Bài hát và suy niệm (26.12.2021 – Lễ Thánh Gia Thất năm C)

Chuỗi Kinh cầu nguyện trong cơn Đại dịch Covid-19

Năm 2021:

Năm 2018:

 

NL: TIẾNG MUÔN THIÊN THẦN

ĐC: Ôi lạy Chúa, phúc thay người ở trong thánh điện.

DL: HÒA KHÚC TẠ ƠN

HL: CAO CUNG LÊN

KL: TÁN  TỤNG HỒNG ÂN

HALL:  Lạy Chúa! Xin hãy mở lòng chúng con để chúng con lắng nghe lời Con Chúa

 

Gia đình vinh phúc

Câu chuyện một người con trai duy nhất được Đức Chúa ban cho một người phụ nữ son sẻ, rồi dâng hiến lại cho Người ở sách Sa-mu-en, mở ra cho chúng ta hình ảnh lớn hơn. Ngoài ý chính hướng về Con Duy Nhất của Đức Chúa ban cho nhân loại qua một Trinh Nữ, rồi cũng được hiến tế lại cho Người trên núi Can-vê. Đồng nghĩa với việc mở đầu lối vào mạc khải về Chúa Nhập Thể. Còn cho ta biết Đức Chúa luôn lắng nghe tiếng kêu cầu trong nước mắt, đau khổ và trung tín của những người vô danh, hèn mọn như bà An-na. Tình thương xót của Người dành cho con người thật dịu dàng và thắm thiết, nguồn tình này hòa quyện trong bối cảnh sống của các thành viên ở Thánh Gia Thất với một cường độ rất cao và dạt dào.

Tình mẹ yêu con, yêu đứa con còn rất nhỏ của bà An-na được vượt thắng bởi lòng yêu kính Chúa thiết tha hơn của bà. Cho nên bà An-na trung tín dâng người con yêu dấu duy nhất của mình cho Thiên Chúa lúc Sa-mu-en mới vừa cai sữa. Điều này cũng phát họa cho thấy bức tranh tình yêu Đức Thánh Trinh Nữ dâng hiến người con duy nhất của Mẹ cho Thiên Chúa. Tình yêu người mẹ càng đậm sâu, càng thánh thiện thì việc dâng hiến càng cao quý. Từ những ý nghĩa này, Thần Khí đặt để nơi Phụng Vụ thánh, thánh Gio-an đã tiếp nối, phác họa ra một chân dung tỏ tường và cụ thể hơn về Chúa Nhập Thể, ngài nói đến “động lực” phát sinh tình yêu và “mục đích” làm cho Chúa Ngôi Lời nhập thế.

Thật đúng với lời Thánh Kinh

“Tín nghĩa ân tình nay hội ngộ,
hoà bình công lý đã giao duyên.
Tín nghĩa mọc lên từ đất thấp,
công lý nhìn xuống tự trời cao.” (Tv 85,12-13)

Những móng nền yêu thương hòa quyện trong lòng yêu kính Chúa ở con người nói trên, đã cùng với Thiên Chúa xây lên mầu nhiệm Thánh Gia Thất. Một gia đình thật hoàn thiện trong ân nghĩa tình Trời và sự trung tín bởi lòng yêu kính Chúa của con người được chan hòa trong Lòng thương xót Thiên Chúa, tạo nên dòng ân sủng tuyệt vời bao phủ trọn vẹn gia đình Thánh Gia. Nói cách khác đi, từ khi Thần Khí bao phủ Mẹ Ma-ri-a để làm nên con người của Chúa Ki-tô trong lòng Thánh Mẫu. Thì từ đó Chúa Tình Yêu chưa bao giờ rời khỏi Mẹ nữa. Tình yêu làm nảy sinh tình yêu, sự thánh thiện thu hút cho thêm thánh thiện.

Thánh Gia Thất gồm hai con người và Đấng Thần Nhân ở trong bậc tột cao ân sủng và sự thánh thiện. Nhưng vì là người nên có nhiều giới hạn của con người, Mẹ Ma-ri-a dù là Thánh Mẫu Thiên Chúa, Mẹ có quyền toàn năng của Thiên Chúa ngay khi còn tại thế. Nhưng Thiên Chúa vẫn giới hạn Mẹ trong góc phần một người mẹ cõi trần ai và ơn gọi phải dần trưởng thành cho đến khi hoàn thiện phẩm chức Mẹ Thiên Chúa trong cõi nhân gian. Bởi thế, trí năng của Mẹ không biết việc Chúa Giê-su phải ở lại trong Đền Thờ, không biết sứ mạng Chúa Cha giao cho Chúa Ki-tô được thực hiện bao giờ và từ đâu. Nhưng những điều “không biết” này đã cho Mẹ Ma-ri-a có cơ hội thể hiện tình Mẹ dành cho Chúa Con và lòng tin tưởng của Mẹ vào Chúa Cha “Nỗi đau khổ của Mẹ trong những ngày ấy thật cao vượt hơn hết tất cả những khổ hình các vị tử đạo đã phải chịu. Nhưng một điều lạ lùng là không bao giờ Mẹ mất sự bằng an trong tâm hồn, không ngớt ca tụng Thiên Chúa và trông cậy ở Ngài.” (Thần Đô Huyền Nhiệm. 24 Thử Thách Mới Tại Nadaret. Đồng Công dịch) Trong ba ngày tất tả đi tìm Chúa Con, Mẹ Ma-ri-a làm cho Chúa Cha vui thỏa, vì Người được nhìn thấy trong cõi nhân trần có tình yêu tuyệt hảo dành cho Chúa Con. Một tình yêu tuyệt đỉnh thánh thiện, trong sáng và thiết tha ngần nào, âu yếm dịu dàng và đằm thắm khôn tả, dào dạt hơn sóng của trùng dương. Tình yêu của Mẹ đại diện cho nhân loại dành cho Con Duy Nhất của Chúa Cha, đủ để khỏa lấp và bù đắp cho con người tội lỗi. Thật xứng đáng cho ân tình Chúa Cha vui vẻ chấp nhận và thực hiện cuộc hiến tế Chúa Con cho nhân loại.

Thánh cả Giu-se, góp phần không nhỏ trong việc làm hoàn thiện nhân tính của Chúa Con. Từ trong lòng Mẹ Chí Thánh, Chúa Con đã nhìn thấy tâm hồn của thánh Giu-se lúc ngài biết Mẹ mang thai Người. Và việc quyết định ra đi từ bỏ Mẹ, chứ không tố cáo đã tạo nên một mối tình cảm sâu sắc tự ban đầu với Chúa Con Nhập Thể. Nhất là Thánh Cả vui vẻ đón nhận Mẹ về ở với mình mà không một chút phiền muộn hay âu lo, áy náy gì về Người Con của Mẹ nữa. Chúa Ngôi Hai Nhập Thể hiệp nhất cả xác hồn với Mẹ Thiên Chúa, từ trong lòng Thánh Mẫu, Người rất ưng ý về đời sống thánh thiện và công chính của thánh phụ Giu-se, đặc biệt thêm đức trinh khiết cao vời không một lần tơ tưởng quấy rối huyền nhiệm đồng trinh của Mẹ. Sự hiện diện tuy là phàm nhân của thánh Giu-se bên cạnh hai Đấng Thánh mang ân sủng cực trọng của Thiên Chúa, những không làm cho hai vị cảm thấy bị lôi cuốn vào tục lụy mà còn giúp cho Chúa Giê-su và Mẹ Thiên Chúa dễ chu toàn hơn vị thế của mình. Sự công chính này của thánh Giu-se trở thành đặc ân được ban cho sau tội nguyên tổ, lại có thể trổ sinh hoa trái công chính hơn sự công chính của A-đam trước khi phạm tội. Điều thần bí này cho thấy tình yêu và hạnh phúc của A-đam E-và có trước khi phạm tội còn kém xa tình yêu thiêng thánh và hạnh phúc của Thánh Gia Thất.

Tình yêu – ân sủng – hạnh phúc của A-đam E-và không hơn

“Con người nói: “Phen này, đây là xương bởi xương tôi, thịt bởi thịt tôi!
Nàng sẽ được gọi là đàn bà, vì đã được rút từ đàn ông ra.”
Bởi thế, người đàn ông lìa cha mẹ mà gắn bó với vợ mình, và cả hai thành một xương một thịt.” (St 2,23-24)

Một tình yêu phàm trần và tự nhiên, nên nguy cơ cám dỗ vẫn có thể chen vào giữa họ. Và làm cho Tổ Tông đánh mất tình yêu, ân sủng và hạnh phúc mà các ngài từng có. Còn sự công chính của cha thánh Giu-se lúc ban đầu không hơn sự công chính của A-đam khi chưa phạm tội, vì ngài mắc tội nguyên tổ. Nhưng nhờ nương theo dòng thánh khí của Đấng Thần Nhân và Mẹ Rất Thánh Đồng Trinh của Người, thánh Giu-se không những được ơn thanh tẩy trọn vẹn dấu vết của tội tổ tông. Đầu tiên bởi tình yêu kính mến thánh Giu-se dành cho Chúa Ngôi Hai Nhập Thể, thêm vào đó thánh khí nơi Người tràn qua bảo bọc từng ngày làm thăng hoa thánh sủng nơi Thánh Cả cho đến lúc dư tràn chan chứa xác hồn ngài. Không ai ngờ một mầu nhiệm trao đổi lạ thường, một người đàn ông chăm sóc một trẻ thơ những giây phút đầu đời rời tay mẹ; lại được chính trẻ thơ ấy làm cho nên hoàn thiện bản thể và căn cơ thâm sâu cao cả nhất của phận người. Một phép rửa tội thần bí. Nhờ nền tảng sủng ân này, Thiên Chúa chuẩn bị cho thánh Giu-se không chỉ được ơn đánh mất khả năng phạm tội từ rất sớm, mà ân sủng còn nâng Cha Thánh lên vượt bậc nhờ ơn có đức trinh khiết thật cao vời nơi một con người trên cả các thánh nhân. Tình yêu chồng vợ thánh Giu-se dành cho Đức Mẹ hoàn toàn trên lãnh vực tinh thần của một phu quân đảm nhiệm trách vụ chở che và bảo vệ Thánh Gia cho đến khi Chúa Giê-su đủ lớn để gánh vác thay ngài (mười bốn tuổi tròn). Và thánh Giu-se dốc hồn đem cả con tim tận tụy phục vụ cho đến lúc về trời, thể hiện một tình yêu thương thánh thiện trên cả tuyệt vời đối với Đức Nữ Đồng Trinh và Con Thiên Chúa.

Còn Chúa Con hằng nương vào cánh tay Thánh phụ Giu-se để lớn lên như mọi đứa trẻ trong kiếp người ở nhân gian. Người giấu ẩn thần tính và sống đơn sơ với những ngày tháng nhi đồng trong vòng tay yêu thương tuyệt hảo của Mẹ Ma-ri-a và Cha Thánh. Từ lúc còn là bào thai Chúa Giê-su nghe và hiểu mọi điều Mẹ của Người cùng Cha Thánh đàm đạo, trao đổi nhau về cuộc sống hay với những người chung quanh. Nhưng Chúa Con hoàn toàn phó thác trong quyền năng Chúa Thánh Thần qua thánh Giu-se và Mẹ Ma-ri-a về cuộc sống trần thế này. Chúa Giê-su ở lại trong đền thờ năm mười hai tuổi là lần đầu tiên Người sử dụng thần tính thi hành sứ mạng, cùng thể hiện ra bên ngoài với dân chúng.

Chúa Giê-su – Con Thiên Chúa nhập thể và nhập thế giấu ẩn thần tính của mình cho đến năm mười hai tuổi. Chỉ có Đức Mẹ mới thấu biết tính thần linh và năng quyền siêu việt của Người. Những năm tháng đầu đời Người vui vẻ hạnh phúc náu mình trong lòng Mẹ và vòng tay Thánh Cả, vâng nghe các ngài mọi sự. Vì thế, nhân gian không hay biết gì, các anh cũng ngơ ngác kiếm tìm dấu vết của sự dữ nơi Thánh Gia Thất mà chẳng cam tâm. Bởi những đôi mắt mù lòa giương mãi cũng không nhìn thấu được bối cảnh sống của gia đình Thánh Gia, không thể soi rọi lên thành viên nào được cả, chỉ có thể ấm ức tác động bên ngoài như làm cho vua Hê-rô-đê truy sát, kẻ dữ làm phiền các ngài. Nhưng không thể làm gì hơn được, vì hàng rào các thiên thần dày đặc bảo vệ không gian yên tĩnh thánh thiêng của hai Đấng Thánh. Sự khiêm hạ luôn ngoan ngoãn vâng lời của Chúa Giê-su khiến cho thánh Giu-se và Đức Mẹ in trí theo nếp sống thường ngày. Nên biến cố Người ở lại đền thờ làm cho hai vị hết sức bất ngờ, từ đây cũng đánh dấu sự trưởng thành của Chúa Giê-su và dần chấm hết sứ mạng của thánh Giu-se ở trần gian.

Chúa Giê-su sống trọn vai trò một con trẻ ngoan hiền trong thế gian làm cho Thánh Gia luôn được chìm ngập trong bầu khí thánh thiêng, hạnh phúc và vui vẻ khôn sánh. Dù sống nghèo nhưng cả gia đình một lòng một ý hướng về thiên quốc nơi Chúa Cha ngự trị, mỗi người đều hoàn tất bổn phận mình trong sự quan tâm đến nhau cách rất mực yêu thương và khiêm hạ.

Sau khi thánh Giu-se được rước về thiên cung, một nơi tạm trú huyền diệu dành cho người đã được rửa tội bởi Thần Khí (giống thánh Gio-an Tẩy Giả). Trong vai trò của Đấng Thần Nhân, Chúa Giê-su kế truyền việc lao động của Cha Nuôi, làm kinh tế để tự nuôi sống hai mẹ con như các gia đình. Với ánh nhìn tự nhiên là như vậy, nhưng thật ra hai Đấng Thánh không cần ăn uống nhiều ngày vẫn khỏe mạnh bình thường. Việc chế ngự cảm giác đói bụng ở Chúa Giê-su và Mẹ thật dễ dàng. Bởi vậy, kinh tế làm ra hầu hết hai Mẹ Con giúp đỡ cho người nghèo, hương thơm nhân đức âm thầm lan tỏa ra chung quanh hai Đấng. Tình Chúa Nhập Thể và Mẹ Thiên Chúa dành cho nhau trong giai đoạn này vô cùng khắn khít, vì không còn sự chia sẻ của thụ tạo. Mẹ Ma-ri-a đem hết tình mẫu tử cao vời chăm sóc cho Chúa Con, Chúa Giê-su lấy tình con thảo mà giúp đỡ Đức Mẹ trong việc nặng nhọc. Hai Mẹ Con thường xuyên cùng cầu nguyện, hàn huyên, trao đổi những tâm tư thần linh về những mầu nhiệm cao sáng muôn màu hạnh phúc và công trình cứu độ. Hai linh hồn quấn quýt bên nhau yêu thương hết mực, mẹ thờ con kính Chúa Cha dâng tột cao trào huyền nhiệm tình Chúa, tình người.

Thánh Gia Thất một gia đình của Thiên Chúa ở giữa con người tỏa sáng vinh phúc vĩnh tồn ngay trên trần gian. Phúc cho những ai, cho gia đình nào biết noi gương Thánh Gia Thất mà sống khiêm hạ, khó nghèo và yêu thương.

Tình Yêu Hoa Cỏ

Tìm Con Bị Lạc

Trình thuật Tin Mừng Luca hôm nay kể chuyện “tìm trẻ lạc” của Thánh Gia Nazareth. Đầu câu chuyện thật bình thường giản đơn: cả nhà đi lễ xa. Nhưng không đơn giản vì lễ xong cậu bé Giêsu thật liều lĩnh, dám tự ý “ở lại” Đền Thờ, chốn đô thành xa xăm, mà cha mẹ không hay biết, để gặp gỡ các bậc thầy Do Thái, một cuộc gặp gỡ đến… quên đường về! Ngày nay nếu chúng con tha thiết với sứ vụ, dịp nào may mà gặp được tâm hồn khao khát lắng nghe, nếu cũng say sưa quên mọi sự thì hay biết mấy! Nếu chúng con từng “gặp gỡ Chúa”, rồi gặp được những tâm hồn đồng cảm, khao khát đón nhận thì thật hạnh phúc. Chúng con sẽ say mê chia sẻ hạnh phúc gặp gỡ, khi người nghe cảm nhận được thì niềm vui hạnh phúc sẽ tăng lên gấp đôi và còn lan tỏa như men.

Bé Giêsu mới mười hai tuổi, vẫn là lứa tuổi thiên thần ngây thơ, dễ thương dễ mến. Vậy mà cậu đã một phen làm cha mẹ phải “rụng rời tay chân”, hoảng hết cả hồn! Dù mỏi mệt cũng đã về được một ngày đường, ông bà tức tốc quay lại tìm hỏi mọi người quen biết mà vẫn không thấy tăm hơi, đành khổ sở lộn lại Đền Thờ tìm kiếm. Ngày nay hiện đại, có nhiều phương tiện, điện thoại hoặc nhờ cảnh sát, nhưng nếu bị lạc mất con thì vẫn còn khốn khổ trăm bề.

Phải mất ba ngày sau, ông bà mới tìm thấy thì ui chao! Con mình đang làm “thần đồng”, ngồi giữa các bậc thầy mà phỏng vấn, thuyết giảng làm họ kinh ngạc. Lần này không phải chỉ rụng rời tay chân, mà cha mẹ còn trố mắt đứng tim, vì không thể hiểu con mình. Cha chẳng nói lời gì, Mẹ chỉ biết buông mỗi câu: “Con ơi! sao con lại làm cho cha mẹ như thế? Con thấy không? cha con và mẹ đây đang phải cực lòng tìm con!” (Lc 2,48). Một lời trách nhẹ nhàng, đầy yêu thương mà kính trọng. Cậu con lại trả lời một câu lạ hoắc, không đồng cảm hay hối hận, làm cho cha mẹ càng trố mắt: “Sao cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?” (Lc 2,49). Tuy không hiểu được câu trả lời của con, nhưng Mẹ Maria hằng ghi nhớ và suy niệm trong lòng. Cuộc suy gẫm này thật lâu dài và đau đớn. Mẹ chỉ hiểu thấu mầu nhiệm đó khi đứng dưới chân Thập giá của con trong ngày tử nạn, khi Trái Tim Mẹ bị “đâm thấu” cùng Con.

Lạy Thánh Gia Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Cả Giuse! Thánh Gia là mẫu gương sáng cho mỗi người chúng con trong đời sống gia đình. Xin cho chúng con biết chu toàn bổn phận và trách nhiệm của mỗi người nơi gia đình chúng con. Xin Thánh Gia Thất luôn yêu thương che chở, nâng đỡ và đồng hành với mỗi gia đình chúng con trên biển đời trần thế. Amen.

 Én Nhỏ

***

Mục lục

 

Năm 2018

1. Sống có trách nhiệm (Tgm. Giuse Vũ Văn Thiên)

2. Gia đình là trên hết (Lm. Jos. Tạ Duy Tuyền)

3. Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Thánh Giuse (Lm. Giuse Nguyễn Hưng Lợi, DCCT)

4. Trung tín  (Lm. Giuse Trần Việt Hùng)

5. Những thánh gia Nagiarét thời đại mới  (Lm. Inhaxio Trần Ngà)

6. Sinh ra nơi gia đình để cứu các gia đình  (Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ)

7. Gia đình hạnh phúc (Lm. Giuse Nguyễn Hữu An)

8. Mẫu gương sáng ngời (Lm. Giuse Đinh Lập Liễm)

9. Thánh hóa gia đình (Lm. Gioan Nguyễn Thiên Khải, CRM)

10. Suy niệm lễ Thánh Gia (Lm. Giuse Đinh Tất Quý)

11. Có Chúa gia đình sẽ hạnh phúc  (Lm. Anthony Nguyễn Ngọc Dũng, SDB)

12. Suy niệm chú giải Lời Chúa Lễ Thánh Gia_C  (Lm. Inhaxio Hồ Thông)

13. Gia đình  (Trầm Thiên Thu)

14. Tổ ấm gia đình (Bông Hồng Nhỏ, Tập sinh MTG.Thủ Đức)

15. Cùng nhau vượt qua (Anna Cỏ May, Tập sinh MTG.Thủ Đức)

16. Một đời để YÊU là một đời HẠNH PHÚC (Lm. Bosco Dương Trung Tín)

17. Mái trường gia đình  (Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa)

18. Cộng đồng tin và rao giảng Tin Mừng  (JM. Lam Thy, ĐVD)

19. Sống mực thước tin yêu  (Lm. Jos. DĐH. Gp. Xuân Lộc)

20. Đồng hành với các gia đình đau khổ (Lm. Giuse Đỗ Đức Trí)

21. Đổ hết sức bảo vệ hạnh phúc gia đình (Lm. JB. Nguyễn Minh Hùng)

22. Mẫu gương gia đình hòa hợp hạnh phúc (Lm. Đan Vinh)

 

Năm 2015

Mục lục

1. Con đường hạnh phúc (Tgm. Giuse Ngô Quang Kiệt)

2. Gia đình có Chúa (Lm. Jos. DĐH. Gp. Xuân Lộc)

3. Con cái là quà tặng của tình thương  (Lm. Giuse Đỗ Đức Trí, Gp. Xuân Lộc)

4. Hạnh phúc gia đình  (Trầm Thiên Thu)

5. Gia đình – Mái ấm  (Lm. Giuse Phạm Thanh Liêm, SJ.)

6. Học được gì nơi Thánh Gia  (Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty, SDB)

7. Định hướng mục vụ gia đình  (Lm. Giuse Nguyễn Hữu An) 

8. Gia đình là trường học đầu tiên dạy ta lớn khôn thành người (Văn Hào, SDB)

9. Gia đình là kiệt tác của Thiên Chúa  (Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ)

10. Chúa Nhật Lễ Thánh Gia Thất_C  (Lm. Antôn)

11. Hãy trân trọng gia đình (Lm. Jos. Tạ Duy Tuyền)

12. Hãy trở nên một thánh gia khác (Lm. Paul Nguyễn Nguyên)

13. Xây dựng trên tình yêu – gia đình sẽ hạnh phúc  (Jos. Vinc. Ngọc Biển)

SỐNG CÓ TRÁCH NHIỆM

TGM Giuse Vũ Văn Thiên

Hiện hữu trên đời, mỗi người đều có một sứ mạng phải hoàn thành. Bất kỳ ở hoàn cảnh và địa vị nào, ai cũng phải chu toàn bổn phận của mình. Sống có trách nhiệm với bản thân và với những người liên hệ, đó cũng là bổn phận của mỗi cá nhân. Không chú ý thực thi bổn phận và trách niệm của mình, cuộc sống này sẽ mất ý nghĩa. Đặc biệt trong lãnh vực gia đình, để duy trì hạnh phúc, mỗi thành viên phải có trách nhiệm đối với gia đình và đối với mọi thành viên khác.

Gia đình được gọi là tổ ấm. Nhà cao cửa rộng và đầy đủ tiện nghi chưa chắc đã xây được tổ ấm, vì “chất liệu” để xây tổ ấm không chỉ là vật chất, mà là tình yêu thương, lòng nhân hậu và sự gắn kết giữa mọi thành viên của gia đình.

Sau khi mừng lễ Giáng Sinh, Phụng vụ giới thiệu với chúng ta một tổ ấm, đó là gia đình Chúa Giêsu, Đức Mẹ và Thánh  Giuse. Gia đình Nagiarét được gọi là “Thánh gia”, tức là gia đình thánh thiện và những thành viên của gia đình này đều là những vị thánh. Thánh Luca kể lại một sự kiện thời thơ ấu của Chúa Giêsu. Đây chính là hồi ức của Đức Maria, cũng là điều Đức Mẹ luôn ghi nhớ và suy niệm trong lòng. Từ sự kiện cậu bé Giêsu bị lạc nhân dịp lên Giêrusalem dự lễ, chúng ta thấy những thành viên của gia đình Nagiarét đều là những người sống có trách nhiệm với nhau.

Trước hết là trách nhiệm của Chúa Giêsu với sứ vụ Chúa Cha đã trao phó. Câu trả lời của Chúa với Đức Maria đã chứng minh điều đó: “Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?”. Nhiều lần, Chúa Giêsu khẳng định Người đến trần gian để thi hành ý của Chúa Cha. Mọi hành động, lời nói và trọn vẹn cuộc sống của Người là nhằm thực hiện ý Chúa Cha, kể cả biến cố thập giá. Là một thành viên trong gia đình Nagiarét, Chúa Giêsu cũng chu toàn bổn phận trong gia đình. Là một cậu bé 12 tuổi, sự chu toàn ấy được thể hiện qua việc Người vâng phục Đức Maria và Thánh Giuse, như thánh sử Luca đã ghi lại (câu 51).

Nếu Chúa Giêsu luôn chu toàn bổn phận đối với Chúa Cha, thì thánh Giuse và Đức Maria cũng là những người chuyên tâm tuân giữ Lề Luật, tức là chu toàn trách nhiệm đối với Thiên Chúa. Việc ông bà đi lễ hằng năm tại Giêrusalem đã chứng minh điều này. Để đi hành hương theo Luật định ông bà phải vượt qua quãng đường xa, vất vả gian nan và chấp nhận những bất tiện. Dưới ngòi bút của sử gia Luca, ông bà cũng được trình bày như người cha người mẹ có trách nhiệm đối với con mình. Thực ra cậu bé Giêsu không bị lạc, mà Người chủ ý ở lại trong Đền thờ. Đây cũng là dịp để Người ra mắt các vị hiền sĩ, các bậc thày thông thái của Đền thờ. Thánh Luca không ghi lại nội dung tranh luận giữa cậu bé Giêsu và các bậc thày. Có thể đó là những tranh luận mang nội dung niềm hy vọng thiên sai, hoặc những nội dung chứa đựng lời Kinh Thánh. Cuộc gặp gỡ giữa Chúa Giêsu và các bậc thày như một cuộc “ra mắt” để Chúa Giêsu trình diện với Dân riêng, mà đại diện là các bậc lão thành thông thái của Đền thờ.

Người yêu mến Chúa và tuân giữ lề luật của Ngài, là người luôn biết tạ ơn vì những hồng ân đã lãnh nhận do lòng thương xót của Chúa. Bà Anna sinh con ở tuổi cao niên đã cảm nhận được sự can thiệp lạ lùng của Chúa, đã đến đền thờ Silô cùng với con mình để dâng con cho Chúa. Đây cũng là dịp để bà tạ ơn Ngài, vì bà đã sinh con cách lạ lùng.

Những nhân vật được nêu trong các bài đọc của Phụng vụ lễ Thánh gia năm C này đều là những gương mẫu cho chúng ta trong đời sống gia đình. Năm tới, 2019, Hội đồng Giám mục Việt Nam mời gọi mọi tín hữu hãy quan tâm đồng hành với các gia đình đang gặp khó khăn. Một trong những lý do dẫn tới gia đình tan vỡ, là những thành viên thiếu trách nhiệm đối với nhau. Khi không quan tâm đến nhau, gia đình có nguy cơ trở thành quán trọ hay một chung cư, mặc ai nấy đi về, niềm vui không được chia sẻ, nỗi buồn không được động viên. Thiếu quan tâm đến nhau sẽ làm cho những người thân trở thành xa lạ, dẫn tới bạo lực gia đình và chia tay đổ vỡ.

Được gợi hứng từ giáo huấn của Thánh Phaolô (x. 1Cr 13,4-7) và Tông huấn “Niềm vui của Tình yêu” của Đức Thánh Cha Phanxicô, trong “Tâm thư gửi các gia đình Công giáo”, Hội đồng Giám mục Việt Nam đã diễn giải những khía cạnh khác nhau của tình yêu gia đình, dựa trên “Bài ca đức mến” (x. 1 Cr 13,407).

tình yêu phục vụ, không chỉ bằng cảm tính hay lời nói nhưng bằng hành động cụ thể;
tình yêu không ghen tị, nhưng trân trọng thành quả của người khác;
tình yêu không khoe khoang tự phụ, không coi mình hơn người khác;
tình yêu dịu dàng, không cứng cỏi;
tình yêu quảng đại, cho đi mà không tính toán;
tình yêu tha thứ, biết tìm hiểu người khác để thông cảm và tha thứ hơn là soi mói;
tình yêu vui với niềm vui của người khác, chứ không vui vì sự thất bại của họ;
tình yêu chịu đựng, giữ gìn miệng lưỡi, tránh xét đoán và nói xấu;
tình yêu tin tưởng tất cả nên không tìm cách thống trị nhưng tôn trọng người khác;
tình yêu hi vọng tất cả vì Thiên Chúa có thể vẽ đường thẳng bằng những nét cong;
tình yêu chịu đựng tất cả với thái độ tích cực. (Trích Tâm thư gửi các gia đình Công giáo năm 2017, số 8).

Mỗi chúng ta hãy noi gương gia đình Nagiarét và nỗ lực xây dựng gia đình mình thành tổ ấm yêu thương, nơi có Thiên Chúa ngự trị và nơi có tình yêu làm mối dây liên kết mọi thành phần gia đình.

“Gia đình là nơi cuộc sống bắt đầu và tình yêu không bao giờ kết thúc” (Khuyết danh).

 

.

GIA ĐÌNH LÀ TRÊN HẾT

Lm. Jos Tạ duy Tuyền

Nếu có một nơi bình yên nhất trên thế gian này, nơi đó sẽ chẳng phải đâu khác ngoài gia đình. Khi chúng ta còn bé thơ, gia đình là mái ấm bảo vệ, che chở, yêu thương và nuôi dưỡng chúng ta lớn lên, tới khi trưởng thành, gia đình lại trở thành hậu phương, ủng hộ, cổ vũ, tiếp lửa cho chúng ta mạnh dạn và hăng hái bước vào đời.

Có lẽ vì quá cảm nghiệm sự cần thiết của gia đình trong sự nghiệp của mình, thế nên sau chiến thắng của đội tuyển Việt Nam thắng Malaisya, cầu thủ Anh Đức đã bỏ bạn bè để dáo dác đi tìm mẹ đang hoà lẫn trong đám đông khán giả. Nhìn cặp mắt ngơ của chàng trai 33 tuổi tìm mẹ mà lòng ai cũng cảm xúc về tình con dành cho mẹ thật tuyệt vời. Anh là người con đã hiểu được rằng:  Dù mình có trưởng thành, có mạnh mẽ, can trường tới đâu thì về với vòng tay cha mẹ, con vẫn được quyền yếu ớt, cuộn mình lại như một đứa trẻ để cha mẹ vỗ về, để tận hưởng giây phút bình yên vô bờ.

Hôm nay lễ Thánh Gia Thất là bổn mạng của các gia đình. Nơi đây cho ta những mẫu gương tuyệt vời của những thành viên trong gia đình. Các ngài luôn biết tuân phục thánh ý Thiên Chúa, luôn phó thác cậy trông vào Chúa. Gia đình đó có thánh Giuse đã vì Chúa mà đón nhận Maria về làm bạn mình, đã vì Chúa mà lận đận vượt trăm ngàn nguy khó để bảo vệ sự sống cho hài nhi và bảo vệ hạnh phúc gia đình. Gia đình đó có Đức Maria, một người Mẹ của cầu nguyện và hy sinh. Mẹ đã phó thác hoàn toàn cho thiên ý nhiệm mầu của Thiên Chúa. Mẹ đã tận hiến đời mình như một nữ tỳ nhỏ bé để phụng sự Thiên Chúa. Gia đình đó còn có Chúa Giê-su, một người con hằng yêu mến cha mẹ, càng lớn càng khôn ngoan, hằng đẹp lòng Thiên Chúa và người ta.

Và cho đến hôm nay, mỗi khi chúng ta thấy có những người cha, người mẹ biết sống tôn thờ Thiên Chúa là họ đang để cho Chúa canh tân, gìn giữ gia đình. Họ đang vui với phận mình trong niềm tín thác vào sự quan phòng của Chúa. Họ có thể nghèo khó nhưng tấm lòng họ lại thanh thoát, không gian tham của người. Họ có thể lam lũ, một nắng hai sương nhưng tấm lòng họ lại thanh cao như đóa sen “gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”. Họ vì Chúa mà đón nhận nhau trong yêu thương tha thứ, không chỉ một lần mà trải rộng mọi ngày cho đến suốt cuộc đời. Họ là những gia đình thánh gia cho thời đại hôm nay. Họ vẫn tiếp tục nêu gương sáng trong bổn phận, trong đời sống thanh cao và giầu lòng quảng đại.

Song le, giữa giòng đời hôm nay vẫn còn đó những người chồng, người cha đang bê tha rượu chè, đang ngoại tình lang chạ, đang đánh mất niềm tin với Thiên Chúa nên cũng bỏ bê gia đình. Giữa giòng đời hôm nay vẫn còn đó những người vợ đang bất tín, bất trung, đang thiếu trách nhiệm và hy sinh cho gia đình,  vì họ không còn niềm tin nơi Chúa nên cũng chẳng còn hy sinh cho nhau. Giữa giòng đời hôm nay, vẫn còn đó những người con đang lao vào những danh lợi thú trần gian mà lãng quên tình Chúa nên cũng xem thường tình cha, nghĩa mẹ.

Thực vậy, nếu trong cuộc đời này không còn ai tin tưởng vào Thiên Chúa, không còn ai tin vào đời sau, có lẽ sẽ chẳng còn ai dám hy sinh cho gia đình, hy sinh cho tha nhân. Không có đời sau thì người ta sẽ sống vì mình, vì hạnh phúc của mình, vì đam mê của mình mà chà đạp người khác và thiếu trách nhiệm với tha nhân.

Nguyện xin Thánh gia nâng đỡ các gia đình đang gặp những khó khăn thử thách. Xin cho các gia đình Công Giáo biết noi gương thánh gia để sống hy sinh cho nhau và cùng nhau xây dựng hạnh phúc gia đình. Trên hết mọi sự luôn có lòng tín thác vào Thiên Chúa quyền năng để sống theo thánh ý Ngài. Amen.

 

.

CHÚA GIÊSU, MẸ MARIA VÀ THÁNH GIUSE

Lm Giuse Nguyễn Hưng Lợi

Chúa Giêsu đã chọn một gia đình để sinh ra. Ngài không từ trời xuống, cũng không từ đất tự vươn vai lớn lên,nhưng Ngài đã có Cha có Mẹ để được sinh ra thế giới như mọi con người.Ngài có một gia đình. Do đó, Chúa Giêsu cho chúng ta thấy gia đình quan trọng như thế nào! Hôm nay mừng lễ Thánh Gia Thất, chúng ta chiêm ngưỡng gia đình của Chúa Gie6su, đồng thời chúng ta nhìn vào gia đình của mỗi người chúng ta để cảm tạ Thiên Chúa vì Người đã cho chúng ta có một tổ ấm, một gia đình…

Gia đình của Chúa Giêsu là mẫu gương tuyệt vời cho mọi gia đình Công Giáo.Bởi vì gia đình của Chúa là nơi đào tạo đức tin cho mọi gia đình Công Giáo và mọi Tu viện, Dòng tu vv…Thánh Gia Thất là nơi huấn luyện cho Chúa Giêsu chuẩn bị sứ mạng cứu thế Thiên Chúa Cha trao phó cho Ngài. Thánh Gia cũng là chuẩn mực cho mọi người cha, người mẹ và con cái. Nơi Thánh Gia, cả ba nhân vật : thánh Giuse là gia trưởng, nhưng Ngài công chính, cần cù, trung tín, luôn yêu thương Mẹ Maria,tôn trọng Mẹ và hết mực dưỡng nuôi Chúa Giêsu. Mẹ Maria là người Mẹ thánh thiện, đảm đang, luôn tôn trọng thánh Giuse và hết lòng yêu thương, dưỡng dục Chúa Giêsu, Con của Mẹ. Còn Chúa Giêsu tuy là Thiên Chúa, nhưng Ngài luôn hiếu thảo,một mực tôn trọng, yêu thương thánh Giuse và Mẹ Maria. Đây là một gia đình gương mẫu tuyệt vời. Bởi vì Chúa Giêsu “ hằng vâng phục” cha mẹ Giuse và Maria, Ngài lớn lên trong sự khôn ngoan và nhân đức, luôn lo việc bổn phận của Cha Ngài.

Gia đình là nền tảng của xã hội, là nôi giáo dục đức tin đầu đời của con người. Gia đình có ấm cúng, hòa thuận, trên thuận dưới hòa thì xã hội mới an vui. Trật tự ở đây có nghĩa là mọi thành phần trong gia đình phải biết tôn trọng, cấp nhận, quảng đại,yêu thương lẫn nhau.Mỗi người sống đúng địa vị của mình.Lễ Thánh Gia là lễ của mọi gia đình Công Giáo. Noi gương Thánh Gia, mọi gia đình Công Giáo luôn phải sống trật tự, hòa thuận, biết chăm lo cho nhau để đời sống gia đình luôn êm ấm.

Mẹ Maria tuy đứng trước mầu nhiệm thẩm sâu của Thiên Chúa, Mẹ chưa hiểu thấu và chưa hiểu hết ý định nhiệm mầu của Thiên Chúa. Mẹ vẫn giữ lấy Lời của Chúa và suy đi nghĩ lại trong lòng. Mẹ đã tin.Mẹ đã dấn thân, mau mắn lên đường chia sẻ niềm vui và ở lại giúp đỡ bà chị họ Isave. Mẹ đã hoàn toàn tin vào Chúa và phó thác nơi Lòng Thương Xót của Chúa. Mẹ đã hoàn thành sứ mạng Thiên Chúa trao phó, đó là làm vợ, làm mẹ trong gia đình. Nên, gia đình thánh gia luôn tỏa hương thơm ngát qua đời sống mẫu mực, đời sống thánh thiện của mình. Những việc làm của gia đình thánh gia luôn có sức lan tỏa, luôn rọi chiếu ánh sáng cứu độ.

Lạy Chúa Giêsu, xin giúp mọi gia đình chúng con luôn noi gương bắt chước Thánh Gia sống đạo đức, thánh thiện và luôn làm những công việc tỏa sáng.Xin ban thêm đức tin cho mọi gia đình chúng con để mọi gia đình luôn biết sống trên thuận dưới hòa, biết sống địa vị của mỗi người trong gia đình.Amen.

GỢI Ý ĐỂ CHIA SẺ :

1.Tại sao lại noi Gia Đình Thánh: Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh Giuse là mẫu mực cho mọi gia đình Công Giáo ?
2.Hiện giờ các gia đình trên thế giới có còn giữ được mức chuẩn mực của gia đình không ?
3.Tại sao trên thế giới có nhiều gia đình ly hôn ?
4.Chúng ta phải làm gì để bảo vệ hạnh phúc của gia đình ?
5.Tại sao con người lại cần có gia đình ?

 

.

TRUNG TÍN

Lm. Giuse Trần Việt Hùng

Tiến vào Thành Thánh quê Cha,
Mừng ngày tưởng niệm, Vượt Qua xứ người.
Dâng lời ca tụng Chúa Trời.
Yêu thương giải cứu, khỏi đời phận nô.
Hàng năm qui tụ Thánh Đô
Toàn dân xum họp, trầm trồ ngợi khen.
Gia đình phấn chấn bao phen,
Trở về Đất Thánh, muối men cho đời.
Giê-su đến tuổi gọi mời,
Bước vào cung thánh, rạng ngời thánh ân.
Lắng nghe giảng dậy ân cần,
Trí khôn sáng suốt, vô ngần ngạc nhiên.
Khôn ngoan phúc đức cõi thiên,
Ngồi cùng tiến sĩ, dịu hiền hỏi han.
Thời gian trúc trực thiên nhan,
Ngày qua đêm tới, miên man đợi chờ.
Mẹ cha lo lắng vô bờ,
Con đâu, lạc mất, hững hờ lo toan.
Trong đền tu đức hiền ngoan,
Con xin vâng lệnh, thành toàn ý Cha.

Chúa Giêsu được sinh ra trong khung cảnh gia đình có cha và có mẹ. Đây là một gia đình lý tưởng và gương mẫu cho mọi gia đình. Gia đình là đơn vị căn bản của xã hội kết hợp trong tình yêu giữa cha mẹ và con cái. Chúa sống trong bầu khí gia đình là để nêu gương đời sống yêu thương và hiệp nhất. Một gia đình lý tưởng là một gia đình có gia trưởng, có hiền mẫu và có con cái ngoan hiền. Mỗi người trong gia đình có bổn phận và chu toàn trách nhiệm của mình.

Kể truyện sau lễ Giáng Sinh, các học sinh đến thăm cha xứ. Cha có nhiều thiệp Giáng Sinh đẹp nhưng cha đang thu dọn để bỏ đi. Một em gái nhỏ nói: cha cho con xin mấy thiệp giáng sinh này nhá. Cha trả lời: con cứ việc lấy. Em chỉ chọn có 4 thiệp giáng sinh. Cha nói với em: sao con không lấy hết mà mang về. Em gái trả lời: con chỉ chọn những thiệp giáng sinh nào có hình thánh gia, có mẹ Maria, thánh Giuse và có Chúa Hài Nhi thôi.

Chúng ta mừng lễ Giáng Sinh, đôi khi chúng ta bị lạc mất nhân vật chính là Chúa Hài Nhi Giêsu. Hôm nay mừng lễ Thánh Gia, vai trò của Chúa Giêsu không thể quên. Bài Phúc âm hôm nay có chi tiết rất hay về câu truyện Chúa đi lạc vào trong đền thờ. Đi lạc là đi quanh quẩn không tìm đuợc hướng, không có chỗ để dung thân. Kẻ lầm đường lạc lối là kẻ đi không biết đường về. Trong trường hợp của Chúa Giêsu, cha mẹ bị lạc mất Chúa nên các ngài đã trở lại đi tìm Chúa. Còn Chúa Giêsu ở lưu lại trong đền thờ để lo viêc cho Cha của Ngài.

Đức Maria và thánh Giuse rất quan tâm và lo lắng khi bị lạc mất con. Vất vả tìm kiếm, khi gặp lại Chúa, hai ngài không phiền trách nhưng nhận ra ý nghĩa và thầm hiểu được sứ mệnh Chúa phải chu toàn. Rồi vâng lời cha mẹ, Chúa Giêsu đã theo hai ngài về quê. Chúa đã vâng lời và ở lại chung sống với hai ngài trong bầu khí gia đình cho tới năm 30 tuổi.

Thánh Gia là mẫu gương mời gọi chúng ta suy nghĩ về cuộc sống của gia đình mình. Như em bé gái chỉ thích những thiệp giáng sinh có đầy đủ hình của thánh Giuse, Đức Maria và Chúa Hài Nhi. Nghĩa là em chỉ thích những gia đình có cha mẹ và con cái. Xin cho chúng con biết vâng lời Chúa, vâng lời Giáo Hội và vâng lời những bề trên trong gia đình. Nhờ đó chúng con sẽ trưởng thành trong sự khôn ngoan thật.

 

.

NHỮNG THÁNH GIA NAGIARÉT THỜI ĐẠI MỚI

Lm. Ignatiô Trần Ngà

Có họ đạo nghèo ở vùng duyên hải miền Trung có tên gọi là Thánh Gia. Sở dĩ đặt tên như vậy là vì họ đạo nầy chọn Thánh Gia Nagiarét làm bổn mạng.

Phía bên hông nhà thờ họ đạo có một hang đá khá lớn, có bộ tượng hang đá bằng thạch cao to bằng tầm vóc người trưởng thành.

Hằng năm vào dịp lễ Thánh Gia, bổn mạng của giáo xứ, theo một truyền thống đã có từ lâu đời, sau khi lễ tan, các gia đình trong giáo xứ tập trung đông đảo chung quanh hang đá cầu nguyện với thánh gia thất và mỗi gia đình cử ra một vị đại diện tuần tự tiến lên theo hàng đôi đến trước bộ tượng hang đá, dâng lên Chúa Giêsu, Đức Mẹ và thánh Giu-se những bông hoa thắm tươi và thơm ngát để tỏ lòng tôn kính mến yêu của mình.

Thế rồi một biến cố đau lòng xảy ra trong dịp trước giáng sinh năm ấy, một nhóm trẻ tinh nghịch từ làng bên vì có thù hận với nhóm trẻ trong xóm đạo, đã kéo đến vào ban đêm đập phá bộ tượng hang đá vỡ ra nhiều mảnh.

Sự việc nầy khiến cho nhiều người hoang mang và bối rối!

Biết làm sao bây giờ, khi ngày lễ thánh gia đã gần kề? Tìm đâu ra bộ tượng ba Đấng mới thế vào bộ tượng đã bị phá tan? Nghi lễ dâng hoa cho ba Đấng vào mỗi dịp lễ Thánh Gia là một nghi lễ truyền thống đã được thực hiện xuyên suốt từ hơn trăm năm qua, không có năm nào bỏ qua, lẽ nào năm nay không tổ chức được?

Vì giáo dân trong xứ quá nghèo, Cha xứ và hội đồng mục vụ không thể huy động đủ tiền để đặt làm bộ tượng mới và dù có huy động đủ tiền cũng không thể đặt một bộ mới trong khi thời gian đã cận kề.

Trước tình thế đó, Cha Xứ có một sáng kiến táo bạo: Ngài cho mời đôi vợ chồng mới sinh đứa con trai đầu lòng được chừng tháng tuổi và mới được rửa tội mấy ngày trước, mặc y phục truyền thống thật chỉnh tề, đóng vai Đức Mẹ, thánh Giu-se và Chúa Giêsu thay cho bộ tượng hang đá bằng thạch cao đã bị hư hại. Ngài sắp xếp cho cặp vợ chồng quỳ bên trong hang đá, chầu hai bên đứa con thơ ở giữa họ và kêu mời đại diện các gia đình trong giáo xứ tiến lên theo hàng đôi dâng hoa cho ba vị nầy.

Sáng kiến nầy đã làm cho một số người trong họ đạo cảm thấy bị sốc. Họ cho rằng làm như vậy là quá đề cao gia đình người tín hữu và xúc phạm đến ba Đấng thánh.

Cha Sở cố gắng diễn giảng cho họ như sau:

Khi đề nghị gia đình anh chị Năm đóng vai Giu-se, Mẹ Maria và Chúa Giêsu thế chỗ cho bộ tượng ba Đấng bằng thạch cao bị hư, chúng ta không làm gì xúc phạm đến ba Đấng thánh, nhưng chúng ta xem gia đình anh chị Năm đây là hình ảnh rất trung thực và cao quý về Thánh Gia của Chúa Giêsu.

Lâu nay, chúng ta quen nhìn hình tượng ba Đấng bằng thạch cao, bằng xi măng hay bằng nhựa dẻo, và chưa quen nhìn hình tượng ba Đấng bằng xương bằng thịt có sự sống, có linh hồn, có lương tri, có trí tuệ như anh chị Năm đây, nên chúng ta cảm thấy bị sốc.

Nhưng xin quý ông bà hiểu điều nầy:

Thứ nhất: mỗi một người tín hữu đều có phẩm giá rất cao và được gọi là thánh. Thánh Phaolô gọi các tín hữu thuộc các giáo đoàn (nay gọi là giáo xứ) là thánh. Họ được hiến thánh nhờ bí tích thánh tẩy. Nhờ bí tích nầy họ trở thành chi thể, thành thân mình Chúa Giêsu.

Thánh Phaolô nói: “Nào Anh em chẳng biết rằng thân xác anh em là phần thân thể của Đức Kitô sao?” (1Cr 6,15)

Ngoài ra, các tín hữu còn được Chúa Giêsu cho trở nên cùng một xương thịt với Người, được thông dự vào sự sống của Thiên Chúa, được thông phần bản tính Thiên Chúa nhờ đón nhận bí tích Thánh Thể.

Như vậy, không có một sản phẩm nào do tay người phàm làm ra dù bằng thạch cao, bằng gỗ, bằng đá hay bằng kim loại quý như bạc như vàng… xứng đáng được chọn làm hình ảnh của Chúa Giêsu, của Mẹ Maria, của thánh Giu-se cho bằng chính mỗi người Kitô hữu chúng ta.

Thứ hai: Hội Thánh công giáo xưa nay vẫn nhìn nhận gia đình của Kitô hữu là gia đình thánh nên Giáo Hội quen gọi đó là những hội thánh tại gia.

Chúa Giêsu còn lập bí tích hôn nhân để thánh hiến đời sống vợ chồng. Thế nên không gì thích hợp cho bằng chọn gia đình Kitô hữu làm biểu tượng cho thánh gia Nagiarét.

Sau khi hiểu được những điều cha xứ giải thích, mọi người vui vẻ dâng những đoá hoa thật đẹp thật tươi cho anh chị Năm được cử đóng vai thánh gia Nagiarét.

Rồi qua những năm sau, nhiều người trong giáo xứ đều thấy thật là thích hợp và đầy ý nghĩa khi chọn một gia đình công giáo trong họ đạo đóng vai thánh gia Nagiarét thay vì dùng bộ tượng thạch cao, nên cộng đồng giáo xứ thoả thuận với nhau rằng: đôi vợ chồng nào mới sinh con và được rửa tội sớm nhất trong tháng 12 dương lịch thì sẽ được chọn đóng vai thánh Giu-se, Đức Mẹ và Chúa Giêsu để cho giáo dân kính viếng. Và cũng từ lúc đó, thay vì dâng hoa cho ba Đấng như trước đây, người ta dâng cho em bé trong vai Giêsu những hộp sữa; dâng cho người mẹ trong vai Maria những cuộn chỉ, những chiếc kim, chiếc kéo; dâng cho người cha trong vai Giu-se những dụng cụ làm việc nho nhỏ như những chiếc kìm, chiếc búa, cái đục, cái bào…

Từ sự kiện nầy, các gia đình tín hữu trong xứ đạo đều ý thức mình là những thánh gia Nagiarét thời mới. Các đôi vợ chồng trong các gia đình luôn trân trọng và yêu quý nhau như tương quan giữa Mẹ Maria và thánh Giu-se. Cha mẹ biết chăm lo giáo dục con cái như Mẹ Maria và thánh Giu-se đã thực hiện với Chúa Giêsu năm xưa. Con cái luôn vâng phục và thảo hiếu với mẹ cha như Chúa Giêsu đã làm đối với thánh Giu-se và Đức Mẹ. Niềm vui, hạnh phúc và đời sống thánh thiện chan hoà trong các gia đình.

Ngoài ra, tương quan giữa các gia đình trong giáo xứ được cải thiện đáng kể vì ai nấy đều biết tôn trọng những gia đình khác vì xác tín rằng đó thực sự là những thánh gia.

 

.

SINH RA NƠI GIA ĐÌNH ĐỂ CỨU CÁC GIA ĐÌNH

Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ

Hôm nay chúng ta cùng nhau cử hành lễ kính Thánh Gia Thất, trong bối cảnh Giáo hội Việt Nam lấy năm 2019 là năm quan tâm cách đặc biệt đến việc “Đồng hành với các gia đình gặp khó khăn”, với ba đối tượng phạm trù là : các gia đình di dân, các gia đình của các cặp hôn phối khác tôn giáo/tín ngưỡng, và các “gia đình” li thân, li dị tái hôn.

Đẹp biết bao khi nhìn vào hang đá chúng ta thấy Chúa Cứu Thế đến trần gian đã chọn sinh ra trong một gia đình nhân loại mà chính Người đã thành lập để cứu các gia đình. Mừng Chúa Cứu Thế đến cũng là mừng Thánh Gia Thất, nơi Ngài sinh sống.

Các bài đọc hôm nay từ Cựu Ước đến Tân Ước thật là đẹp, đẹp về cách hành văn, đẹp về nội dung, nhất là đẹp tuyệt vời về cách sống trong gia đình. Nếu bài đọc I trích sách Đức Huấn Ca dạy con cái phải thảo cha kính mẹ : “Hỡi kẻ làm con, hãy gánh lấy tuổi già cha ngươi, chớ làm phiền lòng người khi người còn sống“, cùng với những phần phúc cho những người con biết tôn kinh mẹ cha là : “Ai yêu mến cha mình, thì đền bù tội lỗi; ai thảo kính mẹ mình, thì như người thu được một kho tàng“, nhất là được trường thọ : “Ai thảo kính cha mình, sẽ được sống lâu dài. ” Thì bài đọc II, Thánh Phaolô khuyên những người làm vợ làm chồng : “Hỡi các bà vợ, hãy phục tùng chồng trong Chúa cho phải phép. Hỡi những người chồng, hãy yêu thương vợ mình, đừng đay nghiến nó“. Ngài cũng khuyên cha mẹ phải tôn trọng, yêu mến con cái : “Hỡi những người cha, đừng nổi cơn phẫn nộ với con cái, kẻo chúng nên nhát đảm sợ sệt” (Cl 3, 21). Bài Tin Mừng nêu bật vai trò quan trọng của Thánh Giuse, mẫu gương cho bậc làm cha, làm chủ, làm chồng trong các gia đình.

Thảo kính cha mẹ

Để giữ cho gia đình hạnh phúc, Thiên Chúa đã ban cho Giới răn thứ Bốn trong Mười Điều răn: “Thứ Bốn thảo kính cha mẹ”,

Có nhiều kẻ làm con đã hỏi: Vậy, tước phẩm làm cha làm mẹ là thế nào để con cái phải tôn kính. Quyền bính cha mẹ tự đâu mà có?

Để có một cuộc sống đích thực, nhân loại phải có quyền bính, nếu không xã hội không thể có được, và phải đi tới nguyên tắc căn bản: không có Thiên Chúa, không có quyền bính. Vì thế, kẻ làm con, người làm bề dưới phải vâng lời cha mẹ, tùng phục người trên là vì thấy trong trật tự ổn định là quyền lực, là thế giá của Thiên Chúa. Đứa trẻ thấy quyền lực Thiên Chúa nơi cha mẹ, học trò ở nơi thầy cô, người dân thấy ở nhà cầm quyền. Phải, quyện lực của cha mẹ là do Thiên Chúa mà ra.

Chúa dạy: “Hãy tôn kính cha ngươi và mẹ ngươi “. Và Thánh Phaolô khuyên: “Hỡi những người con, hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự ” (Cl 3, 20). Giới răn không nói yêu mến nhưng là tôn kính. Người ta yêu anh chị em, yêu tha nhân, song đối với cha mẹ, phải tôn kính. Đó là điều mà phận làm con, kẻ bề dưới ngày nay không muốn biết nữa. Tôn kính có nghĩa là khi cha mẹ nói, dạy điều gì, con cái phải im lặng, lập tức thi hành, dù là ước muốn nhỏ nhất: “Vì đó là đẹp lòng Chúa” (Cl 3, 20). “Hãy tôn kính cha con và mẹ con” ; “Đứa con nào mà đánh đập cha mẹ mình thì phải chết” ( Xh 20;21).

Phu phụ tương kính như tân

Thiên Chúa dựng nên con người có nam có nữ giống hình ảnh Chúa, và cho hai người kết hợp với nhau nên một bằng mối giây loài người không thể tháo cới, để mỗi người phát triển nảy nở trong hạnh phúc, và sinh con cái nối giòng dõi loài người và Hội Thánh.

Khi nói thế, người chồng có thể đòi người vợ phụng tùng chồng một cách mù quáng không? Không, người này phải phục tùng người kia cho phải đạo, cả hai đều phải phục tùng Đức Kitô như toàn thể Giáo hội.

Người nam có biết khi được làm đầu thì phải làm gì không? Thánh Phaolô kêu gọi : ” Hỡi những người chồng, hãy yêu thương vợ mình, đừng đay nghiến nó” (Cl 3, 20).

Người ta thường nói: chồng là đầu gia đình, vợ là trái tim gia đình. Nói đúng hơn: chồng là cả hai, vừa là đầu, vừa là trái tim. Người ta cũng ví người chồng giữ vai trò như người lái thuyền, phải đưa thuyền đi đúng hướng, là bảo vệ sự an toàn cho mọi người trong thuyền, phục vụ mọi người với tình yêu thương, như yêu thương chính mình, để cùng nhau hướng tới hạnh phúc.

Cha mẹ tôn trọng và yêu mến con cái

Giới răn thứ Bốn này có hai chiều: con cái và cha mẹ, cha mẹ và con cái. Nếu con cái phải tôn kính cha mẹ, thì cha mẹ cũng phải tôn trọng, yêu mến con cái : “Hỡi những người cha, đừng nổi cơn phẫn nộ với con cái“. Cha mẹ quí mến con cái, vì con cái trước hết không thuộc về các cha mẹ mà thuộc về Thiên Chúa. Con cái là kho tàng Thiên Chúa trao cho, một ngày kia Chúa sẽ đòi cha mẹ phải trả lẽ. Vậy, cha mẹ phải yêu quí, tôn trọng sự sống con cái, ngày từ khi còn trong lòng mẹ, chớ làm phương hại đến chúng. Tôn trọng con cái từ lúc còn thơ đến tuổi trưởng thành…

Chăm lo cho con cái về mặt tinh thần cũng như thể xác, nhất là linh hồn, vì trước hết chúng thuộc về Thiên Chúa. Cha mẹ không thể lên thiên đàng một mình, phải có con cái đi theo. Con cái không lên thiên đàng được, cha mẹ cũng không lên được. Chúng ta thấy Mẹ Maria, Thánh Giuse, và Chúa Giêsu, cả Ba Đấng đều lên Đền thờ dự lễ theo luật.

Khi có chuyện chẳng lành trong gia đình, lời thánh Phaolô sau đây như là khuôn vàng thước ngọc về lẽ sống và cách đối nhân xử thế của các thành viên trong gia đình: “Anh em thân mến, như những người được chọn của Thiên Chúa, những người thánh thiện và được yêu thương, anh em hãy mặc lấy những tâm tình từ bi, nhân hậu, khiêm cung, ôn hoà, nhẫn nại, chịu đựng lẫn nhau, và hãy tha thứ cho nhau nếu người này có chuyện phải oán trách người kia. Như Chúa đã tha thứ cho anh em, anh em cũng hãy tha thứ cho nhau. Và trên hết mọi sự, anh em hãy có đức yêu thương, đó là dây ràng buộc điều toàn thiện“.

Noi gương Mẹ Maria và Cha thánh Giuse, mỗi gia đình kitô giáo hãy đón rước Chúa Giêsu, lắng nghe Người, nói chuyện với Người, gìn giữ Người, che chở Người, lớn lên với Người, và như thế chúng ta mới phúc âm hóa gia đình, canh tân giáo xứ và cải tiến thế giới được. Hãy dành cho Chúa một chỗ trong trái tim và ngày sống của chúng ta. Chúng ta hãy phó thác gia đình nhân loại nói chung, và gia đình chúng ta nói riêng cho Thánh Gia Thất che chờ phù trì. Amen.

 

.

GIA ĐÌNH HẠNH PHÚC

Lm Giuse Nguyễn Hữu An

Tolstoy viết lời mở đầu cuốn sách “Anna Karenina”: Những gia đình hạnh phúc đều giống nhau, nhưng gia đình bất hạnh thì lại muôn màu muôn vẻ.

Vậy gia đình hạnh phúc có những điều nào giống nhau? Thực tế cho thấy rằng, một gia đình hạnh phúc là mẹ được ưu ái, cha được tôn trọng và con được tiếp nhận. Mẹ được chiều chuộng, gia đình càng hạnh phúc. Cha được tôn trọng sẽ càng yêu mẹ hơn. Con cái được tiếp nhận, gia đình mới thực sự là mái ấm.Gia đình là thế giới của mẹ, là vương quốc của cha, là khu vườn thần tiên của con trẻ. Đây chính là hình mẫu về một mái ấm hạnh phúc.

Gia đình là tổ ấm yêu thương cho từng thành viên. Trước ngưỡng cửa của đời sống hôn nhân gia đình, ai cũng muốn cho mình có được một cuộc tình êm xuôi, một gia đình hạnh phúc, trên thuận dưới hoà, con cái hiếu thảo, vợ chồng yêu thương nhau. Hôn nhân gia đình là một quyết định và là bước ngoặt lớn trong cuộc sống con người, nên người ta đặt vào đó cả niềm hy vọng và sự mong đợi lớn lao.

Đời sống hôn nhân gia đình có một ơn gọi và sứ mạng cao quý trong Giáo hội và xã hội. Chúa Giêsu đã sinh ra và lớn lên trong khung cảnh của một gia đình. Qua cuộc sống của Thánh Gia, “chúng ta hiểu cách sống trong gia đình. Nadarét nhắc chúng ta về ý nghĩa của gia đình, về sự hiệp thông tình yêu, vẻ đẹp đơn sơ và giản dị, tính thánh thiêng và bất khả xâm phạm của gia đình; Nadarét làm cho chúng ta thấy gia đình là một trường học ngọt ngào và không thể thay thế, dạy cho ta biết thế nào là chức năng tự nhiên của gia đình đối với trật tự xã hội” (ĐTC Phaolô VI, Diễn từ tại Nadarét)…Muốn có những con người tốt và những Kitô hữu thánh, gia đình phải tốt và thánh thiện; muốn đổi mới đất nước, xã hội và Hội Thánh, phải bắt đầu từ gia đình. “Gia đình là con đường của Hội Thánh” (Thánh Gioan Phaolô II, Thư gửi các gia đình, số 2).

Lễ Thánh Gia, Giáo hội mời gọi mỗi gia đình Công giáo hướng về gia đình Nadarét. Không phải lúc nào cũng màu hồng mà Tin Mừng cho thấy Thánh Gia đã trải qua những lận đận lao đao vất vả giữa bao hiểm nguy khó khăn thử thách trăm bề. Thánh Giuse khéo léo chống chèo vượt qua tất cả và cùng với Mẹ Maria – Chúa Giêsu xây dựng mái ấm hạnh phúc.

Thánh Gia là trường dạy cầu nguyện, dạy giáo lý, dạy lao động, dạy yêu thương đến hiến mình cho người khác, chuẩn bị cho Chúa Giêsu gánh vác sứ vụ Chúa Cha trao phó sau này.Chúa Giêsu đã vâng phục kỷ luật trường này, chấp nhận những vị thầy đầu tiên là cha mẹ và Người đã lớn lên chững chạc, trưởng thành, quân bình thể xác trí tuệ, tâm linh. Chúa đã sống học tập rèn luyện 30 năm để rao giảng 3 năm. Một năm Chúa Giêsu giảng đạo thì 10 năm Người ở với gia đình. Chúa ưu tiên và đề cao tầm quan trọng của gia đình biết bao.

1. Mái ấm gia đình

Có nhà hoạ sĩ kia cứ mãi mơ ước trong đời mình sẽ vẽ được một bức tranh đẹp nhất thế giới. Nhưng anh ta không biết phải vẽ thứ gì để bức tranh sẽ có được hình ảnh, màu sắc, và nội dung sâu đậm đáng trở thành bức tranh tuyệt vời nhất trần gian.

Chàng đã tìm hỏi với một linh mục về điều gì đẹp và ý nghĩa nhất. Vị linh mục trả lời ngay: “Niềm tin. Niềm tin là số một, niềm tin sẽ nâng cao giá trị con người. Niềm tin sẽ chữa lành và biến đổi mọi sự nên tuyệt vời.”

Chàng hoạ sĩ cũng đặt câu hỏi tương tự với một cô gái đang bước lên xe hoa về nhà chồng. Cô gái trả lời: “Trên thế gian này không có gì đẹp bằng tình yêu. Tình yêu là hơi thở, là sức sống, là hạnh phúc, là tất cả. Tình yêu biến cay đắng thành ngọt ngào, đưa tiếng cười vào nơi than khóc, đổi nghèo hèn tầm thường thành phú quí cao sang. Tình yêu thật tuyệt vời.”

Cuối cùng người hoạ sĩ gặp một anh thương binh vừa trở về từ tiền phương. Anh lính đã trả lời: “Hoà bình là điều đẹp nhất trần gian. Ở đâu có chiến tranh, ở đó có đổ nát, bất hạnh, khổ đau. Ở đâu có hoà bình, ở đó có cái đẹp.”

Ba câu nói của ba con người – vị linh mục, cô gái sắp lấy chồng và anh thương binh trẻ – đã làm cho người hoạ sĩ phân vân: không biết phải làm thế nào để trên bức tranh của mình có thể diễn tả cùng một lúc niềm tin, tình yêu, và hoà bình.

Đang suy nghĩ anh về đến nhà lúc nào không hay. Mấy đứa con anh ùa ra đón bố. Anh nhận thấy niềm tin trong ánh mắt của các con. Anh cũng cảm được tình yêu trong chiếc hôn chân thành của người vợ. Niềm tin của con cái và tình yêu của người vợ làm cho tâm hồn anh ta ấm áp và an bình lạ thường. Thế rồi một ý tưởng chợt loé lên trong đầu. Anh vội ngồi xuống khởi công vẽ tranh, và sau khi hoàn thành tác phẩm đẹp nhất thế gian, anh đã đặt tên cho nó: “Mái Ấm Gia Đình”.

Mái ấm gia đình chính là hình ảnh xinh đẹp và sống động nhất mà người ta có thể vẽ được về Nước Trời hay Thiên đàng ngay trên thế gian này. Mái ấm gia đình cũng sẽ là lời chứng tá hùng hồn nhất cho sự hiện diện của Đức Giêsu giữa dương gian.

2. Hạnh phúc gia đình

Theo Đức cha Bùi Tuần, có ba yếu tố làm nên hạnh phúc gia đình: Quy tụ gia đình; Lễ giáo gia đình và Tình nghĩa gia đình.

• Quy tụ gia đình

Gia đình là nơi con người được “ở với nhau”. Các môn đệ đầu tiên không tìm đến với Chúa Giêsu như một vị thầy dạy học, nhưng như “Đấng ở với” (Ga 1,38). Chúa đã mời gọi các ông, trước tiên không phải là học một bài học, mà là xem chỗ Người ở và ở lại với Người (Ga 1,39). Cũng vậy các thành viên trong gia đình hiện diện cho nhau với toàn vẹn cái tôi của mình, được chấp nhận và chấp nhận người khác với toàn vẹn cái tôi ấy. Dưới ánh sáng đức tin Kitô giáo, gia đình là nơi chốn bình an cho tâm hồn mình; “Đấng Tạo Hoá đã đặt gia đình làm nguồn gốc và nền tảng cho xã hội con người nên gia đình trở thành ‘tế bào đầu tiên và sống động của xã hội’ (x.Tông huấn gia đình số 42).

Quy tụ là họp mặt, là gặp nhau, là nói chuyện với nhau, là gần gũi nhau, là chia sẻ với nhau. Quy tụ gia đình làm nên một bầu khí ấm áp thiêng liêng. Có thể nói, mọi quy tụ gia đình, dù thường ngày, dù bất thường, đều mang bầu khí đạo đức, có ánh sáng của đức tin và có hương thơm của đức ái.Quy tụ gia đình như thế sẽ có Chúa hiện diện. Nhờ có Chúa hiện diện, gia đình sẽ biết phân định điều gì là tốt cần làm, điều gì là xấu cần tránh, nhất là trong tình hình hiện nay tốt xấu lẫn lộn một cách quá phức tạp.

• Lễ giáo gia đình

Lễ giáo là nghi lễ và giáo dục gia đình. Gia đình là một cộng đoàn, một đời sống chung của những con người. Họ có những dây liên đới với nhau. Nên cần phải có những hình thức thể hiện những dây liên đới đó. Do vậy, mà phải được giáo dục, để có được lối sống liên đới tốt đẹp, trong trật tự. Liên đới thấp nhất thuộc nhân bản của cộng đoàn là biết diễn tả sự gần gũi nhau và có trách nhiệm đối với nhau. Biết siêng năng và lương thiện làm hết sức mình, để góp phần vào việc xây dựng hạnh phúc chung gia đình, đó là nét đẹp căn bản của lễ giáo gia đình.Biết chào kính, chào thăm, chào hỏi, với nhiều bình thức, là một nghi lễ đơn sơ chứng tỏ con người có giáo dục gia đình. Biết cảm ơn, biết xin lỗi cũng là những điều lễ phép thô sơ của con người có giáo dục trong cộng đoàn. Biết kính trên nhường dưới cũng là một biểu hiện lễ phép của nền giáo dục liên đới. Biết sống chân thành và trung thành trong các liên đới gia đình cũng là một giá trị của con người có giáo dục gia đình.

“Các bạn trẻ hãy suy nghĩ kỹ càng và chọn người bạn đời dựa trên tiêu chuẩn tình yêu và các đức tính tốt. Tiền bạc, sắc dục và địa vị xã hội không làm nên hạnh phúc gia đình ; trái lại, nếu không biết sống theo các nguyên tắc đạo đức, rất nhiều khi chính những điều ấy lại trở thành nguy cơ phá hoại hạnh phúc. Cha mẹ hãy hướng dẫn cho con cái biết chọn lựa cho đúng đắn, và con cái cần lắng nghe kinh nghiệm khôn ngoan của cha mẹ. Tuy nhiên cha mẹ không có quyền ngăn cản hay ép buộc con cái theo ý mình. Tự do kết hôn là quyền cơ bản của con cái, và con cái phải chịu trách nhiệm về sự chọn lựa của mình”. (x.Thư Mục Vụ Giáng Sinh 2016, Đức Cha Giuse Nguyễn Năng)

• Tình nghĩa gia đình

Tình nghĩa gia đình cần được vun trồng, cần được chăm sóc, cần được xây dựng với những tình tiết nhỏ. Người tình nghĩa đích thực là người biết xót thương như người Samari đó. Chúng ta chỉ có được một cách đích thực bằng tấm lòng bén nhạy và giàu tình xót thương với những tình tiết nhỏ, do trực giác đạo đức hơn là do lý luận.

3. Tình yêu gia đình

“Hôn nhân gia đình vốn là hình ảnh tiêu biểu của tình yêu. Những áp lực của đời sống xã hội đang làm rúng động tận nền tảng của đời sống gia đình, làm biến dạng ý nghĩa chân thực của tình yêu. Không kể những đổ vỡ trong đời sống gia đình, trên thế giới ngày nay còn xuất hiện và đang lây lan những mẫu gia đình kỳ lạ, gia đình đồng tính, gia đình tạm thời, gia đình ba hoặc bốn vợ/chồng…Kitô giáo không chấp nhận những mẫu gia đình kỳ lạ ấy, không phải chỉ chúng khác lạ, nhưng vì chúng phá vỡ ý nghĩa đích thực của tình yêu”. (x. Gia đình kitô hữu trước những thách đố thời đại, Nội san chia sẻ số 76).

Ngày nay, trong xã hội tiêu thụ, vì bận rộn với công việc kiếm tiền, một số cha mẹ không gần gũi, không dành thời giờ cho con cái. Vì thế, chúng cảm thấy bị bỏ rơi, thiếu tình thương. Theo mức độ, con cái sẽ lâm bệnh chán nãn, buồn phiền, không thích học nữa, lỳ lợm, xấc láo, ích kỷ, vô cảm, đua đòi thiếu suy nghĩ.Một số phụ huynh chỉ mong con mình học giỏi, thành đạt, kiếm được nhiều tiền. Họ ít quan tâm đến đời sống đạo đức của con, không lo giáo dục đức tin cho con. Có cha mẹ quan niệm, lo cho con được Xưng Tội, Rước Lễ, Thêm Sức là đủ rồi; vì thế có những em sau khi Thêm Sức là bỏ nhà thờ. Sự đa dạng của vi tính và internet quá hấp dẫn lôi kéo con cái chúng ta ra khỏi thực tế và lao vào thế giới ảo, lối sống ảo. Lối sống hiện đại cũng dễ đánh mất bầu khí mái ấm. Mỗi người có một phòng riêng, một thế giới riêng nên mọi người ít quan tâm đến nhau, ít giúp đỡ nhau.

Các bậc phụ huynh xin hãy nhớ, sức mạnh của sự quy tụ các thành viên trong tình nghĩa và với lễ giáo gia phong sẽ làm thành mái ấm gia đình cao quý. Chính đức tin và tình yêu từ mái ấm sẽ làm trổ sinh hoa trái cho đời sống gia đình. “Quả vậy, chính trong gia đình mà mỗi người lớn lên không những về thể lý, mà cả về tâm lý và đạo đức. Gia đình là ngôi trường đầu tiên dạy những giá trị nhân bản. Chính từ trong gia đình mà mỗi người học được những thói quen và lối sống tốt để từ đó định hình tính tình của mình. Gia đình là nơi mỗi người tập sống mối liên hệ với người khác, tập lắng nghe và tôn trọng tha nhân, tập hy sinh quên mình để sống vì người khác, quảng đại và tha thứ. Nếu lớn lên từ trong môi trường như thế, khi bước vào đời sống xã hội, người trẻ sẽ sống vị tha, hòa hợp và bao dung nhân hậu, thay cho lối sống ích kỷ, hưởng thụ và tìm cách thống trị người khác. Từ trong gia đình, mỗi người tập sống theo lương tâm ngay thẳng, theo sự thật, công bằng, liêm khiết, tinh thần trách nhiệm, biết làm chủ bản thân và khôn ngoan chọn lựa để sống theo nguyên tắc đạo đức, chứ không gian dối lừa đảo, không nhắm mắt chạy theo đồng tiền và khoái lạc. Cũng từ trong gia đình, con cái được lớn lên trong đức tin qua sự dạy dỗ và đời sống chứng nhân của cha mẹ. Mọi người trong gia đình cùng cầu nguyện chung, cùng tìm thánh ý Chúa và nâng đỡ nhau trong những giờ phút quan trọng, đó chính là bài học đức tin sống động và hữu hiệu” (x.Thư Mục Vụ Giáng Sinh 2016, Đức Cha Giuse Nguyễn Năng).

Ở các nước Âu Mỹ, có một câu ngạn ngữ nổi tiếng nhà nhà đều biết: “Happy wife happy life”, nghĩa là “Vợ vui lòng, cuộc sống vui vẻ”. Câu này nên trở thành kim chỉ nam của mỗi một ông chồng.Một người phụ nữ được chiều chuộng sẽ rất rạng rỡ, ấm áp, mềm mại như ngọc. Một người đàn ông được tôn trọng sẽ có thần thái, phong độ ngời ngời. Chồng càng yêu thương vợ, vợ lại càng tôn trọng chồng. Vợ càng tôn trọng chồng, chồng lại càng yêu thương vợ. Tình cảm hài hoà, cha mẹ tôn trọng ý nguyện của con cái, quan tâm và tán dương con cái, gia đình thật hạnh phúc, chan hòa niềm vui tình yêu.

Đức Thánh Cha Phanxicô nói : “Niềm vui của tình yêu trong đời sống của các gia đình cũng là niềm vui của Hội Thánh” (Tông huấn Niềm vui tình yêu, số 1).

Theo gương Thánh Gia, mỗi gia đình hãy nỗ lực thực thi lời mời gọi của HĐGMVN :“Ngày nay, dù phải đối diện với nhiều lo toan trong cuộc sống, xin anh chị em cố gắng duy trì và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình Công Giáo”. Hạnh phúc gia đình khởi đi từ tình yêu, niềm tin và hoà bình. Gia đình sẽ là “vườn ươm” các nhân đức, là “nơi đào tạo” nhân bản và tâm linh cho con cái, để trở thành một Hội Thánh tại gia.

 

.

MẪU GƯƠNG SÁNG NGỜI

Lm Giuse Đinh lập Liễm

A. DẪN NHẬP

Hằng năm, lễ Thánh gia được tổ chức vào Chúa nhật sau lễ Giáng sinh để nêu lên một tấm gương sáng chói cho các gia đình noi theo. Sách Tin mừng thuật lại rất ít sự kiện có liên quan đến lễ này. Tuy nhiên, chúng ta cũng gặp thấy những gương nhân đức của từng thành phần trong gia đình thánh gia như : các nhân đức âm thầm của Đức Maria, đức tin phó thác của thánh Giuse và sự vâng phục của Đức Giêsu.

Đấy là những mẫu gương sán lạn, những bài học quí giá cho chúng ta. Nếu mỗi thành phần trong gia đình thực hành được những nhân đức ấy thì gia đình sẽ trở nên một cộng đoàn yêu thương, sống đùm bọc lẫn nhau, trong cảnh trên thuận dưới hòa, trong ấm ngoài êm.

Ngày nay các gia đình trên thế giới nói chung, và gia đình Công giáo nói riêng, đang trên đã xuống dốc : ly dị lan tràn khắp nơi, gia đình tan vỡ ly tán, gây ra cho xã hội biết bao cảnh thương tâm. Nếu mỗi thành phần trong gia đình biết noi gương Thánh gia mà xây dựng gia đình, cố gắng trung thành thi hành nhiệm vụ của mình một cách hoàn hảo thì gia đình sẽ thành một cộng đoàn hạnh phúc, một “Giáo hội tại gia” đúng nghĩa.

B. TÌM HIỂU LỜI CHÚA. 

+  Bài đọc 1 : Hc 3,3-7.14-17a.

Sách Huấn ca hôm nay dạy con cái phải thảo kính cha mẹ. Thảo kính cha mẹ không phải chỉ là một tình cảm tự nhiên mà còn là ý muốn của Thiên Chúa :”Thứ bốn thảo kính cha mẹ”.  Việc thảo kính cha mẹ sẽ đem lại nhiều ơn ích :

– Đền bù các tội lỗi đã phạm.

– Khi cầu xin, sẽ được Thiên Chúa nhận lời.

– Nếu ai hiếu thảo với cha mẹ thì sau này sẽ dược con cháu thảo hiếu lại vì như người ta nói :” sóng trước đổ đâu, sóng sau đổ đấy”. 

+  Bài đọc 2 : Cl 3,12-21.

Trong thư mục vụ gửi cho tín hữu Colossê và Eâphêsô, thánh Phaolô rất chú trọng đến đời sống gia đình. Theo đó, trong đời sống gia đình phải có những đức tính như : từ bi, nhân hậu, khiêm cung, ôn hòa, chịu đựng lẫn nhau và tha thứ cho nhau.

Trong các đức tính ấy, thánh Phaolô đặc biệt chú trọng đến việc tha thứ. Ngài khuyên :”Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em hãy tha thứ cho nhau”. Nhưng muốn thực hiện được các đức tính trên, cần phải có một nhân đức nền tảng : đó là đức bác ái yêu thương.

+ Bài Tin mừng .

Năm A : Mt 2,13-15.19-23.

Thánh Matthêu làm nổi bật vai trò của thánh Giuse trong gia đình Nazareth, với tư cách là gia trưởng, Thiên Chúa hướng dẫn và điều khiển gia đình Thánh gia qua vai trò của thánh Giuse. Vì thế, thiên thần Chúa báo mộng cho thánh Giuse phải đem hài nhi Giêsu và mẹ Người trốn sang Ai cập vì vua Hêrôđê đang tìm giết con trẻ Giêsu. Khi vua Hêrôđê băng hà, thiên thần Chúa lại báo mộng cho Giuse phải đem con trẻ và Mẹ Người trở về quê hương. Giuse đã mau mắn đem gia đình trở về và định cư tại Nazareth. Trong mọi bước đường gian nay buổi ban đầu, thánh Giuse hoàn toàn theo sự hướng dẫn của Thiên Chúa, còn Đức Maria và Đức Giêsu hoàn toàn sống theo sự hướng dẫn của thánh Giuse. Do đó, đây là một gia đình trên thuận dưới hòa, trong ấm ngoài êm. 

          Năm B :  Lc 2,22-40.

Thánh Luca tường thuật cho chúng ta việc Đức Maria và thánh Giuse lên đền thờ dâng con trẻ Giêsu cho Thiên Chúa theo Lề Luật. Và trong dịp này có hai người là ông già Simêon và cụ bà Anna nói tiên tri về tương lai của con trẻ. Qua sự kiện này, chúng ta cần lưu ý đến mấy điểm :

a) Thánh gia là những người giữ Luật rất chín chắn. Thi hành đầy đủ mọi luật : như luật thanh tẩy người mẹ sau khi sinh con, luật cắt bì cho con trẻ, luật dâng con đầu lòng cho Thiên Chúa, mặc dầu các Ngài không bị buộc phải giữ những luật này.

b) Gia đình Thánh gia rất hiệp thông : lúc nào mọi thành phần trong gia đình cũng cùng chung nhau thi hành Luật. Lúc nào cũng có sự hiện diện của nhau.

c) Cha mẹ rất kinh ngạc về tương lai của con trẻ Giêsu khi ông già Simêon và bà Anna  tiên báo vận mệnh vừa bi thương vừa vinh quang của con. Tuy Đức Maria và thánh Giuse chưa hiểu hết mầu nhiệm con mình, nhưng các Ngài vẫn sẵn sàng tuân theo sự  chỉ dẫn và sắp xếp của Thiên Chúa .

Năm C : Lc 2,41-52.

Theo lối giải thích của các thầy rabbi thì dường như luật buộc phải đi hành hương Giêrusalem mừng lễ Vượt qua hằng năm chỉ bắt đầu áp dụng lúc 13 tuổi và chỉ bắt buộc các nam nhân.  Lễ Vượt qua kéo dài 7 ngày, nhưng luật buộc chỉ phải dự 3 ngày đầu thôi. Tuy thế, Đức Maria và thánh Giuse tham dự cho đến cuối :”Khi lễ đã chấm dứt…”. Như vậy, Thánh gia đã giữ luật rất chín chắn hơn cả mức đòi hỏi của luật.

Sau kỳ lễ chấm dứt, các Ngài ra về nhưng Đức Giêsu còn ở lại Giêrusalem. Sau ba ngày đi tìm Đức Giêsu thì cha mẹ Ngài mới tìm thấy Con và các ngài hết sức bỡ ngỡ khi thấy Con mình đàng ngồi đàm đạo với các tiến sĩ luật. Được hỏi lý do thì Đức Giêsu chỉ trả lời với cha mẹ :”Con có bổn phận ở nhà của Cha Con”.  Câu trả lời như thế khiến hai ông bà chưa hiểu hết ý nghĩa của nó.

Dù là người con ngoan, vào lúc 12 tuổi, Đức Giêsu đã làm một cuộc “thoát ly gia đình” để ưu tiên sống cho một Đấng mà Ngài gọi là “Cha” bằng một giọng thân thương nhất. Qua thái độ và lời nói này, Đức Giêsu muốn chuẩn bị cho cha mẹ Ngài biết và chấp nhận rằng Ngài còn có bổn phận đối với Chúa Cha. Tuy thế, Ngài luôn là người con có hiếu với cha mẹ :”Sau đó, Ngài cùng cha mẹ trở về Nazareth và hằng vâng phục các Ngài”(Lc 2,52).

C. THỰC HÀNH LỜI CHÚA. 

Xây dựng gia đình hạnh phúc.

I. LÝ DO CỦA NGÀY LỄ THÁNH GIA.

Phong trào “gia đình Công giáo” đã có từ thế kỷ 16, nhưng đến cuối thế kỷ 19, Đức Giáo hoàng Lêô XIII cổ vũ mạnh và đặt ra “Lễ Thánh Gia” nhằm thúc giục mọi người theo gương thánh gia thất mà sống trên thuận dưới hòa để tạo lập những gia đình hạnh phúc.

Năm 1994 Liên hiệp quốc cũng như Giáo hội chọn làm năm quốc tế về gia đình. Gia đình đang gặp cơn khủng hoảng, đang trên đà xuống dốc một cách trầm trọng. Gia đình là nền tảng của xã hội, mà nền tảng hư hỏng thì xã hội cũng sụp đổ.

Do đó, Giáo hội muốn cho ta tổ chức lễ kính Thánh gia là để đề cao vai trò của gia đình và đưa ra mật mẫu gương tuyệt vời cho mọi người bắt chước, hầu củng cố lại gia đình và giúp cho xã hội thêm vững chắc.

II. SỰ QUAN TRỌNG CỦA GIA ĐÌNH

Chúng ta thấy mối liên hệ giữa gia đình và Hội thánh rất sâu sắc và nhiều đến nỗi có thể gọi gia đình công giáo là “Giáo hội tại gia” (Lumen gentium, số 11). Vì thế, công đồng Vatican II nói :”Sự lành mạnh của con người cũng như của xã hội tự nhiên và Kitô giáo liên kết chặt chẽ

với tình trạng tốt đẹp của cộng đoàn hôn nhân và gia đình” (MV số 47). 

Trong tông huấn về gia đình “Familiaris Consortio”, Đức giáo hoàng Gioan-Phaolô II đã khẳng định:”Gia đình là “trường học đầu tiên” dạy các đức tính xã hội mà không đoàn thể nào khác có thể vượt qua”(Gđ số 3). 

III. PHÂN NHIỆM TRONG GIA ĐÌNH.

1. Gia đình Thánh gia.

Nhìn vào gia đình Thánh gia, theo bài Tin mừng hôm nay, ta thấy Đức Maria và Đức Giêsu không làm gì cả. Nói đúng ra, hai Đấng không làm gì khác ngoài việc làm theo sự chỉ đạo của thánh Giuse; còn thánh Giuse thì không làm gì khác ngoài việc làm theo sứ thần Thiên Chúa. Đúng như người ta nói :”Kim chỉ phải có đầu” (Tục ngữ).

Có sự thuận ý từ trên xuống : Thiên Chúa điều khiển thánh Giuse, thánh Giuse lại điều khiển Đức Maria và Đức Giêsu mà không có điều gì trục trặc, các ngài đã thực hiện chữ “thuận” vì người ta thường nói :

“Thuận vợ thuận chồng, tát bể Đông cũng cạn” (Tục ngữ).

Theo đó, các Ngài đã thuận vợ, thuận chồng và cả con cũng thuận nữa. Tất cả đều hài hòa để qui hướng về một mối là “Thuận Thiên”như người ta nói :”Thuận thiên giả tồn, nghịchthiên giả vong”, nhờ đó, gia đình có thể vượt qua được mọi sự khó khăn chủ quan cũng như khách quan.

2. Gia đình chúng ta. 

Gia đìønh Thánh gia là một mô hình tuyệt vời trong sự phân công các thành viên trong gia đình cho có lớp lang thứ tự, hợp tình hợp lý để tạo nên sự hài hòa trong các thành phần.

Trong việc giáo dục gia đình, Đức Khổng Tử đã đưa ra một công thức giáo dục rất hay, đó là : quân, thần, phụ, tử, nghĩa là vua phải sống cho ra vua, tôi phải sống ra tôi, cha phải sống xứng với vai trò của cha, và con phải sống theo bậc làm con;  bậc nào phải sống theo bậc ấy, đừng bao giờ đảo lộn. Trong gia đình có ba cấp thành viên : cha, mẹ và con cái. Chúng ta sẽ phân tích từng thành viên.

a)  Người cha trong gia đình.

Người ta nói : Kim chỉ phải có đầu”. Vậy ai nên làm chủ gia đình ? Đương nhiên là người cha và người mẹ là hai vai trò quan trọng nhất. Còn nếu so sánh người cha với người mẹ thì có lẽ vai trò người cha quan trọng hơn vì người cha đồng thời cũng là người chồng; và theo thánh Phaolô thì “Người chồng là đầu của người vợ cũng như Đức Kitô là đầu của Hội thánh”(Ep 5,23). Tại sao vậy ? Vì người cha có khả năng tốt hơn, có cái nhìn bao quát hơn, cả trong gia đình lẫn ngoài xã hội, có uy tín hơn để hướng dẫn các con. Gia đình nào có người cha tốt thì hầu như mọi sự trong nhà đều dễ trở nên tốt, vì người cha là cột trụ cho cả nhà dựa vào, là vị chỉ huy điều khiển mọi người, là người cầm lái đưa cả gia đình theo một hướng. Nếu ngược lại,  thì người ta bảo :”nhà dột từ nóc”, gia đình bị hư hỏng từ đầu :”cá thối từ đầu”(Piscis a capite vivit et a capite faetet”. Hậu quả sẽ xẩy ra như người ta nói :

Người trên ở chẳng chính ngôi,

                                    Làm cho kẻ dưới chúng tôi hỗn hào.

                                                (Ca dao)         

Nói thế không phải là một mình người cha điều khiển gia đình, vẫn có sự tham gia của người mẹ một cách rất nhẹ nhàng mà người ta không ngờ. Đôi lúc vì người cha thiếu khả năng nên người mẹ đã lấn át vai trò của người cha.

Truyện vui : Hư danh.

Con chạy về hỏi cha :

– Ba ơi, Ba giảng cho con thế nào là “hư danh”.

Người cha trả lời :

– Hư danh hả ? Ví dụ như má con giới thiệu Ba là chủ gia đình !!!

Hoặc truyện khác : 

Đôi tân hôn chưa sống với nhau được bao lâu, người chồng hiền lành, điệu bộ có vẻ cù lần, nhưng vợ tinh anh sắc xảo, cần phải có tác phong bảo vệ quyền bính, nhất là con nhà có đạo phải dựa vào Kinh Bổn mới có nền tảng vững chắc, kẻo người nội trợ lấn át quyền gia trưởng.

– Thứ nhất dựa vào Kinh :

Một hôm gặp cơ hội bị chị vợ lấn át, anh ta mới dõng dạc tuyên bố : Mày phải biết ngày chịu phép Hôn phối, cha giảng : chồng là gia trưởng, là chủ , chồng giữ địa vị thánh Giuse trong nhà Nazareth. Mày không nhớ trong kinh cầu ông thánh Giuse : thánh Giuse làm đầu thánh gia.  Thế tao là đầu trong nhà, thay địa vị thánh Giuse, mày phải nhận điều đó mới được.

– Thứ hai, sách Bổn dạy làm sao ?

Sách bổn dạy :”Cha mẹ phải săn sóc con cái, chồng phải coi sóc vợ, chúa nhà phải coi sóc đầy tớ : bấy nhiêu “Đấng ấy” phải coi sóc kẻ thuộc về mình, hầu bằng cha mẹ phải săn sóc con cái vậy, chả gì tao cũng vào số “các đấng”. Đừng có mà khinh tao”.

(Nguyễn duy Phượng, Thực chuộng vâng phục, 1969, tr 241-242)

b)  Người mẹ trong gia đình.

Thiên Chúa đã dựng nên người nam nữ có bản chất riêng, khác nhau mà không dẫm chân lên nhau. Dường như trong gia đình đã vốn sẵn có một sự phân nhiệm tự nhiên cho hai người :

– Nếu người chồng là rường cột chống đỡ gia đình, thì người vợ là sợi dây thân ái ràng buộc mọi người trong yêu thương hạnh phúc.

– Nếu người chồng là người đứng mũi chịu sào, đặt kế hoạch, tạo điều kiện kinh tế cho gia đình, thì người vợ lại là người quản lý tốt, quán xuyến sắp xếp mọi công việc trong nhà và bảo vệ tổ ấm gia đình hơn mọi người khác.

– Nếu người chồng là lý trí, là khối óc sáng suốt để chỉ huy, hướng dẫn gia đình như một ông thuyền trưởng chỉ huy con tầu, thì người vợ chính là người tài công khéo léo điều động con tầu  đến mục tiêu đã định.

– Nếu người chồng là biểu tượng của quyền uy, nghiêm nghị và cứng cỏi, là khuôn mẫu, là kỷ luật, thì người vợ là sự dịu dàng, mềm mỏng cởi mở để con cái được thoải mái, dễ chịu trong khuôn khổ gia đình.

– Và sau cùng, nếu cần phải đối phó với một xã hội, một cuộc sống đa đoan, phức tạp, muôn mặt, khi sự cứng rắn và sức mạnh của người chồng không đủ đáp ứng, thì đã có sự khôn ngoan, tế nhị, mềm mỏng của người vợ bổ sung vào để đạt được kết quả.

Quan niệm “Phu xướng phụ tùy” của xã hội ta ngày xưa không còn phù hợp nữa. Nếu chồng là giám đốc thì vợ phải là quản lý hay phụ tá giám đốc chứ không phải là tôi tớ :”Cha đã đặt người nữ làm trợ tá bất khả phân ly của người nam… Xin cho anh biết trọn niềm tin tưởng ở chị, nhìn nhận chị là người bình đẳûng và cùng được thừa hưởng sự sống là hồng ân Chúa ban”(Lời cầu lễ Hôn phối). 

Truyện : Tài tử Galicopter và người vợ.

Một trong những ngôi sao điện ảnh nổi tiếng nhất trong thập niên 50 là nam tài tử Galicopter. Ôâng nổi tiếng không những vì tài nghệ diễn xuất mà còn vì cuộc sống hôn nhân mẫu mực của ông. Vào khoảng cuối đời, quằn quại trong thể xác, ông đã nói về Rochi người vợ đã chung sống với ông trong gần 30 năm như sau :

“Rochi là một người đàn bà tuyệt vời. Nàng là một người vợ đã biết thích nghi với tính khí và công việc của tôi. Nàng cũng biết cảm thông với những lỗi lầm của tôi. Nhất là nàng đã biết ở cạnh tôi khi nàng có thể, mỗi khi tôi cần đến  n àng. Nàng là người vợ đích thực”.

Những lời khen tặng trên đây của tài tử Galicopter là một khẳng định rằng : người nắm giữ hạnh phúc gia đình, người nắm vai chủ động trong việc xây dựng hạnh phúc hôn nhân chính là người vợ. Dĩ nhiên sự thành công của hôn nhân là do sự hợp tác của hai vợ chồng. Nhưng người vợ vẫn giữ vai trò chủ yếu : “Đàn ông dựng nhà, đàn bà xây tổ ấm”(Tục ngữ). 

c) Con cái trong gia đình. 

Còn Đức Giêsu trong gia đình Nazareth đã được thánh Luca mô tả vài nét trong Tin mừng:”Và Ngài đã xuống với ông bà về Nazareth. Và Ngài hằng tùng phục hai ông bà. Còn Mẹ Ngài thì giữ kỹ hết các điều trong lòng bà. Và Đức Giêsu cứ tấn tới thêm về khôn ngoan, vóc dáng và ân sủng trước mặt Thiên Chúa và trước mặt người ta”(Lc 2,51-52). 

Đức Giêsu tuy là Thiên Chúa, nhưng với cương vị làm con, Ngài vẫn phải vâng phục thánh Giuse và Đức Maria với tâm tình con thảo. Sách Huấn ca hôm nay dạy ta :”Ai kính sợ Thiên Chúa thì hiếu thảo với cha mẹ, ai thờ cha kính mẹ thì sẽ bù đắp lỗi lầm và sẽ được đền bù tội lỗi”.

Hiếu thảo đối với cha mẹ không phải là một tình cảm tự nhiên mà còn là một điều luật của Chúa:”Ngươi phải hiếu thảo với cha mẹ, như Thiên Chúa ngươi đã truyền dạy, để được sống lâu và được hạnh phúc trên phần đất Thiên Chúa dành cho ngươi”(Đnl 5,16). 

Ngày xưa khi cắp sách đi học, các em nhỏ đã được đọc trong sách Quốc văn giáo khoa thư một bài học căn bản về đạo làm con :

Công cha như núi Thái sơn,

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

Một lòng thờ mẹ kính cha,

Cho trọn chữ hiếu mới là ĐẠO CON. 

Không thiếu gì những bậc danh nhân trên thế giới đã làm gương cho chúng ta về lòng thảo hiếu đối với cha mẹ, ngay khi các ngài còn ở bậc cao trong danh vọng.

Truyện : Nhà bác học Louis Pasteur.

Ngày 14.07.1883, hội đồng thành phố Dole quyết định đặt tấm đồng ghi danh trên cửa nhà mà Pasteur đã sinh ra. Hôm ấy, trong bài đáp từ cao thượng, nhà bác học trứ danh đã để lòng trào ra trên nỗi biết ơn cha mẹ :

‘Ôi !  hỡi cha con, mẹ con ! Ôi, hỡi những người thân yêu đã chết ! Các ngài đã sống bình dị quá trong căn nhà nhỏ bé này, con đã chịu ơn tất cả bởi các ngài. Những nhiệt tình của người, hỡi mẹ can đảm của con, mẹ đã chuyển nó cho con. Nếu con bao giờ cũng đã nối kết vinh quang khoa học vào vinh quang tổ quốc, chính là vì con  đã thấm nhuầãn những cảm tình mà mẹ phấn khích ở trong con. Và còn người, hỡi cha thân yêu, mà đời sống cũng nặng nhọc như nghề nghiệp, cha đã tỏ cho con biết đức kiên nhẫn trong cố gắng lâu dài có thể làm được những gì… Con chúc tụng cả hai, hỡi cha mẹ thân yêu, cho cuộc sống con người, và xin để cho con hướng về các ngài cái vinh hạnh  mà người ta hiến lên căn nhà này ngày hôm nay”( Bùi Đức, Vinh quang bà mẹ, 1959, tr 59-60). 

IV. TRUNG THÀNH TRONG HÔN NHÂN.

Còn một vấn đề rất quan trọng trong hạnh phúc hôn nhân mà ngày nay người ta đã coi thường, đó là        trung thành trong đời sống hôn nhân. Ngày xưa người ta chỉ chú trọng vào sự chung thủy của người phụ nữ màø không đề cập đến đàn ông. Người ta đã có một cái nhìn thiên lệch về phụ nữ với quan niệm “chồng chúa vợ tôi”.  Người đàn bà trong lễ giáo Khổng Mạnh phải tuyệt đối chung thủy với chồng mình. Họ phải giữ cái đạo “Tam tòng” :

Tại gia tòng phụ

                                      Xuất giá tòng phu.

                                      Phu tử tòng tử

Nghĩa là : người con gái ở nhà thì theo cha, đi lấy chồng thì theo chồng, chồng chết thì theo con.

Chữ “chung thủy” của người xưa thật đáng ca tụng, nhưng tôi thấy nó rất thiên lệch và không công bằng. Lễ giáo của Khổng Mạnh đã áp đặt chặt chẽ trên người đàn bà, trong khi đó thì người đàn ông được thả lỏng :

Trai thì năm thê bảy thiếp.

Trong khi đó thì :

                                      Gái chính chuyên chỉ có một chồng.

Và nếu có một vợ một chồng thì theo sự diễn tả một cách châm biếm, đó là :

Nhất phu nhất phụ

                                      Mỗi mụ mỗi nơi.

Còn thời nay thì sao ?  Đối với xã hội Tây phương thì chữ “chung thủy” thời nay đã biến mất. Người ta thay vợ đổi chồng như thay áo theo phương châm “Hay thì ở, dở thì đi”. Có nơi số đôi hôn phối ly dị lên tới 50% hay hơn nữa. Các hôn ước không còn giá trị nữa. Chính vì thế mà gia đình bị lung lay tận nền tảng, tận gốc rễ để rồi đi đến chỗ đổ vỡ vì những lý do không đâu.

Truyện : Trên chuyến xe đò.

Có một lần trên chuyến xe đò đi Sàigòn, tôi được nghe mẩu tâm sự vụn giữa mấy bà mấy cô với nhau. Bà thì than rằng chồng của mình bê bối. Bà thì bực tức thấy ông nhà đèo bòng mà chẳng làm gì được. Nói ra thì xấu thiếp hổ chàng, còn để vậy thì ấm ức trong lòng. Sau cùng, có một bà kết luận : chỉ có mấy bà công giáo là sướng. Đạo của họ cấm chỉ việc lang bang. Dù sao chăng nữa, thì họ cũng vẫn một lòng một dạ với nhau.

Nghe mẩu tâm sự ấy, tôi cũng thấy mừng vì từ xưa và cho đến nay, sự chung thủy, một vợ một chồng vốn dĩ đã là nét son của hôn nhân công giáo. Vì ai cũng biết hôn nhân công giáo là một khế ước song phương được ký kết giữa hai người nam và nữ. Do đó, hôn nhân của công giáo có hai đặc tính là “đơn nhất và vĩnh viễn”. Không ai có thể hủy bỏ hôn ước khi cả hai người còn sống vì “Sự gì Thiên Chúa đã phối hợp, loài người không được phân ly”(Mc 10,9). 

Nếu chúng ta đòi buộc người bạn đời phải tuyệt đối trung thành với mình, thì chúng ta cũng phải có bổn phận phải tuyệt đối trung thành với  người bạn đời như thế. Chúng ta không thể nào chấp nhận những chia sẻ trộm vụng của người bạn đời thì chúng ta cũng không được chia sẻ tình yêu một cách thầm lén cho kẻ khác không phải là bạn đời của mình. Nếu như hành vi thầm lén vụng trộm của chúng ta bị đổ bể, bởi vì “đi đêm lắm có ngày gặp ma”… thì lúc bấy giờ chắc chắn dư luận sẽ không buông tha chúng ta và gia đình ta chắc chắn sẽ gặp nhiều sóng gió.

Để kết luận, chúng ta hãy dâng lên Thánh Gia lời cầu xin cho các gia đình :

Lạy Chúa Giêsu,/ chúng con xác tín rằng: / Hôn nhân và gia đình là công trình sáng tạo của Thiên Chúa,/ công trình của yêu thương,/ khôn ngoan và thanh thiện./ Chúng con tin rằng,/ Chúa muốn và Chúa luôn ban ơn,/ để hôn nhân được hạnh phúc,/ trong sự duy nhất và bền bỉ,/ trong việc truyền sinh và phát huy sự sống.

Lạy Chúa,/ Chúa đã yêu thương mà nâng hôn nhân lên hàng Bí tích./ Xin Chúa cho các đôi vợ chồng sống trung thành với nhau,/ cho cha mẹ biết ý thức trách nhiệm giáo dục con cái,/ cho con cái biết vâng phục và yêu mến cha mẹ./ Xin Chúa  làm cho các thế hệ trẻ,/ tìm được nơi gia đình sự nâng đỡ chắc chắn cho giá trị làm người của ho,ï/ và được trưởng thành trong Chân lý và Tình thương.

Lạy Thánh gia Nazareth,/ là gương mẫu của đời sống thánh thiện,/ công bình và yêu thương./ Xin cho gia đình chúng con,/ trở nên nơi đào tạo nhân đức,/ trong hiền hòa,/ phục vụ và cầu nguyện./ Xin cho chúng con xây dựng gia đình thành mối an ủi cho cuộc đời đầy thử thách./ Xin cho chúng con biết làm cho mọi người trong gia đình,/ đều được thăng tiến để góp phần vào việc phát triển xã hội,/ và cộng tác trong việc xây dựng Giáo hội.

 

.

THÁNH HÓA GIA ĐÌNH

Lm. Gioan M. Nguyễn Thiên Khải

Thưa anh chị em,

Giáo hội mừng lễ Thánh gia thất ngay trong tuần Bát Nhật giáng sinh là có ý nhấn mạnh Chúa Giêsu khi xuống thế làm người, Ngài sinh ra trong một gia đình có cha có mẹ. Như vậy, gia đình đóng một vai trò hết sức quan trọng trong mầu nhiệm giáng sinh, mầu nhiệm con Thiên Chúa xuống thế làm người. Chỉ cần nói như thế cũng đủ cho chúng ta thấy rằng: gia đình là nền tảng của xã hội và Giáo hội.

Gia đình là cái nôi sự sống, là mái ấm tình thương, là nơi mà mỗi người chúng ta được sinh ra và lớn lên, được dưỡng dục, được trải nghiệm những giây phút thần tiên đầu đời. Còn gì đẹp hơn hình ảnh vợ chồng và con cái xum họp nhau.

Ngày nay, người ta quan niệm gia đình lý tưởng, là người chồng có công ăn việc làm thu nhập cao, người vợ xinh đẹp và việc làm cũng ổn định. Có nhà lầu xe hơi và con cái chăm chỉ học hành.

Thế nhưng, Tin mừng lại trình bày cho chúng ta một gia đình lý tưởng theo khuôn mẫu khác. Thánh Giuse không phải là người có học vị tiến sĩ, cũng không phải là một nhà kinh doanh. Còn Mẹ Maria không phải là một hoa hậu hay thiếu nữ học thức ở thành phố biết ăn diện sành điệu, nhưng thánh Giuse chỉ là một bác thợ mộc nghèo, và Mẹ Maria là thiếu nữ âm thầm trong làng quê Nazareth. Vậy mà, cả hai đã thực sự sống trọn vẹn lý tưởng của đời sống hôn nhân hơn mọi gia đình khác.

Thế thì, con xin hỏi quí ông bà và anh chị em: thời gian tuổi ấu thơ của Đức Giêsu, Ngài có đi học như chúng ta không?. Mặc dù Thánh Kinh không kể lại Đức Giêsu đi học ở trường nào, nhưng dựa vào lời thánh Phaolô nói ” Ngài giống chúng ta mọi đàng ngoại trừ tội lỗi”. Như vậy, Đức Giêsu học ở mái trường Nazareth, thánh Giuse và Đức Mẹ là thầy cô giáo đầu tiên, tập cho Chúa đi, tập cho Chúa ăn, tập cho Chúa nói…. Bởi vì sinh con và giáo dục con cái là trách nhiệm hàng đầu của cha mẹ.

Trong thư chung của Hội đồng Giám mục Việt nam có  nhắn nhủ: ” Chính cha mẹ là những Giáo lý viên đầu tiên, dạy cho con cái mình biết Chúa ngay từ tấm bé bằng những lời cầu nguyện đơn sơ. Tập cho con cái mình biết làm dấu Thánh giá, rồi khi chúng lớn lên, cha mẹ dẫn chúng đi tham dự thánh lễ, đi học Giáo lý, tham gia nhưng việc đạo đức để lớn lên trong đời sống đức tin” (số 14).

Như Tin mừng hôm nay ghi lại, hằng năm thánh Giuse và Đức Mẹ dẫn Chúa Giêsu đi hành hương lên đền thờ Giêrusalem. Qua đó, gia đình Thánh Gia nêu gương cho các bậc cha mẹ bổn phận giáo dục đức tin cho con cái. Rất có thể Chúa Giêsu nhìn thấy cảnh nhộn nhịp của thành Giêrusalem và bầu khí sốt sắng trong đền thờ nên Ngài ở lại, nhưng khi nhìn thấy cha mẹ vì mình mà phải lo lắng đi tìm, thì “Ngài liền đứng dậy trở về nhà vâng phục hai ông bà” (Lc 2,51).

Qua đó, chúng ta ghi nhận rằng: tinh thần vâng lời của Chúa Giêsu được hấp thụ từ trong mái ấm gia đình, nhờ lời dạy bảo của cha mẹ, chứ không phải từ học đường hay nơi trung tâm văn hoá nào khác.

Cho nên, nhân ngày quốc tế gia đình, thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II nói rằng: ” Tương lai của Giáo hội và xã hội hệ tại ở các gia đình”. Tại sao Ngài không nói tương lai của Giáo hội và xã hội hệ tại ở các dòng tu hay các trường học, mà là ở các gia đình? Thưa, vì gia đình là trường học, là chủng viện đầu tiên giáo dục những con người tốt cho Giáo hội và cho xã hội.

Trong bài đọc II, thánh Phaolô nhắn nhủ những ai sống ơn gọi hôn nhân: “Hãy mặc lấy những tâm tình từ bi, nhân hậu, khiêm cung, ôn hòa, nhẫn nại, chịu đựng lẫn nhau và hãy tha thứ cho nhau. Như Chúa đã tha thứ cho anh em, anh em cũng hãy tha thứ cho nhau” (Cl 3,12-13).

Anh chị em thân mến,

Nhìn vào gia đình ngày nay, có những gia đình đang đối diện với những khó khăn. Lý do là vì không sống theo điều Chúa dạy, không trung thành với lời giao ước hôn nhân, mà đôi vợ chồng đã thề hứa trước mặt Thiên Chúa và Hội thánh. Đồng thời, do môi trường xã hội có nhiều thứ hấp dẫn lôi kéo, làm cho vợ chồng khó trung thành chung thủy với nhau trong tình nghĩa vợ chồng, đi đến những mối tình vụn trộm, ông ăn chả, bà ăn nem.

Rồi vì hoàn cảnh làm ăn sinh sống, chồng làm một nơi, vợ làm một nẻo, con cái đi học thêm, cho nên hiếm khi có những bữa cơm chung hay những giờ kinh tối trong gia đình.

Cũng chỉ vì cơm áo gạo tiền, lo toan kinh tế, cho nên một số cha mẹ không quan tâm đủ, không dành thời giờ cho con cái, nhất là những đứa con đi học hay đi làm ở xa gia đình, thiếu sự nhắc nhở của cha mẹ, nên con cái dễ bị hư hỏng.

Một số cha mẹ chỉ mong con mình học giỏi, thành đạt, làm sao kiếm được nhiều tiền, chứ ít quan tâm đến đời sống đạo đức giáo dục đức tin cho con cái.

Mừng lễ Thánh Gia Thất, chúng ta cầu nguyện cho hết mọi gia đình trên toàn thế giới, biết noi theo mẫu gương gia đình Nazareth xưa, là luôn coi trọng tình nghĩa vợ chồng, cùng nhau xây dựng hạnh phúc gia đình, biết chăm lo giáo dục đức tin cho con cái, nhất là đời sống đạo đức, và trong mọi sự luôn sống theo Thánh ý Chúa. Amen.

 

.

SUY NIỆM LỄ THÁNH GIA

Giuse Đinh Tất Quý

Hôm nay chúng ta cùng với toàn thể Giáo Hội mừng lễ kính Thánh Gia: Chúa Giêsu, Đức Mẹ Maria và Thánh Giuse.

Tại Malila ngày 05-01-1964 trong bài huấn từ Đức Thánh Cha Phaolô VI nói: cuộc sống ở Nagiareth đem lại cho chúng ta 3 bài học này.

1. Trước hết là bài học về thinh lặng.

Đức Thánh Cha nói: “Đây là điều kiện tuyệt vời và cần thiết cho tinh thần, đang khi chúng ta bị quấy nhiễu vì bao tiếng la hét, ồn ào và náo động của cuộc sống hiện đại, luôn ầm ĩ và quá căng thẳng. Ước chi sự thinh lặng của Nadarét dạy chúng ta biết suy đi gẫm lại, biết trở về với nội tâm, sẵn sàng đón nhận những hướng dẫn âm thầm của Thiên Chúa và lắng nghe những vị thầy chân chính dạy bảo. Ước chi sự thinh lặng đó dạy chúng ta biết sự cần thiết và giá trị của việc chuẩn bị, nghiên cứu, suy niệm, của nếp sống cá nhân và nội tâm, của lời cầu nguyện mà chỉ một mình Thiên Chúa nghe thấy trong nơi bí ẩn.”

Truyện kể rằng: Trước khi ông Moisê dẫn dân Do Thái ra khỏi cảnh nô lệ Ai Cập, người phải qua một thời gian huấn luyện dưới sự chỉ giáo của một thầy dạy. Kỷ luật đầu tiên mà Moisê phải tuân giữ, là sự im lặng tuyệt đối trước bất cứ điều trái ý nào.

Một hôm, hai thầy trò đi du ngoạn tại một miền quê có đồi núi hùng vĩ, cây cối xanh tươi, hoa cỏ muôn màu muôn sắc, sông nước trong mát. Nhưng Moisê cũng phải im lặng không dám mở miệng khen ngợi.

Ðến gần bờ sông, Moisê thấy một đứa bé đang chìm dần xuống nước, trong khi đó người mẹ trên bờ sông không biết làm gì hơn là khóc than thảm thiết.

Moisê không cầm lòng được trước cảnh tượng đáng thương đó, liền buột miệng nói:

– Thầy không thể làm gì để cứu đứa bé được chăng?

Thầy giáo bảo Moisê hãy giữ im lặng.

Moisê cắn lưỡi giữ yên, nhưng cảm thấy áy náy trong tâm hồn. Ông tự nghĩ, không lẽ thầy mình lại có tấm lòng chai đá như vậy hay sao? Hay là chỉ vì bất lực không thể cứu giúp người gặp cảnh khó khăn được? Mặc dù Moisê không dám nuôi những tư tưởng xấu về thầy mình, nhưng lại rất khó mà xua đuổi những tư tưởng ấy đi.

Hai thầy trò lặng lẽ tiếp tục tiến về phía biển. Ðứng trên bờ biển, Moisê thấy chiếc thuyền nhỏ lao đao, vật lộn với sóng lớn và đang chìm dần với cả nhóm thủy thủ. Moisê kêu lên:

– Lạy thầy, xin hãy nhìn xem kìa, chiếc thuyền nhỏ đang chìm dần.

Một lần nữa thầy giáo ra hiệu cho Moisê phải giữ im lặng. Moisê không dám nói gì thêm nữa, nhưng trong lòng không khỏi phân vân lo lắng.

Khi hai thầy trò trở về nhà, Moisê liền đem sự việc đến bàn hỏi cùng Chúa.

Chúa phán:

– Thầy con làm như vậy là có lý, đứa bé chết đuối trong nước sông, nếu không chết, lớn lên nó sẽ là tên tướng giặc gây chiến giữa hai quốc gia, và hàng ngàn người vô tội sẽ phải chết thảm thương. Còn chiếc thuyền nhỏ ngoài biển kia đang chở theo một bọn cướp hung dữ, chúng đang dự bị tấn công một làng nhỏ gần vùng biển. Nếu chúng không bị đắm thuyền, thì chúng sẽ cướp phá và giết hại dân làng vô tội.

Ước chi mỗi người chúng ta biết quí trọng sự thinh lặng, tìm ra những giây phút thinh lặng để được kết hợp với Chúa và để nghe Chúa nói với chúng ta như Đức Maria và thánh Giuse thuở xưa.

2. Thứ đến bài học về lao động.

Đức thánh Cha nói: “Căn nhà Nagiaréth, là ngôi nhà của người con bác thợ mộc. Hơn bất cứ nơi nào khác, tại đây chúng ta hiểu được và ca tụng lề luật tuy khắt khe nhưng mang tính cứu chuộc đòi buộc con người phải lao động. Tại đây, tôi mong ước mọi người ý thức lại về sự cao cả của lao động. Tại đây, dưới mái nhà này, tôi muốn nhắc nhở rằng lao động tự nó không phải là cùng đích. Đàng khác, sự tự do và tính cao cả của lao động không hệ tại ở các giá trị kinh tế mà thôi, nhưng còn ở những giá trị hướng lao động đến cứu cánh đích thực của nó.”

EUCLIDE, nhà toán học thành Athène ở Hylạp, sống trước đây 23 thế kỷ, đến thành Alexandria mở trường dạy học. Vua Ptolémée nước Ai cập, dẫn hoàng từ Seronus đến xin học và xin ông dạy môn toán sao cho thật dễ bởi vì Seronus là hoàng tử.

Euclide trả lời:

– Tâu Vua, không có lối học đế vương; mọi môn đồ giàu cũng như nghèo đều phải cố gắng hết sức tập trung ý chí và làm việc hăng say. Cách ngôn nói:

“Không bao giờ thời tiết làm nên một thủy thủ”.

“Đại dương dễ dàng rơi ra những viên sỏi nhưng dấu kín những hạt ngọc”.

Nhà toán học Euclide không chủ trương dạy làm giàu, như dạy phát triển đức tính tốt. Ông nói với Vua Ptolémée biết rằng không dễ mà trở thành một nhân tài. Phải thu hút sức lực, tập trung ý chí mới có thể lãnh hội được kiến thức.

Theo Euclide, kiến thức chỉ có hiệu quả nơi những người có tim óc thuận lợi. Cũng như Lời Chúa chỉ được hiệu nghiệm nơi những tâm hồn biết đón nhận và sẵn sàng, đúng như dụ ngôn Chúa nói về người gieo giống. (Mc 4, 1-20).

3. Sau cùng là bài học về đời sống gia đình.

Đức thánh Cha nói: “Nadaréth dạy cho chúng ta biết ý nghĩa của gia đình, của sự hiệp thông trong tình yêu, của vẻ đẹp khắc khổ nhưng sáng ngời, cũng như tính cách linh thánh và bất khả xâm phạm của gia đình. Ước chi Nadaréth chỉ cho chúng ta biết rằng việc huấn luyện tại gia đình êm dịu biết dường nào, và không gì có thể thay thế được. Ước chi Nadaréth dạy cho chúng ta biết vai trò nền tảng của gia đình trong trật tự xã hội.”

Vâng! Nazareth cho chúng ta biết được ý nghĩa của một gia đình, biết được ý nghĩa của sự hiệp thông trong tình yêu và nhất là cho chúng ta biết vai trò nền tảng của gia đình trong trật tự xã hội.

Lincoln vốn xuất thân trong một gia đình làm nghề đóng giày. Trong khi tranh cử cho một cuộc vận động bầu tổng thống, ông đã bị một nghị sỹ sỉ nhục về thân thế yếu hèn của gia đình mình.

Để gây sốc đồng thời làm mất đi ý chí và sự tự tin của Lincoln, vị nghị sĩ ấy đã nói thẳng với Lincoln: “Thưa ngài Lincoln, trước khi ngài diễn thuyết, tôi hy vọng ngài nhớ rằng, ngài là con trai của một người đóng giày”. Ai ngờ Lincoln không hề tự ti mặc cảm chút nào. Ông nói “Tôi vô cùng cảm ơn ông đã làm tôi nhớ lại người cha đáng kính của tôi. Tuy cha tôi đã qua đời rồi, nhưng nhất định tôi sẽ ghi nhớ mãi lời nhắc nhở chân thành của người. Tôi biết rằng nếu tôi có làm tổng thống thì cũng sẽ không thể giỏi như cha tôi làm nghề đóng giầy”.

Nghe những lời nói chân thành của Lincoln, vị nghị sĩ kia chìm trong im lặng. Rồi Lincoln quay đầu lại, nói với viên nghị sĩ ngạo mạn rằng “Theo tôi được biết, trước đây cha tôi đã từng đóng giày cho những người trong gia tộc ông. Nếu giày của ông không vừa chân, tôi có thể sửa cho ông. Tuy tôi không phải là một người thợ đóng giày vĩ đại như cha tôi, nhưng từ bé tôi đã đi theo cha và học được một số kỹ năng”. Sau đó, Lincoln nói với tất cả các nghị sĩ “Với bất kỳ ai trong thượng nghị viện này cũng vậy, nếu giày của quí vị là do cha tôi đóng, mà quí cần sửa chúng, nhất định tôi sẽ cố gắng hết sức để giúp quí vị. Thế nhưng, tôi xin nói trước với quí vị một điều, tôi không vĩ đại như cha tôi, tay nghề của ông ấy không ai có thể sánh kịp”.

Nói đến đây, Lincoln rưng rưng nước mắt. Trong chốc lát, tất cả những sự chế giễu đều biến thành những tràng vỗ tay chân thành. Sau đó, Lincoln đã trúng cử tổng thống Mỹ nhiệm kỳ thứ 16.

Cầu Nguyện

Lạy Chúa Giêsu,

sau hơn 30 năm sống dưới mái nhà ở Nadarét,

Chúa đã thành một người chính chắn và trưởng thành,

sẵn sàng lãnh nhận sứ mạng Cha giao.

 

Bầu khí yêu thương đã góp phần không nhỏ

trong việc hình thành nhân cách của Chúa.

Chúa đã học nơi thánh Giuse

sự lao động miệt mài,

sự mau mắn thi hành Thánh ý Thiên Chúa,

sự âm thầm chu toàn trách nhiệm đối với gia đình.

Chúa đã học nơi Mẹ Maria

sự tế nhị và phục vụ,

sự buông mình sống trong lòng tin phó thác

và nhất là một đời sống cầu nguyện thâm trầm.

 

Xin nhìn đến gia đình chúng con,”

xin biến nó thành nơi sản sinh những con người tốt,

biết yêu thương tha thứ,

biết cầu nguyện và phục vụ.

 

Ước gì xã hội chúng con lành mạnh hơn,

Giáo hội chúng con thánh thiện hơn,

nhờ có những con người khỏe mạnh, khôn ngoan và tràn đầy ơn Chúa.

 

.

CÓ CHÚA GIA ĐÌNH SẼ HẠNH PHÚC

Lm. Anthony Nguyễn Ngọc Dũng

Một trong những sự thật đau lòng trong đời sống gia đình thời hiện đại là chúng ta dành quá nhiều thời gian cho công việc [việc học], cho các phương tiện truyền thông, và dành quá ít thời gian cho gia đình.

Điều này làm cho các thành viên trong gia đình đôi khi thấy xa lạ với nhau và càng ngày càng không hiểu nhau. Theo một thống kê, các bạn trẻ sử dụng thời gian trong tuần (168 tiếng) của mình như sau: Ngủ – 56 tiếng, làm việc/học – 70 tiếng, xem TV và các chương trình giải trí khác – 12 tiếng, internet – 13 tiếng, gặp gỡ bạn bè – 8 tiếng, gia đình – 9 tiếng. Và trong một ngày, mỗi bạn trẻ nhắn trung bình 144 tin. Thống kê này không chỉ đúng cho các bạn trẻ là những người làm con, nhưng cũng đúng với các bậc làm cha mẹ, là những người luôn bận rộn với kế sinh nhai. Chính vì vậy, các ‘tương quan liên vị bằng việc gặp gỡ trực tiếp’ trong gia đình bị thay thế bằng ‘tương quan liên vị qua các phương tiện truyền thông.’ Lấy một ví dụ là, đôi khi ở trong nhà cùng nhau, nhưng vì quá quen với ‘chủ nghĩa thực dụng và tiện nghi,’ chúng ta không buồn ra khỏi phòng để nói chuyện trực tiếp với nhau, nhưng dùng điện thoại để nói điều mình muốn nói. Hệ quả là các ‘tương quan thật’ trong gia đình biến thành các ‘tương quan ảo.’ Cha mẹ và con cái bị chia cắt bởi ‘lớp kính’ của phương tiện truyền thông.

Hôm nay, chúng ta cùng với Giáo Hội mừng kính lễ Thánh Gia Thất, là gia đình gương mẫu cho mọi gia đình Kitô giáo. Cùng nhau suy gẫm lời Chúa mà Giáo Hội qua phụng vụ hôm nay đề nghị, chúng ta trở về với những giá trị nền tảng của Kinh Thánh để xây dựng gia đình chúng ta thành một gia đình thánh thiện theo gương Gia Đình Na-da-rét, thành ngôi trường dạy đời sống tin-cậy-mến và các nhân đức. Chúng ta bắt đầu bài chia sẻ hôm nay với mẩu chuyện đơn sơ sau:

Một bác sĩ đang ngồi trầm ngâm nghiên cứu bệnh án của một bệnh nhân. Ngay lúc đó, đứa con nhỏ 4 tuổi của ông chạy đến kề bên nhìn ông và lẳng lặng chơi dưới chân ông. Bị quấy rầy và mất tập trung với sự hiện diện của đứa con, ông rút trong ngăn kéo một thanh sô-cô-la và đưa cho chú bé, nhưng chú bé lắc đầu. Ông lại rút ra ít tiền và bảo chú bé nói mẹ đưa đi mua kẹo bánh. Nhưng chú bé cũng lắc đầu và tiếp tục quấn quít dưới chân ông. Ông liền tức giận hét lên:

“Vậy mày thích cái gì? Mày không biết là mày đang quấy rầy tao không?” “Con chỉ thích được ở gần bố thôi mà!” chú bé vừa trả lời, vừa mếu máo khóc.

Chúng ta có thích được ở gần những người thân trong gia đình của chúng ta không? Hay chúng ta cảm thấy bị quấy rầy với sự hiện diện của họ? Hỏi một cách khác, chúng ta thích dành thời gian cho ai: thành viên trong gia đình hay những người không phải là thành viên trong gia đình? Trong cuộc sống, chúng ta thường dành nhiều thời gian ở những nơi chúng ta cảm thấy thích, cảm thấy được đón nhận, được yêu thương, và với những người mang lại cho chúng ta niềm vui và hạnh phúc. Nói một cách cụ thể, ngoài khoảng thời gian bắt buộc trong ngày để làm việc hoặc học hành, khoảng thời gian còn lại chúng ta dành ở đâu và cho ai quyết định tầm quan trọng của nơi đó hoặc người đó trong cuộc đời chúng ta. Thật vậy, chúng ta chỉ dành thời gian cho những người

chúng ta yêu thương, chứ không bao giờ dành thời gian cho những người chúng ta không thích hoặc không yêu. Chúng ta tuyên xưng rằng, chúng ta yêu Chúa “hết sức lực, hết linh hồn, và hết trí khôn,” nhưng chúng ta dành cho Chúa bao nhiêu thời gian trong 168 tiếng đồng hồ trong tuần sống của chúng ta?

Một cách cụ thể, đa số ai trong chúng ta cũng có cảm giác một đồng hồ ở trong nhà thờ để tham dự thánh lễ ngày Chúa Nhật dài hơn hai đồng hồ xem phim hoặc nói chuyện, hoặc ‘ăn uống’ với bạn bè. Dành thời gian với ‘con người,’ chúng ta thấy thời gian trôi qua thật nhanh. Còn đến với Chúa chúng ta thấy thời gian trôi thật chậm. Chúng ta có cảm giác như thế vì chúng ta chưa yêu Chúa đủ, chưa cảm thấy mình được yêu và được đón nhận. Điều này chúng ta rút ra từ kinh nghiệm sống của chúng ta: Khi chúng ta ngồi với người chúng ta yêu thương, chúng ta dường như không còn quan tâm đến thời gian và thấy thời gian trôi qua rất nhanh. Điều chúng ta quan tâm chính là được ở với người mình yêu. Được ở với người mình yêu là diễm phúc. Đây là điều Thánh Vịnh Gia trong đáp ca ngày hôm nay hát mừng: Những ai ở trong nhà Chúa luôn được chúc phúc (xem Tv 83:5a). Đây là bối cảnh để chúng ta hiểu ý nghĩa của bài đọc 1 và bài Tin Mừng hôm nay.

Bài đọc 1 và bài Tin Mừng hôm nay, có thể nói, có chung một cốt chuyện: Trong bài đọc 1 chúng ta thấy cha mẹ đưa Sa-mu-en cùng với của lễ là “một con bò mộng ba tuổi, hai thùng bột và một bầu da đầy rượu” (1 Sam 1:24) lên đền thờ và dâng cho Đức Chúa; còn trong bài Tin Mừng, Thánh Mat-thêu thuật lại việc, “hằng năm, cha mẹ Đức Giê-su trẩy hội đền Giê-ru- sa-lem mừng lễ Vượt Qua. Khi Người được mười hai tuổi, cả gia đình cùng lên đền, như người ta thường làm trong ngày lễ” (Lc 2:41-42). Cả hai bài đọc chỉ ra vai trò quan trọng nhất của cha mẹ trong gia đình, đó là: Đem con của mình đến đền thờ để dâng cho Chúa. Nói một cách khác, vai trò của cha mẹ là dạy con cái biết kính sợ Đức Chúa và bước theo đướng lối của Ngài (hoặc “tìm thấy niềm vui trong thánh điện Ngài”). Nhiều khi quá bận rộn với công việc làm ăn, các bậc làm cha mẹ quên mất vai trò là “nhà giáo dục đầu tiên của đức tin cho con cái mình,” và là “những người xây dựng một mái ấm tình thương nơi con cái học yêu và biết được yêu.”

Một thái độ khác mà Tin Mừng hôm nay đề nghị cho các bậc làm cha mẹ là học nơi Thánh Giuse và Mẹ Maria sự dịu hiền và bình thản dù con cái có “lỗi phạm.” Đây là thái độ “chậm giận nhưng giàu tình thương và lòng thành tín.” Ai làm cha mẹ lại không sốt ruột khi lạc mất con của mình [hoặc con cái sai lạc]. Thánh Giuse và Mẹ Maria cũng thế. Họ phải tìm Chúa Giêsu ba ngày. Nhưng khi gặp con trong đến thánh, là nhà của Cha Ngài, thánh Giuse không nói lời nào, ngài vẫn luôn thinh lặng để lắng nghe; Mẹ Maria đơn giản “trách yêu”: “Con ơi, sao con lại làm cho cha mẹ như thế? Con thấy không, cha con và mẹ đây đang phải cực lòng tìm con!” (Lc 2:48). Đáp lại lời “trách yêu” của mẹ, Chúa Giêsu cũng “trách yêu” lại cha mẹ: “Sao cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?” (Lc 2:49). Một cuộc đối thoại đượm tình yêu thương và cảm thông!

Về phận những người làm con, lời Chúa nói gì với họ hôm nay? Lời Chúa mời gọi những người làm con hãy nhìn vào Đức Kitô, mẫu gương của sự vâng phục và khiêm nhường. Trong bài Tin Mừng, chúng ta thấy rằng: Chúa Giêsu đang ‘làm đúng’ vì Ngài đang ở trong nhà Cha của Ngài. Nhưng khi Mẹ Maria và Thánh Giuse nói Ngài về nhà của họ ở Na-da-rét, thì “Người đi xuống cùng với cha mẹ, trở về Na-da-rét và hằng vâng phục các ngài (Lc 2: 51). Trong cuộc sống, cha mẹ cũng có lúc sai hoặc không hiểu con cái, nhưng đó không phải lý do để con cái giận hờn và chê trách, hoặc tệ hơn là coi thường cha mẹ. Đó là những cơ hội để con cái hiểu và cảm thông cho cha mẹ hơn vì họ là những người sinh ra và lới lên khác “thời” với mình. Hỡi những kẻ làm con, hãy học ở Chúa Giêsu, dù là Chúa mà Ngài đã học vâng phục cho đến nỗi bằng lòng chịu chết, chết trên cây thập tự (x. Heb 5:8).

Điều thứ hai lời Chúa đề nghị với những ai mang phận làm con là: Hãy nghĩ xem mình muốn lớn lên như thế nào? Trong xã hội cạnh tranh hôm nay, ai trong chúng ta cũng muốn trở nên tài giỏi, được nhiều người ngưỡng mộ, được thành công trong cuộc sống. Tuy nhiêm, bài Tin Mừng hôm nay đưa ra những tiêu chuẩn cần thiết để lớn lên và thành công trong cuộc sống: “Còn Đức Giê-su ngày càng thêm khôn ngoan, thêm cao lớn và thêm ân nghĩa trước mặt Thiên Chúa và người ta” (Lc 2:52). Con cái được mời gọi lớn lên như Chúa Giêsu, đó là, phải lớn lên không chỉ trong ân nghĩa trước mặt người đời, nhưng còn trong ân nghĩa trước mặt Thiên Chúa. Kinh nghiệm hằng ngày cảnh báo chúng ta rằng: Nhiều lúc vì chạy theo chúng bạn [hoặc người khác] để được ‘ân nghĩa’ trước mặt họ mà chúng ta đánh mất ân nghĩa trước mặt Chúa. Hãy lớn lên trong ân nghĩa với Chúa và cao lớn trước mặt người đời. Đừng chỉ chọn lựa lời khen của người đời mà đánh mất sự hạnh phúc vĩnh cửu.

Cuối cùng, chúng ta có thể khẳng định rằng: Gia đình Na-da-rét được xem là “Thánh Gia” vì có Chúa Giêsu hiện diện như trung tâm của gia đình. Cùng cách thức ấy, gia đình Kitô giáo muốn trở nên thánh và “lớn lên trong ân nghĩa trước mặt Thiên Chúa và hàng xóm” cũng phải đặt Chúa Giêsu làm trung tâm của đời sống gia đình và của từng thành viên trong gia đình.

 

.

SUY NIỆM CHÚ GIẢI LỜI CHÚA LỄ THÁNH GIA_C

Lm. Inhaxiô Hồ Thông

Lễ Thánh Gia nhắc chúng ta nhớ những năm tháng thầm lặng của Đức Giê-su trong thời thơ ấu và niên thiếu, dưới mái ấm gia đình của thánh Giu-se và Mẹ Ma-ri-a. Đây là một gia đình thánh mẫu gương của tất cả mọi gia đình.

Hc 3: 3-7, 14-17a

Hiền nhân Do thái, ông Si-rác, khuyên con cái phải có lòng thảo kính cha mẹ, nhất là khi các ngài già yếu.

Cl 3: 12-21

Thánh Phao-lô mời gọi các tín hữu Cô-lô-xê thực hành trong cộng đoàn, nhất là trong gia đình, các nhân đức như là lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa và nhẫn nại, yêu thương. Đó là những mối dây liên kết tuyệt hảo.

Lc 2: 41-52

Tin Mừng Lu-ca tường thuật chuyện tích Đức Giê-su lên mười hai tuổi ngồi giữa các tiến sĩ Luật, trong Đền Thờ Giê-ru-sa-lem.

BÀI ĐỌC I (Hc 3: 3-7, 14-17a)

Vào đầu thế kỷ thứ hai trước Công Nguyên, một hiền nhân Do thái, ông Si-rác, mở trường dạy học và ghi lại những thành quả của những kinh nghiệm và những suy tư của ông. Tác phẩm của ông được viết bằng tiếng Híp-ri và được cháu của ông dịch sang Hy ngữ vào năm 150 trước Công Nguyên.

Tác phẩm này là “cẩm nang đạo đức thực hành” dành cho người Ít-ra-en nào muốn trung thành với đức tin của cha ông mình, không để cho mình bị ảnh hưởng bởi nền văn hóa dân ngoại chung quanh, đặc biệt là sức lôi cuốn mãnh liệt của sự khôn ngoan Hy lạp. Trong sách ông bàn đến nhiều chủ đề rất đa dạng, được tô điểm bởi những thành ngữ rất dễ nhớ, và rất được Do thái giáo mến chuộng. Giáo Hội sử dụng sách này đến mức sách có biệt danh là “Giảng Viên”.

Tác giả cho thấy mình rất gắn bó với Lề Luật. Theo ông, việc thực hành Lề Luật là nguồn mạch của sự khôn ngoan. Trong chương 3, ông Si-rác khai triển một trong những huấn lệnh của Thập Giới, liên quan đến bổn phận của con cái đối với cha mẹ: “Ngươi hãy thờ kính cha mẹ, để được sống lâu trên đất mà Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, ban cho ngươi” (Xh 20: 12; Đnl 5: 16).

1. Lòng hiếu thảo mang chiều kích phổ quát

Bổn phận thảo kính cha mẹ thuộc vào những truyền thống rất lâu đời của các nền văn hóa, được các tôn giáo và triết học ca tụng. Những lời khuyến dụ của hiền nhân Ít-ra-en rất gần với những bản văn cổ của các nền văn hóa lớn, như Trung Quốc, Ấn Độ và Hy-lạp. Ở Việt Nam, lòng thảo kính của con cái đối với cha mẹ được truyền tụng trong những thành ngữ cao dao, ví dụ như:

“Công cha như núi Thái Sơn; 
nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra. 
Một lòng thờ mẹ kính cha; 
cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”.

Như vậy lòng thảo kính của con cái đối với cha mẹ mang chiều kích phổ quát.

2. Lòng hiếu thảo mang chiều kích siêu việt

Huấn lệnh của Thập Giới về lòng hiếu thảo không chỉ thuộc về trật tự tự nhiên, nhưng cũng là chương trình của Đấng Tạo Hóa. Đời sống gia đình ở Ít-ra-en không chỉ nhằm lưu truyền nòi giống của tổ phụ Áp-ra-ham, nhưng cũng truyền đạt từ thế hệ này đến thế hệ khác đức tin của cha ông vào một vị Thiên Chúa duy nhất, Đấng đã tỏ mình ra. Chính vì Thiên Chúa “làm cho người cha được vẻ vang vì con cái, cho người mẹ thêm uy quyền đối với các con” (Hc 3: 2) nên Ngài ban những lời chúc phúc cho con cái có lòng thảo kính cha mẹ mình.

3. Những ân phúc của tấm lòng hiếu thảo

“Ai tôn vinh cha sẽ được trường thọ”: Đây là lời chúc phúc truyền thống nhất, cuộc sống trường thọ được xem là quý giá nhất vào thời đó, thời mà những niềm hy vọng ở bên kia nấm mồ đã chưa được biết đến ở Ít-ra-en. Ngạc nhiên hơn, và thuộc trật tự khác, chính là lời hứa: “Ai thờ cha thì bù đắp lỗi lầm”, cũng như “Ai kính mẹ thì tích trữ kho báu” (kho báu chứa đựng ơn tha thứ của Thiên Chúa). Cách diễn tả này tương tự với câu 14: “Vì lòng hiếu nghĩa đối với cha sẽ không bị quên lãng, và sẽ đền bù tội lỗi cho con”

Trong Do thái giáo thời hậu lưu đày, người ta rất nhạy bén với khái niệm tội lỗi và rất bận tâm đến sự thanh sạch nội tâm. Ông Si-rác thuộc vào những thế hệ này, họ suy niệm giáo huấn của các ngôn sứ; vì thế, ông cũng đề cao việc thực hành các nhân đức hơn việc tế tự bên ngoài. Về phương diện này, ông còn đi xa hơn khi gán cho việc thực hành lòng hiếu thảo của Thập Giới một giá trị hy tế xá tội. Tuy nhiên, chúng ta nhận ra một sự khác biệt: trong khi các ngôn sứ đặc biệt bận lòng đến ơn cứu độ tập thể, các hiền nhân quan tâm hơn đến ơn cứu độ cá nhân. Sau cùng, chúng ta cũng nên ghi nhận rằng hiền nhân này cẩn thận viện dẫn những nghĩa vụ không chỉ đối với cha mà còn đối với mẹ nữa. Phải nói rằng đây là một trường hợp họa hiếm trong Cựu Ước, ở đó thường là chỉ mình người cha được nêu lên.

BÀI ĐỌC II (Cl 3: 12-21)

Như thư gởi tín hữu Ê-phê-xô, thư gởi tín hữu Cô-lô-xê được thánh Phao-lô viết khi thánh nhân bị giam cầm giữa năm 61-63 Công Nguyên.

1. Bối cảnh

Thành phố Cô-lô-xê, được định vị ở Tiểu Á, cách thành phố Ê-phê-xô 200 cây số về hướng đông, đã thấy xuất hiện một cộng đoàn Ki-tô hữu, cộng đoàn này được một người bạn đồng hành và cũng là môn đệ của thánh Phao-lô thiết lập. Những giáo lý sai lạc, những suy luận về các quyền năng của các thiên thần, những lối sống khắc khổ, cũng như những khuynh hướng Do thái giáo, gây nguy hiểm cho niềm tin của cộng đoàn non trẻ này. Thánh Phao-lô đang bị cầm tù nên không thể đích thân đến tận nơi được, vì thế ngài gởi một bức thư cho các tín hữu Cô-lô-xê. Trong thư này, thánh nhân tập trung giáo huấn của ngài vào Đức Ki-tô và quy chiếu cuộc đời Ki-tô hữu vào điểm cốt yếu: sống kết hiệp với Đức Ki-tô, noi gương Đức Ki-tô, thực hành đức ái và các nhân đức thường ngày.

Vào ngày lễ Thánh Gia hôm nay, đoạn trích thư của thánh Phao-lô gởi tín hữu Cô-lô-xê này mời gọi chúng ta suy gẫm về đời sống gia đình: “Hãy có lòng xót thương, nhân hậu, khiêm nhu, hiền từ và nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau”.

2. Giáo Huấn

Đức ái Ki-tô giáo là nguồn mạch của sự hiệp nhất và bình an trong cộng đoàn, huống chi trong cộng đoàn nhỏ bé của gia đình, ở đó tình yêu phải là “mối dây liên kết tuyệt hảo”. Theo thói quen của mình, thánh nhân mời gọi các tín hữu “để tỏ lòng biết ơn, anh em hãy đem cả tâm hồn mà hát dâng Thiên Chúa những bài thánh vịnh, thánh thi và thánh ca, do Thần Khí linh hứng”.

Đoạn trích kết thúc với vài nguyên tắc đặc thù về những bổn phận giữa vợ và chồng, giữa cha mẹ và con cái, mà thánh Phao-lô khai triển trong thư gởi tín hữu Ê-phê-xô 5: 21-32. Chúng ta nên nhớ rằng lời khuyên “người làm vợ hãy phục tùng chồng” được đặt vào trong bối cảnh văn hóa thời đó, như trước đây nền văn hóa cổ truyền Việt Nam chúng ta: đức hạnh của người phụ nữ Việt Nam trước đây được quy định bởi “tam tòng”: “tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử”.

TIN MỪNG (Lc 2: 41-52)

Giai thoại mà thánh Lu-ca kể trong Tin Mừng hôm nay chiếu soi một luồng ánh sáng trên những năm tháng cuộc đời ẩn dật của Đức Giê-su, giữa việc cha mẹ dâng tiến Ngài trong Đền Thờ vào lúc Ngài được sáu tuần lễ và việc Ngài lãnh nhận phép rửa bởi Gioan Tẩy Giả vào lúc Ngài ba mươi tuổi.

1. Cách thức đào tạo tôn giáo ở Ít-ra-en

Được đặt vào trong khung cảnh tôn giáo và văn hóa Do thái, dáng điệu Đức Giê-su ngồi giữa các tiến sĩ Luật, ở Giê-ru-sa-lem, khi Ngài lên mười hai tuổi, không có gì là lạ lùng cả. Tất cả những thiếu niên Ít-ra-en đến mười hai tuổi đều trở thành “con cái của Lề Luật”. Từ nay, các em được tham dự vào cộng đoàn phụng vụ và được dự phần vào buổi cầu nguyện chung.

Việc đào tạo tôn giáo cho con cái cốt yếu là bổn phận của cha mẹ trong gia đình, và được bổ túc bởi việc dạy dỗ ở hội đường, vào ngày sa-bát. Các kinh sư thường mở trường dạy học và người ta có thể nghĩ rằng họ quan tâm đến việc đào tạo những “con cái của Lề Luật” tương lai. Ở Giê-ru-sa-lem, các tiến sĩ Luật hình thành nên một loại hội đường ở bên trong Đền Thờ; họ dạy trên các hành lang. Theo truyền thống dạy dỗ kinh sư, để đối thoại với học viên, họ khuyến khích các học viên nêu lên những câu hỏi hay tự mình đặt ra những câu hỏi cho các học viên.

Ông Flavius Josephus, sử gia Do thái (35-95 AC) kể lại một kỷ niệm thời niên thiếu của ông, giúp soi sáng đặc biệt giai thoại của Tin Mừng Lu-ca. Khi cậu Flavius Josephus đến tuổi “con cái của Lề Luật”, cậu theo đuổi một năm đào tạo tôn giáo. Các kinh sư đòi cậu đến giữa họ để đặt câu hỏi cho cậu và tranh luận với cậu. Thật ra, cậu Flavius Josephus thuộc một gia đình danh giá chốn kinh thành Giê-ru-sa-lem, còn Đức Giê-su chỉ là một cậu thiếu niên khiêm tốn làng Na-da-rét; tuy nhiên, sự kiện chứng thực rằng các tiến sĩ Luật Giê-ru-sa-lem niềm nở tiếp đón mọi trẻ em, tôn trọng những suy nghĩ của chúng, lắng nghe và hướng dẫn chúng.

Sau này, trong khi thi hành sứ vụ công khai, tinh thần đối thoại rất sinh động này được phản ảnh rõ nét nhất trong những cuộc tranh luận trong đó giai cấp lãnh đạo Do thái đặt ra những câu hỏi và Đức Giê-su trả lời. Qua những câu trả lời của Ngài, chúng ta nhận ra những nét đặc trưng của Ki-tô giáo so với Do thái giáo.

2. Ơn gọi được khẳng định

Người ta có thể luôn luôn tự hỏi về mầu nhiệm ý thức mà Đức Giê-su có về ơn gọi của mình, về địa vị Con Thiên Chúa của mình: ý thức này được phát triển như thế nào? Ngài có thật sự hoàn toàn ý thức về sứ mạng của mình khi còn rất bé chứ? Dù sao ở Giê-ru-sa-lem vào lúc mười hai tuổi, Ngài vẫn cảm thấy thoải mái trong nhà của Cha Ngài như nhà của mình; Ngài bày tỏ trí thông minh và sự hiểu biết tôn giáo phi thường trước tuổi mình. “Ai nghe cậu nói cũng ngạc nhiên về trí thông minh và những lời đối đáp của cậu”, nghĩa là, không chỉ những tiến sĩ luật, nhưng những học viên, và ngay cả đám đông trong sân Đền Thờ cũng dừng lại để lắng nghe cậu thiếu niên Giê-su này đối đáp với các chuyên viên Lề Luật. Sau này, sự thông hiểu của Đức Giê-su, sự quán triệt Kinh Thánh của Ngài sẽ làm kinh ngạc những vị lãnh đạo Do thái giáo: “Ông này không học hành gì, mà sao lại thông thạo chữ nghĩa như thế” (Ga 7: 15); còn dân chúng sửng sốt về lời dạy của Ngài: “Vì Người dạy như một Đấng có thẩm quyền, chứ không như các kinh sư của họ”(Mt 7: 28).
Giai thoại Đức Giê-su ngồi giữa các tiến sĩ Luật hàm chứa hai lời dạy: tinh thần siêu thoát đối với Đức Ma-ri-a và thánh Giu-se và dấu chỉ tiên báo mầu nhiệm Vượt Qua, tức là mầu nhiệm Thương Khó, đoạn mầu nhiệm Phục Sinh của Ngài vào ngày thứ ba.

3. Tinh thần siêu thoát

Phải chăng đây là cuộc hành trình đầu tiên của Đức Giê-su lên Giê-ru-sa-lem vào dịp cử hành một trong những đại lễ hằng năm? Người ta có thể tự hỏi điều này. Dù sao Đức Ma-ri-a và thánh Giu-se vẫn để cho con trẻ nhiều tự do. Nghi lễ đã hoàn tất, đoàn hành hương đến từ Ga-li-lê lại lên đường trở về khoảng ba đến bốn ngày đường, theo từng nhóm.

Đức Ma-ri-a và thánh Giu-se vất vả tìm kiếm Đức Giê-su ròng rả suốt hai ngày; đến ngày thứ ba họ mới tìm thấy Ngài. Mẹ Ngài nói với Ngài về những vất vả lo lắng trong khi tìm kiếm Ngài: “Con ơi, sao con lại cư xử với cha mẹ như vậy? Con thấy không, cha con và mẹ đây đã phải cực lòng tìm con!” rốt cuộc để chỉ nghe được câu trả lời của Ngài bày tỏ khoảng cách giữa họ với Ngài: “Sao cha mẹ lại tìm con?”. Ngài nhắc lại bổn phận làm con đích thật của Ngài, bổn phận này nối kết bất khả phân giữa Ngài với Thiên Chúa: “Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?”. Ngay từ lúc này, Ngài để cho thoáng thấy ý nghĩa cuộc đời Ngài: Ngài đến để mặc khải Chúa Cha; Ngài phải thi hành ý muốn của Cha Ngài. Đồng thời Đức Giê-su cũng ghi nhận những khoảng cách của Ngài đối với cha mẹ trần thế của Ngài: tình mẫu tử của Đức Ma-ri-a, tình phụ tử của thánh Giu-se phải nhường bước trước sứ mạng cao cả và mầu nhiệm hơn của người con này mà Thiên Chúa đã trao gởi cho họ. Dù “ông bà không hiểu lời Ngài vừa nói”, tuy nhiên “riêng mẹ Ngài thì hằng ghi nhớ tất cả những điều ấy trong lòng”. Với câu ghi nhận này, thánh Lu-ca chỉ cho chúng ta một trong những nguồn sách Tin Mừng về Thời Thơ Ấu của Đức Giê-su mà thánh ký đã đón nhận, hoặc từ chính Đức Trinh Nữ, nếu thánh ký đã đích thân gặp gỡ Mẹ, hoặc qua thánh Gioan, người môn đệ Chúa yêu mà Mẹ đã sống cùng (Ga 19: 25-27) và chắc chắn đã thổ lộ một số lượng kỷ niệm với người môn đệ này.

4. Dấu chỉ

Sau hai ngày tất tả tìm kiếm, “vào ngày thứ ba” họ mới tìm thấy Ngài. Không thể không đọc thấy ở nơi những sự kiện và những lời này, một dấu chỉ báo trước những đau khổ mà Ngài sẽ phải chịu trong biến cố Tử Nạn và những lần gặp lại Ngài cũng vào ngày thứ ba sau khi Ngài sống lại. Không tác giả Tin Mừng nào tường thuật Đấng Phục Sinh hiện ra với Mẹ mình. Phải chăng người ta có thể nói rằng việc ghi nhận Đức Ma-ri-a gặp lại Ngài ở đây ẩn chứa một cuộc gặp gỡ của Mẹ Ngài với Ngài khi Ngài sống lại? Hơn nữa, việc ghi nhận này được định vị ngay sau lễ Vượt Qua mà Đức Giê-su vừa mừng lễ ở Giê-ru-sa-lem…

 

.

GIA ĐÌNH

Trầm Thiên Thu

Mẹ cha vững vàng niềm tin cậy mến

Con cái trung thực sống tốt hiền ngoan

Gia đình là tế bào của xã hội, nhỏ mà cần thiết. Có thể là gia đình “nhỏ” với vợ chồng và con cái (một hoặc nhiều), cũng có thể là gia đình “lớn” với tam đại hoặc tứ đại đồng đường, nhưng tất cả vẫn cơ bản là vợ chồng và con cái. Gia đình rất quan trọng vì là “cái nôi” của tương lai – đối với xã hội và Giáo Hội. Đối với xã hội, gia đình là nơi sản sinh nhân tài cho đất nước; đối với Giáo Hội, gia đình là nơi chuẩn bị cho Thiên Chúa một dân tộc hoàn hảo.

Nhà không cần rộng lớn hoặc sang trọng, mà cần có đầy ắp yêu thương và tiếng cười. Như vậy mới có thể gọi là tổ ấm, nếu không thì chỉ là tổ lạnh. Hãy nghe Kinh Thánh nhận định: “Con đàn cháu đống của phường vô đạo nào có làm nên tích sự gì: Chúng như phát xuất từ những chồi hoang, rễ ăn không sâu, gốc bám không chặt!” (Kn 4:3). Nhà dột từ nóc, quả là không sai chút nào!

Gia đình cũng không nhất thiết là mang dòng máu của ai, mà quan trọng là yêu thương và chia sẻ. Những người không cùng huyết thống nhưng biết quan tâm lẫn nhau, đó chính là gia đình. Cùng huyết thống, cùng dòng máu, cùng là thân tộc, cùng một dân tộc,… nhưng ghen ghét nhau và tìm cách hại nhau, thế thì KHÔNG THỂ LÀ GIA ĐÌNH, và còn TỆ HƠN KẺ THÙ.

Chắc chắn rằng trong cuộc sống, người ta có thể chọn lựa nhiều thứ cho mình, nhưng không ai có thể chọn cha mẹ hoặc nơi sinh. Dù cha mẹ có thế nào thì cũng vẫn là cha mẹ của mình. Cha mẹ là khởi đầu một gia đình. Mà gia đình chính là tế bào cơ bản của xã hội, được mệnh danh là Tổ Ấm, là Chiếc Nôi Hạnh Phúc. Tổ ấm nghĩa là không được lạnh, không được nóng, mà nhất thiết phải ấm. Việt ngữ thật tuyệt vời!

Mẹ Teresa Calcutta đã nghiêm túc đặt vấn đề: “Bạn có thể làm gì để xây dựng hòa bình thế giới? Hãy về nhà và yêu thương gia đình của mình”. Bất cứ một tổ chức nào cũng cần có quy luật để điều chỉnh, luật vị nhân sinh, chứ nhân sinh bất vị luật. Tổ ấm cũng có nguyên tắc cơ bản làm nền tảng – gọi là Gia Phong. Tất cả khởi đầu từ đó: Tề gia, trị quốc, bình thiên hạ.

CÔNG LAO

Khi ngắm nhìn hang đá giáng sinh, chúng ta thấy một gia đình nghèo nàn nhưng hạnh phúc. Nhìn vào hang đá, chúng ta cũng nhớ công ơn cha mẹ như biển trời lai láng, khôn ví và khôn tả. Thật vậy, ca dao Việt Nam đã mô tả ơn nghĩa mà cha mẹ dành cho con cái, đơn giản mà sâu sắc:

Ơn cha nặng lắm, cha ơi!

Nghĩa mẹ bằng trời, chín tháng cưu mang

Đặc biệt nói riêng về người mẹ, vì người mẹ luôn âm thầm chịu đựng những sự khó nhọc:

Thương thay chín chữ cù lao

Tam niên nhũ bộ, biết bao nhiêu tình!

Cù lao là gì? Đó là chín đức tính – Sinh, Cúc, Phủ, Dục, Súc, Trưởng, Cố, Phục, Phúc (sinh nở, nâng đỡ, vỗ về, dạy dỗ, cho bú, nuôi lớn, trông nom, chăm sóc, che chở). Tuy đề cập người mẹ nhưng cũng ngụ ý nói về người cha. Không thể chỉ kính trọng Tình Mẹ mà “coi nhẹ” Tình Cha, vì người Mẹ khởi đầu cho cuộc sống, tình yêu và hạnh phúc; người Cha khởi đầu cho ý chí, niềm tin và sức mạnh. Ai cũng từng là con trẻ, và mang năng công ơn cù lao của cả cha và mẹ. Hai vai hai gánh nặng bằng nhau, chẳng bên nào hơn hoặc kém.

Theo dòng thời gian, ngày qua tháng lại, sau cuộc hành hương Silô, bà Anna thụ thai, sinh con trai và đặt tên con trẻ là Samuen, vì bà xác nhận: “Tôi đã xin Đức Chúa được nó” (1 Sm 1:20). Bà đã cầu xin và khóc nức nở vì bị người ta mỉa mai là “cây độc không trái”. Bà tự nhận là người tâm thần đau khổ, nỗi khao khát có con và lời cầu xin thành tâm của bà đã được Thiên Chúa chấp nhận. Ngày nay chúng ta gọi đứa con như thế là “con cầu con khấn”. Thật ra ai cũng nhờ ơn Chúa mà có thể hiện hữu trên cõi đời này, nhưng có một số “hiếm hoi” thôi, trường hợp bà Anna là một điển hình. Khi đó, người chồng là Encana lên với cả gia đình để dâng hy lễ thường niên cho Đức Chúa và để giữ trọn lời khấn hứa của mình. Bà Anna không lên, vì bà nói với chồng: “Đợi cho đến khi đứa trẻ cai sữa đã. Khi đó em sẽ đưa nó đi, nó sẽ ra mắt Đức Chúa và sẽ ở lại đó mãi mãi” (1 Sm 1:22).

Nó là đứa con cầu tự nên phải được dâng hiến cho Thiên Chúa, điều mà chính vợ chồng Encana và Anna đã thề hứa với Thiên Chúa, và họ muốn giữ trọn lời hứa đó. Sự uy tín của họ đã làm cho Thiên Chúa xót thương hơn.

Thời gian cai sữa cho con đã qua, bà đưa nó lên Nhà Đức Chúa với mình, mang theo một con bò mộng ba tuổi, hai thùng bột và một bầu da đầy rượu. Đó là giữ luật Cựu Ước, một dạng “ăn theo thuở, ở theo thời”. Hai ông bà này cũng không ngoại lệ. Bà đưa con vào Nhà Đức Chúa tại Silô, rồi họ sát tế con bò và đưa đứa trẻ đến với ông Êli. Bà nói: “Thưa ngài, xin thứ lỗi, tôi xin lấy mạng sống ngài mà thề: tôi là người đàn bà đã đứng bên ngài, tại đây, để cầu nguyện với Đức Chúa. Tôi đã cầu nguyện để được đứa trẻ này, và Đức Chúa đã ban cho tôi điều tôi đã xin Người. Đến lượt tôi, tôi xin nhượng nó lại cho Đức Chúa. Mọi ngày đời nó, nó sẽ được nhượng cho Đức Chúa” (1 Sm 1:26-28). Lời lẽ của người đàn bà nhà quê chân chất thật thà nhưng đầy vẻ quyết liệt. Và họ đã thờ lạy Đức Chúa ở đó.

Trình thuật Kinh Thánh hôm nay gợi nhớ việc Đức Mẹ dâng Chúa Giêsu trong Đền Thánh. Ngày nay, sau khi sinh con – nhất là mỗi khi đưa con đi lãnh nhận Bí tích Thánh tẩy, các bậc cha mẹ nên chân thành dâng con trẻ cho Thiên Chúa, và cũng là cách tạ ơn Chúa.

Càng sống lâu người ta càng dễ nhận thấy rằng tất cả đều là hồng ân, từ điều nhỏ tới điều lớn, đơn giản là mỗi chúng ta đều có không khí hít thở hằng ngày, hít thở từng giây, và lại có một gia đình – dù là gia cảnh nghèo nàn. Vì thế, “hãy tạ ơn Chúa, cầu khẩn danh Người, vĩ nghiệp của Người, loan báo giữa muôn dân” (Tv 105:1). Thánh Vịnh gia tha thiết mời gọi: “Hát lên đi, đàn ca mừng Chúa, và suy gẫm mọi kỳ công của Người. Hãy tự hào vì danh thánh Chúa, tâm hồn những ai tìm kiếm Chúa, nào hoan hỷ. Hãy tìm Chúa và sức mạnh của Người, chẳng khi ngừng tìm kiếm Thánh Nhan. Hãy nhớ lại những kỳ công Người thực hiện, những dấu lạ và những quyết định Người phán ra, hỡi anh em, dòng dõi Ápraham tôi tớ Chúa, con cháu Giacóp được Người tuyển chọn!” (Tv 105:2-6). Chúc tụng và tạ ơn Thiên Chúa không chỉ là trách nhiệm mà còn là diễm phúc đối với chúng ta.

Thật vậy, không tạ ơn sao được, bởi vì “chính Đức Chúa là Thiên Chúa chúng ta, những điều Người quyết định là luật chung cho cả địa cầu. Giao ước lập ra, muôn đời Người nhớ mãi, nhớ lời đã cam kết đến ngàn thế hệ!” (Tv 105:7-8). Đó cũng chính là điều đã giao ước cùng Tổ phụ Ápraham, đã đoan thề cùng Isaac. Rất nghiêm túc.

Thiên Chúa là tình yêu, giàu lòng thương xót. Thánh Gioan dẫn chứng: “Anh em hãy xem Chúa Cha yêu chúng ta dường nào: Người yêu đến nỗi cho chúng ta được gọi là con Thiên Chúa – mà thực sự chúng ta là con Thiên Chúa. Sở dĩ thế gian không nhận biết chúng ta, là vì thế gian đã không biết Người” (1 Ga 3:1). Thật tuyệt vời! Và thánh nhân nói thêm: “Anh em thân mến, hiện giờ chúng ta là con Thiên Chúa; nhưng chúng ta sẽ như thế nào, điều ấy chưa được bày tỏ. Chúng ta biết rằng khi Đức Kitô xuất hiện, chúng ta sẽ nên giống như Người, vì Người thế nào, chúng ta sẽ thấy Người như vậy” (1 Ga 3:2).

Ngày đó là ngày cánh chung, ngày tận thế, ngày Chúa Giêsu giáng lâm (tái lâm, quang lâm). Tuy nhiên, chúng ta cũng có thể hiểu theo hiện tại, khi chúng ta đang sống trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, được mãn nhãn khi chiêm ngưỡng Con-Thiên-Chúa-mặc-xác-phàm, hạnh phúc và bình an đang tràn ngập địa cầu. Thêm điều đặc biệt nữa là đến lúc đón Tân Niên với nhiều thứ khởi đầu mới.

Cảm xúc dạt dào dâng trào, Thánh Gioan nói một hơi dài: “Anh em thân mến, nếu lòng chúng ta không cáo tội chúng ta, chúng ta được mạnh dạn đến cùng Thiên Chúa. Và bất cứ điều gì chúng ta xin, chúng ta được Người ban cho, bởi vì chúng ta tuân giữ các điều răn của Người và làm những gì đẹp ý Người. Đây là điều răn của Người: chúng ta phải tin vào danh Đức Giêsu Kitô, Con của Người, và phải yêu thương nhau, theo điều răn Người đã ban cho chúng ta. Ai tuân giữ các điều răn của Thiên Chúa thì ở lại trong Thiên Chúa và Thiên Chúa ở lại trong người ấy. Căn cứ vào điều này, chúng ta biết được Thiên Chúa ở lại trong chúng ta, đó là nhờ Thần Khí, Thần Khí Người đã ban cho chúng ta” (1 Ga 3:21-24). Ai trong chúng ta cũng đã quá quen với “luật yêu thương” của Chúa, thế nhưng nghe nhiều mà có thể chưa giữ được bao nhiêu. Thật vậy, ngay cả những người thân trong gia đình mà chúng ta cũng chưa yêu thương đúng nghĩa. Con người quá yếu đuối, đúng là buồn thật đấy!

TÌNH NGHĨA

Qua trình thuật Lc 2:22-40, Thánh sử Luca kể: Hằng năm, cha mẹ Đức Giêsu trẩy hội đền Giêrusalem mừng lễ Vượt Qua. Khi Người được mười hai tuổi, cả gia đình cùng lên đền, như người ta thường làm trong ngày lễ. Xong kỳ lễ, hai ông bà trở về, còn cậu bé Giêsu thì ở lại Giêrusalem, mà cha mẹ chẳng hay biết. Ông bà cứ tưởng là cậu về chung với đoàn lữ hành, nên sau một ngày đường, mới đi tìm kiếm giữa đám bà con và người quen thuộc. Không thấy con đâu, hai ông bà quyết quay trở lại Giêrusalem để tìm cho được Con Trẻ.

Ôi chao! Người đông, đất rộng, đường xa, thế mà cha mẹ lại lạc mất Con Trẻ, thật là khổ! Lòng như lửa đốt, cha mẹ lại lội bộ ngược dòng người để tìm Con. Mà đâu phải gặp ngay, mãi sau ba ngày mới tìm thấy con trong Đền Thờ, đang ngồi giữa các thầy dạy, vừa nghe họ, vừa đặt câu hỏi. Mệt nhoài, nhưng cha mẹ vẫn có thể thở phào, vì “cậu ấm” đang đối chất với những người lớn hơn mình và giỏi hơn mình. Có lẽ lúc đó Cô Maria vui vẻ nói với Chú Giuse: “Anh ơi! Con mình giỏi thật!”. Nhưng Chú Giuse vốn kiệm ngôn, không nói nhiều, chắc chỉ nhìn Bà Xã và mỉm cười mà thôi!

Vô cùng kỳ lạ, mọi người nghe Cậu Giêsu nói đều ngạc nhiên về trí thông minh và những lời đối đáp sắc xảo của cậu. Tuổi trẻ, tài cao. Khi nhận ra Con Trẻ, hai ông bà sửng sốt, và Đức Mẹ liền nói: “Con ơi, sao con lại xử với cha mẹ như vậy? Con thấy không, cha con và mẹ đây đã phải cực lòng tìm con!”. Nhưng đó lời trách yêu, chứng tỏ rằng Đức Mẹ rất đau khổ khi phải xa Con, dù chỉ là một thoáng, huống chi đã ba ngày qua. Con Trẻ Giêsu đáp: “Sao cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?”. Chắc hẳn hai người biết điều này, nhưng vì lạc mất Con, lo lắng quá mà quên thôi. Bản chất con người là thế, Chúa không trách mà chỉ nhắc nhở thôi.

Mặc dù là cha mẹ của Chúa Giêsu, nhưng ông bà vẫn không hiểu lời Ngài vừa nói. Cũng đúng thôi, bởi vì cha mẹ là phàm nhân, còn Con là Thiên-Chúa-làm-người mà. Nói là nói vậy, nhưng sau đó, Con Trẻ Giêsu vẫn “đi xuống cùng với cha mẹ, trở về Nadarét và hằng vâng phục các ngài” (Lc 2:51a). Con Thiên Chúa vẫn luôn tôn trọng, vâng lời và hiếu thảo với cha mẹ. Đó là Ngài đã làm gương cho chúng ta, chứng tỏ gia đình rất quan trọng trong cuộc sống loài người, không trừ bất kỳ ai, đồng thời nhắc nhở những người con phải giữ trọn chữ hiếu – bằng mọi cách và mọi động thái.

Theo Kinh Thánh, có hai điều thực sự quan trọng này: “Riêng mẹ Người thì hằng ghi nhớ tất cả những điều ấy trong lòng. Còn Đức Giêsu ngày càng thêm khôn ngoan, thêm cao lớn và thêm ân nghĩa đối với Thiên Chúa và người ta” (Lc 2:51b-52). Đức Mẹ luôn suy niệm, Chúa Giêsu càng khôn lớn càng kết hiệp thân mật với Thiên Chúa và được người đời yêu mến. Ngôn ngữ liên quan những thứ khác, trong số đó có lời hứa. Thảo nào Kinh Thánh đã cho biết: “Người ghét thói ba hoa sẽ tránh được sự dữ. Quân tử thì phải nhất ngôn, như thế, con sẽ không bị hại”(Hc 19:6-7).

Tương tự các vấn đề khác, gia đình cũng có những chuyện vui và chuyện buồn. Chuyện buồn như cái gai nên dễ nhận ra. Chẳng hạn vài trường hợp mới đây…

Tháng 4-2018, Nguyễn Thắng (30 tuổi – phường Thanh Hải, TP Phan Thiết) đi nhậu về rồi xảy ra mâu thuẫn với cha ruột và bị cha đánh. Thằng con bất hiếu đã cầm dao đâm cha nhiều nhát và ngăn cản người đưa nạn nhân đi cấp cứu. Đó là ông Nguyễn Chuyên (51 tuổi).

Rạng sáng ngày 22-7-2018, Lương Thị Kim Phượng (20 tuổi – thôn Tân Mỹ, xã Phổ Minh, huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi) đi hát karaoke về và bị cha la rầy, cô đã ra tay sát hại cha là ông Lương Ngọc Thanh (46 tuổi) bằng cách lấy gậy và gạch đập vào đầu cha.

Đọc báo, nghe đài, và lướt web, chúng ta thường thấy có những nghịch tử đối xử tồi tệ với cha mẹ. Thật ngán ngẩm! Phải chăng đó là hậu quả của việc giáo dục không đề cao tôn ti trật tự trong gia đình, coi nhẹ gia phong lễ giáo? Ngày xưa, chương trình giáo dục có cho học bộ sách Nhị Thập Tứ Hiếu, ngày nay không thấy có!

Có những nghịch tử thì cũng có những hiếu tử. Hình ảnh thật đẹp về tính nhân bản ở cô hoa hậu Mint Kanistha (Thái Lan, 17 tuổi, năm 2015). Sau khi đăng quang, cô đã về nhà và quỳ lạy tạ dưới chân người mẹ ngay bên những thùng rác. Người đàn bà kia chỉ là một người thu gom rác, nhưng bà vẫn là mẹ của cô, và cô vẫn phải kính trọng hết lòng. Bất cứ ai, dù có là gì (cả đời và đạo) thì trước tiên cũng vẫn phải là con người đối với xã hội và là người con trong một gia đình.

Là con người, ai cũng đã và đang làm con, thế nên ai cũng có bổn phận làm con. Đó cũng là một trong Mười Điều Răn của Thiên Chúa: Thảo kính cha mẹ. Đã là giới răn thì không thể không thi hành, có vậy mới làm đẹp lòng Chúa. Bổn phận làm con không chỉ phải thực hiện đối với cha mẹ, mà còn phải đối với ông bà, người trên, người lớn tuổi, ân nhân,…

Cách cư xử chứng tỏ có tiếp thu sự giáo dục đúng mức hay không. Tiên học lễ, hậu học văn. Có tài mà mất dạy thì chỉ là rác rưởi, phân tro. Nền giáo dục của một quốc gia thế nào sẽ cho biết tương lai đất nước đó ra sao. Những người có trách nhiệm giáo dục mà thiếu đạo đức và thiếu năng lực thì đừng trách tại sao giới trẻ hư đốn, thoái hóa. Chúng vô lễ vì chúng không được giáo dục về nhân bản, thậm chí người có trách nhiệm giáo dục còn chưa có đạo đức đủ mức thì còn dạy được ai? Bằng cấp không là gì cả, năng lực mới thực sự quan trọng.

Lạy Thiên Chúa nhân lành nhưng công minh chính trực, chúng con chân thành xin lỗi về những thiếu sót trong bổn phận làm con đối với Ngài, với ông bà, cha mẹ và người lớn. Xin giúp chúng con biết noi gương Con Chúa thực hiện đầy đủ bổn phận hằng ngày đối với Thiên Chúa và đối với tha nhân. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Nhi Giêsu Kitô, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.

 

.

TỔ ẤM GIA ĐÌNH

Bông Hồng Nhỏ

Gia đình Thánh Gia là gương mẫu tuyệt vời cho mọi gia đình Công Giáo. Hôm nay, chiêm ngắm gia đình Chúa Giêsu trẩy hội lên Đền Giêrusalem dự lễ Vượt Qua, theo chân đoàn người tiến về Đền Thánh trong niềm vui tươi, phấn khởi, lòng ta cũng hân hoan vui sướng. Không dừng lại ở nghi lễ, niềm tin tưởng và phó thác nơi Thiên Chúa còn được minh chứng và xác tín hơn qua những thử thách mà chính Cha Thánh Giuse và Mẹ Maria đã trải qua.

Sau kỳ lễ, hai ông bà trở về, còn cậu bé Giêsu thì ở lại Giêrusalem mà cha mẹ chẳng hay biết (x. Lc 2, 43). Biến cố đã xảy ra khi hai ông bà không tìm thấy con trong đám bà con và người quen thuộc, thế rồi hai ông bà trở lại Giêrusalem mà tìm (x. Lc 2, 44 – 45). Chẳng lẽ cậu bé Giêsu bị lạc? Ai đã thất lạc con mới hiểu được tâm trạng của Cha Giuse và Mẹ Maria lúc này. Có lẽ, các ngài đã rất lo lắng, hoảng hốt và khổ tâm, nhưng các ngài không đổ lỗi cho nhau mà hiệp lực tìm kiếm con. Các ngài tìm con trong niềm hy vọng, tín thác nơi Thiên Chúa. Sau ba ngày vất vả cực lòng tìm kiếm, các ngài mới tìm thấy con trong Đền Thờ, đang ngồi giữa các thầy dạy, vừa nghe họ vừa đặt câu hỏi (x. Lc 2, 46). Bao lo lắng như tan biến bởi vì Giêsu đang ở đây. Giêsu không mải mê chơi với đám bạn nào đó, không la cà vào các hàng quán, nhưng đang ngồi giữa các thầy dạy, vừa nghe họ vừa đặt câu hỏi.  Giêsu ở lại là vì ham học hỏi lời Thiên Chúa hay vì lòng yêu mến Thiên Chúa? Trước sự sửng sốt và lời bộc bạch nỗi lòng của Mẹ, Giêsu đã trả lời: “Sao cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà Cha con sao?” (Lc 2, 49). Có đôi khi ta cũng đã ngạc nhiên khi ai đó thực hiện bổn phận yêu mến Thiên Chúa và ta không hiểu được rằng ta cũng có bổn phận ở nhà Thiên Chúa. Tìm kiếm Thiên Chúa và yêu mến Thiên Chúa là một hành trình đầy gian nan và thử thách, một hành trình giúp ta tôi luyện đức tin và lòng mến. Có nhiều khi ta cũng không hiểu được điều Thiên Chúa mời gọi ta nhưng ta hãy xác tín điều Thiên Chúa muốn luôn là điều tốt nhất cho ta.

“Người đi xuống cùng với cha mẹ, trở về Nadarét và hằng vâng phục các ngài” (Lc 2, 51). Yêu mến Thiên Chúa là thái độ sẵn sàng vâng lời cha mẹ. Nếu mỗi người con trong gia đình cũng biết noi gương trẻ Giêsu, hằng vâng lời cha mẹ thì sẽ ngày càng thêm khôn ngoan, thêm cao lớn và thêm ân nghĩa đối với Thiên Chúa và người ta (x. Lc 2, 52). Bởi vì những lời dạy dỗ, bảo ban của cha mẹ đều xuất phát từ tình yêu. Cha mẹ yêu kính và thờ phượng Thiên Chúa trên hết mọi sự, luôn tìm kiếm thánh ý Thiên Chúa trong mọi sự để dạy dỗ con cái theo đúng thánh ý Thiên Chúa, dành cho con một tình yêu đón nhận, tha thứ, hy sinh, lắng nghe. Một gia đình hạnh phúc thật sự là một tổ ấm, mà nơi đó cso Thiên Chúa là trụng tâm. Nơi ấy vợ chồng đón nhận nhau, cha mẹ đón nhận và yêu thương, chăm lo săn sóc và giáo dục con cái; và con cái biết thảo kính cha mẹ như lời Chúa dạy. Một gia đình hạnh phúc phải là một gia đình đầy tràn tình yêu và niềm tin kính Thiên Chúa. Thái độ lắng nghe và thực hành lời Chúa sẽ là điều căn bản để gia đình trở thành một tổ ấm. Chỉ có tình yêu mới làm cho con cái lớn lên và trưởng thành.

Lạy Thiên Chúa là Cha toàn năng! Ngài đã muốn cho Con Một yêu dấu làm con Đức Trinh Nữ Maria và Thánh Giuse, để cho nhân loại chúng con gương mẫu tuyệt vời là gia đình Nadarét. Xin cho chúng con hằng biết noi gương các ngài xây dựng gia đình thánh thiện, một lòng phụng thờ Chúa trên hết mọi sự và cùng yêu thương, nâng đỡ nhau và đón nhận nhau. Amen.

 

.

CÙNG NHAU VƯỢT QUA

Anna Cỏ May

Bậc sống nào cũng có niềm vui và hạnh phúc xen lẫn với những đau khổ và thử thách. Nếu không có đau khổ làm sao có hạnh phúc. Muốn có hạnh phúc thì phải vượt qua những gian nan thử thách. Trong ngày mừng lễ Thánh Gia Thất, mỗi người sẽ được chiêm ngắm sự thử thách của gia đình Nadarét, một gia đình thánh thiện.

Mẹ Maria và Thánh Giuse là những người một lòng thờ phượng Thiên Chúa. Hàng năm, các ngài trẩy hội lên đền Giêrusalem mừng lễ Vượt qua. Khi Đức Giêsu lên mười hai tuổi, cả gia đình cùng lên đền như người ta thường làm trong ngày lễ (x.Lc 2,41-42). Xong kỳ lễ các ngài trở về, còn  Đức Giêsu ở lại mà các ngài chẳng hay biết. Sau một ngày không thấy con, các ngài hối hả quay trở lại tìm con. Phải chăng, lời cụ Simêon và bà Anna đang dần được thực hiện. Việc lại mất con là lưỡi gươm thâu qua lòng Mẹ sao? Mẹ Maria và Thánh Giuse kiên nhẫn và cố gắng tìm con suốt hai ngày trong vô vọng, đến ngày thứ ba mới gặp con. Tưởng chừng gặp lại con là hết lo lắng. Nhưng khi Mẹ Maria vừa nói: “Con ơi, sao con lại làm cho cha mẹ như thế ! Con thấy không, cha con và mẹ đây phải cực lòng tìm con!”. Đức Giêsu trả lời: “Sao cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?” (Lc 2, 48-49). Các ngài không hiểu lời con vừa nói là gì. Thử thách của các ngài là thế đó, lạc mất con chưa đủ, các ngài sẽ còn nhiều thử thách lớn hơn nữa.

Thử thách không miễn trừ ai và luôn diễn ra trong cuộc sống mỗi người. Vậy gia đình bạn đang gặp thử thách nào? Với con cái, vợ chồng hay anh em…? Bạn đã và đang vượt qua ra sao? Mẹ Maria và Thánh Giuse đã một lòng yêu mến Chúa và tín thác mọi sự vào bàn tay yêu thương của Chúa. Trong hoàn cảnh lạc mất con, các ngài kiên nhẫn và hy vọng gặp được con. Bởi vậy, các ngài đã tìm thấy con trong Đền Thờ ngồi giữa các thầy dạy. Noi gương gia đình Nadarét, khi gặp thử thách trong gia đình, điều cần thiết là sự yêu thương, đón nhận, tha thứ và đoàn kết với nhau, cùng nhau kiên nhẫn vượt qua thử thách. Sinh con ra chẳng may em bị tàn tật, cha mẹ chớ nản lòng mà hãy xót thương em, vì em chẳng còn ai khác ngoài cha mẹ. Hay khi một đứa con hư hỏng thì hãy kiên nhẫn và tha thứ, vì nó không biết hành vi của mình làm là sai… Cha mẹ là chỗ dựa duy nhất của con cái, hãy cùng đồng tâm nhất trí với nhau để giáo dục con cái.

Với người Kitô hữu, trong mười điều răn, điều răn thứ tư dạy con cái phải thảo kính cha mẹ là người sinh thành mình. Đó là điều tốt đẹp nhất của mỗi người Kitô hữu trong bổn phận làm con. Từ đó làm nên một gia đình hạnh phúc, yêu thương nhau trong Đức Kitô.

Đức Thánh Cha Phanxicô hằng thao thức, quan tâm và lo lắng về đời sống gia đình. Theo giáo huấn của Hội thánh, gia đình là một Hội thánh thu nhỏ, một cộng đoàn đức tin- cậy- mến. Nơi đây, mọi người con được bao bọc bởi sự âu yếm và tình yêu, bởi sự tôn trọng và trách nhiệm của nhau. Đó là chỗ dựa tốt nhất của con cái, không có nơi nào tốt hơn (x.Youcat 368). Bên cạnh đó, cũng có những người quy tụ họp lại với nhau, và đó là gia đình thiêng liêng của mình, như gia đình thánh hiến… Nơi đó, họ cũng cảm nghiệm tình yêu thương quan tâm lẫn nhau.

Lạy Chúa, trong ngày lễ Thánh Gia Thất, xin cho các bậc cha mẹ biết yêu thương vun đắp hạnh phúc gia đình và tỏ bày tình yêu Đức Kitô yêu thương Hội Thánh qua đời sống gia đình. Amen.

 

.

MỘT ĐỜI ĐỂ YÊU LÀ MỘT ĐỜI HẠNH PHÚC

Lm. Bosco Dương Trung Tín

“Hằng năm, cha mẹ Đức Giê-su trẩy hội đền Giê-ru-sa-lem mừng lễ Vượt Qua. Khi được 12 tổi, cả gia đình cùng lên đền như người ta thường làm trong ngày lễ” (Lc 2,41-42).

Khi xuống thế làm người, Đức Giê-su cũng cần có cha, có mẹ và có một gia đình. Thiên Chúa đã chọn cho Đức Giê-su một người mẹ là Đức Ma-ri-a. Ma-ri-a là một thiếu nữ đã đính hôn với Giu-se. Và nhờ cuộc hôn nhân này, Đức Giê-su có một người cha theo pháp lý và có một gia đình hẳn hoi. Cả Giu-se và Ma-ri-a đều được Thiên Thần Chúa cho biết về Hài Nhi Giê-su. Mặc dù có chút nghi vấn, nhưng cả hai đã được giải thích thỏa đáng và chấp nhận nhau cũng như đón nhận Hài Nhi Giê-su, lập nên một gia đình như bao gia đình khác.

Hài Nhi Giê-su, không chỉ như bao con trẻ khác, mà Ngài còn là Đấng Cứu Độ, nên Giu-se và Ma-ri-a cùng cộng tác vào chương trình cứu độ của Thiên Chúa. Gia đình của Giu-se là gia đình thánh, gia đình hạnh phúc. Gia đình hạnh phúc không nhất thiết là không có khó khăn hay không có vấn đề. Ai sống trên trần gian này, cũng như gia đình nào trên thế gian này đều có những khó khăn và có vấn đề hết. Ngay cả Thánh Gia, gia đình của Giu-se cũng không có ngoại lệ.

Gia đình của Giu-se đã gặp trắc trở ngày từ đầu, sau thời gian đính hôn và từ đó về sau, cũng không suông sẻ gì. Cái quan trọng là đôi vợ chồng yêu thương nhau, hiểu nhau và hết tình nâng đỡ nhau trong cuộc sống. Chính điều này mới làm cho gia đình vượt qua những khó khăn và giải quyết được những trắc trở và mới trở nên êm ấm, hạnh phúc. Chúng ta hãy noi gương Thánh Gia để chúng ta có một gia đình êm ấm và hạnh phúc.

Nói đến gia đình thì không thể không nói đến hôn nhân. Vì hôn nhân là mấu chốt của một gia đình. Không có hôn nhân thì dứt khoát không có gia đình. Từ cuộc hôn nhân đó mà tạo lập nên một gia đình mới, một gia đình hạnh phúc. Nói cách khác, chính tình yêu phu phụ, tình yêu của hai vợ chồng mà có một gia đình ấm êm và hạnh phúc. Ta hãy suy gẫm về tình yêu phụ phụ này.

Theo thánh Giáo Hoàng Phao-lô đệ lục, trong thông điệp “Humanae Vitae”, Sự sống con người, từ số 8 đến số 9, tình yêu phụ phụ được diễn tả như sau: “Tình yêu phu phụ có nguồn gốc từ Thiên Chúa; nó tốt đẹp; nó tượng trưng cho sự phối hợp giữa Chúa Ki-tô và Giáo Hội; Tình yêu đó là tình yêu nhân bản; nó trọn vẹn; nó chung thủy và duy nhất và hướng về việc sinh sản và giáo dục con cái”.

1. Tình yêu phu phụ có nguồn gốc từ Thiên Chúa.

Thiên Chúa là tình yêu và Ngài đã dựng nên con người có nam, có nữ. Ngài ban cho họ một tình yêu, để rồi họ yêu nhau; rồi rời bỏ cha mẹ mình và cả hai nên một xuơng một thịt (x. Mc 10,6-8). “Đấng Tạo Hóa đã thiết lập và ban những định luật riêng cho đời sống chung thân mật và cho cộng đoàn tình yêu vợ chồng. Đời sống chung này được gầy dựng do giao ước hôn nhân, nghĩa là sự ưng thuận cá nhân không thể rút lại. Như thế, bởi một hành vi nhân linh, trong đó hai vợ chồng tự hiến cho nhau và đón nhận nhau, nhờ sự an bài của Thiên Chúa, phát sinh một định chế vững chắc có giá trị trước mặt xã hội nữa” (Hiến chế về Giáo Hội trong thế giới ngày nay, số 48). Rõ ràng là tình yêu phu phụ xuất phát từ Thiên Chúa.

2. Tình yêu phu phụ là tốt đẹp.

Tình yêu phu phụ tốt đẹp là vì hai người tự do và tự hiến cho nhau để nên một xương một thịt và giúp đỡ cho nhau. Nó tốt vì có tự do, tự do chọn nhau và đến với nhau; không bị ép buộc hay bị một áp lực nào cả. Nó đẹp vì nó được tự hiến cho nhau. Yêu là cho đi tất cả mà. Chẳng ai đòi, cũng chẳng có ai xin; cũng chẳng phải bày mưu tính kế làm chi. Nó hoàn toàn tự nhiên và tự động. Có thể nói Chúa đã “cài sẵn” điều đó trong mỗi người nam và người nữ rồi. Cứ đụng đến là nó hoạt động ngay thôi.

Bởi thế, khi yêu nhau, “Hai người nam và nữ không còn là hai, nhưng là một xương một thịt; họ phục vụ và giúp đỡ lẫn nhau bằng sự kết hợp mật thiết trong con người và hành động của họ; họ cảm nghiệm và hiểu được sự hiệp nhất với nhau mỗi ngày mỗi đầy đủ hơn. Sự liên kết mật thiết này vẫn là sự tự hiến của hai người cho nhau” (sđd,số 48). Tình yêu phu phụ như thế không tốt đẹp sao !!!!!!!!!!!!

3. Tình yêu phu phụ là hình ảnh phối hợp giữa Chúa Ki-tô và Giáo

Hội. Thánh Phao-lô nói: “Người làm vợ hãy tùng phụ chồng như tùng phục Chúa, vì chồng là đầu của vợ cũng như Đức Ki-tô là đầu của Hội Thánh. Và như Hội Thánh tùng phục Đức Ki-tô thế nào, thì vợ cũng phải tùng phục chồng trong mọi sự như vậy. Người làm chồng hãy yêu thương vợ như chính Đức Ki-tô yêu thương Hội Thánh và hiến mình vì Hội Thánh. Mầu nhiệm này thật là cao cả. Tôi muốn nói về Đức Ki-tô và Hội Thánh. Vậy mỗi người trong anh em hãy yêu vợ như chính mình; còn vợ thì hãy kính sợ chồng” (x. Ep 6, 22-33).

Có nhiều người không đồng ý với điều thánh Phao-lô nói trên đây về sự “tùng phục” của người vợ. Cho rằng như thế là “chồng chúa vợ tôi” rồi. Thật ra, nói như vậy cũng hơi khập khiễng và hồ đồ, dễ làm cho người ta hiểu lầm. Đối với Chúa Ki-tô, thì Hội Thánh phải tùng phục. Vì Đức Ki-tô là Chúa; Hội Thánh là “người”; nhưng với vợ chồng thì phải nói là “vâng nghe” nhau. Vì cả hai cùng là “người” cả.

Điều sâu xa và chính yếu mà thánh Phao-lô muốn nói, không phải ngài ủng hộ việc “Chồng chúa Vợ tôi”; vì Chúa Ki-tô đâu có bắt Hội Thánh phải tùng phục Ngài đâu. Sở dĩ Hội Thánh tùng phục Đức Ki-tô là do Hội Thánh yêu Đức Ki-tô, vì Đức Ki-tô đã hi sinh, yêu thương và chăm sóc Hội Thánh. Như thế, đừng có ai hiểu lầm và lấy lẽ đó mà sống.

Vợ chồng là phải “Vâng Nghe” nhau mà sống, nghĩa là cả hai cùng vâng và cùng nghe nhau; chẳng ai là “chúa”, chẳng ai là “tôi” cả. Vì hai vợ chồng không phải là hai, nhưng là một mà. Người này nói, người kia vâng, người kia nghe; người kia bàn, thì người người vâng, người này nghe; cái gì tốt cho nhau, đẹp cho gia đình thì cùng nhau làm; đâu có chuyện hơn thua ở đây. Gia đình mà đâu có phải là bãi chiến trường hay nơi thi đấu đâu mà thắng với thua.

Hai vợ chồng mà VÂNG NGHE nhau, đó mới là hình ảnh đích thực của Đức Ki-tô và Hội Thánh. Thế mới gọi là tình yêu phu phụ chứ. PHU xướng, PHỤ tùy; PHỤ xướng PHU tùy. Hạnh phúc biết chừng nào !!!!!!!!!

4. Tình yêu phu phụ là tình yêu nhân bản.

“Tình yêu đó có đặc tính nhân linh cao cả, vì từ một nhân vị này hướng đến một nhân vị kia, bằng một tình cảm tự ý, do đó, bao gồm hạnh phúc toàn diện của con người. Nên tình yêu vợ chồng có thể lồng vào những biểu lộ của thể xác và tâm hồn một phẩm giá đặc biệt và khiến chúng trở nên cao quí như những yếu tố và dấu hiệu đặc thù của tình yêu phụ phụ” (Sđd, số 48). Nghĩa là tình yêu đó vừa cảm giác, vừa thiêng liêng, phát sinh từ ý chí tự do, chứ không chỉ do tình cảm và bản năng. Tình yêu phu phụ là tình yêu của một con người chứ không như những con vật.

5. Tình yêu phu phụ là trọn vẹn.

“Một tình yêu kết hợp yêu tố nhân loại và yếu tố thần linh như thế phải thấm nhuần cả đời sống và hướng dẫn đôi vợ chồng biết tự do trao hiến cho nhau qua những tâm tình và cử chỉ trìu mến”. Nghĩa là, để có một tình yêu phu phụ trọn vẹn, thì cả hai cùng chia sẻ mọi sự và tìm mưu ích cho người kia hơn là cho bản thân mình. Nếu, chỉ lo cho bản thân mình thì tình yêu đó trở nên ích kỉ và sẽ mau chóng tan biến, không làm cho hai vợ chồng hạnh phúc.

6. Tình yêu phu phụ là chung thủy và duy nhất cho đến chết.

Tình yêu phu phụ “được thi hành cách thực sự nhân linh, những hành vi yêu thương biểu hiện và khích lệ sự trao hiến hỗ tương, nhờ đó hai người làm cho nhau thêm phong phú trong hoan lạc và biết ơn. Được bảo đảm và tín cẩn nhau, tình yêu đó trung thành và bất khả phân ly giữa cảnh đời thăng trầm”. Tức là khi vui cũng như khi buồn; khi ốm đau cũng như khi mạnh khỏe, luôn chung thủy với nhau và duy nhất cho đến đời đời.

7. Tình yêu phu phụ hướng về sinh sản và giáo dục con cái.

Một gia đình không thể không có con cái. Có thể nói, nơi tình yêu phu phụ, đó là nơi tốt nhất cho con cái được sinh ra và nuôi dưỡng. Con cái chính là hoa trái của tình yêu phu phụ. Con cái chính là hồng ân của Thiên Chúa tặng ban. Đôi vợ chồng được Thiên Chúa mời gọi cộng tác với Chúa để sinh ra những “con người” trên mặt đất này. Không chỉ “sinh” mà còn phải “nuôi dưỡng” cho chúng nên người. Đó là trách nhiệm của đôi vợ chồng. Trách nhiệm đó vừa nặng nề, vừa cao quí.

Thực tế cho thấy, sống đời hôn nhân và gia đình; sống tình yêu phu phụ không dễ chút nào, đòi hỏi phải có một nhân đức phi thường. Nhân đức đó là: phải có một tình yêu bền vững; một tâm hồn quảng đại và một tinh thần hi sinh. Có tình yêu bền vững để trung thành với nhau mãi mãi; có tâm hồn quảng đại để tha thứ và giúp đỡ nhau và có tinh thần hi sinh để hi sinh bản thân mình cho người mình yêu, hi sinh cho con cái, hy sinh cho gia đình.

Vậy mừng lễ Thánh Gia hôm nay, mỗi người chúng ta hãy noi gương Thánh Gia mà sống. Hãy tập cho mình có một tình yêu bền vững; có một tâm hồn quảng đại và có một tinh thần hi sinh. Để dù mình sống đời hôn nhân và gia đình hay sống đời tận hiến, thì chúng ta sẽ làm cho nơi mình sống là một gia đình hạnh phúc; một nhà dòng hạnh phúc; một giáo xứ hạnh phúc, trong tình yêu phu phụ; trong tình yêu chân tình và chân thành. Vì tình yêu bắt nguồn từ Thiên Chúa. Ai sống trong tình yêu Thiên Chúa thì người đó sống trong hạnh phúc và làm cho người khác cũng hạnh phúc như mình. Đúng là Một đời để yêu là một đời hạnh phúc.

 

.

MÁI TRƯỜNG GIA ĐÌNH

Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa

Vào Hiệp hội Thương Mại quốc tế, đất nước chúng ta càng ngày càng mở cửa ra cho nền kinh tế thị trường phát triển. Cửa mở thì gió lùa vào, gió lành lẫn gió độc. Những người có chút lương tri đều băn khoăn trước những cơn gió độc làm băng hoại các giá trị tinh thần đạo đức. Một trong những cơn gió độc cần chân nhận đó là sự sa sút của tế bào xã hội đó là gia đình.

Bác sĩ Benjamin Spack đã có những nhận định về tình trạng trên cùng với những nguyên nhân như sau:

1. Vì thích độc lập, sống riêng rẽ nên các gia đình trẻ mất sự hổ trợ, mất sự đùm bọc yêu thương của cha mẹ, anh chị em.
2. Cuộc sống kinh tế nghề nghiệp làm các gia đình hay thay đổi chỗ ở, làm mất tình làng nghĩa xóm (bà con xa không bằng láng giềng gần).
3. Cũng do sinh kế mà cả cha lẫn mẹ đều bôn ba cảnh cơm áo  gạo tiền và vì thế thiếu thời giờ dành cho nhau, dành cho con cái.
4. Nạn ly hôn ngày càng phổ biến ảnh hưởng rất tai hại trên con cái, trên sự thiêng liêng của đời gia đình.
5. Óc thượng tôn của cải khiến vật chất thành thước đo giá trị làm cho con người thiếu niềm tin vào các giá trị tinh thần và đạo hiếu là một trong những số phận hẩm hiu ấy.

Hôm nay Hội Thánh mời gọi chúng ta hướng cái nhìn đến gia đình Nagiarét để chiêm ngắm nền tảng tuyệt vời của xã hội là gia đình thánh: Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Thánh cả Giuse. Đặc biệt trong năm cùng với Hội Thánh Việt Nam chúng ta sống chủ đề Giáo Dục Gia Đình, cách riêng hướng về các gia đình đang gặp khó khăn xin cùng nhau nhớ lại lời dạy của Đức Phaolô VI: “Ước gì Nagiarét dạy chí chúng ta biết ý nghĩa của gia đình là trường học của Tin Mừng. Ở đó có một sự hiệp thông trong tình yêu, một vẻ đẹp khắc khổ nhưng sáng ngời, một sự linh thánh bất khả xâm phạm”. Gia đình chính là mái trường đào tạo con người cách hữu hiệu tuyệt vời mà không có nơi nào có thể sánh ví.

1. Gia đình: nơi huấn luyện con tim. Vì yêu thương hai trái tim chung nhịp đập tìm đến nhau và nên duyên vợ chồng. Tình yêu này trổ sinh hoa trái là những đứa con.

Con nằm giữa cha, con nằm giữa mẹ.

Cuộc đời nằm giữa yêu thương. (Tế Hanh)

Thi sĩ Tế Hanh diễn tả một hình ảnh quen thuộc nhưng rất thân thương. Hài Nhi Giêsu nằm đó trong máng cỏ giữa mẹ Maria và thánh Giuse hẳn gợi nhớ cho chúng ta nhiều điều. Chỉ với tình yêu và trong tình yêu của Đấng Tạo Thành thì người chồng, người cha, người vợ, người mẹ và cả đàn con mới có thể vượt qua nhiều sóng gió cuộc đời. Maria với bào thai trong dạ hẳn mang nhiều trăn trở, nhiều thao thức trước tấm lòng của Giuse, người bạn đã đính hôn với mình, và trước cả cái án tử hình ném đá theo luật hiện hành. Mẹ đã vượt qua, nhờ yêu Chúa và yêu người bạn đời. Giuse không muốn làm hại bạn mình chỉ vì yêu. Và bởi mến Chúa, sau khi được sứ thần báo mộng, ngài đã đón Maria và Hài Nhi trong dạ về nhà. Hai trái tim tràn đầy tình yêu đã góp phần cho Đấng là Tình Yêu chào đời, dù cho lòng người lúc ấy lắm bạc bẽo, vô tình.

2.  Gia đình: nơi đào tạo niềm tin. Đã yêu hẳn nhiên dẫn đến sự tin cậy. Tin tưởng, tín nhiệm nhau là một trong những dấu chỉ của tình yêu. Tin Mẹ Maria, Thánh cả Giuse không một lời cật vấn, hỏi han. Tin vào Chúa, dù thánh ý Người chỉ bàng bạc trong giấc mộng, Giuse đã mau mắn thi hành là đón nhận Maria về nhà cũng như sau đó đưa Hài Nhi và Mẹ Người đi lánh nạn sang Ai Cập một thời gian rồi lại trở về quê hương. Đón nhận Ngôi Hai nhập thể bằng tiếng xin vâng là một hành vi quả cảm của cô thôn nữ làng quê Nagiarét. Hành vi ấy chắc chắn được thực hiện nhờ lòng tin vào người bạn đời, Giuse. Sau khi tìm được Giêsu tại đền Thờ trong chuyến lên Giêrusalem hành hương, cả Maria và Giuse dù chưa hiểu câu nói của Chúa Giêsu: “Sao Cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?”, thì cả hai ông bà vẫn tin vào con. Chắc chắn với niềm tin của Maria và Giuse đã góp phần dệt nên một Đấng Cứu độ sau này khi đi rao giảng Tin Mừng thường đòi hỏi lòng tin nơi cử toạ, nơi những người muốn đón nhận ân phúc của Người. Và chúng ta không quên Người đã từng than thở rằng liệu khi Người trở lại còn thấy niềm tin trên mặt đất này chăng.

Niềm tin và tình yêu là hai yếu tố căn bản gìn giữ sự ổn định và phát triển của xã hội loài người. Đó cũng chính là những yếu tố nền tảng giúp con người phát triển và tồn tại. Khi con người không còn yêu thương nhau thì tai hoạ sẽ ập đến, vì lúc bấy giờ người với người là những con thú dữ chỉ biết tranh giành, ăn thua để sống còn. Khi con người không còn tin tưởng nhau thì sẽ không có chuyện gì tốt đẹp tồn tại. Không có niềm tin thì chẳng có hợp đồng, chẳng có thỏa thuận… Không có niềm tin thì chẳng có sự chung sống, và cũng chẳng có bất cứ sự cộng tác nào một cách đúng nghĩa. Nối đến đây chúng ta không thể không thấy xót xa khi nghĩ đến các gia đình gặp khó khăn nhất là các gia đình đang trong cảnh “chia đàn xẻ nghé”. Chúng ta cảm thông với nhiều người đang lâm cảnh “đáng thương” ấy mà trách nhiệm thì chỉ có Thiên Chúa mới có quyền phán xét. Tuy nhiên cái hậu quả mà con cái phải gánh lấy thì như nhãn tiền. “Con không cha như nhà không nóc”; “…Mồ côi mẹ lót lá mà nằm”. Mong sao các gia đình ấy không chỉ được cảm thông, nâng đỡ mà chính con cái của họ được bù dắp những mất mát đang phải gánh chịu.

Mái trường đầu tiên để con người học được chữ tình và chữ tin đó là gia đình. Gia đình đổ vỡ thì xã hội suy tàn và chính con người sẽ bị tận diệt. Mừng kính lễ thánh gia thất Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Thánh cả Giuse hôm nay, một lần nữa thánh ý Chúa và lời dạy của Hội Thánh nhắc bảo chúng ta cần trân trọng giá trị cao quý của mái ấm gia đình, cần nỗ lực bảo vệ các giá trị cao quý của hôn nhân. Một trong những cách thế trân trọng và bảo vệ gia đình đó là hãy biến gia đình chúng ta thành mái trường đích thực, nơi đào tạo tình yêu, nơi huấn luyện niềm tin.

 

.

CỘNG ĐỒNG TIN VÀ RAO GIẢNG TIN MỪNG

Lam Thy

Đề cập tới gia đình, Tông huấn Gia Đình “Familiaris Consortio” (số 51) viết: “Bởi vì gia đình Ki-tô hữu dự phần vào sự sống và sứ mạng của Hội Thánh, một Hội Thánh đang kiên trì lắng nghe Lời Thiên Chúa với tâm tình tôn giáo và đang công bố Lời ấy với lòng tin cậy mãnh liệt, nên gia đình ấy sống vai trò tiên tri của mình bằng cách đón nhận và loan báo Lời Chúa; như thế gia đình ngày càng trở nên một cộng đồng tin và rao giảng Tin Mừng… Chỉ trong đức tin mới có thể, với một niềm sung sướng biết ơn, khám phá và thán phục phẩm giá của hôn nhân và gia đình mà Thiên Chúa đã nâng cao, bằng cách lấy đó làm dấu chỉ và môi trường của giao ước yêu thương giữa Thiên Chúa và con người, giữa Đức Ki-tô và Hội Thánh là Hiền Thê của Người.”

Gia đình có ba ngôi vị: Cha, Mẹ và Con. Muốn lấy một gia đình nào làm mẫu gương học tập cho cộng đồng, thì phải miêu tả đầy đủ cụ thể về 3 nhân vật chủ chốt đó; đồng thời làm nổi bật vai trò từng nhân vật sống và sinh hoạt trong bầu khí ấm cúng, hòa thuận, thương yêu nhau. Gia đình thánh Na-da-ret đã được Giáo hội chọn làm mẫu gương cho toàn thể các gia đình Ki-tô hữu (lễ kính Thánh Gia Thất được Đức Giáo Hoàng Lê-ô XIII lập ra vào cuối thế kỷ XIX). Chia sẻ về Thánh Gia Thất quả thực rất khó. Khó vì ít tài liệu (các sách Kinh Thánh phần lớn chỉ tập trung trình thuật những gì liên quan tới công trình Cứu Độ của Đức Giê-su, ít chú trọng tới cuộc sống của Người nơi gia đình).

Trong gia đình, thường thì người mẹ đóng một vai trò quán xuyến nội trợ, còn người cha dù được coi là gia trưởng, nhưng phần lớn thời gian thường phải dành cho công việc mưu sinh, ít có mặt nơi gia đình. Với Đức Maria trong vai trò Người Mẹ nơi gia đình thánh Na-da-ret thì Mẹ lại rất ít nói. Mẹ chỉ nói 6 lần, mà Tin Mừng có ghi lại: * 5 lần Mẹ nói với Chúa, nói về Chúa (x Lc 1, 34.38.48 ; Lc 2, 48 và Ga 2, 3); * Chỉ có một lần Mẹ nói với loài người: “Người bảo gì, các anh cứ việc làm theo!’’ (Ga 2, 5). Mẹ chu toàn bổn phận mà Thiên Chúa đã trao phó bằng hành động phục vụ, còn tất cả mọi sự kiện liên quan tới Người Con Chí Thánh thì Mẹ chỉ “hằng ghi nhớ mọi kỷ niệm ấy, và suy đi nghĩ lại trong lòng” (Lc 2, 19).

Còn Thánh Giu-se thì hầu như không nói gì, chỉ như một cái bóng âm thầm làm việc phục vụ Chúa và Đức Mẹ. Tuy vậy, nhưng ngài đã chu toàn bổn phận cách hoàn hảo như Thánh Giáo hoàng Gio-an Phao-lô II nhận xét: ”Thánh Giu-se, vì yêu thương chăm sóc Mẹ Maria và vui mừng tận tụy giáo dục Đức Giê-su Ki-tô, như thế Ngài cũng giữ gìn và bảo vệ nhiệm thể của Ngài là Giáo Hội, mà Đức Thánh Trinh Nữ là hình ảnh và gương mẫu.” (Tông huấn Đấng Chăm Sóc Chúa Cứu Thế “Redemptoris Custos”, số 1). ĐGH đương kim Phan-xi-cô cũng nhấn mạnh: “Trong các sách Phúc Âm, thánh Giu-se xuất hiện như một người mạnh mẽ, can đảm, chuyên cần làm việc, nhưng trong tâm hồn Ngài trổi vượt một sự rất dịu dàng, đây không phải là đức tính của kẻ yếu, trái lại, nó chứng tỏ một tâm hồn mạnh mẽ và có khả năng chú ý, cảm thương, thực sự cởi mở, yêu thương đối với tha nhân.” (Bài giảng tại Thánh lễ “Khai mạc sứ vụ Phê-rô của Giám mục Rô-ma” – 19/3/2013).

Đến như nhân vật chính là Đức Giê-su thì Kinh Thánh nói rất sơ lược về sinh hoạt của Người nơi gia đình Na-da-ret. Chỉ có duy nhất thánh sử Lu-ca viết: “Khi hai ông bà đã làm xong mọi việc như Luật Chúa truyền, thì trở về nơi cư ngụ là thành Na-da-rét, miền Ga-li-lê. Còn Hài Nhi ngày càng lớn lên, thêm vững mạnh, đầy khôn ngoan, và hằng được ân nghĩa cùng Thiên Chúa… Sau đó, Người đi xuống cùng với cha mẹ, trở về Na-da-rét và hằng vâng phục các ngài. Riêng mẹ Người thì hằng ghi nhớ tất cả những điều ấy trong lòng. Còn Đức Giê-su ngày càng thêm khôn ngoan, thêm cao lớn và thêm ân nghĩa đối với Thiên Chúa và người ta.” (Lc 2, 39-40.51-52)

Cũng vì thế, khi chia sẻ Tin Mừng lễ Thánh Gia Thất, đa số thường chỉ chú ý đến mặt tâm linh (mầu nhiệm hiệp thông sứ vụ). Điều đó là tất yếu, tuy nhiên, để có một cái nhìn cụ thể theo nhân sinh quan, thì vẫn có thể biện giải được. Đó là cảnh “đã nghèo lại gặp cái eo” (tục ngữ VN) khi từ quê nghèo Na-da-ret, Thánh Giu-se và Đức Mẹ phải về nguyên quán Bê-lem để chính quyền kiểm tra dân số, mà “hai ông bà không tìm được chỗ trong nhà trọ” (Lu-ca 2, 7). Cuối cùng phải ra cánh đồng và sinh con nơi hang bò lừa “lấy tã bọc con, rồi đặt nằm trong máng cỏ” (Lu-ca 2, 7). Nhân đức khó nghèo đã triển nở trong sự can đảm và nhẫn nại tột cùng.

Khó khăn trong hoàn cảnh Chúa Giáng Sinh vừa qua khỏi thì khó khăn bách hại lại đến. Hung thần Hê-rô-đê “đùng đùng nổi giận, nên sai người đi giết tất cả các con trẻ ở Bê-lem và toàn vùng lân cận, từ hai tuổi trở xuống” (Mt 2, 16), cố tình sát hại Hài Nhi Giê-su cho kỳ được! Ở đây thấy nổi bật vai trò của vị gia trưởng là Thánh Giu-se. Trước hết ngài luôn vâng phục thánh ý của Thiên Chúa, thông qua lời sứ thần: “Này ông, dậy đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai-cập”. Đã là ý Chúa thì phải mau mắn thi hành. Thánh Giu-se lập tức trỗi dậy, và dù là đang đêm, ngài cũng lên đường đi Ai-cập ngay chứ không chờ trời sáng. Sau thời gian tạm trú bên Ai-cập, Thánh Giu-se lại mau mắn thi hành ý Chúa do Sứ thần báo mộng (“Này ông, dậy đem Hài Nhi và mẹ Người về đất Ít-ra-en, vì những kẻ tìm giết Hài Nhi đã chết rồi.” – Mt 2, 20), đem Thánh Gia trở về It-ra-en; nhưng không về Giu-đê-a nữa, mà ghé qua miền Ga-li-lê “và đến ở tại một thành kia gọi là Na-da-rét, để ứng nghiệm lời đã phán qua miệng các ngôn sứ rằng: Người sẽ được gọi là người Na-da-rét.” (Mt 2, 23).

Như vậy, học hỏi nơi mẫu gương Thánh gia Na-da-rét là học sự thể hiện lời khuyên Phúc Âm (Khó nghèo – Khiết tịnh – Vâng phục) bằng hành động, bằng cuộc sống cụ thể. Ba nhân đức đối thần (Tin – Cậy – Mến) được minh họa đến tuyệt đỉnh nơi 3 nhân tố tuyệt hảo trong Gia đình thánh: Đức Giê-su, Đức Maria và Thánh Giu-se. Do đó, mừng lễ Thánh Gia Thất, mọi gia đình Ki-tô giáo từ nay biết đặt Thánh ý Chúa lên trên hết, để không những biết sống thuận hòa yêu thương nhau, mà hơn nữa còn biết sống tinh thần phục vụ cho hạnh phúc của mọi người, để có thể nói mỗi gia đình Ki-tô giáo là một Thánh gia thất ở Ga-li-lê dân ngoại, tức là biết chuyển ơn cứu độ của Chúa đến môi trường chung quanh.

Hiến chế Tín lý về Giáo Hội “Lumen Gentium” (số 11) đã giải thích về gia đình: “Nhờ sức thiêng của bí tích Hôn Phối, các đôi vợ chồng Ki-tô giáo biểu hiện và tham dự mầu nhiệm hiệp nhất và tình yêu phong phú giữa Chúa Ki-tô và Giáo Hội (x. Eph 5, 32); họ giúp nhau nên thánh trong đời sống hôn nhân, trong việc đón nhận và giáo dục con cái; cũng vì đó, họ được những ơn riêng cho đấng bậc mình trong Dân Chúa. Từ sự kết hợp ấy phát sinh ra gia đình, nơi các công dân mới của xã hội loài người được sinh ra, và nhờ ân sủng của Chúa Thánh Thần trong bí tích Thánh Tẩy, họ trở nên con cái Thiên Chúa, hầu Dân Chúa tồn tại mãi trong dòng lịch sử. Trong gia đình như một Giáo Hội nhỏ, ước gì cha mẹ là những người đầu tiên dùng gương lành và lời nói mà truyền dạy đức tin cho con cái, cũng như phải lo chăm sóc đến ơn gọi riêng của từng đứa con, và phải đặc biệt chăm sóc đến ơn kêu gọi làm linh mục.”

Nói tóm lại, để “Tân Phúc-Âm-hóa” đạt hiệu quả tốt, hãy làm sao cho mỗi gia đình trở nên một “cộng đoàn cầu nguyện, thờ phượng Thiên Chúa, đền thờ tại gia”. Khi đã coi gia đình là  “đền thờ tại gia phụng thờ Thiên Chúa”, thì mọi thành phần trong gia đình cần phải biết “nâng tâm hồn và trí khôn lên với Thiên Chúa” (cầu nguyện); vì cầu nguyện chính là : “Chúc tụng và thờ lạy – Khấn xin – Chuyển cầu – Tạ ơn – Ngợi khen” (Giáo lý Hội Thánh Công Giáo số 2626-2643), Một cách cụ thể là dẫn mọi người vào cuộc gặp gỡ cá vị với Đức Giê-su Ki-tô, trong Thánh Thần, nhờ đó gặp gỡ Thiên Chúa Cha của Người, cũng là Cha của mọi người, và để đời sống mình được biến đổi theo tinh thần Phúc Âm.

Cần hiểu thêm về ý “gia đình là cộng đoàn cầu nguyện” tức là cầu nguyện mang ý nghĩa tập thể, vậy thì tại sao lại nói đó là cuộc “gặp gỡ cá vị (gặp riêng) với Đức Giê-su”? Đúng là mọi Ki-tô hữu phải biết sống đời cầu nguyện, và cầu nguyện chung với cộng đoàn có tác dụng động viên con người rất hiệu quả (trong lời kinh, tiếng hát “Chúc tụng và thờ lạy – Chuyển cầu – Tạ ơn – Ngợi khen”); nhưng còn mỗi cá thể sẽ “Khấn xin” những điều riêng tư cho bản thân, nhất là xin cho bản thân biết củng cố và làm mới lại đức tin của mình thì mỗi người mỗi khác. Vì thế nên trong cuộc gặp gỡ chung, thì mỗi người cần phải biết “gặp gỡ riêng” (cá vị) với Đức Ki-tô. Tắt một lời, trong cầu nguyện chung, thì vẫn luôn có cầu nguyện riêng. Nói cách khác, hãy hiệp ý với cộng đoàn trong những giờ cầu nguyện chung, nhưng vẫn rất cần những cuộc gặp gỡ riêng với Đức Giê-su Thiên Chúa; vì chính Người đã dạy: “Còn anh, khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.” (Mt 6, 6).

Ôi! “Lạy Chúa, Chúa đã muốn đề cao Thánh Gia như tấmgương xán lạn để mọi người bắt chước. Xin làm cho chúng con cũng biết noi gương để ăn ở đúng lễ nghĩa gia phong, sống đùm bọc lẫn nhau trong tình yêu mến, hầu được chung hưởng niềm an vui vĩnh cửu trong nhà Chúa trên trời. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Ki-tô, Chúa chúng con. Amen.” (Lời nguyện nhập lễ lễ Thánh Gia Thất).

 

.

SỐNG MỰC THƯỚC TIN YÊU

Lm. Jos. DĐH.

Muốn tròn thì phải có khuôn, muốn vuông thì phải có thước ; muốn giỏi phải học, muốn thành tài phải có quyết tâm. Muốn có tiền phải trải qua lao động làm việc, biết sử dụng đồng tiền hợp lý, đồng tiền đó lại càng ý nghĩa, nếu không “có khuôn có thước” trong chi tiêu, tiền hết, sức khoẻ tàn và đời tan thì đâu phải bàn nữa. Như thế nào là khuôn vàng thước ngọc, đâu là mẫu gương gia đình chuẩn mực, mà con người có thể áp dụng, và đạt được mơ ước cho gia đình của mình tròn đầy hạnh phúc ? Từ kinh nghiệm thực tế, nhiều người cho rằng gia đình hạnh phúc là nhờ họ tìm được tiếng nói chung, là mỗi thành viên gia đình biết tôn trọng nhau, biết sống giá trị yêu thương mà họ đang có.

Được sinh ra và lớn lên trong gia đình giầu sang, đứa trẻ nào cũng thích ; con ngoan, con giỏi, cha mẹ nào không vui, gia đình trên thuận dưới hoà, là điều đáng mơ ước, tuy nhiên, cuộc đời đâu phải cứ muốn là được. Trong tương quan xã hội, bậc cha mẹ thường lưu ý con cháu: một lần bất tín là vạn lần không tin, trong đời sống gia đình, các ngài chỉ dạy: chồng giận thì vợ bớt lời, cơm sôi bớt lửa một đời không khê. Trong đời sống tự nhiên hoặc siêu nhiên, để tồn tại người ta cần đầu tư đức yêu thương, rất cần có uy tín trong suy nghĩ hành động, dù khái niệm về hạnh phúc ở đời này còn mông lung, chưa rõ ràng. Muốn có hạnh phúc gia đình, người ta không thể thiếu một khuôn mẫu gia đình lý tưởng, rồi người ta phải vượt qua được quan niệm hạnh phúc phải là giầu, là địa vị, hay gia đình hạnh phúc phải gồm tất cả mọi thành viên tài giỏi, đức độ.

Hướng về gia đình Thánh Gia hôm nay, người kitô hữu sẽ không ngắm nhìn các ngài như những vị “siêu nhân”, hoặc hên xui nắm bắt được một chút bổng lộc do sự “linh thánh” của các ngài toả sáng. Người gia trưởng Giuse năm xưa đã minh chứng về tính mực thước của gia đình đạo hạnh, ngài đã cùng với bạn hiền Maria và con trẻ hành hương về Giêrusalem, để cho thấy lòng tín thác của gia đình trước tình yêu Thiên Chúa. Niềm tín thác của Vị gia trưởng Giuse nhất định phải là hợp lý trong việc nuôi dưỡng đức tin cho bản thân và gia đình. Tình yêu thương nơi Maria được diễn tả bằng sự thinh lặng cầu nguyện, hằng gẫm suy trong lòng, lẽ nào gương sáng đạo đức ấy không tác động đến Trẻ Giêsu và những gia đình xung quanh. Tín thác trong tình yêu Chúa, luôn nhanh nhạy trước thánh ý Chúa, và thật xứng hợp với khuôn mẫu yêu thương theo truyền thống gia đình: hay học thì sang, hay làm thì có.

Với cái nhìn lạc quan, người tín hữu sẽ phản ánh được tính chất giáo dục nơi hai vị gia trưởng hiền mẫu Giuse và Maria: tình cha cao như núi thái, nghĩa mẹ sâu tựa biển đông. Bằng tình hiệp thông với các ngài, chúng ta sẽ thấu đáo hơn trước trọng trách làm cha làm mẹ Đấng cứu thế, làm Đấng bầu cử cho nhân loại hôm nay. Nếu không khao khát thăng tiến bản thân, chúng ta sẽ nói: vì Giuse Maria là Thánh, nên các ngài dễ dàng đón nhận nhau, và cũng không khó để tới hội đường, tới nhà thờ dâng của lễ tin yêu như các gia đình đạo đức bình dân. Người xưa có câu:  có cày có thóc, có học có chữ ;  nếu không đủ khiêm tốn học hỏi, cầu nguyện, người ta cũng chỉ nhìn thấy nơi Vị gia trưởng Giuse như “anh hai lúa”: thiên lôi chỉ đâu đánh đó.

Hạnh phúc của gia đình bền vừng hay không, tuỳ mức độ trung tín của các thành viên, và nét đẹp dài hay ngắn, bất tử hay không, được minh chứng qua cách ứng xử với nhau. Cuộc sống của Thánh Gia năm xưa và từng gia đình chúng ta hôm nay khác nhau rất nhiều, tuy nhiên là con cái của Chúa, sống tín thác vào tình yêu Chúa, vẫn là ơn gọi chung khi chúng ta suy gẫm, cầu nguyện, và sống thánh ý Chúa cách rõ ràng hơn. Thánh Gia có đầy đủ tình yêu thương, nhưng lại bất lực để Hài nhi sinh ra nơi hang bò lừa, Vị gia trưởng Giuse và hiền mẫu Maria đều được truyền tin về sứ mạng làm cha mẹ Đấng cứu thế, dù có tín thác vào tình yêu Chúa, thế mà các ngài vẫn vâng phục đưa Con Trẻ trốn sang Ai-cập ngay trong đêm tối. Trình thuật Chúa Giêsu nhận biết sứ mạng của Chúa Cha ở lại Đền thờ hôm nay, Thánh Gia vẫn ít nhiều bị quy chiếu là thiếu trách nhiệm trong việc chăm sóc con.

Kinh nghiệm mách bảo rằng: tình yêu là niềm vui của từng ngày, gia đình là minh chứng cho hạnh phúc cả đời người. Nhờ thuỷ chung mà người gia trưởng hiền mẫu hiểu nhau hơn: hạnh phúc không phải là hên xui hay do có nhân đức chịu vậy. Nhờ tín thác vào Chúa, Vị gia trưởng Giuse được gọi là người công chính. Vị hiền mẫu Maria chu toàn sứ mạng làm Mẹ Đấng cứu thế không phải vì Mẹ tài giỏi đức độ hơn người, nhưng do Mẹ luôn kết hiệp cầu nguyện, suy gẫm trong lòng, và sống lời thưa vâng cách trọn vẹn nhất. Nguyện xin Thánh Gia chuyển cầu cho các con cái đang lữ hành trần thế, luôn ý thức học theo gương sáng đức tin của các ngài là trung tín, là yêu thương, là biết thưa vâng, sống để tâm để đức cho con cháu: cha mẹ giầu thì con có ; con nhà tông, không giống lông cũng giống cánh. Amen.

 

.

ĐỒNG HÀNH VỚI CÁC GIA ĐÌNH ĐAU KHỔ

Lm.Giuse Đỗ Đức Trí

Những lần gặp gỡ với các gia đình chúng tôi có dịp được nghe, được thấy nhiều hoàn cảnh gia đình hết sức đau khổ, dường như bế tắc. Cái đau khổ của nhiều gia đình vượt qua cả ngôn ngữ, không thể diễn tả được và cũng không thể cho lời khuyên gì ngoài việc trao cho họ cái nhìn, cái bắt tay cảm thông và lời hứa sẽ cầu nguyện cho họ. Cũng vì thấy được nhiều cảnh trớ trêu đau khổ nơi các gia đình, Hội Đồng Giám Mục Việt Nam mời gọi mọi thành phần trong Giáo hội dành trọn năm mục vụ này để đồng hành với các gia đình đau khổ. Sự đồng hành này là sự đồng hành trong mục vụ và cuộc sống, đồng hành trong lời cầu nguyện và sự cảm thông nâng đỡ, hơn là những lời khuyên bảo. Sự đồng hành này thể hiện tình mẫu tử của Giáo Hội như người mẹ khi thấy con mình đau và là tình huynh đệ trong cộng đoàn khi các thành viên trong cộng đoàn gặp khó khăn. Giáo Hội muốn tìm mọi cách để đem ơn Chúa đến với các gia đình này, vì chỉ có ơn Chúa mới có thể giúp họ vượt qua khó khăn.

Mừng lễ Thánh Gia: Chúa Giêsu, Đức Mẹ và Thánh Giuse, các bài đọc Lời Chúa cho chúng ta thấy các gia đình đau khổ trong Kinh Thánh và cách họ vượt qua đau khổ. Bài đọc một sách Samuel kể về gia đình của một phụ nữ tên là Anna và Encana. Hai vợ chồng đau khổ vì đã già rồi mà vẫn không có con. Đối với phụ nữ Do Thái, việc kết hôn và sinh con là một “trách nhiệm với dân tộc” không phải chỉ vì thực hiện lời Chúa hứa là dòng dõi Abraham sẽ đông như sao trời cát biển, mà còn là niềm hy vọng sinh ra đấng cứu độ. Vì thế, một gia đình không có con bị coi như vô phúc, bị Thiên Chúa khóa lòng. Người phụ nữ không có con bị coi như một tội đồ trước mặt mọi người. Đặt mình trong văn hóa này, chúng ta mới có thể hiểu được sự đau khổ, dằn vặt  của đôi vợ chồng già trong câu chuyện này.

Trong hoàn cảnh đau khổ không biết nói cùng ai, hai vợ chồng này chỉ biết chạy đến với Chúa. Ông bà van xin, khóc lóc cùng Chúa đến độ các thầy thượng tế nghĩ bà đã điên hoặc say rượu vì thấy bà suốt ngày lẩm bẩm trước bàn thờ Chúa. Hôm nay, trong niềm vui và với tâm tình tạ ơn bà đã kể lại: “Bằng này năm trước, tôi chính là người phụ nữ đến quỳ trước tôn nhan Chúa khóc lóc cầu xin. Nay Chúa đã nhận lời và đã cho tôi một người con trai. Thiên Chúa đã ban cho tôi, thì nay tôi đem nó đến đây để dâng lại cho Chúa. Mọi ngày đời nó sẽ được nhượng lại cho Thiên Chúa. Họ ở lại đó thờ lạy Chúa”.Với niềm vui này, hai ông bà không mở tiệc ăn mừng, nhưng trước hết, họ nhận ra ơn Chúa, họ đến để tạ ơn và dâng con cho Chúa. Đứa bé sau này chính là tiên tri Samuel. Câu chuyện cho chúng ta thấy cách hai ông bà già này giải gỡ khó khăn trong gia đình. Thay vì họ kêu than, trách móc, đổ lỗi cho nhau: tại ông, tại bà, thì họ đã cùng nhau đến với Chúa để cầu nguyện. Họ giãi bày cho Chúa nỗi khổ tâm và ước mong của mình. Thiên Chúa là người cha, Ngài không bao giờ làm ngơ trước nỗi đau của con cái. Thiên Chúa luôn có cách của Ngài, chỉ có điều chúng ta có tin và dám phó thác cho Ngài hay không mà thôi.

Câu chuyện của gia đình trong Tin Mừng hết sức đau khổ vì con, đó là gia đình của Giuse và Maria. Gia đình này rất đạo đức, thánh thiện, chuyên chăm chu toàn việc lên đền thờ mỗi năm theo như luật định. Hai ông bà sống với nhau êm ấm, với hàng xóm không có điều tiếng gì, thế mà họ vẫn gặp rất nhiều đau khổ. Điều đó cho thấy rằng, đau khổ có thể xảy đến cho mọi gia đình. Câu chuyện hôm nay kể lại việc gia đình của Giuse đang khi làm một việc tốt lành đó là lên đền thờ, họ lại gặp tai họa, đó là việc lạc mất đứa con. Kinh Thánh cũng kể cho thấy cách họ giải quyến vấn đề xảy ra với gia đình của họ.

Có nhiều người cha, người mẹ đã từng mất ăn, mất ngủ khi phát hiện đứa con đi học không thấy về hoặc biết đứa con hư hỏng. Họ lo lắng, sợ hãi và hình dung ra đủ điều có thể xảy ra cho con mình. Càng hình dung lại càng đau khổ. Có nhiều người con bị bắt cóc, người cha đau khổ thất thểu đi tìm con ròng rã nhiều tháng trong hy vọng mong manh. Giuse và Maria cũng trong tâm trạng đó. Họ hoảng loạn lên khi phát hiện ra không thấy con mình đi cùng, tìm đâu cũng không thấy. Trong lúc đau khổ như thế họ không cằn nhằn, trách móc nhau, không đổ lỗi cho nhau, nhưng hai người vẫn sát bên nhau, cùng nhau đi tìm con của mình. Họ đã cố gắng hết khả năng, tìm kiếm khắp nơi, hỏi thăm họ hàng và những người đi cùng, nhưng dường như không có một chút thông tin nào về đứa con. Có thể nói hai ông bà đã làm hết mọi cách có thể nhưng vẫn chưa có tin tức gì.

Tin Mừng Luca đã cho chúng ta thấy giải pháp của hai ông bà trong lúc bất lực này, đó là: “Sau ba ngày, họ cùng nhau trở lại Giêrusalem mà tìm”.Trở lại Giêrusalem có nghĩa là họ trở lại với Chúa, trở lại với sự tin tưởng, phó thác cho quyền năng và sự quan phòng của Chúa, trao phó con cho Chúa. Họ trở lại đền thờ để cầu nguyện, than thở và van xin với Chúa. Chính trong bầu khi đạo đức thánh thiện và tràn đầy niềm tin này, họ đã tìm lại được trẻ Giêsu. Giuse và Maria đã gặp lại con trong niềm vui và sự hãnh diện, vì trẻ Giêsu đang ngồi giữa các thầy thông luật để nghe và hỏi họ. Mọi người đều ngạc nhiên về sự thông minh và những câu đối đáp của cậu.

Câu chuyện kể rằng: Khi gặp trẻ Giêsu, Đức Maria là người lên tiếng: “Con ơi, sao con lại làm cho cha và mẹ phải đau khổ tìm con?”Câu hỏi vừa là lời trách yêu vừa cho thấy sự tinh tế của một người mẹ. Có thể nói khi lạc mất con, thì người đau khổ nhiều nhất là người mẹ. Thế nhưng khi nói với con, Đức Maria không kéo sự thương cảm về phía mình trước, nhưng quan tâm tới Giuse hơn: “Sao con để cho cha con và mẹ phải đau khổ tìm con?”Đức Mẹ đã nén đau khổ của mình xuống và xếp mình đứng sau người chồng là Giuse. Sự tinh tế, quan tâm này của Maria đối với Giuse góp phần làm nên bầu khí yêu thương ấm áp trong gia đình. Mỗi thành viên khi biết nghĩ tới, quan tâm đến nhu cầu, tâm trạng của các thành viên khác trong gia đình trước, thì gia đình sẽ êm ấm hạnh phúc.

Kết thúc câu chuyện, Thánh Luca ghi rằng: “Trẻ Giêsu đi cùng với hai ông bà trở về Nazareth, hằng vâng phục các ngài. Maria thì ghi nhớ tất cả trong lòng”. Còn Giêsu ngày càng thêm tuổi lại thêm khôn ngoan”. Tin Mừng muốn nhắn gởi cho chúng ta rằng: Khi vắng bóng Chúa Giêsu trong gia đình, thì gia đình sẽ gặp lao đao vất vả. Khi tìm lại được Chúa Giêsu về với gia đình, gia đình sẽ ngập tràn niềm vui và hạnh phúc. Khi có Chúa, Chúa sẽ luôn đi cùng với gia đình và thậm chí Chúa còn vâng phục, nghe lời các gia đình cầu xin, giải gỡ những khó khăn khi gia đình tâm sự với Chúa. Cả gia đình cùng góp phần làm cho Chúa Giêsu được lớn lên trong gia đình qua việc suy niệm Lời Chúa theo gương Maria và Giuse.

Thưa quý OBACE, cuộc sống gia đình thánh mà còn gặp nhiều đau khổ như thế, thì gia đình mỗi chúng ta không sao tránh khỏi những lúc đau khổ bấn loạn. Điều quan trọng là chúng ta chọn giải pháp nào để giải quyết những vấn đề trong gia đình.

Nhiều người muốn tự mình giải quyết đau khổ, khó khăn bằng khả năng riêng, theo sự khôn khéo cá nhân; có người giải quyết bằng sự nóng nảy quát tháo, bạo lực, hoặc bằng sự dễ dãi của người đời, mà không tìm đến giải pháp của Thiên Chúa. Nhiều gia đình ngày nay đang gặp đau khổ không phải vì hoàn cảnh bên ngoài đưa đẩy, nhưng do chính vợ chồng, con cái đang gây ra cho nhau. Lý do là vì họ đã loại trừ Chúa ra khỏi gia đình và tâm hồn, để lạc mất Chúa Giêsu và lạc xa đường lối giới răn lề luật của Chúa và Hội Thánh. Khi gặp khó khăn đau khổ nhiều người không kiên nhẫn để lắng nghe nhau và giải quyết, không đủ bao dung để tha thứ, cảm thông. Nhiều người đã tìm giải pháp của người đời, hoặc theo kiểu dân ngoại, họ đổ lỗi cho nhau: “Không muốn thì bỏ, không hợp thì chia tay”, mà quên đời sống cầu nguyện, quên than thở, tâm sự với Chúa, quên tìm lại Chúa về với gia đình.

Mừng lễ Thánh Gia cùng với các gia đình kỷ niệm ngày thành hôn hôm nay, chúng ta cùng với các gia đình tạ ơn Thiên Chúa. Tạ ơn vì hồng ân con cái Chúa ban, vì tìm được những đứa con tưởng như đã thất lạc trong hư hỏng. Tạ ơn vì nhiều năm sống trong đời gia đình với biết bao thăng trầm mà Chúa vẫn gìn giữ. Tạ ơn Chúa vì mặc dù gia đình vẫn chưa hạnh phúc trọn vẹn, con cái vẫn chưa ngoan hiền, nhưng Chúa vẫn thương và ban ơn gìn giữ cho đến ngày hôm nay. Những gia đình này cũng đang mang tâm trạng của bà Anna trong bài đọc một, của Gia đình Giuse Maria đến đây để tạ ơn Chúa, để dâng nhau và dâng con cho Chúa.

Xin Chúa đón nhận tâm tình tạ ơn của các gia đình này. Xin Chúa qua sự bầu cử của gia đình thánh gia thương đến các gia đình khác, nhất là những gia đình đang gặp khó khăn đau khổ trong tinh thần và thể xác. Xin chúa ở với các gia đình và an ủi, nâng đỡ cho cuộc sống nhọc nhằn của các gia đình. Amen

 

.

ĐỔ HẾT SỨC BẢO VỆ HẠNH PHÚC GIA ĐÌNH

Lm JB Nguyễn Minh Hùng

Hàng năm, Chúa Nhật ngay sau lễ Chúa Giêsu Giáng Sinh, Hội Thánh Công Giáo mừng lễ Thánh Gia Thất Chúa Giêsu, Đức Mẹ Maria, thánh Cả Giuse.

Qua đó, Hội Thánh dạy mỗi thành viên trong gia đình học đòi bắt chước gương của Thánh Gia mà sống đời sống cầu nguyện, chuyên chăm tìm thánh ý Chúa, thực thi bác ái, dành cho nhau những nghĩa cử yêu thương, quan tâm, thành thật, tôn trọng, thủy chung, đón nhận, tha thứ, chăm sóc lẫn nhau… theo gương Thánh Gia.

Năm nay, Hội Thánh mừng lễ Thánh Gia Thất vào Chúa Nhật 30.12, vừa là Chúa Nhật cuối của năm, vừa là ngày áp cuối của năm Dương lịch 2018.

Gia đình vốn đã là cung thánh của sự sống, đã là nền tảng cao cả và sản nghiệp quý báu của mỗi kiếp người, lại được mừng lễ vào những dịp vừa trọng đại, vừa đáng nhớ, sẽ càng ý nghĩa, càng cho ta nhiều cảm nhận, nhiều suy tư…

Để góp thêm phần long trọng, góp thêm ý nghĩa cho việc mừng lễ, đồng thời giúp mỗi cá nhân có thêm “điểm tựa” suy tư về gia đình, về tương quan bản thân với chính gia đình mình, bên cạnh tấm gương tuyệt đỉnh của gia đình Thánh Gia, tôi xin kể lại câu chuyện cảm động về một người cha và lòng biết ơn của một người con dành cho cha…

Một thời, trên các trang báo, người ta nói đến người thanh niên Thái Lan tên là Klanarong Srisakul. Anh được hàng triệu người trên thế giới biết đến, vì trong lễ tốt nghiệp, anh bận lễ phục của Đại học Chualongkorn danh tiếng nhất nước, tìm người cha của mình và quỳ rạp xuống để lạy ông bên chiếc xe tải chở đầy rác bẩn. Anh bày tỏ lòng biết ơn với người cha mới chỉ học hết lớp bốn, nhưng đã dành cả cuộc đời để nuôi dạy anh.

Trên trang cá nhân, Klanarong Srisakul tâm sự, cha anh là một người lái xe chở rác. Khi còn là một đứa trẻ, anh đã từng xấu hổ về người cha lam lũ của mình. Nhiều lần, Klanarong Srisakul tự hỏi tại sao cha mình không mặc đồng phục đẹp, như đồng phục của cảnh sát hay quân đội giống những người cha khác…

Sống bên nhau, hai cha con chia sẻ một giấc mơ. Cha anh chỉ học đến lớp bốn, vì thế ước mơ lớn nhất của ông là con được đi học. “Ông nói với tôi rằng, gia đình tôi chẳng có bất cứ tài sản gì, nhưng ông có thể cho tôi đi học. Tôi muốn trở thành một người lính, nhưng tôi đã không vượt qua kỳ thi đầu vào. Tôi phát hiện ra rằng, cha tôi đã khóc thầm”…

Những giọt nước mắt của người cha đã làm cho Klanarong Srisakul quyết tâm vượt qua mọi trở ngại. Cuối cùng, anh đã đậu vào ngành kỹ thuật của trường Chualongkorn, một ngôi trường được xem là một trong một trăm ngôi trường kỹ thuật tốt nhất thế giới. Và hôm nay, anh đã tốt nghiệp…

Để có gia đình, đôi khi đã khó khăn, nhưng nó vẫn còn là điều dễ dàng thực hiện. Để sống tronh gia đình với tất cả những trách nhiệm mà một gia đình cần có, không dễ chút nào.

Vì thế, hạnh của gia đình và của từng thành viên trong gia đình ấy, phải đặt đức thờ phượng dành cho Thiên Chúa lên trên hết, phải chăm lo đời sống cầu nguyện, nhắc nhở nhau siêng năng cầu nguyện, siêng năng chịu bí tích, siêng năng tham dự thánh lễ và xưng tội rước lễ…
Cầu nguyện để gắn kết với Thiên Chúa, để sống cùng nhau, thêm quyến luyến nhau là bí quyết cho hạnh phúc gia đình.

Hãy ưu tiên cho việc cầu nguyện. Đừng tiếc thời gian cầu nguyện. Đừng vì lười mà bỏ cầu nguyện. Đừng lấy lý do bận bịu mà thôi cầu nguyện. Đừng buông cầu nguyện chỉ để kiếm tiền. Cầu nguyện là trí tuệ, là sự khôn ngoan, là lẽ sống của kẻ tìm hạnh phúc.

Con người chỉ đẹp nếu biết mở bàn tay để sống cho nhau, sau khi đã chắp bàn tay hướng về Thiên Chúa.

Hãy cùng nhau cầu nguyện trong gia đình mình và cho chính gia đình mình.

Hạnh phúc còn do nỗ lực của từng người gìn giữ nâng niu mà có.

Xin đề nghị vài điều mà bài học của gia đình Thánh Gia cung cấp, cũng như câu chuyện về tình yêu, lòng biết ơn cha thật cảm động của người thanh niên Thái Lan để lại, giúp mỗi thành viên có thể “gìn giữ, nâng niu” gia đình mình:

– Hãy trân quý những thời gian mà mọi người trong cùng gia đình còn được sống bên nhau.
– Hãy bỏ hết công sức để mỗi thành viên dành cho nhau những vị trí cao trong trái tim mình.
– Hãy thực hiện những điều cao thượng nhất mà cá nhân có thể nghĩ ra để trao cho nhau nồng ấm, ân cần, chu đáo, săn sóc, nghĩa tình, an bình, niềm vui, hạnh phúc…
– Hãy trao cho nhau sự tin tưởng, và không bao giờ có ý thiếu thủy chung, thiếu sự kính trọng, và phản bội, dù chỉ mới chớm manh nha trong suy nghĩ.
– Hãy trở thành chỗ dựa cho nhau, dù đang phẳng lặng hay trải qua thử thách.
– Hãy sẵn sàng thứ tha, cảm thông, rộng lượng, sẻ chia ngay cả trước khi người trong cuộc cần đến chúng.
– Xin đừng bao giờ gắt gỏng, chua cay, đanh đá, quyết ăn thua đủ… Vì nếu gia đình mà chỉ toàn những điều ấy, thì làm sao cái mà ta gọi là gia đình, còn là gia đình?
– Phải luôn luôn gọi về trách nhiệm. Chỉ cần một thành viên thiếu trách nhiệm, gia đình có thể tan hoang.
– Phải thường xuyên đối diện với bản thân để nhận ra cái đúng cái sai. Từ đó, chân thành nhận lỗi, nghiêm túc sửa lỗi. Đồng thời phát huy cái tốt, kiên quyết thực hiện điều tốt, điều có ích, dẫu khó khăn đến đâu. Không bao giờ được bỏ qua lời xin lỗi, nếu cần phải xin lỗi.
– Biết ơn nhau, trân trọng những giá trị của nhau là việc phải làm thường xuyên trong gia đình. Vì thế, hai tiếng cám ơn phải được thường xuyên cất lên trên môi mỗi người.

Hãy nhớ một nguyên tắc không bao giờ sai. Đó là:

– Phá hủy thì nhanh, nhưng bảo tồn sẽ rất lâu.
– Phá hủy thì dễ, nhưng bảo tồn sẽ rất khó.
– Bảo tồn hạnh phúc của gia đình, là bảo tồn hạnh phúc của chính mình.
– Bảo tồn hạnh phúc của gia đình, là bảo tồn gia sản có một không hai của đời người.

Nguyện xin Chúa Giêsu, Đức Mẹ Maria, thánh Cả Giuse giúp chúng ta luôn khôn ngoan, tỉnh táo bảo vệ gia đình mình. Vì đó là bảo vệ giá trị làm người của mỗi con người.

 

.

MẪU GƯƠNG GIA ĐÌNH HÒA HỢP HẠNH PHÚC

Lm. Đan Vinh

I. HỌC LỜI CHÚA

1. TIN MỪNG: Lc 2,41-52

(41) Hằng năm, cha mẹ Đức Giêsu trẩy hội đền Giêrusalem mừng lễ Vượt qua. (42) Khi Người được mười hai tuổi, cả gia đình cùng lên Đền, theo tập tục ngày lễ. (43) Xong kỳ lễ, hai ông bà trở về, còn cậu bé Giêsu thì ở lại Giêrusalem, mà cha mẹ chẳng hay biết. (44) Ông bà cứ tưởng là cậu về chung với đoàn lữ hành. Nên sau một ngày đường, mới đi tìm kiếm giữa đám bà con và người quen thuộc. (45) Không thấy con đâu, hai ông bà trở lại Giêrusalem mà tìm. (46) Sau ba ngày, hai ông bà mới tìm thấy con trong Đền thờ, đang ngồi giữa các thầy dạy, vừa nghe họ vừa đặt câu hỏi. (47) Ai nghe cậu nói cũng ngạc nhiên về trí thông minh và những lời đáp của cậu. (48) Khi thấy con, hai ông bà sửng sốt, và Mẹ Người nói với Người: “Con ơi, sao con lại đối xử với cha mẹ như vậy? Con thấy không, cha con và mẹ đây phải cực lòng tìm con!”. (49) Người đáp: “Sao cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?” (50) Nhưng ông bà không hiểu lời Người vừa nói. (51) Sau đó, Người đi xuống cùng với cha mẹ, trở về Na-da-rét và hằng vâng phục các Ngài. Riêng Mẹ Người thì hằng ghi nhớ tất cả những điều ấy trong lòng. (52) Còn Đức Giêsu thì ngày càng khôn lớn, và được Thiên Chúa cũng như mọi người thương mến.

2. Ý CHÍNH: HAI ÔNG BÀ TÌM THẤY CON TRONG ĐỀN THỜ:

Câu chuyện Thánh Gia hành hương lên Giêrusalem dự lễ Vượt qua đã được thánh Luca ghi lại trong đọan Tin mừng hôm nay với 3 phần như sau:

– Trẻ Giêsu bị thất lạc và được cha mẹ lo lắng tìm kiếm (c.41-45).

– Cha mẹ vui mừng khi tìm thấy con trẻ trong Đền thờ. (c.46-50).

– Trẻ Giêsu nêu gương hiếu thảo vâng phục cha mẹ (c.51-52).

3. CHÚ THÍCH:

– C 41-42: + Lễ Vượt qua: Hay lễ Bánh Không Men kéo dài 7 ngày (x Xh 12,15-16). + Khi Người được mười hai tuổi: Tại Ít-ra-en, sau khi học giáo lý, đứa trẻ 13 tuổi sẽ làm lễ tuyên tín để trở thành người lớn, thành “con của Lề Luật”. Ngày đó người ta yêu cầu đứa trẻ bước lên bục giữa hội đường để đọc sách To-rah.

– C 43-45: + Xong kỳ Lễ: Luật chỉ buộc ở lại Đền thờ 3 ngày đầu. Còn Thánh gia đã ở lại cho đến hết kỳ Đại Lễ. Điều này cho thấy lòng đạo đức trổi vượt của các ngài. + Hai ông bà trở về, còn cậu bé Giêsu thì ở lại Giêrusalem, mà cha mẹ chẳng hay biết: Trong dịp lễ này, những người ở xa Đền thờ thường tổ chức đi chung thành đoàn lữ hành. Sau khi tan lễ, họ lại nhập thành đoàn ra về. Họ có thể không đi chung mà đi riêng thành từng nhóm theo lứa tuổi, miễn là cùng dừng chân ở các quán trọ để nghỉ đêm. Vì thế khi ra về, hai ông bà Giuse Maria vẫn yên tâm khi không thấy trẻ Giêsu đi trong cùng một nhóm với mình.

– C 46-47: + Đang ngồi giữa các thầy dạy: Các bậc thầy (Rápbi) thường ngồi khi dạy Kinh thánh ở tiền đình bên trong khuôn viên Đền thờ (x. Lc 19,47). Việc giảng dạy theo hình thức hỏi và đáp. + Ai nghe cậu nói cũng đều ngạc nhiên về trí thông minh và những lời đáp của cậu: Sự thông minh và câu trả lời khôn ngoan của trẻ Giêsu khiến mọi người ngạc nhiên.

– C 48-50: + “Sao cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?”: Đức Giêsu muốn cho cha mẹ biết ngòai gia đình tự nhiên ở trần gian, Người còn có một người Cha ngự trên trời là Thiên Chúa nữa.

– C 51-52: + Người đi xuống cùng với cha mẹ, trở về Na-da-rét và hằng vâng phục các ngài: Sau khi nói về sứ mệnh của mình phải vâng theo thánh ý Chúa Cha trên trời, trẻ Giêsu đã theo cha mẹ trần gian trở về làng Na-da-rét và vâng phục hai ông bà.

4. CÂU HỎI: 1) Lễ Vượt Qua hay lễ Bánh Không Men kéo dài bao lâu? 2) Tại sao mãi đến ngày thứ ba, hai ông bà Giuse Maria mới phát hiện ra con trẻ Giêsu bị thất lạc? 3) Điều gì cho thấy sự khôn ngoan vượt trổi của trẻ Giêsu khi ở lại trong Đền thờ? 4) Trẻ Giêsu muốn nói gì qua câu thưa với cha mẹ: “Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà Cha con sao?” 5) Lòng hiếu thảo của trẻ Giêsu với cha mẹ được biểu lộ thế nào?

II SỐNG LỜI CHÚA

1. LỜI CHÚA: “Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng bác ái… Người làm vợ hãy phục tùng chồng. Như thế mới xứng đáng là người thuộc về Chúa” (Cl 3,14.18).
2. CÂU CHUYỆN:

1) GẦN MỰC THÌ ĐEN GẦN ĐÈN THÌ SÁNG:

Thầy Mạnh Tử, thuở nhỏ, nhà ở gần nghĩa địa, thấy người đào, chôn, lăn, khóc, về nhà cũng bắt chước đào, chôn, lăn, khóc. Bà mẹ thấy thế, nói: “Chỗ này không phải chỗ con ta ở”. Rồi dọn nhà ra gần chợ.

Thầy Mạnh Tử ở gần chợ, thấy người buôn bán điên đảo, về nhà cũng bắt chước cách buôn bán đảo điên. Bà mẹ thấy thế, lại nói: “Chỗ này cũng không phải chỗ con ta ở”. Bèn dọn nhà đến ở cạnh trường học.

Thầy Mạnh Tử ở gần trường học, thấy trẻ đua nhau học tập lễ phép, về nhà cũng bắt chước học tập lễ phép. Bấy giờ bà mẹ mới vui lòng nói: “Chỗ này là chỗ con ta ở”

Một hôm, thầy Mạnh Tử thấy nhà hàng xóm giết heo, về nhà hỏi mẹ: “Người ta giết heo làm gì thế?” Bà mẹ nói đùa: “Để cho con ăn đấy”. Nói xong, bà nghĩ lại, hối hận: “Ta nói lỡ rồi. Con ta thơ ấu, tri thức mới mở mang mà ta nói dối nó, thì chẳng ra ta dạy nó nói dối hay sao?”. Rồi bà đi mua thịt heo, đem về cho con ăn thật.

Lại một hôm thầy Mạnh Tử đang đi học, bỏ học về nhà chơi. Bà mẹ đang ngồi dệt cửi; trông thấy, liền cầm dao cắt đứt tấm vải đang dệt trên khung, mà nói rằng: “Con đang đi học, mà bỏ học, thì cũng như mẹ đang dệt tấm vải này mà cắt đứt như vậy”. Từ ngày đó, thầy Mạnh Tử học tập rất chuyên cần. Về sau thành một bậc đại hiền. Thế chẳng là nhờ công giáo dục quý báu của bà mẹ hay sao?

2) KHÔNG AI LÀ NGƯỜI HOÀN HẢO:  

Theo chuyện cổ Hồi Giáo thì NA-TRÚT-ĐIN là hiện thân của những chàng trai độc thân khó tính. Trong một buổi trà dư tửu hậu, khi bạn bè chất vấn tại sao đến tuổi bốn mươi rồi mà anh vẫn chưa lấy vợ, Na-trút-đin đã tâm sự về tình trạng độc thân bất đắc dĩ của anh như sau:

“Tôi đâu phải là không muốn lấy vợ như các bạn nghĩ: Suốt cả tuổi thanh xuân, tôi đã đi khắp nơi để tìm cho mình một người vợ hoàn hảo như ý muốn. Tại Cai-rô, thủ đô Ai Cập, tôi đã sớm gặp được một thiếu nữ vừa đẹp người lại vừa thông minh. Nàng có đôi mắt bồ câu với con ngươi đen nhánh giống như hai hạt Ôliu. Tôi ưng ý ngay trong lần gặp gỡ đầu tiên. Nhưng chỉ vài ngày sau, tôi đã khám phá ra rằng: Nàng ta không phải là một cô gái hiền thục như tôi mong muốn. Thế là tôi liền rời bỏ Cai-rô để đến thành Bát-đa Thủ đô nước I-rắc, để tìm kiếm một người vợ lý tưởng, nghĩa là phải vừa đẹp người lại vừa phải thông minh dịu hiền nữa! Tại đây, nhờ Đức Thánh Al-lah phù hộ nên tôi đã sớm gặp được một thiếu nữ hoàn hảo, đúng như lòng hằng mong ước. Nhưng có điều chúng tôi lại bị khắc khẩu mỗi khi nói chuyện: Ít khi chúng tôi cùng chung quan điểm về bất cứ lãnh vực nào. Thế là tôi đành phải âm thầm chia tay với nàng.

Từ đó, tôi liên tiếp trải qua nhiều mối tình với nhiều phụ nữ khác nhau. Nhưng người được mặt này thì lại mất mặt kia, được tính tốt này thì lại vướng phải tật xấu nọ. Đến lúc tôi sắp hoàn toàn thất vọng, tưởng như sẽ không thể tìm đâu ra được một người đàn bà hoàn hảo, thì một hôm Đức Thánh Al-lah đã sắp xếp cho tôi gặp được một thiếu nữ siêu tuyệt vời. Có thể nói: Nàng là sự kết hợp rất nhiều đức tính của một người vợ lý tưởng mà tôi hằng mong ước: Nàng vừa đẹp người, thông minh, lại vừa hiền dịu và ân cần tử tế trong giao tiếp… Ngoài ra nàng lại còn hát hay múa giỏi, nấu ăn ngon, cắm hoa đẹp, thêu thùa cắt may thành thạo… Thế nhưng các bạn có biết vì sao cho đến giờ này tôi vẫn là một chàng trai độc thân khó tính không???

Vì khi tôi mạnh dạn ngỏ lời cầu hôn với nàng, thì lập tức tôi đã bị nàng thẳng thừng từ chối, vì nàng cũng đang đi tìm một người đàn ông lý tưởng để lấy làm chồng. Mà theo đánh giá của nàng thì tôi chỉ là một gã đàn ông tầm thường, có quá nhiều thói hư tật xấu, không xứng đáng làm chồng của nàng!”.

3) CHA NÀO CON NẤY:

Có câu chuyện kể rằng trong gia đình nọ, ngày kia đứa con thấy bố nó gọt cái gáo dừa mới hỏi cha nó gọt làm chi. Lặng nhìn đứa con hồi lâu ông ta trả lời: “Để cho ông nội mày ăn cơm. Vì lúc này ông nội mày làm bể chén hoài, phí quá!”. Đứa con suy nghĩ và không nói gì. Vài ngày sau đó, nó cũng đem gáo dừa khác ra gọt. Tưởng là con cũng đồng tình với mình, người cha hí hởn hỏi: “Bộ con tính giúp bố lo cho ông nội hả?”. Đứa con trả lời: “Đâu có, cái này con để dành cho bố. Khi nào bố già yếu như ông nội con sẽ cho bố dùng”. Nghe xong câu trả lời ông bố tái mặt…

3. THẢO LUẬN: Gia đình hôm nay thường gặp nhiều khó khăn như: Con cái dễ bị hư hỏng vì mắc các thói hư tật xấu, vợ chồng khó giữ trọn được lời thề hứa yêu thương, tôn trọng và trọn đời chung thủy với nhau… Theo bạn đâu là nguyên nhân quan trọng nhất ảnh hưởng tới hạnh phúc gia đình và cần phải khắc phục thế nào?
4. SUY NIỆM:

1) Nguyên nhân gây bất hạnh trong cuộc sống hôn nhân gia đình:

Khi còn sống, trong một cuộc phỏng vấn dành cho đài BBC, công chúa Diana của Anh quốc đã không ngần ngại bộc bạch hết câu chuyện đổ vỡ của gia đình bà. Sự đổ vỡ của gia đình vương giả này khiến nhiều người phải tiếc xót. Bởi vì, nếu xét theo những tiêu chuẩn thông thường, thì quả thực cặp vợ chồng này có mọi sự để được hạnh phúc, như danh vọng, tiền tài, địa vị. Thế nhưng tại sao họ không tìm được hạnh phúc trong gia đình? Đâu là nguyên nhân dẫn đến sự đổ vỡ này? Có lẽ họ còn thiếu một cái gì đó mà sự giàu sang phú quý không thể mua được cũng như khiến họ không thể vượt qua được khó khăn thử thách.

2) Vợ chồng phải yêu thương: hy sinh, tha thứ và chịu đựng lẫn nhau:

Có lẽ chưa bao giờ gia đình lại khủng hoảng trầm trọng như thế giới chúng ta đang sống hiện nay. Rất nhiều gia đình trong xã hội là những gia đình què quặt, tan nát, nạn ly thân, ly dị và phá thai, và những gia đình chia ly vì chiến tranh, bạo lực, áp bức của các chế độ vô nhân. Những gia đình bất hòa vì nạn thất nghiệp, vì nạn kinh tế khó khăn, eo hẹp hay vì nạn cờ bạc rượu chè, ma túy và ham mê lạc thú bất chính. Vì thế, những người phải trả giá mắc mỏ nhất cho hậu quả của các cuộc khủng hoảng này là con cái, là trẻ em và giới trẻ.

3) Thánh Gia Nadarét là mẫu gương của một gia đình hoàn hảo:

Gia đình là nền tảng của xã hội và là tế bào của Hội thánh! Gia đình có bền vững hạnh phúc thì xã hội mới an vui và Hội thánh mới phát triển. Hôm nay Hội thánh giới thiệu Thánh Gia cho các gia đình tín hữu học tập noi gương: Trong gia đình này có thánh cả Giuse là một người chồng lý tưởng: hết lòng yêu thương và chu tòan trách nhiệm lo cho vợ con. Còn Đức Maria thì nêu gương cho các người làm vợ làm mẹ về tình yêu thương hết mình phục vụ chồng con. Trong gia đình này, trẻ Giêsu chính là người con hiếu thảo, luôn tôn kính vâng lời và làm vui lòng cha mẹ trong gia đình.

4) Xây dựng hạnh phúc gia đình noi gương Thánh Gia:

– Trên thuận dưới hòa: Về phạm vi nhân lọai thì thánh Giuse là người gia trưởng có tinh thần trách nhiệm cao, rồi đến Đức Maria là hiền mẫu luôn biết quan tâm chăm sóc cho chồng con và cuối cùng là trẻ Giêsu luôn hiếu thảo thể hiện qua sự vâng lời và luôn làm vui lòng cha mẹ, như Tin Mừng Luca viết: “Sau đó Người đi xuống cùng với cha mẹ, trở về Nadarét và hằng vâng phục các ngài” (Lc 2,51a).

– Vợ chồng bổ túc cho nhau: Thiên Chúa đã dựng nên hai người nam nữ tuy khác nhau, nhưng không đối kháng mà còn bổ túc cho nhau. Hai vợ chồng mỗi người đều được Chúa ban những ưu điểm phù hợp với vai trò trong gia đình như sau:

+ Nếu người chồng có sức mạnh ví như là cây cột nhà chống đỡ cho gia đình bền vững, thì người vợ là sợi dây yêu thương liên kết các thành viên trong gia đình lại với nhau.

+ Nếu người chồng có khả năng kiếm tiền nuôi sống gia đình, thì người vợ là nhà quản lý tài ba biết sắp xếp mọi việc và bảo vệ mái ấm gia đình.

+ Nếu người chồng được ví như vị thuyền trưởng lãnh đạo gia đình, thì người vợ phải là tài công trực tiếp điều khiển bánh lái, phối hợp chặt chẽ với thuyền trưởng để đưa con tàu gia đình đến bến bờ hạnh phúc.

+ Nếu người chồng cần tính nghiêm khắc, thì người vợ lại cần sự dịu dàng, để con cái tuy phải tuân giữ kỷ luật nhưng vẫn cảm thấy dễ chịu trong bầu khí yêu thương gia đình.

+ Nếu người chồng có vai trò giám đốc tổng quát xí nghiệp thì người vợ là giám đốc điều hành lo quản lý mọi việc nhà, chứ không chỉ là người giúp việc nhà, như lời cầu của chủ tế trong thánh lễ hôn phối: ”Lạy Cha, Cha đã đặt người nữ làm trợ tá bất khả phân ly của người nam khiến họ không phải là hai nhưng chỉ là một xương một thịt … Xin cho chú rể biết trọn niềm tin tưởng ở vợ mình, nhìn nhận vợ là người bạn bình đẳng và cùng thừa hưởng sự sống là hồng ân Chúa ban. Xin cho anh biết luôn yêu thương kính trọng yêu thương vợ như Đức Kitô yêu thương Hội Thánh Người”.

– Những yếu tố quan trọng bảo vệ hạnh phúc gia đình: Muốn có hạnh phúc thì trên hết mọi sự: gia đình phải có Tình Yêu ngự trị. Tình yêu chính là sợi dây bền chặt liên kết các thành viên lại với nhau. Thứ đến phải có Lời Chúa là ánh sáng chỉ đường, rồi còn phải có ơn Thánh Thần là sức mạnh giúp hai vợ chồng cùng nhau gìn giữ và bảo vệ hạnh phúc gia đình. Nhờ đó vợ chồng sẽ dễ dàng đồng tâm hiệp lực để cùng vượt qua các phong ba thử thách cuộc đời (x Cl 3,12-17), như người đời thường nói: “Thuận vợ thuận chồng tát bể Đông cũng cạn”.

5. NGUYỆN CẦU

– LẠY CHÚA GIÊSU. Xin nhìn đến những gia đình đang thiếu vắng tình yêu, hay đang thiếu những phương tiện vật chất tối thiểu, những gia đình đang buồn sầu vì vắng tiếng cười trẻ thơ, hay trái lại đang vất vả lo toan vì đàn con nheo nhóc đói khát của ăn vật chất cũng như tinh thần.  Xin nâng đỡ những gia đình đã biến thành hỏa ngục vì dối trá, ích kỷ, kiêu căng, giận hờn khi luôn hành hạ và làm khổ lẫn nhau.

– LẠY CHÚA. Xin nhìn đến những trẻ em đang cần được chăm sóc và yêu thương, những trẻ em đang bị lạm dụng tình dục, đang bị bóc lột tiền bạc và trở thành những món hàng để con buôn trao đổi kiếm lời; Những trẻ em đang lạc lõng bơ vơ và không được đến trường; Những trẻ em bị cuộc đời vùi dập và đang biến dạng trở thành hư hỏng… Xin hãy biến đổi các gia đình tín hữu chúng con. Xin sai Thánh Thần đốt lên ngọn lửa tin yêu trong lòng mọi thành viên. Xin cho mỗi người chúng con biết luôn chu toàn nhiệm vu xây dựng gia đình cả về tinh thần cũng như vật chất, hầu gia đình chúng con ngày thêm hòa hợp hạnh phúc, là dấu chỉ giúp người đời nhận biết tin yêu Chúa.

X) HIỆP CÙNG MẸ MARIA.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.

 

.

CON ĐƯỜNG HẠNH PHÚC

Tgm. Giuse Ngô Quang Kiệt

Những tranh ảnh về Thánh Gia thường diễn tả một gia đình ấm êm hạnh phúc. Thánh Giuse làm thợ mộc trong nhà. Đức Mẹ ngồi may vá. Đức Giêsu phụ giúp Thánh Giuse. Phải chăng Thánh Gia luôn sống trong êm đềm thư thái, không hề biết đến khổ đau? Phải chăng cuộc sống gia đình thánh cứ phẳng lặng trôi như mặt nước mùa thu không gợn sóng gió? Không phải, trái lại Thánh Gia đã biết đến rất nhiều sóng gió, thử thách.

Còn thử thách nào lớn hơn cảnh nghèo. Vì nghèo mà biết bao gia đình sinh ra bất hoà, ấy thế mà Thánh Gia đã phải trải qua những kinh nghiệm đớn đau của kiếp nghèo. Bị xua đuổi, bị hất hủi đến nỗi phải trú ngụ trong chuồng bò lừa. Thê thảm hơn nữa, phải sinh con giữa bầy súc vật, không giường chiếu chăn màn.

Còn gì buồn hơn là bị thù ghét, bị săn đuổi? Thánh Gia sống hiền lành khiêm nhường, thế mà phải chịu đựng sự thù ghét của Hêrôđê. Vừa sinh ra, còn non nớt đã phải bồng bế nhau chạy trốn, xa quê hương đất nước.

Còn cảnh nào bi đát bằng cảnh vợ chồng hiểu lầm nhau? Thế mà Thánh Giuse đã hiểu lầm Đức Mẹ khi Đức Mẹ thụ thai bởi quyền phép Đức Chúa Thánh Thần. Ai đã trải qua cảnh nghi ngờ bị phản bội sẽ hiểu Thánh Giuse đã bị giày vò đau đớn đến mức nào.

Còn gì khiến cha mẹ buồn hơn khi thấy con cái không ngoan ngoãn vâng lời, bỏ nhà ra đi? Vậy mà Thánh Giuse và Đức Mẹ đã phải chứng kiến cảnh đứa con ngoan ngoãn của mình tự động ở lại Đền Thờ mà không xin phép cha mẹ. Các ngài vất vả lo âu tìm kiếm thì ít, nhưng buồn phiền đau khổ thì nhiều. Làm sao các ngài tránh khỏi buồn phiền khi nghĩ rằng người con mà các ngài rất mực yêu quý đã cãi lời cha mẹ?

Những sóng gió mà Thánh Gia đã phải đương đầu như thế có lẽ nhiều và nặng nề hơn những gia đình bình thường. Thế nhưng các ngài vẫn giữ được hạnh phúc gia đình. Nhờ bí quyết nào các ngài đã vượt qua được biết bao cơn sóng gió như thế?

Trước hết các ngài luôn tìm thánh ý Chúa. Mỗi khi gặp gian nan thử thách, các ngài không tìm ý riêng mình, cũng không tìm ý thích của người đời, nhưng luôn đi tìm ý Thiên Chúa. Tìm ý Chúa mạc khải trong Kinh Thánh, qua các biến cố xảy đến. Tâm sự với Chúa trong giờ cầu nguyện. Hỏi ý kiến Chúa nơi các vị đại diện.

Khi biết được thánh ý Chúa, các ngài lập tức mau mắn vâng lời. Đức Mẹ muốn giữ mình đồng trinh, nhưng khi biết ý Chúa muốn cho Người làm Mẹ Đấng Cứu Thế, Đức Mẹ liền thưa: “Này tôi là nữ tỳ của Chúa, tôi xin vâng lời thiên sứ truyền”. Thánh Giuse đang muốn bỏ đi, nhưng khi biết ý Chúa muốn cho Người ở lại, Người đã vâng lời ngay không ngần ngại.

Sau cùng, các ngài luôn quên mình vì hạnh phúc của mọi người trong gia đình. Thánh Giuse tuy là gia trưởng, nhưng đã hết tình phục vụ Đức Mẹ và Đức Giêsu. Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa, nhưng lại xưng mình là tôi tớ của Thiên Chúa. Còn Đức Giêsu là Thiên Chúa, nhưng lại trở thành người con bé nhỏ nhất trong gia đình.

Ngày nay, nhiều gia đình gặp khủng hoảng, lâm vào cảnh cơm chẳng lành canh chẳng ngọt, vì đã không biết áp dụng những bí quyết của Thánh Gia. Mỗi khi gặp khó khăn, thay vì cầu nguyện, đọc Phúc Âm để tìm ý Chúa thì lại đi tìm ý kiến ở những nơi mê tín dị đoan. Thay vì vâng lời Chúa qua các vị bề trên thì lại chỉ tìm ý riêng mình. Thay vì khiêm nhường quên mình thì lại kiêu ngạo tự ái, bắt người khác phải phục vụ mình.

Hôm nay, gia đình chúng ta hãy biết noi gương Thánh Gia: Bỏ ý riêng để tìm thánh ý Thiên Chúa; mau mắn vâng lời Chúa; và hạ mình khiêm nhường, quên mình để phục vụ người khác. Có như thế chúng ta mới hy vọng giữ được hạnh phúc gia đình, nhất là khi phải đối phó với những khó khăn ngày càng nhiều trong đời sống hiện nay.

Lạy Thánh Gia, xin nâng đỡ gia đình chúng con. Amen.

KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG

1. Mỗi khi gia đình có việc rắc rối, tôi thường làm gì trước: cầu nguyện, đọc Phúc Âm, hay là đi xem bói?
2. Mỗi khi có bất đồng ý kiến, tôi thường khiêm nhường xét mình, hay là tự ái bắt người khác phải nhận lỗi?
3. Qua tấm gương của Thánh Gia, tôi có quyết tâm gì để xây dựng hạnh phúc gia đình trong năm mới?

 

.

GIA ĐÌNH CÓ CHÚA

Lm. Jos. DĐH

Thao thức của các bạn trẻ là phải làm cách nào để có công danh sự nghiệp. Niềm vui của các vị cao niên là có con cháu ngoan hiền, thành đạt. Mơ ước của người vợ là có được người chồng lý tưởng, không say sưa rượu chè, cờ bạc, biết chăm lo hạnh phúc gia đình. Với những ai đang là chồng, ước nguyện cũng chẳng lớn lao gì, nếu gặp được người bạn trăm năm biết thương chồng, thương con thế là phúc đức rồi. Và niềm khao khát ấy, có vị đã gặt hái thành công, có vị phải nếm trải thất bại chua cay trong ơn gọi là anh gia trưởng, là ông chồng.

Nhiều khi vì ảo tưởng : đứng núi này trông núi kia, khái niệm mơ hồ ấy làm ảnh hưởng đến người gia trưởng : vợ người thì đẹp, văn mình thì hay. Cũng do những suy nghĩ “tiêu cực” : tôi chưa phải là thánh, nên cách cư xử, hành động của tôi bất thường, mọi người phải thông cảm cho tôi ! Thời đại khoa học công nghệ, người ta luôn đòi hỏi tính tuyệt đối : con người toàn diện, gia đình hạnh phúc, sức khỏe dồi dào, mơ ước như thế có là mơ ước chính đáng không ?

Hôm nay đây, Giáo hội giới thiệu cho người tín hữu chúng ta một gia đình hoàn hảo : gia đình Thánh Gia, gia đình lý tưởng, hạnh phúc đó không phải là giầu có địa vị, chính xác vì gia đình Thánh Gia là gia đình có Chúa. Người xưa sánh ví, cha là núi, mẹ là sông, phần nào các ngài cũng diễn tả được trọng trách của vị gia trưởng và hiền mẫu trong gia đình. Nhờ ảnh hưởng được tính mực thước của cha, nhờ học được tính chu đáo, biết sống nghĩa tình từ người mẹ, đứa con nhất định sẽ là niềm tự hào cho gia đình.

Hàng năm, các gia đình có điều kiện vẫn làm một chuyến du lịch, vui chơi xả gió. Hàng năm Thánh Gia có truyền thống làm một cuộc hành hương về Giêrusalem để mừng lễ Vượt Qua, để chu toàn lề luật. Thói quen đạo đức, hay việc bác ái tông đồ, tuy không mang lại thu nhập kinh tế, nhưng đó lại là dấu chứng gia đình có tình yêu Chúa. Cuộc hành hương mừng lễ hôm nay, Tin mừng cho thấy Con Trẻ Giêsu nhận ra “thiên tính”, nhận ra trọng trách với Thiên Chúa tại đền thờ. Giuse và Maria hiểu sứ mạng làm cha mẹ, phải có nghĩa vụ chăm sóc giáo dục con. Và hai ông bà chỉ có thể hiểu, đã là thành viên gia đình, ai cũng cần ơn Chúa, cần sự trợ giúp để sống trọn vẹn ơn làm con Thiên Chúa.

Chưa bao giờ Giáo hội an tâm, khi mà các thành viên gia đình sống chia rẽ, mạnh ai nấy sống, đèn nhà ai người ấy rạng. Chưa ở đâu có gia đình nào trên thuận dưới hòa, mọi thành viên đều an vui hạnh phúc, nếu gia đình đó thiếu tình yêu Chúa, thiếu sự quan tâm chăm sóc nhau cách tận tình. Cuộc hành hương hàng năm của gia đình Thánh Gia hẳn phải có nhiều hy sinh, nỗ lực. Dù hàng tuần đến nhà thờ giáo xứ không vất vả nhiều, nhưng quan trọng ở chỗ chúng ta cùng có chung tâm tình tín thác như Thánh gia xưa kia hay không ? Cùng hiệp thông mừng mầu nhiệm Thánh Thể, chu toàn lề luật một thành viên trong gia đình Hội Thánh.

Trong ca dao có câu : giầu tình giầu nghĩa thì nên, giầu tiền giầu của chẳng cho là giầu. Câu ví von này thật gần với Kitô giáo chúng ta, đó là giầu ơn Chúa, khác xa với quan niệm giầu vật chất, giầu địa vị. Biến cố “thất lạc con” và tìm gặp được con ở đền thờ, rồi ông bà nghe con trẻ Giêsu nói : “sao cha mẹ lại tìm con ? cha mẹ không biết con đang lo công việc của Cha con ư” ? Đúng là Giuse, Maria, không có Chúa, thất lạc Chúa, nên đau khổ tìm kiếm. Con trẻ Giêsu vì quên đi “nhân tính”, quên mình là thành viên của gia đình nhân loại, do đó đã gây nên lo lắng cho bậc sinh thành.

Gia đình có Chúa là gia đình ngập tràn tình yêu thương, quảng đại tha thứ, hai vị gia trưởng hiền mẫu Giuse, Maria, chỉ thinh lặng, suy gẫm trong lòng; Đức Giêsu theo ông bà trở về Nagiarét, tiếp tục sống thảo hiếu, lớn lên trong ân sủng. Gia đình huyết tộc cần có vật chất tiền của để tồn tại, gia đình nhân loại cần có tôn ti trật tự, có trên có dưới; gia đình Hội Thánh là gia đình có Chúa để sống hạnh phúc, sống sứ mạng riêng của mình. Gia đình Thánh Gia, mời gọi người Kitô hữu sống thánh ý Chúa, sống bổn phận với Đại gia đình Hội Thánh.

Khi nhìn vào hang đá Belem lúc này, chúng ta sẽ thưa như thế nào với gia đình Thánh Gia, thiết nghĩ, chúng ta đang rất cần tình yêu Chúa giữa cho các thành viên gia đình mình. Người Kitô giáo không sống ảo tưởng mơ hồ, vì biết rằng gia đình hạnh phúc là gia đình có đầu tư, có đủ ơn Chúa. Khi nhìn đến sự mẫu mực của gia đình Thánh gia, ngoài tình yêu và ơn bình an, các ngài luôn biết để Chúa hành động trong tín thác nơi Thánh Thần. Muốn có hạnh phúc gia đình thì mỗi người trước tiên phải ý thức mình cần Chúa, Thánh Gia là của lễ, là quà tặng Chúa Thánh Thần mời gọi chúng ta hiệp nhất trong tình yêu Đại gia đình Chúa. Amen.

 

.

CON CÁI LÀ QUÀ TẶNG CỦA TÌNH THƯƠNG

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí

Một nghịch lý người ta có thể thấy tại khoa sản và hiếm muộn của các bệnh viện là : một bên, các cô gái trẻ xếp hàng để chờ đến lượt mình được gọi tên để bước vào phòng thi hành án tử cho đứa con bé bỏng trong dạ của mình, sau khi bước ra, dù còn đau đớn nhưng gương mặt họ trở nên lạnh lùng như vừa trút bỏ được một của nợ ; còn phía bên kia cũng một hàng dài những bà vợ đang lo âu thấp thỏm, cầu xin để mong mỏi có được một đứa con cho gia đình vui vẻ, ấm cúng.

Khao khát có con là khao khát sâu thẳm trong thiên chức làm mẹ của người phụ nữ. Tuy nhiên, nhiều người đã phủ nhận, từ chối lời mời gọi sâu thẳm của thiên chức này. Họ đã để cho thiên chức ấy bị vấy bẩn khi ra tay sát hạ chính những đứa con của mình. Đồng lõa với họ là sự tiếp tay, khuyến khích của xã hội hưởng thụ và vô lương tâm ngày nay. Không có nơi đâu trên thế giới mà các bảng quảng cáo dịch vụ nạo phá thai được bày công khai cả một dãy phố như tại Việt Nam. Cũng vì thế mà tình trạng nạo phá thai tại Việt Nam dường như mỗi năm đều gia tăng. Theo báo điện tử 24h cho biết, hiện nay, tỉ lệ nạo phá thai ở độ tuổi vị thành niên của Việt Nam chiếm khoảng 20% tổng số ca nạo phá thai hằng năm (khoảng 300.000 ca). Tỷ lệ này là cao nhất so với các nước Đông Nam Á. Việt Nam cũng là 1 trong 5 quốc gia có tỷ lệ nạo phá thai cao nhất thế giới. Hàng năm, có hơn 1,5 triệu ca phá thai.

Con cái phải là kết quả của tình yêu vợ chồng trong gia đình và là quà tặng của Thiên Chúa, vì thiên Chúa là tình yêu và mọi sự sống đều bắt nguồn từ Thiên Chúa và do Thiên Chúa. Tuy nhiên, nhiều bạn trẻ ngày nay đã đánh mất ý nghĩa và phẩm giá của đời sống hôn nhân gia đình khi đề cao lối sống tự do, hưởng thụ theo bản năng và không dám nhận trách nhiệm về hành vi của mình, nên đã dẫn đến tình trạng phá thai kinh khủng như thế, trong đó, tỷ lệ người Công Giáo không phải là thấp.

Các bài đọc Lời Chúa hôm nay cho thấy con cái là quà tặng Thiên Chúa đã thương ban cho các gia đình. Bài đọc một sách Samuel kể lại câu chuyện gia đình của bà Anna, mẹ tiên tri Samuel sau này. Hai ông bà đã cưới nhau lâu năm, họ rất đau khổ vì ông bà không có con. Sau những ngày tháng kiên trì cầu khấn, Chúa đã ban cho ông bà một đứa con trai, hai ông bà vô cùng hạnh phúc vì món quà này là kết quả của nước mắt và lời cầu xin. Vì nhận ra đứa con là kết quả của lời cầu khấn nên điều đầu tiên hai ông bà thực hiện là đem con lên đền thờ để tạ ơn Thiên Chúa và dâng nó lại cho Thiên Chúa. Hai ông bà ý thức đứa con là của Chúa nên ông bà cũng xin dâng trọn cuộc đời nó cho Chúa. Thái độ này phát xuất từ một niềm tin sâu xa rằng, chỉ có Thiên Chúa là chủ sự sống, chỉ có Ngài mới có thể ban cho vợ chồng bà Anna mầm sống này, chứ ông bà không thể tự mình tạo ra mầm sống ấy. Chính vì thế, sự sống là thánh thiêng và bất khả xâm phạm. Vì thế, một đứa con sinh ra trong gia đình, không phải là sự ngẫu nhiên tình cờ, cũng không phải là sự trót dại trót lỡ, mà phải là một sự ý thức, là kết quả của tình yêu và sự mong đợi của cha mẹ.

Hơn thế nữa, thánh Gioan trong bài đọc hai cho thấy, mỗi chúng ta được sinh ra làm người trên trần gian này, được làm con của cha mẹ mình và được Thiên Chúa cứu chuộc bằng giá máu của Ngài và nhận chúng ta làm nghĩa tử. Vì thế, chúng ta được gọi là con Thiên Chúa. Vì vậy, mọi đứa trẻ được làm người thì cũng đồng thời được làm con Thiên Chúa và phải được tôn trọng xứng với phẩm giá làm người và làm con Chúa, có quyền được sống, được yêu thương và được tôn trọng.

Câu chuyện trong Tin Mừng cho thấy Giuse và Maria đã ý thức rất rõ trẻ Giêsu vừa con của mình vừa là Con Thiên Chúa, dù hai ông bà không thể hiểu hết điều đó. Là cha mẹ trong gia đình, Giuse và Maria đã chuyên tâm trong việc giáo dục trẻ Giêsu theo nếp sống của một gia đình Do Thái đạo đức, như một chi tiết mà tác giả Luca nhấn mạnh, đó là : Hàng năm, cha mẹ trẻ Giêsu có thói quen lên Giêrusalem vào dịp lễ. Thói quen hàng năm này quả là một thói quen tốt lành đạo đức. Giuse- Maria không nại vào cuộc sống khó khăn để bỏ qua việc lên đền thờ tạ ơn Chúa, cũng không lấy lý do đường xá xa xôi để trễ nải bổn phận đối với Chúa.

Cũng như tất cả các cha mẹ khác, Giuse-Maria cũng gặp nhiều thử thách trong cuộc sống gia đình. Bài Tin Mừng hôm nay xảy ra câu chuyện hai ông bà bị lạc mất đứa con. Ngày xưa tuy chưa có tình trạng bắt cóc, nhưng việc để lạc đứa con trong một dám đông hàng nghìn người, không chỉ lạc một lúc, nhưng tới ba ngày, quả là một khoảng thời gian khó khăn cho hai ông bà. Tin Mừng cho thấy, họ không hề lớn tiếng trách móc, đổ lỗi cho nhau, nhưng cả hai chia nhau đi tìm và có cùng một hướng tìm, đó là hai ông bà trở lại Giêrusalem để tìm con. Điều đó có nghĩa rằng, khi họ có vấn đề về con cái, đôi vợ chồng này biết trở về với đền thờ, tức là trở về với nhà Thiên Chúa để tìm kiếm. Họ không vội tìm theo giải pháp khôn ngoan của thế gian, nhưng họ tìm theo giải pháp của Thiên Chúa để có thể nhận ra dấu chỉ Thiên Chúa giúp họ giải quyết vấn đề.

Sau ba ngày, Giuse-Maria cũng gặp lại được trẻ Giêsu đang ngồi giữa các bậc thầy, vừa nghe họ, vừa đặt câu hỏi khiến họ kinh ngạc về trí khôn của cậu. Hai ông bà trách yêu con : Sao con để cho cha và mẹ lo lắng như thế ? Ông bà không hề nóng nảy hay bực bội với con cái, nhưng ngạc nhiên về cậu con trai của mình. Ông bà không thể hiểu khi nghe câu trả lời đơn sơ của trẻ Giêsu : Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà Cha con sao ? Có lẽ, Giuse-Maria đã phần nào hiểu rằng trẻ Giêsu không chỉ là con của mình nhưng còn là Con Thiên Chúa. Vì là Con Thiên Chúa, nên trẻ Giêsu phải lo việc của Thiên Chúa, phải ở trong Nhà của Chúa. Song cũng lại là con của gia đình Giuse-Maria, nên trẻ Giêsu vẫn theo cha mẹ trở về Nazaret và hoàn toàn vâng phục cha mẹ trần gian của Ngài như bất cứ đứa trẻ nào.

Thưa quý OBACE, nhiều người bị rơi vào cám dỗ của bà Evà ngày xưa, muốn mình trở nên ngang hàng với thần linh, muốn mình tự quyết định cho tương lai của mình mà không cần Thiên Chúa. Một số người chỉ mong muốn tìm cách hưởng thụ nhưng lại không muốn nhận trách nhiệm về con của mình. Nhiều người khác đưa ra mọi lý do để cố gắng loại trừ những miệng ăn ở trong bàn cơm gia đình, biến vợ chồng trở thành những con người ích kỷ, chỉ nghĩ đến bản thân. Nhiều bậc cha mẹ đã cho mình quyền tự định đoạt mạng sống của con cái, vì thế, họ giết chết những đứa con khi còn trong dạ của mình. Họ tìm cách huỷ hoại món quà sự sống Chúa ban cho gia đình, loại trừ Thiên Chúa ra khỏi tâm hồn và trong đời sống, vì thế, tâm hồn và cuộc đời của họ trở nên khô cằn và mất bình an.

Mừng lễ Thánh Gia hôm nay, chúng ta nhìn ngắm gia đình Thánh để thấy rằng gia đình này cũng giống như mỗi gia đình chúng ta, họ cũng trải qua rất nhiều khó khăn, thử thách trong cuộc sống, nhưng họ đã biết đặt Chúa làm trung tâm của gia đình, để cho Chúa hướng dẫn, chỉ cho cách giải quyết những khó khăn. Giuse-Maria đã nhìn nhận nhau và nhìn nhận con cái như là món quà Chúa trao tặng. Họ đã đón nhận nhau và đón nhận con cái với lòng trân trọng, biết ơn Thiên Chúa. Giuse và Maria đã nên gương sáng chu toàn nhiệm vụ giáo dục trẻ Giêsu nên người con đạo đức, vì ông bà ý thức trẻ Giêsu là con của ông bà nhưng cao trọng hơn, Ngài còn là con Thiên Chúa.

Các bậc làm cha mẹ cũng được mời gọi học nơi gương Giuse-Maria gia đình bà Anna trong cựu ước để biết sống tâm tình tạ ơn Thiên Chúa vì tất cả những gì Chúa đang ban cho vợ chồng và cho gia đình, đồng thời quảng đại đón nhận món quà sự sống là con cái Chúa ban, để biết cùng nhau giáo dục con cái trở nên những con người trưởng thành, đạo đức và nhất là giáo dục con cái sống xứng đáng là con của Chúa.

Chúng ta cùng tạ ơn Chúa vì Chúa cho mỗi người được sinh ra và lớn lên trong gia đình, được cha mẹ yêu thương, chăm sóc và dạy dỗ. Xin cho chúng ta biết đón nhận sự chăm sóc và dạy dỗ của cha mẹ, vì Chúa đang dùng cha mẹ để yêu thương mỗi chúng ta. Xin cho chúng ta biết kính trọng, yêu thương, hết lòng thảo hiếu, biết ơn cha mẹ và góp phần mình làm nên bầu khí hạnh phúc, êm ấm cho gia đình. Nhất là xin cho tất cả mỗi người biết chung tay bảo vệ sự sống là quà tặng của Thiên Chúa ban cho gia đình. Amen.

Xin Mẹ Maria và Thánh Giuse bầu cử cho các gia đình, và giúp các gia đình biết noi gương gia đình Thánh gia, giải quyết mọi khó khăn thử thách theo thánh ý Thiên Chúa. Amen.

 

.

HẠNH PHÚC GIA ĐÌNH

Trầm Thiên Thu

Gia đình là tế bào gốc của cộng đồng xã hội và giáo hội. Có thể nói rằng mọi sự được khởi đầu từ gia đình. Hôn nhân có hạnh phúc thì gia đình sẽ hạnh phúc. Vợ chồng hạnh phúc thì con cái mới hạnh phúc, do đó mà gia đình cũng hạnh phúc. Văn hào Victor Hugo (1802-1885) đã mô tả sự bất hạnh của người vô gia đình trong tác phẩm “Les Misérables” (Những Kẻ Khốn Cùng). Chắc chắn không ai không có gia đình, nhưng gia đình không hạnh phúc thì thật bất hạnh!

Người ta có thể chọn lựa nhiều thứ cho mình, nhưng không ai có thể chọn cha mẹ hoặc nơi sinh. Dù cha mẹ có thế nào thì cũng vẫn là cha mẹ của mình. Cha mẹ là khởi đầu một gia đình. Mà gia đình chính là tế bào cơ bản của xã hội, được mệnh danh là Tổ Ấm, là Chiếc Nôi Hạnh Phúc. Tổ ấm nghĩa là không được lạnh, không được nóng, mà nhất thiết phải ấm. Tiếng Việt hay thật!

Một danh nhân đã xác định: “Nhân loại không có tương lai nếu không có gia đình. Gia đình là sự hiệp thông tình yêu, xây dựng trên hôn nhân giữa một người nam và một người nữ, và được mời gọi trở thành đền thánh của sự sống, tế bào của xã hội”. Ý tưởng thực sự độc đáo và chí lý, nhìn những cái vô thường mà thấy được cái phi thường.

Bất cứ một tổ chức nào – dù chỉ là một nhóm nhỏ – cũng cần có quy luật để điều chỉnh. Nước có quốc pháp, nhà có gia phong. Tuy nhiên, luật vị nhân sinh, nhân sinh bất vị luật. Gia phong cũng có các nguyên tắc cơ bản làm nền tảng để duy trì và bảo vệ gia đình, sao cho đó là một Tổ Ấm thực sự.

Ngắm nhìn hang đá, chúng ta thấy một gia đình nghèo nhưng hạnh phúc. Giữa đêm khuya giá lạnh nhưng đó lại là một Tổ Ấm – chúng ta gọi đó là Thánh Gia. Nhìn vào đó, chúng ta cũng nhớ công ơn cha mẹ như biển trời lai láng, khôn ví và khôn tả. Như ca dao Việt Nam nói về công cha nghĩa mẹ luôn dành trọn cho con cái:

Ơn cha nặng lắm, cha ơi!

Nghĩa mẹ bằng trời, chín tháng cưu mang

Đặc biệt nói riêng về người mẹ, vì người mẹ luôn âm thầm chịu đựng những sự khó nhọc, thậm chí có thể ảnh hưởng tới sinh mạng:

Thương thay chín chữ cù lao

Tam niên nhũ bộ, biết bao nhiêu tình!

Tuy nói về người mẹ cũng ngụ ý nói về người cha. Không thể chỉ kính trọng Tình Mẹ mà “coi nhẹ” Tình Cha, vì người Mẹ khởi đầu cho cuộc sống, tình yêu vàhạnh phúc; người Cha khởi đầu cho ý chí, niềm tin và sức mạnh. Ai cũng từng là con trẻ, và mang ơn cù lao của cả cha và mẹ. Nhưng chín đức cù lao là gì? Đó là Sinh, Cúc, Phủ, Dục, Súc, Trưởng, Cố, Phục, Phúc. Tức là sinh nở, nâng đỡ, vỗ về, dạy dỗ, cho bú, nuôi lớn, trông nom, chăm sóc, che chở (*).

Ngày qua tháng lại, bà Anna thụ thai, sinh con trai và đặt tên cho con trẻ là Samuen, vì bà nói: “Tôi đã xin Đức Chúa được nó” (1 Sm 1:20). Ngày nay chúng ta gọi đó là “con cầu con khấn”. Quý lắm, cưng lắm. Thật ra ai cũng nhờ ơn Chúa mà có thể hiện hữu trên cõi đời này, nhưng có một số “hiếm hoi” thôi, trường hợp bà Anna là một điển hình. Khi đó, người chồng là Encana lên với cả gia đình để dâng hy lễ thường niên cho Đức Chúa và để giữ trọn lời khấn hứa của mình. Bà Anna không lên, vì bà nói với chồng: “Đợi cho đến khi đứa trẻ cai sữa đã. Khi đó em sẽ đưa nóđi, nó sẽ ra mắt Đức Chúa và sẽ ở lại đó mãi mãi” (1 Sm 1:22).

Nó là đứa con cầu tự nên nó phải được dâng hiến cho Thiên Chúa, mà chính vợ chồng Encana và Anna cũng đã thề hứa với Chúa nên họ muốn giữ trọn lời hứa và cũng là cho phải đạo.

Sau thời gian cai sữa cho con trẻ, bà đưa con lên với mình, mang theo một con bò mộng ba tuổi, hai thùng bột và một bầu da đầy rượu. Đó là theo luật Cựu ước. Ăn theo thuở, ở theo thời. Ở đâu thì âu đấy. Đó là chuyện tất nhiên. Hai ông bà này cũng không ngoại lệ. Bà đưa con vào Nhà Đức Chúa tại Silô. Họ sát tế con bò và đưa đứa trẻ đến với ông Êli.

Bà Anna chân thành nói với ông Êli: “Thưa ngài, xin thứ lỗi, tôi xin lấy mạng sống ngài mà thề: tôi là người đàn bà đã đứng bên ngài, tại đây, để cầu nguyện với Đức Chúa. Tôi đã cầu nguyện để được đứa trẻ này, và Đức Chúa đã ban cho tôi điều tôi đã xin Người. Đến lượt tôi, tôi xin nhượng nó lại cho Đức Chúa. Mọi ngày đời nó, nó sẽ được nhượng cho Đức Chúa” (1 Sm 1:26-28). Lời lẽ của một phụ nữ quê mùa, chất phác, nhưng rất cương quyết và dứt khoát. Sau đó, họ đã thờ lạy Đức Chúa tại nơi đó.

Kinh thánh hôm nay gợi nhớ việc Đức Mẹ dâng Chúa Giêsu trong Đền Thánh. Ngày nay, sau khi sinh con – nhất là mỗi khi đưa con đi lãnh nhận Bí tích Thánh tẩy, các bậc cha mẹ có chân thành dâng con trẻ cho Thiên Chúa với lòng biết ơn?

Tất cả đều là hồng ân, từ điều nhỏ tới điều lớn, đơn giản là mỗi chúng ta đều có không khí hít thở hằng ngày, hít thở từng giây, và lại có một gia đình – dù là nhà nghèo. Vì thế, “hãy tạ ơn Chúa, cầu khẩn danh Người, vĩ nghiệp của Người, loan báo giữa muôn dân” (Tv 105:1). Tác giả Thánh vịnh tiếp tục mời gọi chúng ta: “Hát lên đi, đàn ca mừng Chúa, và suy gẫm mọi kỳ công của Người. Hãy tự hào vì danh thánh Chúa, tâm hồn những ai tìm kiếm Chúa, nào hoan hỷ. Hãy tìm Chúa và sức mạnh của Người, chẳng khi ngừng tìm kiếm Thánh Nhan. Hãy nhớ lại những kỳcông Người thực hiện, những dấu lạ và những quyết định Người phán ra, hỡi anh em, dòng dõi Ápraham tôi tớ Chúa, con cháu Gia-cóp được Người tuyển chọn!” (Tv 105:2-6).

Thật vậy, không tạ ơn sao được, tại sao? Bởi vì “chính Đức Chúa là Thiên Chúa chúng ta, những điều Người quyết định là luật chung cho cả địa cầu. Giao ước lập ra, muôn đời Người nhớ mãi, nhớ lời đã cam kết đến ngàn thế hệ!” (Tv 105:7-8). Đó cũng chính là điều đã được giao ước cùng Tổ phụ Ápraham, và cũng đã được đoan thề cùng Isaac.

Thánh Gioan Tông Đồ nhắn nhủ: “Anh em hãy xem Chúa Cha yêu chúng ta dường nào: Người yêu đến nỗi cho chúng ta được gọi là con Thiên Chúa – mà thực sựchúng ta là con Thiên Chúa. Sở dĩ thế gian không nhận biết chúng ta, là vì thếgian đã không biết Người” (1 Ga 3:1). Thánh nhân nói thêm: “Anh em thân mến, hiện giờ chúng ta là con Thiên Chúa; nhưng chúng ta sẽ như thế nào, điều ấy chưa được bày tỏ. Chúng ta biết rằng khi Đức Kitô xuất hiện, chúng ta sẽ nên giống nhưNgười, vì Người thế nào, chúng ta sẽ thấy Người như vậy” (1 Ga 3:2). Đó là lúc chúng ta được tận hưởng niềm hạnh phúc đích thực.

Đó là ngài nói về ngày cánh chung, ngày tận thế, ngày Chúa Giêsu giáng lâm. Tuy nhiên, chúng ta cũng có thể hiểu theo hiện tại, nhất là khi chúng ta đang sống trong khoảng thời gian đặc biệt – gọi là Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, chúng ta được mãn nguyện khi chiêm ngưỡng Con-Thiên-Chúa-mặc-xác-phàm, tận hưởng niềm hạnh phúc và sự bình an đang tràn ngập khắp nơi – từ ngoại tại tới nội tại.

Thánh Gioan tiếp tục nói “dài hơi” một chút: “Anh em thân mến, nếu lòng chúng ta không cáo tội chúng ta, chúng ta được mạnh dạn đến cùng Thiên Chúa. Và bất cứđiều gì chúng ta xin, chúng ta được Người ban cho, bởi vì chúng ta tuân giữ các điều răn của Người và làm những gì đẹp ý Người. Đây là điều răn của Người: chúng ta phải tin vào danh Đức Giêsu Kitô, Con của Người, và phải yêu thương nhau, theo điều răn Người đã ban cho chúng ta. Ai tuân giữ các điều răn của Thiên Chúa thì ởlại trong Thiên Chúa và Thiên Chúa ở lại trong người ấy. Căn cứ vào điều này, chúng ta biết được Thiên Chúa ở lại trong chúng ta, đó là nhờ Thần Khí, Thần KhíNgười đã ban cho chúng ta” (1 Ga 3:21-24). Có lẽ chúng ta đã quá quen với “luật yêu thương” của Chúa, thế nhưng nghe nhiều mà có lẽ chưa giữ được bao nhiêu. Ngay cả những người thân trong gia đình mà chúng ta cũng chưa yêu thương đúng nghĩa. Một sự thật rất thật, chúng ta cảm thấy buồn cho chính mình!

Thánh sử Luca kể: Hằng năm, cha mẹ Đức Giêsu trẩy hội đền Giêrusalem mừng lễ Vượt Qua. Khi Người được mười hai tuổi, cả gia đình cùng lên đền, như người ta thường làm trong ngày lễ. Xong kỳ lễ, hai ông bà trở về, còn cậu bé Giêsu thì ở lại Giêrusalem, mà cha mẹ chẳng hay biết. Ông bà cứ tưởng là cậu về chung với đoàn lữ hành, nên sau một ngày đường, mới đi tìm kiếm giữa đám bà con và người quen thuộc. Không thấy con đâu, hai ông bà trở lại Giêrusalem mà tìm.

Người đông, đất rộng, đường xa, thế mà cha mẹ lại lạc mất Con Trẻ, thật là khổ! Lòng như lửa đốt, cha mẹ lại lội bộ ngược dòng người để tìm Con. Mà đâu phải gặp ngay, mãi sau ba ngày mới tìm thấy con trong Đền Thờ, đang ngồi giữa các thầy dạy, vừa nghe họ, vừa đặt câu hỏi. Mệt nhoài, nhưng cha mẹ vẫn có thể thở phào, vì “cậu ấm” đang đối chất với những người lớn hơn mình và giỏi hơn mình. Có lẽ lúc đó Cô Maria nói với Chú Giuse: “Anh ơi! Con mình giỏi thật!”. Chú Giuse vốn ít nói, chắc chỉ cười thôi!

Thật kỳ lạ, ai nghe Cậu Giêsu nói cũng ngạc nhiên về trí thông minh và những lời đối đáp sắc xảo của Cậu. Khi thấy Con, hai ông bà sửng sốt, và mẹ Người nói với Người: “Con ơi, sao con lại xử với cha mẹ như vậy? Con thấy không, cha con và mẹđây đã phải cực lòng tìm con!” (Lc 2:48). Đó lời trách yêu, cho thấy Đức Mẹ rất đau khổ khi phải xa Con, dù chỉ là một thoáng, huống chi đã ba ngày qua. Chúa Giêsu đáp: “Sao cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?” (Lc 2:49). Chắc hẳn hai người biết điều này, nhưng vì lạc mất Con, lo lắng quá nên nói vậy thôi. Con người là thế, Chúa không trách mà chỉ nhắc nhở.

Dù là cha mẹ của Chúa Giêsu, nhưng ông bà vẫn không thể hiểu lời Người vừa nói. Đúng thôi, vì cha mẹ là phàm nhân, còn Con là Thiên-Chúa-làm-người mà. Nói là nói vậy thôi, chứ ngay sau đó, Người vẫn “đi xuống cùng với cha mẹ, trở về Nadarét và hằng vâng phục các ngài” (Lc 2:51a). Con Thiên Chúa vẫn luôn tôn trọng lễ giáo, gia phong, vẫn vâng lời và sống có hiếu với cha mẹ. Chính Chúa Giêsu đã nêu gương sáng cho chúng ta noi theo, điều này cũng chứng tỏ rằng gia đình rất quan trọng đối với mọi người, không trừ bất kỳ ai, đồng thời nhắc nhở những người con phải giữ trọn chữ hiếu đối với song thân, và đừng quên rằng cha mẹ có thếnào thì cũng vẫn là cha mẹ của mình.

Có hai điều quan trọng trong câu này: “Riêng mẹ Người thì hằng ghi nhớ tất cảnhững điều ấy trong lòng. Còn Đức Giêsu ngày càng thêm khôn ngoan, thêm cao lớn và thêm ân nghĩa đối với Thiên Chúa và người ta” (Lc 2:51b-52). Đức Mẹ luôn suy niệm, còn Chúa Giêsu càng khôn lớn càng kết hiệp thân mật với Thiên Chúa và được người đời yêu mến.

Thi thoảng, chúng ta vẫn đọc báo hoặc nghe đài nói về những nghịch tử. Họ không chỉ đối xử tồi tệ với các đấng sinh thành của mình mà có kẻ còn nhẫn tâm sát hại chính cha mẹ ruột của mình. Có trường hợp chỉ vì bị la rầy mà đứa con đã nhẫn tâm bóp cổ và đâm người mẹ chết bằng những nhát dao oan nghiệt. Đọc báo, nghe đài, hoặc lướt web, chúng ta vẫn thường thấy có những nghịch tử đối xử tồi tệ với cha mẹ. Phải chăng đó là hậu quả của việc giáo dục không đề cao tôn ti trật tự trong gia đình, coi nhẹ gia phong lễ giáo? Ngày xưa, chương trình giáo dục phổ thông có cho học bộ sách Nhị Thập Tứ Hiếu (24 Người Con Có Hiếu), còn ngày nay không thấy có trong chương trình giáo dục.

Ai cũng đã hoặc đang làm con, thế nên ai cũng có bổn phận làm con. Đó cũng là một trong Mười Điều Răn của Thiên Chúa: Thảo kính cha mẹ. Đã là giới răn thì không thể không thi hành, nghĩa là phải nghiêm túc tuân thủ, có vậy mới sống đẹp lòng Thiên Chúa. Bổn phận làm con không chỉ phải thực hiện đối với cha mẹ, mà còn phải đối với ông bà, người trên, người lớn tuổi,… Và tất nhiên người trên cũng phải có trách nhiệm đối với người dưới vậy.

Lạy Thiên Chúa, chúng con xin lỗi Chúa về những thiếu sót trong bổn phận làm con đối với Ngài, với ông bà, với cha mẹ, và với người lớn, người trên. Xin Ngài ân thương và tha thứ, đồng thời xin thương giúp chúng con biết noi gương Con Chúa thực hiện đầy đủ bổn phận hằng ngày đối với Thiên Chúa và tha nhân, ở mọi nơi và trong mọi lúc. Chúng con cầu xin nhân Danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Thiên Chúa cứu độ của chúng con. Amen.

(*) Trong kinh “Đại Báo Phụ Mẫu Trọng Ân”, Đức Phật kể đến 10 công đức của mẹ đối với con cái:

1. Chín tháng cưu mang khó nhọc; 2. Sợ hãi, đau đớn khi sinh; 3. Nuôi con, đành cam cực khổ; 4. Nuốt cay, mớm ngọt cho con; 5. Chịu ướt, nhường ráo cho con; 6. Sú nước, nhai cơm cho con; 7. Vui giặt đồ dơ cho con; 8. Thương nhớ khi con xa nhà; 9. Có thể tạo tội vì con; 10. Nhịn đói cho con được no.

 

.

GIA ĐÌNH – MÁI ẤM

Lm. Giuse Phạm Thanh Liêm

Không có nơi nào thuận tiện cho bằng gia đình, để xây dựng một tổ ấm gồm những người yêu thương nhau. Nơi gia đình, vợ chồng yêu thương nhau và sẵn sàng bỏ tất cả để chung sống với nhau, để có thể lo cho nhau một cách trọn vẹn. Con cái do cha mẹ sinh ra, cha mẹ yêu thương con cái. Con cái thảo hiếu với cha mẹ vì được sinh ra nuôi nấng yêu thương và dạy dỗ. Nếu những người trong một gia đình không yêu thương nhau, thì họ còn tìm đâu ra một môi trường thuận lợi yêu thương như vậy nữa!

Thực tế cho thấy có những cặp vợ chồng sống với nhau không vì yêu thương; có những người con không được yêu thương ngay từ trong dạ mẹ và không được sinh ra; có những người được sinh ra, nhưng không được nhìn nhận như con, và không được cha mẹ nuôi nấng yêu thương cưng chiều; có những người con được sinh ra, được nuôi nấng nhưng không được yêu thương chăm sóc nên đã bỏ nhà đi hoang. Có những người cảm thấy gia đình không còn là mái ấm nhưng lại là hỏa ngục; và như vậy, có những em bỏ nhà sống bụi đời, và cho rằng thà như vậy còn hạnh phúc hơn ở trong “hỏa ngục trần gian”. Người con rất đau khổ khi thấy cha mẹ mình không yêu thương nhau: gây gỗ và dùng bạo lực với nhau.

Nếu gia đình gồm những người có tương quan máu mủ ruột thịt mà không yêu thương nhau, không tạo nổi một mái ấm nơi đó những thành viên trong gia đình cảm thấy được yêu thương săn sóc, thì làm sao xã hội gồm những người khác nhau, không có tương quan máu mủ, lại có thể yêu thương nhau cho được! Tạo một gia đình yêu thương hạnh phúc, đó là điều khó nhưng cũng vẫn khả thi. Tạo một gia đình hạnh phúc thì dễ hơn tạo một xã hội an ninh hạnh phúc; tạo một gia đình hạnh phúc thì dễ hơn tạo một thế giới hòa bình yêu thương nhau.

Nếu mình không kiếm chế mình, nếu mình để cho những đam mê và những xu hướng xấu ảnh hưởng quá mạnh trên mình, để rối ngay cả mình cũng không chấp nhận chính mình, thì làm sao người khác có thể chấp nhận mình, cho dù người đó là người thân trong gia đình? “Tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ”. Để có thể có một gia đình hạnh phúc, mỗi người trong gia đình phải tập làm chủ chính mình. Tu thân, là điều mỗi người phải cố gắng hằng ngày, để vươn tới mức hoàn hảo hơn.

Mỗi thành viên trong gia đình phải biết yêu thương nhau, nghĩa là, quan tâm đến nhau với những nhu cầu của nhau, đến những bận tâm của nhau. Nếu mỗi người trong gia đình, và ngay cả trong một đơn vị, biết quan tâm đến nhau, săn sóc cho nhau, hy sinh cho nhau, thì đời sống của mỗi thành viên trong đơn vị đó sẽ mỗi ngày một triển nở và hạnh phúc hơn.

Vợ diễn tả ý Thiên Chúa cho chồng; chồng diễn tả ý của Thiên Chúa cho vợ; con cái diễn tả ý của Thiên Chúa cho cha mẹ; cha mẹ diễn tả tình yêu của Thiên Chúa cho con cái. Có người vợ người chồng nào không muốn người bạn đời của mình triển nở hạnh phúc? Có người cha người mẹ nào không yêu thương con cái, không muốn điều tốt nhất cho con cái, không tìm cách làm điều tuyệt nhất cho con cái mình? Nếu người chồng người vợ có một tật xấu, thì người chồng người vợ người con cũng mong ước người đó bỏ thói hư tật xấu đó. Thiên Chúa cũng muốn điều đó. Ý của Thiên Chúa được diễn tả qua những người thân yêu trong gia đình.

Mỗi người hãy cố gắng diễn tả ý của Thiên Chúa cho những người trong gia đình mình. Mỗi người trong gia đình hãy cố gắng diễn tả tình yêu của Thiên Chúa cho những phần tử khác trong gia đình. Cha mẹ được trao trách nhiệm yêu thương chăm sóc dạy dỗ con cái nhân danh Thiên Chúa. Con cái phải vâng phục cha mẹ, vì cha mẹ đại diện Thiên Chúa yêu thương mình, muốn điều tốt lành cho mình, dạy dỗ mình trở nên những người tốt nhất theo ý Thiên Chúa.

Mỗi người trong gia đình hãy sống tốt, để trở thành tình yêu của Thiên Chúa cho người khác. Đừng ảo tưởng: nếu ta không xây dựng được một gia đình hạnh phúc, thì không thể xây dựng một xã hội hạnh phúc được. Ta cũng chẳng có thể xây dựng một gia đình hạnh phúc, nếu mỗi người không tự tu thân sửa mình mỗi ngày. Hãy biến gia đình thành thiên đường hạ giới. Nếu không làm gia đình mình thành một mái ấm thân thương, thì mình cũng chẳng có thể xây dựng được một cộng đoàn nào thoải mái và hạnh phúc thật sự được. Nếu ta không tu sửa chính mình mỗi ngày, thì cũng chẳng có thể sống tốt với người khác, cũng không thể xây dựng một gia đình hạnh phúc được, cũng không thể xây dựng một cộng đoàn hạnh phúc thật sự được.

Câu hỏi gợi ý chia sẻ

1. Bạn có thể tạo lập một gia đình hạnh phúc không?
2. Theo bạn, làm sao để có một gia đình hạnh phúc?
3. Nếu một người không lập gia đình với người họ yêu họ thương, thì họ có thể tạo lập một gia đình hạnh phúc không? Bạn có thể chấp nhận lập gia đình với người bạn không yêu không?

 

.

HỌC ĐƯỢC GÌ NƠI THÁNH GIA

Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty

Tôi thấy trong các gia đình Công Giáo rất thường trưng ảnh tượng Thánh Gia trên bàn thờ, và đó là điều đáng mừng. Nhưng nhiều khi tôi tự hỏi, họ học được điều gì nơi cái gia đình ‘siêu phàm’ đó? Đối với nhiều người đó chỉ là một sự tôn thờ, tôn thờ một biểu tượng gần gũi với đời mình để dễ nhận được điều cầu được ước thấy. Nhưng cũng có nhiều người nói với tôi là họ (được dạy) coi Thánh Gia là một mẫu gương để họ noi theo bắt chước. Nhưng bắt chước điều gì mới được chứ? Những ‘công dung ngôn hạnh’, những cần cù đảm đang, những trên thuận dưới hòa… tôi đâu có thấy Phúc Âm ghi nhận chỗ nào đâu. Những điều này trong sách Huấn Ca của Cựu Ước (tư tưởng hao hao như sách Gia Huấn Ca của Nguyễn Trãi… và có lẽ mỗi dân tộc đều có một vài tác phẩm tương tự) đã có dư thừa và còn phong phú hơn cả Phúc âm nữa. Lời Chúa của lễ Thánh Gia hôm nay cũng chỉ trích dẫn trong bài Tin Mừng câu chuyện về ‘trẻ Giêsu vị thành niên bị thất lạc trong đền thờ Giê-ru-sa-lem’, một giai thoại chẳng liên quan gì tới các nội dung luân lý giáo điều về gia đình.

Giai thoại hiếm hoi được ghi nhận trong thời gian thật dài khi trẻ Giêsu còn chung sống trong gia đình mình, giai thoại được Maria ghi vào ký ức để suy đi nhẩm lại, có vẻ gì đó tiêu cực, nếu xét theo các tiêu chí luân lý thông thường: Trẻ Giêsu đã làm phiền lòng chính cha mẹ mình. “Con ơi, sao con lại xử với cha mẹ như vậy? Con thấy không, cha và mẹ đây đã phải cực lòng tìm con!” Như thế thì trong đời sống của Thánh Gia đâu phải mọi sự đều trôi chảy, đều êm thắm, đều lý tưởng… để có thể trở thành mẫu gương luân lý tiết hạnh của mọi thời đại. Tôi chắc rằng Thánh Gia cũng có những diễn biến cuộc sống (tạo nên những hỷ, nộ, ái, ố) giống như mọi gia đình bình thường khác thôi. Tuy nhiên Thánh Gia đã có một điều gì đó rất khác, rất phi thường: vì đó là gia đình đầu tiên đã học biết (Nhưng ông bà không hiểu lời Người vừa nói) sống những diễn biến bình thường đó trong một tinh thần Tin Mừng thực sự. Trẻ Giêsu đã đưa ra hướng giải đáp cho vấn nạn chính đáng và thông thường của đời sống gia đình: khi có những mất lòng nhau vì nhiều nguyên nhân, khách quan hay chủ quan: hãy lo ‘bổn phận ở nhà của Cha’. Bổn phận ở nhà của Cha là gì nhỉ? Chẳng lẽ chỉ đơn thuần là ở lại trong đền thờ? Chỉ mình Giêsu đấng từ trời xuống mới biết; và Ngài đã mạc khải qua chính cuộc sống và cái chết của Ngài về cái bổn phận chưa ai từng biết đó. Thánh Gioan (mà lịch phụng vụ hôm nay 27/12 nói là không cử hành lễ kính) đã dần dần học biết được cái bổn phận căn bản đó. Và một khi đã học được, vì là người môn đệ được tựa đầu vào ngực Chúa, ngài đã mạnh mẽ thốt lên: “Anh em hãy thương yêu nhau vì tinh yêu bắt nguồn từ Thiên Chúa…Tinh yêu cốt ở điều này… chính Người đã yêu thương chúng ta và đã sai Con của Người đến làm của lễ đền tội cho chúng ta… Nếu Thiên Chúa yêu thương chúng ta như thế, chúng ta cũng phải yêu thương nhau” (1Ga 4, 7-16). Thánh Gia, và mọi gia đình công giáo, đều phải học bài học này. Cả Giuse cũng phải học, cả Maria nữa. Bài học yêu thương tha thứ cho nhau vì biết rằng Thiên Chúa đã tha thứ yêu thương trước thì ai cũng phải học, đơn giản vì ai cũng có thể bực dọc hay phật lòng (cho dầu bực dọc có lý do chính đáng). Và bài học này không dễ hiểu được đâu, chưa nói đến thực hành, vì nó không dựa trên lý luận hay hợp lý, nó không công bằng chút nào. Chỗ dựa duy nhất của nó là niềm tin vào Đức Kitô Giêsu, vào sự điên rồ hay ngu xuẩn của Thập giá. Kể cả Giuse và Maria cũng thấy khó khăn như thế “Nhưng ông bà không hiểu lời Người vừa nói… Riêng mẹ Người thì hằng ghi nhớ tất cả những điều ấy trong lòng”. Như vậy Thánh Gia thật gần với đời thường, vì là nơi niềm tin tìm được cách biểu lộ cách chân thực nhất và cũng bị thách thức nhiều nhất. Chính trong các gia đình (kể cả các gia đình tu sĩ), nơi chung sống những con người bất toàn, bất hòa hay bực dọc sẽ vẫn là chuyện cơm bữa, thì tình yêu thương xót và tha thứ (phát xuất từ Thiên Chúa) sẽ có dịp cất lên tiếng nói mãnh liệt nhất.

Lạy Chúa, xin cho con hằng biết chiêm ngưỡng Thánh Gia như nơi đã học và đã cố gắng sống bổn phận vĩ đại nhất của Thiên Chúa Tình Yêu. Xin cho con không chỉ biết tôn thờ suy tôn, mà còn biết đồng hành với Thánh Gia trong tiến trình sống niềm tin. Amen.

 

.

ĐỊNH HƯỚNG MỤC VỤ GIA ĐÌNH

Lm Giuse Nguyễn Hữu An

Trong những năm gần đây, giáo huấn của Giáo Hội quan tâm đặc biệt đến đời sống gia đình. Tháng 10 năm 2014, Thượng hội đồng Giám mục ngoại thường về gia đình đã được triệu tập. Và Thượng hội đồng Giám mục thường lệ về gia đình được tổ chức vào tháng 10 năm 2015. Đây là bằng chứng Giáo hội quan tâm đến gia đình cách đặc biệt trong bối cảnh tân Phúc-Âm-Hóa.

Khởi đi từ tân Phúc-Âm-Hóa đời sống gia đình đến tân Phúc-Âm-Hóa đời sống giáo xứ và đời sống xã hội chính là định hướng mục vụ của Giáo Hội tại Việt Nam hôm nay. Thư Mục Vụ Năm Đức Tin HĐGMVN đã định hướng cho các gia đình: “Trong suốt lịch sử mấy trăm năm của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam, gia đình vẫn là cái nôi thông truyền đức tin cho con cái, là trường dạy giáo lý đầu tiên cho thế hệ trẻ, là nơi đào tạo những Kitô hữu vững mạnh trong đức tin và gương mẫu trong đời sống đạo đức. Ngày nay, dù phải đối diện với nhiều lo toan trong cuộc sống, xin anh chị em cố gắng duy trì và phát huy truyền thống tốt đẹp này của gia đình công giáo. Hãy xây dựng gia đình mình thành ngôi nhà thờ phượng Chúa, trường dạy đức tin, và mái ấm tình thương. Đây là phương thế cụ thể và hữu hiệu nhất để anh chị em góp phần vào công cuộc Tân Phúc Âm hoá mà Chúa Giêsu đã trao phó cho Giáo Hội và từng người chúng ta.” (số 9).

Lễ Thánh Gia mời gọi chúng ta nhìn về định hướng nền tảng là tân Phúc-Âm-Hóa đời sống gia đình: “Xây dựng gia đình mình thành ngôi nhà thờ phượng Chúa, trường dạy đức tin, và mái ấm tình thương”.

1. Gia đình “ngôi nhà thờ phượng Chúa”

Công Đồng Vaticanô II đã ví “gia đình như một Hội Thánh nhỏ” (Hiến chế Ánh sáng muôn dân, số 11).Thánh Gioan Phaolô II định nghĩa: “Gia đình là Hội Thánh tại gia”(Tông huấn đời sống gia đình, số 11).

Gia đình là Hội Thánh tại gia, bởi lẽ: Chúa Giêsu đã sinh ra và lớn lên trong gia đình Nazareth,có Thánh Giuse và Đức Mẹ;Thánh gia là mẫu mực cho mọi gia đình; Gia đình Công giáo là trường học đức tin đầu tiên, là môi trường sống các bí tích và thực hành các nhân đức Kitô giáo; Cha mẹ là những nhà giáo dục đầu tiên và chính yếu của con cái; Gia đình là cộng đoàn thờ phượng Thiên Chúa. Qua đời sống cầu nguyện, lãnh nhận các bí tích, gia đình toả sáng sự bình an, trổ sinh nhiều hoa trái thánh thiện. Để trở thành Hội Thánh tại gia, mỗi thành viên phải ý thức về căn tính cao cả và chức năng quan trọng của mình. Mỗi ngày thể hiện rõ nét hơn những tính chất căn bản của Hội Thánh tại gia như hiệp thông, liên đới, yêu thương, thuận hoà, tôn ti trật tự, kinh nguyện sáng tối, sống phục vụ và làm chứng nhân Tin Mừng.

2. Gia đình “trường dạy đức tin”

Tin Mừng Lễ Thánh Gia kể chuyện: gia đình Thánh Giuse, Mẹ Maria và Chúa Giêsu đi hành hương lên Giêrusalem. Hai ông bà là người sùng đạo, tuân giữ lề luật cách trung tín. Theo luật quy định, người Do thái phải hành hương về Đền Thánh “mỗi năm ba lần mọi người nam phải trình diện trước Đấng Toàn Năng là Đức Chúa”. Chúa Giêsu lên 12 tuổi, cùng cha mẹ và đoàn hành hương tiến về Đền Thờ theo tập tục ngày lễ. Đối với người Do thái, 12 tuổi là tuổi trưởng thành. Chúa Giêsu bộc lộ sự khôn ngoan trước các bậc thông thái. Sau khi dự lễ vượt qua, Người ở lại Đền Thờ tranh luận với các tiến sĩ luật “mọi kẻ nghe Ngài đều sửng sốt về trí thông minh và các lời Ngài đối đáp”. Sau đó cả gia đình trở về Nazareth “Chúa Giêsu hằng vâng phục hai ông bà”. Con Thiên Chúa làm người và thuộc về một gia đình, một mái ấm có cha có mẹ. Con Thiên Chúa đã lớn lên trong bầu khí gia đình. Mái nhà là trường học đầu tiên. Cha mẹ là thầy cô căn bản. Đức Giêsu lớn dần về mọi mặt trong Thánh Gia đạo hạnh. 30 năm sống dưới mái nhà Nazareth, Đức Giêsu đã thành một người chín chắn và trưởng thành, sẵn sàng lãnh nhận sứ vụ Chúa Cha trao phó. Đức Giêsu đã học nơi Thánh Giuse tinh thần lao động miệt mài, tâm tình tín thác và luôn thi hành thánh ý Thiên Chúa, lòng nhiệt thành chu toàn trách nhiệm đối với gia đình. Đức Giêsu học nơi Đức Mẹ nét đẹp hiền lành đơn sơ tế nhị, tận tụy phục vụ, tin tưởng phó thác, cầu nguyện thâm trầm.Nếp sống đạo đức của cha mẹ đã ảnh hưởng sâu xa đến cuộc đời Đức Giêsu. Người thừa hưởng nơi cha mẹ lòng yêu mến lề luật, gắn bó với Đền Thờ, thói quen siêng năng nghe và đọc Lời Chúa. Người học nơi cha mẹ tâm tình vâng phục thánh ý Chúa, thái độ hiền lành khiêm nhường, tinh thần phục vụ quên mình, chuyên chăm làm việc, ân cần âu yếm đối với con cái. Gia sản quý báu từ Thánh Gia bàng bạc trong những lời Người giảng dạy, trong đời sống của Người.

Gia đình là nơi trẻ em và thanh thiếu niên hấp thụ nền giáo lý chân chính từ cha mẹ.Công đồng Vaticanô II mong muốn các bậc cha mẹ là những người đầu tiên “dùng gương lành và lời nói truyền dạy đức tin cho con cái”. (Hiến chế tín lý về Giáo hội, số 11).Gia đình chu toàn được sứ mệnh cao cả này nhờ yêu thương,cùng nhau học hỏi và cầu nguyện để hạt giống đức tin được triển nở (Sắc lệnh tông đồ giáo dân, số 11). Cha mẹ chăm lo giáo dục nhân bản và giáo dục tâm linh cho con cái.Với con cái, cha mẹ là những sứ giả đầu tiên của Chúa (GLTC # 2225). Hạt giống đức tin nơi trẻ em được gieo và chăm sóc trong môi trường gia đình sẽ phát triển thành cây đức tin.Gia đình là vườn ươm, là thửa đất tốt. Dạy giáo lý như cung cấp chất dinh dưỡng. Tuỳ theo mức độ hấp thụ, tuỳ theo thời điểm, cây đức tin nơi đứa trẻ sẽ phát triển và đơm bông kết trái. Dạy giáo lý tại gia đình, cha mẹ góp phần với Hội Thánh trong sứ vụ đào tạo đức tin cho con cái.

3. Gia đình “mái ấm tình thương”

Gia đình là cộng đoàn hiệp thông và liên đới chặt chẽ giữa các thành viên với nhau, bình đẳng về phẩm giá, về ơn gọi trước mặt Chúa và trước mặt nhau. Nhờ đó gia đình trở nên mái ấm với cuộc sống an hoà, yêu thương đầm ấm, chia sẽ, giúp đỡ, hy sinh quên mình vì hạnh phúc của nhau.Hãy gìn giữ mái ấm gia đình. Hãy đặt ưu tiên cho hạnh phúc gia đình.

Đại hội gia đình thế giới tại Pennsylvania Convention Center Philadelphia, có những ngày Hội Nghị Thần Học Mục Vụ, những diễn giả là Hồng Y, Giám mục, Giáo sư đại học tài ba đức độ lần lượt trình bày những kinh nghiệm sống, những chứng từ hùng hồn đầy sức thuyết phục giúp các bậc phụ huynh nhìn lại chính cuộc sống gia đình của mình để điều chỉnh, sắp xếp lại theo trật tự Chúa muốn trong bậc sống của mình. Đức Tổng Giám Mục Chaput nói: “Chủ đề Đại hội nhấn mạnh đến vẻ đẹp và sự thật của cuộc sống gia đình. Tình yêu mà chúng ta nói đến trong chủ đề là một tình yêu mà chúng ta phải đảm bảo đong đầy nơi mọi gia đình và tất cả các thành viên của gia đình với ánh sáng và sự nồng ấm đặc sắc và đầy tràn sức sống”. Đức Hồng Y Tagle dí dỏm bài hát ‘về chiếc ghế’: “chiếc ghế không có người ngồi vẫn là chiếc ghế, nhưng ngôi nhà không có người yêu thương nhau, thiếu sự quan tâm nâng đỡ nhau, không trao ban cho nhau những nụ hôn thì không còn là ngôi nhà nữa!”. Bà Helena Alvare, giáo sư Đại Học khẳng định: “Gia đình là người này sống gần với người kia suốt ngày đêm, sống yêu thương nhau, cho dù có khi chén dĩa có bay, nhưng trong gia đình mỗi người đều có một vai trò quan trọng và ai cũng quan trọng cả. Bởi vậy, cần có một cái nhìn yêu thương giữa người này với người khác, cần có tinh thần của người Samaritano nhân hậu ngay trong gia đình. Tình yêu phải có sự hy sinh, phải bắt đầu biết hy sinh ngay trong gia đình để rồi mở ra với xã hội. Yêu thương trong gia đình để mở ra với người khác, ngay từ những việc nhỏ mọn nhất. Ồ! thật là đơn giản, thế mà trong cuộc sống chung đụng hằng ngày chúng tôi quên mất. Tự ái, ích kỷ đã che điều đơn giản. Tôi tự hứa với lòng: Lạy Chúa, con phải biết tập nhẫn nhịn, để mang niềm vui cho mọi người trong gia đình. Con sẽ bắt đầu lại, mỗi ngày phải mang một niềm vui nhỏ cho gia đình, cho người tôi gặp gỡ. Và quả thật trong những ngày kế tiếp, tôi bắt đầu thực hành điều tôi nghe, tôi nhận ra niềm vui nối tiếp niềm vui, lòng tôi nhẹ nhàng hơn. Tạ ơn Chúa”…

Ngày nay, trong xã hội tiêu thụ, vì bận rộn với công việc kiếm tiền, một số cha mẹ không gần gũi, không dành thời giờ cho con cái. Vì thế, chúng cảm thấy bị bỏ rơi, thiếu tình thương. Theo mức độ, con cái sẽ lâm bệnh chán nãn, buồn phiền, không thích học nữa, lỳ lợm, xấc láo, ích kỷ, vô cảm, đua đòi thiếu suy nghĩ.Một số phụ huynh chỉ mong con mình học giỏi, thành đạt, kiếm được nhiều tiền. Họ ít quan tâm đến đời sống đạo đức của con, không lo giáo dục đức tin cho con. Có cha mẹ quan niệm, lo cho con được Xưng Tội, Rước Lễ, Thêm Sức là đủ rồi; vì thế có những em sau khi Thêm Sức là bỏ nhà thờ. Sự đa dạng của vi tính và internet quá hấp dẫn lôi kéo con cái chúng ta ra khỏi thực tế và lao vào thế giới ảo, lối sống ảo. Lối sống hiện đại cũng dễ đánh mất bầu khí mái ấm. Mỗi người có một phòng riêng, một thế giới riêng nên mọi người ít quan tâm đến nhau, ít giúp đỡ nhau. “Một gia đình mà hiếm khi mọi người ngồi ăn chung với nhau, hoặc giả có cùng ngồi quanh bàn ăn thì chẳng ai mở miệng trò chuyện với ai, bởi lẽ họ còn đang bận dán mắt vào màn ảnh truyền hình, hoặc đang mê mải với điện thoại thông minh, thế thì gia đình đó không còn đúng nghĩa là một gia đình nữa. Khi ngồi tại bàn ăn mà con cái cứ dán mắt vào máy tính hay điện thoại thông minh và không lắng nghe người khác, thì đó không phải là gia đình nữa, mà là một nhà hưu dưỡng”. (x.Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói về mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình quanh bàn ăn trong buổi tiếp kiến chung ngày 11.11.2015, tại quảng trường Thánh Phêrô).

Các bậc phụ huynh xin hãy nhớ, sức mạnh của sự hiệp nhất các thành viên và đồng hành với nhau trong đức tin làm thành mái ấm gia đình cao quý. Chính tình yêu từ mái ấm sẽ làm trổ sinh hoa trái cho đời sống gia đình. “Gia đình vẫn là cái nôi thông truyền đức tin cho con cái, là trường dạy giáo lý đầu tiên cho thế hệ trẻ, là nơi đào tạo những Kitô hữu vững mạnh trong đức tin và gương mẫu trong đời sống đạo đức”. Từ mái ấm gia đình, cha mẹ con cái siêng năng tham dự Thánh Lễ, chuyên chăm Kinh Hạt tại gia, biết dùng Lời Chúa làm ánh sáng soi đường chỉ lối, luôn sống hoà thuận yêu thương nhau, thì “Đây là phương thế cụ thể và hữu hiệu nhất để anh chị em góp phần vào công cuộc Tân Phúc Âm hoá mà Chúa Giêsu đã trao phó cho Giáo Hội và từng người chúng ta”.

Theo gương Thánh Gia, mỗi gia đình hãy nỗ lực thực thi lời mời gọi của HĐGMVN :“Ngày nay, dù phải đối diện với nhiều lo toan trong cuộc sống, xin anh chị em cố gắng duy trì và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình Công Giáo”. Hãy khởi đầu tân Phúc-Âm-Hóa từ gia đình. Mái ấm tình thương là nơi thể hiện lòng thương xót trong đời sống hằng ngày, từ đó gia đình sẽ là “vườn ươm” các nhân đức, là “nơi đào tạo” nhân bản và tâm linh cho con cái, để trở thành một Hội Thánh tại gia.

 

.

GIA ĐÌNH LÀ TRƯỜNG HỌC ĐẦU TIÊN

Văn Hào, SDB

Có một triết gia nọ đã nhận định: “Cuộc sống con người chúng ta được đan dệt bằng biết bao huyền nhiệm. Có những cái đơn sơ nhất lại trở thành những điều khó hiểu nhất. Có những sự việc xem ra rất tầm thường lại hàm ngậm những thực tại quá cao cả và phi thường”. Nhận xét đó rất đúng với Thánh gia thất mà hôm nay Giáo hội mừng kính.

Cộng đoàn bé nhỏ này có ba thành viên: Chúa Giêsu, Đức Maria và Thánh Giuse. Cuộc sống gia đình ấy rất đơn sơ và bình dị tại miền quê Zazareth, nhưng đó lại là một Thiên đàng thu nhỏ ở trần gian để chúng ta cung chiêm và học hỏi.

Ba khuôn mặt nhỏ diễn bày ba bài học lớn

Trước hết chúng ta nhìn vào Đức Giêsu, thành viên nhỏ nhất nhưng cũng là nhân vật lớn nhất mà cả gia đình Nazareth quy chiếu vào. Nếu không am hiểu Kinh thánh, chúng ta dễ kết án Chúa Giêsu như một cậu bé thích nổi loạn và toan tính thoát ly. Một đứa trẻ mới 12 tuổi đầu đã trả lời bố mẹ có vẻ hơi ‘xấc’: “Sao cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?” Đứa bé đó sau này lớn lên lại tuyên bố một điều xem ra có vẻ còn ngang ngược hơn nữa: “Ai là mẹ tôi và anh em tôi. Đó là những ai thi hành ý của Cha tôi”. Rồi Đức Giêsu chỉ vào các môn đệ và công khai nói trước mặt mọi người : “Đây là mẹ và anh em tôi”. Đứa trẻ này mang dáng dấp của một quý tử dường như muốn nổi loạn và đang làm cuộc cách mạng để ly thoát khỏi sự cương tỏa từ nơi gia đình. Nhưng sự thật thì hoàn toàn không phải như vậy. Chúng ta phải có cái nhìn toàn diện để có thể khám phá ra đứa trẻ ấy là ai và tại sao lại có lối hành xử xem ra khác thường như thế. Chúng ta cũng phải truy tầm lý do tại sao đứa trẻ khó hiểu ấy lại sống giữa một gia đình nhân loại như chúng ta và sống ẩn dật như thế để làm gì. Đây là một mầu nhiệm khó hiểu. Rất khó hiểu ở chỗ, một Thiên Chúa cao cả đã mang lấy kiếp người hèn hạ. Một Đấng toàn năng cả vũ trụ chứa không nổi lại đến ẩn náu trong một gia đình bé xíu nơi xóm nghèo miền quê Nazareth. Cái tầm thường nhất lại tiềm ẩn những điều phi thường nhất. Điều xem ra quá bé nhỏ lại mang chở những chân trời vĩ đại mà cả vũ trụ không kham chứa nổi.

Thứ đến, chúng ta hãy nhìn vào Đức Maria, một thôn nữ quê mùa chất phác và cũng là một bà mẹ quê đơn sơ dung dị. Tin mừng Luca thuật lại quãng đời thơ ấu của Chúa Giêsu, khởi đầu với biến cố dâng Chúa vào đền thờ và kết thúc với sự kiện hai ông bà lạc mất con cũng tại đền thờ Giêrusalem. Cả hai biến cố này đều mang đậm nét bi thương nơi tâm hồn Đức Maria. Lời cụ già Simêon như một mũi gươm đâm thấu tâm hồn Mẹ. Có người mẹ nào lại không xót xa khi lạc mất người con trai yêu dấu? Đức Maria lúc đó không hiểu, hay chính xác hơn là chưa hiểu. Nhưng Thánh Luca đã tóm kết mọi biến cố xảy đến với Đức Maria bằng một thái độ nội tâm căn bản nơi Ngài: “Mẹ Người hằng ghi nhớ những điều ấy trong lòng”(c 51a). Bản tính nhân loại nơi Mẹ đã mở toang cho ân sủng chiếm ngự. Tự nhiên kết hợp với siêu nhiên. Cái tầm thường nhất của cuộc sống bình lặng dân dã đã tiềm ẩn sự phi thường cao cả để khai mở một chân trời vĩ đại và rất nhiệm mầu. Đức Maria là ‘Thầy dạy đức tin’ qua thái độ chiêm niệm này.

Cuối cùng, chúng ta nhìn vào gương mẫu của Thánh Giuse, người gia trưởng hoàn hảo. Đây là con người mà Thánh sử Matthêu đã tóm kết với tước hiệu ‘Người Công chính’. Thánh Giuse ít nói, nhưng chính xác hơn trong cả bốn sách Tin mừng, chúng ta không thấy Thánh Giuse hé miệng thốt ra một câu nào. Thánh Giuse ít nói không phải vì Ngài là một con người bị trầm cảm, hoặc ít giao tế xã hội. Cũng chẳng phải Ngài là một con người lì lợm, có bị đánh đến chết cũng không hé răng. Hoàn toàn không phải thế. Thánh Giuse thinh lặng để diễn bày một tư thế nội tâm sâu xa, và đó là thái độ chúng ta cần phải học hỏi và sao chép. Thánh Giuse đã thinh lặng để có thể nghe được tiếng Chúa. Trong tĩnh lặng của đêm khuya, Giuse đã nghe tiếng sứ thần nói bên tai “ Đừng ngại đón Maria về nhà”. Cũng trong đêm khuya thanh vắng, Giuse đã nghe Chúa truyền lệnh : “Hãy dậy mau, đem con trẻ Giêsu và Mẹ ngài trốn sang Ai Cập”. Samuel năm xưa cũng đã nghe được tiếng Chúa gọi giữa đêm khuya thanh vắng khi cậu bé ngủ trong đền thờ với thầy cả Hêli. Thiên Chúa vẫn luôn nói với chúng ta qua từng mỗi biến cố, nhưng chỉ khi nào chúng ta biết trở về trong tĩnh lặng của cõi lòng giữa đêm tối, chúng ta mới có thể nghe được tiếng nói của Ngài. Thánh Giuse đã làm được điều đó. Thái độ thinh lặng nội tâm nơi Ngài trở nên chuẩn mẫu để chúng ta noi theo. Trong xã hội Do Thái khi xưa, người bố trong gia đình là nhân vật lớn nhất. Vai trò của ông bố vẫn được xem như là người đại diện cho Thiên Chúa. Người cha chủ tọa các buổi cầu nguyện trong gia đình. Ông chúc lành cho con cái trước khi đi ngủ. Những đứa trẻ Do thái luôn tuân phục cha mẹ, xem ông bố như là họa ảnh của Thiên Chúa trong gia đình mình. Thánh Giuse là gia trưởng, là nhân vật lớn nhất tại Thánh gia đồng thời Ngài cũng trở nên người nhỏ nhất, luôn thinh lặng xắn tay áo lên, cột áo choàng lại để ra tay phục vụ. Vì vậy phụng vụ Giáo hội vẫn sánh ví Thánh Giuse như một người ‘tôi tớ trung thành’. Đó là hình mẫu một người tôi tớ khiêm hạ luôn sẵn sàng trong phục vụ để chúng ta dõi bước.

Đây là ba khuôn mặt nhỏ trong một gia đình rất bé, nhưng lại diễn bày ba bài học lớn để chúng ta suy nghiệm và học hỏi.

Nhìn vào đời sống gia đình hiện nay

Nhà thơ Trần Thu Miên đã nghiền ngẫm và tóm kết nếp sống gia đình của ông với bốn câu thơ:

‘Đêm nằm nghe vợ thở dài,
Chuyện nhà tan tác chuyện ngoài tả tơi.
Sáng mai ngoác miệng nhìn đời,
Lo cơm lo áo rã rời xác thân’.

Bức tranh thực mô tả cảnh sống các gia đình, chắc chắn mỗi người chúng ta đều đã trải nghiệm và thấu rõ. Cuộc sống gia đình hôm nay được đan dệt với bao hạnh phúc lẫn cay đắng, có khi ngập tràn niềm vui, có khi lại giống như một thứ hỏa ngục khủng khiếp với những bầm dập và tê tái. Văn hào Léon Tolstoi đã viết: “ Các gia đình hạnh phúc thì giống nhau, nhưng các gia đình bất hạnh lại rất khác nhau. Khác nhau về nền tảng, khác nhau về lối sống, cũng như khác nhau về cách ứng xử.” Điểm giống nhau của hạnh phúc là mọi thành viên trong gia đình luôn lấy tình yêu làm quy chuẩn. Còn điểm khác nhau thì rất đa dạng và phức tạp.

Chúng ta được mời gọi nhìn vào gương mẫu nơi Thánh gia thất. Trong bài Tin mừng hôm nay, Thánh Luca đã tóm kết mẫu gương đó: “ Sau đó, Người đi xuống cùng với cha mẹ trở về Nazareth và hằng vâng phục các Ngài. Riêng Mẹ Người thì hằng ghi nhớ tất cả những điều ấy trong lòng” (Lc 2, 51). Đây là chuẩn mẫu cho các gia đình của chúng ta. Một người con có vẻ như ‘muốn nổi loạn’ lại trở về quê nhà, sống ngoan thuần giữa một gia đình mộc mạc và hằng vâng phục cha mẹ. Một người cha và một người mẹ vùng quê tuy thất học và nghèo nàn nhưng đã luôn chu toàn bổn phận với một con tim đong đầy yêu thương, để cho đứa con được lớn lên ‘ngày càng thêm khôn ngoan, thêm cao lớn và thêm ân nghĩa trước mặt Thiên Chúa và người ta’ (c 52). Đức Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô 2 trong một thông điệp ngày quốc tế thiếu nhi đã viết: “ Những gì đã xảy ra cho các trẻ em Do Thái năm xưa bị Hêrôđê giết chết, cũng đang xảy ra cho các trẻ em ngày hôm nay. Các người làm cha làm mẹ hãy bắt chước Thánh Giuse và Đức Maria. Hãy cứu con cái của chúng ta khỏi cái chết đang cận kề, chết vì chiến tranh, chết vì hận thù, nhất là chết dần chết mòn vì nghèo đói và dốt nát.”

Kết luận

Trong một nghĩa trang chôn các thai nhi bên Nhật, người ta treo rất nhiều tấm bảng trên các ngôi mộ trẻ thơ với hàng chữ ‘Con hãy tha thứ cho mẹ’. Những đứa trẻ đã bị giết một cách tàn nhẫn ngay từ trong bụng mẹ, không phải do bạo lực hay chiến tranh. Chính những người cha người mẹ ích kỷ và ác độc đã nhẫn tâm giết chết con của mình. Việt Nam là một trong số những quốc gia có tỷ lệ phá thai cao nhất thế giới. Mẹ Thánh Têrêsa Calcutta đã nói : “Một người mẹ nhẫn tâm giết chết đứa con thì không một tội ác nào mà họ lại không dám làm”. Trong năm thánh Lòng Thương xót Chúa, chúng ta hãy xin Chúa tha thứ cho những tội ác của con người, trong đó có cả chính chúng ta, những người cha người mẹ đã lỡ giết chết con cái mình qua nhiều dạng thức khác nhau. Chúng ta hãy nhìn lên gương mẫu của Thánh gia thất để học hỏi về đời sống gia đình, bởi vì gia đình của chúng ta phải trở nên ‘cái nôi nuôi dưỡng tình yêu’, và gia đình cũng phải là ‘trường học đầu tiên dạy ta lớn khôn thành người’. Trường học này được phác vẽ nơi Thánh gia thất mà Giáo hội mừng kính hôm nay.

 

.

GIA ĐÌNH LÀ KIỆT TÁC CỦA THIÊN CHÚA

Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ

Hôm nay chúng ta cùng nhau cử hành lễ kính Thánh Gia Thất, trong bối cảnh Năm Thánh Lòng Thương Xót, và Thượng Hội Đồng Giám Mục về gia đình vừa kết thúc với đề tài “Ơn gọi và sứ mệnh của gia đình trong Giáo Hội và trong thế giới”. Mừng Chúa Cứu Thế giáng sinh cũng là mừng Gia Đình Thánh, nơi Người sinh sống.

Gia đình là tác phẩm tuyệt đẹp của Thiên Chúa

Quả thật, Gia đình là điều đẹp đẽ nhất mà Thiên Chúa đã dựng nên. Người dựng nên loài người có nam có nữ, và ban cho họ mọi sự. Người ban cho họ quyền toàn thế giới! Họ chan hòa trong tình yêu của Người. Mọi tình yêu Thiên Chúa, mọi vẻ đẹp Thiên Chúa, mọi sự thật Thiên Chúa có trong Chúa, Chúa đều ban hết cho gia đình. Ađam và Evà sống tình thân nghĩa thiết với Thiên Chúa và với nhau, rất hạnh phúc, không phải đau khổ và không phải chết.

Gia đình tan vỡ do Tội Nguyên Tổ

Nhưng rồi con người tự tách ra khỏi Đấng đã dựng nên họ. Thế là đánh mất tất cả, tình nghĩa vợ chồng phân tán, hết anh em (huynh đệ tương tàn), hết hòa bình, hết tình yêu, cái đẹp và sự thật. Hậu quả là từ đó cho đến nay gia đình luôn ở trong tình trang bị đe dọa do tội lỗi, phá thai, coi thường người già, bất hiếu, sống chung, ly dị.

Thiên Chúa cứu vớt trong tình thương

Tuy nhiên, Thiên Chúa không bỏ rơi gia đình. Vì gia đình được dựng nên theo hình ảnh của Thiên Chúa trong tình yêu. Nếu Thiên Chúa không yêu thương chúng ta thì Ngài không tạo dựng nên chúng ta. Ngài không dựa vào những gì chúng ta làm, hay thành quả chúng ta có được, Ngài chỉ nhờ vào công nghiệp của Con Ngài là Đức Giêsu giáng thế. Ngài yêu thương chúng ta vô bờ bến. Không ai yêu chúng ta bằng Thiên Chúa. Ngài yêu chúng ta hơn cả chúng ta yêu chúng ta. Muốn cứu vớt gia đình nhân loại, Thiên Chúa đã chọn một gia đình để đến cứu vớt! Đẹp biết bao khi nhìn vào hang đá chúng ta thấy Chúa Cứu Thế đến trần gian, đã chọn sinh ra trong một gia đình nhân loại, mà chính Người đã thiết lập.

Noi gương Thánh Gia sống Năm Thánh Lòng thương Xót

Các bài đọc hôm nay từ Cựu Ước đến Tân Ước thật là đẹp, đẹp về cách hành văn, đẹp về nội dung, nhất là đẹp tuyệt vời về cách đối nhân xử thế trong gia đình. Nếu bài đọc I trích sách Đức Huấn Ca dạy con cái phải thảo cha kính mẹ, kèm theo phần phúc là sống lầu dài (x. Hc 3, 3-7. 14-17a). Thì bài đọc II, Thánh Phaolô khuyên: “Hỡi các bà vợ, hãy phục tùng chồng trong Chúa cho phải phép. Hỡi những người chồng, hãy yêu thương vợ mình, đừng đay nghiến nó. Hỡi những người cha, đừng nổi cơn phẫn nộ với con cái, kẻo chúng nên nhát đảm sợ sệt” (Cl 3, 21). Bài Tin Mừng nêu bật vai trò quan trọng của Thánh Giuse, mẫu gương cho bậc làm cha, làm chủ, làm chồng trong các gia đình.

Gia đình ngày hôm nay rất cần đến lòng thương xót của Thiên Chúa và sự thương cảm lẫn nhau trong cách sống trong gia đình nói riêng và gia đình nhân loại cả thể nói chung. Chúng ta thấy ai bị thương một cơ phận nào đó, không phải chỉ một cơ phận mà thôi, nhưng là cả con người bị. Không ai là không bị đau thương về thể lý, tinh thần, tình cảm…dẫn đến hậu quả cũng khác nhau. Tất cả đều chịu ảnh hưởng, và những vết thương đó càng đau khổ khi người thân của chúng ta đau khổ, nhất là những người trong gia đình. Bởi vậy, rất cần sự cảm thông. Nhiều nơi không quan tâm đến tương quan giữa người với người nữa. Nhưng gia đình vẫn là nơi có thể mang lại an ủi, và có thể hàn gắn vết thương.

Có nhiều loại vết thương rất lớn và sâu do thiếu thốn nhu cần cần thiết, thiếu tiền bạc, thiếu giáo dục. Những chính sách không ủng hộ gia đình, kỳ thị tôn giáo, văn hoá, hành hạ trẻ em, bạo động trong gia đình, chiến tranh, xung khắc giữa các chủng tộc, biến đổi khí hậu. Tất cả đều hằn sâu những thương tích.

Đó là những lý do khiến Đức Giêsu Kitô phải thân hành xuống thế để rao giảng, để chữa lành những vết thương, kèm theo nhưng dấu lạ. Người đi vào trong các làng mạc và chữa lành mọi bệnh tật (x. Mt 10, 7-8).

Người không chỉ cứu chúng ta khỏi sự yếu đuối, nhưng Ngài muốn trở nên như chúng ta để cảm nghiệm được những đau khổ, sự thất lạc, vô gia cư, sỉ nhục khi ở trên thánh giá, chết và an táng trong một ngôi mộ không phải của mình. Người mang lấy vào thân những đau khổ của chúng ta, ngoại trừ tội lỗi, Ngài sống lại vẫn còn vết thương.

Gia đình nào trong chúng ta cũng cần được Chúa thương xót, thì chúng ta phải xót thương nhau trong gia đình. Chúa Giêsu Kitô, người mang thương tích và cầu nguyện với Chúa Cha. Khi sống lại, chan tay và hình hài của Ngài vẫn còn những vết sẹo, những dấu ấn.

Nguyện xin Thiên Chúa ban cho tất cả chúng ta trở thành những ngôn sứ loan báo Niềm Vui Phúc Âm về gia đình, về tình yêu gia đình, trở thành những ngôn sứ như môn đệ của Chúa, và xin Chúa ban cho chúng ta ơn được xứng đáng với con tim thanh khiết, không cảm thấy bị vấp phạm vì Tin Mừng.

 

.

CHÚA NHẬT LỄ THÁNH GIA THẤT_C

Lm. Antôn

Ông bà anh chị em thân mến. Mọi người chúng ta đều nhìn thấy rõ, và cảm nghiệm được những sự khủng hỏang của gia đình hôm nay, nhất là sống trong xã hội dư thừa vật chất, nhưng thiếu tình yêu thương và sự liện hệ mật thiết trong gia đình này.

Có lẽ chúng ta đã phải đương đầu với, và trải qua bao nhiêu những vấn nạn liên quan đến gia đình từ sự săn sóc và báo hiếu cha mẹ già, cho vào viện dưỡng lão, giết người già bằng cái chết êm dịu, rút ống dưỡng sinh, cho đến những vấn đề về hôn nhân như bạo hành, ly dị, ly thân, hạn chế sinh sản và phá thai, và những vấn đề của con cái như bỏ đạo, bỏ đức tin của cha ông để lại.  Ngoài ra, đời sống gia đình còn bị ảnh hưởng bởi internet, những cám dỗ, lôi cuốn của một xã hội chú trọng đến tiền bạc, vật chất, tự do, đến đời sống vô luân lý và đang từ từ tiến tới vô thần.

Nhìn vào cuộc sống, chúng ta nhận thấy các vấn đề xảy ra khi con người tự cao và ích kỷ chỉ biết lo cho mình, chỉ chú trọng vào cuộc sống của mình và vào vật chất, cho nên đánh mất tính tương giao với người khác, không chú trọng đến những bổn phận, trách nhiệm gia đình. Con người ngày nay không ý thức sự giới hạn khả năng, cũng như không biết kiên nhẫn và tha thứ, hay sống hy sinh, bác ái và quảng đại, và thờ ơ, lạnh cảm với giá trị tinh thần và đời sống đức tin.

Trong ngày kính Thánh Gia hôm nay, chúng ta được biết Thánh Gia, Chúa Giê-su, Đức Maria và thánh Giuse, cũng có những vấn đề như gia đình chúng ta. Thánh Giuse cũng toan bỏ Đức Mẹ cách kín đáo để bảo tòan sự công chính. Đức Maria đã phải từ bỏ ý riêng mình, để xin vâng theo thánh ý Chúa, mặc dù chưa hiểu rõ.  Các Ngài đã bị từ chối nơi trú ngụ khi đứa con sắp sinh ra, và phải làm một cuộc hành trình xa xôi và khó khăn để tránh sự dữ và nguy hiểm đe dọa tính mạng đứa con và gia đình. Chúa Giêsu cũng để cho cha mẹ vất vả mệt nhọc đi tìm kiếm mình, khi cha mẹ tìm thấy trong Đền Thờ lại còn hỏi: “Tại sao cha mẹ đi tìm con? Cha mẹ không biết con phải lo việc của Cha con sao?”  Nhưng làm sao Thánh Gia có thể vượt qua những trở ngại, khó khăn và thử thách trong đời sống gia đình?  Câu trả lời đơn giản là họ biết kính thờ Chúa, lắng nghe và làm theo ý Thiên Chúa.

Đứng trước những vấn nạn của hôn nhân vợ chồng và gia đình ngày nay, chúng ta là những Ki-tô hữu và sống trong những gia đình Công giáo, tìm đến lời Chúa để xin những sự chỉ bảo và hướng dẫn, để chúng ta sống xứng đáng với thánh ý Chúa dạy bảo, và tìm được yêu thương, hạnh phúc và hòa thuận.  Các Bài đọc lời Chúa hôm nay cung cấp cho chúng ta ánh sáng và chân lý sự thật để suy tư và nhìn lại hòan cảnh gia đình của mỗi người chúng ta.

Trong Bài đọc I, tác giả Sách Huấn Ca khuyên con cái phải săn sóc và báo hiếu cha mẹ già, dẫu các ngài đã lú lẫn và không tự săn sóc mình được nữa. Chúng ta biết Giới răn Thứ tư Chúa dạy con cái phải thảo kính cha mẹ.  Nếu cha mẹ đã đứt ruột đẻ ra và hy sinh cả cuộc đời chăm sóc cho con cái, thì con cái cũng phải biết ơn và đền đáp.

Trong Bài đọc II, Thánh Phaolô liệt kê những đức tính cần thiết trong gia đình như từ bi, nhân hậu, khiêm cung, ôn hoà.  Ngài còn dạy các vợ chồng cách cư xử cần có để bảo đảm tình yêu, hòa thuận và hạnh phúc vợ chồng trong gia đình, đặc biết là 2 đức tính kiên nhẫn chịu đựng và tha thứ cho nhau.  Hai đức tính này rất quan trọng trong xã hội ngày này vì không kiên nhẫn chịu đựng và tha thứ dễ đưa đến ly thân, ly dị. Vợ chồng phải kiên nhẫn và tôn trọng nhau cho dù phải đương đầu với thử thách của cuộc sống, nếu không, sự hiệp nhất trong gia đình sẽ có nguy cơ bị tan vỡ. Thánh Phao-lô cho chúng ta biết, trên hết là đức bác ái yêu thương, ngài nói “anh em hãy có đức yêu thương, đó là dây ràng buộc điều toàn thiện.”  Chúng ta tin rằng Bí-tích Thánh Thể là nguồn mạch yêu thương và tha thứ, vì thế gia đình vợ chồng nào năng tham dự Thánh lễ và lãnh nhận Thánh Thể, thì sẽ có tình yêu của Thiên Chúa ngự trị. Chỉ có tình yêu của Chúa mới mạnh đủ để xóa tan những bất hòa và khác biệt trong gia đình, và liên kết mọi người trong gia đình với nhau. Ngoài ra, thánh Phao-lô cũng khuyên gia đình hãy can đảm sống Lời Chúa, và hy sinh thời giờ cầu nguyện.  Mẹ Têrêxa cũng quả quyết điều này “Gia đình nào dành thời giờ cùng nhau cầu nguyện sẽ ở với nhau lâu dài.”

Trong bài Tin mừng, thánh Luca tường thuật ngày Đức Maria và thánh Giuse dâng Chúa Giêsu trong Đền Thờ. Câu chuyện xảy ra vào lúc Chúa Giêsu lên 12 tuổi, và lý do Tin mừng chú trọng lúc Chúa Giê-su 12 tuổi, để nhấn mạnh đến sự khôn ngoan của Chúa, và chúng ta thấy có điều đó trong câu truyện này. Nhưng để tránh mọi hiểu lầm có thể, chúng ta nên biết ngay và phải biết phân biệt một cách rõ ràng khôn ngoan của con người thế gian là mánh lới, gian dối và lừa đảo, còn khôn ngoan theo quan điểm Thánh Kinh, người khôn ngoan là kẻ biết các mầu nhiệm, thánh ý và đường lối của Thiên Chúa để luôn đem ra thi hành, và sống trung tín với Thiên Chúa cùng giáo huấn của Người. Chúng ta sẽ thấy Chúa Giêsu khôn ngoan theo nghĩa đó, và đó là điều mà tác giả Luca muốn nhấn mạnh trong câu truyện dâng Chúa hôm nay.

Tin mừng cho chúng ta biết sau lễ, cha mẹ Chúa Giêsu ra về còn Người thì ở lại. Lúc không thấy Người đi về với bà con thân thuộc, các người đã trở lại Giêrusalem và ba ngày sau mới tìm thấy Chúa Giê-su trong đền thờ. Thật là một sự đau khổ và sợ hãi mà các Ngài phải chịu trong ba ngày tìm kiếm đứa con thất lạc. Ðiều lạ là các Ngài tìm thấy Con mình đang ngồi giữa các tiến sĩ mà nghe và hỏi họ. Đây là một mạc khải, một sự hiển linh về Chúa mà bài Tin mừng hôm nay muốn cho chúng ta biết và chú ý. Và đó cũng là lý do Giáo hội đem và cho chúng ta nghe câu truyện này trong mùa Giáng sinh là mùa Thiên Chúa tỏ mình ra.  Chúa Giê-su cho chúng ta thấy Người là Ngôi Lời nhập thể, đầy khôn ngoan, am tường đường lối của Thiên Chúa để có thể dạy chúng ta, và để chúng ta vững tin vào Người. Một gia đình hạnh phúc phải biết kính sợ, thờ phương Thiên Chúa, và giữ cẩn thận Lề Luật của Ngài.  Ngày nay, cha mẹ mong ước con cái khôn ngoan và có đời sống đạo đức tốt lành.  Sự mong ước này tùy thuộc vào đời sống của cha mẹ có làm gương tốt hay không, có dạy con cái cầu nguyện và kính thờ Chúa không.  Nếu muốn con cái giữ Luật Chúa, giữ đạo, thì cha mẹ phải tuân giữ một cách nghiêm chỉnh, chính đáng trước và phải hy sinh thời giờ, để tạo mọi cơ hội cho con giữ Luật, giữ đạo. Cha mẹ không thể bắt con đi lễ, nếu cha mẹ không đi, hay chỉ hình thức và không tạo cơ hội cho con.

Trong ngày kính Thánh Gia hôm nay, chúng ta cùng xin cho các gia đình, đặc biệt trong giáo xứ, biết noi gương gia đình Thánh gia, kính thờ và sống giáo huấn Chúa dạy, và trở nên một trường học tốt về đức tin cho con cái, để trở thành những người hữu ích cho xã hội và Giáo hội.  Chúng ta cũng cầu xin cho tất cả gia đình vợ chồng luôn trung thành và sống thánh ý Chúa, có cuộc sống thánh thiện, để luôn  yêu thương, hòa thuận và hạnh phúc.

 

.

 

HÃY TRÂN TRỌNG GIA ĐÌNH

Lm. Jos Tạ Duy Tuyền

Khi nói về gia đình, người Việt hay gọi là “nhà”. Một tên gọi thật thân thương đến nỗi mỗi khi nhắc đến “nhà”, cảm giác mong nhớ, muốn trở về, muốn ở cạnh người thân… như xâm chiếm trọn trái tim mỗi người.
Hôm nay ngày lễ thánh gia bổn mạng các gia đình chúng ta thử tìm hiểu qua một số định nghĩa vui về gia đình qua các ngành nghề trong xã hội.
Giáo dục: Gia đình là một trường đại học, trong đó con cái là những sinh viên không mất học phí lại còn được nhận học bổng toàn phần, bố là trợ giảng còn mẹ thì vừa là hiệu trưởng, vừa là giáo sư dạy đủ các môn.
Báo chí: Gia đình là một đài phát thanh. Năm đầu thì chồng nói vợ nghe, năm hai thì vợ nói chồng và con nghe, từ năm thứ ba trở đi thì cả hai vợ chồng cùng nói và hàng xóm nghe.
Ngoại giao: Gia đình giống như quan hệ giữa các nước láng giềng, mặc dù có mối liên kết chặt chẽ nhưng cũng có thể xảy ra tranh chấp, xung đột hoặc chiến tranh lạnh bất cứ lúc nào.
Bợm nhậu: Gia đình là một quán nhậu của một bà chủ khó tính, mồi thì dở, rượu thì ít, phục vụ thì cằn nhằn, được mỗi cái là đỡ tốn tiền và có chỗ ngủ.
Bóng đá: Gia đình là một đội bóng trong đó bố là tiền đạo, con là trung vệ, còn mẹ vừa là hậu vệ, vừa là thủ môn, vừa là huấn luyện viên, thậm chí có lúc còn kiêm cả trọng tài.
Ngôn ngữ: Gia đình là nơi đào tạo những bậc thầy vể sử dụng ngôn ngữ. Tỷ như sau một cuộc cãi vã, nếu vợ nói “Tôi thật ngu ngốc khi lấy anh”, thì chồng sẽ ứng đối rất tinh tế: “Đúng rồi em yêu, nhưng lúc đấy anh mù quáng vì yêu mà chẳng nhận ra em là người như vậy”. Nói chung là họ chỉ nói mồm thế thôi (ngôn ngữ mà), nhưng bỏ nhau thật không dễ.
Qua những định nghĩa vui ta thấy gia đình thật muôn màu. Vui có, buồn có. Bình an có, sóng gió có. Thân thiện có, lạnh lùng có. . . Nhưng điều quan trọng là không ai có thể thiếu gia đình trong cuộc sống. Sống phải có một nơi để về là gia đình. Nếu cuộc đời mà không có một mái ấm để về trong những ngày lễ tết là một bất hạnh lớn cho con người. Lúc đó chúng ta mới thấy cô đơn và hụt hẫng.
Gia đình thực sự là rất cần thiết cho con người. Gia đình mang lại cho con người biết bao bài học quý giá về tình người và cuộc sống. Gia đình là mái ấm hạnh phúc luôn bao bọc che chở con người, tuy có những lúc gây đau khổ nhưng qua những đau khổ ấy chúng ta mới thấy cần trân trọng và bảo vệ hạnh phúc gia đình hơn.
Chúa Giê-su khi nhập thể cứu đời, Ngài cũng sinh ra trong một gia đình. Tình yêu của Ngài được bồi đắp từ chính trong gia đình. Gia đình luôn che chở, bảo vệ hài nhi Giê-su. Gia đình luôn đồng hành cùng Ngài trên mọi nẻo đường khi rao giảng Tin Mừng.
Thánh Giuse đã bảo vệ gìn giữ hài nhi Giê-su. Đôi bàn tay lao động của Ngài đã nuôi dưỡng Chúa Giê-su lớn lên theo năm tháng. Chính Chúa Giê-su cũng được sữa mẹ nuôi dưỡng. Ngài đã học rất nhiều bài học yêu thương từ tình mẫu tử. Ngài cũng được nâng đỡ từ tình yêu của người mẹ từ lúc sinh ra cho đến đỉnh đồi Calve.
Mỗi người chúng ta đều sinh ra từ một gia đình. Cha mẹ đã dưỡng nuôi ta. Anh chị em trong nhà đã bao bọc ta. Thế nên, hãy trân trọng gia đình. Hãy bảo vệ hạnh phúc gia đình bằng đời sống có trách nhiệm với gia đình. Đừng vì sự lười biếng hay vô trách nhiệm của mình mà gây đau khổ cho gia đình. Đừng vì ích kỷ chỉ nghĩ cho mình mà vô cảm trước nỗi khổ hay sự vất vả của người thân. Hãy sống mang lại niềm vui và hạnh phúc cho gia đình bằng đời sống quan tâm, chia sẻ với gia đình trong mọi vui buồn của cuộc sống.
Ước gì chúng ta biết học theo gương thánh gia để luôn bao bọc lẫn nhau, luôn tin tưởng lẫn nhau, và nhất là luôn để ý Chúa thực hiện trong cuộc đời mình. Có như vậy, chúng ta mới thực sự là người xây dựng gia đình ngày một hạnh phúc và thịnh vượng. Amen .

 

.

HÃY TRỞ NÊN MỘT THÁNH GIA KHÁC

Lm Paul Nguyễn Nguyên

Đã từ lâu, đời sống gia đình đã được mặc cho những cái tên thật là kêu: “Gia đình là đơn vị nền tảng xã hội”; “Gia đình là ngôi trường đầu tiên của con người”. Gia đình là một tế bào sống động của xã hội và Giáo Hội”, là nơi cung cấp cho xã hội những công dân tài năng và lương thiện, cho Giáo hội những tín hữu nhiệt thành và anh dũng. Chính tại nơi đây, con người được sinh ra, nuôi dưỡng và học được nơi cha mẹ, là những người thầy đầu tiên, những bài học quan trọng về nhân cách và các nhân đức. Chính tại nơi đây, con cái được “học ăn, học nói, học gói, học mở”.Thế nhưng, những ngôn từ mĩ miều ấy ngày hôm nay có còn được nhắc đến nữa không, hay xã hội đang rung lên một hồi chuông báo động để cảnh báo về sự tụt dốc của đời sống gia đình: con số các gia đình đổ vỡ cứ gia tăng đến chóng mặt vì giữa giòng đời hôm nay vẫn còn đó những người chồng, người cha đang bê tha rượu chè, đang ngoại tình lang chạ, đang đánh mất niềm tin với Thiên Chúa nên cũng bỏ bê gia đình. Giữa giòng đời hôm nay vẫn còn đó những người vợ đang bất tín, bất trung, đang thiếu trách nhiệm và hy sinh cho gia đình, vì họ không còn niềm tin nơi Chúa nên cũng chẳng còn hy sinh cho nhau. Giữa giòng đời hôm nay, vẫn còn đó những người con đang lao vào những danh lợi thú trần gian mà lãng quên tình Chúa nên cũng xem thường tình nghĩa mẹ cha.

Trong ngày lễ Thánh Gia, Giáo Hội kêu mời chúng ta suy tư nghiêm chỉnh, trở lại ý nghĩa cuộc sống gia đình và cũng đề nghị với chúng ta một mẫu gương. Đó là mẫu gương tổ ấm yêu thương của gia đình Nazareth, gia đình của Chúa Giêsu với Mẹ Maria và Thánh Giuse.

Khi nghĩ hay nói đến gia đình Nazareth, nhiều người chúng ta chỉ nghĩ đến sự vinh quang và đời sống thánh thiện của ba thành viên của gia đình ấy, mà quên bẵng đi những nỗi vất vả và khổ đau, những thử thách cam go mà ba Đấng ấy đã phải gánh chịu. Vì thế mà chúng ta không thấy được sự gần gũi và tương đồng giữa gia đình Thánh Gia và gia đình chúng ta. Nếu chỉ nhìn vào sự thánh thiện của Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Thánh Giuse làm sao chúng ta noi gương bắt chước cho được? Nhưng nếu chúng ta nghĩ đến cảnh Thánh Giuse thấy người bạn đời của mình có thai ngoài kế hoạch của hai người hay cảnh Thánh Giuse không tìm được chỗ trọ cho Đức Maria ở Bêlem khi giờ sinh ra đã gần kề hay cảnh Con Trẻ mới sinh được đặt trong máng cỏ là chốn náu thân của đàn gia súc, hay cảnh hai ông bà đem con chạy trốn khỏi sự lùng bắt giết hại con trẻ của nhà vua thì chúng ta thấy gia đình Nazareth đã trải qua những khoảnh khắc nghiệt ngã giống như những cảnh huống đời thường của gia đình chúng ta ngày nay. Hoặc nếu chúng ta hình dung cảnh lao động vất vả của hai cha con người thợ mộc là Thánh Giuse và Chúa Giêsu trong thôn xóm nhỏ bé Nazareth thì chúng ta thấy cảnh lao động của các ngài cũng giống hệt như cảnh lao động của hàng triệu triệu con người trong xã hội chúng ta. Hoặc nếu chúng ta nghĩ đến cảnh Chúa Giêsu xuất hiện công khai, rao giảng Nước Chúa, nay đây mai đó, lang thang khắp xóm khắp làng, đi hết đầu đường xó chợ… để tìm kiếm chiên lạc và đem chúng về thì chúng ta thấy Chúa vất vả cực khổ hơn các nhà giảng đạo ngày nay bội phần. Nhất là cảnh Đức Maria đi bên cạnh Con trên đường lên Golgotha và thấy Con ngã lên ngã xuống dưới sức nặng của thập gía và rồi cảnh Mẹ đứng lặng bên chân thập giá mà Con Mẹ bị treo trên đó, thì chúng ta mới thấy cảnh ấy khủng khiếp kinh hoàng như thế nào đối với một người phụ nữ làm Mẹ.

Vậy đó, cuộc sống của gia đình Thánh gia không phải là một cuộc sống bình yên, sung sướng; ngược lại, ta thấy những khó khăn cực nhọc, những đe dọa, những truân chuyên. Nhưng đó vẫn luôn là một gia đình thánh, tràn đầy hạnh phúc và tình yêu, bởi vì cuộc sống đó luôn được dẫn dắt bởi Thánh Ý Chúa; bởi vì thánh Giuse và Đức Mẹ là những người luôn sống trong ân nghĩa với Chúa. Trong chúng ta cũng vậy có nhiều người, nhiều gia đình phải sống những hoàn cảnh khắt khe nghiệt ngã, nhưng có lẽ chưa có ai, chưa có gia đình nào phải sống những cảnh mà Thánh Giuse, Mẹ Maria và Chúa Giêsu đã sống. Xin Chúa giúp chúng ta qua mẫu gương của gia đình thánh gia, biết đặt thánh ý Chúa làm quy luật duy nhất và nền tảng cho đời sống cá nhân và gia đình chúng ta. Nhờ vậy, mỗi gia đình Công giáo chúng ta sẽ trở nên “một Thánh gia khác”, một cộng đoàn yêu thương hiệp nhất để làm chứng về sự hiện diện đầy yêu thương của Chúa giữa thế giới hôm nay. Amen.

 

.

XÂY DỰNG TRÊN TÌNH YÊU – GIA ĐÌNH SẼ HẠNH PHÚC

 Jos. Vinc. Ngọc Biển

Bài hát: “Ba Ngọn Nến Lung Linh” của tác giả Ngọc Lễ đã diễn tả hình ảnh gia đình thật sâu đậm và ấm cúng: “Gia đình gia đình, ôm ấp những ngày thơ, cho ta bao kỷ niệm thương mến. Gia đình gia đình, vương vấn bước chân ta đi, ấm áp trái tim quay về”.

Với thi sĩ Tế Hanh, ông coi gia đình là cái nôi phát xuất tình yêu, vì thế, ông viết: “Con nằm giữa cha, con nằm giữa mẹ. Cuộc đời nằm giữa yêu thương” (Tế Hanh).

Thật thế, ai trên đời này cũng đều có một gia đình, khi nhắc đến, lòng mỗi người rộn lên bao nhiêu nhung nhớ trìu mến, vì: “Người ta có rất nhiều nơi để đến, nhưng chỉ có một chốn để quay về, đó là gia đình”. Ôi hình ảnh gia đình thật đẹp và cao quý trong tâm tưởng của mỗi người, khiến chúng ta phải trân trọng!

Cao đẹp, vì nơi gia đình, mọi mối tương quan được thiết lập. Trân trọng vì gia đình là nền tảng của xã hội và Giáo Hội.

Tuy nhiên, muốn cho các mối tương quan được tốt đẹp và nền tảng được vững chắc, ắt phải dựa trên tình yêu được bắt nguồn từ tình yêu của Thiên Chúa Ba Ngôi.

Với người Công Giáo, mỗi khi nhắc đến vai trò gia đình, Giáo Hội còn nhấn mạnh và đi xa hơn khi khẳng định: Gia đình là “Giáo Hội thu nhỏ”; hay “Giáo Hội tại gia”(x. SGLC 2205; FC 52). Nơi đó: “Mỗi gia đình thể hiện đúng bản chất của mình là một cộng đoàn yêu thương, hiệp nhất và thánh thiện để làm dấu chỉ loan báo cho mọi người về Nước Thiên Chúa” (x. FC 52).

Sứ mạng ấy được nói đến cách cụ thể và thiết thực qua lời dạy của thánh Phaolô trong bài đọc II hôm nay:“Hỡi các bà vợ, hãy phục tùng chồng trong Chúa cho phải phép. Hỡi những người chồng, hãy yêu thương vợ mình, đừng đay nghiến nó. Hỡi những người con, hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là đẹp lòng Chúa. Hỡi những người cha, đừng nổi cơn phẫn nộ với con cái, kẻo chúng nên nhát đảm sợ sệt” (Cl 3, 18-21).

Như vậy, đời sống vợ chồng được mời gọi diễn tả tình yêu giữa Thiên Chúa với dân người; giữa Đức Kitô với Giáo Hội.

Nếu Thiên Chúa luôn trung thành, yêu thương con người, không bao giờ ly dị chúng ta, dù đã nhiều lần chúng ta bất trung, bội bạc và vô ơn…; thì đời sống vợ chồng cũng luôn mời gọi chúng ta noi gương Thiên Chúa để sống trung thành với nhau trọn đời.

Nếu Đức Giêsu đã yêu thương Giáo Hội và hiến thân vì Giáo Hội, thì vợ chồng cũng được mời gọi sống chết cho nhau như thế. Trong đời sống vợ chồng, chúng ta: “Hãy mặc lấy những tâm tình từ bi, nhân hậu, khiêm cung, ôn hoà, nhẫn nại, chịu đựng lẫn nhau, và hãy tha thứ cho nhau nếu người này có chuyện phải oán trách người kia. Như Chúa đã tha thứ cho anh em, anh em cũng hãy tha thứ cho nhau. Và trên hết mọi sự, anh em hãy có đức yêu thương, đó là dây ràng buộc điều toàn thiện” (Cl 3, 12-14).

Khi dạy tín hữu như thế, thánh Phaolô muốn nhắc đến điều căn bản của gia đình, đó là: một cộng đoàn đức tin và yêu thương…

Sang bài Tin Mừng, thánh sử Luca trình thuật sự kiện Đức Giêsu cùng với cha mẹ Ngài trẩy hội lên đền Giêrusalem để mừng lễ, sau kỳ lễ, Ngài đã ở lại đền thờ và: “Ngồi giữa các thầy tiến sĩ, nghe và hỏi các ông về những chuyện liên quan đến Kinh Thánh” (x. Lc 2, 46).

.

Câu chuyện kết thúc bằng việc Đức Maria và thánh Giuse sau khi biết Đức Giêsu không về với bà con thân thuộc, liền quay trở lại để tìm con. Phần Đức Giêsu khi đã gặp Đức Mẹ và thánh Giuse, Ngài đã theo cha mẹ trở về Nazareth và: hằng “vâng phục hai ông bà […], tiến tới trong sự khôn ngoan, tuổi tác và ân sủng, trước mặt Thiên Chúa và người ta” (x. Lc 2, 51-52).

Qua câu chuyện Tin Mừng, chúng ta thấy, Đức Giêsu đã đặt trung tâm đời sống của Ngài là Thiên Chúa, nên cũng như mọi người, Ngài lên đền thờ Giêrusalem dự lễ để chu toàn bổn phận trong lòng mến với Thiên Chúa.

Nơi Đức Maria và thánh Giuse, thì luôn coi Đức Giêsu là trung tâm của gia đình, nên khi không thấy Đức Giêsu, các ngài đã hối hả lên đường để đi tìm!

Như vậy, chúng ta có thể hiểu rằng: cuộc sống của gia đình chúng ta sẽ gặp được niềm vui, bình an và hạnh phúc nếu biết gắn bó với Thiên Chúa trong đời sống cầu nguyện và luôn đặt Ngài vào trung tâm của gia đình. Nếu đi ngược lại điều đó, mọi mối tương quan sẽ bị rạn nứt và đổ vỡ vì nó không được bắt nguồn từ tình yêu Thiên Chúa.

Thật vậy, đời sống cầu nguyện nơi gia đình là tối quan trọng. Quan trọng đến độ nếu muốn có một gia đình hạnh phúc thì không thể không cầu nguyện. Tại sao vậy? Thưa! Vì khi cầu nguyện, mọi mối tương quan được khởi sắc và khăng khít.

Hãy cầu nguyện với Chúa mọi nơi mọi lúc. Cầu nguyện trong sự cảm nghiệm sâu xa về tình yêu của Thiên Chúa trong cuộc đời. Tạ ơn Chúa vì tất cả những gì Ngài đã ban cho.

Ngày nay, người ta coi thường giờ kinh gia đình, thay vào đó là giờ của tivi, truyền hình, sách báo… và nhiều chuyện khác…

Tuy nhiên, hệ quả đằng sau nó chính là sự chia rẽ, rạn nứt, vì không được Lời Chúa hướng dẫn, không nhận ra khuyết điểm để sửa sai, không thấy ân lộc Chúa ban mà tạ ơn, như vậy, đây là mối nguy của sự chung thủy.

Khi cầu nguyện chung với nhau, mọi người được Chúa hướng dẫn và mọi thành viên học được bài học yêu thương.

Nếu con cái tôn thờ Thiên Chúa thì chúng không thể không yêu thương, kính trọng cha mẹ là hình ảnh và đại diện Chúa trên trần gian.

Nếu vợ chồng có những chuyện không thể tha thứ, khi cầu nguyện, chúng ta sẽ thấy được Thiên Chúa nhân hậu và quảng đại, Ngài đã tha thứ cho mình, thì mình cũng phải tha thứ cho nhau… Trong cuộc sống, có biết bao những khó khăn cách này, cách khác… nhìn lên Thánh Giá Chúa trong tâm tình cầu nguyện, chúng ta sẽ thấy được mọi lời giải đáp và tìm lại được ý nghĩa, giá trị của đau khổ trong đời sống đức tin.

Cuối cùng, tham dự các buổi cử hành phụng vụ, lãnh nhận các Bí tích, nhất là Bí tích Giải tội và Thánh Thể, chúng ta sẽ được chính lòng thương xót của Thiên Chúa dưỡng nuôi và định hướng.

Mẫu gương gia đình Thánh Gia mà Giáo Hội mừng kính hôm nay toát lên những đặc tính đó. Và, khi thiết lập lễ Thánh Gia, Giáo Hội mời gọi mọi thành phần hãy nhìn ngắm, chiêm ngưỡng đời sống của gia đình Thánh Gia. Những tấm gương ngời sáng của một người cha, một người mẹ và một người con hết lòng vì gia đình.

Lạy Thiên Chúa là Cha chúng con, xin cho các bậc làm cha mẹ biết ý thức được vai trò, trách vụ quan trọng của mình trong gia đình, từ đó biết chu toàn bổn phận, yêu thương và giáo dục con cái nên người.

Xin cho các người con biết yêu mến, vâng phục cha mẹ trong tình yêu, để qua đó, được trở nên con người tốt giúp ích cho Giáo Hội và xã hội.

Xin Chúa ban cho mọi thành viên trong gia đình biết yêu thương nhau như khuôn mẫu của Gia đình Thánh Gia khi xưa. Amen.