15. Th�nh Đaminh, ch�n dung người cha
Anh em th�n mến, t�y theo khả năng của m�nh, ch�ng ta h�y bước theo dấu Ch�n người Cha của ch�ng ta, đồng thời d�ng lời tạ ơn Đấng Cứu Độ đ� ban cho t�i tớ của Người, tr�n đường họ đi , c� một vị thủ l�nh, v� đ� sinh ra ch�ng ta một lần nữa theo �nh s�ng đời song th�nh thiện của người. Ch�ng ta h�y cầu xin Thi�n Ch�a Cha gi�u l�ng thương x�t, để dưới sự hướng dẫn của Thần Kh� người, ch�ng ta đ�ng đạt tới đ�ch điểm l� niềm vui đời đời, l� hạnh ph�c vững bền m� người Cha của ch�ng ta đ� h�n hoan v� vĩnh viễn bước v�o. Amen. (LIB 109)
Ch�n phước Giorđano Saxonia, người kế vị th�nh Đa Minh trong vai tr� l�nh đạo D�ng, đ� diễn tả như thế trong phần cuối về Ch�n dung Người Cha của Anh Em Giảng Thuyết. Lời cầu nguyện n�y n�i l�n l�ng y�u qu� của tất cả anh chị em đối với th�nh Đa Minh. Ch�nh đặc sủng của những vị s�ng lập Ch�n thực đ� l�i k�o nhiều t�m hồn đang tr�n đầy khao kh�t d�ng hiến ch�nh m�nh cho Thi�n Ch�a v� phục vụ Người theo đường hướng do c�c vị n�y vạch ra. Đ� l� một sự l�i cuốn rất đặc biệt, v� nếu chỉ ở mức độ lo�i người, th� sẽ kh�ng tồn tại, nhưng nếu ph�t xuất từ Thi�n Ch�a, th� sẽ tồn tại đời n�y qua đời kia.
Chắc Chắn rằng th�nh Đa Minh l� một người c� sức chiếu toả. Ch�ng ta đ� đọc thấy nhiều chứng từ về điểm n�y, v� vẫn c�n c� thể th�m nhiều chứng từ kh�c nữa, Chẳng hạn như t�m t�nh của anh Guillaume de Montferrat:
Cha Đa Minh nhiều lần đến thăm Đức Gi�m Mục Ostia v� v� thế t�i được biết Cha. C�ch cư xử của Cha l�m t�i vui l�ng v� qu� mến Cha. (VIE 43)
Sự toả rạng của Cha Đa Minh ph�t xuất trước ti�n từ sự hiện diện. C� thể n�i rằng, Cha chinh phục, hay đ�ng hơn, Cha buộc người kh�c phải k�nh nể do th�i độ khi�m nhường của m�nh. Đức khi�m nhường nơi c�c vị th�nh lớn, cũng giống kiến thức nơi c�c nh� th�ng th�i, l� biết l�m cho những người kh�c, ngay cả c�c trẻ em, c� thể hiểu được.
Ngay từ lần tiếp x�c đầu ti�n, người ta đ� cảm nhận được ngay Cha Đa Minh tr�n đầy sự hiện diện của Thi�n Ch�a, một sự hiện diện đ� thấm v�o Cha qua những đ�m d�i cầu nguyện. Cha như một người c� Thi�n Ch�a ở c�ng, v� Th�nh Thần như đ� đặt nơi cư ngụ của Người nơi Cha c�ch hữu h�nh. Người ta kh�ng thể n�o kh�ng nhận ra điều n�y. Nếp sống đạo hạnh v� l�ng nhiệt th�nh với Thi�n Ch�a (LIB 103) l�m cho nhiều người nhận thấy, nếu kh�ng muốn n�i l� mọi người, ngay cả những người chống đối nhiệt t�m giảng thuyết của Cha Th�nh .
Một chứng nh�n đặc biệt kh�c l� Ch�n phước Giorđan� Saxonia, người c� mối li�n hệ rất gần gũi với th�nh Đa Minh, đ� cố gắng diễn tả ch�nh x�c những điều nhớ được hầu gi�p cho những ai kh�ng kh�ng biết Cha Th�nh cũng hiểu được:
Ngay từ c�i nh�n đầu ti�n, Cha Th�nh đ� dễ d�ng l�m cho mọi người qu� mến.(LIB 103)
Sự hiện diện của Cha g�y nhiều ấn tượng. Cha đụng Chạm đến t�m hồn của từng người. Cha biết lắng nghe họ c�ch ch� t�m, kh�ng giả dối. Đ� kh�ng phải l� người lắng nghe do bổn phận hay chức vụ. Cha lắng nghe v� y�u mến. Cha đ�n nhận mọi người với l�ng b�c �i bao la v� bởi v� Cha y�u mến mọi người, n�n mọi người y�u mến Cha. Người ta đ� n�i với nhau như thế �t l�u sau khi th�nh Đa Minh qua đời.
Điều g�y ấn tượng nơi th�nh Đa Minh đ� l� những phẩm Chất của con người. Nếp sống khổ hạnh kh�ng l�m mất đi vẻ đẹp nh�n t�nh. Cha Th�nh thực sự y�u mến đức thanh bần, qua việc rất điều độ trong của ăn thức uống, tr�nh nhứng thứ c� thể g�y kh� khăn, v� thực sự c� khả năng chế ngự th�n x�c m�nh (LIB 108). Cha kh�ng thuộc v�o số những bậc khổ hạnh g�y bận t�m. C�c phụ nữ nhận thấy th�nh Đa Minh rất đẹp. Họ y�u qu� khu�n mặt v� n�t uy nghi của Cha. Kh�ng g� đ�ng thuyết phục hơn l� nghe lại chứng từ của chị Cecilia:
Đ�y l� Ch�n dung Cha Th�nh Đa Minh: người tầm thước, hơi gầy, khu�n mặt thanh t�, da hơi sậm, t�c v� r�u m�u hung, đ�i mắt s�ng. Từ vầng tr�n v� cặp l�ng m�y to�t l�n một vẻ s�ng ngời l�m cho mọi người k�nh phục v� y�u mến. Cha lu�n tươi cười v� vui vẻ, d� c� những l�c cảm động v� sự đau khổ của người kh�c. B�n tay Cha d�i v� đẹp; tiếng n�i to, sang v� r�. Cha kh�ng bị h�i, v�ng t�c (couronne) ho�n hảo, điểm v�i sợi bạc. (VIE 124)
Cho d� thời gian tr�i qua v� kỷ niệm được t� điểm th�m, nhưng trong t�m tr� của chị Cecile l�c tuổi gi�, h�nh ảnh về người Cha tinh thần vẫn lu�n tr�n đầy nh�n t�nh, để lại dấu ấn rất s�u đậm.
Tuy nhi�n, nếu như th�nh Đa Minh biết trở n�n người anh em của mọi người th� tr�n hết th�nh nh�n l� một người Cha. Người Cha l� người sinh ra những đứa con. Th�nh Đa Minh l� người Cha sinh ra v� số con c�i, cả nam lẫn nữ, kh�ng phải về phương diện thể l�, cũng kh�ng phải về đời sống Kit� hữu, nhưng l� trong đời sống tu tr�. Tất cả những ai gia nhập D�ng n�y đều hiểu rằng m�nh được sinh ra từ lời cầu nguyện lu�n sống động của vị tổ phụ những người giảng thuyết. Th�nh Đa Minh đ� lu�n thiết tha mong muốn D�ng sẽ tiếp tục tu�n theo th�nh � của Thi�n Ch�a, như Ch�n phước Giorđan� Saxonia diễn tả trong một lời kinh rất đẹp:
�i vị linh mục th�nh thiện của Thi�n Ch�a, vị hiển tu quang vinh, nh� giảng thuyết s�ng ngời. �i Cha th�nh Đa Minh, con người được Thi�n Ch�a tuyển chọn, v�o thời của Cha, Cha đ� trở n�n thụ tạo l�m vui l�ng Ch�a v� được Ch�a qu� trọng hơn hết mọi lo�i, do đời sống vinh quang nhờ c�c ph�p lạ v� đạo l� Ch�a ban. Giờ đ�y ch�ng con vui mừng c� Cha ở b�n Ch�a để l�m người bầu cử đặc biệt cho ch�ng con. Cha l� đấng con qu� mến hơn hết trong số mọi vị th�nh, con k�u l�n Cha� (VIE 129)
Th�nh Đa Minh đ� y�u mến người kh�c với tấm l�ng của một người Cha, v� th�nh nh�n cũng được người kh�c y�u mến như một người Cha. Khi l�a đời, người đ� được thương kh�c như một người Cha v� sự ra đi của Người đ� để lại một khoảng trống lớn trong t�m hồn mọi người. Như một người Cha, Người đ� huấn luyện con c�i về những gi� trị được truyền th�ng bằng cả gương l�nh lẫn lời n�i. Cha đ� mở con đường, đ� tạo n�n cung bậc. Cha đ� th�c đẩy, đ� thừa nhận, tắt một lời, Cha đ� l�m cho c�c con c�i của m�nh trở th�nh những người nam v� nữ được đ�o tạo kỹ c�ng, � đ� l� phẩm Chất đ�ch thực của một người Cha.
Cha đ� để lại một t�n gọi, một danh hiệu m� c�c con c�i của Người mang lấy với niềm tự h�o, đ� l� c�c tu sĩ Đa Minh, nam cũng như nữ. Sử dụng t�n gọi n�y, t�n của một gia đ�nh, ch�nh l� n�i l�n sự thuộc về Thi�n Ch�a cũng như thuộc về Đa Minh.
L� một đấng s�ng lập, th�nh Đa Minh l� tổ phụ theo nghĩa người l� nguồn gốc của v� số gia đ�nh, tựa như một người Cha trong gia đ�nh c� nhiều người con, rồi đến lượt m�nh, mỗi người con trai, con g�i lại trở th�nh một gia đ�nh. Vị tổ phụ ch�nh l� mối d�y li�n kết c�c gia đ�nh n�y. Ch�nh từ nơi Người sự sống tu�n tr�o; v� sự sống ấy th�ng chuyển cả t�n gọi lẫn tinh thần của gia đ�nh.
V�o ng�y 7 th�ng 11, lễ k�nh c�c th�nh D�ng Giảng Thuyết, b�i đọc giờ kinh s�ch tr�ch lại l� thư Ch�n phước Giorđan� Saxonia gởi cho anh em trong D�ng. Xin mượn l� thư n�y để kết th�c b�i suy niệm thứ 15 về th�nh Đa Minh:
C�c con rất th�n mến trong Đức Kit� !...
Nh�n danh Đấng đ� cứu chuộc anh em bằng m�u, v� đ� cam l�ng chết cho ta được sống, t�i tha thiết nhắc nhở anh em đừng l�ng qu�n điều đ� tuy�n khấn v� t�n chỉ của m�nh, nhưng h�y ghi l�ng tạc dạ đường lối cổ k�nh m� cha �ng ch�ng ta đ� hăng say vượt qua�Vị khả k�nh, đ�ng tưởng nhớ nhất trong h�ng tiền bối của ch�ng ta, l� Cha Th�nh Đaminh. Sinh thời, Người đ� sống đ�ng theo tinh thần đạo đức, kh�ng chiều theo, những tận diệt mọi dục vọng x�c thịt. Từ thức ăn, �o mặc đến c�ch sinh sống, tất cả đều cho thấy Cha Th�nh thực sự sống kh� ngh�o. Người cầu nguyện li�n lỉ, nổi bật về l�ng cảm th�ng v� mau rơi lệ v� con c�i, nghĩa l� nhiệt t�m cứu độ c�c linh hồn. Cha Th�nh kh�ng l�i bước trước kh� khăn, nhưng vững v�ng đối ph� với nghịch cảnh.
Trước đ�y, c�c việc l�m, mọi nh�n dức v� ph�p lạ đều cho thấy Cha Th�nh sống đầy vĩ nghiệp giữa ch�ng ta, nơi trần gian. B�y giờ, những dấu lạ v� kỳ c�ng � mới xảy ra trong dịp ch�ng ta dời thi h�i Người về nơi xứng đ�ng � lại chứng tỏ Người rạng rỡ biết bao trước t�a Ch�a.
V� thế ch�ng ta phải ch�c tụng Con Thi�n Ch�a, l� Đức Gi�su Kit�, Đấng cứu độ ch�ng ta, Đấng đ� thương chọn người t�i trung vĩ đại như thế l�m tổ phụ ch�ng ta, để trong D�ng của Người ch�ng ta được đ�o luyện, v� nhờ gương th�nh thiện rạng ngời của Người, ch�ng ta được th�m sốt sắng.
(B�i đọc kinh s�ch, phần phụng vụ ri�ng của D�ng)