Hôm thứ Năm, 24 tháng Giêng, ngày đầy đủ đầu tiên của ngài tại quốc gia Trung Mỹ Panama, Đức Thánh Cha đã nói chuyện với chính quyền, đại diện của xã hội dân sự và ngoại giao đoàn tại dinh tổng thống Palas de las Garzas ở thủ đô Panama. Phát biểu bằng tiếng Tây Ban Nha, là tiếng mẹ đẻ của ngài, Đức Thánh Cha đã gợi lên hình ảnh của một “tổ quốc vĩ đại” như Simon Bolivar đã hình dung khi ngắm nhìn Panama như một vùng đất của sự hội tụ và của những giấc mơ.
https://youtu.be/Eo7SobuybDA
Đức Thánh Cha nói:
Thưa tổng thống,
Các vị hữu trách,
Kính thưa quý vị,
Tôi cám ơn Tổng thống, vì những lời chào mừng và lời nói ưu ái của ngài mời tôi đến thăm đất nước này. Qua tổng thống, tôi xin gởi lời chào và cám ơn đến tất cả người dân Panama, từ Darién đến Chiriquí và Bocas del Toro, đã nỗ lực tuyệt vời để chào đón đông đảo những người trẻ đến từ khắp nơi trên thế giới. Cám ơn các bạn đã mở rộng cánh cửa nhà của các bạn cho chúng tôi.
Tôi bắt đầu cuộc hành hương của mình trong khu vực lịch sử này, nơi Simón Bolívar đã tuyên bố rằng “nếu thế giới phải chọn thủ đô của mình, Isthmus của Panama chắc chắn sẽ được chọn cho sứ mệnh vĩ đại này”, và đã thuyết phục các nhà lãnh đạo vào thời đó hãy thực hiện giấc mơ thống nhất Tổ quốc vĩ đại. Đó là một lời hiệu triệu giúp chúng ta nhận ra rằng các dân tộc của chúng ta có thể tạo ra, trui rèn và trên hết là mơ về một tổ quốc vĩ đại có thể bao gồm sự tôn trọng và đón nhận sự phong phú đa văn hóa của mỗi dân tộc và mỗi nền văn hóa. Lấy cảm hứng này, chúng ta có thể nhìn Panama như một vùng đất của hội tụ và của những giấc mơ.
1. Một vùng đất hội tụ
Điều này đã được nhìn thấy trong Công Nghị Panama [vào thời đó] và cả ngày nay trong sự hiện diện của hàng ngàn người trẻ mang theo hy vọng và mong muốn được gặp gỡ và cử mừng với nhau.
Nhờ vào vị trí thuận lợi của mình, đất nước của các bạn là vùng đất chiến lược không chỉ đối với khu vực mà còn đối với toàn thế giới. Panama là cầu nối giữa các đại dương và là vùng đất tự nhiên cho sự gặp gỡ. Quốc gia hẹp nhất trong toàn lục địa Mỹ Châu này là biểu tượng cho sự bền vững phát sinh ra từ khả năng tạo ra các mối liên kết và các liên minh. Năng lực này hình thành nên tâm hồn của dân tộc Panama.
Mỗi người trong các bạn đều có một vị trí đặc biệt trong việc xây dựng quốc gia, và được mời gọi để bảo đảm rằng vùng đất này có thể sống theo ơn gọi của mình là một vùng đất của hội tụ và gặp gỡ. Điều này liên quan đến các quyết định, những cam kết và nỗ lực hàng ngày để bảo đảm rằng tất cả mọi người đều có cơ hội để cảm thấy rằng họ là những tác nhân của vận mệnh chính mình, gia đình và cả quốc gia nữa. Không thể nghĩ đến tương lai của một xã hội nếu không có sự tham gia tích cực – chứ không phải chỉ là trên danh nghĩa mà thôi – của mỗi thành viên, theo một cách thế mà nhân phẩm của người ấy được thừa nhận và bảo đảm thông qua khả năng tiếp cận với một nền giáo dục có phẩm chất cao, và những công ăn việc làm xứng đáng. Hai thực tế này giúp chúng ta có thể nhận ra và đánh giá cao tài năng và sự năng động sáng tạo của dân tộc này. Cũng thế, chúng là thuốc giải độc tốt nhất cho bất kỳ hình thái “bảo hộ” nào hạn chế quyền tự do của các công dân, buộc họ phải tùng phục hay xem thường phẩm giá của họ, đặc biệt của những người nghèo nhất.
Tài năng của những vùng đất này được ghi dấu bằng sự phong phú của các dân tộc bản địa như những người bribri, bugle, emberá, kuna, Nasoteribe, ngäbe và waunana, là những dân tộc có rất nhiều điều để liên hệ đến và nhắc nhớ về văn hóa và tầm nhìn của họ đối với thế giới. Tôi chào họ và tôi cảm ơn họ. Trở thành một vùng đất hội tụ có nghĩa là cử mừng, thừa nhận và lắng nghe điều gì là đặc thù của từng dân tộc này và của tất cả những người nam nữ đang tạo nên bộ mặt của Panama và đang làm việc để xây dựng một tương lai hy vọng. Chúng ta chỉ có thể bảo vệ thiện ích chung và đặt chúng vượt lên trên tư lợi của một cá nhân hoặc chỉ một vài người khi chúng ta có một quyết định quyết liệt muốn chia sẻ trong công lý thiện ích của ta.
Thế hệ trẻ, với niềm vui và sự nhiệt tình, với tự do, sự nhạy cảm và năng lực phê phán, đòi hỏi người lớn, và đặc biệt là tất cả những người thực hiện vai trò lãnh đạo trong cuộc sống công cộng, phải sống một cuộc sống xứng hợp với phẩm giá và quyền bính mà họ nắm giữ và đã được trao phó cho họ. Họ được mời gọi sống đơn sơ và minh bạch, với tinh thần trách nhiệm rõ ràng đối với người khác và đối với thế giới của chúng ta. Họ được mời gọi sống một cuộc sống minh chứng rằng công bộc của dân là một từ đồng nghĩa với trung thực và công lý, và phản nghĩa với tất cả các hình thái tham nhũng. Những người trẻ tuổi đòi hỏi một cam kết trong đó tất cả – bắt đầu từ những người trong chúng ta tự xưng mình là Kitô hữu – hãy có gan dạ để xây dựng một nền chính trị nhân văn thực sự (Hiến Chế Vui Mừng và Hy Vọng, 73) khiến cho con người trở thành trung tâm và con tim của mọi thứ. Đó là một nền chính trị hoạt động để xây dựng một nền văn hóa minh bạch hơn trong chính phủ, trong khu vực tư nhân và toàn dân, theo lời cầu nguyện của bạn cho đất nước mình: “Xin cho chúng tôi lương thực hàng ngày: xin cho chúng con có thể dùng bữa trong nhà mình, và trong một tình trạng sức khỏe xứng đáng với con người.”
2. Vùng đất của những giấc mơ
Trong những ngày này, Panama sẽ không chỉ được đề cập đến như một trung tâm trong khu vực hoặc một địa điểm chiến lược về phương diện thương mại, hay là nơi quá cảnh của con người: nó sẽ biến thành một trung tâm của hy vọng. Đó là một điểm gặp gỡ nơi những người trẻ đến từ khắp năm châu, tràn ngập ước mơ và hy vọng, sẽ ăn mừng, gặp gỡ nhau, cầu nguyện và khơi dậy mong muốn và cam kết của họ để xây dựng một thế giới nhân bản hơn. Qua đó, họ sẽ thách thức những quan điểm thiển cận và ngắn hạn, bị quyến rũ bởi sự cam chịu hoặc lòng tham lam, hay đang bị làm mồi ngon cho não trạng sùng bái kỹ thuật, tin rằng cách duy nhất tiến lên là tuân theo luật cạnh tranh, mạnh được yếu thua, trong đó kẻ mạnh ăn trên lưng của kẻ yếu (Tông Huấn Niềm Vui Tin Mừng, 53). Tin như thế là đóng cửa tương lai, khép kín một viễn tượng mới của nhân loại. Khi chào đón những giấc mơ của những người trẻ tuổi này, Panama một lần nữa lại trở thành vùng đất của những ước mơ thách thức rất nhiều những định kiến trong thời đại chúng ta và mở ra những chân trời thiết yếu có thể làm phong phú con đường phía trước thông qua một cái nhìn tôn trọng và từ bi với người khác. Trong những ngày này, chúng ta sẽ chứng kiến việc mở ra các kênh giao tiếp và hiểu biết mới, các kênh liên đới, sáng tạo và hỗ trợ lẫn nhau; các kênh của tình nhân loại thúc đẩy những dấn thân và vượt qua tình trạng vô danh và cô lập, cho một cách kiến tạo lịch sử mới.
Một thế giới khác là điều có thể! Chúng ta biết điều này và những người trẻ tuổi thúc giục chúng ta dự phần vào việc xây dựng thế giới đó, để giấc mơ của chúng ta không còn là phù du hay phù phiếm, mà có thể thúc đẩy một giao ước xã hội trong đó mọi người đều có cơ hội mơ về một ngày mai. Quyền tương lai cũng là một nhân quyền.
Hướng về chân trời này, những lời của Ricardo Miró dường như trở nên sống động. Khi hát về quê hương yêu dấu của mình, anh nói: “Khi họ nhìn thấy quê hương của tôi, họ có thể nói rằng miền đất này được hình thành bởi thánh ý Thiên Chúa, để dưới ánh mặt trời chiếu soi, cả nhân loại có thể hội tụ trên dải đất này” (Patria de mis amores).
Một lần nữa tôi cám ơn các bạn vì tất cả những gì các bạn đã làm để biến cuộc gặp gỡ này thành hiện thực và tôi bày tỏ với ngài, thưa Tổng thống, và tất cả những người có mặt ở đây, cũng như tất cả những ai tham gia cùng chúng ta qua các phương tiện truyền thông, những lời chúc tốt đẹp nhất của tôi cho niềm hy vọng và niềm vui mới trong sự phục vụ thiện ích chung.
Cầu xin Đức Mẹ Santa Maria La Antigua, chúc phúc và phù hộ Panama.
Source Libreria Editrice Vaticana MEETING WITH THE AUTHORITIES, WITH THE DIPLOMATIC CORPS AND WITH REPRESENTATIVES OF SOCIETY ADDRESS OF HIS HOLINESS Palacio Bolivar – Ministry of Foreign Affairs (Panama) Thursday, 24 January 2019