Đức Thánh Cha Lêô XIV đã chủ sự buổi cử hành “Cùng nhau bước đi trong niềm hy vọng”, kỷ niệm 60 năm Tuyên ngôn Nostra aetate của Công đồng Vaticanô II về mối liên hệ giữa Giáo hội và các tôn giáo ngoài Kitô giáo.
Christopher Wells
![]()
Một cột mốc của đối thoại: Sáu mươi năm “Nostra aetate”
“Cách đây sáu mươi năm,” với việc công bố Nostra aetate – Tuyên ngôn của Công đồng Vaticanô II về mối liên hệ giữa Giáo hội và các tôn giáo ngoài Kitô giáo – “một hạt giống hy vọng cho đối thoại liên tôn đã được gieo xuống,” Đức Thánh Cha Lêô XIV nói trong buổi lễ tối thứ Ba.
“Ngày nay, sự hiện diện của anh chị em nơi đây chính là minh chứng rằng hạt giống ấy đã lớn lên thành một cây đại thụ vững mạnh, vươn cành ra khắp nơi, tỏa bóng che chở và sinh hoa trái dồi dào của sự hiểu biết, tình bạn, hợp tác và hòa bình.”
Đức Thánh Cha ngỏ lời với các đại diện của những tôn giáo trên thế giới, các thành viên của ngoại giao đoàn cạnh Tòa Thánh, cùng các viên chức của Vatican và Giáo hội dấn thân trong công cuộc đối thoại liên tôn, quy tụ tại Đại thính đường Phaolô VI để cử hành kỷ niệm văn kiện lịch sử của Công đồng.
Đối thoại như một lối sống
![]()
Đức Thánh Cha nói rằng Nostra aetate “đã mở mắt chúng ta trước một nguyên lý vừa đơn sơ vừa sâu sắc: đối thoại không phải là một chiến thuật hay công cụ, nhưng là một lối sống – một hành trình của con tim, biến đổi cả người lắng nghe lẫn người đối thoại.”
Liên hệ đến chủ đề buổi cử hành “Cùng nhau bước đi trong niềm hy vọng”, Đức Thánh Cha nói:
“Chúng ta bước đi trên hành trình này không phải bằng cách thỏa hiệp niềm tin, nhưng bằng cách trung thành với những xác tín của mình.
Đối thoại đích thực không khởi đi từ thỏa hiệp, mà từ xác tín – từ gốc rễ sâu của đức tin, vốn ban cho ta sức mạnh để vươn tới tha nhân trong tình yêu.”
Ngài nhắc lại, trong bối cảnh Năm Thánh Hy Vọng, rằng “hy vọng” và “hành hương” là những thực tại chung cho mọi truyền thống tôn giáo, và nói:
“Đây chính là hành trình mà Nostra aetate mời gọi chúng ta tiếp tục — cùng nhau bước đi trong niềm hy vọng.”
Đức Thánh Cha nhấn mạnh:
“Đây không phải là công việc của riêng một tôn giáo, một quốc gia hay một thế hệ, nhưng là một sứ mạng thánh thiêng của toàn thể nhân loại: giữ cho niềm hy vọng sống mãi, đối thoại sống mãi, và tình yêu sống mãi trong trái tim thế giới.”
Các vị tử đạo của đối thoại
Đức Thánh Cha mở đầu bài huấn từ bằng việc tưởng nhớ biết bao người thuộc mọi niềm tin đã dấn thân trong sáu mươi năm qua để hiện thực hóa Nostra aetate,
“thậm chí hiến cả mạng sống của mình — những vị tử đạo của đối thoại, những người đã đứng lên chống lại bạo lực và hận thù.”
“Chúng ta có được vị thế hôm nay,” ngài nói, “là nhờ lòng can đảm, mồ hôi và hy sinh của họ.”
“Nostra aetate” – vẫn mang tính thời sự
Đức Thánh Cha Lêô XIV khẳng định rằng sứ điệp của Nostra aetate vẫn “vô cùng thời sự trong thế giới hôm nay”, và nhắc lại những giáo huấn của Công đồng:
rằng nhân loại đang xích lại gần nhau hơn, tất cả mọi người thuộc về cùng một gia đình nhân loại, có một khởi nguyên và một cùng đích;
rằng mọi tôn giáo đều tìm cách đáp lại “niềm khắc khoải của con tim con người”;
và rằng Giáo hội Công giáo không khước từ bất cứ điều gì là chân thật và thánh thiện trong các tôn giáo ấy.
Ngài cũng gợi lại nguồn gốc của Tuyên ngôn – xuất phát từ ước muốn có một văn kiện mô tả “mối liên hệ mới giữa Giáo hội và Do Thái giáo.”
Ước muốn ấy được thể hiện trong chương IV của Nostra aetate, mà Đức Thánh Cha gọi là “trái tim và cốt lõi sinh thành của toàn bộ Tuyên ngôn.”
Từ đó dẫn đến chương cuối cùng, nơi khẳng định rằng:
“Chúng ta không thể thật lòng kêu cầu Thiên Chúa là Cha của mọi người, nếu ta từ chối đối xử cách huynh đệ với bất cứ người nam hay nữ nào được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa.”
Một trách nhiệm thánh thiêng
Trong phần kết, Đức Thánh Cha nhắc nhở các vị lãnh đạo tôn giáo rằng họ “cùng chia sẻ một trách nhiệm thánh thiêng”:
“Giúp con người thoát khỏi xiềng xích của định kiến, giận dữ và hận thù;
giúp họ vượt thắng tính ích kỷ và chủ nghĩa vị ngã;
giúp họ vượt qua lòng tham đang hủy diệt cả tâm hồn con người lẫn trái đất.”
“Bằng cách ấy,” ngài nói, “chúng ta có thể dẫn đưa dân mình trở nên những ngôn sứ của thời đại – những tiếng nói tố cáo bạo lực và bất công, hàn gắn chia rẽ, và loan báo hòa bình cho mọi anh chị em.”
Ngài nhắc họ về “sứ mạng cao cả” mà họ được trao phó:
“Đánh thức lại trong mọi người nam nữ cảm thức về nhân tính và về điều thánh thiêng.”
Mang niềm hy vọng đến cho nhân loại
“Thưa anh chị em thân mến,” Đức Thánh Cha nói, “chính vì lý do ấy mà chúng ta tụ họp nơi đây, mang trên vai trách nhiệm lớn lao – với tư cách là những nhà lãnh đạo tôn giáo – để đem niềm hy vọng đến cho nhân loại, vốn thường bị cám dỗ bởi tuyệt vọng.”
Ngài kết thúc bài diễn văn bằng cách nhắc lại lời của Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II tại Assisi năm 1986:
“Nếu thế giới còn muốn tiếp tục tồn tại, và con người còn muốn sống trong đó, thì thế giới không thể thiếu lời cầu nguyện.”
Sau đó, Đức Thánh Cha mời mọi người cùng thinh lặng cầu nguyện, với lời khẩn:
“Xin cho bình an từ trời cao ngự xuống và tràn đầy tâm hồn chúng ta.”
CHIA SẺ / SHARES: