Trong bài giáo lý tại buổi tiếp kiến chung sáng thứ Tư 29/3/2023, Đức Thánh Cha đã cùng các tín hữu chiêm ngắm Thánh Phaolô, một mẫu gương về tình yêu đối với Chúa Kitô và lòng say mê loan báo Tin Mừng.

Cuộc đời của Thánh Phaolô cho chúng ta thấy rằng ngài luôn nhiệt thành với Lề Luật của Thiên Chúa, đã bảo vệ Lề Luật này một cách triệt để. Lòng nhiệt thành cháy bỏng, điều vốn là đặc điểm của ngài, không bị mất đi sau khi ngài hoán cải, nhưng đã được biến đổi nhờ tác động của Chúa Thánh Thần. Từ chỗ muốn tiêu diệt Giáo hội, thánh nhân loan báo Chúa Kitô ở mọi nơi ngài đến và thành lập các cộng đoàn Kitô hữu mới.

Điều này dạy chúng ta rằng điều tạo nên lòng say mê Tin Mừng không phải là tính cách hay học vấn của một người – là những điều chắc chắn có thể giúp ích -, nhưng là cuộc gặp gỡ với Chúa Kitô. Lòng nhiệt thành tông đồ đích thực nảy sinh từ kinh nghiệm “vấp ngã và phục sinh” và kinh nghiệm này dẫn chúng ta đến chỗ nhận ra Sự Sống đích thực.

Buổi tiếp kiến bắt đầu với đoạn thư Thánh Phaolô gửi tín hữu Galata (1,22-24):

Nhưng lúc ấy các Hội Thánh Đức Ki-tô tại miền Giu-đê không biết mặt tôi. Họ chỉ nghe nói rằng: “Người trước đây bắt bớ chúng ta, bây giờ lại loan báo đức tin mà xưa kia ông những muốn tiêu diệt”, và vì tôi, họ tôn vinh Thiên Chúa.

Bài giáo lý của Đức Thánh Cha

Anh chị em thân mến:

Anh chị em thân mến, chào anh chị em!

Trong hành trình các bài giáo lý về lòng nhiệt thành tông đồ, hôm nay chúng ta bắt đầu chiêm ngắm một số nhân vật, theo những cách thức khác nhau và vào những thời gian khác nhau, đã trình bày chứng tá mẫu mực về ý nghĩa của lòng say mê Tin Mừng. Và nhân chứng đầu tiên tất nhiên là Tông đồ Phaolô. Tôi muốn dành hai bài giáo lý để nói về ngài.

Cuộc gặp gỡ Chúa Phục sinh biến đổi Thánh Phaolô

Cuộc đời của Phaolô thành Tarso là tiêu biểu cho chủ đề này. Trong chương đầu tiên của Thư gửi tín hữu Galát, cũng như trong phần tường thuật của Sách Công vụ Tông đồ, chúng ta có thể nhận thấy rằng lòng nhiệt thành của ngài đối với Tin Mừng xuất hiện sau khi ngài hoán cải, và thay thế cho lòng nhiệt thành trước đây của ngài đối với Do Thái giáo. Ngài là một người nhiệt thành với luật Mô-sê, đối với Do Thái giáo và sau khi hoán cải, lòng nhiệt thành này vẫn tiếp tục nhưng để tuyên xưng, rao giảng Chúa Giêsu Kitô. Saolô – tên đầu tiên của Phaolô – đã rất sốt sắng, nhưng Chúa Kitô đã hoán đổi lòng nhiệt thành của ngài: từ Lề luật sang Tin Mừng. Động lực của ngài trước đây là muốn phá hủy Giáo hội, nhưng sau đó, xây dựng Giáo hội. Chúng ta có thể tự hỏi: chuyện gì đã xảy ra, từ phá huỷ đến xây dựng? Nơi Phaolô, có điều gì đã thay đổi? Lòng nhiệt thành của ngài, sự nỗ lực của ngài cho vinh quang của Thiên Chúa đã được biến đổi thế nào?

Thánh Tôma Aquinô dạy rằng đam mê, theo quan điểm luân lý, không tốt cũng không xấu: việc sử dụng nó cách nhân đức làm cho nó tốt về mặt luân lý, sử dụng nó cách tội lỗi thì làm cho nó trở nên xấu[1]. Trong trường hợp của thánh Phaolô, điều đã thay đổi ngài không phải là một ý tưởng hay xác tín đơn giản, nhưng chính là cuộc gặp gỡ với Chúa Phục sinh – anh chị em đừng quên điều này, điều biến đổi cuộc sống chính là cuộc gặp gỡ với Chúa – đã biến đổi toàn bộ con người ngài. Con người của thánh Phaolô, niềm say mê Thiên Chúa và vinh quang của Người không bị huỷ diệt, nhưng được Chúa Thánh Thần biến đổi, “hoán cải”. Chính Chúa Thánh Thần là Đấng duy nhất có thể biến đổi con tim chúng ta. Và điều này cũng xảy ra đối với mọi khía cạnh của cuộc sống của ngài. Điều tương tự cũng xảy ra trong Bí tích Thánh Thể: bánh và rượu không biến mất, nhưng trở thành Mình và Máu Chúa Kitô.

Sự biến đổi thực sự là biến đổi trái tim

Đức Thánh Cha nói tiếp: Lòng nhiệt thành của Phaolô vẫn còn, nhưng nó trở thành lòng nhiệt thành của Đức Kitô. Chúng ta phục vụ Chúa với nhân tính của mình, với những ưu tiên và đặc tính của chúng ta, nhưng điều làm thay đổi mọi sự không phải là một ý tưởng mà là chính cuộc sống, như chính thánh Phaolô đã nói: “Cho nên, phàm ai ở trong Đức Kitô đều là thụ tạo mới. Cuộc gặp gỡ với Chúa Kitô thay đổi bạn từ nội tâm, làm cho bạn trở nên một con người khác; cái cũ đã qua, và cái mới đã có đây rồi” (2Cr 5,17). Nếu một người ở trong Chúa Kitô, người ấy là một thụ tạo mới, đây là ý nghĩa của việc trở thành một thụ tạo mới. Trở thành một Kitô hữu không phải là trang điểm để thay đổi khuôn mặt của bạn, không! Nếu bạn là một Kitô hữu, tâm hồn của bạn sẽ thay đổi, nhưng nếu bạn là một Kitô hữu bề ngoài, điều này không có giá trị… Sự biến đổi thực sự là của trái tim. Và điều này đã xảy ra với Phaolô.

Gặp gỡ Chúa Phục sinh là nguồn gốc của lòng say mê loan báo Tin Mừng

Niềm đam mê Tin Mừng không phải là vấn đề hiểu biết hay học hỏi. Bạn có thể nghiên cứu tất cả thần học mà bạn muốn, bạn có thể nghiên cứu Kinh thánh, và với tất cả điều đó, bạn có thể trở thành người vô thần hay theo chủ nghĩa thế tục. Đó không phải là vấn đề học hỏi: Trong lịch sử đã có nhiều nhà thần học vô thần! Học hỏi có ích nhưng không tạo ra cuộc sống mới của ân sủng. Hoán cải, thực ra có nghĩa là trải qua chính kinh nghiệm “vấp ngã và sống lại” mà Saolô/Phaolô đã sống và là nguồn gốc của sự biến đổi lòng nhiệt thành tông đồ của ngài. Thực vậy, như thánh Inhaxiô nói: “Vì không phải là biết nhiều, nhưng là điều biến đổi bạn từ nội tâm, giúp bạn biết về một điều khác, thưởng nếm một điều khác.”[2]

Tìm thấy Chúa Giêsu

Mỗi người chúng ta hãy suy nghĩ. “Tôi là một người sùng đạo” – “Tốt” – “Tôi cầu nguyện” – “Có” – “Tôi cố gắng tuân giữ các điều răn” – “Có” – “Nhưng Chúa Giêsu ở đâu trong cuộc sống của bạn?” – “À, không, tôi làm những điều Giáo hội truyền”. Nhưng Chúa Giêsu ở đâu? Bạn đã gặp Chúa Giêsu chưa, bạn đã nói chuyện với Chúa Giêsu chưa? Bạn đọc Tin Mừng hay nói chuyện với Chúa Giêsu, bạn có nhớ Chúa Giêsu là ai không? Và đây là điều mà chúng ta thường bỏ sót: Đó là một Kitô giáo, tôi không nói là không có Chúa Giêsu, nhưng với một Chúa Giêsu trừu tượng… Không! Như Chúa Giêsu đã bước vào cuộc đời bạn, như Người đã bước vào cuộc đời của Phaolô và khi Chúa Giêsu bước vào, Người thay đổi mọi thứ. Đã nhiều lần chúng ta nghe những lời nhận xét về một người: “Hãy nhìn người kia, một kẻ tội lỗi mà bây giờ là một người tốt… Ai đã biến đổi họ? Chính Chúa Giêsu, họ đã tìm thấy Chúa Giêsu. Đời sống Kitô giáo của bạn có thay đổi không? Nếu Chúa Giêsu không đi vào cuộc đời bạn thì cuộc đời bạn không thay đổi. Bạn chỉ có thể là một Kitô hữu từ bên ngoài. Không, Chúa Giêsu phải đi vào và điều này thay đổi bạn và điều này đã xảy ra với Phaolô. Đó là tìm thấy Chúa Giêsu và vì lý do này, Phaolô nói rằng tình yêu của Chúa Kitô thúc đẩy chúng ta, đưa bạn tiến bước. Điều tương tự cũng xảy ra, sự thay đổi, đối với tất cả các thánh, những người khi tìm thấy Chúa Giêsu, họ tiến bước.

Nhận ra mình được tha thứ

Đức Thánh Cha mời gọi suy tư thêm về sự thay đổi diễn ra nơi Phaolô, từ một kẻ bách hại đã trở thành tông đồ của Chúa Kitô. Đức Thánh Cha nói: Chúng ta lưu ý rằng có một loại nghịch lý xảy ra nơi ngài: trên thực tế, bao lâu ngài còn coi mình là công chính trước mặt Thiên Chúa, thì ngài cảm thấy có quyền bách hại, bắt bớ, thậm chí sát hại, như trường hợp của Stêphanô; nhưng khi được Chúa Phục Sinh soi sáng, ngài khám phá ra rằng ngài là “kẻ báng bổ và bách hại” (x. 1Tm 1,13), khi đó ngài bắt đầu có khả năng yêu thương thực sự.

Khi gặp được Chúa Giêsu, chúng ta được thôi thúc loan báo về Người

Và đây là cách thế. Nếu một người trong chúng ta nói: “À, cảm ơn Chúa, vì con là người tốt, con làm điều tốt, con không phạm tội trọng…”, đây không phải là cách thế tốt, đây là con đường tự cho mình là đủ, là con đường không làm cho bạn công chính… Đó là một người Công giáo lịch lãm, nhưng một người Công giáo lịch lãm không phải là một người Công giáo thánh thiện. Người Công giáo thật sự, người Kitô hữu đích thực là người đón nhận Chúa Giêsu trong lòng, Đấng biến đổi tâm hồn bạn. Đây là câu hỏi tôi hỏi tất cả anh chị em hôm nay: Chúa Giêsu có ý nghĩa gì đối với tôi? Tôi đã để Người đi vào tâm hồn mình chưa hay tôi chỉ giữ Người lại xa xa để Người không đi vào tâm hồn tôi? Tôi có để Người biến đổi tôi không? Hay Chúa Giêsu chỉ là một ý tưởng, một nền thần học phát triển… Và đây là lòng nhiệt thành: khi một người tìm thấy Chúa Giêsu, người đó cảm thấy có ngọn lửa và giống như thánh Phaolô và phải rao giảng Chúa Giêsu, phải nói về Chúa Giêsu, phải giúp đỡ mọi người, phải làm những điều tốt đẹp. Khi một người tìm thấy ý tưởng về Chúa Giêsu, thì nó vẫn là một ý thức hệ Kitô giáo và điều này không giúp cho nên công chính, chỉ có Chúa Giêsu làm cho chúng ta nên công chính. Xin Chúa giúp chúng ta tìm gặp Chúa Giêsu, gặp gỡ Chúa Giêsu, và xin Chúa Giêsu thay đổi cuộc đời chúng ta từ nội tâm và giúp chúng ta giúp đỡ người khác. Cảm ơn anh chị em.

Hồng Thủy – Vatican News

[1] Xem Quaestion “De veritate” 24,7.

[2] Linh thao, Chú thích, 2, 4.