Kính gửi quý cha, quý tu sĩ nam nữ cùng toàn thể đại gia đình giáo phận.
Giáo phận chúng ta bước vào năm phụng vụ mới với Chúa Nhật I Mùa Vọng Năm A, đây là thời điểm để cộng đoàn dân Chúa cùng nhìn lại những sinh hoạt đức tin và hướng tới tương lai. Năm vừa qua, thế giới ghi nhận những tín hiệu tích cực khi dịch COVID-19 được xem như tạm lắng, nhưng chúng ta vẫn không khỏi lo âu về cuộc chiến ở Ucraina, với những ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống kinh tế và xã hội tại Việt Nam. Trong tâm thức như thế, chúng ta cùng lắng đọng tâm hồn, hướng về Thiên Chúa để tạ ơn những điều đã qua và xin Chúa dắt dìu trong mỗi sinh hoạt đức tin sắp tới.
1. Trước hết, đại dịch COVID-19 tại Việt Nam đã được kiểm soát, nhờ đó những sinh hoạt tôn giáo được khôi phục, giờ lễ, giờ kinh tại các nhà thờ dần đông đúc trở lại. Tuy nhiên, sau quãng thời gian dài kiềm tỏa Giáo hội lại đang phải đối mặt với hội chứng “hậu COVID” khi mà không ít tín hữu; đặc biệt là những người trẻ đã quên mất thói quen đến nhà thờ, nhất là ngày Chúa nhật và ngày Lễ trọng. Bên cạnh đó một số anh chị em đến nhà thờ nhưng thay vì vào trong nhà thờ tham dự thánh lễ cách sốt sáng, hiệp thông với cộng đoàn thì lại chỉ ngồi dự lễ từ xa bởi thói quen “sợ lây nhiễm” đã ăn mòn vào vô thức.
2. Đáp lại lời mời gọi của Đức Thánh Cha Phanxicô trong buổi khai mạc Thượng Hội đồng Giám Mục thế giới lần thứ XVI với chủ đề “Hướng tới một Giáo hội hiệp hành: Hiệp thông – Tham gia – Sứ vụ”, Giáo phận chúng ta đã tích cực triển khai tiến trình hiệp hành. Thánh lễ khai mạc tiến trình hiệp hành cấp Giáo phận được cử hành ngày 05 tháng 03 năm 2022. Sau đó, Ban Hiệp hành Giáo phận được thành lập và triển khai tiến trình cách tuần tự dưới hai hình thức gặp gỡ trực tiếp và thỉnh ý gián tiếp theo ba cấp độ: cấp xứ họ được tổ chức trong Mùa Chay, cấp Giáo hạt tổ chức trong Mùa Phục Sinh và cấp Giáo phận tổ chức gặp mặt vào ngày 21 và 22 tháng 6 năm 2022 với 150 tham dự viên đại diện cho mọi thành phần dân Chúa nhằm thống nhất những ý kiến trọng tâm và đúc kết văn bản gửi Hội đồng giám mục Việt Nam. Trong tiến trình hiệp hành, đa số các thành phần dân Chúa trong Giáo phận đã tích cực tham gia vào việc góp ý cho Thượng Hội Đồng trên tinh thần “gặp gỡ – lắng nghe và phân định”. Từ đó, không ít những dự định, mong muốn được bộc lộ và rất nhiều phương hướng dự phóng mới ý nghĩa và hiệu quả được tìm ra nhằm xây dựng một Giáo hội Hiệp hành thực thụ.
3. Cũng trong năm qua, rất nhiều sinh hoạt lớn cấp giáo phận đã được tổ chức trở lại. Lễ Đức Mẹ Mân Côi bảo trợ giáo phận được tổ chức tại giáo xứ Thiết Nham, hạt Bắc Giang vào ngày 1 tháng 10 thu hút gần 10 ngàn con hoa về dâng kính Đức Mẹ. Mới đây, Lễ Kitô Vua bảo trợ hội đồng giáo xứ, ban hành giáo cũng được tổ chức tại Tòa giám mục vào ngày 23 tháng 11 với gần 3 nghìn vị ban hành giáo đương cựu về tham dự. Bên cạnh đó, Nhà thờ Trung Lai ở giáo hạt Bắc Giang được nâng lên Đền Thánh Phêrô Nguyễn Văn Tự vào ngày 5 tháng 9, đây là đền thánh được sắc phong đầu tiên và trở thành điểm hành hương trong giáo phận. Đặc biệt, nhà thờ Nà Phặc ở huyện Ngân Sơn được cung hiến vào ngày 20 tháng 10, trở thành ngôi thánh đường đầu tiên trên miền sơn cước Bắc Kạn. Phải nói thêm rằng, thánh đường Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp Nà Phặc ghi dấu công sức của biết bao người trong cũng như ngoài giáo phận, đồng thời ngôi thánh đường được hoàn thiện cũng mở ra trang sử mới trong công cuộc loan báo Tin mừng trên cánh rừng đông bắc.
4. Bước sang năm phụng vụ mới, Hội đồng giám mục Việt Nam mời gọi cộng đoàn dân Chúa cùng “Củng cố sự hiệp thông”. Đáp lại lời mời gọi ấy, mỗi tín hữu cần sinh động hóa thành những hành động cụ thể trong đời sống hàng ngày. Trước hết, cần phải thấy rằng bữa cơm chung trong gia đình rất quan trọng để nối kết các thành viên với nhau, vì vậy trước bữa ăn cả gia đình hãy cùng đọc vang kinh “Lạy Cha” và khi kết thúc bữa ăn hãy cùng đọc kinh “Sáng danh” để nhớ đến Chúa đang thực sự hiện diện và cảm tạ Ngài đã ban cho ta có của ăn hàng ngày. Thứ đến, các gia đình cần thực hành giờ kinh chung trong gia đình cách thường xuyên để nối kết mọi thành viên trong tình yêu Chúa. Quả thực, nếu các gia đình vẫn duy trì và làm được những việc như vậy thì hẳn gia đình sẽ luôn bình an vì có Chúa vừa là điểm tựa, vừa là trung tâm trong mọi hoàn cảnh. Bên cạnh đó, Thánh lễ và các giờ kinh chung nơi xứ họ vừa là thực hành niềm tin mạnh mẽ vừa là điểm hẹn gặp gỡ thiêng liêng của các tín hữu nhằm tạo nên mối dây liên kết khăng khít với Chúa và với tha nhân. Qua các cử hành phục vụ, giờ kinh và sinh hoạt hội đoàn, tình bằng hữu, tình cảm hàng xóm láng giềng cũng được đảm bảo và không ngừng tăng trưởng bởi sự cảm thông và sự hun đúc giúp đỡ, vun vén.
5. Năm 2023 cũng là một năm đặc biệt của giáo phận khi Thánh giá luân lưu đại hội giới trẻ giáo tỉnh Hà Nội đã trở lại Bắc Ninh lần thứ 2. Chắc hẳn nhiều người vẫn nhớ rõ đại hội giới trẻ lần thứ IX diễn ra tại Trung Tâm Văn Hóa Kinh Bắc với chủ đề “Thầy gọi anh em là bạn” (Ga 15: 15) do giáo phận Bắc Ninh đăng cai đã mang lại nhiều ấn tượng không những với người Công giáo, mà con cho cả các vị lãnh đạo chính quyền trong tỉnh Bắc Ninh. Đại hội giới trẻ lần thứ XIX sẽ được tổ chức vào cuối năm 2023 với chủ đề “Đất chúng ta trổ sinh hoa trái” (Tv 84: 13). Hiện tại, Ban Mục vụ giới trẻ giáo phận đang tất bật chuẩn bị cho công tác tổ chức. Sau khi Thánh giá đại hội giới trẻ về đến Bắc Ninh sẽ tiếp tục được cung nghinh đến hầu hết các xứ họ trong giáo phận. Trong năm nay, hơn ai hết các bạn trẻ Bắc Ninh vừa là tâm điểm vừa là chủ thể cho các hoạt động của giáo phận. Kể từ sau Đại hội lần thứ IX diễn ra tại Bắc Ninh năm 2011 rất nhiều các bạn trẻ năm ấy đóng góp công sức tổ chức đại hội nay đã trưởng thành và tích cực đóng góp thêm rất nhiều trong các sinh hoạt của giáo phận. Hy vọng rằng, năm đăng cai đại hội giới trẻ này miền đất Kinh Bắc sẽ tiếp tục trổ sinh nhiều hoa trái tốt tươi.
Anh chị em thân mến, chúng ta đang sống trong thế giới với nhiều âu lo, nhất là dịch bệnh và chiến tranh không ngừng gây ra những đau khổ cho con người. Trước thềm năm phụng vụ mới với niềm hy vọng con Thiên Chúa xuống thế làm người sẽ mang niềm vui và bình an xuống cho hết thảy mọi người. Nguyện xin thánh mẫu Maria, thánh cả Giuse và Hài Nhi Giêsu chúc lành cho giáo phận chúng ta và toàn thế giới.
File PDF: Thư Mục Vụ Mùa Vọng 2022
Bắc Ninh, Chúa nhật I Mùa Vọng
(ấn kí)
+ Cosma Hoàng Văn Đạt S.J.
Giám Mục Bắc Ninh