HOME

07. Th�nh Đaminh, Con người k� ức

Theo như ch�nh Th�nh Đa Minh muốn, cử h�nh phụng vụ long trọng v� cộng đo�n phải được kể v�o số những bổn phận ch�nh của ơn gọi ch�ng ta� Cử h�nh phụng vụ l� trung t�m v� l� tr�i tim của to�n thể đời sống ch�ng ta. Sự thống nhất của đời sống n�y đặc biệt b�n rễ trong ch�nh việc cử h�nh ấy (HP. 57).

To�n bộ đời sống t�m linh của Th�nh Đa Minh được đặt nền tảng tr�n việc cử h�nh phụng vụ th�nh. Th�nh nh�n đ� k�n m�c được hứng khởi n�y từ cuộc sống tại kinh sỹ hội Osma, v� đ� canh t�n lại nhờ việc lui tới với c�c đan sỹ Xit�, nơi th�nh nh�n đ� l�nh tu phục, kh�ng phải v� muốn trở th�nh đan sỹ, nhưng chỉ v� l�ng gắn b� với h�nh thức sống ho�n to�n hướng về phụng vụ.

Phụng vụ l� sự diễn tả c�ch c�ng cộng cuộc sống của Thi�n Ch�a trong l�ng Gi�o Hội. Thi�n Ch�a đ� d�ng nhiều c�ch để li�n lạc với con người. V� Người đ� chọn c�ch thế nhập thể. Người sử dụng ng�n ngữ con người, thứ ng�n ngữ dựa tr�n c�c từ ngữ v� những dấu chỉ trao cho nhau. Qua phụng vụ, Thi�n Ch�a ở trong t�nh trạng li�n lạc thường xuy�n v� nhạy b�n với con người. Người nu�i dưỡng họ nhờ lời được c�ng bố. Người đ�o luyện họ qua c�c b� t�ch, nguồn mạch sự sống. Người triệu tập họ trong cuộc tụ họp huynh đệ. Người lắng nghe lời cầu nguyện của họ v� đ�p lời họ.

Th�nh Đa Minh thiết lập D�ng của m�nh giữa l�ng Gi�o Hội. Mặc d� c�c anh em của Người, kể cả c�c linh mục, kh�ng phải l� th�nh phần của h�ng gi�o sỹ trực thuộc gi�m mục, nhưng vẫn thực thi t�c vụ linh mục, t�c vụ phụng vụ. Việc giảng thuyết của anh em l� một t�c vụ được Gi�o Hội trao ph�. Anh em cử h�nh Th�nh Lễ l� nguồn mạch, trọng t�m v� đỉnh cao của phụng vụ. Anh em thi h�nh t�c vụ thứ tha tội lỗi, l� phụng vụ canh t�n đời sống thi�ng li�ng nơi c�c t�m hồn đ� bị thương t�ch. D� c�c anh em kh�ng cử h�nh thường xuy�n c�c b� t�ch �như c�c mục tử�, th� họ vẫn c� khả năng thi h�nh.

Nhưng tr�n hết, Th�nh Đa Minh truyền lại cho c�c anh chị em của Người l� cử h�nh mỗi ng�y Phụng Vụ C�c Giờ Kinh.

Người cũng rất muốn c�c anh chị em của Người cầu nguyện chung. Kh�ng phủ nhận sự cần thiết của việc cầu nguyện ri�ng, họ nhận lấy tr�ch vụ l� thường xuy�n d�ng l�n Thi�n Ch�a lời tạ ơn v� khẩn cầu thay cho Gi�o Hội. Th�nh Đa Minh y�u cầu c�c anh chị em của Người coi việc cầu nguyện chung n�y l� trọng t�m v� tr�i tim của nếp sống tu tr� t�ng đồ.

Người muốn rằng thời giờ của c�c anh chị em phải được nhấn mạnh bằng việc cử h�nh n�y, mặc d� thời kho� biểu của họ được sắp xếp để thi h�nh việc học thần học v� giảng thuyết. Bởi v� ch�nh thời gian cũng cần được thấm nhuần Tin Mừng. Phụng vụ th�nh ho� năm, tuần, ng�y, v� c�c giờ.

C�c nữ đan sĩ Đa Minh d�nh trọn cuộc sống để cử h�nh phụng vụ lời Thi�n Ch�a, Lời m� c�c anh em c� sứ vụ rao giảng. Việc c�c chị chuy�n cần cử h�nh phụng vụ cũng như tầm quan trọng c�c chị d�nh cho việc cử h�nh l�m cho c�c chị bước theo Th�nh Đa Minh c�ch trọn vẹn. Qua việc cử h�nh n�y, c�c chị tham dự t�ch cực v�o mục đ�ch của D�ng l� ơn cứu độ c�c linh hồn.

Về phần m�nh, c�c anh em phải tự nu�i dưỡng m�nh bằng c�c Th�nh vịnh cũng như Tin Mừng m� anh em c� bổn phận rao giảng. Hiến Ph�p x�c định :

Trong phụng vụ, nhất l� trong hy lễ Tạ Ơn, mầu nhiệm cứu độ hiện diện v� hoạt động ; mầu nhiệm m� khi cử h�nh, anh em tham dự v� chi�m ngưỡng, cũng như d�ng việc giảng thuyết m� loan b�o cho nh�n loại, để nhờ c�c b� t�ch đức tin họ được s�p nhập v�o Đức Ki-t�.

Trong phụng vụ, l�m một với Đức Ki-t�, anh em t�n vinh Thi�n Ch�a v� kế hoạch mu�n thuở do � muốn của Người v� sự ban ph�t lạ l�ng �n sủng của Người ; anh em khẩn cầu Ch�a Cha gi�u l�ng thương x�t cho đo�n thể Hội Th�nh cũng như cho những nhu cầu v� ơn cứu độ của to�n thế giới. V� thế, việc cử h�nh phụng vụ l� trung t�m v� l� tr�i tim của to�n thể đời sống ch�ng ta. Sự thống nhất của đời sống n�y đặc biệt b�n rễ trong ch�nh việc cử h�nh ấy (HP 57).

Về vấn đề n�y, dưới đ�y l� chứng từ của rất hay của cha Ventura, khi ấy �năm 1221� l� tu viện trưởng tu viện Bologna :

Ngay cả trong c�c chuyến đi, Th�nh Đa Minh cử h�nh Th�nh Lễ hầu như mỗi ng�y, nếu t�m được nh� thờ� Cũng vậy, mỗi khi ở ngo�i tu viện, ngay khi nghe tiếng chu�ng đầu ti�n từ đan viện, Đa Minh liền thức dậy v� đ�nh thức c�c anh em ; c�c vị c�ng nhau cử h�nh Kinh Thần Vụ rất sốt sắng, ng�y cũng như đ�m, v�o những giờ Gi�o Hội quy định, kh�ng bỏ s�t phần n�o (VIE, tr. 36).

V� cha Rodolpho x�c nhận : Người si�ng năng đọc Kinh Thần Vụ, v� c�ng tham dự với cộng đo�n cả tại cung nguyện lẫn b�n ăn.

Điều n�y cho thấy rằng phụng vụ thấm nhuần to�n bộ đời sống anh em. Đời sống của họ c� t�nh phụng vụ, v� phải n�i rằng Ch�a được ca tụng trong mọi l�c. C�c nghi thức tại b�n ăn, mối tương giao huynh đệ, diễn tiến c�c buổi họp v� cả sự thinh lặng l�m n�n n�t phụng vụ trong đời sống c�c anh em giảng thuyết.

C�n anh Stephano th� ghi nhớ một kỷ niệm về sự can thiệp của Đa Minh trong giờ kinh phụng vụ, khi anh em kh�ng cầu nguyện sốt sắng như Người mong muốn.

C�c giờ cầu nguyện ban đ�m của Th�nh Đa Minh rất thường k�o đến tới giờ cử h�nh kinh ban mai ; Người cũng đọc chung với anh em, đi từ b�n n�y sang b�n kia cung nguyện, khuyến kh�ch v� th�c đẩy anh em h�t to v� sốt sắng (VIE tr. 63).

Hiến ph�p nguy�n thuỷ của D�ng c�n giữ lại một dấu vết trong đ� c� sự can thiệp của Th�nh Đa Minh.

C�c anh em phải c�ng với nhau tham dự kinh ban mai, th�nh lễ, v� c�c giờ kinh kh�c do Gi�o Hội quy định. Về bữa ăn cũng thế, trừ một v�i người được bề tr�n chuẩn chước. Tất cả c�c giờ kinh đều được cử h�nh tại nh� nguyện c�ch ngắn gọn v� chặt chẽ, sao cho anh em kh�ng mất sự sốt sắng v� việc học kh�ng bị ảnh hưởng. Đ�y l� điều ch�ng t�i chỉ thị anh em phải l�m : giữa c�u phải c� nghỉ một ch�t, kh�ng k�o d�i giọng v�o qu�ng ngắt v� cuối c�u, nhưng như đ� n�i, phải chấm dứt c�ch ngắn gọn v� chặt chẽ. Điều n�y được tu�n giữ tuỳ thời gian phụng vụ (VIE tr. 165-166).

Từ bản văn tr�n, c� thể r�t ra v�i điểm hữu �ch :

1)   Tr�i với lối cử h�nh của c�c đan sĩ, nhất l� v�o thời Th�nh Đa Minh, c�c anh em giảng thuyết kh�ng d�nh qu� nhiều thời giờ trong cung nguyện. Họ c� tr�ch nhiệm giảng thuyết v� học h�nh để chuẩn bị giảng thuyết. C� thứ tự về c�c y�u cầu. D� vẫn đ�nh gi� tầm quan trọng của việc cử h�nh phụng vụ, Th�nh Đa Minh vẫn xếp việc n�y v�o h�ng thứ hai chứ kh�ng phải l� phụ thuộc.

2)   Việc chuẩn chước do Th�nh Đa Minh đưa ra kh�ng phải chỉ l� điều khoản do l�ng thương x�t đối với c�c anh em đau bệnh kh�ng thể đến cung nguyện được, nhưng thật sự đ�y l� một phương thế kh�ng thể thiếu trong cuộc đời nh� giảng thuyết. Tất cả mọi người anh em đều c� thể được chuẩn chước, kh�ng phải tham dự chung giờ kinh nguyện (nhưng kh�ng được miễn khỏi việc đọc kinh ri�ng, nếu l� linh mục) v� l� do giảng thuyết hay học h�nh.

3)   Việc x�c định rằng đọc kinh phải ngắn gọn v� chặt chẽ c� 2 mục đ�ch : một phần l� kh�ng đ�nh mất sự sốt sắng, phần kh�c l� kh�ng ảnh hưởng đến việc học h�nh v� giảng thuyết.

4)   Bữa ăn v� giờ kinh phụng vụ đi liền với nhau. Đời sống cộng đo�n l� n�t đặc trưng trong đời sống c�c con c�i Th�nh Đa Minh.

 Ch�a n�i : �Anh em h�y l�m việc n�y m� nhớ đến Thầy.� Th�nh Đa Minh cũng vậy, Người đi theo v� noi gương c�c t�ng đồ, Người l� một con người phục vụ cho k� ức. K� ức kh�ng chỉ l� kỷ niệm. Nhắc nhớ một kỷ niệm l� trở về một qu� khứ đ� qua. C� những biến cố, những t�nh huống, những con người để lại dấu ấn l� họ đ� từng hiện diện. Họ để lại những kỷ niệm. Người ta nhắc nhớ đến họ. Họ lưu lại sự tưởng nhớ, hay ngược lại, lưu lại cảm tưởng xấu.

Nhưng ở đ�y l� tưởng niệm. Đ�y l� hiện tại ho� những biến cố Đức Ki-t� gi�ng sinh, bị phản bội, chịu đau khổ, chịu chết v� sống lại. Ch�nh h�m nay, t�i đang sống, l�c n�y đ�y, t�i đang sống biến cố Đức Gi�-su trao tặng M�nh v� M�u Người qua b� t�ch. Ch�nh h�m nay t�i đang nghe c�ng bố �như v�o l�c ấy t�i đ� hiện diện� lời của Thi�n Ch�a v� lời ấy t�c động đến t�i. Lời ấy t�c động đến t�i theo nghĩa thể l� của từ ngữ.

Do ơn gọi giảng thuyết của m�nh, Th�nh Đa Minh nhận được ơn hiện tại ho� h�nh động cứu độ của Ch�a, qua việc giảng thuyết cũng như qua đời sống của Người. Đối với tất cả những ai tham dự v�o phụng vụ th�nh, d� theo tư c�ch nh� giảng thuyết cử h�nh, hay theo tư c�ch người t�n hữu lắng nghe v� rước lễ, họ cần phải thực hiện lệnh truyền của Ch�a : �H�y l�m việc n�y m� nhớ đến Thầy.�