Người phụ nữ đầu tiên được một vị Giáo hoàng phong thánh là ai?

Wiborada cùng Solomon III
Ảnh: Public Domain

Philip Kosloski

Dù Đức Trinh Nữ Maria được xem là vị thánh đầu tiên được Giáo hội Công giáo tôn kính, nhưng phải mãi đến thế kỷ XI mới có một người phụ nữ được chính thức phong thánh bởi một vị Giáo hoàng.

Trong thời Giáo hội sơ khai, hầu hết các vị thánh được tôn kính đều là các vị tử đạo, vì Kitô giáo khi ấy bị Đế quốc Rôma bách hại dữ dội. Các tín hữu nhìn lên những anh hùng đức tin này như những gương sáng để noi theo và những lời nhắc nhở về ơn gọi hiến tế của chính họ.

Những người tử đạo ấy được gọi là “các thánh”, dù khi đó chưa hề có một quy trình phong thánh chính thức. Danh tiếng thánh thiện của họ phần lớn dựa vào lòng tôn kính của dân chúng và các phép lạ được cho là xảy ra nhờ lời chuyển cầu của họ.

Khi Giáo hội phát triển và số tín hữu gia tăng, các tuyên bố về sự thánh thiện cũng ngày càng nhiều, khiến Giáo hội cần có một thủ tục rõ ràng để phân định các trường hợp ấy.

Ban đầu, các Giám mục địa phương có quyền tuyên phong ai đó là thánh, nhưng về sau quyền này được Giáo hoàng dành riêng cho mình.

Năm 993, Đức Giáo hoàng Gioan XV đã chính thức phong thánh cho Thánh Ulrich thành Augsburg, và đến năm 1047, Đức Giáo hoàng Clêmentô II phong thánh cho Thánh Wiborada. Chính vì thế, Thánh Wiborada trở thành người phụ nữ đầu tiên được Giáo hoàng chính thức phong thánh.

Thánh Wiborada

Tác giả Meg Hunter-Kilmer đã tóm lược ngắn gọn cuộc đời của Thánh Wiborada trong một bài viết cho Aleteia:

“Thánh Wiborada (qua đời năm 926) là người phụ nữ đầu tiên được Rôma chính thức phong thánh để tôn kính toàn cầu. Là một ẩn sĩ và ngôn sứ người Thụy Sĩ, Wiborada từng làm nghề đóng sách cho một tu viện gần đó. Bà đã tiên báo về cuộc xâm lăng sắp tới của quân Hung và khuyên các tu sĩ hãy mang theo những bản thảo quý giá nhất mà chạy trốn. Tuy nhiên, Wiborada đã từ chối rời bỏ nơi ẩn tu (và cả những cuốn sách của mình), nên đã chịu tử đạo. Là bổn mạng của các thủ thư, bà thường được khắc họa với một cuốn sách trong tay này và một chiếc rìu chiến – dụng cụ hành hình của bà – trong tay kia.”

Lễ kính của Thánh Wiborada được cử hành vào ngày 2 tháng 5, và người Thụy Sĩ đặc biệt tôn kính vị thánh này.

Dĩ nhiên, điều đó không có nghĩa là trước thế kỷ XI không có phụ nữ thánh, mà chỉ là thời đó chưa có quy trình phong thánh chính thức.

Giáo hội Công giáo thực sự có một kho tàng phong phú các vị thánh nữ, đặc biệt trong thời Giáo hội sơ khai – rất nhiều trong số họ là các vị tử đạo vì đức tin.