ĐTC tiếp kiến chung 19.11.2025: Cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu là nền tảng của một linh đạo sinh thái toàn diện

Sáng thứ Tư, ngày 19 tháng Mười Một năm 2025, lúc gần 10 giờ, Đức Thánh cha Lêô XIV đã tiếp kiến chung hơn 30.000 tín hữu hành hương, tại Quảng trường Thánh Phêrô. Hiện diện trong dịp này, có hơn 20 giám mục từ các nước.

G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA

Như thường lệ, sau khi tiến qua các lối đi để chào thăm mọi người, chúc lành cho các em bé, Đức Thánh cha tiến lên lễ đài và bắt đầu buổi tiếp kiến, với phần công bố Lời Chúa qua đoạn Tin mừng theo thánh Gioan (20,14-16):

“Nói xong, [Maria Mađalêna] quay lại và thấy Chúa Giêsu đứng đó, nhưng bà không biết đó là Chúa. Người hỏi bà: “Này bà, sao bà khóc? Bà tìm ai?”. Bà tưởng là người làm vườn nên nói: “Thưa ông, nếu ông đã đem Người đi, xin nói cho tôi biết ông đã để Người ở đâu, tôi sẽ đến lấy Người về”. Chúa Giêsu gọi bà: “Maria!”. Bà quay lại và nói bằng tiếng Do thái: “Rabbunì!” – nghĩa là: “Thưa Thầy!”.

Huấn giáo

Trong bài huấn giáo tiếp đó, Đức Thánh cha tiếp tục loạt bài giáo lý Năm Thánh về “Chúa Giêsu Kitô niềm hy vọng của chúng ta”. Chương IV về sự phục sinh của Chúa Giêsu và những thách đố của thế giới ngày nay. Bài này là bài thứ năm của chương này và có tựa đề là: “Linh đạo phục sinh và sinh thái toàn diện”.

Mở đầu bài huấn giáo, Đức Thánh cha nói:

Anh chị em thân mến, chào anh chị em!

Trong Năm Thánh này – một năm đặc biệt nói về hy vọng – chúng ta đang suy niệm về mối liên hệ giữa sự Phục sinh của Chúa Kitô và những thách đố của thế giới hiện đại, nghĩa là những thách đố của chính chúng ta. Đôi khi, Chúa Giêsu – Đấng Hằng Sống – cũng muốn hỏi chính chúng ta: “Sao con khóc? Con tìm ai?”. Thật vậy, chúng ta không thể tự mình đối diện với các thách đố; và nước mắt lại là một hồng ân của sự sống, khi chúng thanh luyện đôi mắt và giải thoát cái nhìn của chúng ta.

Thánh Gioan, trong Tin mừng của ngài, gợi lên một chi tiết mà các sách Tin mừng khác không nêu: khi khóc bên ngôi mộ trống, cô Maria Mađalêna đã không nhận ra Chúa Giêsu phục sinh, và tưởng Người là người làm vườn. Thật thế, khi thuật lại việc táng xác Chúa Giêsu vào chiều thứ Sáu Tuần Thánh, bản văn đã mô tả rất rõ:

“Nơi Chúa Giêsu bị đóng đinh, có một khu vườn; trong vườn có một ngôi mộ mới, chưa chôn ai bao giờ. Vì hôm ấy là ngày áp lễ của người Do Thái, và vì mộ lại gần, nên họ đặt Chúa Giêsu ở đó” (Ga 19,40-41).

Thế là, trong bình an của ngày Sabbat và vẻ đẹp của khu vườn, đã kết thúc trận chiến kịch liệt giữa bóng tối và ánh sáng, bùng lên từ phản bội, bắt bớ, bỏ rơi, kết án, sỉ nhục và giết hại Con Thiên Chúa. Người là Đấng đã “yêu thương những kẻ thuộc về mình còn ở thế gian, và yêu thương họ đến cùng” (Ga 13,1).

Canh tác và giữ gìn khu vườn là sứ mạng nguyên thủy (x. St 2,15) mà Chúa Giêsu đã hoàn tất trọn vẹn. Lời cuối cùng của Người trên thập giá “Mọi sự đã hoàn tất” (Ga 19,30) mời gọi mỗi người chúng ta tìm lại cùng một sứ mạng, sứ mạng dành riêng cho mình. Vì thế, “Người gục đầu xuống và trút hơi thở” (c.30).

Anh chị em thân mến, cô Maria Mađalêna đã không lầm hoàn toàn khi nghĩ mình gặp người giữ vườn! Thật vậy, cô cần phải nghe lại chính tên mình và hiểu lại chính sứ mạng của mình từ Con Người Mới – Đấng mà trong một đoạn khác của Tin mừng Gioan đã nói: “Này đây, Ta đổi mới mọi sự”.

Đức Thánh cha Phanxicô, trong Thông điệp Laudato sì, chỉ cho chúng ta thấy sự cấp bách cần có một cái nhìn chiêm niệm: nếu con người không trở thành người giữ gìn khu vườn, họ sẽ trở thành kẻ tàn phá nó. Vì vậy, niềm hy vọng Kitô đáp lại những thách đố lớn lao mà nhân loại đang phải đối diện ngày nay bằng việc dừng lại trong khu vườn, nơi Đấng Chịu Đóng Đinh được đặt xuống như một hạt giống, để trỗi dậy và sinh nhiều hoa trái.

Thiên Đàng không mất đi, nhưng được tìm lại. Cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu là nền tảng của một linh đạo sinh thái toàn diện; nếu không có linh đạo này, ngôn ngữ của đức tin không chạm tới thực tại, và ngôn ngữ của khoa học không đánh động con tim. “Văn hóa sinh thái không thể bị thu hẹp thành những câu trả lời khẩn cấp và cục bộ trước các vấn đề như suy thoái môi trường, cạn kiệt tài nguyên tự nhiên và ô nhiễm. Nó phải là một cái nhìn khác, một tư duy, một chính sách, một chương trình giáo dục, một lối sống và một linh đạo có khả năng hình thành một sức đề kháng” (Laudato sì, 111).

Vì thế, chúng ta nói đến một sự hoán cải sinh thái, và Kitô hữu không thể tách nó khỏi hướng hoán cải mà việc theo Chúa Giêsu đòi hỏi. Dấu chỉ của điều đó là cái quay lại của bà Maria vào sáng Phục sinh: chỉ nhờ cuộc hoán cải nối tiếp hoán cải chúng ta mới đi từ “thung lũng nước mắt” đến Giêrusalem mới.

Cuộc vượt qua ấy – bắt đầu từ nội tâm và mang tính thiêng liêng – thay đổi lịch sử, thúc đẩy chúng ta dấn thân công khai, khơi dậy tình liên đới, bảo vệ ngay từ bây giờ con người và muôn loài khỏi sự tham lam của loài sói, nhân danh và nhờ quyền năng của Con Chiên – Vị Mục Tử. Nhờ vậy, con cái của Hội thánh hôm nay có thể gặp gỡ hàng triệu người trẻ và bao nhiêu người thiện chí, những người đã lắng nghe tiếng kêu của người nghèo và của trái đất, và để trái tim mình được đánh động. Cũng có rất nhiều người khao khát tìm lại một sự hòa hợp mới, nhờ mối tương quan gần gũi hơn với thiên nhiên, giúp họ vượt qua bao đổ vỡ. Bởi lẽ, “trời xanh tường thuật vinh quang Thiên Chúa, bầu trời loan báo công trình tay Người làm. Ngày qua ngày truyền đạt sứ điệp, đêm nối đêm thông tri hiểu biết. Không lời lẽ, không ngôn từ, chẳng ai nghe thấy tiếng, mà âm vang chúng lan rộng khắp hoàn cầu, thông điệp tới mọi chân trời góc biển” (Tv 18,1-4).

Và Đức Thánh cha kết luận rằng: “Xin Chúa Thánh Thần ban cho chúng ta khả năng lắng nghe tiếng nói của những ai không có tiếng nói. Và rồi chúng ta sẽ thấy điều mắt mình chưa thấy: khu vườn ấy – nghĩa là Thiên Đàng – nơi mỗi người chỉ có thể tiến vào bằng cách đón nhận và hoàn tất sứ mạng được trao riêng cho mình.”

Chào thăm và nhắn nhủ

Sau bài huấn giáo bằng tiếng Ý, chín độc viên lần lượt tóm tắt lời dạy của Đức Thánh cha trong các thứ tiếng, kèm theo những lời mời gọi của ngài.

Với các tín hữu nói tiếng Pháp, Đức Thánh cha nói: “Tôi chào các tín hữu hành hương nói tiếng Pháp, đến từ Sénégal, Bỉ và Pháp, đặc biệt là các linh mục thuộc giáo phận Toulouse cùng với vị giám mục của họ, nhóm Hospitalité bordelaise và Trường Collège Stanislas ở Paris. Chúng ta hãy cầu xin Chúa Thánh Thần soi sáng ánh nhìn của chúng ta và linh hứng cho các hành động của chúng ta, để nhận ra trong cuốn sách của công trình tạo dựng bàn tay quảng đại của Đấng Tạo Hóa, và biết gìn giữ kho tàng này cho các thế hệ tương lai. Xin Thiên Chúa chúc lành cho anh chị em.”

Với các tín hữu nói tiếng Anh, Đức Thánh cha chào thăm và nói rằng: “Tôi vui mừng chào đón các tín hữu hành hương và du khách nói tiếng Anh, đặc biệt là những người đến từ Anh, Ireland, Sénégal, Uganda, Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Hàn Quốc, Việt Nam và Hoa Kỳ.

Tôi đặc biệt chào các sinh viên và giảng viên của Đại học Xavier (bang Louisiana) và Đại học Dallas (bang Texas). Cùng với những lời cầu chúc tốt đẹp, xin cho Năm Thánh Hy Vọng hiện nay trở thành đối với anh chị em và gia đình anh chị em thời điểm của ân sủng và đổi mới thiêng liêng. Tôi cầu xin cho tất cả anh chị em được tràn đầy niềm vui và bình an của Chúa Giêsu Kitô.

Với các tín hữu Ba Lan, Đức Thánh cha nói: “Tôi thân ái chào các tín hữu Ba Lan. Sự luân chuyển của các mùa trong năm cho chúng ta thấy những vẻ đẹp tuyệt vời khác nhau của khu vườn của Thiên Chúa. Chính Đấng Tạo Hóa đã trao cho người nam và người nữ nhiệm vụ canh tác và gìn giữ khu vườn ấy trong sự hài hòa, vì con người là đỉnh cao và người gìn giữ công trình tạo dựng. Như Maria Mađalêna, chúng ta hãy nhận ra nơi Chúa Kitô là Chúa và Đấng Cứu Độ duy nhất của chúng ta. Tôi chúc lành cho tất cả anh chị em!

Sau cùng, bằng tiếng Ý, Đức Thánh cha nói: “Ngày kia, tức là 21 tháng Mười Một, lễ nhớ Phụng vụ Đức Mẹ dâng mình vào Đền thánh, trên toàn nước Ý sẽ cử hành Ngày cầu nguyện cho các tu sĩ chiêm niệm, Pro Orantibus. Ước gì toàn thể cộng đoàn Giáo hội đừng thiếu tình liên đới cụ thể và sự trợ giúp thiết thực dành cho anh chị em sống đời chiêm niệm, để bảo đảm cho họ sự sống còn và sự tiếp nối của sứ vụ âm thầm, trổ sinh hoa trái và không thể thay thế của họ.

Tôi thân ái chào đón các tín hữu nói tiếng Ý, đặc biệt là các tham dự viên Hội nghị Quốc tế Hướng đạo, Hiệp hội Tình nguyện Il Testimone và các tổ chức khác… Tôi muốn nhớ đến những ngư dân, nhân Ngày Thế giới về Nghề Cá sẽ tiến hành vào thứ Sáu, ngày 21 tháng Mười Một tới đây: xin Mẹ Maria, là Sao Biển, bảo vệ các ngư dân và gia đình họ.

Tôi cũng nghĩ đến các trẻ em mà tôi sẽ vui mừng gặp gỡ trong Ngày dành cho các em, dự kiến tổ chức từ 25 đến 27 tháng Chín năm 2026. Sau cùng, tôi thân ái chào các bạn trẻ, các bệnh nhân và các đôi tân hôn.

Chúa nhật tới, Chúa nhật cuối của mùa Thường Niên, chúng ta sẽ cử hành Lễ Chúa Kitô Vua vũ trụ.

Các bạn trẻ thân mến, hãy đặt Chúa Giêsu ở trung tâm cuộc sống các con.

Và xin Chúa Kitô, Đấng đã biến Thập giá thành ngai vàng của Ngài, dạy cho anh chị em, là những người đau ốm, hiểu giá trị cứu độ của đau khổ khi sống kết hiệp với Chúa.

Và các đôi tân hôn thân mến, tôi mời gọi anh chị em hãy đặt Chúa Giêsu nơi trung tâm con đường hôn nhân của anh chị em và tôi ban phép lành cho tất cả anh chị em!