Thái Lan – Campuchia, một ví dụ về ngoại giao phục vụ hòa bình

La premier Shinawatra, destituita dalla Corte costituzionale della Thailandia

Sau thỏa thuận ngừng bắn, được tái khẳng định trong một thông cáo chung giữa hai bên với cam kết đối thoại thường xuyên, những tác động đầu tiên về chính trị nội bộ đã đến với Thái Lan: nữ Thủ tướng 39 tuổi Shinawatra, hậu duệ của một trong những dòng họ chính trị lâu đời và gây tranh cãi nhất đất nước, đã bị Tòa án Hiến pháp phế truất.

Francesco De Remigis – Thành Vatican

Để khôi phục sự yên bình tại một khu vực biên giới đầy rắc rối ở Đông Nam Á, như biên giới giữa Thái Lan và Campuchia, ngoại giao quốc tế đã vào cuộc. Nếu như ở mặt trận Ukraina và trong cuộc chiến tại Gaza, ngoại giao vẫn khó có thể làm im tiếng súng, thì tại khu vực khủng hoảng này, người ta đã đạt được một kết quả hữu hình: một lệnh ngừng bắn “ngay lập tức và vô điều kiện” vào ngày 28 tháng 7 vừa qua, sau năm ngày giao tranh dữ dội ở biên giới, chặn đứng làn sóng leo thang căng thẳng vốn đã kéo dài hàng thập kỷ tại một vùng đất mang dấu ấn của di sản thuộc địa thế kỷ XX.

Đối thoại vượt lên căng thẳng

Thái Lan – Campuchia, một ví dụ về ngoại giao phục vụ hòa bình

Thỏa thuận được ký tại Malaysia trong các cuộc đàm phán do Thủ tướng Malaysia, Anwar Ibrahim, làm trung gian, đã chấm dứt một cuộc xung đột gây ra nhiều thương vong và khiến hơn 260.000 người phải di tản. Đây là kết quả, theo lời Elisa Querini – phụ trách khu vực Châu Á – Thái Bình Dương tại Ce.S.I. – “được hậu thuẫn mạnh mẽ bởi các cường quốc lớn, cũng như các nước láng giềng vốn không muốn thấy một sự leo thang kiểu này tiếp diễn, và cả Hoa Kỳ lẫn Trung Quốc.” Nói cách khác, đây là một minh chứng cho thấy ngoại giao và đối thoại có thể thắng thế trước xung đột.

Những ngày gần đây, một cuộc họp bất thường của Ủy ban Biên giới Khu vực (Rbc) Thái Lan – Campuchia cũng đã được tổ chức, nơi hai bên đồng thuận về mười một điểm để tiến tới hòa bình. Các bên đã tái khẳng định cam kết thực hiện thỏa thuận đạt được tại Ủy ban Biên giới Chung (Gbc) hôm 7 tháng 8; duy trì kênh liên lạc quân sự chặt chẽ để tránh đụng độ; kiềm chế việc lan truyền thông tin sai lệch; tránh các hành động khiêu khích phù hợp với thỏa thuận ngày 7 tháng 8 và lệnh ngừng bắn ngày 28 tháng 7.

Tranh chấp lãnh thổ quanh đền thờ và vùng núi

Trong việc làm dịu căng thẳng, một số chức sắc tôn giáo của cả hai nước cũng đóng vai trò, khi kêu gọi hòa bình và bảo vệ các địa điểm linh thiêng: “Một yếu tố quan trọng tạo sức ép lên giới lãnh đạo chính trị,” Querini ghi nhận.

Nhưng tranh chấp không chỉ giới hạn ở những ngôi đền và dãy núi. “Có một khu vực khác gây tranh cãi trong Vịnh Thái Lan, nơi ước tính có trữ lượng khí đốt và dầu mỏ trị giá khoảng 300 tỷ đô la. Nếu tính đến việc Thái Lan phụ thuộc rất nhiều vào khí tự nhiên hóa lỏng (GNL) và trữ lượng trong nước đang cạn kiệt, buộc phải tăng nhập khẩu dẫn đến giá cả leo thang, thì những mỏ dự trữ như thế này trở nên hấp dẫn cả về khía cạnh an ninh quốc gia.”

Tác động chính trị tại Thái Lan

Khủng hoảng biên giới cũng đã kéo theo những hệ lụy chính trị. Không phải ngẫu nhiên mà Tòa án Hiến pháp Thái Lan hôm thứ Sáu đã phế truất Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra, cho rằng bà đã vi phạm các chuẩn mực đạo đức do Hiến pháp quy định trong một cuộc điện đàm với cựu lãnh đạo Campuchia, Hun Sen.

Cuộc điện đàm diễn ra ngày 15 tháng 6 với mục đích làm dịu căng thẳng, nhưng đã gây phẫn nộ vì bị coi là “quá cung kính”, đồng thời chỉ trích một vị tướng quân đội ở Bangkok – vốn là một thế lực chính trị quan trọng tại Thái Lan. Vì vậy, đã có yêu cầu đình chỉ chức vụ thủ tướng của bà Shinawatra vào ngày 1 tháng 7, và trong lúc khủng hoảng, đất nước đã có một lãnh đạo khác điều hành. Sự kiện này càng làm trầm trọng thêm khủng hoảng nội bộ ở Thái Lan, vốn đang trong giai đoạn tái cân bằng, “bị làm nặng nề hơn bởi việc rò rỉ thông tin, như chính đoạn ghi âm cuộc trò chuyện đó,” Querini giải thích.

Tái khẳng định tầm quan trọng của việc rà phá bom mìn ở biên giới

Trong bàn đàm phán, hai nước cũng đã nhấn mạnh đến “động lực tích cực,” được phản ánh trong một thông cáo chung, tái khẳng định tiến triển trong việc thực hiện các cam kết và tầm quan trọng của việc rà phá bom mìn.

Hai bên đã quyết định thành lập một Nhóm Điều phối nhằm cải thiện liên lạc ở mọi cấp độ và giải quyết các vấn đề một cách hòa bình. “Để đạt đến một trạng thái hòa bình và đối thoại mong muốn, đây chắc chắn là những bước tiến rất tích cực, mà kết quả chúng ta chỉ có thể đánh giá theo thời gian,” Querini kết luận, “nhưng chúng ta không được ảo tưởng rằng xung đột đã được giải quyết,” bởi sự phức tạp cả về địa lý lẫn lịch sử của một đường biên giới dài khoảng 800 km.

https://www.vaticannews.va/it/mondo/news/2025-08/aggiornamento-internazionale-thailandia-cambogia-usa-confine.html

CHIA SẺ / SHARES:
0Shares

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *