Nhận được thư mời dự lễ mừng kính Thánh bổn mạng Vinh sơn Phạm Hiếu Liêm của Liên Huynh Phú Thịnh được tổ chức tại Thánh đường Giáo xứ Tân Triều vào lúc 8h00 ngày 08/11/2018. Chà, xứ bưởi đây mà, lòng tôi trào dâng cảm xúc trên đường đến Tân Triều.
Về thăm xứ bưởi Tân Triều
Thỏang trong nắng sớm bao nhiêu hương nồng.
Vườn, vườn tiếp nối mênh mông
Bưởi đan trong bưởi, hương chồng lên hương.
Tân Triều thuộc xã Tân Bình, huyện Vĩnh Cửu, Đồng Nai, cách trung tâm thành phố Biên Hòa khoảng 3km. Là một cù lao nhỏ được nước sông Đồng Nai bao bọc, bồi đắp phù sa, nên những cây bưởi nơi đây quanh năm xanh tốt, trái bưởi mọng nước, có vị ngọt thanh mà không nơi nào có được. Cái tên “Tân Triều” có nghĩa là triều đình mới, đây là tên gọi do vua Nguyễn Ánh đặt cho và còn lưu lại đến ngày nay. Hầu như gia đình nào ở vùng đất này cũng trồng bưởi, nào là bưởi đường lá cam, bưởi đường da láng, bưởi thanh, bưởi ổi, bưởi xiêm…
Chúng tôi háo hức lên đường không phải vì bưởi nơi đây mà vì một điều đầy ý nghĩa, đó là hành hương năm Thánh các Thánh tử vì đạo để lãnh nhận ơn Toàn xá nhường cho các linh hồn. Cũng trong tâm tình hướng về cuộc hành hương hôm nay mà ngay từ sáng sớm hơn 600 quý anh chị thuộc 14 huynh đoàn trong liên huynh Phú Thịnh nô nức kéo về đây. Đó là HĐ Bắc Hòa, Bùi Chu, Bùi Đệ, Giang Điền, Phú Lý, Phú Sơn, Tân Bắc, Tân Bình, Thạch An, Thuận An, Thiện An Trà Cổ, Vườn Ngô và Xuân Thịnh.
Bắt gặp đây đó trong khuôn viên Thánh đường là hình ảnh các cụ ông cụ bà tuổi trên 80, lưng còng, gối mỏi nhưng khuôn mặt vẫn rạng rỡ niềm vui tiến về nhà Chúa. Khi được hỏi thăm, các cụ cho biết: “ Chúng tôi đã đăng ký với chị đoàn trưởng cách đây 3 tuần rồi, lòng cứ háo hức, đêm qua tôi cũng không ngủ được, mong trời mau sáng để đến đây.” Một cụ khác cũng cho biết: “ Tôi cả đời chỉ loanh quanh với lũ cháu, đàn con và quanh quẩn ở nhà thờ xứ mình, giờ được đi hành hương đến đây, có chết cũng mãn nguyện rồi.”. Tâm tình đơn sơ lắm quý mẹ, quý bà nhưng sống thánh là ở đó, bởi cả đời đã lầm lũi tận tụy hy sinh, cho chồng, cho con, trung thành trong ơn gọi Kitô hữu và ơn gọi người giáo dân Đa Minh của mình để làm gương cho con cháu. Xin hãy tạm quên, tạm dừng lại những bề bộn của kiếp người truân chuyên để được:
Lòng nghe thanh thản, an nhàn
Bao nhiêu mệt nhọc, biến tan, xa vời…
Vọng nghe trong gió xa mờ
Ngân nga, khoan nhặt tiếng chuông nhà thờ…
Trong lòng rạo rực nên thơ
Tân Triều xứ đạo đang chờ đợi ai…
Với số lượng người đông như thế, chưa kể khách hành hương riêng lẻ từ các nơi đổ về trong những ngày cuối năm, lạ là không ồn ào, bát nháo mà nghiêm trang, kính cẩn bước vào nhà thờ. Mọi người đến đây luôn giữ ý thức trật tự vì phía bên phải nhà thờ, lúc nào cũng có 2 tòa giải tội dành cho các hối nhân dọn mình để lãnh ơn toàn xá.
Sau khi khai mạc, Cha Giuse Vũ Đức Hiệp, chánh xứ Tân Triều kể cho đoàn hành hương nghe về cây Thánh Giá vô cùng đặc biệt, có một không hai này. Đây là cây Thánh giá mà Đức Giáo Hoàng Piô VI đã ban tặng cho Đức cha Bá Đa Lộc và các vị thừa sai như một ngụ ý nhắc nhở về những đau khổ bắt bớ, tù đày, đòn vọt và kể cả hy sinh tính mạng như Chúa Giêsu chịu đóng đinh, đang chờ đợi trong cuộc đời truyền giáo. Cây Thánh giá này đã hiện diện ở giáo xứ Tân Triều cách đây 240 năm, không chỉ là một cổ vật quý báu mà còn là một minh chứng hào hùng trong giai đoạn lịch sử cấm cách đầy đau thương của Giáo Hội Đàng Trong ở Tân Triều.
Quả là điều đặc biệt nhân đôi đối với đoàn hành hương của LH Phú Thịnh vì Cha Giuse nói chúng tôi là những người đầu tiên được hôn kính xương của Thánh Phaolô Trần Văn Hạnh. Sau khi hôn kính Thánh Giá và xương của Thánh Phaolô Trần Văn Hạnh, đoàn hành hương được nghe về cuộc đời của Thánh Phaolô Hạnh, một bông hoa dại bên vệ đường giáo hội nhưng khi bị nghiền nát trong cuộc bách hại đã tỏa ra mùi hương nồng nàn, làm ngất ngây lòng người. Với chất giọng trầm ấm, cha Giuse kể:
Vào năm 1858, một biến cố lớn đã xẩy ra với đất nước, Pháp đã đem quân cùng với chiến thuyền đánh chiếm cảng Đà Nẵng. Vua Tự Đức đã họp mật cùng các quan triều đình và tuyên bố: “Sở dĩ Pháp có thể nhanh chóng chiếm được cảng Đà Nẵng là do có sự tiếp tay của các giáo sĩ phương Tây, khi đem đạo Gia Tô vào Việt Nam.” Vì lẽ đó, vua đã ra sắc chỉ, thề tiêu diệt hết những người theo đạo công giáo. Cả một bầu khí u ám bao trùm khắp nơi, thành phần bị truy lùng gắt gao nhất là các giáo sĩ rồi đến các giáo dân. Trước tình hình bắt đạo mỗi lúc một khắc nghiệt, Phaolô Hạnh đã cùng hai người anh của mình trốn lên Sài Gòn và ẩn náu tại chợ Cầu Muối, nơi nổi tiếng với nạn cờ bạc, đâm thuê, chém mướn, cướp giật của các băng đảng. Ngày tháng trôi qua, Phaolô Hạnh nghiễm nhiên trở thành một tay giang hồ khét tiếng, làm biết bao việc gian tà phi pháp. Thế nhưng Thiên Chúa đã làm điều mà con ngườì không thể nghĩ được nơi Phaolô Hạnh. Quả là: “ Việc Chúa làm cho ta, ôi thật vĩ đại, ta thấy mình chứa chan niềm vui.”
Một ngày kia trên đường đi, Phaolô Hạnh bỗng nghe tiếng la thất thanh của một người phụ nữ trẻ:
“Cướp, cứu tôi, cứu tôi với”. Nghe vậy Phaolô Hạnh đã chạy về phía người kêu cứu. Đến nơi, phát hiện 2 tên đàn em đang cướp sọt gà mà người phụ nữ đang mang ra chợ bán để lấy tiền mua thuốc cho con. Bấy giờ chất Kitô trong con người Phaolô Hạnh trỗi dậy, anh đã đánh 2 tên đàn em một trận và bắt phải trả lại sọt gà đã cướp. Quá uất ức vì thấy đàn anh chơi không đúng luật giang hồ, mà còn đánh mình, hai tên đàn em đã tố cáo anh là người Công giáo với quan, thế là Phaolô Hạnh bị bắt giam trong ngục, bị tra tấn hết sức dã man, và bị buộc tội theo giặc Tây phản quốc, phải bước qua thập giá. Đòn roi, cực hình đớn đau không lung lạc lòng người chí khí, Phaolô Hạnh phủ nhận việc theo giặc Tây, và can đảm dõng dạc tuyên xưng niềm tin của mình: “Tôi là Kitô hữu. Tôi không bao giờ chối đạo”.Phaolô Hạnh đã bị xử trảm tại Chí Hòa ngày 28/05/1859, vào thời Tự Đức, khi mới 32 tuổi. Vị chứng nhân đức tin ấy đã được Thánh giáo hoàng Gioan Phaolô II tôn phong lên bậc hiển thánh ngày 19/06/1988.
Và trong Thánh lễ mừng kính Thánh bổn mạng hôm nay, chúng tôi lại được nghe Cha Antôn, Đặc Trách huynh đoàn giáo dân Đa Minh Giáo Phận Xuân Lộc kể về Thánh Vinh sơn Phạm Hiếu Liêm. Ngài sinh năm 1732, tại thôn Đông, Trà Lũ, Nam Định. Lớn lên, ngài gia nhập dòng Đa Minh rồi đi du học tại Phi Luật Tân, và lãnh tác vụ Linh mục năm 1758 tại đó. Hai năm sau, Cha về Việt Nam và được bổ nhiệm dạy học tại chủng Viện Trung Linh, nhưng với khát vọng loan báo tin mừng bình an cho anh em nên chẳng bao lâu sau Cha rời chủng viện và dấn thân vào con đường truyền giáo. Ngài đã đến rao giảng tại những vùng ngoại giáo bất chấp những khó khăn, nguy hiểm, cấm cản và cả những đe dọa mất mạng sống.
Ngày 1-10-1773, Cha bị bắt tại Lương Đống, Thái Bình cùng hai giúp lễ
Ngày 07-11- 1773. Cha Vinh sơn Liêm bị xử cùng với Cha Cat-nê-đa Gia tại Thăng Long. Hai chứng nhân anh dũng đã dõng dạc tuyên xưng đức tin và hát kinh Lạy Nữ Vương trên đường ra pháp trường Đồng Mơ. Cha Vinh Sơn Liêm là đấng tử đạo tiên khởi trong hàng ngũ giáo sĩ Việt Nam. Thi hài của Ngài được an táng tại Trung Linh. Ngày 19-6-1988 Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã tôn phong Ngài lên bậc Hiển Thánh. Nhiều trường học đã nhận người làm bổn mạng, trong đó có trường cao đẳng Gio-an La-tran ở Phi-lip-pin.
Sau Thánh lễ là bữa ăn huynh đệ với phần văn nghệ giao lưu của các huynh đoàn như góp thêm niềm vui trong ngày hành hương hôm nay. Như thế việc mừng lễ bổn mạng của LH. Phú Thịnh hôm nay không chỉ mang sắc thái hân hoan vui mừng mà còn cầu nguyện, sám hối, đón nhận ơn toàn xá trong năm thánh các thánh tử đạo Việt Nam để chỉ cho các linh hồn, mà đây là một cơ hội để anh chị em giáo dân Đa Minh hiểu biết thêm về cái nôi đầu tiên của Giáo Hội Đàng Trong. Nhờ đó, chúng ta có thêm tâm tình yêu mến Chúa, yêu mến Giáo Hội, biết ơn các bậc tiền nhân là những anh hùng tử đạo, đã dùng máu đào của mình để minh chứng đức tin cũng như gieo vãi mầm sống đức tin nơi các tín hữu.
Mừng lễ Bổn Mạng – Hành hương – Lãnh nhận ơn Toàn Xá. Đây quả là sự kết hợp hợp 3 trong 1, nói lên sự tinh tế, khéo léo, chu đáo của Ban Phục Vụ cấp HĐ và cấp LH dành cho anh chị em đoàn viên của mình.
Xin cảm ơn liên huynh Phú Thịnh vì sự khéo léo tinh tế này mà anh chị em đoàn viên có một ngày hành hương tuyệt vời đầy ý nghĩa.
Xin Chúa và các Thánh tử đạo Việt Nam ban cho quý anh chị đứng đầu luôn dồi dào sức khỏe, tràn đầy ơn Thánh và sự khôn ngoan sáng suốt để lèo lái HĐ và LH của mình ngày một thăng tiến.
08/11/2018
Rosa Mai Linh