Đức Giáo hoàng Lêô XIV thăm Tổng thống Cộng hòa Ý Sergio Mattarella (14/10/2025)

14/10/2025 HỘI THÁNH, THÔNG TIN

Alessandro Di Bussolo – Vatican News, 14.10.2025

Trung tâm bài diễn văn của Đức Giáo hoàng Lêô XIV trong chuyến thăm Tổng thống Cộng hòa Ý Sergio Mattarella tại Dinh Quirinale là hòa bình và chủ nghĩa đa phương, việc hỗ trợ các gia đình trong một châu Âu đang chứng kiến “sự sụt giảm đáng kể về tỷ lệ sinh”, cùng với việc bảo vệ thiên nhiên, đón tiếp người di cư và bày tỏ lòng biết ơn vì sự hỗ trợ của Ý trong việc tổ chức Năm Thánh. Đức Thánh Cha đánh giá cao những nỗ lực của Chính phủ Ý trong các hoàn cảnh khó khăn do chiến tranh và nghèo đói gây ra, đặc biệt là đối với trẻ em tại Gaza.

Hòa bình và lời kêu gọi của Thánh Phaolô VI

Tại Quirinale, Đức Giáo hoàng mời gọi hãy nhìn vào khuôn mặt của những người bị “cuốn đi bởi sự tàn bạo phi lý của những kẻ không thương xót, lập kế hoạch cho cái chết và sự hủy diệt” trong các cuộc chiến tàn phá thế giới, và hãy lắng nghe tiếng kêu của họ. Ngài nhắc lại “lời khẩn cầu đầy xúc động” của Thánh Giáo hoàng Phaolô VI trong Sứ điệp Hòa Bình đầu tiên năm 1968, kêu gọi nhân loại tiếp tục “làm việc để khôi phục hòa bình ở mọi nơi trên thế giới, và không ngừng nuôi dưỡng các nguyên tắc công lý, bình đẳng và hợp tác giữa các dân tộc – nền tảng không thể thiếu của hòa bình”.

Đức Thánh Cha cũng nhắc đến những giáo huấn của các vị tiền nhiệm, từ Bênêđictô XV đến Piô XII, và đặc biệt trích lại lời của Thánh Gioan XXIII trong Thông điệp Pacem in Terris:

“Mỗi con người là một nhân vị, được ban trí tuệ và ý chí tự do; do đó, họ có những quyền và bổn phận phát sinh từ chính bản tính của mình — những quyền và bổn phận phổ quát, bất khả xâm phạm và bất khả nhượng.”

Biết ơn Ý vì hỗ trợ trẻ em Gaza

Sau bài phát biểu của Tổng thống Cộng hòa Ý Sergio Mattarella, Đức Thánh Cha bày tỏ lòng biết ơn Chính phủ Ý vì những nỗ lực giúp đỡ trong các hoàn cảnh đau khổ do chiến tranh và nghèo đói, đặc biệt là “vì các trẻ em ở Gaza”, hợp tác với Bệnh viện Bambino Gesù của Vatican.
Ngài nhận định rằng đây là “đóng góp mạnh mẽ và hiệu quả cho việc xây dựng một đời sống chung xứng đáng, hòa bình và thịnh vượng cho toàn thể gia đình nhân loại.”

Tầm quan trọng của chủ nghĩa đa phương

Đức Giáo hoàng nhấn mạnh giá trị to lớn của chủ nghĩa đa phương – điều mà Ý và Tòa Thánh luôn cùng nhau cổ võ – như một con đường thiết yếu để đối phó với các thách đố toàn cầu ngày nay. Trích lời Đức Phanxicô trong Fratelli tutti và bài diễn văn với Ngoại giao đoàn, Đức Lêô XIV nói:

“Cần khơi dậy và phát triển các tiến trình đa phương, hướng đến việc giải quyết xung đột, thúc đẩy phát triển, cổ võ ngôn ngữ minh bạch và tránh những mập mờ có thể gây chia rẽ.”

Bảo vệ gia đình và khủng hoảng dân số

Bên cạnh hòa bình, Đức Giáo hoàng đặc biệt quan tâm đến gia đình, lưu ý về “sự sụt giảm nghiêm trọng tỷ lệ sinh ở châu Âu”, và kêu gọi các chính sách hỗ trợ gia đình, đặc biệt qua “việc làm xứng đáng, điều kiện công bằng, và quan tâm đến vai trò làm mẹ – làm cha”.

“Chúng ta hãy làm tất cả để mang lại niềm tin cho các gia đình, nhất là các gia đình trẻ, để họ có thể nhìn về tương lai cách bình an và lớn lên trong hòa hợp.”

Bảo vệ sự sống và đón nhận người di cư

Đức Thánh Cha nhấn mạnh bảo vệ sự sống trong mọi giai đoạn, từ khi thụ thai cho đến tuổi già và cái chết tự nhiên, đồng thời kêu gọi tăng khả năng tiếp cận chăm sóc y tế và thuốc men cho mọi người.
Ngài biết ơn nước Ý vì lòng quảng đại với người di cư và cuộc chiến chống nạn buôn người, khuyến khích tiếp tục “duy trì tinh thần cởi mở và liên đới”, đồng thời thúc giục “hội nhập cách xây dựng những người nhập cư vào giá trị và truyền thống Ý”, để “cuộc gặp gỡ các dân tộc trở thành nguồn phong phú và thiện ích cho tất cả.”

Thánh Phanxicô và việc chăm sóc “Ngôi nhà chung”

Nhân dịp kỷ niệm 800 năm qua đời Thánh Phanxicô Assisi (1226–2026), Đức Giáo hoàng nhắc đến “tính cấp bách của việc chăm sóc ngôi nhà chung”, theo tinh thần Laudato si’.

“Tôi tin rằng nước Ý được trao sứ mạng đặc biệt để truyền đạt văn hóa tôn trọng đất mẹ – như một người chị em cùng chia sẻ sự sống, và như một người mẹ hiền đón nhận chúng ta trong vòng tay mình.”

Mối dây gắn bó giữa Tòa Thánh và nước Ý

Mở đầu diễn văn, Đức Lêô XIV nhấn mạnh mối liên hệ sâu đậm giữa Tòa Thánh Phêrô và dân tộc Ý, được thể hiện qua “tình bạn chân thành và sự cộng tác hiệu quả” giữa hai bên, bén rễ trong truyền thống tôn giáo và văn hóa lâu đời của đất nước được điểm tô bằng “những nhà thờ, tháp chuông – kho tàng nghệ thuật và đức tin.”

Ngài cũng bày tỏ lời cảm ơn đặc biệt đối với Chính phủ Ý vì sự hợp tác trong việc tổ chức Năm Thánh và “tấm lòng hiếu khách đầy cảm động sau khi Đức Phanxicô qua đời.”

Giáo hội và Nhà nước cùng phục vụ thiện ích chung

Đức Giáo hoàng nhắc rằng Năm Thánh Hy Vọng là dấu chỉ của niềm hy vọng, và sự hợp tác hài hòa giữa Giáo hội và Nhà nước Ý chính là minh chứng cho điều đó. Hướng đến năm 2029 – kỷ niệm 100 năm Hiệp ước Laterano, ngài khẳng định tầm quan trọng của “sự phân định lĩnh vực cách tương hỗ”, để Giáo hội và Nhà nước cùng phục vụ con người và phẩm giá bất khả xâm phạm của họ, đặc biệt là những người yếu đuối nhất.

Cảnh báo trước “những mô hình đại chúng hóa”

Đức Thánh Cha Lêô XIV cảnh báo về xu hướng đánh mất giá trị và truyền thống văn hóa, đôi khi thậm chí muốn xóa bỏ ý nghĩa nhân bản và lịch sử của chúng. Trích lời Hồng y Ratzinger trong Thánh lễ “Pro eligendo Romano Pontifice” (2005), ngài nói:

“Đừng để mình bị quyến rũ bởi những mô hình đại chúng hóa và hời hợt, chỉ mang lại ảo tưởng tự do, nhưng thực ra làm con người lệ thuộc vào các hình thức kiểm soát mới – như mốt, thị trường hay các chiến lược thương mại.”

Gìn giữ ký ức và truyền thống

Để nhìn về tương lai “với ý thức, bình an và trách nhiệm”, Đức Thánh Cha khuyên “hãy trân quý ký ức của những người đi trước và lưu giữ các truyền thống làm nên căn tính của chúng ta”, khích lệ người Ý “bắt đầu lại hành trình khám phá kho tàng to lớn nhưng khiêm tốn, ẩn giấu” trong di sản của mình.

Bối cảnh cuộc gặp

Đây là cuộc gặp thứ ba giữa Đức Giáo hoàng Lêô XIV và Tổng thống Cộng hòa Ý Sergio Mattarella: sau Thánh lễ khai mạc triều đại giáo hoàng (18/5/2025) và buổi tiếp kiến tại Vatican (6/6/2025), khi ông Mattarella đã mời Đức Thánh Cha đến Dinh Quirinale.
Đức Lêô XIV là vị Giáo hoàng thứ sáu thăm dinh tổng thống Ý kể từ khi nước Cộng hòa được thành lập.

Cuộc viếng thăm diễn ra trọng thể, với nghi lễ quân nhạc, duyệt binh danh dự, trao đổi quà tặng nghệ thuật và cầu nguyện chung tại nhà nguyện Annunziata, khép lại lúc 12 giờ 35, khi Đức Giáo hoàng rời Quirinale và trở về Vatican lúc 12 giờ 50.