Đức Hồng y Arizmendi: Bị xiềng xích bởi điện thoại di động

Việc lạm dụng điện thoại di động khiến chúng ta xa rời Thiên Chúa, tha nhân và cả đời sống thực

Đức Hồng y Felipe Arizmendi, Giám mục hưu dưỡng của giáo phận San Cristóbal de Las Casas, đồng thời là Chủ tịch Ủy ban Giáo lý Đức tin thuộc Hội đồng Giám mục Mexico (CEM), chia sẻ với độc giả Exaudi trong bài viết hằng tuần.

Thực tế

Không ai phủ nhận được những ích lợi mà điện thoại di động mang lại. Đó là một sự trợ giúp phi thường, là hoa trái từ khả năng trí tuệ lớn lao mà Thiên Chúa đã đặt để nơi con người. Nhờ nó, chúng ta có thể dễ dàng liên lạc, tìm hiểu, đưa ra nhiều quyết định trong cuộc sống. Những điều trước đây khó khăn, nay trở nên đơn giản hơn rất nhiều.

Tuy nhiên, có khi điện thoại lại trở thành “xiềng xích” trói buộc, khiến nhiều người không thể sống thiếu nó, và hậu quả là họ dần xa cách tha nhân cũng như hiện thực đời sống.

Một người đã hỏi tôi: “Thưa Đức Cha, việc xưng tội của con có thành sự không, khi vị linh mục giải tội vừa nghe con xưng tội vừa mải nhìn vào điện thoại?” Ngay từ lúc hối nhân bắt đầu xưng thú tội lỗi, vị linh mục ấy chăm chú vào màn hình hơn là lắng nghe. Khi hối nhân vừa dứt lời, ngài lập tức ban phép xá giải mà mắt vẫn không rời chiếc điện thoại. Xưng tội có thành sự không? – Có, bởi Thiên Chúa thấu suốt tâm hồn. Nhưng thái độ ấy của linh mục thì vô cùng thiếu tôn trọng! Bí tích Giao hòa là giây phút thánh thiêng, người tín hữu xứng đáng được lắng nghe và đồng hành bằng cả trí và tim, theo gương Chúa Giêsu.

Trong các khóa tĩnh tâm cho linh mục, chủng sinh hay tu sĩ, tôi cũng chứng kiến không ít người mải nhìn điện thoại hơn là chiêm niệm. Trong các cuộc họp – từ nghị sĩ quốc hội cho đến hội đồng mục vụ – nhiều khi người ta bày tỏ ý kiến hay bấm nút biểu quyết mà chẳng thực sự theo dõi nội dung thảo luận, bởi tâm trí bị cuốn vào các tin tức tức thời trên điện thoại, phần lớn chẳng mấy liên quan. Nếu mất hay quên điện thoại, họ liền thấy mất phương hướng. Tình trạng tương tự xảy ra nơi các gia đình: bữa cơm không còn là nơi đối thoại, mà mỗi người lại chăm chăm nhìn vào màn hình. Ngay cả các đôi vợ chồng, thay vì chia sẻ với nhau, lại tiêu tốn thời gian trên điện thoại.

Ở nhiều trường tiểu học, người ta đã cấm sử dụng điện thoại để tránh việc học sinh bị xao lãng, không chú tâm đến thầy cô, cũng chẳng còn khả năng ghi nhớ, bởi mọi thứ đều “trôi tuột” trước mắt. Một số nơi khác đang tìm cách hạn chế thói quen lạm dụng điện thoại trong trường học, để học sinh có thể tập trung thực sự.

Ánh sáng Tin Mừng

Trong Năm Thánh dành cho các nhà truyền giáo kỹ thuật số, Đức Thánh Cha Lêô XIV nhắn nhủ:

“Chúa Giêsu đã gọi các Tông đồ tiên khởi khi các ông đang vá lưới. Hôm nay, Người cũng mời gọi chúng ta xây dựng những mạng lưới mới: mạng lưới các mối tương quan, tình yêu, và trao ban nhưng không, nơi tình bạn chân thật và sâu xa được vun trồng. Những mạng lưới có thể hàn gắn đổ vỡ, chữa lành cô đơn; không bị đo bởi số lượng người theo dõi, nhưng bởi mỗi cuộc gặp gỡ chất chứa sự cao cả vô biên của Tình Yêu. Những mạng lưới mở ra cho người khác hơn là cho chính mình, nơi không có ‘bong bóng lọc’ nào làm câm lặng tiếng nói của kẻ bé mọn. Mạng lưới giải thoát, mạng lưới cứu độ. Mạng lưới giúp ta khám phá lại vẻ đẹp của cái nhìn đối diện. Mạng lưới của sự thật. Như thế, mỗi câu chuyện thiện hảo được chia sẻ sẽ trở thành một mắt lưới trong tấm lưới duy nhất và vĩ đại: lưới của Thiên Chúa. Hãy trở nên tác nhân của sự hiệp thông, phá vỡ lối nghĩ chia rẽ và cực đoan, của chủ nghĩa cá nhân và vị kỷ. Hãy quy hướng về Đức Kitô, để vượt thắng thứ logic của thế gian, từ tin giả cho đến sự hời hợt, bằng vẻ đẹp và ánh sáng của chân lý.” (29.07.2025)

Gặp gỡ giới trẻ trong Năm Thánh của họ, ngài cũng nhắc nhở:

“Ngày nay, trong vô số kết nối văn hóa đặc trưng cho đời sống chúng ta, internet và mạng xã hội trở thành cơ hội tuyệt vời để đối thoại, gặp gỡ và trao đổi, cũng như để tiếp cận thông tin và tri thức. Tuy nhiên, các công cụ ấy lại mang tính hai mặt khi bị chi phối bởi logic thương mại và những lợi ích làm méo mó các mối tương quan. Đức Thánh Cha Phanxicô từng cảnh báo rằng, cơ chế truyền thông, quảng cáo và mạng xã hội đôi khi biến chúng ta thành những con người ‘ngủ mê’, lệ thuộc vào tiêu thụ. Khi đó, các mối quan hệ trở nên rối ren, bất an, thiếu ổn định. Hơn nữa, như các con biết, ngày nay có những thuật toán quyết định chúng ta phải xem gì, nghĩ gì, và ai là bạn của chúng ta. Khi ấy, con người bị công cụ thống trị, rồi chính họ trở thành công cụ – công cụ của thị trường và bị biến thành hàng hóa. Chỉ có những mối tương quan chân thành và bền vững mới nuôi dưỡng nên những câu chuyện của một đời sống tốt đẹp.” (02.08.2025)

Hành động

Chúng ta hãy tự giáo dục để biết sống tự do, sử dụng điện thoại một cách khôn ngoan và đúng lúc. Hãy biết gác nó sang một bên để thực sự lắng nghe người đối diện. Yêu thương tha nhân cũng có nghĩa là quan tâm đến họ trước khi quan tâm đến chiếc điện thoại của mình.

https://exaudi.org/cardinal-arizmendi-chained-to-cell-phones/

CHIA SẺ / SHARES: