1. Lễ giỗ tại Roma
Roma: Lúc 10 giờ sáng ngày 15-9-2017 lễ Đức Mẹ Sầu Bi, ĐHY Peter Turkson Tổng trưởng Bộ Phát Triển Nhân Bản Toàn Diện, đã chủ sự lễ giỗ ĐHY Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận trong nhà thờ Santa Maria della Scala (Đức Mẹ Cầu Thang) là nhà thờ hiệu toà nơi có mộ ĐHY Thuận.
Cùng đồng tế Thánh lễ đã có ba Hồng Y, hai Giám Mục vài Đức Ông và gần 60 Linh Mục Việt Nam và ngoại quốc, trong đó có những vị đến từ Hoa Kỳ, Pháp và vài nước Âu châu. Trong số người tham dự ngoài các thành viên Liên Tu Sĩ Roma cũng có một số tín hữu Việt Nam đến từ Hoa Kỳ và các nước Âu châu, cũng như nhân viên của Bộ và bạn bè thân hữu của ĐHY.
Giảng trong Thánh Lễ ĐHY Turkson cho biết năm nay Bộ tổ chức lễ giỗ ĐHY Thuận đúng ngày lễ Đức Mẹ Sầu Bi, vì cũng giống như Đức Mẹ ĐHY Thuận đã thông phần cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu trong suốt cuộc đời ngài, nhất là trong các năm bị giam cầm. Thánh Phaolô nói Chúa Kitô là niềm hy vọng và vinh quang của chúng ta. Sự hiện diện của Chúa nơi chúng ta sẽ thành toàn để chúng ta nên con cái Chúa.
Phúc Âm nói tới hạt rơi vào lòng đất bị chôn vùi chết đi để đơm bông hạt. Chính Chúa Giêsu cũng đã sống cái luận lý ấy của hạt lúa chết đi để trao ban sự sống mới. Mỗi khi lên rước Chúa Giêsu trong Thánh Lễ chúng ta cũng sống mầu nhiệm này cho đến ngày tái sinh về cùng Chúa như ĐHY Thuận.
ĐHY Turkson nói sắc lệnh của Bộ Phong Thánh công bố theo lệnh của ĐTC Phanxicô ngày mùng 4-5-2017 nhìn nhận các nhân đức anh hùng của ĐHY Thuận nói lên đầy đủ những gì ĐHY muốn nói. Vì thế ngài đã đọc lại sắc lệnh ấy cho mọi người nghe, trong đó có nêu bật vài nét độc đáo trong cuộc đời của ĐHY Thuận.
Ngay từ khi còn bé ĐHY Thuận đã chọn ba vị thánh làm gương mẫu cho đời sống thiêng liêng của ngài: thánh nữ Têrêxa Hài Đồng Giêsu mà ngài học được “con đường thơ ấu thiêng liêng”; thánh Gioan Maria Vianney đấng đã dậy cho ngài các nhân đức khiêm nhường, kiên nhẫn và giá trị của sự cố gắng bền bỉ; và thánh Phanxicô Xaviê, vị Tông Đồ vĩ đại của châu Á, từ nơi vị thành này ngài học biết bình thản trước thành công hoặc thất bại.
ĐTC Biển Đức XVI đã đặc biệt nhớ đến vị Tôi Tớ Chúa trong thông điệp Spe salvi và đề cao vị Tôi Tớ Chúa như mẫu gương cầu nguyện đặc biệt trong các trường hợp tuyệt vọng không có lối thoát. Lắng nghe Thiên Chúa trong các năm tù tội bất tận đã trở thành sức mạnh hy vọng và biến ngài trở thành chứng nhân hy vọng. Trong suốt những năm sống kinh nghiệm đớn đau của cảnh giam cầm ĐHY đã kết hiệp các khổ đau của ngài với các khổ đau của Chúa Kitô, noi gương Đức Mẹ Sầu Bi, đứng gần bên Thập Giá Chúa.
Là người rất thông minh có trí nhớ sắc sảo, ăn nói lưu loát hấp dẫn, dí dỏm, rất dễ thương và hiền lành Đức Cha Thuận đã là một mục tử lôi cuốn. Năm 2000 Đức Cha Thuận đã được Đức Gioan Phaolô II mời giảng tĩnh tâm cho giáo triều Roma. Ngài cũng đã giảng tĩnh tâm cho nhiều HĐGM trong đó có HĐGM Ghana, và ĐHY Turkson cũng đã tham dự khi còn là Giám Mục trẻ.
Đức Cha Thuận được nâng lên làm Hồng Y ngày 21-2-2002. Chính Đức Gioan Phaolô II đã yêu cầu ngài soạn cuốn Toát yếu Học thuyết xã hội của Hội Thánh. ĐHY Thuận đã thành lập một uỷ ban để nhanh chóng làm việc. Với sự nhẹ nhàng và khôn ngoan ngài đã giúp vượt qua những bế tắc và gay go trong hành trình dài hơn tiên liệu. Và ĐHY đã bình thản trút hơi thở cuối cùng ngày 16-9-2002, sau một thời gian bị bạo bệnh.
Án phong Chân Phước và phong thánh đã được khởi sự ngày 22-10-2010 và cuộc điều tra giáo phận hoàn tất ngày 5-7-2013. Ngày 13-12-2016 Đại hội đặc biệt các nhà Thần học cố vấn đã đồng thuận trong việc thảo luận xem Vị Tôi Tớ Chúa có đạt mức nhân đức anh hùng không. Ngày 2-5-2017 các Hồng Y và các Giám Mục đã nhìn nhận rằng Vị Tôi Tớ Chúa đã thực hiện ở mức anh hùng các nhân đức đối thần, các nhân đức căn bản và các nhân đức khác đi kèm.
ĐHY Turkson chia vui với mọi người vì sự kiện này và xin cộng đoàn tiếp tục cầu nguyện cho tiến trình phong chân phước tiến triển nhanh chóng.
Sau phép lành cuối lễ ĐHY Turkson đã làm phép tượng Đức Mẹ La Vang, xông hương rước và đặt tượng Đức Mẹ bên cạnh mộ cuả Đấng Đáng Kính HY Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận.
Linh Tiến Khải
http://vi.radiovaticana.va
2. Lễ giỗ tại Tổng Giáo phận Huế
Sáng ngày 16 tháng 9, Lễ Giỗ lần thứ 15 của Đức Cố Hồng Y Phanxico Xavie Nguyễn Văn Thuận, Đấng Đáng Kính được diễn ra trọng thể tại Nhà thờ Chính tòa Phủ Cam Huế, quê hương của Ngài. Nơi đây đã in nhiều dấu ấn của cuộc đời thơ ấu của Ngài, và hình ảnh Ngài cũng đã để lại trong lòng giáo dân Phủ Cam nhiều tình cảm sâu đậm. Ngôi Từ đường của song thân Ngài hiện do Giáo xứ quản lý và coi sóc cũng là nơi lưu giữ biết bao kỷ niệm của cuộc đời Ngài. Mỗi khi có những vị khách quí từ Tòa Thánh đến thăm Tổng Giáo phận Huế đều đến viếng thăm với tâm tình ngưỡng mộ lòng đạo đức không chỉ của riêng Ngài mà còn của cả gia đình dòng tộc.
Theo chương trình dự kiến thì Thánh lễ sáng hôm nay sẽ do Đức Tổng Giám mục Giuse chủ tế, nhưng Ngài đang bận công tác mục vụ không về kịp. Nhưng mọi sự đều có Chúa an bài, và cũng là nhờ lời chuyển cầu của Đấng Đáng Kính: Đức Cố Hồng Y Phanxico Xavie, mà sáng hôm nay lại có hai Giám mục dâng Thánh lễ đồng tế.
Đoàn đòng tế tiến lên trước bàn thờ Đức Cố Hồng y và kính cẩn niệm hương. Trước khi đi vào Thánh lễ, Cha Quản xứ Anton Nguyễn Văn Tuyến giới thiệu với cộng đoàn Đức Cha Giuse Trần Văn Toản chủ tế là Tân Giám mục phó Giáo phận Long Xuyên, và Đức Cha Giuse Đặng Đức Ngân, Giám mục Giáo phận Đà Nẵng. Cùng đồng tế có Cha Tổng Đại diện Giáo phận Huế Anton Dương Quỳnh, quí Cha tháp tùng hai Đức Cha. Quí Cha trong Giáo phận. Hiện diện và hiệp dâng lời cầu nguyện có bà con linh tông và thân tộc của Ngài từ nơi xa về cũng như hiện đang sống tại Phủ Cam, cùng đại diện tu sĩ nam nữ các Hội Dòng tại Huế.
Mở đầu Thánh lễ, Đức Cha chủ tế chia sẻ: Hôm nay, chúng ta khởi đầu cho Thánh lễ kỷ niệm 15 năm Chúa gọi Đức Hồng y về với Chúa, bằng công đức của Chúa Kitô phục sinh và các môn đệ của Người. Với niềm xác tín Đức Kitô luôn hiện diện giữa chúng ta, cũng chính nhờ xác tín này mà Đức Hồng y Phanxico Xavie đã bày tỏ niềm vui mừng và hy vọng trong suốt cuộc đời của Ngài và đặc biệt trong những lúc đen tối nhất. Và cũng chính niềm tin vào Đức Kitô phục sinh với sự vui mừng và hy vọng. Ngài đã để lại cho chúng ta một tấm gương rạng ngời, chính vì thế mà ngày hôm nay chúng ta quy tụ tại ngôi Thánh đường, nơi thời thơ ấu của Ngài đã từng hiện diện ở đây, và đã bước theo tiếng gọi của Chúa. Hội Thánh đã xúc tiến việc tôn phong Chân phước cho Ngài và tiếp đến là nâng Ngài lên bậc hiển Thánh. Chúng ta hiệp cùng với Đức Hồng y cảm tạ và tôn vinh Thiên Chúa vì những công trình kỳ diệu của Thiên Chúa đã thực hiên trên cuộc đời của Đấng Đáng kính Hồng Y Phanxico Xavie Nguyễn Văn Thuận. Chúng ta cùng với Ngài và cùng Giáo hội Việt Nam, cùng với Giáo phận Huế, cũng như Giáo xứ Chính tòa Phủ Cam cùng nhau tạ ơn Chúa, vì Chúa đã trao ban cho Giáo hội Việt Nam, Giáo phận Huế và Giáo xứ Chính tòa Phủ Cam một người con ưu tú. Chúng ta hiệp với bao nhiêu người trên thế giới này, khác tổ quốc, khác tôn giáo nhưng đã lãnh nhận được niềm tin vào Đức Kitô phục sinh trong Sứ điệp niềm vui Tin mừng và Hy vọng, là gia sản của Ngài trong đời sống. Chúng ta Tạ ơn Chúa, tôn thờ Chúa, qua lời chuyển cầu của Đấng Đáng kính mà chúng ta được sống trong niềm tin và hy vọng vào Đức Kitô phục sinh. Chúng ta khẩn cầu Thiên Chúa để cho tiến trình phong Thánh của Đức Hồng y sớm có kết quả tốt đẹp, để Ngài tiếp tục gieo rắc Tin mừng và niềm Hy vọng cho trần gian này.
Trong bài giảng lễ, Đức Cha Giuse Đặng Đức Ngân chia sẻ với một tâm tình hết sức đặc biệt về Đức Cố Hồng y Đấng Đáng kính:
Trong tinh thần uống nước nhớ nguồn, sự hiệp thong sâu xa của cộng đoàn dân Chúa Giáo phận cùng hiện diện trong ngôi Nhà thờ Chính tòa này, để hiệp dâng Thánh lễ cầu nguyện cho Đức Cố Hồng y Phanxico Xavie Nguyễn Văn thuận, Đấng Đáng kính trong ngày lễ Giỗ lần thứ 15 của Ngài. Chúng ta dâng lên Thiên Chúa lời cầu xin chân thành và sốt sắng cho Đấng Đáng kính sớm được phong Chân phước, người chủ chăn can đảm với Đức Tin và tình yêu hết mình vì đàn chiên của Chúa.
Đức Cha cũng đã ôn lại một phần lịch sử của Đức Cố Hồng Y: Ngày 13 tháng 4 năm 1967, khi đang là Tổng Đại diện Tổng Giáo phận Huế, Giám đốc Tiểu Chủng viện Hoan Thiện. Cha Phanxico Xavie được Đức Thánh Cha Phaolo VI bổ nhiệm làm Giám mục Việt Nam tiên khởi của Giáo phận Nha Trang. Khẩu hiệu của Ngài là “Gaudium et Spes” (Vui mừng và Hy vọng), tên của Hiến chế Mục vụ của Công đồng Vaticano II. Sau 8 năm coi sóc Giáo phận Nha Trang, ngày 24 tháng 4 năm 1975, Ngài lại được Đức Thánh Cha Phaolo VI bổ nhiệm làm Tổng Giám mục phó Tổng Giáo phận Sài Gòn. Ngày 7 tháng 5 năm 1975, Đức Tân Tổng Giám mục phó Phanxico Xavie rời Giáo phận Nha Trang đến nhận nhiệm vụ mới tại Sài Gòn, nhưng Ngài bị ngăn trở và không thể thi hành nhiệm vụ mà Tòa Thánh trao phó. Ngài bị quản chế 13 năm , ẩn mình trong thinh lặng khi thì nơi này, lúc nơi khác. Ngài luôn tỏ ra vâng phục trong bình an và hy vọng dựa trên Tahnsh ý của Thiên Chúa. Trong suốt cuộc hành trình đầy chông gai thử thách đó, Ngài luôn xem tất cả mọi người là bạn, xem mọi biến cố là kinh nghiệm quý báu, vì tất cả đều là Hồng ân của Thiên Chúa.
Đức cha kể lại trong thời gian Đức Hồng Y bị giam giữ, Ngài được cùng với Đức Hồng y Trịnh Văn Căn vào thăm, được Ngài chỉ dạy rất nhiều. Đức Cha được thụ phong linh mục vào năm 1987 và được giao trọng trách làm thư ký Tòa Tổng Giám mục Hà Nội, thì đến năm 1988, khi Đức Hồng y Trịnh Văn Căn bảo lãnh Ngài về ở tòa Tổng Giám mục Hà Nội. Trong suốt 3 năm, Đức Cha đã được Đức Cố Hồng Y Phanxico Xavie thường xuyên chỉ bảo, dạy dỗ rất nhiều, chính vì thế Đức Cha có nhiều kỷ niệm với Ngài.
Sau khi qua Roma chữa bệnh và ở lại đó, năm 1994 Đức Cố Hồng Y Phanxico Xavie được Đức Giáo hoàng Gioan Phaolo II bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch Hội đồng Giáo hoàng về Công lý và Hòa bình. Ngày 24 tháng 6 năm 1998, Ngài được bổ nhiệm làm Chủ tịch Hội đồng thay Đức Hồng y Roger Etchegaray. Ngài đã được Chúa gọi về ngày 16 tháng 9 năm 2002. Đức Cha nhắc lại lời Đức Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolo II trong bài giảng lễ tại Thánh lễ an táng của Đức Cố Hồng y như sau:
“Trong lúc chào vĩnh biệt Người Sứ giả anh hùng của Chúa Kitô, chúng ta hãy cảm tạ Chúa vì đã cho chúng ta, nơi con người của Đức Hồng y, một tấm gương sáng ngời về đời sống tín hữu Kitô, phù hợp với Đức Tin, đến độ tử đạo. Ngài (Đức Hồng Y Phanxico Xavie) đã hiểu nền tảng của đời sống Kitô hữu là “Chọn một mình Chúa mà thôi” như các Thánh Tử đạo Việt Nam đã làm trong thế kỷ trước. Chúng ta được mời gọi rao giảng cho tất cả mọi người “Tin mừng và Hy vọng”, và Đức Hồng y giải thích rằng: Chúng ta chỉ có thể chu toàn Ơn Gọi ấy với sự hy sinh quyết liệt, dù phải chịu những thử thách cam go nhất. Đây không phải là sự anh hung, mà là sự trung thành chín chắn, hướng cái nhìn về Chúa Giêsu là mẫu gương cho mọi chứng nhân và mọi vị tử đạo. Một gia sản cần được đón nhận mọi ngày trong cuộc sống đầy yêu thương và dịu hiền.”
Đức Cha tiếp tục nhấn mạnh: Hôm nay, đến lượt mỗi người chúng ta, cho dẫu không phải đối diện với những thách đố như vị tiền bối của mình gặp phải do hoàn cảnh và thời cuộc, nhưng không có nghĩa là không có. Những thách đố vẫn còn đấy, nó khoác những bộ dạng khác nhau, tinh vi hơn, nhạy cảm hơn, đam mê hơn với những tính toán của sự tự do cá nhân. Cần hơn bao giờ hết niềm tin, tình yêu dấn thân và niềm hy vọng để có thể đối diện, mang vác và vượt qua thử thách.
Sau Thánh lễ, Đức Cha Chủ tế xác nhận trước cộng đoàn, chính Ngài là một chứng nhân của phép lạ mà Ngài đã cầu nguyện với Đức Cố Hồng y Phanxico Xavie, và Ngài sẵn sàng làm chứng về những ơn mà Ngài đã được lãnh nhận từ nơi Đức Cố Hồng y.
Kết thúc Thánh lễ, Đức Cha chủ tế mời Đức Cha đồng tế cùng ban phép lành cho cộng đoàn. Đoàn đồng tế tiến về trước bàn thờ của Đấng Đáng kính để cầu nguyện và chụp hình lưu niệm.
Trương Trí – Vietcatholic