HOME

 
 


01. Th�nh Đaminh, người c� tấm l�ng

 

Trong thời gian th�nh Đa Minh theo học tại Valencia, xảy ra một nạn đ�i ho�nh h�nh hầu như khắp cả nước T�y Ban Nha. Cảm động trước nỗi khốn khổ của những người bần c�ng v� v� l�ng thương cảm, th�nh Đa Minh quyết định h�nh động, dựa theo lời khuy�n của Ch�a v� trong khả năng của m�nh, để n�ng đỡ những người bần c�ng đang phải khốn khổ v� đối diện với c�i chết. Do đ� th�nh nh�n quyết định b�n s�ch vở m�nh đang c� (d� rằng rất cần) v� mọi thứ người c�. C� được m�n tiền, th�nh nh�n ph�n ph�t hết cho người ngh�o (LIB 10).

Mối thương cảm trước cảnh ngh�o khổ đ� đụng chạm đến t�m hồn ch�ng sinh vi�n trẻ tuổi v� sẽ kh�ng bao giờ rời bỏ ch�ng nữa. L�ng thương x�t l� n�t đặc trưng đầu ti�n nơi con người th�nh Đa Minh. Khởi đầu c�c b�i suy niệm c�ng với th�nh Đa Minh, cần phải c�ng với người x�c định mối thương cảm trong t�m hồn ch�ng ta.

Theo � nghĩa, thương cảm l� th�i độ nội t�m đặt con người v�o mối hiệp th�ng với nỗi khổ đau của người kh�c. Đức Gi�su đ� c� nỗi thương cảm n�y. Người đau khổ với ai đau khổ, người chia sẻ nỗi mệt nhọc của họ. Người chuyển th�ng cho c�c m�n đệ cảm thức n�y. Nỗi khổ đau của con người l�m cho Đức Gi�su xao xuyến.

Giống như ch�ng thanh ni�n gi�u c� muốn đi đến c�ng, ch�ng thanh ni�n Đa Minh cũng c� h�nh động tương tự. Như người thanh ni�n ấy, th�nh Đa Minh t�m đến với Ch�a. Người muốn đạt được sự sống đời đời. Người đ� thi h�nh c�c giới răn, v� khi nghe được tiếng gọi b�n trong l� h�y b�n hết t�i sản, ch�ng thanh ni�n Đa Minh đ� nghe theo. Người thực hiện c�ch tự �, v� cảm thấy sự th�c b�ch. Người kh�ng cho những g� dư thừa, nhưng trao tặng điều �ch lợi nhất, cần thiết nhất cho m�nh, đ� l� những cuốn s�ch tự tay người ghi ch�p.

C�n Đức Gi�su, cảm thương trước đ�m đ�ng đang bị đ�i, người đ� l�m ph�p lạ ho� b�nh v� c� ra nhiều. Th�nh Đa Minh thực hiện điều con người c� thể l�m, nhưng �t người thực hiện. Th�nh nh�n trao tặng c�i m�nh đang c�. Người kh�ng đọc diễn từ d�i d�ng về sự ngh�o kh�, nhưng mau mắn thực h�nh như tr�i tim m�ch bảo. Cũng như th�nh Vinh sơn Phaol� sau n�y, người kh�ng muốn giải quyết tất cả những vấn đề đ�i khổ trong thế giới. Người l�m điều m�nh c� thể. V� điều người c� thể, người đủ can đảm để thực hiện.

Một trong những tu sĩ đầu ti�n, một người đ�ng tin cậy, l� anh St�phan� đ� l�m chứng trong �n phong th�nh:

�Đầy l�ng x�t thương v� cảm động, anh Đa Minh đ� b�n những cuốn s�ch tự tay anh ghi ch� v� trao tặng cho người ngh�o, c�ng với những vật dụng kh�c anh c�. Anh n�i: �T�i kh�ng muốn học tr�n những tấm da chết, trong khi c� những người chết v� đ�i�. (VIE 35)

Th�nh Đa Minh kh�ng phải l� một người t�nh cảm, th�nh nh�n l� người c� tấm l�ng. Người kh�ng thể chịu đựng nổi khi c� những người phải sống trong cảnh khốn c�ng. Khi c�n rất trẻ, th�nh nh�n đ� phản ứng lại trước những nổi khổ vật chất do nạn đ�i g�y ra, sau n�y người sẽ phản ứng lại trước những nổi khổ tinh thần của những người nam v� nữ bị l�i k�o v�o lạc gi�o.

Th�nh Đa Minh l� người c� tấm l�ng. C�ng với người bạn sống c�ng thời l� th�nh Phanxic� Assisi, người chia sẻ mối bận t�m l� noi gương Đức Kit� ngh�o kh�. Ngừơi nhận ra rằng sự ngh�o kh� đ�ch thực của Đức Gi�su kh�ng l� sự ngh�o kh� về vật chất, cũng kh�ng phải l� v� Đức Gi�su kh�ng c� chỗ nghỉ ch�n, kh�ng c� chỗ dựa đầu, nhưng sự ngh�o kh� ấy được diễn tả qua việc Người �kh�ng nhất quyết duy tr� địa vị ngang h�ng với Thi�n Ch�a�. Sự ngh�o kh� ấy được tỏ lộ qua mối thương cảm khi thấy đ�n chi�n kh�ng người chăn dắt.

Th�nh Đa Minh đ� nhận từ Ch�a Th�nh Thần �n sủng l� l�ng thương x�t trước nỗi đau khổ của người kh�c. Người đ� tỏ hiện khi nạn đ�i xảy ra tại Valencia v� người sẽ c�n tỏ hiện trong suốt cuộc đời.

Ơn gọi của th�nh Đa Minh cũng được hướng dẫn do l�ng thương cảm ấy. Th�nh nh�n đ� thực sự xao động khi nhận thấy nỗi khổ của những người lầm lạc, ra khỏi đức tin ch�n thật v� khỏi mối hiệp th�ng với Gi�o Hội do những người giảng thuyết Cathares đang l�nh nạn tại miền t�y nam nước Ph�p sau khi bị truy đuổi khắp nơi. Sẽ thật ch�nh x�c hơn khi nh�n thấy nơi th�nh Đa Minh một con người thực sự nhậy cảm, n�i đ�ng hơn người kh�ng thể chịu đựng nổi khi nh�n thấy những sự rối ren.

Rất nhiều nh�n chứng đ� nh�n thấy th�nh Đa Minh kh�c. Như Đức Gi�su thương kh�c khi thấy th�nh Gi�rusalem dửng dưng trước sự điệp t�nh y�u của Người, th�nh Đa Minh kh�c trước nỗi khốn khổ của thế giới ngh�o đ�i. Người cũng kh�c khi cử h�nh th�nh lễ, dường như người nhận lấy cuộc khổ nạn của Đức Kit� l�m của m�nh. Th�nh Đa Minh c�ng chịu đau khổ với Đức Kit� v� Thi�n Ch�a kh�ng được y�u mến như người đ�ng được. Th�nh nh�n c�ng chịu đau khổ với đức Gi�su v� con người kh�ng đ�n nhận sứ điệp Tin Mừng l� tin mừng chỉ n�i về t�nh y�u của Thi�n Ch�a đối với con người.

L�ng thương cảm ấy kh�ng chỉ l� l� thuyết xu�ng nhưng l�m thay đổi cả cuộc đời của Đa Minh, v� th�nh nh�n để cho l�ng thương cảm ấy hướng dẫn. Ch�nh l�ng thương cảm ấy l�m thay đổi to�n bộ cuộc sống của Đa Minh. Nếu như th�nh nh�n lưu lại Lauragais, thay v� trở về qu� nh� sống cuộc đời đều đặn, đ� ch�nh l� v� người đ� nhận ra một lời mời gọi, một sức mạnh m� người kh�ng thể chối từ.

Th�nh Đa Minh l� người c� tấm l�ng. Sau n�y người ta sẽ thấy đ� kh�ng phải l� một người yếu ớt, dễ kh�c khi thấy m�u chảy. Th�nh Đa Minh l� người khả năng để quyết định. Nhưng tự th�m s�u, ch�nh tr�i tim l�n tiếng n�i.

Hơn một lần th�nh nh�n đ� l� người an ủi c�c anh em. Nếu thấy một anh em n�o ưu phiền, người đến với họ v� n�i với họ. Người khuyến kh�ch họ chỗi dậy v� gi�p họ tin v�o Thi�n Ch�a quan ph�ng. Như người ta thuật lại, lời n�i của người dịu d�ng, người nhận ra nỗi đau của anh em, v� họ sẽ ra đi, đầy an ủi v� phấn chấn.

Đ� l� một n�t đặc trưng trong cuộc đời th�nh Đa Minh được kể lại trong chứng từ của chị Cecile, một trong những người đầu ti�n gia nhập đan viện do th�nh Đa Minh th�nh lập. Nhiều lần chị đ� nghe th�nh Đa Minh n�i chuyện tại ph�ng hội đan viện v� đ� sống với th�nh nh�n nhiều năm: �Th�nh nh�n lu�n tươi cười v� vui vẻ, trừ những l�c x�c cảm v� nỗi phiền muộn của người kh�c� (VIE 124).

Người ta c� thể n�i rằng th�nh Đa Minh c� lối cảm x�c của phụ nữ, một thứ trực gi�c đo�n định được điều sẽ xảy đến v� biết phản ứng th�ch hợp với ho�n cảnh.

Người kế vị th�nh Đa Minh trong vai tr� l�nh đạo D�ng l� ch�n phước Giođan� Saxonia đ� tả lại ch�n dung của th�nh tổ phụ trong cuốn Libellus, l� một cuốn s�ch nhằm gi�p cho anh em muốn t�m hiểu những ho�n cảnh li�n quan đến việc th�nh lập D�ng, v� những giai đoạn đầu ti�n của D�ng Giảng Thuyết. Ch�n phước viết:

�Th�nh Đa Minh c� một t�m hồn rất qu�n b�nh, trừ ra một nỗi khốn khổ của ai đ� l�m cho người phải bối rối v� thương cảm� (LIB 103).

Dưới đ�y l� v�i lời vắn tắt m� tả ch�n dung tinh thần đầy cảm động v� ch�nh x�c:

�Th�nh Đa Minh đ�n nhận mọi người với l�ng b�c �i bao la, v� bởi v� th�nh nh�n y�u mến mọi người, n�n được mọi người y�u mến. Người c� luật ri�ng cho m�nh l� vui với người vui v� kh�c với người kh�c, đầy l�ng thương cảm v� tận t�m lo cho người kh�c, đồng chịu nổi khổ đau với người kh�c�. (LIB 107)

Th�nh Đa Minh sống rất tự nhi�n mối thương cảm n�y. Được Đức Gi�su thấm nhập, người để cho Đức Kit� sống trong m�nh, v� nhận từ nơi Ch�a những phản ứng. Người kh�ng thể n�o gần một nỗi khổ đau m� kh�ng cảm thấy x�c động. Người c� tr�i tim của những người con đ�ch thực của Thi�n Ch�a, những thần học gia ch�n ch�nh, như c�c diễn tả sau n�y của một người trong số những người con trong D�ng l� th�nh T�ma Aquin�.

Th�nh Đa Minh cũng mong muốn rằng c�c anh em của người chia sẻ c�ng một nỗi thương cảm ấy. Người muốn rằng c�c anh em ra đi rao giảng với một lệnh truyền duy nhất: đem đến cho con người đang rơi v�o cảnh khốn c�ng thể l�, tinh thần, v� thi�ng li�ng, c�u trả lời ph�t xuất từ tr�i tim của Thi�n Ch�a. V� để c�c anh em lu�n biết nhậy cảm, để t�m hồn của họ kh�ng bị chai l�, để họ kh�ng được qu�n l� do hiện hữu của m�nh, th�nh nh�n y�u cầu họ phải y�u mến đức thanh bần.

Đối với th�nh Đa Minh, đức thanh bần l� dấu chỉ nhờ đ� người ta nhận ra những nh� giảng thuyết đ�ch thực lu�n sẵn s�ng trong b�n tay của Thi�n Ch�a, những nh� giảng thuyết thực sự y�u mến Đức Kit� đến nỗi trao ph� mọi sự cho người. Nhiều nh�n chứng đ� cho biết th�nh Đa Minh l� người thực sự y�u mến đức thanh bần (LIB 108).

Trong ng�y đầu ti�n của dịp tĩnh t�m c�ng với th�nh Đa Minh, c�ng với người ch�ng ta suy niệm về t�nh y�u bao la đ� thi�u đốt t�m hồn Đức Gi�su Kit� Ch�a ch�ng ta, t�nh y�u đ� dẫn người tới thập gi� v� cũng l� t�nh y�u người đ� đổ tr�n t�m hồn c�c t�n hữu.

Nh�n lễ Dời x�c th�nh Tổ Phụ 24/5/07