Ch�a Nhật VI Thường Ni�n - Năm C
Gr 17,5-8 / 1Cr 15,12.16-20 / Lc 6,17.20-26
Lm An Phong op : Bốn Mối Ph�c, Bốn Mối Khốn
Fr Jude Siciliano, op. : Lựa Chọn Đ�ng Tương Lai Của M�nh
Lm Giac�b� Phạm Văn Phượng op : Hạnh ph�c
Giuse H� Đ�nh Tuấn op : Ph�c cho ai c� tinh thần ngh�o kh�
Fr.Jude Sicilian�, op. : H�y Trở n�n những người được Ch�a ch�c ph�c
Lm. Đỗ V�n Lực, op. : Tin Mừng Cho Người Giầu
Bốn Mối Ph�c, Bốn Mối Khốn
Tin mừng h�m nay l� tr�nh thuật 4 mối ph�c v� 4 "mối khốn" của th�nh Luca. Th�nh Luca như c� � b�nh vực cho những người ngh�o v� những người bị �p bức. Ho�n cảnh kh� khăn của họ đ�ng cho họ được thưởng. Hơn nữa, theo lối tr�nh b�y của Cựu ước, những lời ch�c dữ thường đi đ�i với những lời ch�c l�nh. Th�nh Luca đ� sử dụng lại lối tr�nh b�y n�y : 4 lời ch�c l�nh v� 4 lời ch�c dữ. Tuy nhi�n, cần hiểu những mối "khốn" của th�nh Luca chỉ l� những lời than v�n, cảnh gi�c, lời k�u gọi th�c đẩy con người ho�n cải hơn l� những lời kết �n, l� do l� v� những lời lẽ đanh th�p đe dọa kh�ng ph� hợp với sự dịu d�ng, l�ng nh�n �i của một người y sĩ như th�nh Luca.
Con người lu�n đi t�m kiếm hạnh ph�c. Hạnh ph�c đ�ch thực chỉ c� được ở cuối h�nh tr�nh t�m kiếm lao nhọc n�y. Hạnh ph�c l�m cho đ�i mắt rạng ngời, tiếng cười d�n d� v� th�i độ "an nhi�n tự tại". Những "người ngh�o kh�..., người b�y giờ đ�i kh�t..., người b�y giờ kh�c l�c..., người bị th� gh�t, trục xuất v� phỉ b�ng v� Con Người" l� những người được Thi�n Ch�a ban cho hạnh ph�c. Đức Gi�su củng cố, an ủi họ, v� Thi�n Ch�a lu�n chăm s�c người ngh�o v� người bị �p bức nếu họ đặt niềm hy vọng nơi Người. Lịch sử Cựu ước l� một bằng chứng h�ng hồn của sự chăm s�c n�y, Người chăm s�c d�n Người khi họ bị n� lệ tr�n đất Ai cập, khi họ bị đi lưu đ�y tại Babilon v� trong mọi ho�n cảnh họ gặp kh� khăn. Vị Thi�n Ch�a chăm s�c n�y lu�n hiện diện v� đồng cảm với d�n Người.
Hơn nữa, những người ngh�o ở đ�y kh�ng phải l� những người t�ng quẫn, thất học... c�i ngh�o vật chất, nhưng l� t�nh trạng những người "c� �t, thấy m�nh thiếu" v� lu�n phải tin tưởng v�o sự quan ph�ng của Thi�n Ch�a. Họ l� những người "được nghe Tin mừng". Đức Gi�su ch�nh l� Tin mừng đ�. Những người ngh�o n�y kinh nghiệm sự tạm bợ của đời sống, của vật chất, họ � thức rằng c� một đời sống kh�c l� phần thưởng cho cơn đ�i kh�t hạnh ph�c của họ. Thi�n Ch�a - Đấng lu�n chăm s�c người ngh�o, người đ�i kh�t, người kh�c l�c - sẽ ban cho họ tự do v� b�nh an của người con c�i Ch�a.
Những người bị b�ch hại v� niềm tin của m�nh, v� Con Người sẽ được Thi�n Ch�a l� phần thưởng. Họ l� những người chịu đau khổ bất c�ng, chịu thiệt th�i kh�ng ch�nh đ�ng, nhưng họ kh�ng thiếu niềm vui v� b�nh an trong suốt thời gian họ chịu đau khổ. Bằng chứng l� c�c vị Tử đạo đ� h�n hoan khi tiến ra ph�p trường, c�u h�t ngợi khen ch�c tụng vẫn nở tr�n m�i họ.
Bốn mối khốn d�nh cho những người "gi�u c�, no n� đầy đủ, hiện đang vui cười, được mọi người ca tụng" dường như l� những lời cảnh tỉnh, nhằm khơi dậy một � thức chia sẻ, b�c �i, bởi lẽ đ� l� những người "được cuộc đời ưu đ�i hơn". Đức Gi�su lu�n tỏ l�ng nh�n �i đối với tất cả mọi loại người. Người l� vị Thi�n Ch�a hằng chăm s�c con người.
Để trở th�nh những m�n đệ đ�ch thực của Đức Gi�su, c� lẽ ch�ng ta phải lắng nghe những lời ch�c ph�c v� ch�c dữ n�y, đồng thời �p dụng v�o đời sống của ch�nh m�nh. C� lẽ ch�ng ta cần thường xuy�n xem x�t đ�u l� những gi� trị thực sự đem lại b�nh an v� hạnh ph�c. Những mối ph�c v� những mối khốn, l� những lời nhắc nhở, cảnh tỉnh để ch�ng ta c� được hạnh ph�c đ�ch thực, v� chỉ một m�nhThi�n Ch�a mới mang lại cho ch�ng ta hạnh ph�c đ�.
Lạy Ch�a,
Xin Ng�i th�o gỡ những mối d�y r�ng buộc ch�ng con,
d�y chằng chịt của l�ng th�m muốn, săn t�m lạc th�,
d�y ghim v�o những c�i h�o huyền v� của cải xa hoa,
đ� to�n l� những thứ m� một ng�y kia con sẽ mất hết th�i.
Lạy Ch�a,
xin gi�p ch�ng con trở th�nh những người ngh�o,
kh�ng l�m ra vẻ ta đ�y mẫu mực,
kh�ng đi t�m c�ch thương lượng ngấm ngầm.
Xin cho ch�ng con
biết c�ch ly với cả những � kiến của ch�ng con.
Xin cho ch�ng con được tự do, kh�ng bị th�i quen giữ lại.
Như thế th� ch�ng con mới c� thể
hết l�ng chăm ch� đến người kh�c được,
như thế th� ch�ng con mới c� thể
nhẹ nh�m hưởng trọn niềm vui của Nước Ch�a.
LỰA CHỌN Đ�NG TƯƠNG LAI CỦA M�NH
(Lc 6,17-26)
Thưa qu� vị, Tạp ch� Chủ Nhật Thời B�o (số 14/01/01) đăng b�i của t�c giả Natalie Angier. C� b�nh vực th�i độ v� thần của m�nh. Theo thống k� th� nước Hoa Kỳ c� tới 92-97% d�n ch�ng c� niềm tin t�n gi�o v� thực h�nh niềm tin đ�. 80% tin c� đời sống sau khi chết. Nhưng c�c nước kh�c th� kh�ng đ�ng như vậy, th� dụ Ph�p, Đan Mạch, Thuỵ Sĩ, �o, Anh, H� Lan,� chỉ từ 40-70% tin sự sống �c� lẽ� kh�ng tồn tại sau c�i chết. Kết luận c� n�i : �T�i tin rằng vũ trụ n�y tu�n theo luật vật l�. Một số đ� được biết, số kh�c chưa, nhưng nếu ch�ng chưa được biết đến th� do tr� kh�n ch�ng ta ph�t xuất từ tr�i đất b� nhỏ, n�n bị hạn chế. T�i tin rằng thế giới như ch�ng ta thấy trước mắt, đ� được định h�nh một c�ch b� nhiệm, xin tạm gọi l� si�u việt, do b�n tay của Biến Ho� Tự Nhi�n c� chọn lọc�.
B�i của c� Angier thực sự th�ch thức c�c t�n hữu. Để l�m cho quan điểm của m�nh vững chắc hơn, c� tr�ch t�c giả Michael Cromarte : �C�c dữ liệu điều tra chỉ ra rằng phần lớn tin Thi�n Ch�a, nhưng khi đi v�o chiều s�u th� niềm tin đ� rỗng tuếch. Nhiều người xưng m�nh l� t�n đồ Thi�n Ch�a gi�o, nhưng khi hỏi c� biết ai l� t�c giả B�i Giảng Tr�n N�i th� đa số trả lời kh�ng. C� Angier điều tra giới sinh vi�n th� thấy họ d� v� thần hay t�n hữu, đều gian lận như nhau trong c�c kỳ thi. C�ng t�nh nguyện như nhau l�m việc gi�p đỡ bệnh nh�n, người gi� cả, khuyết tật trong bệnh viện. C� đưa ra nhận x�t chung : �Vấn đề cần b�n c�i l� t�n gi�o c� đủ khả năng l�m cho ai đ� th�nh người tốt, trong trường hợp định mệnh bắt họ xấu hay tầm thường.
Thật ra, tin v�o Thi�n Ch�a, sự trỗi dậy của Đức Kit� từ c�i chết, sự sống lại tương lai v� hạnh kiểm con người phải đan kết với nhau. Điều nọ l� hậu quả của điều kia, kh�ng t�ch rời được. Ch�ng ta h�y nghe th�nh Phaol� l� giải trong b�i đọc 1, khi ng�i viết cho t�n hữu th�nh C�rint� c� th�n nh�n đ� chết trước khi được thấy Đức Kit� trở lại. Số phận của họ sẽ ra sao l�c Ch�a xuất hiện? Họ đ� từng kh�t khao gi�y ph�t ấy. Họ sẽ m�i m�i bị ch�n v�i kh�ng được xem thấy Ch�a của m�nh, Đấng họ hằng hy vọng? Th�nh Phaol� đưa ra Ch�a Kit� Phục Sinh l� nền tảng cho sự sống lại tương lai của nh�n loại : �Nếu Đức Kit� kh�ng trỗi dậy th� lời rao giảng của ch�ng t�i trống rỗng v� cả đức tin của anh em cũng trống rỗng�. Thế ra ch�ng t�i l� những nh�n chứng giả hiệu của Thi�n Ch�a v� đ� chống lại Thi�n Ch�a m� l�m chứng rằng Người đ� cho Đức Kit� trỗi dậy, trong khi Người đ� kh�ng cho Đức Kit� trỗi dậy, nếu kẻ thật kẻ chết kh�ng trỗi dậy. V� nếu kẻ chết kh�ng trỗi dậy th� Đức Kit� đ� kh�ng trỗi dậy. M� nếu Đức Kit� kh�ng trỗi dậy th� l�ng tin của anh em thật h�o huyền v� anh em vẫn c�n sống trong tội lỗi của m�nh� (15,13-17). Như thế, theo th�nh Phaol�, chối bỏ Ch�a Phục Sinh l� chối bỏ sự sống lại của lo�i người trong tương lai, chẳng c� nhập thể, chẳng c� cứu chuộc, chẳng c� hy vọng, chẳng c� mục ti�u của cuộc lữ h�nh trần gian, tất cả đức tin l� con số kh�ng trống rỗng.
Tuy nhi�n, tin v�o sự sống lại tương lai phải c� dấu ấn tr�n cuộc đời mỗi t�n hữu. N� phải thay đổi trong nếp sống ch�ng ta v� ch�ng ta phải phản �nh niềm tin đ� v�o c�c sinh hoạt h�ng ng�y. Hiện thời n� l� sự phục sinh t�m linh của nh�n loại v� b�o trước Ch�a sẽ ngự đến. Ch�a Kit� của đức tin cũng l� Ch�a Kit� của lịch sử. Việc Ng�i sống lại vừa l� biến cố vật l� vừa l� một mầu nhiệm. Ch�ng ta phải sống trong cả hai thực tại đ� dưới sự hướng dẫn của Ch�a Th�nh Thần. Chẳng phải biết ai l� t�c giả B�i Giảng Tr�n N�i hay thuộc l�ng gi�o l� l� bằng chứng của một t�n hữu tốt nhưng l� nếp sống của m�nh. Người t�n hữu kh�ng thể được lượng gi� bằng những con số thăm d�, hoặc tan biến v�o đ�m đ�ng tổng qu�t với những t�nh tốt v� nết xấu. Họ l� những kẻ chia sẻ cuộc đời Ch�a Cứu Thế, c�i chết v� phục sinh của Ng�i.
Trong thế giới của Ch�a Gi�su, hầu hết mọi người đều l� kẻ kh� ngh�o, hoặc vật chất hoặc t�m linh, Ng�i ch�c ph�c cho kẻ thanh bần vật chất v� họ l� kẻ gi�u c� về t�m linh. Ngược lại, Ng�i nguyền rủa hạng trọc ph� v� ngh�o trong t�m hồn. Một người gi�u vật chất l� kẻ c� đủ quyền b�nh b�c lột người kh�c, thường thường l� vậy, v� tr�n b�nh diện to�n cầu cũng đ�ng như thế. Những nước h�ng mạnh l� những quốc gia đi khai th�c những nước chậm tiến bằng trăm phương ngh�n kế. Khi đ� bị �p bức, b�c lột người ngh�o v� phương tự vệ, đơn giản v� thiếu quyền lực. Tệ hơn nữa, theo t�c giả John Pitch (the cultural world of Jesus) ở v�ng cận đ�ng thời Ch�a Gi�su, người gi�u thường khinh miệt kẻ ngh�o h�n, coi họ như s�c vật: m�o, ch�, lừa, ngựa� trong khi đ� danh dự l� t�i sản qu� b�u nhất của một người sống giữa x� hội.
Cho n�n Ph�c �m Luca h�m nay n�i l�n nội dung to lớn. Thực sự n� l� bản t�m lược Tin Mừng. Th�nh nh�n thuật lại : �Một h�m Đức Gi�su từ tr�n n�i xuống c�ng nh�m mười hai, Ng�i dừng lại ở một chỗ đất bằng� nghĩa l� Ng�i kh�ng khinh thị đ�m đ�ng, Ng�i tr� trộn với họ, l�m th�nh vi�n trong họ. Kh�c với th�i độ của c�c kinh sư giảng dạy d�n ch�ng từ tr�n cao, to� Maisen. Ng�i đứng giữa họ, nghe họ n�i, cảm thấy những b�n tay, g�t ch�n chạm tới m�nh. Gi�o l� của Ng�i cũng kh�ng b� nhiệm, cao si�u, vượt qu� tầm hiểu biết của họ. Nhưng vừa tr� kh�n mọi người, tức l� những điều họ ao ước được nghe: �Ph�c cho anh em ngh�o kh�, đ�i kh�t, kh�c than, bị b�ch hại. Thi�n Ch�a đ� nh�n, đ� nghe, đ� hiểu thấu nỗi thống khổ của anh em. Ng�i t�n trọng anh em��
Thi�n Ch�a l� nguồn mạch đ�ch thực của mọi danh dự. Nếu Ng�i ban vinh dự cho ai, người ta kh�ng thể chối bỏ hoặc cướp đi. Như vậy Ch�a Gi�su thực chất ban Tin Mừng cho những linh hồn đang cần danh dự, tức l� những kẻ thấp h�n của thế giới. Trước ti�n họ được nghe Ng�i loan b�o, sau đ� bổn phận đ�p trả. Ch�ng ta được nghe sứ điệp Thi�n Ch�a ch�c ph�c, sứ điệp n�y Ng�i ban nhưng kh�ng, cho n�n kh�ng ai c� quyền chiếm hữu cho m�nh, nhưng ho�n to�n bởi lượng hải h� của Ng�i. Cũng chẳng ai c� danh nghĩa hoặc c�ng trạng g� kẻo l�n m�y l�n mặt. Tất cả đều l� kẻ thụ ơn, được hưởng �n huệ do c�ng nghiệp của Ch�a Gi�su. Tiếp theo l� đ�p ứng về ph�a nh�n loại. B� quyết để hiểu ơn l�nh của Thi�n Ch�a l� mệnh đề m� tả ch�n dung của kẻ thụ ơn: �đ�i khổ v� kh�c l�c�. Họ l� những kẻ bị bạo lực ức hiếp v� ch� đạp. Đ�y cũng l� ch�n dung của những người đấu tranh cho nh�n phẩm trong truyền thống c�c ti�n tri. Như vậy lời ch�c ph�c của Ch�a Gi�su cũng hiểu được cho những người hoạt động chống bất c�ng x� hội, băng b� những vết thương do người kh�c g�y n�n: Chiến tranh, khủng bố, dịch hoạ,� N� l� giải ph�p hữu hiệu mang t�nh c�nh chung v� thi�n sai. Hạnh ph�c chỉ c� thực hiện khi kh�ng c�n cường quyền v� �p bức. Mọi người sống trong nh�n phẩm, được t�n trọng, y�u thương v� b�nh an.
Nhưng tr�n thực tế, �t người tin ở sứ điệp của Ch�a Gi�su. N� tr�i ngược với ước vọng của nh�n loại: �Ph�c cho những ai c� tinh thần ngh�o kh�. Th�nh Matth�u phải chỉnh như vậy, nhưng ở đ�y th�nh Luca chỉ n�i đơn giản: �Ph�c cho anh em l� những kẻ b�y giờ đang phải đ�i, phải kh�c� kh�ng th�m bớt chi hơn nữa. Mong ước của lo�i người l� t�m kiếm gi�u sang ph� qu�. Kh�ng ai đi t�m sự ngh�o kh�, ngay cả những t�m hồn khấn ba lời khuy�n Ph�c �m, thậm ch� c�n coi l� kh�ng tưởng. Chiều n�o cũng nghe quảng c�o mở xổ số. Ở nước Mỹ, l� tr�ng độc đắc khoảng 10 triệu USD, một số tiền hấp dẫn với đa số d�n trung b�nh. Cờ bạc nở rộ khắp nơi, mặc d� bất hợp ph�p. Ở đ�u người ta kh�ng được tổ chức tr�n đất liền, th� ch�o thuyền ra khơi, chỗ hải phận quốc tế, tha hồ s�t phạt nhau đ�m ng�y. Chẳng ai coi ngh�o l� một c�i ph�c. Tuy nhi�n lương thiện m� n�i, gi�u sang chưa phải l� hạnh ph�c thật. Nhiều cuộc đời đổ vỡ v� thảm kịch tiền bạc. Theo Tin Mừng tiền bạc l� đối thủ kỳ cựu của Thi�n Ch�a. N� ph� đổ nhiều tổ chức, nhiều linh hồn đạo đức, cho n�n Ch�a Gi�su c� lần đ� cảnh b�o : �C�c con kh�ng thể l�m t�i hai chủ được� tức tiền bạc v� Thi�n Ch�a. Nếu ch�ng ta ki�n nhẫn theo d�i những người tr�ng số lớn sẽ thấy số phận họ ra sao sau cuộc may mắn đ�. Ch�a Gi�su kh�ng tuy�n bố ph�c cho sự ngh�o kh�, Ng�i chỉ n�i: Ph�c cho anh em l� những kẻ kh� ngh�o. Trong l�c n�i, Ng�i ngước mắt nh�n c�c m�n đệ, dạy bảo họ về nếp sống mới, nếp sống Tin Mừng, thanh bạch, tự do, tho�t khỏi mọi r�ng buộc, để sống trong Nước Ch�a, để c� tương quan ho�n to�n mới, bất vụ lợi với Thi�n Ch�a. Những người m�n đệ ngh�o kh� n�y dễ d�ng chấp nhận sứ điệp của Ng�i. Sẵn s�ng đi theo Ng�i. Trong dụ ng�n người thanh ni�n gi�u c�, ch�ng ta thấy r� r�ng th�i độ của người gi�u đối với Thi�n Ch�a v� Đức Kit�. Đ�ng ra, người ngh�o mới hiểu được gi� trị thực của sự sống, họ vật lộn để sống cho n�n họ thấy sống l� qu�. C�n kẻ gi�u c� chỉ biết hưởng thụ, ngo�i ra coi thường mọi sự. Cho n�n ngh�o mới nhiều khả năng tu�n theo đường lối kh�c thường Ch�a Gi�su chỉ dạy. Một lần nữa ch�ng ta nghe Lời Ch�a tuy�n bố: �Ph�c cho anh em l� những kẻ ngh�o kh�, đ�i kh�t, kh�c than v� bị b�ch hại v� danh Thầy�, ch�ng ta sẽ thấy �m hưởng t�ch cực, tr�n trề hy vọng của n� trong thẳm s�u c�i l�ng. Ch�ng ta chẳng cần thắng xổ số để được gi�u c�, ch�ng ta đ� ph� qu� trong tương giao l�nh th�nh với Đức Ch�a Trời.
Do đ�, �bốn c�i ph�c v� bốn c�i khốn� của Ch�a Gi�su n�u r� linh hồn hướng về Thi�n Ch�a hay thế gian. Tin Mừng chủ yếu k�u gọi ch�ng ta dấn th�n theo Ch�a to�n diện, kh�ng phải nửa vời. Ngo�i miệng theo Ch�a nhưng l�ng dạ th� tham lam gi�u sang. Trong c�c Ph�c �m, th�nh Luca quyết liệt hơn cả về sự ngược đời của Tin Mừng. Th�nh nh�n l�m cho t�m tr� ch�ng ta đảo lộn. C�c gi� trị th�ng thường của con người bị đặt xuống cấp dưới v� những chi con người xa l�nh th� được t�n trọng ở cấp tr�n. Trong �nh s�ng của đoạn Tin Mừng h�m nay, mọi sự được nh�n từ một viễn ảnh kh�c. Ch�ng ta phải đối diện với một thực tại mới: Lượng định xem m�nh đ� sống ra sao? Thi�n hạ thế n�o ? Họ ấp ủ những điều g� ? Th�i độ của m�nh đối với sự vui thoả thế gian ? Điều chi thực sự c� gi� trị ? Điều chi m�nh coi l� thực tiễn ? Dưới con mắt đức tin được Ph�c �m soi s�ng, nhiều gi� trị ch�ng ta qu� trọng th� lại l� thảm hoạ cho đời sống thi�ng li�ng. Những ti�u chuẩn ch�ng ta coi l� đ�ng mơ ước th� Ph�c �m th�ch thức, gọi những kẻ ngh�o h�n, đ�i khổ, than kh�c l� c� phước. Những kẻ đầy đủ, gi�u c�, vui cười l� bất hạnh. Đ�ng l� nghịch l�. Nhưng dưới nghịch l� l� sự thật vĩnh hằng. Tin tưởng v�o bất cứ c�i g� kh�c ngo�i Thi�n Ch�a, hy vọng v�o bất cứ ai kh�c ngo�i Ch�a Gi�su l� b�o trước một tương lai thảm khốc.
Cho n�n ti�n tri Gi�r�mia trong b�i đọc 1 viết: �Đ�ng nguyền rủa thay kẻ tin ở người đời, lấy sức ph�m nh�n l�m nơi nương tựa v� l�ng dạ xa rời Đức Ch�a�. Giữa những khốn khổ, nhục nh�, khước từ của thế gian, người t�n hữu được Thi�n Ch�a ban th�m sức mạnh, như th�nh Phaol� nhắc nhở, bởi l�ng họ tin v�o Đấng Phục Sinh : �Nếu ch�ng ta hy vọng v�o Đức Kit� chỉ v� đời n�y m� th�i, ch�ng ta l� những kẻ đ�ng thương hơn hết mọi người. Nhưng kh�ng phải thế ! Đức Kit� đ� trỗi dậy từ c�i chết, mở đường cho những ai đ� an giấc ng�n thu�. Xin cho mọi t�n hữu lu�n chọn lựa đ�ng tương lai của m�nh. Amen. Fr Jude Siciliano, OP.
PH�C HỌA TẠI TRỜI.
Lc 6,17.20-26
Ph�c họa vẫn hằng theo đuổi con người. N�i kh�c cuộc đời chỉ l� cuộc chơi h� tim giữa ph�c v� họa. L�m c�ch n�o tr�nh họa v� hưởng ph�c ? C�i nh�n rất thực tế của Đức Gi�su xo�y tận v�o th�n phận người ngh�o v� những người khốn c�ng trong x� hội. C�i nh�n đ� đ� đảo lộn mọi toan t�nh con người v� vẽ n�n một cảnh bồng lai ngay giữa những khốn c�ng trần thế.
NGỔN NGANG TRĂM MỐI.
Đức Gi�su đ� chọn sinh ra trong một x� hội đẫy dẫy bất c�ng. Những tệ nạn x� hội như ngh�o đ�i, trộm cướp, giết người, đĩ điếm. Bị đặt ra ngo�i lề x� hội l� những người phong c�i, bị bỏ rơi, khinh bỉ, �p bức. X� hội đời n�o cũng c� những c�i nh�n đ�ng khung những người như thế v�o số phận hẩm hiu.
Nhưng Đức Gi�su th� kh�c. Người c� một c�i nh�n rất tr�n trọng v� tr�u mến đối với những người đau khổ đ�. C�i nh�n đ� kh�ng ph�t xuất từ một l�ng thương hại của những người gi�u c� hay quyền lực. V� ch�nh Người cũng l� một người ngh�o, từng sống một đời tầm thường trong một đất nước mất chủ quyền v� giữa một d�n tộc bị �p bức. Người thấy r� những nguy hiểm của những người gi�u c� v� quyền lực. Bởi đ�, Người mới l�n tiếng : �Ph�c cho anh em l� những người ngh�o kh�.� (Lc 6:20) Người ngh�o trước ti�n l� những người bị b�c lột về kinh tế. Nhưng cũng được xếp v�o hạng ngh�o những người bị mất hết quyền căn bản về ch�nh trị, văn h�a hay t�n gi�o, những nạn nh�n của nạn kỳ thị nam nữ hay chủng tộc. Chắc chắn khi l�n tiếng như thế, Đức Gi�su kh�ng c� � mị d�n. Nhưng l�m thế n�o Người c� thể thấy được hạnh ph�c lớn lao nơi những con người xấu số đ� ?
C�i nh�n của Đức Gi�su s�u xa hơn mức b�nh thường. S�u hơn v� Người thấy Thi�n Ch�a đang ngự trị t�m hồn con người. Xa hơn v� Người tin niềm hi vọng của những người ngh�o c� cơ sở vững chắc nơi Thi�n Ch�a. Niềm hi vọng đ� kh�ng phải chỉ đạt được trong tương lai để người Kit� hữu khỏi phải tranh đấu chống lại những cơ chế bất c�ng. Nhưng ngay từ b�y giờ niềm hi vọng đ� phải l� nguồn động lực cho những ai tin tưởng nơi Đức Kit�. V� �Nước Thi�n Ch�a l� sự c�ng ch�nh, b�nh an v� hoan lạc trong Th�nh Thần.� (Rm 14:17) Muốn x�y dựng Nước Thi�n Ch�a m� kh�ng hoạt động t�ch cực chống lại bất c�ng, đ� l� tự m�u thuẫn. Bởi thế, hạnh ph�c tương lai t�y thuộc nỗ lực h�m nay l�m cho người anh em ngh�o khổ được hạnh ph�c. Thi�n Ch�a kh�ng muốn trở th�nh một thứ b�nh phong cho người ta lẩn tr�nh tr�ch nhiệm đối với anh em đồng loại.
Thực tế, nếu v� hoạt động t�ch cực cho hạnh ph�c tha nh�n v� sự c�ng ch�nh của Nước Thi�n Ch�a m� bị b�ch hại, Kit� hữu kh�ng được ph�p t�m sự an ủi nơi người đời. Th�nh Kinh cảnh c�o : �Đ�ng nguyền rủa thay kẻ tin ở người đời, lấy sức ph�m nh�n l�m nơi nương tựa, v� l�ng dạ xa rời Đức Ch�a.� (Gr 17:5) Tr�i lại, c�ng bị b�ch hại, họ c�ng �vui mừng nhảy m�a, v� n�y đ�y phần thưởng d�nh cho anh em ở tr�n trời thật lớn lao.� (Lc 6:23) Ch�nh Đức Gi�su đ� l� nạn nh�n của những cơ chế bất c�ng. Người đ� bị giết v� sứ điệp của Người l�m suy giảm quyền lực của những người cầm quyền thời đ�. Cuộc đời của Người l� một bể nước mắt. Nhưng Người vẫn c�ng bố Tin Mừng v� những mối ph�c cho những ai đồng cảnh ngộ với Người. Đ� l� l� do tại sao d�n ch�ng tuốn đến với Người. Người n�i l�n được kh�t vọng s�u xa của t�m hồn họ. Kh�ng chia sẻ c�ng cảnh ngộ với họ, Đức Gi�su kh�ng thể diễn tả v� ph�ng l�n những h�nh ảnh v� niềm hi vọng lớn lao đ�. Hơn nữa, ch�nh Người trở th�nh niềm hi vọng cho những ai đặt hết niềm tin tưởng nơi Người. V� �Đức Kit� đ� trỗi dậy từ c�i chết.� (1 Cr 15:20) Người trở th�nh ti�u chuẩn để ph�n biệt ph�c họa cho cuộc đời. Từ đ�, người ta mới thấy r� tiền bạc, của cải, th� vui v� danh vọng l� những thứ c� thể g�y nguy hiểm v� trở th�nh mối họa cho những người chiếm hữu. Thực tế, nhiều người đ� mắc v�o v�ng c�ng khốn đ�. Cuối c�ng chẳng biết ai l� người hạnh ph�c tr�n c�i đời n�y ?! Đức Gi�su tỏ ra �i ngại trước những người đang mắc v�ng kiềm tỏa đ�. Người mạnh mẽ k�u gọi mọi người hối cải bằng những lời ngăm đe : �Khốn cho ... � (Lc 6:24-26), chứ kh�ng phải nguyền rủa. Chắc hẳn những ngăm đe đ� cũng đ�nh thức nhiều người !
�NH S�NG CỨU ĐỘ.
Vấn đề kh�ng phải l� gi�u ngh�o. Nhưng đ�u l� hạnh ph�c ? Dưới �nh s�ng cứu độ, con người c� thể ph�n biệt r� r�ng �ph�c họa tại trời�. Với niềm tin, con người c� thể l�m được mọi sự. Quả thế, Đức Gi�su quả quyết : �c�i g� cũng c� thể, đối với người c� l�ng tin.� (Mc 9:23) Vượt qua những th�ch đố của cuộc đời ngh�o kh�, đ�i kh�t, sầu khổ kh�ng phải l� chuyện kh� lắm đối với những người c� l�ng tin. Đ�ng hơn, trong niềm tin v�o Thi�n Ch�a, Kit� hữu nhận thấy �Thi�n Ch�a l�m cho mọi sự đều sinh �ch cho những ai y�u mến Người.� (Rm 8:28)
Thế giới h�m nay c�n biết bao vấn đễ chưa giải quyết được chỉ v� Kit� hữu thiếu niềm tin. Nếu c� l�ng tin thực sự, họ kh�ng thể đặt m�nh ngo�i cuộc. T�m lại, họ l� những người phải nhập cuộc, sẵn s�ng cho người kh�c phiền đến m�nh. Kh�ng ai c� thể l�n thi�n đ�ng một m�nh. Bởi đ�, một c�ch hay nhất lo hạnh ph�c của m�nh l� bắt tay lo cho hạnh ph�c tha nh�n. N�i kh�c, Kit� hữu đ�ch thực phải li�n đới v� hợp t�c với mọi người thiện ch� để x�y dựng hạnh ph�c cho đồng loại. Đứng trước những cơ chế bất c�ng, kh�ng phản ứng tức l� đồng l�a. Hạnh ph�c Đức Gi�su hứa cho những ai ngh�o kh�, đ�i kh�t v� kh�c l�c kh�ng phải đợi tới đời sau mới thực hiện. Ngay từ b�y giờ, Kit� hữu phải thấy được chiều k�ch thực tế của Tin Mừng để mau mắn bắt tay v�o c�ng cuộc chống đối mọi h�nh thức bất c�ng. C�ng lo hạnh ph�c tha nh�n, c�ng bảo đảm hạnh ph�c tương lai, v� �phần thưởng danh cho anh em ở tr�n trời thật lớn lao.� (Lc 6:23)
M�a Xu�n Của Lịch Sử
Lc 6,17-26
Đức Gi�su, người mở đầu m�a xu�n mới
�Ph�c cho anh em l� những kẻ ngh�o kh�!�� �Khốn cho c�c người, hỡi những kẻ b�y giờ đang được no n� !�
Điều đ�ng lưu � ở đ�y l� thể thức trực tiếp, c� t�nh c�ch c� vị. Đức Gi�su ngỏ lời với c�c th�nh giả đang đứng v�y quanh Người. Người th�ng b�o cho họ một sứ điệp cốt yếu v� họ cảm thấy lời Người đầy th�n t�nh nhưng cũng rất quyết liệt.
Những người đang nghe Đức Gi�su giảng l� ai? Theo Th�nh Luca, họ l� �đ�ng đảo m�n đệ, v� đo�n lũ d�n ch�ng�. Trong đ�m đ�ng n�y, hẳn l� c� những người đ� hơn một lần nghe Đức Gi�su giảng, c� những kẻ đến nghe lần đầu ti�n; ngo�i ra, c�n c� những kẻ t� m�, những kẻ ngao du đ�y đ� v� t�nh cờ c� mặt. Đ�m đ�ng ấy l� một h�nh ảnh về Hội Th�nh. Trong cộng đo�n lu�n c� những loại người kh�c biệt nhau. C� những người đến với cộng đo�n v� l�ng y�u mến, người kh�c v� sợ kỷ luật, người kh�c nữa v� t� m� Như vậy, đ�m th�nh giả c� mặt tại b�i đất bằng đang nghe Đức Gi�su giảng ch�nh l� h�nh ảnh biểu tượng về những cộng đo�n được qui tụ sau n�y.
Qua đ�m th�nh giả n�y, Đức Gi�su ngỏ lời với cả Hội Th�nh rộng lớn, với mọi cộng đo�n v� với mỗi người. Tất cả đều bị tra hỏi c�ch trực tiếp, bị đặt trước một điều rất hiển nhi�n, nhưng lại kh� m� định nghĩa : mối ph�c, hạnh ph�c, ph�c l�nh. Những lời ch�c dữ ở phần sau c�ng l�m s�ng tỏ v� củng cố t�nh c�ch hiển nhi�n n�y : Khốn cho c�c ngươi l� những kẻ đang được no n�, đang được vui cười v� đang được ca tụng.
T�c giả Tin Mừng thứ ba vốn l� người ủng hộ th�i độ đầy t�nh thương x�t v� ưu �i của Thi�n Ch�a đối với lo�i người. Ở đ�y, �ng diễn tả sự đau đớn v� nỗi buồn của Đức Gi�su trước việc sử dụng cuộc sống c�ch hoang ph� v� th�i độ cứng l�ng. Ng�i Lời ch�nh l� Vị Mục Tử nh�n l�nh. Người mục tử ấy vui mừng v� đ�n chi�n của m�nh v� cảm thấy đau l�ng khi nh�n thấy thảm họa c�c con chi�n bị tản m�c.
Trong tr�nh thuật Tin Mừng n�y, Đức Gi�su tỏ ra ch�nh Người l� ng�n sứ, một ng�n sứ c� phẩm chất đặc biệt v� rất mực cao cả. Người ho�n to�n vượt tr�n c�c ng�n sứ thời Cựu Ước khi b�y tỏ uy quyền tuyệt đối của Người, Người l� M�-s� mới xuất hiện trước to�n d�n, trong tay kh�ng c� bia đ�, cũng kh�ng c� khung cảnh long trọng b�n ngo�i. Người ph�c họa Con Người Mới theo Kinh Th�nh, qua một v�i từ cốt yếu : t�m hồn, ngh�o kh�, c�ng ch�nh, đau khổ, nước mắt.
Cuối c�ng, n�n để � đến mối li�n hệ giữa b�i giảng n�y của Đức Gi�su v� b�i ca của Đức Trinh Nữ. Mẹ l� người đầu ti�n được sinh ra trong �n sủng, l� tạo vật trước hết được Th�nh Thần l�m cho n�n phong ph�, l� ng�n sứ đầu ti�n của giao ước mới. Ch�nh Mẹ đ� đem lại cho Hội th�nh dấu hiệu về niềm vui: �Linh hồn t�i ngợi khen Đức Ch�a.�
Mỗi ho�n cảnh l� một cơ hội
�Ph�c cho anh em l� những kẻ b�y giờ đang phải đ�i, đang phải kh�c !�. Đức Gi�su n�i những lời n�y với những kẻ đang sống m� kh�ng c� cuộc đời. Người mời gọi họ hiểu những t�nh trạng n�y theo một c�ch thức mới: ch�ng l� những cơ hội đem lại ơn giải tho�t trong đ� người ta c� thể nhận ra hoạt động của Thi�n Ch�a đang đến, Thi�n Ch�a cứu độ. Đau khổ, tủi nhục, bức b�ch c� thể l� những cơ hội để s�m hối v� l� những điểm khởi h�nh cho niềm hy vọng hướng tới một thực tại kh�c.
Ngược lại, khốn cho những kẻ gi�u c�, những kẻ đang được no n�, những kẻ đang vui cười. Đức Gi�su b�o trước cho họ biết rằng: điều đang l�m cho họ thỏa m�n lại l� điều kh�ng chắc chắn. T�nh trạng đầy đủ l�m cho con người đ�ng k�n với ch�nh m�nh, thỏa m�n với những g� đang c�, v� qu�n đi rằng họ đang chuẩn bị cho m�nh một tương lai đầy u tối v� đớn đau. Ch�nh th�i độ thỏa m�n n�y ngăn cản họ mở l�ng ra trước Tin Mừng, trước lời loan b�o về một thế giới mới.
Như thế, những lời của Đức Gi�su l�m thay đổi những gi� tri, những ph�n đo�n quen tuộc cũng như sự kh�n ngoan của lo�i người. Tin Mừng ph� ph�n con người tự đ�ng k�n nơi ch�nh m�nh : những người n�y kh�ng hiểu rằng bao l�u họ coi những điều m�nh đang c� l� một bảo đảm an to�n, l�c ấy họ đang kết �n ch�nh m�nh.
Thật ra, người ngh�o, người bị b�ch hại hay bị �p bức c� thể cũng thất vọng, v� c�c mối ph�c kh�ng phải l� một đảm bảo tự động được ban cho một lớp người n�o đ�. D� t�nh trạng sống c� thế n�o chăng nữa, th� điều c� gi� trị v� cần thiết vẫn l� khả năng mở ra trước lời mời gọi của Nước Thi�n Ch�a. Đ� l� d�m chấp nhận đi đến b�n kia, thay v� kh�p k�n m�nh trong hiện tại v� từ chối tiến bước. Do đ�, người ta kh�ng thể dựa v�o những lời của Đức Gi�su để ph�n loại c�c c� nh�n hay nh�m người. Đến ng�y chung thẩm, mỗi người sẽ bị ph�n x�t về to�n bộ cuộc sống của m�nh. Tuy nhi�n, bất th�nh l�nh, ch�nh cuộc sống n�y c� thể được đổi mới nhờ lời của Thi�n Ch�a: lời đến ph� vỡ th�i độ tự m�n đang ngự trị trong con người.
Vậy, c�c mối ph�c cũng như những lời nguyền rủa kh�ng hẳn l� một bảo đảm hay một lời kết �n. Tr�i lại, đ� l� một lời mời gọi mỗi người lu�n sử dụng ho�n cảnh sống để s�m hối v� mở l�ng ra với Tin Mừng. Chỉ c� những ai d�m tho�t ra khỏi m�nh mới xứng đ�ng với Nước Thi�n Ch�a.
Hạnh ph�c đang c� mặt
Khi đọc lại tr�nh thuật Tin Mừng n�y, ch�ng ta nhận thấy th�nh Luca c� một nh�n quan rất mới mẻ. Người ngh�o, người đ�i kh�t, người đang kh�c l�c� th� được mời gọi h�y vui l�n v� nhất l� h�y sống tốt l�nh. Người gi�u c�, người đang được no n� th� được nhắc nhở l� h�y coi chừng, h�y sửa lại c�ch sống.
Đ� ch�nh l� v� Thi�n Ch�a quyết định cứu độ con người, cứu độ c�ch nhưng kh�ng. Tuy nhi�n, điều n�y kh�ng c� nghĩa l� con người kh�ng phải l�m g� cả: ngay từ b�y giờ, mỗi người đều phải trả gi�. Hạnh ph�c cũng tựa như những cuộc viếng thăm, nếu ta kh�ng biết đ�n nhận, n� sẽ chẳng bao giờ trở lại.
Vậy, hạnh ph�c đang c� đ�y rồi. Ngay h�m nay, hạnh ph�c Nước Trời đ� khởi đầu. Hạnh ph�c ấy đang ở quanh ta, đang đụng chạm đến ta trong con người Đức Gi�su Kit�, Đấng l� Người Ngh�o, Người Bị B�ch Hại. Ch�nh Người đ� kết h�n với c�i ngh�o, đ� sống trong th�n phận người ngh�o để cho ch�ng ta biết rằng n� l� một cơ may chứ kh�ng phải l� đau khổ.
Ngo�i ra, đối với Hội Th�nh : hơn bao giờ hết, Hội Th�nh kh�ng thể l� một thể chế x� hội vương giả, phong kiến. Ngay h�m nay, Hội Th�nh phải lu�n sẵn s�ng đ�n tiếp c�c người anh em từ mọi địa lục, từ mọi th�nh phần x� hội, nhất l� những người ngh�o. Hội Th�nh kh�ng bao giờ được nghỉ y�n trong giấc điệp. Hội Th�nh phải đ�nh thức con người để Thi�n Ch�a c� thể tiếp tục viết Tin Mừng của Người trong cuộc sống của họ với những chữ viết bằng lửa, đồng thời gi�p họ lu�n kh�t khao vươn tới hạnh ph�c ch�n thật. Nếu Hội Th�nh tự thỏa m�n với ch�nh m�nh, với những điều m�nh đ� l�m v� đang c�, th� ngo�i sự ph�n x�t của lịch sử, Hội Th�nh c�n bị ch�nh Thi�n Ch�a ph�n x�t.
�Ng�y nay ch�nh ch�ng ta phải đ�n nhận c�c mối ph�c, v� đến phi�n m�nh, phải tạo n�n c�c mối ph�c thật ấy� (G. Bessi�re)
�Qua thứ ng�n ngữ tinh diệu, Đức Gi�su loan b�o một thế giới mới, b�nh minh của một ng�y mới trong lịch sử được mong đợi từ l�u. Đức Gi�su nại đến những thuật ngữ diễn tả l�ng mong đợi của d�n Người để cho họ thấy rằng điều họ ao ước bấy l�u nay đ� bắt đầu rồi. Đ�y l� một c�ch n�i rất tinh tế: m�a xu�n của lịch sử m� c�c sấm ng�n loan b�o đ� đến.� (G.Bessi�re � Thi�n Ch�a m�i trẻ trung, trang 74).
Hạnh ph�c
(Lc 6,17.20-26)
Con người ở mọi thời mọi nơi lu�n ấp ủ một kh�t vọng giống nhau, đ� l� kh�t vọng hạnh ph�c. Th�nh �u-tinh đ� viết trong s�ch �Tự Thuật� : �Nếu hỏi hai người : c� muốn đi l�nh kh�ng ? c� thể một người thưa l� muốn v� một người thưa l� kh�ng. Nhưng nếu hỏi họ c� muốn hạnh ph�c kh�ng ? th� kh�ng ch�t do dự, cả hai đều trả lời muốn. Như thế, một người muốn đi l�nh một người kh�ng, nhưng cả hai đều v� một l� do l� để được hạnh ph�c�. Cho n�n, người ham sống hay người ch�n đời, người t�ch cực đấu tranh hay người ti�u cực cầu an, người lập gia đ�nh hay người đi tu, người theo đạo hay người kh�ng theo đạo, người th�nh thiện hay người tội lỗi� tất cả đều kh�ng muốn đau khổ, bất hạnh m� chỉ muốn hạnh ph�c như m�nh mong ước.
Thực vậy, hạnh ph�c l� kh�t vọng s�u xa nhất của con người ở mọi thời mọi nơi. Ri�ng người Việt Nam, theo truyền thống � Đ�ng, thường ch� � về t�m linh v� giải tho�t hơn l� tư duy để t�m ch�n l�, n�n ai cũng nhắc tới ph�c hay phước : l�m ph�c, c� ph�c, cầu ph�c, ch�c ph�c, chữ �ph�c� viết theo chữ Nho thường vẫn c� mặt khắp nơi : nh� cửa, xe cộ, t�u b�, ch�a chiền, nh� thờ. Trong c�c dịp lễ tết, lễ cưới, lễ tang, người ta thường ch�c ph�c v� cầu ph�c cho nhau.
Đối với Thi�n Ch�a cũng thế, hạnh ph�c l� mối quan t�m h�ng đầu của Ng�i đối với con người, v� ch�nh Ng�i đ� xuống thế l�m người để loan b�o Tin Mừng hạnh ph�c v� gi�p con người x�y dựng hạnh ph�c. V� thế, ngay trong b�i giảng đầu ti�n của cuộc đời truyền giảng Tin Mừng, Ch�a Gi�-su đ� đề cập đến hạnh ph�c. Phần đầu của b�i giảng n�y, th�nh M�t-th�u ghi lại t�m mối ph�c, ch�ng ta rất quen thuộc, đ� l� t�m mối ph�c thật, c�n th�nh Lu-ca, qua đoạn Tin Mừng h�m nay, th� chỉ ghi lại bốn mối ph�c v� ghi th�m bốn mối họa. Thật ra bốn mối họa chỉ để l�m nổi bật những g� được ch�c ph�c m� th�i, chứ kh�ng phải l� đề t�i mới, như vậy chỉ cần ch� � đến bốn mối ph�c l� đủ.
Thoạt ti�n, người ta dễ cảm thấy kh� chịu, ch�i tai bởi những lời ch�c ph�c xem ra c� vẻ nghịch l� của Ch�a Gi�-su : ph�c cho những người ngh�o khổ, đ�i kh�t, kh�c l�c, bị b�ch hại�Đ�ng, đối với người C�ng gi�o, c� lẽ kh�ng ai ngạc nhi�n, nhưng đối với những người đức tin c�n yếu k�m v� những người ngoại gi�o sẽ ngạc nhi�n trước những lời tuy�n bố của Ch�a Gi�-su về những mối ph�c n�y. Phải chăng Ch�a Gi�-su đ� �mị d�n� trước một đ�m đ�ng d�n ch�ng từ khắp nơi k�o đến để nghe Ch�a giảng ? Ch�ng ta phải trả lời ngay l� �kh�ng�, Ch�a chẳng �mị d�n� cũng kh�ng cần lấy l�ng ai, cũng chẳng phải tuy�n bố ầm ĩ nghe cho lạ tai, nhưng Ng�i đ� mở ra một trật tự mới, một trật tự kh�c với trật tự người ta đang sống. N�i r� hơn, Ch�a tr�nh b�y một đường lối để đạt tới hạnh ph�c kh�c với quan niệm b�nh thường của con người.
Thực vậy, Ch�ng ta h�y hiểu lời Ch�a bằng con mắt đức tin, để thấy rằng Ch�a kh�ng muốn ch�ng ta lu�n ngh�o khổ, kh�c l�c, đ�i kh�t, bị b�ch hại�để như lời của một b�i h�t : �Con kh�ng xin Ch�a sang gi�u, cũng đừng để con qu� ngh�o, v� nếu sang gi�u, con dễ bỏ qu�n Ch�a, v� nếu qu� đ�i ngh�o, con sẽ liều trộm cắp l�m � danh Ch�a�. Nhưng mọi lời ch�c ph�c n�y phải được đặt v�o đời sống tinh thần, bởi Ch�a kh�ng cấm Gi�o hội v� con người c� những phương tiện, những điều kiện để hoạt động, miễn l� đừng để t�m hồn l�m n� lệ cho của cải, nhưng h�y sử dụng ch�ng để chiếm hữu nước trời. Như vậy, điều Ch�a mong muốn l� t�m hồn h�y trở n�n ngh�o kh�, h�y đ�i kh�t sự c�ng ch�nh, h�y t�m kiếm những sự tr�n cao nơi Ng�i đang ngự b�n hữu Thi�n Ch�a.
Người đời thường cho rằng : để c� hạnh ph�c, cần c� nhiều tiền của, danh vọng v� chức quyền. Nghĩa l� c� người cho rằng tiền bạc l� hạnh ph�c : �c� tiền mua ti�n cũng được�, v� họ t�m cho c� thật nhiều tiền, bất chấp mọi phương tiện, m�nh kh�e để đạt mục đ�ch. C� người lại cho rằng lợi danh l� tr�n hết, v� họ t�m mọi c�ch để c� danh, c� chức, c� quyền. Nhưng �s�ng c� kh�c, con người ta c� l�c�, �l�n voi� ai chẳng th�ch, nhưng �xuống ch� th� l�m sao đ�y? Bao nhi�u chuyện phũ ph�ng đến liều mạng, lịch sử v� thực tế cho thấy biết bao người gi�u c�, sống trong nhung lụa hoặc tr�n cực điểm danh vọng chức quyền m� khi nghe t�n tuổi của họ, người kh�c kh�ng thể kh�ng pha ch�t ghen tương, th�m kh�t v� t�i năng, gi�u c� v� sắc đẹp của họ, nhưng họ vẫn đau khổ, ch�n chường, c� người phải thường xuy�n d�ng thuốc ngủ hay ly rượu để t�m những gi�y ph�t giải sầu, thậm ch� c� người đ� tự tử để chấm dứt một cuộc sống m� họ cho rằng họ l� kẻ bất hạnh. C�n lắm điều kh�c cũng na n� như thế, như một sự rượt bắt b�ng, con người t�m kiếm hạnh ph�c, với tay m� kh�ng giữ được. Thế th� c�i m� họ cho l� đem lại hạnh ph�c kh�ng phải l� hạnh ph�c thật, con người lại rong ruổi t�m n� trong một đối tượng kh�c, nhưng cũng kh�ng kh� hơn những lần trước.
Hạnh ph�c kh�ng ở lạc th�, kh�ng ở tiền bạc, kh�ng ở danh vọng, chức quyền, sắc đẹp, vậy ở đ�u ? Thưa ở Thi�n Ch�a, duy Ng�i mới l� nguồn hạnh ph�c ch�n thực. Hạnh ph�c đ�ch thực chỉ c� nơi Thi�n Ch�a. Thế nhưng muốn đạt được hạnh ph�c đ�, phải đi theo con đường Ch�a đ� chỉ dạy, đ� l� Ch�a Kit�, ch�nh Đức Kit� l� đường đưa tới hạnh ph�c v� Ng�i đ� chỉ dạy con đường đ� qua t�m mối ph�c. T�m lại, gi�u hay ngh�o, c� thể l� ph�c, cũng c� thể l� họa, c� thể gi�p người ta đến với Ch�a, cũng c� thể l�m người ta xa Ch�a, c� thể gi�p người ta đạt hạnh ph�c đời n�y v� đời sau, miễn l� người ta sống theo những mối ph�c Ch�a chỉ dạy.
Ph�c cho ai c� tinh thần ngh�o kh�
Dường như tr�n đời n�y, đ� từng c� những vị đại gia gi�u c� phong lưu, t�m hạnh ph�c trong những yến tiệc linh đ�nh v� những cuộc vui th�u đ�m suốt s�ng. Rồi khi yến tiệc t�n, người mua vui rời xa, cuộc truy hoan thấm mệt, mọi thứ vuột khỏi tầm tay, chỉ c�n lại một m�nh với tấm th�n t�n dại. Đến giờ chết, vị đại gia chợt r�ng m�nh khi thấy thời gian tr�i nhanh qu� v� đời người tho�ng chốc đ� qua đi, kh�ng mang theo được ch�t g�.
Ch�nh v� thế, Đức Gi�su đ� cất cao lời ch�c ph�c cho những ai ngh�o kh� : �Ph�c cho ai c� tinh thần ngh�o kh� v� Nước Trời l� của họ�
Từ ng�n đời, người ngh�o b�y tỏ kh�t vọng hướng t�m Thi�n Ch�a th� nay trong Đức Gi�su Kit�, Thi�n Ch�a đến, t�m kiếm v� gặp gỡ con người. Thi�n Ch�a hằng hữu đ� đi v�o lịch sử con người hữu hạn, Thượng Đế đ� trở th�nh người ph�m v� cư ngụ giữa nh�n loại ch�ng ta. Trong b�i Tin Mừng h�m nay, Đức Gi�su kh�ng những muốn chia sẻ đến tận c�ng kiếp sống của từng th�n phận ngh�o kh� nhưng qua cuộc sống ngh�o ấy, Ng�i c�n muốn n�i với mỗi ch�ng ta rằng: gia nghiệp của đời người l� Thi�n Ch�a. C�ng đ�ch của nh�n loại kh�ng phải l� của cải ch�ng qua đời n�y m� l� cuộc sống vĩnh hằng mai hậu.
Con Thi�n Ch�a chọn phận ngh�o l� một nguồn an ủi lớn cho mỗi người ch�ng ta. Trước hết, với cuộc sống ngh�o, Ch�a đ� chia sẻ cuộc đời t�ng thiếu của ch�ng ta. Ch�a chia sẻ thực sự bằng c�ch sống với người ngh�o, trong cảnh ngh�o, như người ngh�o v� cho người ngh�o. Nh�n v�o cuộc đời Ch�a, mỗi người ch�ng ta thấy Ch�a c�n ngh�o hơn ch�ng ta. Nhưng nhờ đ� mỗi người cảm thấy Ch�a gần gũi như một người bạn, như một người th�n. H�m nay, Tin mừng Cứu độ được loan giảng cho người ngh�o. Người ngh�o hạnh ph�c v� l� những người đầu ti�n được Ch�a Cha quan ph�ng săn s�c v� được ph�c �m Ch�a Kit� hướng dẫn dưỡng nu�i. Kh�ng phải tự th�n sự ngh�o n�n, khốn kh� l� hạnh ph�c, nhưng ngh�o kh� sẽ mang lại hạnh ph�c, b�nh an cho con người nếu họ biết ph� th�c v� tin tưởng v�o t�nh thương quan ph�ng của Thi�n Ch�a trong cuộc đời m�nh. Cũng kh�ng phải tự th�n sự gi�u c� sung sướng l� xấu, nhưng ham m� của cải c� thể trở th�nh nguồn bất hạnh khi những ham m� vật chất tr�i buộc l�ng con người v�o những thứ ch�ng qua đời n�y m� sống v� t�m kh�p k�n với anh em đồng loại.
Con người chỉ c� thể t�m thấy b�nh an v� hạnh ph�c đ�ch thật, thấy cuộc đời c� nghĩa khi biết sống t�nh li�n đới sẻ chia huynh đệ với anh chị em đồng loại. Một đời sống ti�u hao v� người kh�c, một cuộc đời sống trọn vẹn cho tha nh�n� l� tất cả những g� Đức Gi�su đ� thể hiện trong cuộc đời dương thế, v� t�m mối ph�c ch�ng ta vừa nghe cũng ch�nh l� lối sống ấy.
Lạy Ch�a Gi�su Th�nh Thể,
Ng�i mời gọi mỗi người ch�ng con sống lối sống ngh�o kh� như Ng�i. Sống ngh�o kh� l� ch�ng con sống triệt để với những ch�ng ch�nh của phận người v� lao đao của cuộc sống. Ch�ng con biết d�ng những điều kiện Thi�n Ch�a �n ban l�m phương tiện đạt đến hạnh ph�c đời đời. B�i học ngh�o kh� của Ng�i l� một th�i độ thức tỉnh mỗi người ch�ng con đừng để vật chất l�m hoen ố t�m hồn, đừng để gi�u sang l�m tấm l�ng kh�p lại, đừng để xa hoa l�m cuộc đời x�o trộn m� h�y sống thanh cao, si�u tho�t, sẵn s�ng nhạy b�n trước nỗi khốn c�ng của anh chị em đồng loại.
V� h�m nay, Ng�i cũng đang cần đến b�n tay của từng người ch�ng con để sẻ chia, cần con tim ch�ng con để y�u thương, cần miệng lưỡi ch�ng con để n�i lời an ủi, cần �nh mắt ch�ng con để động vi�n kh�ch lệ� Xin cho ch�ng con biết sống như Ng�i, h�nh động như Ng�i, y�u thương như Ng�i, chia sẻ như Ng�i, tha thứ như Ng�i� Đ� l� điều Ng�i muốn n�i với từng người trong ch�ng con h�m nay v� l�c n�y. Amen./.
H�y Trở n�n những người được Ch�a ch�c ph�c
(Lc 6, 20 � 26)
Thưa qu� vị,
Khi nghe ng�n sứ tuy�n sấm, chẳng hạn như Gi�r�mia h�m nay: �Đức Ch�a ph�n thế n�y�. Xin chớ bồn chồn lo lắng qu� đ�ng. Nhưng h�y đ�n chờ, c� thể l� tin vui, cũng c� thể l� tin buồn, lời an ủi v� cũng c� khi lời nguyền rủa. Ch�ng ta từng quen với sự nổi n�ng của c�c vị ng�n sứ cho n�n li�n tưởng ngay đến sự cảnh b�o hơn ủi an, hứa hẹn. Sở dĩ những vị ng�n sứ nổi n�ng l� v� họ tr�ng thấy những lạm dụng trong x� hội, họ bực tức v� buộc phải l�n tiếng. C� những ng�n sứ x� �o, cắt r�u, dấu d�y lưng v�o v�ch n�i, giả vờ đ�ng kịch để cảnh c�o tuyển d�n bỏ đ�ng tội lỗi, chỉnh đốn nếp sống m� quay về với giao ước cha �ng đ� k� kết c�ng Giav�. Họ ph�ng m�, trợn mắt, khua ch�n, m�a tay l� chuyện thường t�nh để g�y ấn tượng mạnh cho tuyển d�n. B�y giờ thi�n hạ thường �clicher�(đ�c khu�n) c�c ng�n sứ theo ấn tượng ấy v� g�n cho họ h�nh ảnh của c�c nh� hoạt động x� hội cấp tiến, v�c bảng hiệu to tổ bố đi r�u rao khắp nơi: �Tận thế đ� gần kề, trầm lu�n đời đời đang r�nh chờ kẻ c� tội� để trấn an hướng t�m. Sự thực kh�ng lu�n l� như vậy. C�c ng�n sứ cũng thường c� lời an ủi, kh�ch lệ người ta quay về với Thi�n Ch�a để được tha thứ, cứu vớt v� tự do.
B�i đọc 1 h�m nay, ti�n tri Gi�r�mia d�ng chiến thuật kh�c. Thay v� doạ dẫm th�ch thức th� ti�n tri lại đặt họ trước một lựa chọn sinh tử, giống Ch�a Gi�su trong b�i Ph�c Am. Tuyển d�n phải quyết định lấy, hoặc l� cậy dựa v�o quyền lực thế gian hoặc l� Thi�n Ch�a cứu vớt. Nếu họ lựa chọn thế gian, họ phải chịu hậu quả cay đắng l� l�m n� lệ ngoại bang (Ai Cập). Hoặc chọn Thi�n Ch�a, họ sẽ được giải tho�t khỏi mối đe doạ Babylon, nhưng phải cải thiện nếp sống: �Đ�ng nguyền rủa thay kẻ tin ở người đời, lấy sức ph�m nh�n l�m nơi nương tựa v� l�ng dạ xa rời Thi�n Ch�a� Ph�c thay kẻ đặt niềm tin cậy v�o Ch�a, v� c� Đức Ch�a l�m chỗ nương th�n.� B�i đọc kh�ng ho�n to�n l� doạ dẫm, nguyền rủa.
Trước đoạn tr�ch Ph�c �m h�m nay, Ch�a Gi�su l�n n�i cầu nguyện một m�nh. Cứ theo Luca, th� việc Ng�i cầu nguyện b�o hiệu một biến cố hết sức quan trọng. Mỗi khi l�m một quyết định lớn, Ch�a Gi�su thường cầu nguyện trước đ�. H�m nay, sau những gi�y ph�t tiếp x�c với Ch�a Cha, Đức Gi�su xuống n�i v� rao giảng nước trời cho c�c m�n đệ. �Thấy vậy, Đức Gi�su ngước mắt nh�n c�c m�n đệ m� n�i: Ph�c cho anh em l� những kẻ ngh�o kh�, v� nước Thi�n Ch�a l� của anh em. Ph�c cho anh em l� kẻ b�y giờ đang phải đ�i, v� Thi�n Ch�a sẽ cho anh em được no l�ng��. Ng�i ph�c hoạ nền m�ng nước trời cho c�c m�n đệ. Th�nh Math�u cũng c� b�i tường thuật b�t ph�c tương tự. Nhưng được gọi l� �B�i giảng tr�n n�i�. C�n tường thuật của Luca, người ta đặt t�n l� �B�i giảng tr�n b�i cỏ�. V� Ch�a giảng tr�n b�i đất bằng. C� thể đ�y cũng l� dụng � của Luca, v� �ng m� tả Ch�a Gi�su đứng giữa đ�m đ�ng, l� một người trong họ. Ng�i sẽ sống theo tinh thần c�c mối ph�c triệt để th� mỗi người ch�ng ta cũng phải noi gương Ng�i m� sống như vậy.
T�c giả Luca chỉ c� 4 mối ph�c, c�n bốn mối kh�c l� �khốn�: �Khốn cho c�c ngươi l� những kẻ gi�u c�, v� c�c ngươi đ� được phần an ủi của m�nh rồi. Khốn cho c�c ngươi hỡi những kẻ b�y giờ đang no n�, v� c�c ngươi sẽ phải đ�i kh�t��. An tượng đầu ti�n ch�ng ta c� được l� Ch�a Gi�su, giống như Gi�r�mia, đặt trước người nghe một lựa chọn. Lựa chọn l� tưởng của nước trời hay c�c gi� trị của thế gian? Liệu ch�ng ta d�m sống c�c mối ph�c hay chuốc lấy c�c mối �khốn�? Nếu chọn lựa c�c mối ph�c th� phải noi gương Ng�i cho kẻ đ�i ăn, kh�t uống, r�ch rưới c� tấm �o che th�n. L�c ấy thế giới sẽ đổi kh�c v� những kẻ nghe Ng�i c� được một sứ điệp mới mẻ để thi h�nh.
Dầu thế n�o đi nữa, Thi�n Ch�a vẫn ưu �i kẻ kh� ngh�o, thương x�t v� ch�c ph�c cho họ. Ngược lại, Ch�a tuy�n bố �khốn� cho những ai sống �ch kỷ, ăn uống thoả thu�, hưởng đời sống no đầy dư dật, l�ng qu�n kẻ ngh�o khổ. V� những kẻ ấy sẽ phải sầu khổ, kh�c than. Ơ đ�y, Ch�a ti�n b�o một sự đảo lộn gi� trị trong nước trời. Tại sao? Bởi v� những người gi�u c� thường sống dễ d�i, bị l�i cuốn v�o b� tha v� độ m� xa l�nh Thi�n Ch�a. Ngược lại kẻ ngh�o khổ chẳng thể b�m v�u v�o đ�u ngo�i Thi�n Ch�a v� Thi�n Ch�a đo�i nh�n đến họ. Đ� l� một ph�c l�nh lớn kh�ng chi s�nh kịp. Đức kh�n ngoan l�u đời trong C�ng gi�o n�i rằng từ chối chia sẻ của cải vật chất với người ngh�o đ�i l� chủ t�m giết họ. Ơ trường hợp n�y, c�u n�i rất đ�ng. Một lời n�i kh�c của Gi�o Hội Ai Nhĩ Lan cũng khiến ch�ng ta suy nghĩ: �Gi�o Hội n�y c� qu� nhiều t�n đồ c�ng gi�o, nhưng rất �t m�n đệ Ch�a Kit�.� Đức Gi�o Ho�ng Gioan Phaol� II đ� nhận x�t: �Khi người ta y�u th�ch gi�u sang, người ta sẽ chẳng bao giờ biết được thế n�o l� nh�n bản. Khi người ta qu� ngh�o n�n, người ta sẽ chẳng c� mấy cơ hội sống cho th�nh người.� Thực ra gi�u sang, đời sống sung t�c l� c�i gi� người kh�c phải trả, cho n�n lẽ c�ng b�nh l� phải c� cuộc đảo lộn gi� trị trong nước trời. Đ� l� � nghĩa c�u n�i: T�n gi�o l� một h�nh thức của c�ng l� v� b�c �i. Ngay từ b�y giờ, ch�ng ta phải sống � nghĩa đ�. Y nghĩa của sự đảo lộn gi� trị trong nước trời� Những kẻ ngh�o kh�, đ�i kh�t, những kẻ sầu khổ, kh�c than ở đời n�y sẽ được Thi�n Ch�a ch�c ph�c v� Ch�a Gi�su hứa sự vi�n m�n của nước trời cho họ.
Vậy th� kh�n ngoan nhất l� ch�ng ta t�ch trữ ch�c l�nh của Thi�n Ch�a. Tức trở n�n những kẻ m� Đức Kit� gọi l� �c� phước�. Phước cho anh em l� những kẻ b�y giờ đang phải kh�c l�c, bị loại trừ, bị xỉ vả v� bị xo� t�n như đồ xấu xa� Sống cuộc đời đ�p ứng những đ�i hỏi của Ch�a Kit�, dấn th�n phục vụ Ng�i trong những kẻ b� mọn, h�n yếu của x� hội. V� v� thế sẽ phải chịu đựng số phận gh� gớm của người m�n đệ bởi tay thế gian. L�c ấy, ch�ng ta mới được bảo đảm v�o số những kẻ Ch�a Gi�su k�u l� �c� ph�c�. Thực vậy nếu ch�ng ta can đảm b�nh vực những kẻ bất hạnh, ch�ng ta sẽ trở n�n bất hạnh, bị gh�t bỏ, loại trừ, kể ngo�i lề như họ. Đ� l� định mệnh của những ai sống cuộc đời mới nhận được từ Đức Kit�.
Gi�o Hội c� thể, đ�ng hơn, buộc phải l� kh� cụ hữu hiệu của tinh thần c�c mối ph�c cho x� hội h�m nay, như C�ng đồng Vatican� II đ� chỉ ra: Ch�ng ta kh�ng thể im lặng trước c�c quốc gia gi�u c�, trước c�c thế lực kinh tế từ chối gi�p đỡ c�c nước ngh�o kh�, c�c gia đ�nh, l�ng mạc thiếu ăn. Người ta ước t�nh ng�y nay tr�n to�n cầu 10 trong 100 em b� chết trước khi tr�n một tuổi v� bệnh tật, thiếu thốn, trong khi người ta đổ h�ng tỷ đ�la v�o v� kh�, chiến tranh, dạ hội, vui chơi. Ch�ng ta c� thể được ca tụng v� những hoạt động x� hội đ� v� cảm thấy h�nh diện. Tuy nhi�n n�n tr�nh t�m chỗ nhất trong cộng đo�n nh�n loại v� m�m cao, cỗ đầy trong x� hội. L�m như vậy, ch�ng ta lại rơi v�o t�nh trạng của c�c mối �khốn�. �Khốn cho c�c ngươi hỡi những kẻ b�y giờ đang no n�, v� c�c ngươi sẽ phải đ�i.� Giống như Gi�r�mia, Ch�a Gi�su cũng đặt trước mặt từng c� nh�n, từng cộng đo�n sự chọn lựa căn bản, hoặc l� theo l� tưởng của Ng�i, hoặc b�m v�o c�c gi� trị trần thế. Ng�i đ� đảo lộn ti�u chuẩn �đời sống hạnh ph�c� bằng cuộc sống, c�i chết v� cuộc phục sinh của m�nh. Liệu ch�ng ta c� nh�n ra? Liệu ch�ng ta sẵn s�ng chấp nhận lời Ng�i mời gọi? Ch�a ban cho một lối sống kh�c với đ�i hỏi của x�c thịt, thế gian v� hoả ngục. Như Ph�r� tuần trước, ch�ng ta gọi Ch�a l� thầy, �ng thầy kh�n ngoan v� vĩ đại, �ng thầy dạy cho mọi người biết phải t�m kiếm hạnh ph�c đ�ch thực ở đ�u? Liệu ch�ng ta c� biết lắng nghe v� tu�n theo, chứ kh�ng như lời nhận x�t tr�n kia: C� qu� nhi�u người c�ng gi�o, nhưng rất �t m�n đệ Ch�a Gi�su.
B�i đọc 2, th�nh Phaol� dạy rằng Ch�a Gi�su kh�ng chỉ l� thầy dạy lu�n l�. Ng�i thực sự l� thầy dạy sự thật hằng sống, để ch�ng ta tu�n theo m� bước v�o cuộc sống mu�n đời. Ng�i kh�ng dạy ch�ng ta ph�p lịch sự giao tiếp để đối xử với nhau, m� để sống cuộc đời c�ng ch�nh đ�ch thật. �Nếu ch�ng ta đặt hy vọng v�o Đức Kit� chỉ v� đời n�y m� th�i, th� ch�ng ta l� những kẻ đ�ng thương hơn hết mọi người. Nhưng kh�ng phải thế, Đức Kit� đ� trỗi dậy từ c�i chết, mở đường cho những ai an giấc ng�n thu.� Như vậy sự phục sinh của mỗi t�n hữu đ� khởi sự ở đời n�y trong tinh thần của c�c mối ph�c thật. Thực ra nếu nh�n theo quan điểm của Ch�a Gi�su, thế gian n�y mới đặt lộn ngược c�c gi� trị của hạnh ph�c v� ch�nh Ng�i mới l� kẻ sửa cho ngay ngắn. Cuộc sống theo đường lối Ng�i chỉ vẽ mới dẫn đưa người ta tới hạnh ph�c thật v� l�u bền. Hạnh ph�c của thế gian ngắn ngủi v� giả dối.
Xin nhớ lại tr�nh thuật tại hội trường Nazareth của Luca, th�nh nh�n m� tả chương tr�nh của Ch�a Gi�su tr�n thế gian: kẻ ngh�o, người bị �p bức sẽ được nghe Tin Mừng, người bệnh tật được chữa l�nh, kẻ bị cầm t� được trả tự do. Vậy th� trong sứ mệnh đ�, tiến tr�nh đảo lộn đ� khởi sự, c�u truyện h�m nay chỉ l� nối tiếp. Ng�i hoạch định chi tiết hơn những g� đ� ph�c hoạ tại Nazareth, v� th�m mối �khốn� cho những kẻ kh�ng tu�n theo. Vậy những ai đang hưởng đời sống �m �i, dư thừa h�y coi lại vấn đề. Liệu ch�ng ta noi gương Ch�a m� sử dụng của cải vật chất c�ch kh�n ngoan, tức chia sẻ, gi�p đỡ những người k�m may mắn trong x� hội? Th�ng cảm với những ai yếu đau, kh�c than, về phe với những linh hồn Ch�a gọi l� �c� ph�c�. Ch�a kh�ng chỉ ra đường lối ch�ng ta phải thi h�nh ra sao. Ng�i muốn ch�ng ta t�m ra phương hướng để l�m việc đ�, tức th�o gỡ g�nh nặng cho tha nh�n đang gặp rủi ro. Sự lựa chọn l� phần ch�ng ta. Tuy nhi�n cuộc sống mới Ch�a ban cho qua b� t�ch Rửa tội gi�p đỡ mỗi linh hồn c� thể l�m cuộc lựa chọn dễ d�ng v� ch�nh x�c. Amen.
Tin Mừng Cho
Người Giầu
(Lc 6:17.20-26)
C�n g� hạnh ph�c hơn những gi�y ph�t sống b�n người th�n y�u trong những ng�y đầu xu�n ? Tất cả con tim như mở ra đ�n nhận luồng sinh kh� mới từ cảnh trời đang v�o xu�n. Nếu suốt năm, ng�y n�o cũng như ng�y tết, chắc chắn cuộc đời đ� vơi đi bao đau khổ. Nhưng d� 360 ng�y ch�m ngập kh�ng kh� m�a xu�n, con người vẫn lu�n kh�t khao v� mơ ước hạnh ph�c. Hạnh ph�c nằm trong hay vượt ngo�i tầm tay ?
Ngay cả khi hạnh ph�c nằm trong tầm tay, con người vẫn thấy xa vời vợi. Cuộc đuổi bắt kh�ng bao giờ ngừng. Thế nhưng, �ức Gi�su muốn cho thấy hạnh ph�c nằm ngay giữa những đau khổ trong cuộc sống.
Trong Th�nh Kinh, khi ngỏ lời với con người, hầu như Thi�n Ch�a bao giờ cũng n�i tới hạnh ph�c.[1] Gi�u sang, quyền lực, danh vọng l� ph�c hay họa ? Nếu họa, tại sao ai cũng mơ ước v� theo đuổi ? Nếu ph�c, tại sao c� người t�m c�ch l�nh xa ?
Kh�c với Math�u, Luca c� nhắc tới mối họa nữa. Mặc d� trong Tin Mừng Luca, �ức Gi�su chỉ tr�ch những người gi�u, nhưng C�ng Vụ T�ng �ồ cho thấy Gi�o hội sơ khai chia sẻ của cải, chứ kh�ng vứt bỏ. Mọi người lo l�m ph�c bố th�. Những người c� phương tiện đ� ch�o đ�n v� chia sẻ của cải cho �ng Phaol� (Cv 16:11-15; 17:12). Lời n�i cuối c�ng ngỏ với d�n th�nh �ph�s�, �ng khuy�n họ l�m việc để gi�p đỡ người ngh�o khổ v� đau yếu (Cv 20:32-35).
Dĩ nhi�n, vật chất g�p phần kh�ng nhỏ cho hạnh ph�c con người. Nhưng đ� kh�ng phải l� mục đ�ch của Ch�a khi c�ng bố c�c mối ph�c. Người gi�u cũng c� thể l�nh trọn vẹn c�c mối ph�c như người ngh�o. Của cải, quyền b�nh, danh vọng l� những hồng �n. Ch�a Gi�su kh�ng bao giờ l�n �n những hồng �n Ch�a Cha đ� ban cho nh�n loại. Người chỉ cảnh c�o họ trước những nguy hiểm của c�c thực tại trần gian m� th�i. Họa hay ph�c đều t�y con người. Hạnh ph�c kh�ng phải l� tổng hợp những g� con người sở hữu tr�n trần gian. Hạnh ph�c chỉ đến khi con người d�nh được quyền l�m chủ tr�n c�c thực tại đ�.
Nếu kh�ng c� những người gi�u chia sẻ của cải, l�m sao người ngh�o c� thể tồn tại ? V� dụ người gi�u nhất thế giới như Bill Gates viết ch�c thư d�nh 95% t�i sản kếch s� cho người ngh�o. Người gi�u như thế kh�ng phải l� đối tượng hứng chịu những nguyền rủa của Ch�a. Ch�nh khi chia sẻ cho người kh�c, họ sẽ trở n�n ngh�o hơn về tinh thần v� thể chất, để hưởng trọn vẹn niềm vui của giao ước mới. Nếu nh�n nhận của cải l� hồng �n Thi�n Ch�a, người gi�u sẽ coi chia sẻ l� một bổn phận, chứ kh�ng phải việc l�m t�y th�ch. Bổn phận ấy ph�t xuất từ một giao ước ngầm với Thi�n Ch�a. C� vay c� trả. Gi�p đỡ người ngh�o l� c�ch duy nhất để ho�n th�nh giao ước v� trả ơn Thi�n Ch�a. Kh�ng c� Thi�n Ch�a, l�m sao c� của cải ? Nếu xử dụng của cải đ�ng theo đường lối Ch�a, họ c�n l�nh nhận được những ơn cao qu� hơn. �� l� �ơn cứu độ, tự do, c�ng l�, v� hạnh ph�c đến từ niềm tin v�o c�c lời hứa của Ch�a v� niềm hy vọng v�o l�ng thương x�t v� �n sủng của Người.� [2]
Dĩ nhi�n nếu cứ khư khư giữ tất cả của cải, kh�ng chia sẻ cho ai, người gi�u c� dư điều kiện để sống với �lụa l� gấm v�c v� yến tiệc linh đ�nh.� Những hạng gi�u c� như người ph� hộ đ� sống xa hoa trước cảnh c�ng cực của Ladar�, sẽ phải giật m�nh khi thấy cuộc sống qu� kh�c biệt giữa �m Phủ v� Thi�n ��ng (x. Lc 16:19-31). C�ng Vụ T�ng �ồ (Cv) cho thấy Giuđa phản bội chỉ v� tham lam của cải (1:18). Chỉ v� ham tiền, hai vợ chồng Khanania v� Saphira lừa dối cộng đo�n, n�n đ� phải chết tươi dưới ch�n th�nh Ph�r� (5:1-11). Simon miền Samaria đ� bị th�nh Ph�r� nguyền rủa v� cố d�ng tiền bạc hối lộ c�c T�ng đồ m� chiếm c�c �n huệ thi�ng li�ng (8:14-24). �� l� những c�ch tiền bạc l�m chủ, khuynh lo�t v� m� hoặc con người. Nhưng người gi�u n�o cũng như thế, l�m sao họ được hưởng hạnh ph�c thứ nhất d�nh cho những người ngh�o ?
Gi�p đỡ người ngh�o l� một bổn phận bắt buộc, chứ kh�ng phải l� một việc l�m t�y � hay chỉ phải l�m sau khi đ� lo xong mọi chuyện. B�c �i kh�ng mỏi mệt. B�c �i kh�ng chờ đợi thời gian. B�c �i kh�ng phải l� một h�nh vi phụ thuộc v�o những việc kh�c. Nhưng b�c �i l� một giới răn tối quan trọng phải được thực hiện kh�ng ngừng. B�c �i l� yếu t�nh của Kit� hữu. Kh�ng phải v� một số phần tử lạm dụng, ch�ng ta c� quyền từ chối l�m việc b�c �i. Trong số những h�nh khất, biết bao kẻ nghiện ngập v� gian manh. Nhưng kh�ng phải v� thế việc b�c �i mất gi� trị v� kh�ng c�n cần thiết. L�m b�c �i v� t�nh y�u đối với Thi�n Ch�a v� tha nh�n. Tự bản chất, b�c �i l� một chứng từ rất mạnh mẽ v� thiết yếu để ho�n th�nh sứ mệnh Kit� hữu.
Của cải kh�ng phải l� một mối họa. Những lời nguyền rủa trong Tin Mừng Luca thực ra l� những c�u ta th�n về những người gi�u l�ng qu�n Thi�n Ch�a hay kh�ng c�n kh�t vọng Thi�n Ch�a nữa. �� l� dấu chỉ Ch�a quan t�m tới người gi�u. Nếu ho�n to�n bị luận phạt như quỷ dữ, họ sẽ chẳng bao giờ được Ch�a nhắc nhớ tới nữa. T�nh y�u Ch�a d�nh cho hết mọi người, nhưng theo những c�ch thức kh�c nhau. Với người ngh�o, Ch�a ch�c ph�c v� hứa một cuộc đổi đời, dẹp tan những cơ chế bất c�ng. Với người gi�u, Ch�a cảnh c�o về những nguy hiểm chết người nơi tiền của.[3] Muốn tr�nh những cạm bẫy do tiền của, người gi�u cần phải chia sẻ. Thay v� dồn hết tham vọng v�o tiền của, họ n�n quan t�m tới người ngh�o. �ược thế, ơn cứu độ chắc chắn sẽ đến với họ. �� l� Tin Mừng cho người gi�u.
Ng�y nay trong Gi�o hội, thiếu g� người từ bỏ mọi sự theo Ch�a Kit�, sống trong t�nh li�n đới thực sự với người ngh�o v� v� thế họ bị nguyền rủa, gh�t bỏ v� b�ch hại. Gi�o hội t�y thuộc v�o l�ng quảng đại của những người c� phương tiện gi�p việc truyền gi�o. C�ng quảng đại gi�p đỡ người ngh�o, c�ng c� cơ hội đ�n nhận những ph�c lộc vượt tr�n những của cải vật chất.
Nhưng sau khi được cứu khỏi những bức b�ch vật chất, người ngh�o phải biết vươn l�n tr�n vật chất để đạt tới sự tự do đ�ch thực của con c�i Ch�a. Nếu họ ho�n to�n thờ ơ trước những vấn đề li�n đới với người gi�u v� chỉ quan t�m thỏa m�n ch�nh m�nh, họ sẽ l�nh đủ tất cả mối họa từ của cải vật chất. Người ngh�o c� thể gặp nguy hiểm nơi của cải như người gi�u. Thử nh�n xem những người v� sản chuy�n ch�nh đang l�m g�. Họ c� phải l� những người ngh�o nằm trong mối ph�c thứ nhất kh�ng ? C� thể họ xuất th�n từ những giai cấp c�ng nh�n v� n�ng d�n. Họ đ� nh�n danh giai cấp v� sản để tranh đấu. Nhưng khi đạt mục ti�u, họ đ� l�m g� cho những người ngh�o ? L� tưởng ban đầu qu� xa vời, chỉ v� họ cũng kh�ng tho�t khỏi ma lực vật chất.
Vượt l�n tr�n bi�n giới gi�u ngh�o, Tin Mừng thực sự chỉ d�nh cho những ai đang �l�m gi�u trước mặt Thi�n Ch�a.� (Lc 12:20) �� l� những người gi�u đang hy sinh gi�p đỡ người ngh�o. �� cũng l� những người ngh�o đang sống s�u xa t�nh li�n đới với anh em. Trong lịch sử, nhiều nơi Gi�o hội đ� bị mang tiếng v� chỉ �lo an ủi những người ngh�o v� bảo đảm an to�n cho người gi�u,� như tiểu thuyết gia linh mục Jean Sulivan tả o�n. Nhưng Tin Mừng kh�ng bao giờ ve vuốt người gi�u. Thực tế, Tin Mừng trở th�nh một th�ch đố lớn cho những ai đang nắm trong tay quyền lực, của cải v.v. Kh�ng thể t�m thấy sự ph�n biệt giai cấp trong Tin Mừng. Gi�u hay ngh�o vẫn thấy nơi Tin Mừng một sức mạnh giải tho�t thực sự cho con người được l�m người. Tr�i lại, những cơ chế bất c�ng đang nghiền n�t con người.
Giữa những bế tắc h�m nay, c� thể t�m được lối tho�t kh�ng ? - C� chứ ! Lối tho�t đ� Ch�a đ� vạch ra trong C�c Mối Ph�c. �� l� nguồn ph�t sinh hạnh ph�c con người. Ch�ng ta kh�ng thể kh�ng đối mặt với những th�ch đố trong đời, như ngh�o đ�i, nước mắt, m�u lửa v.v. Nhưng �ức Gi�su chỉ cho ch�ng ta thấy con đường t�m thấy suối nguồn v� đối tượng niềm vui h�m nay l� ch�nh Thi�n Ch�a giữa những th�ch đố ấy.
Lạy Ch�a, xu�n đang đến tr�n qu� hương con. Nhưng b�ng đ�m vẫn bao tr�m khắp nơi. Xin cho ch�ng con mau thấy m�a xu�n tr�n ngập C�c Mối Ph�c để ch�ng con thực sự vươn l�n l�m người sống tự do v� hạnh ph�c. Amen.
------
[1] Pinckaers, S., O.P., The Pursuit of Happiness - God's Way � Living the Beatitudes. New York : 2005:26.
[3] x. Lời Ch�a Cho Mọi Người 2005:301.