13. Th�nh Đaminh, con người lữ h�nh
Khi di chuyển từ l�ng n�y sang l�ng kh�c, nhất l� khi ở một m�nh ở một nơi n�o đ�, Th�nh Đa Minh vẫn lu�n tu�n giữ mọi việc đạo đức. Tất cả niềm vui của người l� đắm m�nh trong suy niệm, l� t�m được sự chi�m ngắm. Trong khi đi đường, thỉnh thoảng cha th�nh n�i với người bạn đồng h�nh: �C� lời viết trong s�ch ng�n sứ H�s�: Ta sẽ dẫn hiền th� của Ta v�o trong sa mạc, v� sẽ ngỏ lời với t�m hồn n�. Cũng c� khi người t�ch ra khỏi người bạn đồng h�nh, hoặc l� vượt l�n tr�n, hoặc l� l�i lại ph�a sau. L�c đ�, người đi một m�nh v� cầu nguyện: v� ngọn lửa b�c �i ph�t xuất từ sự chi�m ngắm nhận th�m được sức mạnh (M9).
Th�nh Đa Minh l� nh� du h�nh vĩ đại. C� lẽ thời gian người ở tr�n đường cũng ngang bằng thời gian người ở với anh em. Th�nh nh�n đ� rảo khắp c�c nẻo đường từ Toulouse tới Roma, từ Roma tới Bologna, từ Bologna tới Paris, từ Paris tới Madrid. Đ� l� chỉ n�i đến những chuyến du h�nh lớn. Trong thời gian 9 năm lưu lại Fanjeaux, th�nh nh�n đ� rảo khắp những nẻo đường n�o c� thể đi được trong v�ng, theo mọi hướng. Một sử gia đ� t�nh rằng, th�nh nh�n đ� đi bộ tới 50km mỗi ng�y. Qu� nhiều! Cần phải c� sức lực, v� cũng cần c� nhiều thời giờ. Th�nh Đa Minh đ� lợi dụng thời gian n�y để cầu nguyện.
Một kh�a cạnh kh�ng thể bỏ qua trong việc cầu nguyện của Cha Th�nh, đ� l� việc cầu nguyện l�c đi đường. Đối với th�nh Đa Minh, đường đi l� nơi đặc biệt thể hiện sức mạnh của t�m hồn, của tinh thần khổ chế, l�ng y�u mến chi�m ngắm v� l�ng nhiệt th�nh rao giảng. Đường đi thực sự l� nội vi của th�nh nh�n, một nội vi mở, một nội vi để cầu nguyện khi rảo khắp trần gian.
Anh Buonviso (Bonvisage) cho ch�ng ta thấy nhiều chi tiết trong những chuyến du h�nh của th�nh Đa Minh m� anh được l�m bạn đồng h�nh. Anh cho biết l� Cha Th�nh nhiều lần đi ch�n kh�ng.
Trong chuyến đi đến Roma, khi ra khỏi th�nh phố, l�ng mạc hay thị trấn, cha th�nh Đa Minh thường cởi gi�y v� đi ch�n kh�ng, đeo giầy tr�n vai. Th�nh nh�n cứ đi ch�n kh�ng như vậy cho tới khi đến những th�nh phố l�ng mạc hay thị trấn kh�c. L�c ấy th�nh nh�n mới xỏ giầy lại, nhưng khi ra khỏi đ�, người lại cởi ra. (VIE 48)
Người anh em c�n kể lại rằng c�c vị cứ đi như thế ngay cả khi trời mưa to. Cha th�nh lu�n tỏ ra tr�n đầy niềm vui v� t�m t�nh ch�c tụng Thi�n Ch�a bằng c�ch h�t to� b�i Ave Maris Stella. Xong b�i n�y th�nh nh�n lại cất b�i Veni Creator cho đến hết, v� lu�n h�t lớn tiếng như vậy. Người anh em n�y rất đỗi kh�m phục, v� c� thể suy diễn rằng anh th�ch l�nh đi chỗ kh�c hay chờ cho th�nh nh�n h�t xong. Mọi người đều kh�ng phải l� th�nh Đa Minh!
Trong những lần di chuyển đ�y đ�, cha Đa Minh v� c�c bạn đồng h�nh cầu mong l�ng hiếu kh�ch, hoặc của anh em, hoặc của c�c tu sĩ kh�c, hay những ai c� thể trợ gi�p. Trong những l�c ấy, th�nh nh�n lu�n tỏ ra l� người dễ thương đối với anh em, cũng như với ho�n cảnh.
Khi phải nhận sự gi�p đỡ hay ăn uống ch�t g�, th�nh Đa Minh kh�ng theo � m�nh, nhưng theo � c�c anh em c�ng đi. (VIE 49)
V� lu�n lu�n đ� l� những cơ hội để ca tụng Thi�n Ch�a v� loan b�o Tin Mừng.
Dọc đường, cha th�nh Đa Minh hầu như lu�n n�i lời Ch�a cho những người đồng h�nh, do ch�nh th�nh nh�n hay do người kh�c. Tr�n đường đi, cha th�nh lu�n muốn trao đổi hay n�i về Thi�n Ch�a, hoặc đọc hay cầu nguyện. (VIE 36, chứng từ của anh Ventura de V�rone).
C� thể mường tượng ra rằng trong những chuyến h�nh tr�nh d�i, c�c anh em c� thời giờ để tranh luận với nhau về những g� đ� học, cũng như loan b�o Tin Mừng tại những nơi đ� đi qua. Tuy nhi�n đường đi l� nơi thuận tiện nhất để cầu nguyện, v� kh�ng một cơ hội n�o bị bỏ qua để suy niệm trong l�c đang đi đường hay dừng ch�n tại một nh� thờ. Anh Ventura l�m chứng:
Đến một nơi trọ, nếu c� một nh� thờ, cha Đa Minh lu�n đến đ� để cầu nguyện. Cũng vậy, hầu như lu�n lu�n, khi ở ngo�i tu viện, cha th�nh lu�n thức dậy v� đ�nh thức anh em khi nghe chu�ng ban s�ng ở c�c đan viện vang l�n. (VIE 36)
Kh�ng thể nghĩ rằng những chuyến du h�nh đ� l� để vui chơi, tr�i lại phải hiểu rằng đ� l� những cơn thử th�ch. C�c anh em rất kh�m phục l�ng can đảm của th�nh tổ phụ khi nghe biết những g� xảy ra trong những chuyến du h�nh với những điều kiện như vậy. Đ�i khi th�nh Đa Minh tỏ ra như kiệt sức, tuy nhi�n người vẫn lu�n giữ sức khoẻ để thi h�nh c�c c�ng việc v� đi cầu nguyện chung với anh em, hoặc cầu nguyện một m�nh ban đ�m.
Khoảng cuối th�ng 7, cha Đa Minh từ Venise trở về. Cha Th�nh tỏ ra mệt mỏi, v� thời tiết rất n�ng nực. Mặc d� rất mệt, th�nh nh�n vẫn d�nh nhiều thời giờ ban đ�m để trao đổi với t�i � l�c ấy mới được bầu l�m bề tr�n � v� anh Rodolpho về c�c c�ng việc của D�ng. Anh Rodolpho muốn đi ngủ n�n n�i nẵng th�nh Đa Minh đi ngủ v� cho biết kh�ng cần phải thức dậy đọc kinh đ�m. Nhưng thay v� nghe lời anh Rodolpho, cha th�nh đi v�o nh� nguyện v� cầu nguyện suốt đ�m tại đấy. (VIE 39, chứng từ của anh Ventura)
Tr�n đường đi th�nh Đa Minh lu�n sống như người đi h�nh hương. Với cha th�nh, đường đi kh�ng chỉ l� nơi để li�n tục cầu nguyện, giảng thuyết, sống đức �i huynh đệ, nhưng c�n để sống đời ngh�o kh�. V�o thời ấy, cũng như ng�y nay, tốc độ v� sự gi�u c� li�n hệ với nhau. Th�nh Đa Minh đ� dứt kho�t chọn lựa sự từ bỏ n�y m� th�nh nh�n đ� học được từ người thầy của m�nh l� Gi�m mục Diego d�Osma. V� th�nh nh�n sẽ lu�n trung th�nh trong sự lựa chọn n�y, đến nỗi sức khoẻ trở th�nh một vấn đề cần lưu t�m. D� Cha Th�nh kh�ng qua đời tr�n đường đi, nhưng cũng ho�n to�n giống như vậy. Người đ� ho�n to�n kiệt sức khi về đến Bologna v� kh�ng c�n sức để đi nữa. C� thể n�i rằng, một c�ch n�o đ�, th�nh Đa Minh đ� chết tr�n đường. L�ng ki�n cường v� sự th�nh thiện của một vị t�ng đồ quả l� đ�ng kh�m phục!
Ch�n phước Giorđan� de Saxonia � người viết tiểu sử về th�nh Đa Minh � cho biết cuộc đời du h�nh của th�nh Đa Minh (LIB 92) kết th�c tại Bologna. Thực vậy, từ khi rời khỏi kinh sĩ hội Osma, th�nh Đa Minh du h�nh li�n tục. Mới đầu, th�nh nh�n du h�nh để loan b�o Tin Mừng cho những người đang cần đến, sau đ� người đi từ th�nh phố sang th�nh phố kh�c để thiết lập những cơ sở cho D�ng.
V�o giai đoạn cuối đời, với � nghĩ rằng sứ vụ ch�nh l� tổ chức v� củng cố anh em đ� được sai đi khắp thế giới, Cha Th�nh đi từ chỗ n�y sang chỗ kh�c, để chu to�n mối quan t�m đối với anh em.
Dầu vậy, cha Đa Minh d� kh�ng thể thực hiện chương tr�nh vẫn hằng ấp ủ, đ� l� đi loan b�o Tin Mừng cho những d�n tộc xa x�i, hoặc l� những người �Cumans� ở trung �u, hoặc những người Sarazins. C�ng với người sau n�y trở th�nh tu sĩ Guillaume de Montferrat, c�c vị đ� hứa l� sau khi D�ng được th�nh lập sẽ đi l�m việc để cải ho�n c�c d�n tộc tại Prusse v� d�n tộc ph�a Bắc (VIE 43). Anh Rodolpho x�c nhận:
Cha Đa Minh kh�t khao ơn cứu độ của mọi linh hồn, cả người Sarazins lẫn người Kit� hữu, nhất l� những người Cumans v� c�c d�n ngoại gi�o kh�c. Người vẫn lu�n b�y tỏ kh�t vọng đi giảng Tin Mừng cho người Cumans v� những người kh�c (VIE 58).
Kh�t vọng ấy, th�nh Đa Minh kh�ng thể thực hiện tới c�ng. Nhưng D�ng của Người lu�n ghi khắc mối quan t�m phải vượt qua bi�n giới của quốc gia hay nh�m người nơi Tin Mừng đ� được loan b�o, để đi đến với những người chưa được nghe loan b�o Tin Mừng. Bao l�u c�ng việc n�y chưa kết th�c, con c�i của th�nh Đa Minh vẫn l�n đường, trong khi cầu xin th�nh tổ phụ khấng ban l�ng can đảm v� đức ki�n tr�.