Mùa Giáng Sinh, ánh đèn lắp lánh sáng khắp nơi – kể cả tại Trung Quốc

Vào dịp Giáng Sinh, ánh sáng xuất hiện khắp nơi, ngay cả tại Trung Quốc. Đây là thời điểm người ta có thể nhìn thấy đèn trang trí ở khắp các thành phố và lắng nghe những câu hỏi của giới trẻ Trung Hoa về “một lễ hội ngoại lai” đến từ phương Tây. Các tín hữu Công giáo địa phương cho thấy một khả năng đáng ngạc nhiên trong việc kết hợp văn hóa đại chúng với công cuộc loan báo Tin Mừng. “Tôi thích nghĩ rằng đó là một ‘lời ngôn sứ ẩn giấu’ về Ánh Sáng Đích Thực mà mọi người đều khát khao, và là một tia tự do cho những ai đang sống trong gam xám của đời thường”, một nguồn tin đang sống tại Trung Quốc chia sẻ với AsiaNews.

Ngay cả tại những thành phố toàn cầu hóa của Trung Quốc, đèn Giáng Sinh vẫn dần xuất hiện. Nhờ đó, văn hóa đại chúng đã mang lại cho các tín hữu Công giáo địa phương cơ hội chia sẻ niềm vui của mình với mọi người, như một nguồn tin của AsiaNews đang sống tại Trung Quốc giải thích dưới đây.

Mọi sự đều được bao phủ trong ánh sáng. Ngay cả những thành phố xám xịt, đồng dạng của Trung Quốc cũng vậy.

Nhìn vào ban ngày và ban đêm, các đô thị Trung Hoa dường như mang hai bộ mặt khác nhau: ban ngày thì bằng phẳng, sản xuất hàng loạt, vô danh và gần như ngột ngạt; ban đêm lại trở nên ấm áp, rực rỡ, sống động và dễ mến.

Khi đêm xuống, các tòa nhà chọc trời lấp lánh, biển hiệu bừng sáng, đủ loại ánh đèn trang hoàng cùng nhau thức dậy, và mọi sự trở nên hài hòa hơn. “Nơi cái đẹp và cái xấu cùng tồn tại”, Carlo Carretto từng nhận xét về những tòa cao ốc của Hồng Kông.

Mọi sự đều trở nên đẹp đẽ khi được bao phủ bởi ánh sáng, nhất là vào dịp Giáng Sinh. Và ngay cả Trung Quốc cũng được nhuốm màu bầu khí Giáng Sinh khi mùa lễ này đến.

Các quán cà phê, câu lạc bộ, cửa hàng và những địa điểm chụp ảnh đã đón nhận “chất lãng mạn Giáng Sinh” như một điều gì đó vừa ngoại lai vừa mang phong vị phương Tây. Giáng Sinh tại Trung Quốc có phần giống như lễ Halloween ở một số nơi tại châu Âu: một ngày lễ được du nhập vì vẻ đẹp hình thức hơn là vì ý nghĩa đích thực của nó.

Người ta thường được hỏi: “Bạn có thể giải thích cho tôi cách tặng quà Giáng Sinh không?” Hoặc: “Ở nước bạn, người ta ăn mặc thế nào vào dịp Giáng Sinh?” Và hầu như lúc nào cũng có câu: “Giáng Sinh có giống như trong phim không? Chắc bầu khí Giáng Sinh ở nước bạn đẹp lắm!”

Dĩ nhiên, ngoài các Kitô hữu ra, hầu như không ai ý thức được ý nghĩa tôn giáo của lễ này. Tuy nhiên, giới trẻ đã đón nhận Giáng Sinh như một dịp bổ sung để ra ngoài vui chơi hoặc tạo nội dung cho mạng xã hội.

Không có kỳ nghỉ lễ chính thức, và ngày 25 tháng 12 hầu như trôi qua trong im lặng. Dẫu vậy, một số sinh viên đại học cho biết có chỉ thị tăng cường thi cử và kiểm tra vào khoảng ngày 25/12, nhằm làm nản lòng các sinh viên Kitô hữu trong việc tham dự và chuẩn bị cho các cử hành.

Người ta có thể nghĩ rằng Giáo Hội sẽ tránh xa phong cách thương mại ấy để chọn một hình thức khắc khổ hơn. Nhưng thực tế hoàn toàn ngược lại. Khi nói đến văn hóa đại chúng và hội nhập văn hóa, Giáo Hội tại Trung Quốc luôn gây ngạc nhiên, với khả năng kết hợp những điều có vẻ kỳ lạ đối với chúng ta nhưng lại rất hợp lý đối với họ. Một ví dụ nổi bật là những bộ nhãn dán vui nhộn trên WeChat, với hình ảnh Chúa Giêsu, Đức Maria, những con chiên, Matteo Ricci…

Trong Mùa Vọng, tôi đã dành nhiều buổi chiều ở sân nhà thờ, đội sừng tuần lộc, làm “đạo cụ” cho những bức ảnh chụp dưới cây thông, giữa những đám bụi kim tuyến lấp lánh. Tôi thấy các tình nguyện viên hóa trang thành ông già Noel, dẫn những người hiếu kỳ đến chụp ảnh trước hang đá.

Tôi cũng đã trải qua những ngày Chúa nhật đứng dưới cây thông Giáng Sinh, hát các bài thánh ca Giáng Sinh hết giọng (chỉ để vui), chuyển từ “Gaudete” sang “Last Christmas” như thể chúng thuộc cùng một thể loại âm nhạc.

Nói đến âm nhạc và cách người Công giáo Trung Quốc cảm nhận văn hóa phương Tây, có lần tại một quán KTV (karaoke), tôi thấy mọi người tìm kiếm – với niềm tin chắc chắn sẽ có – bài “Xin ở lại với chúng con, lạy Chúa” trong mục các ca khúc quốc tế. (Dĩ nhiên là không tìm thấy, nhưng lại có “Bella Ciao”, hoàn toàn bằng tiếng Ý.)

Cũng có những lúc các viên cảnh sát được phân công giám sát các buổi cử hành lại khen ngợi các tình nguyện viên vì bầu khí Giáng Sinh thật đẹp. Không chỉ vào dịp Giáng Sinh mà cả Phục Sinh, các nhà thờ chính trong thành phố đều được giám sát đặc biệt, nhất là để theo dõi nội dung các bài giảng.

Theo tôi, “phong cách tự phát” kết hợp giữa văn hóa đại chúng và việc loan báo Tin Mừng này là một phần không thể tách rời của tinh thần và đường hướng mục vụ Trung Hoa, và nó không chỉ giới hạn trong mùa Giáng Sinh.

Tôi từng thấy một giáo xứ mời gọi khách qua đường vào để được xoa bóp chân miễn phí: vì tò mò, người ta bước vào nhà thờ, trong lúc được massage thì nhìn quanh không gian, nghe nhạc nền, và thường hỏi tại sao lại có hình một người bị đóng đinh treo “trong căn phòng ấy”. Sau đó họ được mời tham gia một sinh hoạt nào đó, và rồi từ điều này dẫn sang điều khác.

Mọi sự đều trở nên đẹp đẽ khi được bao phủ bởi ánh sáng. Và vào lễ Giáng Sinh, Ánh Sáng đích thực đã đến trong trần gian – Ánh Sáng chiếu soi mọi người.

Ánh sáng trang hoàng các tòa nhà chọc trời hay những dây đèn Giáng Sinh sản xuất hàng loạt không nhất thiết là sự băng hoại của chủ nghĩa tiêu thụ. Tôi thích nghĩ rằng đó là một “lời ngôn sứ ẩn giấu” về Ánh Sáng Đích Thực mà mọi người đang khao khát, và là một tia hy vọng, một thoáng tự do cho những ai đang sống trong sự xám xịt của đời thường.

Chúng ta được tạo dựng để sống trong cái đẹp, và cái đẹp đã cư ngụ giữa chúng ta. Vì thế, ngay cả một biển bê tông với những tòa nhà giống hệt nhau cũng có thể trở thành một hang đá khiêm tốn, nơi cất giữ ánh sáng, cất giữ niềm hy vọng.

https://www.asianews.it/news-en/At-Christmas,-lights-are-everywhere,-even-in-China.-64534.html