HUYNH ĐOÀN GIÁO DÂN ĐA MINH Cầu nguyện – hiệp thông – học hành – sứ vụ
Bài 34:
YÊU THƯƠNG THA NHÂN VÀ VẤN ĐỀ ĐẠO HIẾU
(Giới luật 4)
Lời Kinh Thánh
“Ai thờ cha thì bù đắp lỗi lầm, ai kính mẹ thi tích trữ kho báu.
Ai thờ cha thì sẽ được vui mừng vì con cái,
Khi cầu nguyện họ sẽ được lắng nghe,
Ai tôn vinh cha sẽ được trường thọ,
Ai vâng lệnh Đức Chúa sẽ làm cho mẹ an lòng.
Vì lòng hiếu nghĩa đối với cha sẽ không bị quên lãng,
Và sẽ đền bù tội lỗi cho con.
Thiên Chúa sẽ nhớ đến con, ngày con gặp khốn khó,
Và các tội con sẽ biến tan như sương muối biến tan lúc đẹp trời.
Ai bỏ rơi cha mình thì khác nào kẻ lộng ngôn,
Ai chọc giận mẹ mình thì sẽ bị Thiên Chúa nguyền rủa.
Con ơi, hãy hòan thành việc của con một cách nhũn nhặn, thì con sẽ được mến yêu hơn người hào phóng. (HC 3,3-6,14-17)
Con người không sống cô độc, nhưng là thành viên của nhiều cộng đoàn lớn nhỏ với nhiều tương quan khác nhau, các tương quan đó tạo nên những bổn phận xã hội. Khởi đầu từ những người sống bên cạnh mình như: cha mẹ, con cái, bà con.
1.Hiếu thảo – Giới luật quan trọng
“Kẻ làm con, hãy vâng lời cha mẹ theo tinh thần của Chúa, vì đó là điều phải đạo. Hãy tôn kính cha mẹ. đó là điều răn thứ nhất có kèm theo lời hứa: để ngươi được hạnh phúc và hưởng thọ trên mặt đất này.” (Ep 6, 1-2)
Bất cứ ai, trong xã hội nào cũng đều nhìn nhận bổn phận thảo kính cha mẹ và chu tòan đạo làm con theo hoàn cảnh, phong tục, xã hội mình đang sống. Chữ “hiếu” là bổn phận của con cái.
Trong giáo huấn của Thiên Chúa, khi trao ban cho con người 10 giới luật, đã có 7 giới luật nói về bổn phận đối với tha nhân, với chính mình. Đạo hiếu là giới luật đầu tiên được nói đến (Xh 20,12).
Khi Chúa Giêsu đến, Người nhắc lại giới luật này (Mc 12, 28-39; Mt 15, 1-6). Chính Ngài nêu mẫu gương sống động cho tất cả mọi người: “Người theo cha mẹ trở về Na-da-rét, và hằng vậng phục các Ngài.” (Lc 5,51)
Sau này Thánh Phao-lô cũng nhắn nhủ các tín hữu và môn đệ là phải chu toàn bổn phận đối với cha mẹ, vì đó là cách sống phù hợp với ý Chúa: “Ai không chăm sóc người thân, nhất là người sống trong cùng một nhà, thì đã chối bỏ đức tin, và còn tệ hơn người không có đức tin.” (1Tm 5,8).
2.Bổn phận con cái đối với cha mẹ
“Hỡi những người con, hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự. Vì đó là điều đẹp lòng Chúa” (Cl 3,20).
Khi cha mẹ còn sống
Từ Cựu Ước tới Tân Ước, Kinh Thánh đều nhấn mạnh đến việc con cái phải vâng lời, biết ơn giúp đỡ cha mẹ khi còn sống (Hc 3, 1-6; Cn 6, 20-23; Cl 3, 12-21)
Đối với người Kitô giáo, trong việc báo đáp công ơn ông bà, cha mẹ. Ngoài việc lo cho các ngài cơm ăn áo mặc, chạy chữa thuốc men khi đau ốm, còn phải lo cho đời sống thiêng liêng các ngài một cách chu đáo bằng cách giúp cho ông bà, cha mẹ thường xuyên lãnh nhận được sự trợ giúp của Thiên Chúa và giáo hội, có đủ điều kiện để thờ phượng Thiên Chúa tại nhà thờ hoặc gia đình. Tạo cơ hội cho các ngài thực thi bácái, giữ các quy định trong luật Chúa và Giáo hội, nhờ đó, các ngài có thể chuẩn bị cuộc sống đời đời một cách chu đáo.
Khi cha mẹ qua đời
Con cái lo an táng theo phương tiện mình có, theo các nghi thức và thói quen trong Giáo hội. Lòng thương nhớ thúc đẩy các tín hữu ngày ngày cầu nguyện cho ông bà, cha mẹ. Trong những ngày giỗ hay những dịp đặc biệt, con cái xin linh mục cầu nguyện cho những người quá cố. Giáo hội dành riêng tháng 11 (tháng các linh hồn) để tưởng nhớ và cầu nguyện cho những người đã qua đời.
3.Bổn phận cha mẹ đối với con cái
“Những bậc làm cha mẹ, đừng làm cho con cái tức giận, nhưng hãy giáo dục chúng thay mặt Chúa bằng cách khuyên răn và sửa dạy.” (Ep 6,4)
Cha mẹ phải xem con cái như kho tàng Thiên Chúa trao ban, lo liệu cho con cái được no ấm, có sức khỏe, học hành, chuẩn bị cho chúng có những phương tiện để sống xứng đáng với nhân phẩm con người.
Cha mẹ còn có trách nhiệm giáo dục đức tin cho con cái, dạy giáo lý, hướng dẫn cầu nguyện và nhất là tạo một bầu khí gia đình yêu thương, thuấn nhầm tình mến Chúa yêu người.
4.Vâng phục người lãnh đạo
“Mỗi người phải phục tùng chính quyền, vì không có quyền bính nào mà không bởi Thiên Chúa, và những quyền bính hiện hữu lo do Thiên Chúa xác lập.” (Rm 13,1)
a.Đối với Giáo quyền
Đức Giáo Hoàng, các giám mục, cha sở là những người mà Thiên Chúa đã đặt để phục vụ và giúp đỡ về phương diện tinh thần và thiêng liêng, nên người tín hữu cần kính trọng và vâng phục. Chính Chúa Giêsu nói với các Tông đồ: “Ai nghe anh em là nghe Thầy; và ai khước từ anh em là khước từ Thầy; mà ai khước từ Thầy là khước từ Đấng đã sai Thầy.” (Lc 10,16)
b.Đối với chính quyền
Người tín hữu cũng là công dân của một quốc gia, nên cũng phải tuân hàng luật pháp và những người đại diện chính quyền. Miễn là luật pháp đó chính đáng, “Không đi ngược lại luật Thiên Chúa và giáo huấn của giáo hội.” (Rm 13, 1-7; 1Pr 2, 13-17)
Kết luận
“Ngươi phải hiếu thảo với cha mẹ, như Thiên Chúa đã truyền dạy, để được sống lâu và hưởng hạnh phúc trên phần đất Thiên Chúa giành cho người.” (Tl 5,16)
Câu hỏi
- Vị trí của giới luật 4 trong giáo huấn của Thiên Chúa ?
- Giới luật thứ 4 bao gồm những bổn phận gì ?
- Con cái có bổn phận gì đối với cha mẹ ?
- Cha mẹ có nghĩa vụ nào đối với con cái ?
- Tại sao người tín hữu vâng phục giáo quyền và chính quyền ?
