HUYNH ĐOÀN GIÁO DÂN ĐA MINH Cầu nguyện – hiệp thông – học hành – sứ vụ
Hãng Associated Press cung cấp bản tin hàng giờ ngày thứ hai của Đức Phanxicô tại Chile mà điểm nổi bật là ngài lên tiếng xin lỗi về tệ nạn một số linh mục lạm dụng tình dục trẻ em, một cuộc lạm dụng, theo ngài, gây nhiều âm hưởng tiêu cực nhất tại Chile hơn ở bất cứ nơi nào khác.
6.00 giờ sáng
Vào thứ Ba hôm nay, Đức Giáo Hoàng Phanxicô sẽ bị áp lực phải trực diện với tai tiếng giáo sĩ lạm dụng tình dục tại Chile, một quốc gia đa số dân theo Công Giáo Rôma nhưng hiện nay niềm hoài nghi và thậm chí khinh thường Giáo Hội mỗi ngày mỗi gia tăng.
Nhiều người Chile rất bất bình trước quyết định năm 2015 của ngài bổ nhiệm một vị giám mục thân thiết với cha Fernando Karadima, một linh mục bị Vatican kết tội lạm dụng hàng chục vị thành niên trong nhiều thập niên.
Đức Cha Juan Barros của giáo phận Osorno luôn bác bỏ việc ngài biết những gì cha Karadima làm khi ngài còn ở dưới sự dìu dắt của cha, nhưng nhiều người Chile không tin như thế.
Massimo Faggioli, một chuyên viên về Vatican và là giáo sư thần học tại Đại Học Villanova ở Philadelphia, cho hay: “Lạm dụng tình dục là điểm yếu nhất của Đức Giáo Hoàng Phanxicô về phương diện khả tín tính của ngài. Thật ngạc nhiên nếu Đức Giáo Hoàng và đoàn tùy tùng của ngài không hiểu rằng các ngài cần phải nói rõ hơn về vấn đề này”.
9.00 giờ sáng
Đức Giáo Hoàng Phanxicô đang khẩn khoản xin người Chile tha thứ cho “sự thiệt hại không thể sửa chữa” gây ra cho các trẻ em từng bị một số linh mục lạm dụng tình dục.
Đức Phanxicô mở đầu chuyến viếng thăm Chile hôm thứ Ba bằng cách trực tiếp nhắc đến việc lạm dụng tình dục trong bài diễn văn trước Tổng Thống Michelle Bachelet, các nhà lập pháp, các chánh án và nhiều giới chức Chile khác. Vụ tai tiếng này đã xói mòn tính khả tín của Giáo Hội Công Giáo tại đây và phủ một bóng đen lên chuyến viếng thăm của ngài, chuyến viếng thăm đầu tiên của 1 vị giáo hoàng trong 3 thập niên qua.
Đức Phanxicô nói rằng ngài cảm thấy “có bổn phận phải nói lên nỗi đau đớn và xấu hổ của tôi trước sự thiệt hại không thể nào sửa chữa được gây ra cho các trẻ em bởi một số thừa tác viên của Giáo Hội.” Ngài nói ngài tham gia với các vị giám mục anh em trong việc xin tha thứ, hỗ trợ các nạn nhân và bảo đảm việc lạm dụng sẽ không xẩy ra nữa.
Giáo Hội Công Giáo ở Chile bắt đầu bị mất uy tín từ năm 2010, khi người ta thấy giáo hội này che đậy một linh mục nổi tiếng và có ảnh hưởng mạnh nhưng đã lạm dụng tình dục các vị thành niên tại giáo xứ nổi danh Santiago của ngài. Cuối cùng, vào năm 2011, Vatican đã trừng phạt vị linh mục này là cha Fernando Karadima, nhưng Giáo Hội vẫn bị tai tiếng.
9:10 giờ sáng
Ba nhà thờ đã bị bom lửa ở Chile trong ngày đầy đủ đầu tiên của Đức Phanxicô tại Chile.
Các nhà cầm quyền cho biết hai nhà thờ bị cháy sáng sớm ngày thứ Ba tại vùng Araucania ở phía nam. Đức Giáo Hoàng sẽ tới thăm người bản địa Mapuches vào hôm thứ Tư tại Temuca, thù phủ của vùng Araucania. Nhà thờ thứ ba bị tấn công tọa lạc tại Puento Alto, phía nam Santiago.
Chín nhà thờ, kể cả ba nhà thờ trên, đã bị tấn công tại Chile kể từ thứ Sáu vừa rồi.
Trong các năm gần đây, người Mapuche đã đốt nhiều nhà thờ để khuấy động việc đòi lại đất đai của tổ tiên và ngôn ngữ của họ được thừa nhận. Hiện không rõ ai đứng đàng sau ba vụ cháy vừa xẩy ra.
11:05 giờ sáng
Cảnh sát ở thủ đô Chile đang bắt hàng chục người biểu tình gần công viên nơi Đức Giáo Hoàng Phanxicô cử hành Thánh Lễ.
Một nhiếp ảnh viên của A.P. có mặt tại hiện trường thấy cảnh sát bắt giữ hàng chục người đang diễn hành về phía Plaza O’Higgins.
Thoạt đầu, cảnh sát bắn hơi cay vào một nhóm khoảng 100 người, lúc họ đang cách công viên chừng mấy dẫy phố. Các nhà chức trách ước lượng có khoảng 400,000 người tham dự Thánh Lễ.
Sau khi bắn hơi cay, các viên chức đã ùa vào và thực hiện các cuộc bắt giữ.
Các người biểu tình mang các biểu ngữ viết những câu như “Hãy đốt, giáo hoàng!” và “chúng tôi bất cần giáo hoàng!”
Hôm thứ Hai, một vài nhóm nói rằng họ dự tính diễn hành và phản đối trong Thánh Lễ.
12:45 giờ trưa
Ít nhất một số người Chile hoan nghinh lời xin lỗi của Đức Giáo Hoàng Phanxicô về việc một số linh mục lạm dụng tình dục các vị thành niên.
Cụ Cecilia Briseno Pizarro, 88 tuổi, tham dự Thánh Lễ trong đó Đức Giáo Hoàng đưa ra lời xin lỗi. Cụ nói rằng nhiều người Chile mong Đức Giáo Hoàng nói điều ngài vừa nói.
Nữ trợ tá 55 tuổi, Monica Reyes, thì cho rằng Đức Phanxicô làm một việc đúng. Lời bà: “Khi người ta mắc lỗi, điều cần là họ xin sự tha thứ.”
Một số tờ báo đặt lời xin lỗi của Đức Giáo Hoàng lên trang đầu.
Đức Phanxicô từng làm nhiều người Chile phẫn nộ khi ngài bổ nhiệm một vị giám mục có liên hệ thân thiết với cha Fernando Karadima, người lạm dụng tình dục trẻ em tai tiếng nhất Chile.
Đức Phanxicô không nhắc gì tới việc bổ nhiệm Đức Cha Juan Barros, người cũng tham dự Thánh Lễ do Đức Phanxicô cử hành vào buổi sáng.
3:35 giờ chiều
Vị giám mục ở tâm điểm cuộc tranh cãi có ảnh hưởng tới vị thế của Đức Giáo Hoàng Phanxicô ở Chile đang lên tiếng tự bênh vực mình.
Đức Cha Juan Barros tham dự Thánh Lễ do Đức Phanxicô cử hành hôm thứ Ba tại Santiago, thủ đô Chile. Trên đường rời khỏi lễ đài, Đức Cha nói với các phương tiện truyền thông địa phương rằng “Nhiều lời dối trá đã được đưa ra về tôi.”
Cũng như trong quá khứ, Đức Cha Barros nói rằng ngài không mục kích bất cứ sự lạm dụng nào của cha Fernando Karadima cả. Đức Cha Barros là một trong ít linh mục được cha Karadima huấn luyện.
Năm 2011, cha Karadima bị Vatican kết tội lạm dụng tình dục hàng chục vị thành niên trong nhiều thập niên.
Năm 2015, Đức Phanxicô làm nhiều người Chile ngạc nhiên và nổi giận khi ngài bổ nhiệm Đức Cha Barros làm giám mục Osorno, một thành phố ở phía nam. Vị giám mục này luôn cho rằng ngài không biết các hành vi của cha Karadima.
4:40 giờ chiều
Đức Giáo Hoàng Phanxicô đang nói với các tù nhân ở nhà tù phụ nữ rằng họ không nên mất hy vọng hay phẩm giá của mình chỉ vì họ mất tự do.
Đức Phanxicô nói với các nữ tù nhân trong cuộc viếng thăm hôm thứ Ba rằng ai cũng là người có tội cả, và thay đổi là điều luôn có thể làm được. Ngài nói: “không ai có thể lấy mất phẩm giá của các con.” Ngài kêu gọi không nên sử dụng án tù chỉ như một hình phạt, mà là cơ hội để tù nhân học các nghề nghiệp mới để họ có thể tái gia nhập xã hội khi họ mãn án tù.
Đức Phanxicô năng viếng các trại giam khi tông du ngoại quốc, coi như thành phần của thừa tác vụ đối với những người bị đẩy ra lề xã hội nhiều hơn cả. Cuộc viếng thăm này là cuộc viếng thăm một cơ sở phụ nữ đầu tiên của ngài và là một cộc viếng thăm đầy xúc động. Nhiều phụ nữ khóc nức nở, và chính Đức Phanxicô cũng nghẹn lời khi các phụ nữ này hát một ca khúc chính họ sáng tác cho ngài.
Một đại diện nữ tù nhân, Janeth Zurita Interna, nói rằng chị muốn công khai xin lỗi về các tội chị phạm và xin dành cho các trẻ em đang lớn lên trong nhà tù với các người mẹ của các em được hưởng lòng thương xót. Chị nói: “chúng con biết Thiên Chúa tha thứ cho chúng con, nhưng chúng con xin xã hội cũng làm như thế nữa”.
5:40 giờ chiều
Đức Giáo Hoàng đang nói với các linh mục của Chile rằng việc lạm dụng tình dục trẻ em không những gây đau đớn cho các nạn nhân mà thôi, còn gây đau đớn cho chính các linh mục những người chịu trách nhiệm tập thể đối với tội ác của một thiểu số.
Trong cuộc gặp gỡ hôm thứ Ba tại Nhà Thờ Chính Tòa Santiago, Đức Phanxicô thúc giục các linh mục và nữ tu can đảm xin tha thứ về việc lạm dụng và “sự sáng suốt để gọi thực tại bằng chính tên của nó.”
Đức Phanxicô kết án “cỏ lùng sự ác” đang mọc lên do kết quả vụ tai tiếng, và ngài đánh giá cao cung cách giáo hội đáp ứng hiện tượng này. Ngài nói tai tiếng này đặc biệt gây đau đớn “vì sự thiệt hại và các đau đớn của các nạn nhân và gia đình họ; những người này thấy niềm tin tưởng họ đặt nơi các thừa tác viên của Giáo Hội bị phản bội. Cũng đau đớn vì sự đau đớn của các cộng đồng giáo hội, và đau đớn cho anh chị em, những người, sau khi làm việc vất vả, thấy sự thiệt hại này dẫn tới việc hoài nghi và thắc mắc; nơi nhiều người trong anh chị em, điều này từng là nguồn hoài nghi, sợ sệt và thiếu tự tin.”
Ngài nói có lúc, một số vị còn bị làm nhục ngay tại hệ thống xe điện ngầm và mang áo dòng, các vị “phải trả một giá đắt”. Nhưng ngài thúc giục các vị tiếp tục tiến bước.
