Ch�a Nhật XVIII Thường Ni�n - Năm C
Gv 1:2; 2:21-23 ; Cl 3:1-5.9-11 ; Lc 12:13-21
An Phong op : �i T�m Sự Sống �ời �ời
Fr. Jude Siciliano, op : Của cải
Giuse Nguyễn Cao Luật op : Của Cải V� C�i Chết
Giac�b� Phạm Văn Phượng op : �ng ph� hộ ngốc
Giuse Mai Văn Tuyến op : H�y Lo L�m Gi�u Trước Mặt Thi�n Ch�a
Fr. Jude Sicilian�, op. : Biết Thế N�o Đủ L� Đủ Vậy
Đỗ Lực op : Một Cơ Hội L�m Gi�u
�i T�m Sự Sống
�ời �ời
Lc 12:13-21
Ch�ng ta hiện sống trong một thế giới khủng hoảng nặng nề về nhiều phương diện. Ta c� thể n�i được rằng : đứng trước một ho�n cảnh như vậy, nhiều khi con người kh�ng c�n biết phương hướng n�o m� sống nữa. Con người cảm thấy m�nh bị hụt hẫng, chao đảo, hoang mang, ray rứt, bất an...
Thậm ch� nhiều kit� hữu như mất hẳn niềm tin, muốn bu�ng thả v� để m�nh rơi v�o c�m dỗ, cứ lao m�nh v�o cuộc t�m kiếm cho được nhiều v�ng bạc của cải v� thỏa m�n những nhu cầu vật chất của con người... �ang khi đ� người kit� hữu lại được Ch�a mời gọi sống vươn l�n trong ch�nh nếp sống nhiễu nhương n�y...
Lời Ch�a của chủ nhật 18 thường ni�n h�m nay muốn soi s�ng cho ch�ng ta...
Trước ti�n, căn cứ v�o b�i đọc Cựu ước v� b�i Ph�c �m, ta thấy Ch�a tha thiết nhắn nhủ ta rằng :
1. Cuộc sống con người tại thế chỉ l� cuộc sống tạm bợ, mau qua m� th�i.
��y l� điều m� trong Th�nh kinh, rải r�c đ� đ�y Lời Ch�a đ� nhắc nhở cho ta. Ta chỉ cần đọc lại một số bản văn ti�u biểu như : Tv 38; Tv 48; G 1,21, v.v. cũng đủ thấy rồi.
Cuộc sống con người ch�ng qua như hoa đồng cỏ nội : chỉ một cơn gi� thoảng qua cũng đủ l�m n� biến đi... ��y l� nếp sống ch�ng qua như l�n gi� thoảng, như b�ng c�u lướt qua cửa sổ. Nhiều danh vọng v� vật chất, người ta thấy m�nh c� được bảo đảm hạnh ph�c đ�u.
T�m lại : Trần trụi sinh ra từ l�ng mẹ, con người sẽ trần trụi trở về l�ng đất.
2. Nếu kiếp sống con người tại thế mong manh, ph� du như vậy m� con người c�n lo lắng, bồn chồn ng�y đ�m : ăn kh�ng ngon, ngủ kh�ng y�n, chỉ mong t�ch lũy được nhiều v�ng bạc, của cải vật chất, th� thật l� đi�n rồ biết chừng n�o ! Bởi v� vất vả, lo lắng ng�y đ�m như thế để rồi khi phải nhắm mắt l�a đời, th� v�ng bạc, của cải vật chất c� mang theo được ? Danh vọng, gi�u sang c� bảo đảm được sự sống ?
3. Vậy con người tại thế h�y l�m gi�u cho m�nh trước mặt Thi�n Ch�a bằng c�ch
- Hoặc l� đem chia sẻ cho anh em đồng loại đ�i kh�t, ngh�o n�n, cần sự gi�p đỡ của ta.
- Hay l� d�ng của cải t�ch lũy được để đền b� gấp ba, gấp bốn cho kẻ ta l�m thiệt hại, theo gương của �ng Giak�u đ� l�m...
- Hoặc l� cao thượng v� quảng đại hơn th� ta h�y đem b�n đi tất cả những g� ta c�, để bố th� cho kẻ ngh�o đ�i, rồi đến theo Ch�a...
- Sau c�ng, căn cứ v�o đoạn Th�nh thư gởi cho gi�o hữu C�l�s�, ta thấy th�nh T�ng đồ �n cần nhủ bảo ta thế n�y : V� được chỗi dậy với Ch�a Kit�, ta h�y t�m kiếm những sự tr�n trời. nơi Ch�a Kit� đang ngự b�n hữu Ch�a Cha. �ừng t�m kiếm những của cải vật chất ở đời n�y.
T�m kiếm những sự thuộc thi�n giới như thế c� nghĩa l� chấp nhận như Ch�a Kit�, chết đi cho th�nh kiến, nết hư, cho mọi thứ tội lỗi của con người cũ v� mặc lấy con người mới.
Sống được như thế, người kit� hữu sẽ c� được một sức sống mới giấu k�n với �ức Kit� trong Thi�n Ch�a, v� sự sống mới n�y sẽ đem họ tới vinh quang to�n vẹn.
Lạy Ch�a,
Ch�a đ� sinh ch�ng con v�o trong cuộc đời
mong manh,
đầy cạm bẫy nơi trần thế đ�y,
l� để thử xem ch�ng con c� thật t�nh tin v�o t�nh thương
v� quyền năng của Ch�a hay kh�ng.
Xin Ch�a lu�n gi�p ch�ng con
biết sử dụng của cải ph� v�n
để l�m phương tiện đi về với Ch�a,
m� vẫn một niềm ki�n quyết
t�n th�c v�o Ch�a m� th�i. Amen.
BẤP B�NH
Lc 12:13-21
Mọi người đang ch�ng mặt với gi� cổ phần trồi sụt thất thường. Sức mạnh nền kinh tế thể hiện r� n�t qua sinh hoạt thị trường. Mức ph�t triển tr� trệ h�m nay đ� l�m cho bao người thất nghiệp. Người ta đổ x� đi t�m những phương tiện sinh sống. Bao nhi�u tay tư bản đang thi đua kh�m ph� những c�ch l�m gi�u nhanh nhất. Nhưng cuộc chạy đua đ� đang hướng về đ�u ?
NHỮNG C�CH L�M GI�U.
Cuộc chạy đua đ� đang mang lại cho cuộc sống mọi thứ tiện nghi v� bảo đảm. Con người ng�y c�ng hạnh ph�c v� tin tưởng v�o năng lực của m�nh. Ch�nh của cải đ� khiến họ c� thể an t�m tọa hưởng tất cả những nguồn lợi thi�n nhi�n. Giữa cuộc sống dư thừa đ�, con người dễ qu�n tất cả. Chỉ c�n một m�nh với những phương tiện dồi d�o đ�p ứng những đ�i hỏi �ch kỷ của m�nh. �� ch�nh l� t�m trạng của nh� ph� hộ trong Tin Mừng h�m nay.
Nh� ph� hộ tr�n ngập niềm vui v� "ruộng nương sinh nhiều hoa lợi." (Lc 12:16) Nh�n về tương lai, �ng thấy rất y�n t�m, v� "b�y giờ � hề của cải." (Lc 12:19) Nhưng �ng vẫn phải t�nh to�n để bảo đảm cho những của cải khỏi hư hao v� gi�ng b�o, mối mọt, hay trộm cướp. �ng tự nhủ : "M�nh sẽ l�m thế n�y : ph� những c�i kho kia đi, x�y những c�i lớn hơn, rồi t�ch trữ tất cả th�c l�a v� của cải m�nh v�o đ�." (Lc 12:18) L�c n�o �ng cũng chỉ c� một quan t�m duy nhất về c�i t�i của m�nh. Tr�n đỉnh cao danh vọng, �ng thấy ho�n to�n tự m�n về sự nghiệp lớn lao của m�nh. �ng kh�ng cần chia sẻ với ai. Người ngh�o hay cộng đồng nằm ngo�i đối tượng phục vụ của �ng. Thi�n Ch�a cũng bị gạt ra ngo�i mọi ưu tư v� cuộc sống của �ng.
Trong khi �ng quả quyết "m�nh b�y giờ � hề của cải, dư x�i nhiều năm. Th�i, cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi cho đ� !" (Lc 12:19), "Thi�n Ch�a bảo �ng ta: ?�ồ ngốc ! Nội đ�m nay, người ta sẽ đ�i lại mạng ngươi, th� những g� ngươi sắm sẵn đ� sẽ về tay ai ??" Nh� ph� hộ kh�ng suy nghĩ s�u xa. �ng tưởng c�i t�i l� nền tảng vững chắc nhất cho hạnh ph�c. Tất cả hạnh ph�c h�m nay đều xoay quanh v� dựa tr�n c�i t�i của �ng. Nhưng ch�nh c�i t�i đ� lại kh�ng c� mấu cứ, l�m sao c� thể l�m nền tảng cho hạnh ph�c ? Hạnh ph�c chỉ l�những dong d�u tr�i nổi tr�n d�ng s�ng dật dờ. ��ng l� d� tr�ng xe c�t biển đ�ng. Kh�c với �ng Gi�p, �ng kh�ng bị mất của cải. �ng chỉ bị đ�i mạng. Khi bị đe dọa trầm trọng như thế, �ng giật m�nh. �ng kh�ng thể kh�ng suy nghĩ về � nghĩa cuộc đời v� gi� trị những thực tại trần gian. Tiền bạc, của cải l� g� trước c�i chết ? Mạng sống chỉ c� một. Của cải dư tr�n cũng kh�ng thể s�nh với mạng sống. Bởi đấy mất mạng, của cải trở th�nh v� nghĩa. Ch�nh �ng C�hel�t đ� cảm thấu được sự v� nghĩa đ� khi thuật lại : "C� người đ� đem hết kh�n ngoan v� hiểu biết m� l�m việc vất vả mới th�nh c�ng, rồi lại phải trao sự nghiệp của m�nh cho một người đ� kh�ng vất vả g� hết. �iều ấy cũng chỉ l� ph� v�n v� lại l� đại họa." (Gv 2:21) Thật l� c�i v�ng luẩn quẩn ! Bao nhi�u tim �c đầu tư t�m kiếm của cải. Bao nhi�u thời giờ v� c�ng sức x�y dựng cơ ngơi, sự nghiệp. Tất cả c� thể biến đi trong nh�y mắt hay phải trao lại cho người kh�c. Nh�n lại cuộc đời, �ng C�hel�t phải thốt l�n : "Trọn cuộc đời chỉ l� đau khổ, bao c�ng kh� chỉ đem lại ưu phiền ! Ngay cả ban đ�m, n� cũng kh�ng được y�n l�ng y�n tr�. �iều ấy cũng chỉ l� ph� v�n !"(Gv 2:23) Nghĩ cho c�ng, "tất cả chỉ l� ph� v�n." (Gv 1:2) Nếu thế, tại sao con người phải bon chen d�nh giựt ?
Của cải vật chất kh�ng thể mang lại � nghĩa gi� trị đ�ch thực cho con người. Ch�nh �ức Gi�su đ� vạch trần sự thật ấy : "Ấy kẻ n�o thu t�ch của cải cho m�nh, m� kh�ng lo l�m gi�u trước mặt Thi�n Ch�a, th� số phận cũng như thế đ�." (Lc 12:21) C�i t�i l� trở ngại lớn nhất cho mọi thực tại hướng về Thi�n Ch�a. Muốn "l�m gi�u trước mặt Thi�n Ch�a" phải c� một c�i nh�n mới lạ v� phải vận dụng những phương tiện kh�c hẳn với lối l�m gi�u b�nh thường. Quả thế, �ức Gi�su đ� m�ch nước : "H�y d�ng tiền của bất ch�nh m� tạo lấy bạn b�, ph�ng khi hết tiền hết bạc, họ sẽ đ�n rước anh em v�o nơi ở vĩnh cửu," (Lc 16:9) tức l� Nước Thi�n Ch�a. C�ng c� nhiều bạn b� như thế, c�ng t�ch trữ được một kho t�ng lớn lao tr�n trời. Bạn b� đ� ch�nh l� người ngh�o.
Trong khi bao người ngh�o r�n siết, �ng ph� hộ chỉ lo "ăn uống vui chơi cho đ� !" Tiền bạc l� một c�m dỗ lớn lao. �ng đ� kh�ng chống cưỡng nổi ma lực của đồng tiền. Muốn l�m m�n đệ Ch�a Kit�, "phải giữ m�nh khỏi mọi thứ tham lam, kh�ng phải v� dư giả m� mạng sống con người được bảo đảm nhờ của cải đ�u." (Lc 12:15) Chỉ c� một bảo đảm duy nhất l� "�ức Kit�, nguồn sống của ch�ng ta." (Cl 3:4) Kho t�ng của ch�ng ta đang được ẩn giấu nơi �ức Kit�. ��ng hơn, "sự sống mới của anh em hiện đang tiềm t�ng với �ức Kit� nơi Thi�n Ch�a." (Cl 3:3) Ch�ng ta phải đầu tư bao nhi�u thời giờ v� tim �c để c� thể tạo được một sự sống đ�ng nghĩa như thế ?
�ầu tư đ� bắt đầu bằng nỗ lực "mặc lấy con người mới, con người hằng được đổi mới theo h�nh ảnh �ấng Tạo H�a, để được ơn th�ng hiểu." (Cl 3:10) Con người cũ đầy những giới hạn, n�n ch�ng ta kh�ng thấy hết vấn đề. Một khi đ� t�m lại được h�nh ảnh Thi�n Ch�a nơi ch�nh m�nh, ch�ng ta c� thể dễ d�ng ph� tung những giới hạn trần gian để thấy "h�nh ảnh �ấng Tạo H�a" nơi anh em. Tất cả giới hạn về chủng tộc, văn h�a, ng�n ngữ, đẳng cấp trở th�nh v� nghĩa. Trong �ức Kit� "kh�ng c�n phải ph�n biệt Hi lạp hay Do th�i, cắt b� hay kh�ng cắt b�, man di, mọi rợ, n� lệ." (Cl 3:11) Thật l� tuyệt vời ! �ức Kit� đ� trở th�nh mối gi�y li�n kết tất cả lo�i người.
Nh�n thấy đầu gi�y mối nhợ đ�, ta sẽ thấy bản th�n m�nh kh�ng c�n l� chủ thể tối cao v� đối tượng phục vụ nữa. Tr�i lại, những người anh em ngh�o khổ mới l� ch�nh �ức Kit� cần phải được chia sẻ. Ta sẽ kh�ng "thu t�ch của cải cho m�nh" nữa, nhưng cho �ức Kit� v� c�c chi thể của Người. Phục vụ một đối tượng lớn lao như thế tức l� đang "l�m gi�u trước mặt Thi�n Ch�a" vậy. Ki�n nhẫn đầu tư theo lối n�y, ta sẽ "sắm lấy những t�i tiền chẳng bao giờ cũ r�ch, một kho t�ng chẳng thể hao hụt ở tr�n trời, nơi kẻ trộm cắp kh�ng b�n mảng, mối mọt cũng kh�ng đục ph�." (Lc 12:33) Phải đổ mồ h�i, s�i nước mắt mới c� thể kiếm được những t�i tiền v� kho t�ng đ�. T�m lại, đ� l� một cuộc hi sinh v� bờ bến c� khi mất cả mạng sống. Thế nhưng, ph�m ai từ bỏ mọi sự "v� danh Thầy, th� sẽ được gấp bội v� c�n được sự sống đời đời l�m gia nghiệp." (Mt 19:29) Ch�nh v� mối lợi lớn lao đ�, ch�ng ta n�n tự kiểm hằng ng�y về mức độ từ bỏ của m�nh. Nếu kh�ng, ch�ng ta sẽ hụt hẫng khi gi�p mặt với những thực tại thi�n giới.
THẾ GIỚI H�M NAY.
Bước hụt hẫng đ� ch�nh người ph� hộ đ� kinh nghiệm khi rơi xuống "�m phủ, �ng ta ngước mắt l�n thấy Lagiar� trong l�ng tổ phụ." (Lc 16:23) Nơi trần thế, �ng ngất ngưởng tr�n cao với những "lụa l� gấm v�c, yến tiệc linh đ�nh." (Lc 16:19) �ng chỉ lo "thu t�ch của cải cho m�nh" v� hưởng thụ một m�nh. Người ngh�o Ladar� kh�ng lọt v�o mắt xanh của �ng. Nhưng từ dưới �m phủ cũng �nh mắt đ� ngước l�n t�m một ch�t l�ng thương x�t từ nơi tổ phụ Abraham v� Ladar�.
Ng�y nay tr�n thế giới biết bao nhi�u ph� hộ đang sống ph� phỡn tr�n 80% t�i nguy�n thế giới giữa một đại dương ngh�o đ�i chỉ chiếm khoảng 20% của cải thế giới m� th�i. Giữa đại dương ngh�o đ�i đ�, đa số nh�n loại kh�ng đủ cơm ăn �o mặc, kh�ng đủ thuốc chữa trị những bệnh nguy hiểm như liệt kh�ng, ung thư, đau tim v.v Họ l� những người thấp cổ b� họng, bị gạt ra ngo�i lề x� hội, bị đ�n �p bất c�ng. Họ kh�ng c� tiếng n�i. Bởi vậy, nh�n dịp nh�m G8 họp Hội Nghị Thượng �ỉnh tại Genova, �ức Gioan Phaol� II đ� k�u gọi : "C�c Si�u cường, c�c Vị quyền h�nh tr�n thế giới . h�y nghĩ đến c�c nước ngh�o, h�y lắng nghe tiếng k�u than của c�c người ngh�o." (VietCatholic 28/7/2001) H�y chấm dứt t�nh trạng "thu t�ch của cải cho m�nh." Bao l�u c�n ngh�o đ�i, thế giới kh�ng thể h�a b�nh. Thế giới kh�ng thiếu lương thực, nhưng thiếu những v�ng tay mở rộng. Bất c�ng tr�n lan v� người gi�u �m chặt t�i sản v� chỉ lo thỏa m�n những nhu cầu giả tạo, mặc cho những người ngh�o phấn đấu một m�nh với cơn ngh�o đ�i, r�ch n�t. Bằng chứng, " c�c vị l�nh đạo c�c Si�u Cường nhắc lại cam đoan d�ng 0.7% lợi tức cũa mức sản xuất để d�nh cho việc cộng t�c ph�t triển c�c d�n tộc. Nhưng với thời gian qua đi, kh�ng một quốc gia ?�n nh�n? n�o đ�ng g�p v�o quĩ, trừ mấy nước miền Bắc �u. Thậm ch�, c�c Si�u Cường (Ph�p, Anh, �, Canada) đ� giảm bớt số viện trợ cho c�c quốc gia ngh�o ở miền Nam B�n Cầu." (VietCatholic 28/7/2001) ��ng l� đ�nh trống bỏ d�i ! Mới đ�y tại Genova lại hứa viện trợ 1 tỉ 200 ng�n Mỹ kim cho Phi ch�u chũa trị bệnh liệt kh�ng v� c�c chứng bệnh th�ng thường. Số tiền đ� chỉ bằ?g ng�n khoản Hoa Kỳ d�nh mỗi năm cho việc chế tạo hỏa tiễn chống hỏa tiễn m� th�i. (xc. VietCatholic 28/7/2001) Chẳng biết bao giờ mới thực hiện lời hứa đ�. C�c ph� hộ vẫn chễm chệ tr�n những b�n tiệc thịnh soạn, kh�ng th�m th� những miếng b�nh vụn cho người ngh�o.
Nếu ng�y xưa người ph� hộ sớm nhận ra sự li�n đới v� tr�ch nhiệm đối với Ladar�, t�nh trạng kh�ng đến nỗi qu� c�ch biệt sau c�i chết như vậy. Thực ra, �ng đ� kh�ng hề đối xử bất c�ng với người ngh�o Ladar�. �ng kh�ng sai đầy tớ đ�nh đập hay xua ch� cắn Ladar�. Thực tế, �ng chỉ hưởng những của cải của �ng, chứ kh�ng x�m phạm quyền lợi ai. Nhưng �ng đ� giữ một khoảng c�ch qu� xa với Ladar�. �ng chủ trương "sống chết mặc bay". Tội �ng ở chỗ đ� !
Ng�y nay, để x�a bỏ khoảng c�ch giữa gi�u ngh�o, kh�ng thể theo chủ trương "đấu tranh giai cấp". Nhưng cần phải k�u gọi t�nh li�n đới nh�n loại. T�nh li�n đới l� một gi� trị lớn lao trong tiến tr�nh to�n cầu h�a. Kh�ng cảm thấy li�n đới, người gi�u kh�ng bao giờ thấy được bổn phận đối với người ngh�o. Sở dĩ ?c� li�n đới với nhau, v� họ thuộc về một gia đ�nh duy nhất. Theo �HY Sodano, "ơn gọi nguy�n thủy của nh�n loại l� x�y dựng một gia đ�nh duy nhất." (VietCatholic 28/7/2001) Kit� gi�o l� một điển h�nh. Tất cả c�c Kit� hữu đ�ch danh đều gắng sức x�y dựng Gi�o hội th�nh một gia đ�nh, trong đ� Thi�n Ch�a l� Cha v� mọi người đều l� anh em với nhau. Ch�nh v� thế, "Kit� gi�o l� một t�n gi�o c� t�nh to�n cầu," (�HY Sodano, VietCatholic 28/7/2001) bắt đầu từ t�nh li�n đới giữa những người c�ng chia sẻ một niềm tin v� một t�nh y�u. Từ đ�, người Kit� hữu sẽ nhận thấy tr�ch nhiệm của m�nh đối với việc to�n cầu h�a t�nh li�n đới. Ng�y nay, nh�n loại kh�ng c�n lựa chọn n�o kh�c. Li�n đới hay l� chết ! Thời gian cấp b�ch lắm rồi ! Trong c�ng cuộc n�y, gi�o d�n l� những đội qu�n tiền phong. Họ c� nhiệm vụ ph� tan những tảng băng gi� trong l�ng người v� khơi dậy những ngọn lửa thương y�u, đo�n kết, li�n đới.
Khi cố gắng li�n đới với anh em, ch�ng ta đang ho�n th�nh ơn gọi của m�nh. Ch�nh ơn gọi n�y gi�p ch�ng ta nhận ra địa vị cao cả của m�nh trong vũ trụ v� gi� trị đ�ch thực của những thực tại trần thế. � thức n�y sẽ đẩy xa mọi đam m� �ch kỷ v� gi�p con người t�m lại được ch�nh m�nh. Nhưng muốn li�n đới với anh em, ch�ng ta phải sẵn s�ng từ bỏ c�i t�i. Liều th�n v� anh em l� liều mạng v� Thi�n Ch�a. �ức Gi�su nhắn nhủ : "Ai liều mất mạng sống v� t�i, th� sẽ cứu được mạng sống ấy." (Lc 9:24) Nhưng ai c� thể đạt tới mức hi sinh lớn lao đ�, nếu kh�ng phải l� những người đang sống giữa những thực tại trần gian m� l�ng vẫn "t�m kiếm những g� thuộc thượng giới, nơi �ức Kit� đang ngự b�n hữu Thi�n Ch�a" (Cl 3:1) Chỉ những người si�u tho�t như thế mới c� thể hiệp nhất tất cả trong �ức Kit�. Nhờ sức mạnh Th�nh Linh, giữa thế giới đầy x�o trộn v� th� nghịch h�m nay, họ vẫn c� thể l�m chứng cho mọi người thấy : "chỉ c� �ức Kit� l� tất cả v� ở trong mọi người." (Cl 3:11)
Của cải
Lc 12:13-21
Thưa q�i vị,
Trong b�i tin mừng h�m nay, Ch�a Gi�su xem ra c� cơ hội tốt để h�a giải hai anh em đang tranh chấp nhau về gia t�i, bởi v� những cuộc tranh chấp gia đ�nh như thế thường dẫn đến bạo lực v� th� hận trong h�ng m�u mủ. C�c Rabbi Do th�i thường dễ chấp nhận đứng ra d�n xếp. Nhưng thật lạ l�ng, Ch�a Gi�su lại từ chối lời y�u cầu của người em. Ng�i n�i: "N�y anh, ai đ� đặt t�i l�m người xử kiện hay người chia gia t�i cho c�c anh" (Lc.12,13). Như thế một đ�ng chứng tỏ Ch�a Gi�su đ� c� uy t�n trước mặt d�n ch�ng. Họ đ�nh g�a cao tiếng n�i của Ng�i, tuy nhi�n Ng�i kh�o l�o b�c bỏ lời khen ngợi ngầm đ�. ��ng kh�c Ng�i nhận ra động lực của cuộc tranh chấp : t�nh xấu ham muốn th�i q�a của cải vật chất. Ng�i khuy�n nhủ d�n ch�ng:"Anh em phải tr�nh xa mọi thứ tham lam v� của cải kh�ng bảo đảm mạng sống anh em đ�u !". Tranh chấp tiền bạc kh�ng thể l�i k�o Ng�i chia tr�, đi chệch khỏi sứ vụ ch�nh yếu của Ng�i l� c�ng bố Nước Trời cho mọi người, giầu cũng như ngh�o, nổi danh cũng như tiểu tốt, chẳng c� ch�t th�n phận n�o trước mặt thế gian. Trong thế giới cổ của miền địa -trung -hải người ta tin rằng ai nấy đều được trời ph� cho đủ của ăn, �o mặc, sức khoẻ, gi�u c�,danh vọng.hết mọi sự. Nếu ai tham lam nhiều hơn, th� người kh�c phải chịu phần thua thiệt. Người muốn nhiều hơn tức l� kẻ tham lam. Th�nh gỉa của Ch�a Gi�su hiểu r� điều n�y v� họ vẫn hằng tin như thế.
Vậy th� dụ ng�n về �ng địa chủ gi�u c� Ch�a Gi�su kể, n�i r� hơn về t�nh than lam "ngốc nghếch" m� người em muốn c�. Trời ban cho �ng ph� hộ m�a m�ng bội thu, nhưng �ng ta chẳng muốn chia sẻ với ai. �ng dự t�nh trong l�ng ph� những kho lẫm cũ, x�y lại những kho lẫm mới to lớn hơn, rồi chất đầy của cải v�o đ�, thế l� tương lai được bảo đảm. Nhưng trời đ�u c� để như vậy, của cải l� để ph�n phối đồng đều cho mọi người. ��m nay trời sẽ đến cất linh hồn �ng ta đi, vậy th� của cải �ng thu t�ch để cho ai ? Th�nh gỉa của Ch�a Gi�su biết r� c�u trả lời.
Trong cuộc hội thảo hằng tuần của gi�o xứ về tin mừng, ch�ng t�i đặc biệt ch� � đến dụ ng�n h�m nay, c� tham dự vi�n ngỡ ng�ng tự hỏi nếu như �ng ph� hộ c�n sống, �ng sẽ l�m chi tiếp ? bởi lẽ �ng đ� ăn chơi xả l�ng, đ� đời. Một tham dự vi�n kh�c đứng l�n kể cho mọi người nghe c�u chuyện sau đ�y : ở nước Mỹ c� một nữ tỷ ph� sống c� đơn tại một biệt thự cực kỳ sang trọng. �ể bớt phần buồn tẻ một h�m b� ra si�u thị hỏi mua một con k�t. Người b�n k�t bảo đảm với b� k�t của �ng l� tốt nhất, mạnh khoẻ, h�t hay. B� tỷ ph� mua th�m một c�i lồng mạ v�ng nhốt k�t v�o trong. Lồng v�ng, k�t xanh coi thật rực rỡ. B� vui mừng mang k�t về nh� treo trước ph�ng kh�ch. Ba ng�y sau b� ra si�u thị ph�n n�n với người b�n k�t: K�t kh�ng biết n�i. �ng b�n k�t hỏi b� đ� mua gương cho k�t chưa ? B� trả lời chưa. �ng b�n k�t n�i : Thảo n�o k�t chưa biết n�i, k�t l� giống chim hay l�m đẹp, b� phải mua gương để k�t soi gương thấy m�nh đẹp, tự khắc k�t n�i. B� tỷ ph� mua một c�i gương cho v�o lồng k�t. Ba ng�y sau, b� lại ra si�u thị ph�n n�n k�t chưa biết n�i. Người b�n h�ng hỏi b� đ� mua thang cho k�t chưa ? B� tỷ ph� trả lời : chưa,�ng b�n k�t n�i : thảo n�o k�t chưa n�i được, n� l� giống chim ưa leo thang, b� phải mua thang để k�t l�n xuống thang cho vui l�ng, ắt hẳn k�t biết n�i. B� tỷ ph� lại bỏ tiền mua thang cho k�t. Ba ng�y sau k�t vẫn kh�ng n�i được, b� tỷ ph� mang chuyện ra ph�n n�n với người b�n k�t. �ng ta hỏi: b� mua x�ch đu cho k�t chưa, b� trả lời chưa. �ng b�n h�ng khuy�n b� n�n mua x�ch đu cho k�t, bởi n� ưa đ�nh v�ng x�ch đu. Khi được �, k�t sẽ n�i. B� tỷ ph� lại m�c hầu bao mua x�ch đu cho k�t. Mấy h�m sau b� đi ngang qua h�ng �ng b�n k�t mặt ủ rũ. Người b�n k�t hỏi l� do l�m sao b� buồn sầu, b� trả lời: k�t đ� chết rồi.. �ng b�n k�t ngạc nhi�n, hỏi thế b� c� cho k�t ăn kh�ng ? B� tỷ ph� trả lời: N�o t�i c� biết k�t ăn thứ g� m� mua cho n�. �ng b�n k�t thở d�i: thảo n�o k�t chết, k�t kh�ng được ăn .
Ch�ng t�i hiểu � người kể chuyện. K�t c� đủ mọi thứ tr�n đời: lồng đẹp, gương soi, thang l�n xuống, x�ch đu đ�nh v�ng, chẳng thiếu thứ g�, nhưng k�t vẫn chết, bởi v� k�t chẳng được ăn. . �ng ph� hộ kia cũng sẽ chết, ch�ng ta cũng sẽ chết bởi v� �ng chẳng được ăn, ch�ng ta cũng chẳng được ăn. Lương thực ch�ng ta v� �ng ph� hộ cần ăn để được sống đ� l� Lời Ch�a. Ch�ng ta cần đến Lời Ch�a để được sống đời đời. Ch�ng ta kh�ng ăn, �ng ph� hộ kh�ng ăn th� l�m sao m� sống được. Mọi sự vật chất n�y rồi sẽ qua đi, mọi thứ tham lam rồi cũng phải bỏ lại cho người kh�c hưởng d�ng.
Nghe xong c�u chuyện v� lời b�nh luận ch�ng t�i tấm tắc tiếc rẻ cho �ng ph� hộ. Gỉa như �ng d�ng tiền của ấy m� nu�i dưỡng kẻ ngh�o kh�, bần c�ng, �ng sẽ kh�n hơn biết mấy v� c� th�m nhiều bạn hữu v� khỏi mang tiếng l� "ngu ngốc" trước mặt Ch�a v� thi�n hạ.
X�t cho c�ng, ở đời lắm kẻ c�n ngu hơn nữa, tai họa, bệnh tật chết ch�c lu�n c� cơ hội đột nhập v�o bất cứ ph�o đ�i an to�n n�o của con người, từ sức khỏe cho đến ch�nh sự sống. Người xưa đ� n�i: dựa v�o c�y, c�y đổ; dựa v�o tường ,tường xi�u; dựa v�o người, người chết, chỉ duy c� dựa v�o Thi�n Ch�a mới bền vững m�i m� th�i. Vấn đề đối với người ph� hộ l� �ng đ�ng cửa l�ng lại khi suy t�nh, �ng n�i chuyện c� một m�nh, chẳng ai được h�n hạnh tham dự v�o chương tr�nh của �ng, bạn b�, bằng hữu, vợ con bị loại ra ngo�i. Kh�ng hiểu tương lai gia đ�nh �ng ra sao, họ c� ảnh hưởng g� trong c�c lựa chọn của �ng kh�ng ? V� �ng ho�n to�n độc thoại : ta sẽ thế n�y, ta sẽ thế kia. Mắt �ng đ� m�, tai �ng đ� điếc ! �ng kh�ng cảm nhận được sự hiện diện của b� con th�n thuộc ! Dụ ng�n thực ra để thức tỉnh ch�ng ta. N� chiếu dọi v�o lương t�m ch�ng ta một v�i tia s�ng để n�i l�n rằng trong � nghĩa n�o đ� tất cả ch�ng ta cũng c� l�c, c� thời đều l� kẻ tham lam, l� ph� hộ ngu ngốc. Ch�ng ta đ� từng lượng định cuộc sống m�nh theo ti�u chuẩn của cải, sức lực của ch�nh ch�ng ta, gat hẳn Thi�n Ch�a ra ngo�i. Ch�ng ta l� con người duy nhất nắm vận mệnh m�nh trong tay, độc diễn tr�n cuộc đời m�nh. Dụ ng�n n�y l� một ơn để ch�ng ta suy nghĩ lại. Dầu ch�ng ta c� to�n năng, sở hữu ch�ng ta c� đầy ắp đất trời, th� ch�ng ta vẫn lệ thuộc v�o Thi�n Ch�a, lệ thuộc v�o nhau. Cuộc sống của ch�ng ta chỉ c� � nghĩa khi li�n kết với tha nh�n, của cải của ch�ng ta chỉ hữu dụng khi biết chia sẻ v� l�m giầu trước mặt Thi�n Ch�a.
Từ "tham lam" m� th.Luca d�ng trong tin mừng cũng l� từ m� th.Phaol� d�ng trong b�i đọc thứ hai, thư gởi t�n hữu C�-l�-s�. Nhưng trong thư C�-l�-s� c� nghĩa l� "thờ ngẫu tượng". Ch�ng ta phạm tội t�n thờ ngẫu tượng khi đăt?tin tưởng v� cậy tr�ng v�o của cải hay v�o ai kh�c chứ kh�ng phải v�o Thi�n Ch�a. Cuộc đời ch�ng ta hiến d�ng cho vật chất chứ kh�ng phải hiến d�ng cho Thi�n Ch�a. L�c ấ? ch�ng ta cũng độc thoại, chẳng để � hay li�n kết với ai kh�c nữa. Trước b�n thờ Th�nh Thể h�m nay, ch�ng ta h�y ngưng n�i chuyện một m�nh, h�y mở tấm l�ng ra, li�n kết với những người chung quanh. Họ l� anh chị em ch�ng ta trong một gi�o xứ, gia đ�nh của TC. H�y để cho kẻ kh�c tham dự v�o cuộc sống của ch�ng ta, h�y lập chương tr�nh sống chung với gi�o xứ, đầy vui tươi v� hy vọng. Ch�a lu�n lu�n thu xếp những g� tốt nhất cho con c�i Ng�i. Mọi sự kh�c đều l� ph� v�n .
B�i đọc thứ nhất ch�a nhật h�m nay cũng c� c�ng một tư tưởng. �ng C�-h�-lết n�i : ph� v�n nối tiếp ph� v�n, tất cả l� ph� v�n ! Ch�ng ta chỉ c� thể cứu v�n t�nh thế gỉa dối đời n�y bằng sự li�n đới với Ch�a Gi�su v� với tha nh�n. Trong TC, ch�ng ta kh�ng bao giờ c� đơn v� độc thoại. Những suy nghĩ v� quyết định của ch�ng ta lu�n c� li�n hệ tới người kh�c, tốt hoặc xấu. Nhưng �ức Kit� đ� từ c�i chết sống lại, hiện thời Ng�i đang sống bằng cuộc sống phục sinh. Ch�ng ta đ� li�n kết với Ng�i, ch�ng ta chẳng thể sống bằng cuộc sống n�o kh�c ngo�i cuộc sống phục sinh . Amen.
CỦA CẢI V� C�I
CHẾT
Lc 12:13-21
Từ c�u chuyện của đời thường
Uy t�n của �ức Gi�su đối với d�n ch�ng thật rộng r�i, đến nỗi người ta coi Người như một quan �n thời Cựu Ước. D�n ch�ng t�m đến để nghe �ức Gi�su giảng dạy, đồng thời đưa ra những thắc mắc để Người giải quyết. H�m nay, một anh bạn trẻ t�m đến �ức Gi�su để xin Người can thiệp v�o việc chia gia t�i. Thế nhưng, kh�c với sự chờ đợi của nhiều người, �ức Gi�su đ� từ chối lời đề nghị của người bạn trẻ. Tại sao thế ? Phải chăng �ức Gi�su kh�ng muốn can thiệp v�o những c�u chuyện cụ thể ? Phải chăng việc giải quyết những trục trặc của đời sống kh�ng nằm trong sứ mạng của Người ?
Thực ra, lời thỉnh cầu của anh bạn trẻ l� một đ�i hỏi cụ thể của sự c�ng bằng. Người anh cả đ� vượt qu� những quy định của lề luật, v� d�nh lấy hết cả phần gia t�i, kh�ng chia lại cho người em. Theo th�i quen thời ấy, anh bạn trẻ đến gặp �ức Gi�su, anh tin tưởng rằng Người c� thể gi�p anh được hưởng phần gia t�i theo đ�ng luật đ� định. Nếu như �ức Gi�su c� can thiệp gi�m anh, c� d�ng uy t�n của m�nh để giải quyết bất c�ng, điều đ� cũng phải, cũng cần thiết lắm chứ. Vậy m� �ức Gi�su đ� từ chối. Kể l� cũng kh� hiểu. C� thể giải th�ch th�i độ của �ức Gi�su theo những kh�a cạnh sau đ�y.
Trước hết, anh bạn trẻ t�m đến �ức Gi�su kh�ng phải để sẵn s�ng nghe Người giảng dạy. Anh đến v� đặt vấn đề anh đang bận t�m. Anh muốn �ức Gi�su sử dụng uy t�n của m�nh để gi�p anh đạt được mục ti�u của m�nh. Anh đ� c� sẵn lời giải đ�p, anh c� một thế giới ri�ng v� anh muốn t�m phương thế để mục ti�u của m�nh được th�nh tựu. Anh kh�ng muốn ra khỏi thế giới của m�nh, nhưng muốn người kh�c đi v�o thế giới đ�, l�m cho thế giới đ� được tốt đẹp theo c�ch nghĩ của anh.
��ng kh�c, c� thể n�i �ức Gi�su c�ng nhận lời thỉnh cầu của anh bạn trẻ l� ch�nh đ�ng, nhưng Người kh�ng muốn giải quyết cho c� nh�n anh để rổi đ�m đ�ng d�n ch�ng, v� cả ch�nh anh, hiểu lầm về sứ mạng của Người. �� c� nhiều lần, Người từ chối kh�ng giải quyết những bận t�m của d�n ch�ng, của m�n đệ. Sứ mạng của �ức Gi�su c� t�nh c�ch cao cả, dứt kho�t, chứ kh�ng phải l� giải quyết phần ngọn của vấn đề. �ức Gi�su được sai đến trần gian để giải tho�t con người khỏi tội lỗi, khỏi sự dữ, khỏi quyền lực của ma quỷ, để đưa họ v�o sống trong tự do, trong t�nh y�u thương của Thi�n Ch�a. Ở đ�y, nếu �ức Gi�su can thiệp gi�m người bạn trẻ, th� đương nhi�n Người cho d�n ch�ng c� cảm tưởng rằng cuộc sống tuỳ thuộc v�o của cải. Bởi đ�, �ức Gi�su đ� kh�ng đi v�o vấn đề cụ thể của người bạn trẻ, nhưng nh�n đ� để n�i đến những điều s�u xa hơn, c� t�nh căn bản cho mọi người v� mọi thời.
�iều tương đối v� điều tuyệt đối
Từ đ�, �ức Gi�su đưa ra gi�o huấn của Người về của cải, về tiền bạc. Cuộc sống con người kh�ng tuỳ thuộc v�o những g� người ta c�. Thật l� đi�n rổ khi c� người nghĩ rằng của cải l� một bảo đảm vững chắc cho đời sống của m�nh. �ức Gi�su b�c bỏ sự thống trị của điều xem ra l� c� "gi� trị" nhất trần gian : của cải, tiền bạc. Trong gi�o huấn của �ức Gi�su, sự an to�n do vật chất chỉ l� một thứ đi�n rổ. Nếu kh�ng hiểu điều ấy, sự gi�u c� sẽ trở th�nh một nh� t�, v� người gi�u c� trở th�nh t� nh�n trong căn ph�ng ấy. C�ng nỗ lực thu g�p của cải, người ta lại c�ng củng cố nh� t� của m�nh th�m vững chắc.
Giới hạn cuối c�ng l�m s�ng tỏ vấn đề khi c�i chết xuất hiện. Của cải kh�ng thể bảo tổn sự sống v� cũng chẳng đ�ng l� g� so với sự sống. Mạng sống l� mục đ�ch của của cải m� c�n tương đối th� huống chi những thứ phụ thuộc. Của cải chỉ l� để phục vụ cho sự sống, chứ kh�ng c� gi� trị n�o kh�c. V� s�u hơn nữa l� sự sống đ�ch thực được đặt tr�n nền tảng vững chắc : mối tương giao với Thi�n Ch�a. Chỉ c� Thi�n Ch�a l� vững bền v� ch�nh Người c� quyền tr�n cuộc sống.
��ng kh�c, nếu ngụp lặn trong sự gi�u sang để hy vọng được sống l�u, sống hạnh ph�c l� một điều đi�n rổ, th� cũng đi�n rổ kh�ng k�m khi cho rằng gi�u c� l� để hưởng thụ cho ri�ng m�nh. L�ng tham lam, sự say m� của cải l�m cho con người chỉ nghĩ đến bản th�n m�nh, đổng thời ngăn cản sự quan t�m đến người kh�c. N� l�m cho người ta chỉ nghĩ đến bản th�n v� cuộc sống hiện tại. Từ đ�, sự tham lam k�o theo nhiều sự bất c�ng với mục đ�ch củng cố sự gi�u c� của m�nh, sẵn s�ng ch� đạp l�n cuộc sống của người kh�c, miễn l� sự gi�u c� của m�nh được bảo đảm.
Như thế, �ức Gi�su trả lại vị tr� tương đối cho của cải. Người đề cập đến "nền tảng" của vấn đề. Người mời gọi đi v�o một viễn tượng mới : "Sự gi�u c� nơi Thi�n Ch�a." Ch�nh vũ trụ n�y mới l�m cho sống, bởi v� n� được đặt tr�n, kh�ng phải sự an to�n giả tạo, nhưng tr�n sự hiệp th�ng trong t�nh y�u. Trước mắt người đời, thực tại n�y c� thể bị coi l� đi�n rổ, nhưng lại l� thực tại vững chắc nhất, thực tại mở ra sự sống.
Bởi đ�, với kinh nghiệm c� nh�n, th�nh Phao-l� đ� giải th�ch cho t�n hữu Phi-l�p-ph� : "Những g� xưa kia t�i cho l� c� lợi, th� nay, v� �ức Ki-t�, t�i cho l� thiệt th�i. Hơn nữa, t�i c�n coi tất cả mọi sự l� thiệt th�i, so với mối lợi tuyệt vời l� được biết �ức Gi�su Ki-t�, Ch�a của t�i, v� Người, t�i đ�nh mất hết, v� t�i coi tất cả như đổ bỏ, để được �ức Ki-t�" (Pl 3,7-8).
Cuộc đấu tranh trường kỳ
Thế nhưng, trong thực tế, của cải vẫn l� �m ảnh rất lớn. ��y thực sự l� một cuộc đấu tranh để lựa chọn giữa Thi�n Ch�a v� của cải. Kh�ng phải l� trận chiến trong một v�i ng�y, v�i năm, nhưng k�o d�i suốt cả cuộc đời. Bởi v�, trong khi tuy�n xưng niềm tin của m�nh v�o Thi�n Ch�a, người Ki-t� hữu vẫn phải l�m việc, vẫn phải kiếm tiền để sinh sống. Biết đ�u l� giới hạn, để coi tiền bạc như l� phương tiện chứ kh�ng hướng tới như một mục đ�ch, đ� vẫn l� điều rất kh� khăn, ngay cả trong những việc l�nh th�nh nhất. �� l� một th�i độ phải lựa chọn, v� người Ki-t� hữu phải hợp l� với ch�nh m�nh, kh�ng qu� say m� của cải trần gian, nhưng cũng kh�ng phải l� chỉ nghĩ đến Thi�n Ch�a để bỏ qu�n mọi thứ của trần gian.
Theo s�ch Giảng vi�n, mọi sự đều l� ph� v�n. ��ng vậy, so với Thi�n Ch�a, tất cả đều kh�ng c� gi� trị. Ng�y nay, trong quan điểm của l�ng tin, mọi sự đều l� hổng �n. Nếu coi mọi sự m�nh đang c� l� hổng �n, người Ki-t� hữu sẽ sử dụng hổng �n một c�ch tốt đẹp nhất, �ch lợi nhất, cho ch�nh m�nh v� cho cả người kh�c. Nếu mọi sự ch�ng ta c� đều do nhận được, th� ch�ng ta cũng sẽ kh�ng giữ cho m�nh, kh�ng coi l� của m�nh, để rổi biết đem chia sẻ cho người kh�c, v� nhất l� để l�m vinh danh �ấng đ� ban tặng những của c�i đ�.
Bấy giờ, c�i chết đến, v� kh�ng phải l� l�c ch�ng ta bu�ng xu�i, mất đi mọi của cải, nhưng nhận lại được gấp trăm. C�i chết l�m cho ch�ng ta ra trắng tay, nhưng Thi�n Ch�a lại cần đến để đỗ tr�n nơi ch�ng ta vinh quang vĩnh cửu.
* * *
C� những người nghĩ rằng
họ sẽ sống m�i m�i,
v� quyền h�nh thuộc về họ mu�n đời.
...
Bạn đừng bao giờ thất vọng
khi thấy người n�o đ� gi�u l�n,
khi thấy họ c� nhiều của cải,
v� được người người ca tụng.
V� trong c�i chết,
họ sẽ chẳng c�n quyền lực n�o.
Họ sẽ phải đi đến nơi vĩnh viễn,
kh�ng c� một tia s�ng.
Họ cứ tưởng rằng
m�nh sẽ chẳng bao giờ chết ;
họ qu�n mất một điều
họ sẽ phải chết như mọi lo�i.
phỏng theo F. Cardenal.
�ng ph� hộ ngốc
Lc 12, 13-21
B�i Tin Mừng kể lại : Một h�m Ch�a Gi�su đang giảng dạy trong hội đường th� c� một thanh ni�n l�n tiếng xin Ch�a giải quyết gi�p vụ tranh chấp gia t�i của anh em họ. Người Do Th�i vẫn c� th�i quen đem tr�nh mọi vấn đề rắc rối cho vị đạo trưởng như vậy. Ch�nh luật M�-s� cũng kh�ng ph�n biệt r� luật h�nh, luật sự, luật đạo, luật đời hay lu�n l�. Cho n�n, một vị đạo trưởng l� phải �nghề�, phải �s�nh� mọi thứ luật để giải quyết cho d�n. Trường hợp người thanh ni�n n�y, c� lẽ anh đ� tranh đấu đ�i người anh trả lại quyền lợi một phần ba gia t�i như luật định m� người anh đ� tham lam ngốn hết tất cả, kh�ng chia ch�c g� cho ai, n�n mới c� chuyện.
Nhưng Ch�a Gi�su đ� kh�ng can thiệp v�o sự việc đ�, Ch�a muốn cho thấy ranh giới giữa c�c thứ luật. Vấn đề chia ch�c của cải kh�ng thuộc l�nh vực của Ch�a, kh�ng thuộc sứ mệnh của Ng�i m� thuộc về l�nh vực x� hội. Nhưng nh�n dịp n�y Ch�a dạy mọi người một b�i học : đừng sống tham lam, đừng �ch kỷ. Để dễ hiểu, Ch�a đưa ra một dụ ng�n về một người gi�u c� kia, suốt đời cắm c�i lo thu t�ch hoa mầu, của cải, d� l� c�ch lương thiện, nhưng đời sống lại l� hưởng thụ �ch kỷ, sản xuất hoa mầu được nhiều, nhưng thu cất hết v�o kho lẫm, chỉ lo cho vinh th�n ph� da. Trước mặt Thi�n Ch�a, Tin Mừng n�i, đ� l� kẻ ngốc, tức l� kẻ dại dột. Dại dột ở chỗ �ng ta chỉ để � đến vật chất m� kh�ng ch� � đến linh hồn, chỉ để � v�o của cải đời n�y m� qu�n mất đời sau, gi�u ở đời n�y nhưng ngh�o ở đời sau th� �ch g� ? đời n�y chỉ l� tạm bợ, đời sau mới trường tồn. Kẻ gi�u sụ kia đ� chết bất ngờ, mất cả của lại mất cả linh hồn. Như vậy, c� của kh�ng c� nghĩa l� c� hạnh ph�c. Hạnh ph�c nước trời phải được mua sắm bằng của cải thi�ng li�ng l� việc l�nh ph�c đức, b�c �i, chia sẻ.
Sau đ�y ch�ng ta t�m hiểu �t điều về l�ng tham : l�ng tham l� thế n�o v� tai hại ra sao ? Ch�ng ta phải c� th�i độ thế n�o đối với của cải vật chất ?
Ch�ng ta vẫn thường nghe n�i : �L�ng tham v� đ�y�, �tham thực cực th�n�, �l�ng tham l� một c�i t�i thủng, m� những người sống nửa cuộc đời hay vướng mắc, bởi v� tuổi trẻ th� hay phung ph�, c�n tuổi gi� th� hay h� tiện�. Kẻ tham lam kh�ng bao giờ bằng l�ng với số phận hiện c� của m�nh, những g� họ c� vẫn c�n l� �t, l� nhỏ, l� thiếu, cho n�n, đạt được mục ti�u n�y, họ lại thấy c� bao nhi�u điều kh�c phải với tới, họ kh�ng bao giờ lường đ�ng được gi� trị thật của họ, họ lu�n bị th�c đẩy phải đi kiếm th�m cho đầy t�i, đầy bị hay đầy k�t sắt. Khi ch�ng ta tham lam, ch�ng ta sẽ mắc ngay phải một t�nh xấu l� ghen gh�t. Người kh�c c� hơn ch�ng ta c�i g�, ch�ng ta kh�ng chịu được, ch�ng ta th�m kh�t những thứ người ta c� m� ch�ng ta chưa c�. Từ chỗ th�m kh�t đến ganh tị ghen gh�t, từ ghen gh�t đến hận th� v� t�n hại nhau. Kinh nghiệm đau thương cho thấy l�ng tham lam l� mối cực l�ng nhất trong đời, n� kh�ng đem lại hạnh ph�c cho ai cả. C� tiền c� của th� lại lo lắng bảo vệ, lo lắng mất m�t. C� tiền của tất nhi�n sẽ xoay trở l�m sao cho c� sức mạnh, c� uy quyền. Đ� c� mạnh lại muốn mạnh hơn, đ� c� quyền lại muốn c� nhiều quyền hơn. Nếu m�nh c� quyền, tất nhi�n l� bớt quyền của người kh�c, �t l� hạn chế, giới hạn quyền lợi của người anh em. Nếu hạnh ph�c đến tr�n căn bản như thế, th� hạnh ph�c chỉ đến với một số người, v� sẽ kh�ng bao giờ đến với một số người kh�c.
Đ�ng kh�c, l�ng tham c�n tạo ra nhiều bất c�ng x�o trộn, v� người tham sẽ t�m mọi c�ch để vơ v�t của người kh�c, bất kể phương tiện tốt xấu, mọi phương tiện đều tốt cho l�ng tham v� đ�y, trong khi đ� lại kh�p chặt l�ng trước bất cứ ai, họ kh�ng y�u thương người kh�c, m� cũng chẳng y�u thương được ch�nh m�nh, v� ch�nh họ cũng phải ti tiện, d�nh dụm, kh�ng d�m ti�u pha, chỉ mong sao cho c� thật nhiều, bảo đảm cho đời m�nh được an to�n, được k�o d�i. V� như vậy họ giết chết nh�n đức ph� th�c v�o Thi�n Ch�a quan ph�ng. Đối với họ, tiền của sẽ thay thế Ch�a quan ph�ng cho họ, từ đ�, ma quỷ sẽ chen v�o, sẽ thổi phồng l�ng tham l�n nữa, v� sẽ khống chế, bắt họ phải l�m những tội �c kh�c nữa.
Ch�ng ta thấy l�ng tham thật nguy hiểm v� tai hại, n� tạo ra ghen tương, đố kỵ, xung đột, mọi cuộc chiến tranh lớn nhỏ đều bắt đầu từ đ�, mọi đau khổ cũng c� thể bắt nguồn từ đ�, cho n�n, vấn đề l� l�m sao loại bỏ được l�ng tham. Nhưng ch�ng ta h�y nhớ rằng : l�ng tham đ� trở n�n một th�nh phần của con người, ai cũng c� l�ng tham, kh�ng nhiều th� �t, do đ�, loại bỏ được l�ng tham kh�ng phải l� dễ, tức l� kh� chứ kh�ng phải l� kh�ng loại bỏ được. Ch�ng ta c� thể loại bỏ được v� ch�ng ta phải loại bỏ bằng c�ch � thức r� r�ng về của cải vật chất, đ� l� lời Ch�a dạy bảo h�m nay. Ch�a nhắc nhở ch�ng ta phải lu�n � thức t�nh c�ch mong manh, tạm bợ, nay c�n mai mất của mọi của cải trần gian, tất cả chỉ l� ph� v�n, l� m�y kh�i, nếu ch�ng ta kh�ng biết hướng ch�ng l�n cao, kh�ng biết d�ng ch�ng để đạt đến mục đ�ch sau c�ng của m�nh. Biết bao người đ� kinh nghiệm t�nh c�ch ph� v�n, tương đối của tiền bạc, danh vọng, hưởng thụ� v� họ đ� bộc lộ ra qua những c�u văn, những lời thơ để nhắc nhở mọi người, như �Của ph� v�n kh�ng ch�n hay chạy, sớm hợp tối tan�, ��i nh�n sinh l� thế ấy, như b�ng đ�n, như m�y nổi, như gi� thổi, như chi�m bao. Ba mươi năm hưởng thụ biết chừng n�o, vừa tỉnh giấc nồi k� chưa ch�n�, �Của trời trời lại lấy đi, giương hai mắt ếch l�m chi được trời�, �Của thi�n trả địa�, �Vua Ng� ba mươi s�u tấn v�ng, chết xuống �m phủ chẳng mang được g�, �Ba vạn s�u ng�n ng�y l� mấy, cảnh ph� du tr�ng thấy cũng nực cười�, �C�i v�ng danh lợi cong cong, kẻ h�ng ra khỏi người mong buớc v�o�.
T�m lại, một trong những vấn đề quan trọng v� căn bản nhất của đời sống l� chọn Ch�a hay chọn vật chất, của cải ? Tr�n l� thuyết, dĩ nhi�n ai cũng chọn Ch�a, nhưng trong thực tế c� thực sự như thế kh�ng ? Xin đề nghị một điều, đ� l� h�y l�m việc thiện. C� tiền của nhiều hay �t, ch�ng ta h�y gi�u l�ng, một đ�ng sẽ giải ph�ng ch�ng ta khỏi t�nh tham lam, �ch kỷ, đ�ng kh�c, lại t�ch lũy c�ng ph�c cho đời sau, nghĩa l� sống b�c �i, chia sẻ sẽ gi�p ch�ng ta thấy m�nh hữu �ch cho nh�n quần x� hội, m� c�n l� một c�ch ch�ng ta k� th�c c�ng ph�c v�o ng�n h�ng tr�n trời.
H�y Lo L�m
Gi�u Trước Mặt Thi�n Ch�a
(Lc
12,13-21)
LỜI DẪN
K�nh thưa cộng đo�n,
Tiền bạc thật cần thiết cho cuộc sống ri�ng v� những sinh hoạt chung của ch�ng ta. Nhưng c� những l�c n� cũng l�m ch�ng ta qu�n đi mục đ�ch ch�nh, qu�n rằng ch�ng ta đang tr�n đường tiến về qu� trời.
C� những l�c việc kiếm tiền l�m ch�ng ta ra như qu�n hết ch�ng ta đang ở đ�u v� sẽ đi đ�u ? Ch�ng ta h�y chạy lại với Ch�a Gi�su Th�nh Thể, xin Người dạy ch�ng ta biết gi� trị đ�ch thực của đồng tiền v� biết c�ch sử dụng ch�ng như �t�n đầy tớ trung th�nh� m� vươn tới hạnh ph�c mai sau.
SUY NIỆM
Lạy Ch�a Gi�su Th�nh Thể,
Ch�ng con đang sống trong một thế giới c� qu� nhiều đ�i hỏi về nhu cầu vật chất. Của cải ảnh hưởng rất lớn l�n cuộc sống của ch�ng con. Mọi người đều phải nỗ lực kiếm tiền để phục vụ cuộc sống của m�nh, v� ph�t triển x� hội. Nhưng ch�nh ảnh hưởng lớn lao của đồng tiền đ� l�m thế giới th�m khủng hoảng về nhiều phương diện, l�m con người chao đảo, mất phương hướng, ray rứt v� bất an. Thậm ch� nhiều người kit� hữu cũng bị mất đức tin, sống lệ thuộc v�o đồng tiền, trở th�nh n� lệ tiền của, qu�n đi lời mời gọi trở th�nh muối, th�nh men giữa trần gian, cũng như kh� thực thi giới luật y�u thương.
Khi mải m� kiếm tiền, ch�ng con thường rơi v�o th�i tham lam �ch kỷ, chỉ biết thu gom của cải để thỏa m�n nhu cầu cuộc sống cho ri�ng m�nh m� qu�n đi sự t�ng cực của người h�ng x�m, v� t�m trước sự đ�i khổ, bần c�ng của người h�nh khất, dửng dưng trước sự c� đơn của người gi� nua kh�ng nơi nương tựa - người đau yếu tật nguyền, v� qu�n l�m gi�u kho t�ng tr�n trời để phục vụ cho cuộc sống đ�ch thực mai sau.
Trong dụ ng�n Ch�a dạy, �ng ph� hộ nghĩ rằng kiếm được nhiều tiền l� c� được hạnh ph�c. L� một điền chủ, �ng quyết định x�y th�m v� nới rộng kho lẫm để t�ch trữ thật nhiều của cải cho ri�ng m�nh v� sẽ nghỉ ngơi hưởng thụ. Chắc chắn Ch�a kh�ng tr�ch cứ g� việc �ng t�nh to�n để l�m ra thật nhiều của cải. Nhưng Ch�a buồn v� thấy �ng chỉ lo lắng thu gom hoa lợi ở đời n�y, m� kh�ng quan t�m x�y cất kho t�ng đời sau. �ng ho�n to�n kh�ng nghĩ tới c�i chết, tới cuộc sống mai hậu. �ng qu�n cả Thi�n Ch�a, Đấng l�m chủ sự sống. M� Ch�a c� thể thu hồi sự sống của �ng bất cứ l�c n�o. V� khi đ�, với những thứ �ng gom g�p ấy, �ng chẳng mang theo được g�. �ng chẳng c� g� cho đời sống ng�y sau.
Lạy Ch�a Gi�su Th�nh Thể, trước mặt Ch�a, ch�ng con chẳng c� g�. Cho d� ch�ng con l�m chủ bao nhi�u l� đất, c� bao nhi�u tải khoản trong ng�n h�ng, c� bao nhi�u tiền bạc, tiện nghi trong nh� th� những thứ ấy cũng chỉ l� con số kh�ng. Ch�ng con chỉ thực sự gi�u c� khi biết chia sẻ cho người ngh�o kh�. Đ� l� biết x�y dựng kho t�ng tr�n trời, nơi trộm cắp kh�ng hề b�n mảng, mối mọt kh�ng thể l�m hao hụt (x. Lc 12,33). Khi lo lắng cho cuộc sống đời n�y, xin Ch�a dạy ch�ng con biết thu t�ch của cải ở đời sau bằng việc san sẻ hoa lợi ch�ng con thu được cho những người t�ng thiếu hơn, k�m may mắn hơn, như Ch�a đ� dạy �H�y d�ng của cải đời n�y m� l�m gi�u trước mặt Thi�n Ch�a� (Lc 12,21).
Lạy Ch�a, Ch�a đ� để cho một số người sở hữu số t�i sản lớn l� để họ quản l� v� c� tr�ch nhiệm chia sẻ cho người ngh�o kh�. Xin dạy họ biết chỉ n�n giữ lại những g� cần thiết, v� biết san sẻ cho những người thiếu thốn hơn, để thế giới n�y ng�y một c�ng bằng v� y�u thương hơn.
Xin Ch�a gi�p ch�ng con đ�nh gi� đ�ng gi� trị thực của trần gian, biết những g� sẽ tan biến, những g� sẽ tồn tại m�i, biết coi cuộc đời n�y chỉ l� cuộc sống tạm bợ, mục đ�ch lơn nhất của ch�ng con l� Nước Trời để lu�n biết sử sụng của cải ph� v�n như phương tiện đạt lấy thi�n đ�ng, biết t�n th�c v�o sự quan ph�ng y�u thương của Ch�a, tin rằng Ch�a thấy r� nhu cầu của ch�ng con v� Ch�a sẽ ban cho những thứ ch�ng con cần.
Khi ch�ng con lo l�m ăn, kiếm tiền để phục vụ cuộc sống hiện tại, xin Ch�a gi�p ch�ng con lu�n biết kiếm t�m cuộc sống mai sau. Xin Ch�a dạy ch�ng con biết kết hợp việc l�m ở đời n�y với việc l�m gi�u kho t�ng đời sau. Xin dạy ch�ng con biết tr�nh xa th�i tham lam của cải, khao kh�t danh vọng để biết y�u mến những g� h�n mọn. Nhờ đ� ch�ng con được hạnh ph�c, t�m hồn được b�nh an, thanh thản m� ca tụng Ch�a kh�ng ngừng. Amen.
BIẾT THẾ
N�O ĐỦ L� ĐỦ VẬY !
(Lc 12,13-21)
Thưa qu� vị,
Ch�ng ta đang ở giữa m�a H�. � nghĩ chủ yếu nổi l�n trong đầu �c ch�ng ta l� nghỉ ngơi, tắm biển, thư gi�n, thịt nướng, cắm trại, du lịch� Ch�ng gi�p ch�ng ta qu�n đi những bận t�m, lo lắng h�ng ng�y hoặc những tin tức đau đầu của thế giới như chiến tranh Irắc, Dafur, những tranh gi�nh quyền lợi ch�nh trị, thương mại, thuốc nổ, bom tự s�t giết hại những sinh mạng v� tội. Những vấn đề lu�n l� nan giải: bu�n b�n ma t�y, phụ nữ, trẻ em, nạn nạo ph� thai, m�i d�m, Sida� Ch�ng ta cần một thời gian nghỉ h�, v� s�ch Giảng vi�n (Qoheleth) trong b�i đọc 1, xem ra kh�ng bắt ch�ng ta phải lưu t�m đến những chuyện nhức �c như vậy: ph� v�n, mọi sự thảy đều ph� v�n. Xin cảm ơn �ng Qoheleth.
Cho n�n, người ta kh�ng ngạc nhi�n khi thấy s�ch Giảng vi�n kh�ng được y�u chuộng như c�c s�ch kh�c của Kinh Th�nh. Theo một số học giả, n� mang t�nh yếm thế, ti�u cực, buồn rầu v� ph� phiếm. Giọng điệu như vậy hiếm thấy trong văn chương t�n gi�o, chứ đừng n�i chi được thi�n hạ y�u th�ch. Tuy nhi�n, những t�m hồn nghi�m nghị thường hay đọc n�, bởi v� n� nh�n cuộc đời thực tế c�ch lương thiện, ch�n t�nh, kh�ng b�i son, tr�t phấn, hoặc thi vị ho� những chất liệu th� sơ của cuộc sống h�ng ng�y. Bạn chẳng hề tr�ng đợi như vậy. Nhưng ch�ng ta ước ao l�m sao cho đức tin lu�n đẹp đẽ, lạc quan, vui tươi ư? Xin suy nghĩ lại. Đức tin đi v�o cuộc sống cũng phải theo nhịp điệu b�nh thường l�c thế n�y, khi thế kh�c. C� lẽ v� vậy m� Qoheleth đ� x�m nhập v�o văn chương Th�nh Kinh. T�c giả m� tả điều �ng tr�ng thấy, suy tưởng, như biến cố xảy ra, mộc mạc, kh�ng t� vẽ th�m nếm, nhất l� khi n� chẳng thanh tao th�nh thiện, m� ngược lại, tội lỗi v� giả dối.
Đọc Qoheleth, ch�ng ta c� cảm tưởng �ng l� một thầy gi�o đ�ng k�nh của ng�nh gi�o dục tại Gi�rusalem, hay Palestin. �ng viết về những phần thưởng m� cuộc đời ban tặng cho c�c kẻ th�nh c�ng. �ng đặt c�u hỏi: liệu những th�nh c�ng đ� c� xứng đ�ng cho những nỗ lực của đời người kh�ng? Kẻ tiểu nh�n th� đồng � như vậy, nhưng hạng qu�n tử c� lẽ kh�ng! B�i đọc h�m nay l� đoạn mở đầu của quyển s�ch v� khởi sự bằng c�u hỏi lớn: liệu những g� v� những nơi m� ch�ng ta đặt an to�n của m�nh v�o c� thật l� vững chắc kh�ng? V� ph� v�n! mọi sự thảy đều ph� v�n, ph� v�n nối tiếp ph� v�n. Những điều ch�ng ta theo đuổi, những nơi ch�ng ta đầu tư thời giờ, năng lực, sức khoẻ� liệu c� an to�n hay chỉ l� ph� phiếm? L� giả tạo? L� luống c�ng? Ph� uổng? Ngay cả những kiến thức v� sự kh�n ngoan đời n�y chẳng phải l� ph� v�n sao? Những kẻ l�m lụng vất vả, khổ c�ng thu t�ch t�i sản, rồi chẳng biết sau n�y n� đi đ�u? Như vậy kh�ng ph� v�n lắm sao? Lao động vất vả cả đời để người kh�c thụ hưởng th�nh quả, kh�ng phải l� dại dột v� ngu xuẩn ư? Điều quan trọng, Qoheleth nhắn nhủ l�, n�n đặt hy vọng v�o quan điểm của những ai thay đổi th�i độ khi nghe xong c�c điều �ng gi�i b�y, tức k�nh sợ Thi�n Ch�a, tu�n giữ c�c lệnh truyền của Người. Đ� l� tất cả t�i sản của một đời người (11,9; 12,8). Bởi lẽ, Thi�n Ch�a tuy�n �n cho mỗi c�ng việc d� tốt hay xấu với tất cả t�nh chất của n�: c�ng khai hay dấu diếm (12,13-14). Đ� l� điều mọi người cần phải nhớ khi đọc cuốn s�ch. N� kết th�c bằng một lời b�nh luận của vi�n thư k� ấn h�nh: ��ng C�h�l�t đ� sưu tầm để t�m kiếm những lời hay � đẹp, rồi viết ra những điều ch�n thật� (Gv 12,10). Nhưng kh�ng hiểu c� được ch�ng ta lưu t�m m� sửa chữa cuộc sống hay chỉ như nước đổ l� khoai? Nghe rồi qu�n ngay, chẳng cải tiến được chi cả tư duy cũng như h�nh động. Thật l� uổng ph� Lời Ch�a.
�ng Qoheleth nh�n v�o thế giới chung quanh �ng, v� thấy ra thi�n hạ c� qu� nhiều tự m�n, tự phụ, đi�u ngoa, giả dối v� bất lương. Th� dụ: t�n gi�o h�nh thức, x� hội thối n�t, c�c l�nh đạo thờ ơ, thu v�n, bất c�ng kh�ng d�m sửa chữa, th�o thứ kh�ng m�ng chỉnh đốn. Hơn nữa, �ng c�n cương quyết tố c�o cả những ai tự nhận m�nh l� kh�n ngoan, th�ng th�i, thầy dạy d�n đen, những kẻ qu� ki�u căng cậy dựa v�o kh�n ngoan v� kiến thức của m�nh: �T�i nhận ra tất cả l� việc Thi�n Ch�a l�m. Quả thật, con người kh�ng thể kh�m ph� những g� được thực hiện dưới �nh mặt trời, cho d� c� ra c�ng t�m kiếm cũng kh�ng biết nổi, cho d� người kh�n ngoan n�i l� đ� l�m được, th� người ấy cũng chưa kh�m ph� ra đ�u� (8,17).
B�i đọc h�m nay, �ng Qoheleth tiến c�ng v�o sự kh�n ngoan qui ước của thời �ng. �ng lưu � họ: người tốt, việc tốt, đời sống ch�n thật chưa chắc g� đ� được thưởng c�ng. Trong khi kẻ kh�ng l�m chi cả để xứng đ�ng với phần thưởng, th� lại được hưởng d�ng th�nh quả: �Quả thế, c� người đ� đem hết kh�n ngoan v� hiểu biết l�m việc vất vả mới th�nh c�ng, rồi lại phải trao sự nghiệp của m�nh cho một người đ� kh�ng vất vả g� hết. Điều ấy cũng l� ph� v�n v� l� đại hoạ�. C�h�l�t m� tả thế giới thời �ng, khoảng 300 năm trước Ch�a Gi�su, nhưng cũng l� cho ch�ng ta h�m nay, thế kỷ 21.
Cho n�n, đọc lại Qoheleth v�o giữa m�a H� n�y quả l� cần thiết, khi ch�ng ta đang c� ch�t xả hơi, vui hưởng kh�ng kh� trong l�nh ở những nơi m�t mẻ, ăn thức ăn lạ, bồi bổ t�m hồn, thể x�c. Ng� hầu suy nghĩ lại m�nh đ� đặt an to�n đời m�nh ở đ�u? Liệu c� phải tr�n c�t b�i biển hay đ� tảng Lời Ch�a? Ph�a Am h�m nay cho ch�ng ta c�u trả lời.
Ch�a Gi�su kể dụ ng�n về người giầu c� ngu ngốc. Dụ ng�n của bầu kh� giữa m�a H�, nhưng cũng l� của �mọi thời gian� cho những linh hồn giống như �ng Qoheleth. Cuộc sống con người chẳng qua cũng chỉ l� một �m�a� của thời tiết vũ trụ. Theo ti�u chuẩn thời ấy, th� người ph� hộ quả l� đầy đủ, �ng c� thể an hưởng cuộc đời hạnh ph�c: �M�nh phải l�m g� đ�y? V� c�n chỗ đ�u m� t�ch trữ hoa m�u?� �ng ta đ� giầu c� m� c�n xem ra được giầu c� hơn, v� t�i sản đang tăng l�n? Ai m� kh�ng ước ao được vị tr� của �ng? Ruộng vườn đang c� những vụ bội thu: �Ta sẽ ph� c�i kho kia đi, x�y những c�i lớn hơn, rồi t�ch trữ l�a th�c, của cải v�o đ�!� Xin mường tượng trang trại của �ng ta: dư thừa biết bao. V� dĩ nhi�n, người ăn kẻ ở đ�ng, phục vụ tốt, b�n ăn to�n những thịt th�, b�nh tr�i, cao lương mỹ vị; trong tủ vải v�c, �o quần, tiền nong, v�ng bạc� chẳng thiếu m�n chi. Như vậy, cuộc đời �ng thật l� an to�n. Nhưng �ng chưa thật sự h�i l�ng, vẫn c�n thiếu thốn điều chi? Đ� l� kho lẫm rộng lớn hơn để chứa nổi l�ng tham của �ng. Ong giống như một người tr�ng số độc đắc h�ng tỷ đ�la những chẳng biết l�m chi với số tiền ấy.
Thế rồi xảy ra một chuyện bất ngờ. Sự đời bao giờ cũng vậy, vừa l�c người ta cảm thấy h�i l�ng nhất, ho�n hảo nhất, an to�n nhất th� xảy ra tai hoạ. Thi�n Ch�a n�i với �ng: �Đồ ngu, nội đ�m nay người ta sẽ đ�i lại mạng ngươi, th� những của cải ngươi sẽ về tay ai?� Nghe giống như Qoheleth phải kh�ng qu� vị? An to�n của ch�ng ta ở đ�u? Nơi tiếng tăm, danh vọng, chức quyền, t�i sản vật chất hay ở trong tay Thi�n Ch�a? Phải chăng đ�y cũng l� b�i học cho ch�ng ta? Điều chi quan trọng đối với Thi�n Ch�a? V�ng bạc hay l�ng k�nh sợ Người? C�u trả lời nằm ngay trong c�u hỏi. Thế nhưng tuyệt đại đa số con người thời nay kh�ng nhận ra. Họ cứ cho l� vật chất, nhiều tiền lắm bạc. V� thế ch�ng ta thường được nghe về quan chức n�y, thương gia nọ, chỉ một đ�m thấy m�nh ngồi trong t�, v� tham �, gian lận, để c� được �an to�n� nơi vật chất. Đ�ng l� đồ ngốc! Ay l� chưa kể h�nh phạt đời sau.
Ch�a Gi�su kể dụ ng�n n�y để trả lời cho hai anh em kiện tụng nhau về của cải l�c khởi đầu b�i Ph�a Am: �Hỡi người kia, ai đ� đặt t�i l�m trọng t�i ph�n chia t�i sản cho c�c ngươi?� Rồi Người th�m: �Anh em phải coi chừng, phải giữ m�nh tr�nh khỏi mọi thứ tham lam, v� kh�ng phải dư giả m� mạng sống con người được bảo đảm nhờ của cải đ�u!�
Tr�n thực tế, l�ng khao kh�t c� th�m tiền bạc, tiện nghi, danh vọng kh�ng phải l� hiếm nơi c�c m�n đệ t�n thời của Ch�a. Kể cả linh mục, tu sĩ đ� khấn từ bỏ, thanh tho�t theo tinh thần Ph�c Am. Đức Kit� rất thực tế. Người ta bảo Ng�i l� một t�n sư kh�n ngoan, nhắc nhở mọi linh hồn cuộc sống n�y ra sao! Ng�i dạy dỗ mọi người phải đặt an to�n của m�nh tr�n những gi� trị n�o. Như tr�n, Ng�i n�i kh�ng phải n� được ph� th�c v�o của cải vật chất, nhưng kho t�ng của ch�ng ta phải ở nơi Thi�n Ch�a, v�o những điều Thi�n Ch�a cho l� hệ trọng. B�i đọc th�nh Phao L� cũng viết cho c�c t�n hữu th�nh C�l�s�: �Thưa anh em, anh em đ� được trỗi dậy c�ng với Đức Kit�, n�n h�y t�m kiếm những g� thuộc thượng giới, nơi Đức Kit� đang ngự trị b�n hữu Thi�n Ch�a�. Chứ đừng ch� t�m v�o những g� thuộc đời n�y�. Đ� l� vấn đề ch�ng ta cần quan t�m v� c�n nhắc. Nơi kh�c, Ch�a ph�n: �Được lời l�i to�n thể thế gian m� thiệt mất phần rỗi m�nh, th� n�o được �ch chi?� Lời n�i qu� r� r�ng v� ch�n l� thật vững chắc. Ch�ng ta phải l�m những lựa chọn kh�n ngoan, kh�ng phải chiếc �o tốt, bột giặt an to�n, xe hơi hảo hạng m� những g� li�n quan đến hạnh ph�c đ�ch thực. Hay ch�ng ta chỉ cần sống đạo đức như Ch�a chỉ bảo, khắc giải quyết được tranh chấp, kh�ng cần đến Ng�i.
C�u chuyện sau đ�y c� thể gi�p ch�ng ta một v�i tư tưởng. N� đ� c� rất nhiều phi�n bản, nhưng bản gốc l� của nh� văn Nga, L. Tolstoy: Một n�ng d�n ngh�o t�n l� Pakhom. Ong ta chỉ c� mỗi nỗi lo �u: kh�ng c� đất canh t�c. �ng n�i: ước chi t�i c� một mảnh đất nhỏ, t�i sẽ chẳng c�n sợ ai. Rồi �ng t�m ra một miếng đất đề b�n. �ng thu t�ch mọi đồng xu trong nh� mua miếng đất đ�. Palahom trở n�n địa chủ của 40 mẫu đất. �ng vui mừng qu� đỗi. C�nh đồng của �ng xem ra xanh tươi hơn, hoa quả xem ra ngọt ng�o hơn. Rồi c� một người m�ch bảo �ng c� khu đất 80 mẫu muốn b�n. Pakhom cảm thấy đất m�nh đang c� nhỏ b�. �ng b�n đi, th�m tiền mua đất mới. Mảnh đất thật l� tuyệt hảo, m�u mỡ v� bằng phẳng hơn, sản xuất được nhiều hơn. �t l�u sau, Pakhom lại thấy kh�ng h�i l�ng v� khu đất chưa tương xứng với sức lực của m�nh, �ng c� thể l�m việc nhiều hơn nữa để kiếm nhiều tiền.
Vận may đ� đến, b�o ch� đăng tin ở ph�a Nam c�n nhiều v�ng đất bỏ trống chưa c� ai canh t�c. �ng cất c�ng ra đi. Quả nhi�n, c� một bộ lạc, d�n số �t m� đất đai lại rộng. T� trưởng sẵn l�ng cấp đất cho �ng miễn l� �ng đặt một số tiền cọc v� chạy trọn một ng�y, được bao nhi�u diện t�ch th� lấy. Nếu �ng kh�ng về tới điểm xuất ph�t ng�y h�m ấy th� kể l� mất số tiền cọc. Pakhom đồng �. S�ng sớm h�m sau, �ng dậy từ trước b�nh minh v� bắt đầu chạy, kh�ng kịp ăn uống g�. Những d�n l�ng cưỡi ngựa chay theo để cắm mốc. Tới khuya th� �ng về đến điểm xuất ph�t. Nhưng vừa tới nơi, �ng lăn xuất mặt đất tắt thở, qu� kiệt sức v� tham lam. D�n l�ng ch�n x�c �ng tại chỗ đất đ�.
Vậy c�i g� l� quan trọng đối với Pakhom? Với ch�ng ta? Người Anh c� c�u: �enough is enough�, biết thế n�o đủ l� đủ vậy. Người Trung Hoa cũng n�i: �tri t�c, tiện t�c h� thời t�c. Tri nh�n, tiện nh�n h� thời nh�n�, cũng trong một � nghĩa. Xin Thi�n Ch�a mở mắt cho mỗi người, ng� hầu nh�n thấy những sự giầu c� chung quanh m�nh m� tạ ơn Ch�a, v� Ng�i đ� cho nh�n loại một cuộc sống phong ph� kh�ng lo�i n�o c� được. Từ đấy, ch�ng ta bỏ đi những ảo vọng của l�ng tham lam, �ch kỷ m� đ�m bọc, chia sẻ cho nhau, để đời sống tr�n tr�i đất ng�y th�m tươi đẹp hơn. Amen.
MỘT CƠ HỘI L�M GI�U
(Lc 12:13-21)
Thế giới đ� x�ch lại gần nhau nhờ nhanh ch�ng to�n cầu h�a truyền th�ng, vận chuyển v� thị trường. Khắp thế giới sự ph�t triển kinh tế hầu như đ� n�ng cao mức sống mọi người so với những thời kỳ trước đ�y trong lịch sử nh�n loại. (1) Một cơ hội l�m gi�u đang đến với nhiều người.
Từ ng�y gia nhập WTO, Việt nam đ� trở th�nh điểm thu h�t đầu tư của nhiều quốc gia, nhất l� Hoa Kỳ. Phải chăng đ�y l� l�c n�n nghĩ đến chuyện l�m gi�u ? C�ng mở rộng cửa, Việt nam c�ng tạo n�n nhiều lớp người gi�u. Nhưng khoảng c�ch gi�u ngh�o ng�y c�ng mở rộng c� bảo đảm cuộc sống sẽ c�ng ổn định v� hạnh ph�c kh�ng ?
Dụ ng�n người ph� hộ trong Tin Mừng h�m nay c� soi s�ng cho ta thấy hạnh ph�c đ�ch thực của con người kh�ng ? Phải chăng tất cả đều t�y thuộc v�o của cải v� tiền bạc ? ��u l� cơ hội l�m gi�u đ�ch thực ?
NGƯỜI PH� HỘ NGU NGỐC
Tự bản chất, của cải c� một gi� trị lớn lao, v� l� hồng �n Thi�n Ch�a. Nhưng theo mẹ T�r�sa, c�n c� những gi� trị cao cả hơn. Thi�n Ch�a mời gọi ch�ng ta lựa chọn những gi� trị n�y. Tất cả đều sự th�nh thiện t�y thuộc v�o việc lựa chọn h�m nay.
Trong Tin Mừng Luca c� hai �ng ph� hộ. �ng n�o cũng c� c�i nh�n kh�ng vượt qua những giới hạn trần gian v� ch�nh bản th�n. N�i kh�c, cả hai �ng đều tin tưởng tuyệt đối v�o của cải vật chất v� kh�ng hề đo�i tới những người ngh�o khổ chung quanh. Ich kỷ l� điểm chung của hai �ng. Kh�ng g� tr�i ngược với Tin Mừng hơn !
�ch kỷ v� cả hai người ph� hộ đều kh�ng thấy mối li�n hệ với Thi�n Ch�a v� tha nh�n. Của cải l� chỗ dựa duy nhất. Tất cả hạnh ph�c v� mọi bảo đảm đều lệ thuộc của cải, trong khi đ�ng lẽ phải t�y thuộc Thi�n Ch�a. L�ng tham đ� che mờ l� tr� đến nỗi con người chỉ c�n một nơi tr� ẩn vững chắc nhất l� của cải m� th�i. L�ng tham c� thể khiến kẻ th�ng minh v� th�nh c�ng nhất trong việc kinh doanh th�nh ngu đần v� thất bại. Trong c�u 18-19, người ph� hộ trở n�n �thằng ngốc,� v� suốt ng�y say m� ch�nh m�nh. V� những bận t�m đầy �ch kỷ đ�, hắn đ� loại trừ Thi�n Ch�a v� tha nh�n ra khỏi tầm nh�n. (2)
Nhưng tử thần th�nh l�nh ập tới. Thời gian thật vắn vỏi, nhưng cũng đủ để con người nh�n lại to�n bộ : �Những g� ngươi sắm sẵn đ� sẽ về tay ai ?� (Lc 12:20) Tất cả đều khựng lại. C�u hỏi thật bất ngờ v� c� sức quật ngược mọi toan t�nh. Mọi người buộc phải suy nghĩ về một vấn đề cơ bản nhất : cuộc sống c� � nghĩa g� ? Th�nh Luca tự đưa ra c�u trả lời : nh�n nhận Thi�n Ch�a v� bố th� cho kẻ t�ng cực l� t�m thấy � nghĩa cuộc sống. (3) Như thế, cuộc đời c�n c� một c�i g� hơn của cải vật chất. Mối li�n hệ với Thi�n Ch�a v� tha nh�n c�n quan trọng hơn nhiều.
Khi cầu nguyện, ch�ng ta tr�nh b�y với Thi�n Ch�a những vấn đề. Ngược lại, Thi�n Ch�a cũng cho ta thấy những vấn đề tương tự. Người cho biết phải l�m c�ch n�o để ch�ng ta thay đổi v� lớn l�n trong th�i độ của m�nh đối với vấn đề. ��y thường kh�ng phải l� c�u trả lời ch�ng ta t�m kiếm, nhưng gi�p ch�ng ta d�i theo b�n tay Thi�n Ch�a để t�m thấy � Ch�a trong cuộc đời m�nh một c�ch hiệu quả.
Cuộc sống tốt đẹp kh�ng li�n quan g� tới việc l�m gi�u. Tr�i lại, �kh�ng phải v� dư giả m� mạng sống con người được bảo đảm nhờ của cải đ�u.� (Lc 12:15) Ng�y nay, c�c nh� quảng c�o bỏ ra hằng triệu đ� la để quyến rũ ch�ng ta mơ tưởng rằng c�ng mua sắm nhiều h�ng h�a của họ, c�ng hạnh ph�c, c�ng thỏa m�n, c�ng tiện nghi. L�m c�ch n�o phản ứng lại �p lực mua b�n li�n tiếp như thế ? H�y t�m c�ch bưng tai bịt mắt trước những quyến dũ mắc tiền v� tập trung ch� � v�o cuộc sống thực sự tốt đẹp � sống tương quan với Thi�n Ch�a v� l�m c�ng việc Người dạy.
Người ph� hộ trong truyện chết trước khi c� thể bắt đầu hưởng d�ng những g� �ng đ� t�ch trữ trong những kho lẫm lớn. Lập chương tr�nh về hưu � chuẩn bị cho cuộc sống trước khi chết � đ� l� kh�n ngoan. Nhưng khinh thường cuộc sống sau khi chết, đ� l� một thảm họa. Nếu thu t�ch của cải chỉ để l�m gi�u, m� kh�ng quan t�m gi�p đỡ tha nh�n, ch�ng ta sẽ bước v�o c�i vĩnh hằng với hai b�n tay trắng. (4)
TIN MỪNG, MỘT ��I HỎI C�NG L�
Nh�n danh sự an to�n c� nh�n v� gia đ�nh, ng�y nay rất nhiều người chỉ quan t�m tới hạnh ph�c ri�ng v� phớt lờ trước những nạn nh�n đang r�n siết dưới chế độ bất c�ng. Như thế c� l�m chứng cho �ức Kit� được kh�ng ? Nếu nắm vững tinh thần �ức Kit�, sẽ thấy to�n bộ Kinh Th�nh đ�i ch�ng ta phải nỗ lực tạo n�n một x� hội c�ng b�nh hơn. (5) Nỗ lực đ� sẽ l�i ch�ng ta ra khỏi những giấc mơ tầm thường của thế giới c�i t�i.
Chỉ khi n�o tho�t khỏi mọi thứ tham lam, con người mới ti�u hủy được căn nguy�n tội lỗi, bẻ g�y nanh vuốt ma quỷ v� kh�ng bị ti�u hủy theo n� m� th�i. Bởi đ�, Ch�a Gi�su mới l�n tiếng cảnh c�o : �Anh em phải coi chừng, phải giữ m�nh khỏi mọi thứ tham lam.� (Lc 12:15) Kh�ng những của cải kh�ng bảo đảm hạnh ph�c, m� c�n g�y bao tai họa nữa. Khi l�ng tham v� đ�y, con người chỉ c�n biết quanh quẩn với c�i t�i. T�nh y�u trở th�nh tự m�n. Y�u m�nh qu� mức l� nguy�n nh�n sinh ra mọi tội lỗi. (6)
Khi n�o y�u m�nh qu� mức ? Nếu bất chấp mọi luật lệ Thi�n Ch�a v� l� tr� con người, m� mải m� với những của cải vật chất v� trần tục một c�ch th�i qu�, con người y�u m�nh qu� mức. Họ c� thể y�u vật tốt, nhưng theo đường lối xấu. Cũng c� thể họ mải m� hưởng d�ng vật tốt ấy, bất chấp sự thiệt hại xảy ra cho m�nh v� sự x�c phạm đến Thi�n Ch�a. Người ph� hộ kh�ng phải kh�ng thấy của cải tốt l�nh. Nhưng �ng đ� d�ng để phục vụ ch�nh m�nh m� th�i. Nghĩa l� �ng đ� y�u m�nh qu� mức. Kh�ng c�n thứ tội n�o kh�ng sinh ra từ t�nh y�u lệch lạc n�y.
Ch�nh v� chỉ nghĩ đến chuyện ăn uống, t�ch trữ lương thực cho m�nh, người ph� hộ kh�ng xứng đ�ng hưởng Nước Trời. L�m sao c� thể sống b�nh an v� x�y dựng cho nhau giữa cảnh �kẻ ăn kh�ng hết, người lần kh�ng ra� ? Chỉ c� Tin Mừng mới gi�p �ng ph� hộ l�m điều tốt (thực thi c�ng l�) đối với người ngh�o. �� l� con đường đem lại hoa quả th�nh thiện v� l�ng trắc ẩn bao la.
Muốn c� một đời sống tốt l�nh, Kit� hữu phải � thức v� thực thi đ�i hỏi duy nhất của Tin Mừng l� c�ng l�. ��ng thế, �Nước Trời l� sự c�ng ch�nh ...� (Rm 14:17) C�ng l� l� bản chất của Nước Thi�n Ch�a trong khắp vũ trụ, chứ kh�ng của ri�ng gi�o hội n�o. Bởi đ�, tranh đấu cho c�ng b�nh x� hội kh�ng phải l� đặc điểm của Gi�o Hội �ại H�n, Zimbabwe, Venezuela v.v. Kh�ng thể biện minh cho th�i độ ngại dấn th�n cho c�ng l� m� loại trừ đặc điểm đ� ra khỏi GHVN.
Việc chia sẻ với những người c�ng khổ l� một đ�i hỏi của c�ng l�, chứ kh�ng t�y thuộc l�ng quảng đại của �ng ph� hộ. Ch�nh v� những người gi�u như �ng kh�ng biết chia sẻ, n�n mới nảy sinh những bạo động khắp thế giới. T�nh �ch kỷ đ� th�nh căn bệnh trầm kha trong x� hội h�m nay. N� mang tầm v�c quốc tế, chứ kh�ng giới hạn trong một l�nh vực hay l�nh thổ n�o. Muốn bước ra khỏi vỏ ốc �ch kỷ, ch�ng ta kh�ng cần phải c� con mắt khinh dể trần gian. Ai tưởng trần gian n�y qu� đầy đủ v� c� thể thỏa m�n l�ng người, họ sẽ thấy điều đ� ho�n to�n dối tr� v� lừa phỉnh. �iều đ� khiến ch�ng ta dễ d�ng nh�ng tay v�o thế giới tội �c v� gian t�. Phải t�m về sự thật l� Thi�n Ch�a mới thấy được tất cả những của cải v� h�nh v� l�m gi�u �trước mặt Thi�n Ch�a.� (Lc 12:21) �� mới l� đường lối thực kh�n ngoan v� đầy hạnh ph�c.
Muốn r�t ngắn khoảng c�ch gi�u ngh�o, thiết tưởng trước ti�n cần phải � thức t�nh c�ch mỏng d�n của vạn vật tr�n trần gian, gi� trị của c�c thực tại v� sự ngắn ngủi của cuộc đời. Tuy ph� du v� mỏng d�n, của cải cũng c� thể trở th�nh phương tiện gi�p ch�ng ta li�n đới với người ngh�o v� đ�p ứng những đ�i hỏi của c�ng l�.
Ng�y nay c�n nhiều người vẫn tự hỏi : đ�u l� gi� trị cuộc đời ? L�m c�ch n�o để biến đổi cuộc đời tầm thường n�y th�nh một gi� trị phong ph� v� đầy � nghĩa ? Tin Mừng trả lời bằng một phản đề : những c�ng tr�nh phong ph� nhất kh�ng phải l� những c�ng tr�nh ki�n cố nhất. Gi� trị một đời người kh�ng t�nh bằng số lượng của cải th�u g�p cho m�nh. Tin Mừng mời gọi ch�ng ta đừng sống cho ch�nh m�nh, nhưng h�y thu t�ch của cải để chia sẻ cho người kh�c. Ch�ng ta chỉ th�nh c�ng khi tương quan với tha nh�n v� Thi�n Ch�a trở th�nh một h�a điệu. Ch�nh phẩm chất c�c tương quan n�y l�m n�n � nghĩa cuộc đời . Th�nh Augustin� n�i : �Gi� trị của t�i l� ch�nh t�nh y�u của t�i.�
Gi� trị cuộc sống h�m nay kh�ng tương đương với số tiền c� trong ng�n h�ng hay những lời nịnh h�t phe phẩy b�n tai. ��ng hơn, gi� trị cuộc đời hệ tại tất cả những g� ch�ng ta cho đi. �� l� chất xi măng duy nhất để Thi�n Ch�a củng cố c�ng tr�nh cuộc đời ta. Chỉ m�nh Ch�a mới biết gi� trị cuộc đời. �� l� l� do tại sao ch�ng ta c� thể n�i với th�nh Phaol� �cuộc sống ch�ng ta tiềm t�ng với �ức Kit� nơi Thi�n Ch�a.� (Cl 3:3) Kh�ng c�n nơi n�o ki�n cố v� vững bền hơn. T�nh y�u Thi�n Ch�a v� c�ng m�nh liệt v� huyền nhiệm. Khi được t�nh y�u Thi�n Ch�a x�c định cuộc đời c�n gi� trị n�o hơn ?
X�Y � CẤT
Sau khi nghe Tin Mừng h�m nay, nhiều người c� những phản ứng rất kh�c nhau. Tin Mừng đ� g�y sốc cho rất nhiều người. Nhiều người cho rằng c�i đ�ng kể trong cuộc đời l� thu t�ch nhiều của cải, nh� cửa, bất động sản, đầu tư, xe cộ, thuyền b� v.v. Một số người kh�c cảm động s�u xa. Lắng nghe tiếng Ch�a gọi, họ sẽ b�n tất cả t�i sản m� đi tu, để thu t�ch của cải thi�ng li�ng. Trong số những người cực kỳ gi�u c�, để hưởng lợi sau n�y, một số sẽ cho ướp x�c ngay sau khi chết, hy vọng sẽ sống lại khi y khoa t�m được thuốc chữa bệnh cho họ. Sau khi d�ng lễ, một số kh�c sẽ về nh� v� bắt đầu l�m tờ Di Ch�c. Họ cố quyết định xem phải chia của cải cho ai, lựa chọn người kh�n ngoan v� loại bỏ người ngu đần. �ối với nhiều người kh�c, Lời Thi�n Ch�a v� tai n�y ra tai kia. Họ kh�ng nhận ra sự kh�n ngoan thi�ng li�ng của Thi�n Ch�a trong b�i đọc.
Qua tất cả những phản ứng kh�c nhau đ�, ch�ng ta thấy r� tuy mau qua, nhưng của cải c� một ảnh hưởng lạ l�ng tr�n t�m thức nh�n loại. GHVN c� phản ứng n�o trước Tin Mừng h�m nay ? Nh�n v�o một x� hội đang đ�i kh�t ch�n l� v� c�ng l� như Việt nam hiện nay, c� lẽ ch�ng ta sẽ x�c định được vị tr� v� sức mạnh của GHVN.
�ứng trước một x� hội đang băng hoại, �HY Phạm Minh Mẫn đ� l�n tiếng :
�Sau 30 năm, t�i thấy b�o ch� th�ng tin kết quả của một cuộc điều tra x� hội: 30-40% học sinh Tiểu học nhiễm th�i gian lận, lừa dối, 40-50% học sinh Trung học nhiễm th�i đ�, l�n Đại học th� tỷ lệ l� 50-60%. Trong một lần sinh hoạt với gi�o chức c�ng gi�o, t�i hỏi tỷ lệ m� b�o ch� đưa ra c� đ�ng kh�ng? Một gi�o vi�n trả lời rằng thực tế th� c�n hơn thế.�
�Trong tinh thần hợp t�c, 16 d�ng tu theo lời t�i k�u gọi gửi gần 100 th�nh vi�n t�nh nguyện đi phục vụ bệnh nh�n SIDA tại Trung T�m Trọng điểm mấy năm nay. C�c vị l�nh đạo TP cho t�i biết l�c đầu chỉ c� lối 20% trong số hơn 30.000 bạn trẻ cai nghiện trong lối 20 Trung T�m l� nhiễm HIV, sau những năm cai nghiện th� tỷ lệ nhiễm HIV l� tr�n 60%, c� vị n�i l� tr�n 80%.�
�B�o ch� cũng th�ng tin những ng�nh li�n hệ với y tế th� toa rập nhau trấn lột bệnh nh�n�H�nh như c�c ng�nh, thay v� biến giai cấp v� sản th�nh người đầy tớ phục vụ nh�n d�n theo như lời B�c dạy, th� thực tế cho thấy l� giai cấp v� sản biến nh�n d�n th�nh v� sản, v� tự biến m�nh th�nh một giai cấp mới m� t�i nghe nhiều người gọi l� tư sản đỏ. Ng�y nay khi m� một vi�n chức Nh� Nước phải chia 1.000 tỷ đồng cho người vợ ly dị, th� kh�ng c�n l� tư sản nữa, m� phải gọi l� tư bản hay đại gia đỏ. L�u l�u rồi, t�i thấy b�o ch� tường thuật lời �ng Tổng B� Thư tuy�n bố tham nhũng l� quốc nạn. C� lẽ l� quốc nạn cho người d�n, chớ c�n đối với nhiều đ�y tớ của nh�n d�n, đ� l� cơ hội tốt để trở th�nh đại gia đỏ.� (7)
C�m ơn �HY đ� can đảm n�i l�n sự thật v� c�ng đau l�ng đ� ! Sự thật đ� tố c�o tầm ảnh hưởng của GHVN qu� yếu ớt. Yếu ớt kh�ng phải v� GHVN chỉ l� thiểu số, nhưng v� đ� đ�nh mất hay l�m phai lạt phẩm chất v� bản chất sứ mệnh cứu độ. Vấn đề kh�ng phải v� cộng t�c hay kh�ng cộng t�c, nhưng v� GHVN đ� kh�ng t�m được một thế đứng v� tiếng n�i giữa một x� hội qu� ồn �o như Việt nam h�m nay. Sức mạnh đ�ch thực chỉ c� thể t�m thấy trong ch�n l� v� c�ng l� m� th�i. D� chỉ l� số �t, cha �ng tử đạo Việt nam đ� kh�ng hổ thẹn khi chứng minh GHVN đủ sức để phục vụ Nước Trời v� l�m chứng cho Thi�n Ch�a trong một t�nh huống bi đ�t nhất.
Lạy Ch�a, kh�ng c� Ch�a, ch�ng con ho�n to�n bất lực trước những vấn đề qu� lớn của x� hội h�m nay. Xin cho ch�ng con can đảm nh�n nhận sự thật về ch�nh m�nh v� chu to�n sứ mệnh Ch�a trao để kịp thời đ�p ứng những nhu cầu khẩn thiết của thời đại. Amen.
đỗ lực 05.08.2007
1. United States Conference of Catholic Bishops, National Directory for Catechesis 2005:26.
2. The New Jerome Biblical Commentary 1990:704.
3. ibid.
4. x. Life Application Study Bible 1991:1830.
5. x. Lời Ch�a Cho Mọi Người 2005:345.
6. Summa Theologiae, Ia-IIae, qu. 77, art. 4, corp.
7. http://www.vietcatholic.net/News/Html/45841.htm