Sáng thứ Bảy ngày 19/12/2015, Huynh Đoàn Đa Minh giáo phận Sài Gòn đã sốt sắng dâng lễ mừng kính Thánh Thômas Nguyễn Văn Đệ bổn mạng, tại Tu viện Đa Minh-Ba Chuông. Thánh lễ do cha Giuse Lưu Công Chỉnh, OP. Bề trên Tu viện chủ tế. Đồng tế với Ngài có cha Phaolô Trần Quốc Huy, OP. nguyên Đặc trách Huynh đoàn giáo phận Sài Gòn, cha Giuse Nguyễn Trọng Viễn, OP, linh hướng Liên huynh Thánh Hạnh, cha Vinh Sơn Nguyễn Thành Tín, OP, Đặc trách Huynh Đoàn giáo phận Sài Gòn, và cha Gioan Baotixita Võ Khắc Duy, OP, phụ tá, Đặc trách giới trẻ Huynh Đoàn Sài Gòn.
Hiệp thông dâng lễ, có sự hiện diện của đại diện Huynh đoàn Đa Minh Việt Nam, Huynh đoàn Xuân Lộc, Bà Rịa, Phú Cường và Huynh đoàn Cựu Tu Sinh. Mặc dù 9 giờ 30 mới lễ, thế nhưng từ rất sớm các chuyến xe lớn nhỏ đã chuyên chở các đoàn viên Đa Minh về nhà thờ Ba Chuông rất đông. Và không uổng công đến sớm, các anh chị đã được hạnh phúc chụp hình với Đức Thánh Cha Phanxicô giơ tay ban phép lành, cười thật tươi. Đồng thời, được chụp lưu niệm những bức hình rất đẹp do Ban Mục vụ Truyền thông giáo xứ đảm trách.
Sau những giây phút trên cả tuyệt vời, các anh chị vào Thánh đường nghe cha Phanxicô Xaviê Đào Trung Hiệu,OP. Đặc trách Huynh đoàn Đa Minh Việt Nam chia sẻ về “Hành trình hội nhập thờ cúng ông bà tổ tiên của Giáo Hội Việt Nam”. Cha Đặc Trách đã dẫn đưa cộng đoàn cùng ngược dòng lịch sử để suy ngẫm. Giai đoạn truyền giáo vào Việt Nam thuở ban đầu đã chứng kiến chủ trương hội nhập của Dòng Tên, minh chứng sự gặp gỡ giữa Ki tô giáo và quan niệm dân Việt trong cách thức thể hiện hiếu thảo với cha mẹ còn sống hoặc mới qua đời, trong việc an táng và chăm sóc mồ mả. Và còn nhiều minh chứng khác, xuất hiện trong những giai đoạn tiếp nối, như cuốn giáo lý “Phép giảng tám ngày” của Cha Đắc Lộ đã nhấn mạnh lòng thảo hiếu: “…Thật con thảo kính cha mẹ thì thậm phải, ví bằng có ai chẳng thảo kính, chẳng khứng vâng phép cha mẹ, thật thì có tội trọng…”, hoặc sách bổn như cuốn “Chân đạo yếu lý” đã xác định bảy điều phải thực hành để tỏ lòng hiếu thảo với cha mẹ, trong đó có năm điều trùng với đạo hiếu của dân Việt là: kính sợ, vâng lời, phụng dưỡng, chăm sóc khi ốm đau, an táng mồ yên mả đẹp. Và hai điều riêng cho tín hữu: khi lâm chung, phải lo liệu cho cha mẹ chịu các phép trong đạo, và đọc kinh làm việc lành phúc đức để cầu nguyện cho các ngài; tổ chức tống táng và giỗ chạp theo phép đạo.
Tuy nhiên, hành trình hội nhập đã gặp không ít trắc trở. Sắc lệnh năm 1645 Đức Innocentê X ban hành, ngăn cấm các tín hữu cúng bái tổ tiên, sau đó vào năm 1656 Bộ Đức Tin công bố sắc lệnh mới cho phép kính bái tổ tiên, kèm lời nhắc nhở “xa tránh những dị đoan”, được Đức Alexandro VII phê chuẩn. Đến năm 1742, Đức Bênêđictô XIV với Tông huấn Ex quo lại lên án việc tôn kính tổ tiên, phạt vạ tuyệt thông tất cả những ai bất tuân. Phải chờ đến gần hai trăm năm sau, với Huấn thị Plane compertum est (1939), mọi sự mới được khai thông. Theo cha, “Khó khăn chính ở đây là khái niệm tôn giáo và từ ngữ. Với người Tây phương việc phụng thờ, tôn thờ, kính thờ chỉ dành cho một Thiên Chúa. Trong khi tiếng Việt, từ “thờ” được dùng chung cho nhiều trường hợp như thờ cha kính mẹ, thờ chồng nuôi con…, chỉ bao hàm nội dung chu toàn bổn phận với người đã khuất. Tương tự theo Tây phương, niềm tin người đã chết đang hiện diện và độ trì, các nghi lễ ngôn từ cầu khẩn với thần thánh và các nhân vật thuộc thế giới bên kia đều được coi là một dạng tôn giáo”.
Huấn thị Plane compertum est do Thánh Bộ Truyền giáo ban hành ngày 8/12/1939, trong phần khởi đầu có viết: “Rõ ràng tại Viễn Đông xưa kia có một số nghi lễ gắn liền với một số nghi điển ngoại giáo, nay vì những biến đổi theo thời gian về các phong tục và ý tưởng, nên nó chỉ còn mang ý nghĩa dân sự, để tỏ lòng tôn kính tổ tiên, yêu mến tổ quốc và vì lịch sự trong các tương quan xã hội”. Huấn thị Plane compertum est, vì vậy, trở thành tin vui cho các nhà truyền giáo và tín hữu châu Á, giải tỏa những khó khăn lương tâm.
Qủa vậy, Tổ tiên chúng ta, cha mẹ chúng ta, người sinh ra, người dưỡng nuôi, người nâng đỡ giúp ta phát triển đều phải được tôn kính, tôn thờ…, nhưng sự tôn kính, tôn thờ này không thể sánh ngang với việc tôn thờ Thiên Chúa, vì chỉ có Chúa mới là Đấng làm hết tất cả những công năng sinh, dưỡng, dục, phát triển, và nhất là ban cho chúng ta cuộc sống vĩnh cửu, các tín hữu cử hành việc thờ kính tổ tiên với lòng thảo hiếu, cũng là để chu toàn giới răn Chúa. Tuy nhiên, khi tiến hành các lễ nghi ấy người tín hữu phải luôn hướng về Thiên Chúa là nguồn cội của tiên tổ, là cha mọi gia tộc.
Phần tập hát cộng đồng vui tươi vừa dứt, trong giai điệu hào hùng của nhạc phẩm: “Đây bài ca ngàn trùng” tôn vinh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, quý Ban Phục vụ các cấp rước đoàn đồng tế tiến lên Bàn thánh theo nhịp trống khoan thai. Sau lời ngỏ đầu lễ của cha chủ tế, quý cha cùng cộng đoàn ngân vang lời kinh phụng vụ tôn vinh danh Chúa, khẩn cầu cho toàn thể nhân loại. Nhìn chung quanh thấy mọi người ai cũng xuất thần trong lời kinh nguyện, tôi chợt thấy lòng mình lâng lâng bay bổng, sự hiệp nhất thiết tha của cộng đoàn đã kéo Chúa xuống được quá gần, gần đến nỗi tôi có thể chạm vào, để thấy lòng mình ấm lại trong một niềm tin yêu vững chắc.
Thánh lễ diễn ra trong bầu khí ấm cúng. Cha Giuse Nguyễn Trọng Viễn, OP. đã diễn giảng rất cảm động về tình thương Chúa dành cho nhân loại. Ngài đơn cử trường hợp: có hai anh em, người anh ở thành phố nhà to cửa rộng giàu sang, còn người em vất vả lao động dưới đồng quê. Sẽ có hai cách diễn tả tình yêu, người anh nói em bỏ ruộng nương lên ở với anh, tất cả của anh là của em. Cách thứ hai người anh xuống đồng ruộng cùng cầy cấy với em. Cách thứ nhất anh lo cho em đầy đủ sung sướng vật chất, nhưng không thỏa mãn khát vọng sâu xa của lòng người. Cách thứ hai người anh cho cả bản thân, anh em sống bên nhau cùng làm việc xây dựng nghĩa tình sâu nặng, hạnh phúc bền lâu.
Đó là cách biểu lộ tình yêu của Thiên Chúa chúng ta. Thật vậy, Ngài chỉ cần phán 1 lời là có tất cả cho nhân loại, nhưng không ! Ngài đã xuống thế chia sẻ buồn vui kiếp nhân sinh, xây dựng bề dày tình nghĩa với con người. Ta đừng xem Chúa như vị giám khảo chấm điểm nhân cách, bởi có người sinh ra trong hoàn cảnh quá ư đầy đủ, cũng có người trầy da tróc vẩy sinh tồn vươn lên..do đó, chấm điểm nhân cách sẽ không đồng đều. Chúa yêu thương tất cả không trừ ai, từng năm tháng trong mọi biến cố lớn nhỏ xẩy ra, Ngài luôn đồng hành giúp họ vượt qua bão giông cuộc đời, gắn kết mật thiết với con người để họ vẹn nghĩa thủy chung với Ngài như các Thánh Tử Đạo, đặc biệt Thánh Tôma Đệ hôm nay mừng kính. Dẫu gian nan nguy biến, Ngài hứa rằng có Thánh Thần phù trợ đừng lo phải nói gì, cũng đừng sợ kẻ chỉ giết được thân xác, không giết được linh hồn các con. Mỗi phút giây trong đời chúng ta hãy tương quan tình yêu thắm nồng với Chúa, vì yêu ta mới dám chấp nhận “rỉ” máu hy sinh, chịu khổ đau như lễ dâng của lòng mến, tiến tới sẵn sàng hy sinh mạng sống chứng minh chân lý: “Không có tình yêu nào cao cả hơn tình yêu của người đã hy sinh hànhtính mạng vì bạn hữu của mình” (Ga 15,13).
Sau lời nguyện hiệp lễ, có nghi thức khai mạc Năm Thánh, cử hành nghi thức sai đi trang trọng, Cha Đặc trách Huynh đoàn giáo phận đốt nến sáng trao cho các Trưởng Liên huynh, cha Phụ tá trao sách Phúc Âm, rồi các anh chị về vị trí trao sách Lời Chúa, đốt nến sáng cho đại diện Huynh đoàn ở Liên huynh mình, trong khi cộng đoàn hát bài ca Năm Thánh mừng kỷ niệm 800 năm thành lập Dòng Anh Em giảng thuyết. Lòng tôi dạt dào cảm xúc vì chúng tôi ở khắp mọi nơi, thuộc mọi thành phần, nghề nghiệp khác nhau đã được Thiên Chúa quy tụ trong vòng tay thương yêu, che chở của Ngài, đặc biệt còn cho chúng tôi được vinh dự sống trong ơn gọi Đa Minh, được hưởng nhờ mọi ơn đức thiêng liêng công nghiệp của Dòng. Đây là một hồng ân vô giá Thiên Chúa trao ban qua Thánh phụ Đa Minh, suốt cuộc đời chúng tôi dõi theo gương Cha Thánh luôn luôn trung kiên và cảm tạ không ngừng.
Trước khi kết thúc Thánh lễ, anh Trưởng Ban phục vụ Giáo phận thay mặt cộng đoàn, dâng lời cảm ơn quý Cha đồng tế và các khách mời, đại diện Ban Phục Vụ Huynh Đoàn Tỉnh, Ban Phục Vụ các Giáo Phận vì yêu thương đã hiện diện dâng Thánh lễ, hiệp thông cầu nguyện và cử hành nghi thức khai mạc Năm Thánh.Vị đại diện đặc biệt cám ơn quý vị ân nhân đã đã đồng hành và giúp đỡ huynh đoàn trong năm qua. Nguyện xin Thiên Chúa qua lời bầu cử của Thánh Phụ Đa Minh và Thánh Bổn Mạng ban dư tràn phúc lộc cho quý vị và gia đình.
Sau đó, cha Đặc trách tuyên dương các Liên huynh đã nỗ lực học tập trong khóa học tập “Tinh thần Dòng”. Đó là điều rất quý. Mong rằng, tinh thần học tập của anh chị em thăng tiến không ngừng. Thánh Lễ kết thúc với phép lành ban ơn Toàn xá. Mọi người hân hoan ra về trong tâm trạng lâng lâng hân hoan vì ngọn lửa của tình thương và nhiệt tình ra đi dấn thân phục vụ đã được thắp lên sáng ấm như huyền thoại, Mỗi người quyết tâm góp chút lửa Đức tin của mình vào ngọn lửa của cộng đoàn, để ngọn lửa của sự bất diệt sẽ cháy mãi, ngõ hầu Ánh Sáng Tin Mừng Cứu Độ sẽ toả sáng nơi chính bản thân, trong gia đình, cho cộng đoàn giáo xứ, cho Giáo Hội và muôn dân.
PHẠM THỤC
Xem tất cả hình ảnh:
[shashin type=”albumphotos” id=”39″ size=”medium” crop=”n” columns=”2″ caption=”y” order=”random” position=”center”]