HUYNH ĐOÀN GIÁO DÂN ĐA MINH Cầu nguyện – hiệp thông – học hành – sứ vụ
Tòa Thánh Vatican đang chứng kiến một làn sóng gia tăng mạnh mẽ các yêu cầu xin phép lành từ Đức Tân Giáo hoàng, với mức tăng ít nhất 30% trong tháng đầu tiên của triều đại Đức Giáo hoàng Lêô XIV, phản ánh sự phấn khởi trước khởi đầu của một triều đại mới, đồng thời làm nổi bật một thực hành truyền thống kết hợp giữa lòng đạo đức và việc gây quỹ cho các công việc bác ái.
Trong tháng 6, Tòa Thánh Vatican đã chấp thuận 20.000 yêu cầu xin phép lành Tòa Thánh, tăng so với mức trung bình hàng tháng thông thường là từ 12.000 đến 15.000 bản, điều mà “chưa từng xảy ra trong lịch sử,” Đức Hồng y Bộ trưởng Bộ Bác Ái Konrad Krajewski cho biết trong một cuộc phỏng vấn với CNA tuần này.
Vị Hồng y người Ba Lan, người phụ trách các hoạt động bác ái của Vatican và việc cấp chứng thư phép lành, cho biết khi văn phòng mở cửa trở lại vào tháng 5 sau thời gian tông tòa trống ngôi và cuộc bầu chọn Đức Tân Giáo hoàng Lêô, đã có một hàng người dài gần 200 mét nối đuôi nhau từ tòa nhà, men theo đường phố, và gần như kéo dài đến tận Cổng Thánh Anna của Vatican.
Đức Hồng y cho biết văn phòng bác ái của Đức Giáo hoàng đã buộc phải tạm ngừng nhận đơn đặt hàng trực tuyến trong khoảng hai tuần vào tháng 6 vì không thể đáp ứng kịp nhu cầu. “Ai cũng muốn nhận phép lành từ Đức Tân Giáo hoàng.”
Ngài cũng cho biết khởi đầu của triều đại giáo hoàng mới trùng vào thời điểm trong năm khi nhiều người lãnh nhận các bí tích, như Thêm sức, Rước lễ lần đầu và Chức thánh — điều này càng góp phần làm tăng lượng yêu cầu xin phép lành.
Ý nghĩa của phép lành
Theo Sách Giáo lý của Hội Thánh Công giáo, phép lành – dành cho người, cho bàn ăn, cho các sự vật hay cho các nơi chốn – là lời ca ngợi Thiên Chúa và lời cầu nguyện để đạt được các hồng ân của Ngài.
Giáo lý dạy rằng: “Trong Đức Kitô, các Kitô hữu được Chúa Cha chúc lành bằng muôn vàn ơn phúc của Thánh Thần. Vì vậy, Hội Thánh ban phép lành bằng việc kêu cầu danh Chúa Giêsu và thường làm dấu thánh giá của Đức Kitô.” (số 1671)
Đức Hồng y Krajewski cho biết: “Đối với người Công giáo, phép lành của Đức Giáo hoàng mang một ý nghĩa đặc biệt, vì ngài là người cha thiêng liêng của họ.
“Chúng ta muốn xin phép lành của Đức Giáo hoàng, rồi treo trong nhà như một lời chúc phúc giúp chúng ta vượt qua những thời khắc khó khăn,” ngài nói. Phép lành ấy giúp ta cảm nghiệm rằng “có một người nhân danh Chúa Giêsu đến trong ngôi nhà của tôi và chúc lành cho tôi; đó là điều rất bình thường, rất nhân bản.”
Người ta có thể lãnh nhận phép lành của Đức Giáo hoàng khi gặp trực tiếp ngài, hoặc thậm chí qua mạng xã hội hay truyền hình. Nhưng việc có tờ chứng thư phép lành Tông Tòa được treo trong nhà, giúp họ cảm thấy “mình gắn bó sâu xa với vị Giáo hoàng, người đại diện cho Chúa chúng ta,” Đức Hồng y nói.
Ngài ví phép lành như một nụ hôn của người mẹ lên đầu gối bị thương của đứa con: nó có thể không xóa ngay nỗi đau, nhưng việc Đức Giáo hoàng biểu lộ sự gần gũi sẽ mang lại niềm an ủi lớn lao cho những ai đang cố gắng sống đời Kitô hữu.
Phép lành được ban như thế nào?
Từ cuối thế kỷ 19, Vatican đã cấp chứng thư phép lành Tông Tòa có chữ ký và con dấu cho người Công giáo, thường là nhân những dịp đặc biệt như rửa tội, hôn phối, kỷ niệm hôn nhân, rước lễ lần đầu, hay sinh nhật quan trọng.
Trong một thời gian, Vatican từng cho phép một số cửa hàng lưu niệm và hiệu sách gần Đền thờ Thánh Phêrô được bán chứng thư phép lành, nhưng thực hành này đã chấm dứt từ năm 2014. Hiện nay, cách duy nhất để xin chứng thư phép lành là thông qua hình thức trực tuyến (elemosineria.va) hoặc trực tiếp tại Văn phòng Bác ái của Đức Giáo hoàng trong nội thành Vatican. Hiện chứng thư phép lành có 7 ngôn ngữ: tiếng Anh, Pháp, Đức, Ý, Ba Lan, Tây Ban Nha, và Bồ Đào Nha.
Đối với đơn xin trực tuyến, người xin phép lành cần chọn trong số các lý do được quy định sẵn và chỉ cần khai báo cá nhân về tính phù hợp. Tuy nhiên, Đức Hồng y Krajewski cho biết người ta cũng có thể đến trực tiếp để xin phép lành vì những lý do khác, chẳng hạn như bệnh tật. Trong những trường hợp như vậy, Văn phòng Từ thiện yêu cầu phải có xác nhận từ cha sở hoặc Sứ thần Tòa Thánh (đại diện Đức Giáo hoàng tại một quốc gia) về sự phù hợp của việc ban phép lành.
Đức Hồng y cho biết điều này nhằm tránh trường hợp có người cố tình xin chứng thư phép lành để sử dụng vào mục đích phản chứng, chẳng hạn như treo trong một bệnh viện thực hiện phá thai. Ngài nhấn mạnh rằng các bác sĩ tại những nơi như vậy cũng cần lời cầu nguyện và được chúc lành, nhưng việc treo một chứng thư phép lành kèm hình Đức Giáo hoàng trên tường có thể gây hiểu lầm rằng đó là sự chấp thuận của Giáo hoàng.
Khi nhận được yêu cầu xin phép lành, thời gian xử lý thường mất khoảng hai đến ba tuần để hoàn tất đơn hàng, viết chứng thư trên loại giấy dày, và chuẩn bị gửi đi hoặc để người xin đến nhận.
Một phần của quy trình chuẩn bị là việc viết tay tên và nội dung lên chứng thư — công việc này do 11 người chuyên viết thư pháp đảm nhiệm.
Đức Hồng y cho biết, hiện vẫn có một số chứng thư được viết hoàn toàn bằng thư pháp theo yêu cầu, nhưng đa số người ngày nay chọn hình thức in vi tính cho dễ đọc. Tuy nhiên, tất cả chứng thư đều có một số chi tiết vẽ tay, như chữ cái đầu tiên trang trí theo kiểu cổ.
Số tiền thu được dùng để làm gì?
Vatican thu phí khoảng từ 23 đến 35 đô la Mỹ cho mỗi chứng thư phép lành – nhưng nêu rõ rằng đây chỉ là khoản đóng góp được đề xuất, và toàn bộ số tiền nhận được sẽ được chuyển trực tiếp để giúp đỡ những người đang gặp khó khăn vì nghèo đói, chiến tranh hoặc thiên tai.
“Chúng tôi vẫn nói rằng phép lành thực sự chính là việc bố thí,” Đức Hồng y Krajewski nói. “Bởi vì mọi khoản [quyên góp] thu được từ các chứng thư phép lành đều được dùng để giúp người nghèo.”
Đức Hồng y Krajewski, người được Đức Thánh Cha Phanxicô bổ nhiệm làm Chánh Sở Từ thiện Tòa Thánh vào năm 2013, đã nhấn mạnh sự hỗ trợ to lớn từ các khoản quyên góp xin phép lành đối với các hoạt động bác ái mà văn phòng ngài thực hiện. Ngài không tiết lộ con số cụ thể, nhưng cho biết trong năm 2024, phần lớn trong tổng số 8 triệu đô la Mỹ mà văn phòng ngài đã chi cho các hoạt động cứu trợ toàn cầu đều đến từ nguồn thu của các chứng thư phép lành.
Đức Hồng y nói: “Chúng tôi là đội cứu thương của Đức Giáo hoàng Lêô. Khi có chuyện xảy ra trên thế giới, [chúng tôi là] những người đầu tiên ứng cứu… như xe cứu thương chạy đến để giúp đỡ.”
Một dự án gần đây được tài trợ từ các khoản đóng góp là hỗ trợ những người bị ảnh hưởng bởi cơn bão tại Đài Loan. Thông qua vị Sứ thần Tòa Thánh, Vatican có thể chuyển tiền viện trợ đến một quốc gia đang gặp khó khăn chỉ trong vài giờ.
“Đức Thánh Cha nhắc chúng ta rằng nói ‘Tôi lấy làm tiếc,’ hay ‘Tôi hiệp thông với anh chị em’ là chưa đủ, mà còn phải gửi đến sự trợ giúp cụ thể.”
Một món quà gần đây khác từ tổ chức bác ái của Vatican là một lò nướng bánh mì dành cho thành phố Kharkiv của Ukraina, nơi đang bị chiến tranh tàn phá. Trong suốt thời gian chiến tranh, Vatican đã gửi thực phẩm, thuốc men và thậm chí cả tiền mặt để giúp người dân Ukraina đang trong cảnh khốn cùng, nhiều lần là do chính Đức Hồng y Krajewski, 61 tuổi, lái xe tải chở đến tận nơi.
“Có lần Đức Thánh Cha Phanxicô nói với tôi rằng nếu số tiền này không đến được tay người nghèo, thì tôi sẽ xuống hỏa ngục,” Đức Hồng y kể. “Ngài Phanxicô nói rất, rất rõ ràng. Và rồi, ngài thường hỏi tôi xem tài khoản ngân hàng của chúng tôi đã cạn chưa, bởi nếu tài khoản trống rỗng thì điều đó có nghĩa là chúng tôi đã giúp được rất nhiều người.”
“Nhưng nhờ những chứng thư phép lành, chúng tôi có thể an tâm rằng mình có nguồn lực để tiếp tục giúp đỡ, và điều đó thật tuyệt vời,” ngài nói thêm.
________________________________
Tâm Bùi (TGPSG) chuyển ngữ
từ Catholic News Agency
