Anh chị em thân mến,

1. Chúng ta đang chuẩn bị đi lại con đường của Mùa Chay, con đường dẫn chúng ta đến những buổi cử hành long trọng mầu nhiệm trung tâm của đức tin, mầu nhiệm khổ nạn, cái chết và sống lại của Đức Kitô. Chúng ta đang chuẩn bị cho thời gian thuận tiện mà Giáo hội ban tặng cho các tín hữu để suy niệm công trình cứu độ do Đức Chúa hoàn thành trên Thánh giá. Chương trình cứu độ của Chúa Cha trên trời đã được hoàn tất khi Người trao ban cách tự do và trọn vẹn Người Con duy nhất của Người cho nhân loại. “Mạng sống của tôi, không ai lấy đi được, nhưng chính tôi tự ý hy sinh mạng sống mình” (Ga 10,18), đức Giê-su khẳng định như thế, khi trình bày rõ ràng rằng Ngài tự nguyện hi sinh mạng sống để cứu độ nhân loại. Để minh chứng về quà tặng tình yêu lớn lao ấy, Ngài nói thêm : “Không ai có tình thương nào cao cả hơn tình thương của người đã hy sinh tính mạng vì bạn hữu của mình” (Ga 15,13).

Mùa Chay, thời gian quan phòng nhằm hoán cải, giúp chúng ta chiêm ngưỡng mầu nhiệm tình yêu lạ lùng ấy. Đó là quay trở về với những nguồn mạch của đức tin, bởi vì, khi suy niệm về ơn huệ vô biên là ơn cứu chuộc, chúng ta không thể không nhận thức rằng mọi sự đều đã được ban cho chúng ta do bởi sáng kiến yêu thương của Thiên Chúa. Để suy niệm khía cạnh này của mầu nhiệm cứu độ, tôi đã chọn Lời Chúa sau làm chủ đề cho sứ điệp Mùa Chay năm nay : “Anh em đã được cho không, thì cũng phải cho không như vậy” (Mt 10,8).

2. Thiên Chúa đã sẵn lòng trao ban cho chúng ta Người Con : ai xứng đáng hay có thể xứng đáng với đặc ân như thế ? Thánh Phao-lô nói: “Mọi người đã phạm tội và bị tước mất vinh quang Thiên Chúa, nhưng họ được trở nên công chính do ân huệ Thiên Chúa ban không” (Rm 3,23-24). Do lòng thương xót hải hà, Thiên Chúa yêu thương chúng ta, không để mình bị ngăn cản bởi tình trạng cắt đứt nghiêm trọng mà tội lỗi đã gây nên nơi con người. Người đã khoan dung nghiêng mình trên những yếu đuối của chúng ta, và biến thành cơ hội để tuôn đổ tình yêu cách mới mẻ và kỳ diệu hơn. Giáo hội không ngừng loan báo mầu nhiệm của lòng nhân lành vô biên này, bằng cách tán dương sự chọn lựa tự do của Thiên Chúa và ước muốn của Người không kết án con người nhưng tái tháp nhập con người vào sự hiệp thông với Người.

“Anh em đã được cho không, thì cũng phải cho không như vậy”. Ước gì những lời này vang vọng trong lòng của mọi cộng đoàn kitô hữu đang hành hương và thống hối tiến về lễ Phục sinh. Ước gì Mùa Chay, khi nhắc lại mầu nhiệm cuộc tử nạn và phục sinh của Chúa, dẫn đưa mọi kitô hữu thán phục tận sâu thẳm cõi lòng sự cao cả của ân huệ ấy. Vâng ! Chúng ta đã được cho không. Cả cuộc đời chúng ta chẳng mang dấu ấn lòng nhân từ của Thiên Chúa sao ? Khởi đầu cuộc sống và sự phát triển kỳ diệu của nó: đó là một quà tặng. Và bởi vì nó là quà tặng, cuộc sống không bao giờ có thể xem như là một sở hữu hay một tài sản riêng, cho dù những khả năng mà chúng ta có ngày hôm nay để cải thiện phẩm chất cuộc sống có thể làm cho chúng ta nghĩ rằng con người là “chủ” cuộc sống. Những thành tựu của y khoa và công nghệ sinh học đôi khi có thể làm cho con người nghĩ rằng mình là kẻ sáng tạo, và rơi vào cám dỗ can thiệp vào “cây hằng sống” (St 3,24).

Thật đáng nhắc lại ở đây rằng không phải tất cả những gì có thể xảy ra về phương diện kỹ thuật thì có thể được chấp nhận về phương diện luân lý. Công trình khoa học nhắm bảo đảm phẩm chất cuộc sống cho phù hợp hơn với phẩm giá con người là đáng thán phục, nhưng nó không bao giờ được quên rằng cuộc sống con người là một quà tặng, và nó vẫn quí giá dù mang những đau khổ và giới hạn. Một quà tặng cần được đón nhận và quí mến luôn luôn: đón nhận cách nhưng không và đem ra phục vụ người khác cách nhưng không.

3. Khi đề ra trước mặt chúng ta gương mẫu của Đức Kitô khi tự hiến cho chúng ta trên đồi Can-vê, Mùa Chay đặc biệt giúp chúng ta hiểu rằng cuộc sống được Ngài cứu chuộc. Nhờ Chúa Thánh Thần, Ngài canh tân cuộc sống chúng ta và làm cho chúng ta tham dự vào sự sống của chính Thiên Chúa, sự sống ấy lôi kéo chúng ta sống thân mật với Thiên Chúa và cho chúng ta nếm cảm tình yêu của Người đối với chúng ta. Đây là một quà tặng tuyệt vời, mà người kitô hữu không thể không vui mừng loan báo. Trong sách Tin mừng của ngài, thánh Gio-an viết: “Sự sống đời đời đó là họ nhận biết Cha, Thiên Chúa duy nhất và chân thật, và nhận biết Đấng Cha đã sai đến, là Giêsu Kitô” (Ga 17,3). Sự sống ấy đã chuyển ban cho chúng ta trong bí tích Thánh tẩy, và chúng ta phải luôn nuôi dưỡng nó bằng một lời đáp trả đức tin, cá nhân lẫn cộng đoàn, qua việc cầu nguyện, cử hành các bí tích và nêu chứng tá tin mừng.

Bởi vì chúng ta đã đón nhận sự sống ấy cách nhưng không, đến lượt chúng ta phải trao ban cách nhưng không cho anh chị em chúng ta. Đó là điều mà đức Giê-su đã đòi hỏi các môn đệ khi sai họ đi làm chứng trong thế gian : “Anh em đã được cho không, thì cũng phải cho không như vậy”. Và quà tặng đầu tiên cần trao ban là một đời sống thánh thiện, làm chứng cho tình yêu nhưng không của Thiên Chúa. Ước gì hành trình Mùa Chay đối với mọi tín hữu luôn là lời mời gọi không ngừng đào sâu ơn gọi đặc biệt này của chúng ta. Là những tín hữu, chúng ta phải hướng về một cuộc sống được đánh dấu bởi tính nhưng không, bằng cách hiến dâng chính mình không hạn chế cho Thiên Chúa và cho tha nhân.

4. Thánh Phao-lô nêu lên câu hỏi: “Bạn có gì mà bạn đã không nhận lãnh ?” (1 Cr 4,7). Khi đã nhìn nhận như thế thì phải yêu mến anh chị em và hiến thân cho họ. Họ càng thiếu thốn, người tín hữu phải càng khẩn cấp phục vụ họ. Thiên Chúa chẳng để cho có sự thiếu thốn, để khi đáp ứng những nhu cầu của người khác chúng ta có thể học biết cách giải thoát mình khỏi tính ích kỷ và thực thi tình yêu thương đích thực theo Tin mừng đó hay sao? Giới luật của đức Giê-su thì đã rõ ràng: “Vì nếu anh em yêu thương kẻ yêu thương mình, thì anh em nào có công chi ? Ngay cả những người thu thuế cũng chẳng làm như thế sao” (Mt 5,46). Thế gian quý trọng những mối tương quan đặt nền tảng trên lợi ích cá nhân và lợi lộc riêng tư, và điều ấy cổ võ một cái nhìn ích kỷ về cuộc đời, trong đó thường là không có chỗ cho người nghèo và người yếu kém. Mọi người, dù những kẻ ít tài nhất, phải được đón nhận và yêu thương vì chính họ, bất kể ưu điểm hay khuyết điểm của họ. Quả thế, càng bị gian nan thử thách họ càng đáng được chúng ta thực thi tình yêu thương. Đó là tình yêu mà Giáo hội đã làm chứng, qua vô vàn tổ chức, khi nhận trách nhiệm lo cho những người bệnh, người bị gạt ra bên lề, người nghèo và người bị bóc lột. Theo cách thế ấy, các kitô hữu trở nên những tông đồ của niềm hi vọng và những người xây dựng nền văn minh tình thương.

Quả là rất có ý nghĩa việc đức Giê-su nói những lời: “Anh em đã được cho không, thì cũng phải cho không như vậy” khi sai các tông đồ đi loan truyền Tin mừng cứu độ, quà tặng đầu tiên và cao quý nhất ban cho nhân loại. Đức Kitô muốn rằng Vương quốc của Ngài, đã đến gần (x. Mt 10,5ff.), cần được trải rộng nhờ những cử chỉ yêu thương nhưng không của các môn đệ. Đó là điều mà các tông đồ đã làm trong những ngày đầu của Kitô giáo, và những người đã gặp gỡ họ thấy họ là những người mang một sứ điệp lớn hơn cả chính họ. Cả trong những ngày hôm nay của chúng ta nữa, những điều thiện do các tín hữu thực hiện trở thành một dấu chỉ, và thường là một lời mời gọi hãy tin. Khi người kitô hữu đáp ứng những nhu cầu của người thân cận như người Sa-ma-ri-ta-nô nhân lành, hành động của họ không bao giờ chỉ là trợ giúp về vật chất. Nó luôn luôn và đồng thời là một lời loan báo về Vương quốc, và mặc khải ý nghĩa tròn đầy của sự sống, niềm hi vọng và tình thương.

5. Anh chị em thân mến ! Đó là cách thế chuẩn bị sống Mùa Chay này: tích cực sống quảng đại đối với những anh chị em nghèo khổ nhất ! Khi mở rộng con tim của chúng ta, chúng ta càng nhận thức sâu xa rằng quà tặng chúng ta trao ban cho kẻ khác là lời đáp trả của chúng ta đối với muôn hồng ân Thiên Chúa tiếp tục ban cho chúng ta. Chúng ta đã lãnh nhận nhưng không, hãy trao ban nhưng không !

Có thời gian nào thuận tiện hơn thời gian Mùa Chay để minh chứng về tính nhưng không này mà thế giới cần đến không? Trong chính tình yêu mà Thiên Chúa yêu thương chúng ta, có lời mời gọi hiến thân cách nhưng không cho kẻ khác. Tôi xin cám ơn mọi người trên khắp thế giới – các giáo dân, tu sĩ và linh mục – đang trao ban chứng từ này về đức ái. Ước gì được như vậy nơi mọi kitô hữu, dù sống trong bất cứ hoàn cảnh nào !

Nguyện xin Đức Trinh nữ Ma-ri-a, Mẹ của Đức Ái xinh đẹp và niềm Hi vọng, hướng dẫn và tăng sức cho chúng ta trong cuộc hành trình Mùa Chay này ! Với sự bảo đảm của lời cầu nguyện và tình thương mến của tôi, tôi sung sướng ban phép lành tông truyền cho mỗi người trong anh chị em, đặc biệt với những người ngày qua ngày dấn thân trong nhiều lãnh vực bác ái.

Vatican, ngày 4-10-2001,
Lễ thánh Phan-xi-cô Át-xi-di.
Gioan Phaolô II, Giáo hoàng