thay v� đồ ăn, ch�ng trao mật đắng, con kh�t nước, lại cho uống giấm chua� (Tv 69,22).
Đền Thờ rốt cuộc sẽ bị ph� huỷ, nhưng Đức Gi�su ban tặng ch�nh Người cho ch�ng ta, Đền Thờ đ�ch thực, ở đ� người ta ch� t�m v�o sự hiện diện v� th�nh thiện của Thi�n Ch�a. Địch th� nhạo b�ng Đức Gi�su rằng l�m c�ch n�o m� nội ba ng�y Người c� thể x�y dựng lại Đền Thờ vốn đ� phải mất 46 năm mới x�y xong? Khi Đền Thờ bị ph� huỷ, người t�n hữu c� thể t�m kiếm v� thờ phượng Thi�n Ch�a đ�ch thực ở đ�u? Ngay khởi đầu của b�i Tin Mừng h�m nay, th�nh Gioan đ� trả lời cho vấn đề n�y. Đức Gi�su ch�nh l� nơi Thi�n Ch�a cư ngụ v� l� Đền Thờ sống động được n�ng l�n từ c�i chết. Ch�ng ta kh�ng c�n xem những dinh thự bằng đ� l� nơi cho sự hiện diện Thi�n Ch�a ở trần gian n�y; nhưng th�n thể n�t tan của Đức Gi�su tr�n thập gi� mới ch�nh l� nơi Người hiện diện. Người vừa l� thượng tế, vừa l� của lễ đ�ng được Thi�n Ch�a đ�n nhận.
Ch�ng ta � c�c Kit� hữu � kh�m ph� một c�ch hiểu mới về Đức Kit� v� về cộng đo�n của m�nh khi Đền Thờ vật chất kh�ng c�n tồn tại. Ch�ng ta gọi ch�nh m�nh �Hội th�nh�, nhưng ch�ng ta kh�ng phải l� một to� nh�, m� l� một th�n thể gồm những t�n hữu được gắn kết với nhau bằng niềm tin v�o Đức Gi�su Kit�. �To� nh�� mới n�y bao gồm tất cả mọi người. Kh�ng ai bị loại trừ hay bị c�ch ly v� mọi d�n tộc đều c� thể phụng thờ trong Đền Thờ. H�m nay, th�nh Phaol� nhắc nhớ ch�ng ta rằng: �N�o anh em chẳng biết rằng anh em l� Đền Thờ của Thi�n Ch�a, v� Th�nh Thần Thi�n Ch�a ngự trong anh em sao?� Những th� gh�t trước đ�y đ� được ho� giải nơi Đức Kit�, v� ch�ng ta l� to� nh� sống động, Th�nh Thần Thi�n Ch�a ngự b�n trong v� ở giữa ch�ng ta.
Vậy l�m c�ch n�o ch�ng ta c� thể n�i về Đền Thờ được thay thế bởi th�n thể Đức Gi�su, đồng thời vẫn c�n đang cử h�nh lễ mừng một �đền thờ� bằng đ� ở R�ma. Tại sao ch�ng ta mừng lễ một to� nh�? Đền Thờ th�nh Gioan Lat�ran� l� một trong bốn Đền Thờ ch�nh ở R�ma (c�ng với Đền Thờ th�nh Ph�r�, Đền Thờ Đức B� Cả v� Đền Thờ th�nh Phaol� ở ngoại th�nh). V�ng đất n�y do một gia đ�nh R�ma sở hữu v� bị Consatantin chiếm đoạt. Đền thờ Basilica x�y cất tr�n mảnh đất n�y đ� được th�nh hiến cho th�nh Gioan Tẩy giả, rồi th�nh Gioan, t�c giả s�ch Tin Mừng, v� cho Đức Ch�a ch�ng ta. Buổi lễ h�m nay ghi dấu sự cung hiến đền thờ, nhưng quan trọng hơn nữa l� h�m nay ch�ng ta cử h�nh Hội Th�nh được x�y l�n bởi những vi�n đ� sống động.
Th�nh Phaol� nhắc nhớ ch�ng ta rằng �Anh em l� ng�i nh� Thi�n Ch�a x�y l�n�� H�m nay, th�nh Phaol� tr�nh b�y với cộng đo�n c�c t�n hữu l� để nhắc nhớ ch�ng ta rằng Thi�n Ch�a kh�ng ngự trị trong to� nh� được trang ho�ng nguy nga lộng lẫy, nhưng Thi�n Ch�a ngự trị nơi những người th�nh thiện, ở đ� Người đến sống giữa ch�ng ta. Nếu ch�ng ta l� �ng�i nh� của Thi�n Ch�a�, th� đ�y kh�ng phải l� một thực tại nửa vời. Ở đ�y, th�nh Phaol� sử dụng h�nh ảnh ẩn dụ để n�i về đời sống c�c Kit� hữu, cũng tương tự với điều đ� được ng�i n�i đến trong thư R�ma (12,1): �Anh em h�y hiến d�ng th�n m�nh l�m của lễ sống động�.
Đ� chẳng phải l� th�ch đố cho ch�ng ta sao? Những c� nh�n ch�ng ta tồn tại v� ph�t triển với tư c�ch l� một cộng đo�n kh�ng phụ thuộc v�o một nơi chốn hay to� nh� bằng đ�. Những ng�y n�y, ch�ng ta lo lắng về việc đến nh� thờ đang giảm s�t, nhất l� c�c bạn trẻ. Ch�ng ta sẽ tồn tại c�ch n�o? Người ta c� thể kh�ng đến nh� thờ nữa, nhưng vẫn �đi lễ� khi họ cảm nghiệm Thi�n Ch�a vẫn đang cư ngụ nơi những người tin. V� thế, ch�ng ta cần lưu t�m đến c�ch cư xử của m�nh trong cộng đo�n c�c t�n hữu v� với những người kh�ng c�ng niềm tin với ch�ng ta, v� họ đang lắng nghe v� quan s�t ch�ng ta.
Trước kia, người Do Th�i, kể cả Đức Gi�su, đ� rất t�n k�nh Đền Thờ. Ng�y nay, cộng đo�n trở th�nh t�m điểm của sự t�n k�nh đ�. Trước đ�y, những người tin kh�ng n�n l�m điều g� g�y ph� huỷ hay x�c phạm Đền Thờ; ng�y nay, đời sống v� cộng đo�n ch�ng ta cũng kh�ng được l�m bất cứ điều g� x�c phạm đến nơi th�nh l� nh� thờ. Đ�i khi ch�ng ta c� vẻ quan t�m nhiều đến lễ phục, bố tr� b�nh hoa v� cung th�nh hơn l� c�ch thức ch�ng ta cư xử với những người xung quanh. Nếu Đền Thờ của ch�ng ta l� th�nh, th� ch�ng ta phải phản chiếu sự th�nh thi�ng đ� bằng ch�nh đời sống th�nh thiện, được biểu lộ cho thế gian qua c�ch thế ch�ng ta đối xử với nhau.