HUYNH ĐOÀN GIÁO DÂN ĐA MINH Cầu nguyện – hiệp thông – học hành – sứ vụ
Ngày 18.03.1967 vào đúng thứ Bảy lễ kính Thánh Giuse đã mở ra trang sử mới của Dòng Anh Em Giảng Thuyết tại Việt Nam. Kỷ niệm 50 năm sự kiện trọng đại ấy, sáng thứ bảy ngày 18.03.2017 Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam hân hoan tổ chức Đại Lễ Tạ ơn mừng 50 năm thành lập Tỉnh Dòng tại Giáo xứ Thánh Đa Minh – Ba Chuông.
Cũng chính tại nơi đây, tu viện Thánh Alberto Cả Phú Nhuận, 50 năm về trước Cha Bề Trên Tổng Quyền Aniseto Fernandez đã công bố sắc lệnh chính thức thành lập Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam với thánh hiệu “Nữ Vương các Thánh Tử Đạo”.
Thánh lễ đồng tế do Đức Cha Phaolô Bùi Văn Đọc – Tổng Giám Mục Giáo phận Sài Gòn chủ tế. Cùng đồng tế có Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp – Giám Mục Giáo Phận Vinh, Đức Cha Phêrô Trần Đình Tứ – Nguyên Giám Mục Giáo phận Phú Cường, Đức Cha Tôma Vũ Đình Hiệu – Giám mục Giáo phận Bùi Chu, Đức Cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản – Giám Mục Giáo phận Ban Mê Thuột, Cha Tổng Đại diện Giáo phận Xuân Lộc, Cha Bề Trên Tổng quyền Dòng Đa Minh Bruno Cadoré OP, Cha Phụ Tá Bề Trên Tổng Quyền Đặc Trách Khu vực Châu Á Thái Bình Dương, cùng quý Cha Bề trên Giám Tỉnh các Tỉnh Dòng Anh Em ở nước ngoài và quý cha trong Tỉnh Dòng.
Hiệp dâng thánh lễ là đông đảo quý Soeur Bề Trên, quý Tu Sĩ Nam Nữ, quý Ân Nhân Thân Nhân của Tỉnh Dòng, Ban phục Vụ Huynh Đoàn Giáo Dân Đa Minh Việt Nam và ban đại diện huynh đoàn giáo phận, liên huynh trong Giáo phận Sài Gòn.
Thánh lễ hôm nay là ngày tạ ơn của tất cả anh em Đa Minh Việt Nam với tâm tình dâng lên Thiên Chúa vì Người đã tuôn đổ cho Tỉnh Dòng muôn vàn ơn phúc, cùng dâng lên Đức Maria – Nữ Vương các Thánh Tử đạo, Thánh Cả Giuse, Thánh Tổ Phụ Đa Minh cũng như cầu nguyện cho mọi thành phần trong gia đình Đa Minh, cảm tạ và tri ân mọi anh chị em, thân nhân và ân nhân đã luôn yêu thương và đồng hành với Tỉnh Dòng trong suốt 50 năm qua.
Hãy tạ ơn CHÚA vì Chúa nhân từ,
muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương. (Tv 136)
Đó cũng là tâm tình tri ân trong lời dẫn nhập lễ nhắc nhớ cho mọi người về chặng đường một nửa thế kỷ đã đi qua với nhiều biến động và đổi thay, nhưng nhờ tình yêu và lòng thương xót của Thiên Chúa, Tỉnh Dòng đã vượt qua biết bao khó khăn và thử thách để tiếp tục hiện diện và đi tới trên hành trình loan báo Tin Mừng cứu độ.
Ngày ấy Tỉnh Dòng có 110 tu sĩ, 7 tập sinh với 4 tu viện và 1 tu xá. Sau 50 năm, Tỉnh Dòng đã phát triển với 406, 13 tập sinh với 1 phụ tỉnh hải ngoại, 6 tu viện, 6 tu xá, 3 phụ xá. Anh em Đa Minh hiện đang thi hành sứ vụ trải dài từ Bắc chí Nam trong 17 Giáo phận tại Việt Nam và cả tại hải ngoại, từ Bắc Mỹ đến Châu Âu, từ Á Châu đến Úc Châu. Năm mươi năm qua, con thuyền Tỉnh Dòng đã được hướng dẫn bởi 6 vị Giám Tỉnh:
- Cha Gioakim Nguyễn Văn Liêm (1967-1981)
- Cha Giuse Đoàn Thiệu (1981-1990)
- Cha Giuse Đinh Châu Trân (1990-1999)
- Cha Giuse Nguyễn Cao Luật (1999 – 2007)
- Cha Giuse Ngô Sĩ Đình (2007-2015)
- Cha Giuse Nguyễn Đức Hòa (đương nhiệm)
Mở đầu Thánh Lễ, Đức Cha Chủ tế có đôi lời chúc mừng nhân dịp kim khánh của Tỉnh Dòng và xin Chúa chúc lành cho Tỉnh Dòng phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai.
Tiếp đến trong bài giảng lễ, những chia sẻ của Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp – với tư cách là người anh em của Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam đã tái hiện lại bức tranh khái quát nhiều màu sắc trong 50 năm với những biến cố thăng trầm trong lịch sử của Tỉnh Dòng qua những cột mốc quan trọng đi cùng với lịch sử của đất nước và Giáo Hội Việt nam. Đó là biến cố năm 1954, một biến cố nhiều xáo trộn nhưng cũng là biến cố mở ra cho rất nhiều Giáo Phận, nhiều Hội Dòng một con đường trong tương lai mà chỉ có Chúa mới biết được.
Đối với Dòng Đa Minh mặc dù đã hiện diện ở Việt Nam khoảng 400 năm, nhưng ở thời điểm đó thì Dòng Đa Minh chỉ mới hiện diện ở địa phận Đông Đàng Ngoài, cũng là lúc các thừa sai Tây Ban Nha rút về Tỉnh Dòng Mẹ. Anh em Đa Minh Việt Nam lúc đó mới vào khoảng 40 tuổi.
Sau nhiều trăn trở, anh em đã nhập đoàn di dân lớn nhất trong lịch sử di cư vào miền Nam với hai bàn tay trắng. Nhưng nhờ ơn trên anh em bắt đầu làm lại cuộc sống, đồng hành với các gia đình xây dựng giáo xứ, xây dựng tu viện và trung tâm đào tạo theo phong cách mới khá hơn, khác hơn phong cách ở miền Bắc với rất nhiều cố gắng. Để rồi 13 năm sau trong giai đoạn khốc liệt của cuộc chiến tranh, Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam chính thức được thành lập. Dù được cho là sinh bất phùng thời, nhưng với lòng can đảm như Thánh Giuse anh em đã không chùn bước, tiếp tục dấn thân cộng tác vào sứ vụ của mình.
Khi mọi thứ đang phát triển, biến cố 1975 lại xảy ra làm cho Giáo hội đi vào thời kỳ “Giáo hội hầm trú”. Anh em tản mác khắp nơi và làm nhiều nghề khác nhau để vượt qua thời kỳ khó khăn này. Tỉnh Dòng đã trải qua những giai đoạn khắc nghiệt, sang bao cấp, rồi lại đổi mới với nhiều sắc thế khác nhau.
Những tóm lược của Ngài để khẳng định rằng qua bao thăng trầm, Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam vẫn tồn tại và đơm hoa kết trái dồi dào như ngày hôm nay với con số tu sĩ tăng gấp ba lần là 416 thành viên, đứng thứ nhì thế giới sau Ba Lan với sự hoạt động trải rộng trên 17 giáo phận và cả hải ngoại nữa. Bất chấp khó khăn, anh em vẫn duy trì Trung tâm học vấn Đa Minh là trung tâm đầu tiên cấp bằng cử nhân thần học và đào tạo tri thức.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành quả đó, Ngài bày tỏ những trăn trở về trách nhiệm của Dòng khi đối diện với những nhu cầu nâng cấp đổi mới tất yếu của thời đại, của đất nước đang chuyển mình. Tuy con số tu sĩ nhiều, nhưng so sánh với các Tỉnh Dòng khác như Phi Luật Tân, con số Giáo sư Tiến sĩ gấp 3 Tỉnh Dòng Việt Nam. Để đáp ứng được yêu cầu khắc nghiệt của đổi mới, buộc anh em Đa Minh Việt Nam phải có những trăn trở và bước chuẩn bị cần thiết như là nâng Học Viện Đa Minh trở thành “Phân khoa thần học” độc lập, như một bước chuẩn bị cần thiết trở thành Đại học trong tương lai.
Có như vậy, chương trình của Thiên Chúa mới được hoạt động hiệu quả và sống động trong lòng nhân thế. Thay cho lời kết, Đức Cha gửi gắm lời nhắn nhủ khi Tỉnh Dòng bước qua tuổi 50 mà trong tuyền thống á Đông, tuổi 50 là tuổi tri thiên mệnh, biết mệnh trời, biết được con đường mình đang đi để có Tỉnh Dòng có những mục vụ chuyên biệt hơn nữa như mục vụ giới trẻ, tri thức, gia đình để cộng tác vào chương trình cứu độ của Thiên Chúa.
Thánh lễ Tạ ơn diễn ra và kết thúc trong bầu khí nghiêm trang, sốt sắng, đong đầy tâm tình tri ân cảm tạ qua lời ca tiếng hát của anh em trong ca đoàn học viện Đa Minh như thôi thúc bước chân của người Đa minh tiếp tục hăng say dấn thân vào “Mùa gặt mới” với niềm vui hân hoan và niềm tin vững mạnh vào sự bảo trợ của Đức Maria – Nữ Vương các Thánh Tử đạo, Thánh Cả Giuse, Thánh Tổ Phụ Đa Minh và các Thánh Dòng, đặc biệt là 38 vị Thánh Tử Đạo thuộc gia đình Đa Minh Việt Nam. Chính máu đào của các vị đã đổ ra nhuộm thắm cánh đồng truyền giáo Việt Nam và ươm mầm chắp cánh cho các thế hệ Đa Minh hôm nay và cho thêm nhiều 50 năm nữa sẽ mãi tiếp tục hoan ca lời ca cảm tạ tri ân Thiên Chúa:
“Việc Chúa làm cho ta ôi vĩ đại
Ta thấy mình chan chứa một niềm vui” (Tv 125).
Kim Dung
