Bay đi từ tổ ấm – đậu về mái Naza

Riêng người em út, sau này là Đức Cha Micae, từ khi còn học tiểu chủng viện Sài Gòn đã thể hiện là một chủng sinh xuất sắc, nên được tuyển chọn vào Giáo hoàng Học viện Thánh Piô X Đà Lạt niên khóa 1960 – 1968. Ngài chịu chức linh mục ngày 22 tháng 12 năm 1968 tại Sài Gòn. Sau khi chịu chức, cha xin lên vùng truyền giáo rộng lớn Tây Nguyên, để dấn thân rao giảng Tin mừng cho đồng bào sắc tộc thiểu số. Cha Micae nhanh chóng hội nhập vào cộng đoàn mới, vừa rao giảng Tin Mừng cho đồng bào thiểu số, đồng thời giữ nhiều chức vụ khác nhau trong môi trường giáo dục và đào tạo chủng sinh.

Năm 2003, Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã bổ nhiệm cha Micae làm Giám mục chính tòa Giáo phận Kontum, thay cho Đức Cha Phêrô Trần Thanh Chung nghỉ hưu. Từ đó Đức Cha Micae được biết đến như là một vị mục tử sống hết mình với “đàn chiên thiểu số” Tây Nguyên. Trong những năm đương nhiệm tại Giáo phận Kontum, từ năm 2003-1015, Đức Cha Micae đến viếng thăm và cử hành các bí tích cho hầu hết các buôn làng xa xôi nhất trong Địa phận của ngài. Trong những dịp Đại lễ, ngoài thánh lễ Đại trào tại Nhà thờ Chánh Tòa, ngài thường chọn thêm cho mình một làng xa xôi, hẻo lánh để đến cử hành thánh lễ cho bà con dân tộc thiểu số sinh sống tại đây. Ngoài tấm lòng mục tử với “đàn chiên nghèo”, ngài còn được biết đến như một người lên tiếng mạnh mẽ trước những bất công trong xã hội, đặc biệt thời gian gần đây, ngài bênh vực cho những nạn nhân của “thảm họa Formosa.”

Nhưng ít ai biết được hai người anh linh mục của ngài là những người đầu tiên khai sinh Tu Đoàn Naza Thủ Đức với đặc sủng: “Tu tại gia – hành tại gia: có sứ mạng thánh hóa đời sống Giáo hội ngang qua đời sống gia đình”. Hai người anh của Đức Cha Micae là cha Gioan Baotixia Hoàng Văn Minh (anh Hai), Bề trên tiên khởi của Tu đoàn và cha Hilario Hoàng Đình Thiều (anh Tám), Bề trên đương kim của Tu đoàn.

Anh Hai năm nay đã ngoài 90 tuổi, ngồi xe lăn, không còn ý thức nhiều. Ngài xuất thân là một linh mục Dòng Xitô, nhưng từ những thập niên 1960, cha Gioan Baotixia Hoàng Văn Minh cảm thấy mình được thôi thúc để thành lập một Tu Đoàn giúp cho các gia đình nên thánh trong đời sống ơn gọi của họ. Cha đã xin ra khỏi Dòng và cùng với một số linh mục khác đồng chí hướng đã khai sinh nên Tu Đoàn Naza, có trụ sở đặt tại Giáo phận Cần Thơ. Ngày 13.05.1964 Tu Đoàn được Đức Giám Mục Bản Quyền Philipphe Nguyễn Kim Điền phê chuẩn Tu Luật và cũng là ngày khai sinh ra Tu Đoàn mang tên “Tu Đoàn Gia Đình Naza”. Và cha Gioan Baotixia Hoàng Văn Minh đã được anh em trong Tu Đoàn bầu lên làm Bề trên Tiên Khởi.

Tu Đoàn non trẻ ấy đã trải qua bao thăng trầm sóng gió do thời chiến tranh loạn lạc. Sau biến cố 1975, có những lúc tưởng chừng như Tu Đoàn giải thể vì không còn ơn gọi và mất nhiều cơ sở vật chất. Thời điểm này, Tu đoàn di dời về Sài Gòn để thiết lập cơ sở mới, cũng như cho ra đời bản Tu Luật mới được Đức Cố TGM Phaolô Nguyễn Văn Bình chuẩn nhận với tính chất thử nghiệm. Khó khăn nối tiếp khó khăn, nhưng nhờ tình huynh đệ huyết thống trong gia đình, cùng chia ngọt sẻ bùi, người em là cha Hilario Hoàng Đình Thiều đã cùng anh mình giúp Tu Đoàn vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Khi Tu Đoàn dường như rơi vào bế tắc thì vào năm 2012, chính “Chú Út” trong gia đình, nay là Đức Giám Mục Micae Hoàng Đức Oanh, đã giang rộng tay đón tiếp Tu Đoàn gia nhập vào Địa phận Kontum. Ba anh em trong một gia đình, một Giám mục và hai linh mục, lúc này đều đã cao niên lại được có hội sống gần nhau hơn, vừa chia sẻ tinh thần đời tu vừa sẻ chia tinh thần gia thất.

Giai đoạn khó khăn qua đi, Tu Đoàn được củng cố và có thêm nhiều thành viên mới đến xin gia nhập Tu Đoàn để sống đặc sủng và linh đạo của Tu Đoàn: Sống và giúp người khác sống với Chúa là Cha, với nhau và với mọi người là anh chị em con của Cha trên trời.

Các thành viên mới, khi đến với Tu Đoàn đều cảm nhận ngay tình huynh đệ gia đình rất rõ nơi ba vị tiền bối của mình mà người em út nay cũng đã bước qua tuổi 70.

Do nhu cầu đào tạo các thành viên mới, Tu Đoàn một lần nữa xin chuyển về trụ sở cũ của mình tại Giáo phận Sài Gòn. Vào ngày 03.03.2017, Đức Tổng Phaolô Bùi Văn Đọc đã chính thức đón nhận Tu Đoàn trở về dưới mái nhà của Giáo Phận và tạo nhiều điều kiện thuận lợi để Tu Đoàn được hội nhập vào trong Gia đình Giáo phận.

Ngày 06.08 vừa qua là một ngày trọng đại mang nhiều ý nghĩa của Tu Đoàn Naza. Lần đầu tiên sau hàng chục năm đã có 4 khấn sinh tuyên lời Cam Kết Lần Đầu để trở thành tu sĩ chính thức của Tu Đoàn. Là ngày mà Tu Đoàn được long trọng khánh thành ngôi nhà nguyện mới, Làm Phép Bàn thờ và Nhà Tạm, nơi Chúa Giêsu hiện diện ở giữa Tu Đoàn. Là ngày mà ba anh em trong một gia đình hợp nhất với nhau trong thánh lễ Tạ Ơn.

Người anh Hai nay đã rơi vào vô thức, dù vậy cha vẫn ngồi trên xe lăn tham dự Lễ tạ ơn. Người anh thứ Tám nay là bề trên Tu Đoàn, nhiều lần nghẹn ngào, ngấn lệ vì xúc động trong những lời cám ơn của mình trước cộng đoàn dân Chúa. Người em Út, vị Giám mục Kontum nay đã về nghỉ hưu tại Tu Đoàn, tiếp lời cám ơn của anh mình và nhắc đến giá trị của đời sống gia đình. Ngài nói: yếu tố gia đình là yếu tố căn bản nhất làm nên đời sống xã hội. Mọi nền văn minh nhất có thể cũng sẽ bị đục phá nhưng nền móng gia đình mà bị đục phá thì kể như không còn gì nữa. Cho nên linh đạo gia đình vẫn luôn rất hợp thời. Xin mẫu gương gia đình Thánh Gia, ban ơn cho chúng ta biết sống tình thân trong gia đình, để nhờ đó thánh hóa bản thân, gia đình, giáo hội và xã hội.

Vũ Hoàng Trương

GNsP