Bài 24 : Các Bí Tích (Sự sống Thiên Chúa trong chúng ta)

PHẦN III: SỰ SỐNG MỚI LỜI ĐÁP TRẢ

“Căn cứ vào điều này, chúng ta biết được mình yêu thương con cái Thiên Chúa: đó là chúng ta yêu mến Thiên Chúa và thi hành các điều răn của Người. Quả thật, yêu mến Thiên Chúa là tuân giữ các điều răn của Người.” (1 Ga 5,2-3)

CHƯƠNG 1:

SỰ SỐNG THIÊN CHÚA TRONG CHÚNG TA

BÀI 24 : CÁC BÍ TÍCH

Lời Kinh Thánh

“Thầy là cây nho, anh em là cành. Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái, vì không có Thầy, anh em chẳng làm gì được.” (Ga 15,5)

Tìm hiểu những chân lý căn bản của đức tin Kitô giáo và những phương thế có thể giúp con người nhận biết và sống theo Thánh ý Chúa, để đạt tới hạnh phúc cuối cùng của đời người. Nhưng Thiên Chúa là Đấng vô biên, mà khả năng con người lại có giới hạn. Tự sức con người không thể vươn tới Thiên Chúa. Do đó, Thiên Chúa trợ giúp con người, đưa con người tới cuộc sống mới. Sự trợ giúp đó chính là “Ơn Thánh” và phương thế Thiên Chúa ban ơn Thánh là “bí tích”.

A. Ơn thánh

1.Ơn Thánh là gì ?

Khi tạo dựng con người, Thiên Chúa muốn cho con người nhận biết, yêu mến và phụng sự Người trong cuộc sống hiện tại (1Tm 2,4) và được hưởng hạnh phúc cùng Người. Để giúp con người đạt tới mục đích đó, Thiên Chúa đã cho nguyên tổ được tham dự vào sự sống thánh thiện của Người, và ban cho nguyên tổ sự sống mà ta gọi là “ơn thánh hóa”.

Thiên Chúa cũng muốn thực hiện điều đó với tất cả mọi người. Nhưng vì tội nguyên tổ, con người đã mất ơn đó, sự gắn bó giữa Thiên Chúa và con người không còn, khiến con người khó có thể nhận biết, yêu mến và phụng sự Thiên Chúa cho xứng hợp. Vì vậy, Thiên Chúa đã cử Con của Ngài, là Đức Giêsu Kitô đến cứu độ và trả cho con người hồng ân đã mất, thiết lập lại mối liên lạc giữa Thiên Chúa và con người. Nhờ công cuộc cứu độ, Chúa Giêsu cho ta được tham dự vào sự sống của Thiên Chúa.

Như vậy, ơn Thánh chính là sự sống Thiên Chúa ban cho con người qua Chúa Giêsu Kitô để được hạnh phúc vĩnh cửu.

2.Phân loại

Có thể phân biệt ba thứ ơn thánh:

a.Ơn thánh hóa (Ơn thánh sủng)

Là chính sự sống của Ba Ngôi Thiên Chúa thong ban, làm cho nên giống Chúa Kitô, trở nên con Thiên Chúa và đang hưởng hạnh phúc với Người.

Thiên Chúa dung Bí Tích Rửa Tội để ban ơn thánh hóa. Khi phạm tội trọng, ơn này không còn. Nhưng có thể tìm lại bằng cách lãnh nhận bí tích sám hối hay “ăn năn tội cách trọn” trong trường hợp không thể lãnh nhận Bí tích này.

b.Ơn đoàn sủng

Là những ơn ban nhưng không có tính cách nhất thời vì lợi ích chung.

c.Ơn trợ giúp (hiện sủng)

Là sức mạnh Chúa ban, giúp làm lành lánh dữ để tăng thêm ơn thánh hóa và khi ta phạm tội thì giúp ăn năn trở lại.

Tất cả ơn thánh được Thiên Chúa ban khi chúng ta cầu nguyện, làm việc đạo đức và lãnh nhận các bí tích.

B.Bí tích

1.Chúa Giêsu tác động qua các Bí tích

Khi còn sống ở trần gian, Chúa Giêsu đã dùng cử chỉ, và lời nói để ban hồng ân cho những người đến với Ngài như: trừ tà, chữa bệnh, tha tội, ban Thánh Thần … các cử chỉ đó cụ thể hóa ân sủng vô hình được ban bên trong.

Ngày nay, Chúa Giêsu vẫn tiếp tục thông ban hồng ân của Ngài, nhất là “ơn cứu độ” (giải thoát con người khỏi tội lỗi, trở thành con người tự do, con cái Thiên Chúa), qua lời nói và cử chỉ Ngài đã lập ra, gọi là Bí tích. Giáo hội cử hành các cử chỉ và lời nói này để cụ thể hóa ân sủng vô hình Thiên Chúa ban cho con người.

Chính Chúa Giêsu trực tiếp tác động các Bí Tích, linh mục chỉ là trung gian hữu hình. Mọi ân sủng Chúa Giêsu ban qua Bí Tích đều khơi nguồn từ sự chết và sự sống lại của Ngài. Nói cách khác. Qua các Bí Tích, Chúa Giêsu thông ban đời sống mới của Ngài cho chúng ta hôm nay.

2.Nói chung về Bí Tích

a.Các Bí Tích đánh dấu những giai đọan của đời sống

Cuộc sống tâm linh của người tín hữu phải trải qua nhiều giai đoạn giống như cuộc sống tự nhiên. Mỗi giai đọan được đánh dấu bằng một nghi lễ đem lại hứng khởi và sức sống cho tâm hồn. Có 7 dấu hiệu ghi dấu những giai đọan đó, gọi là 7 Bí Tích.

b.Bí Tích là gì ?

Là dấu hiệu hữu hình mà Chúa Giêsu đã lập ra để qua đó ban ơn thánh cho con người.

c.Phân loại và ý nghĩa 7 Bí Tích

7 Bí Tích chia làm ba loại:

Bí Tích Nhập Đạo

o Rửa tội: Chúa Kitô sinh ta trong cuộc sống mới, thường gọi là “đời sống ơn thánh”

o Thêm sức: Chúa Kitô làm cho ta lớn lên nhờ Chúa Thánh Thần.

o Thánh thể: Chúa Kitô trao ban cho ta lương thực thiêng liêng là chính bản thân Mình và Máu của Người dưới dấu hiệu bánh và rượu.

Bí Tích Phục Hồi Tâm Linh

o Sám hối: Thiên Chúa thứ tha những sai lầm, thiếu sót của con người.

o Xức dầu bệnh nhân: Thiên Chúa nâng đỡ tâm hồn và thân xác con người trong giờ phút cuối cùng của hành trình trần gian.

Bí Tích Phục Vụ Cộng Đoàn

o Truyền chức Thánh: Thiên Chúa cắt đặt những người có nhiệm vụ lãnh đạo cộng đoàn dân Chúa.

o Hôn phối: Thiên Chúa kết hợp hai người nam nữ thành vợ chồng và nâng đỡ họ trong đời sống hôn nhân.\

3.Điều kiện lãnh nhận Bí Tích

ĐIỀU KIỆN CHUNG CHO MỌI BÍ TÍCH:

• Cần có lòng tin, hiểu ý nghĩa và muốn lãnh nhận.

ĐIỀU KIỆN RIÊNG CỦA MỖI BÍ TÍCH:

• Muốn lãnh nhận Rửa Tội và Sám Hối, cần lòng sám hối.
• Còn các Bí Tích khác, cần sách tội trọng, có nghĩa là phải nhận bí tích sám hối trước.
• Bí tích cần thiết để được cứu độ. Tuy nhiên, trong những trường hợp không thể lãnh nhận, người có lòng khao khát vẫn được Thiên Chúa đoái thương.

4.Phụ tích

a.Phụ tích là gì ?

Là những dấu hiệu mô phỏng theo các bí tích, do giáo hội lập ra để diễn tả sự thông ban ơn Chúa nhờ lời khẩn cầu của giáo hội.

b.Các loại Phụ tích

Phụ tích gồm hai loại:

1. Loại giúp chuẩn bị lãnh nhận những hiệu quả chính của bí tích: bao gồm các nghi thức chung quanh các bí tích như: tuyên xưng đức tin trước khi rửa tội, thú nhận tội lỗi trước khi cử hành thánh lễ…
2. Loại thánh hóa các hòan cảnh cuộc sống: Những lời chúc lành, các nghi lễ làm phép, thánh hiến: nhà thờ, bàn thờ, chén thánh, ảnh tượng…

c.Tâm tình khi lãnh nhận phụ tích

• Cần có lòng tin và tôn kính
• Tránh mê tín dị đoan

Kết luận

“Thiên Chúa giàu lòng thương xót và rất mực yêu mến chúng ta, nên dầu chúng ta đã chết vì sa ngã. Người cũng đã cho chúng ta được cùng sống với Đức Kitô. Chính do ân sủng mà anh em được cứu độ! Như thế, Người tỏ lòng nhân hậu của Người đối với chúng ta trong Đức Kitô Giêsu, để biểu lộ cho các thế hệ mai sau được thấy ân sủng dồi dào phong phú của Người. Quả vậy, chính do ân sủng và nhờ lòng tin mà anh em được cứu độ: đây không phải bởi sức anh em, mà là một ân huệ của Thiên Chúa; cũng không phải bởi việc anh em làm, để không ai có thể hãnh diện. (Ep 2,4-5,7-9)

Câu hỏi

1. Ơn thánh là gì ?
2. Ơn thánh hóa, đoàn sủng và trợ giúp là gì ?
3. Thiên Chúa dùng Bí Tích nào ban ơn thánh hóa. Khi nào ta mất ? Bí tích nào mang lại ?
4. Bí tích là gì ? Chúa Giêsu tác động qua các Bí tích thế nào ?
5. Có mấy Bí tích ? Phân loại và ý nghĩa mỗi Bí tích ?
6. Phụ tích là gì ? Có mấy loại ?
7. Điều kiện tổng quát lãnh nhận Bí tích ?
8. Tâm tình khi lãnh nhận phụ tích ?