Đấng Đáng kính Fulton John Sheen (1895 – 1979): nhà truyền giáo bằng truyền thông

“Người nhân hậu thì nhẫn nại với những khiếm khuyết của tha nhân,… và tránh thái độ dò xét lỗi lầm của người khác.” (Đức cố Tổng Giám mục Fulton J. Sheen.)

Nhân ngày Thế giới Truyền thông Xã hội lần thứ 57 được cử hành vào Chúa nhật ngày 21-05 sắp tới và nhân tháng sinh nhật của Đấng Đáng kính Fulton John Sheen, cố Tổng Giám mục (TGM) Hoa Kỳ – một bậc thầy về tài hùng biện và là một nhà truyền giáo bằng truyền thông lỗi lạc vào thế kỷ 20; các đóng góp của Đức cha Fulton J. Sheen cho Giáo hội và xã hội, đặc biệt qua các thông điệp mang đậm tính thời sự và đầy sâu sắc phát xuất từ trái tim của ngài, thật đáng để chúng ta suy tư và nhắc nhớ.

“Cha đã viết và nói rất hay về Chúa Giêsu. Cha là người con trung thành của Giáo hội.”, đó là lời mà Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã nói với Đức cha Fulton J. Sheen trong chuyến viếng thăm Hoa Kỳ, năm 1979 của mình. [1]

Đôi nét về tiểu sử của Đức TGM Fulton John Sheen:

Đức cố TGM Fulton John Sheen sinh ngày 8 tháng 5 năm 1895 tại El Paso, Illinois, và được Rửa tội tại Nhà thờ St. Mary – El Paso với tên khai sinh là Peter John Sheen. [2] Ngài là con trưởng trong gia đình có 4 người con trai và họ đã cùng lớn lên tại một nông trại ngoại ô Peoria, Illinois trong suốt những năm đầu đời. [3] Cả thời niên thiếu, cậu bé Fulton khi đó thường giúp lễ tại nhà thờ Chính tòa Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội tại Peoria, và cũng chính tại nơi đây, ngài nhận biết được ơn gọi linh mục của mình. Và góp phần trong ơn gọi ấy, không thể không nhắc đến gương lành thánh thiện và lời đoán trước của Đức Giám mục Spalding khi cậu bé giúp lễ Sheen chỉ mới 8 tuổi. [4]

Cha Fulton John Sheen được thụ phong Linh mục vào ngày 20-09-1919, bởi Giám mục Edmund Michael Dunne tại nhà thờ Chính tòa, Peoria. Vào ngày 11-06-1951, ngài được tấn phong Giám mục tại Rôma bởi Hồng y Adeodato Giovanni Piazza, OCD. Với lòng sùng kính Đức Mẹ cách đặc biệt và mối thân tình mật thiết với Mẹ, Đức cha Fulton J. Sheen đã chọn khẩu hiệu làm kim chỉ nam cho sứ vụ Giám mục của mình là: “Da per matrem me venire” (Grant that I may come to You through the mother Mary), có nghĩa là “Xin cho con được đến với Chúa thông qua Mẹ của Người – Đức Trinh Nữ Maria”. [5]

Vào những năm 1930, Đức cha Fulton John Sheen đã dần được nhiều người biết đến với chương trình phát thanh “The Catholic Hour” (Giờ Công giáo) của NBC (National Broadcasting Company – một mạng lưới phát thanh và truyền hình thương mại của Mỹ) đã thu hút hàng triệu người nghe mỗi tuần trong suốt 2 thập kỷ. [4]. Và không chỉ dừng lại ở đó, vào năm 1951, khi chương trình vô tuyến truyền hình Hoa Kỳ có tựa đề “Cuộc Đời Đáng Sống” (Life Is Worth Living) do Đức cha Sheen trực tiếp biên tập được công chiếu, và nhanh chóng đạt đến 30 triệu người xem tại Hoa Kỳ, chưa kể ở Canada và các nơi khác. Đức cha Sheen đã ngày càng trở nên nổi tiếng và được nhiều người mến mộ trên khắp thế giới. [6]

Rằng, nhờ đời sống thánh thiện, sự nhạy cảm với thời đại của người mục tử nhân lành được Chúa ân ban khả năng diễn giảng đầy cuốn hút, pha chút dí dỏm trong từng bài giảng của mình ở đa dạng các chủ đề rất đời và rất thực,… kết hợp với sự phát triển nhanh chóng của các phương tiện truyền thông xã hội tại Hoa Kỳ đương thời, Đức cha Fulton John Sheen đã giúp cho nhiều người trở lại đạo Công giáo, trong đó có một số nhân vật nổi tiếng như Heywood Broun, Clare Boothe Luce, Henry Ford II, Louis F. Budenz, Bella Dodd, Virginia Mayo,… [7]

Và như thông điệp mà Đức Giáo Hoàng Phaolô VI đã khẳng định trong Tông Huấn Evangelii Nuntiandi (1975): “Giáo hội sẽ có lỗi trước mặt Chúa nếu không tận dụng các phương tiện truyền thông mạnh mẽ hôm nay mà trí khôn con người đang làm cho ngày càng hoàn bị hơn. Nhờ những phương tiện này mà Giáo hội công bố “trên mái nhà” (Mt 10,27) sứ điệp mà Giáo hội đang nắm giữ. Giáo hội xem những phương tiện này như một hình thức hiện đại và hiệu nghiệm của tòa giảng. Nhờ chúng mà Giáo hội nói được với đám đông…” [8]. Đức cha Fulton John Sheen quả thật là một tông đồ Truyền thông nhiệt thành của Thiên Chúa, luôn nỗ lực sinh lời nén bạc Chúa thương ban; bằng trái tim yêu thương, ngài đã luôn nói sự thật trong đức ái (Ep 4, 15) hầu giúp tha nhân và bản thân được ngày thêm triển nở.

Sau đây là các thông điệp hay lời khuyên mà Đấng Đáng kính Fulton John Sheen của chúng ta đã gửi đến cho đời:

1. “Phần lớn, thế giới này là những gì mà chúng ta tạo ra. Và khi cho đi điều gì, chúng ta sẽ nhận lại điều ấy. Nếu gieo rắc hận thù, chúng ta sẽ gặt lấy thù hận; nếu gieo vãi tình yêu và sự dịu dàng, chúng ta sẽ gặt hái được tình yêu và niềm hạnh phúc. Rằng, người khác giống như tấm gương phản chiếu để chúng ta nhìn thấy hình ảnh của chính mình. Người nhân hậu thì nhẫn nại với những khiếm khuyết của tha nhân, không phóng đại những điều vặt vãnh bao giờ, và tránh thái độ dò xét lỗi lầm của người khác.” [9]

“To a great extent the world is what we make it. We get back what we give. If we sow hate, we reap hate; if we scatter love and gentleness we harvest love and happiness. Other people are like a mirror which reflects back on us the kind of image we cast. The kind person bears with the infirmities of others, never magnifies trifles, and avoids a spirit of fault finding.” – Archbishop Fulton Sheen, The Wisdom of Fulton Sheen.

2. Bi kịch của thời đại chúng ta là những ai vẫn tin vào điều chân thực thì lại thiếu lửa và niềm xác tín; trong khi những kẻ cậy nhờ vào sự bất lương thì lại dư tràn lòng say mê cuồng nhiệt.” [10]

The Tragedy of our time is that those who still believe in honesty lack fire and conviction, while those who believe in dishonesty are full of passionate conviction.” – Archbishop Fulton J. Sheen, Life Is Worth Living.

3. “Mối nguy hiểm ngày nay là cho rằng không có người ốm đau, bệnh tật; chỉ có một xã hội đau khổ hay bệnh hoạn mà thôi.” [10]

“The danger today is in believing there are no sick people, there is only a sick society.” – Archbishop Fulton J. Sheen, Life Is Worth Living.

4. “Khoan dung là một thái độ kiên nhẫn hợp lý đối với sự dữ. Rằng đó là sự nhẫn nại giúp chúng ta tự chế ngự được cơn tức giận hoặc sự đoán phạt của bản thân. Và khoan dung chỉ áp dụng cho con người, chứ không bao giờ là cho sự thật. Khoan dung áp dụng cho người phạm sai lầm, nhưng không thể khoan dung với lỗi lầm. Như kiến trúc sư không thể khoan dung làm móng nhà trên nền đất cát cho các tòa nhà cao chọc trời, cũng như bác sĩ không thể khoan dung với những mầm bệnh trong phòng thí nghiệm. Lòng khoan dung không áp dụng lên cho sự thật hay cho bất kể nguyên lý nào.” [11]

“Tolerance is an attitude of reasoned patience toward evil … a forbearance that restrains us from showing anger or inflicting punishment. Tolerance applies only to persons … never to truth. Tolerance applies to the erring, intolerance to the error … Architects are as intolerant about sand as foundations for skyscrapers as doctors are intolerant about germs in the laboratory. Tolerance does not apply to truth or principles.” – Archbishop Fulton J. Sheen, Old Errors and New Labels.

5. “Kiên nhẫn là sức mạnh. Kiên nhẫn không phải là không làm gì cả;thay vào đó là biết “chọn đúng thời điểm”chờ đợi để hành động vào đúng lúc, cho những nguyên lý đúng đắn và đúng cách.” [12]

“Patience is power. Patience is not an absence of action; rather it is “timing” it waits on the right time to act, for the right principles and in the right way.” – Archbishop Fulton J. Sheen, America’s Bishop: The Life and Times of Fulton J. Sheen.

6. “Chỉ trích người khác, theo đó là một hình thức tự ca ngợi bản thân một cách gián tiếp. Chúng ta nghĩ rằng, chúng ta sẽ làm bức tranh trên tường nhà mình được treo thẳng hơn bằng cách nói với những người thân cận của chúng ta rằng, tất cả các bức tranh của anh ấy đều bị treo xiên lệch, méo mó.” [13]

“Criticism of others is thus an oblique form of self-commendation. We think we make the picture hang straight on our wall by telling our neighbors that all his pictures are crooked.”  – Fulton J. Sheen, Seven Words of Jesus and Mary: Lessons from Cana and Calvary.

7. “Hãy cho tôi xem đôi bàn tay của bạn. Chúng có vết sẹo từ việc cho đi không?

Và đôi bàn chân bạn, xin hãy cho tôi xem. Chúng có bị thương trong khi đang phục vụ?

Rằng, trái tim của bạn, cũng xin hãy cho tôi xem. Bạn có dành một nơi cho tình yêu

thiêng thánh ngự?” [10]

“Show me your hands. Do they have scars from giving? Show me your feet. Are they wounded in service? Show me your heart. Have you left a place for divine love?” -Archbishop Fulton J. Sheen, Life Is Worth Living.

8. “Một khi biết hạ mình cúi xuống, bạn khiến chính mình nên dễ đón nhận hơn. Nhờ đầu phục Thiên Chúa và đón nhận mọi sự Ngài trao ban, bạn được nên hoàn thiện và trọn vẹn.” [13]

“Once you have surrendered yourself, you make yourself receptive. In receiving from God, you are perfected and completed.” – Archbishop Fulton J. Sheen, Seven Words of Jesus and Mary: Lessons from Cana and Calvary.

9. “Mọi tình yêu đều khao khát sự hiệp nhất. Như đỉnh cao của tình yêu loài người chính là sự hiệp nhất giữa vợ và chồng nên một thân thể, vì vậy sự nên một cao cả nhất cách thiêng liêng chính là sự hiệp nhất giữa linh hồn với Đức Kitô trong Bí tích Thánh Thể.” [14]

“All love craves unity. As the highest peak of love in the human order is the unity of husband and wife in the flesh, so the highest unity in the Divine order is the unity of the soul and Christ in communion.” – Fulton J. Sheen, Life of Christ.

10. “Các nguyên tắc đạo đức không phụ thuộc vào đa số phiếu bầu. Sai là sai, ngay cả khi tất cả mọi người đều sai. Đúng là đúng, ngay cả khi không một ai đúng.” [10]

“Moral principles do not depend on a majority vote. Wrong is wrong, even if everybody is wrong. Right is right, even if nobody is right.” – Fulton John Sheen, Life Is Worth Living.

11. “Vì sao bất kể khi nào nói về sự cám dỗ, chúng ta luôn nói về sự cám dỗ như một điều gì đó khiến chúng ta nghiêng chiều làm việc sai trái. Trong khi, chúng ta lại có nhiều cám dỗ để trở nên tốt đẹp hơn thay vì tệ hại đi.” [10]

“Why is it that any time we speak of temptation we always speak of temptation as something that inclines us to wrong. We have more temptations to become good than we do to become bad.” –  Fulton J. Sheen, Life Is Worth Living.

12. “Tình yêu là chìa khóa mở ra cánh cổng của huyền nhiệm. Tình yêu thuần khiết không ích kỷ, nhưng quảng đại. Tình yêu không tìm kiếm tư lợi, mà sinh ích lợi cho tha nhân. Thước đo của tình yêu không phải là sự khoái lạc mà nó mang lại cho chính bạn – đó là cách nghĩ của thế gian. Nhưng tình yêu là mang lại niềm vui và sự bình an cho người khác dẫu có thể phải trả giá vì tình yêu.” [10]

“Love is the key to the mystery. Love by its very nature is not selfish, but generous. It seeks not its own, but the good of others. The measure of love is not the pleasure it gives-that is the way the world judges it-but the joy and peace it can purchase for others.” – Fulton J. Sheen, Life Is Worth Living.

13. “Vì sao ai ai cũng đều đáng yêu đến thế – nếu không bởi Thiên Chúa đã đặt để tình yêu của Ngài vào trong mỗi con người chúng ta?” [14]

“Why is anyone lovable – if it be not that God put His love into each of us?” – Archbishop Fulton J. Sheen, Life of Christ.

14. “Làm sao người ta có thể yêu bản thân mình mà không trở nên ích kỷ? Và làm sao có thể yêu người khác mà không đánh mất chính bản thân? Câu trả lời là: bằng cách yêu thương chính mình và người thân cận trong Thiên Chúa. Chính Tình Yêu của Ngài làm cho chúng ta biết yêu chính mình và người thân cận cách đúng đắn.” [15]

“How can one love self without being selfish? How can one love others without losing self? The answer is: By loving both self and neighbor in God. It is His Love that makes us love both self and neighbor rightly.” – Fulton J. Sheen, Three to Get Married.

15. “Chính từ “thương xót” bắt nguồn từ tiếng Latinh là miserum cor (hay “misericordia” giải thích theo tầm nguyên là ghép bởi miserum và cor): một trái tim xúc động trước nỗi khổ của người khác. (xc. Thánh Tôma, Summa Theol. II-II, q.30, a.1). Do đó, lòng thương xót là sự thấu hiểu đầy trắc ẩn về nỗi bất hạnh của tha nhân.” [16][17]

“The very word mercy is derived from the Latin miserum cor, a sorrowful heart. Mercy is, therefore, a compassionate understanding of another’s unhappiness.” – Fulton J. Sheen, The Cross and the Beatitudes: Lessons on Love and Forgiveness.

Rằng như lời Đấng Đáng kính Fulton John Sheen đã chia sẻ trong bài giảng Thánh lễ Chúa Nhật Phục Sinh năm 1940 do ngài chủ sự – Thánh lễ truyền thống bằng tiếng Latinh đầu tiên, được truyền hình trên vô tuyến bởi W2XBS (trạm thử nghiệm của đài truyền hình thương mại WNBC ở Thành phố New York ngày nay): “Đây là buổi phát sóng đầu tiên về các nghi lễ tôn giáo trên truyền hình trong lịch sử nhân loại. Vì vậy, hãy để thông điệp đầu tiên chúng ta rao truyền cho toàn thế giới như của lễ đầu mùa dâng lên Thiên Chúa hầu tạ ơn Ngài vì đã thương ban cho tâm trí con người thời đại chúng ta nguồn linh hứng để có thể làm sáng tỏ những bí nhiệm của vũ trụ.”. [18] Chính nhờ ngài đã ưu tiên dâng lên Thiên Chúa và nghĩ về Chúa trên hết mọi sự, nên những gì Đức cha Fulton John Sheen đã mang đến cho đời và cho người đều được kiện toàn bởi Tình Yêu.

Bài: Maria Ngọc Tỷ (TGPSG)

Tài liệu tham khảo:

[1]: “America’s Bishop: The Life and Times of Fulton J. Sheen”, nhà xuất bản Encounter Books, tái bản ngày 01/10/2002, tác giả Thomas C. Reeves (giáo sư về lịch sử Hoa Kỳ).

[2]: Trang mạng Nhà thờ St. Mary, El Paso, Illinois, Hoa Kỳ, Venerable Archbishop Fulton Sheen, https://www.stmaryselpaso.org/venerable-archbishop-fulton-sheen, truy cập ngày 13/05/2023.

[3]: “A pilgrimage to Peoria, home of Fulton J. Sheen”, Aleteia, Joseph Tuttle, đăng tải ngày 29/4/2022, truy cập ngày 10/05/2023, https://aleteia.org/2022/04/29/a-pilgrimage-to-peoria-home-of-fulton-j-sheen/.

[4]: “Meet the bishop who touched millions with his weekly television show”, Aleteia, Philip Kosloski, đăng tải ngày 10/09/2017, truy cập ngày 10/05/2023, https://aleteia.org/2017/09/10/meet-the-bishop-who-touched-millions-with-his-weekly-television-show/.

[5]: “Archbishop Fulton John Sheen”, Catholic-Hierarchy.org, David M. Cheney, được cập nhật lại ngày 21/01/2015, truy cập ngày 10/05/2023.

[6]: “About Fulton John Sheen”, https://celebratesheen.com/biography/, truy cập ngày 13/05/2023.

[7]: “Bishop Fulton Sheen: The First ‘Televangelist’”, Tạp chí Time, phát hành ngày 14/4/1952, bản gốc được lưu trữ ngày 22/1/2008, truy cập ngày 10/5/2023.

[8]: Phaolô VI, Evangelii Nuntiandi, Roma, 1975, số 45.

[9]: “The Wisdom of Fulton Sheen: 365 Days of Inspiration”, nhà xuất bản Blue Sparrow, tái bản ngày 15/12/2020, tác giả Fulton John Sheen, biên tập bởi Matthew Kelly.

[10]: “Life Is Worth Living”, nhà xuất bản Ignatius Press của Dòng Tên tại Hoa Kỳ, tái bản ngày 18/03/1999, tác giả Fulton John Sheen.

[11]: “Old Errors and New Labels”, nhà xuất bản Alba House Society of St. Paul, tái bản ngày 01/08/2007, tác giả Fulton John Sheen.

[12]: “America’s Bishop: The Life and Times of Fulton J. Sheen”, nhà xuất bản Encounter Books, tái bản ngày 01/10/2002, tác giả Thomas C. Reeves.

[13]: “Seven Words of Jesus and Mary: Lessons from Cana and Calvary.”, nhà xuất bản Nhà xuất bản Liguori Publications của Dòng Chúa Cứu Thế tại Hoa Kỳ, tái bản ngày 01/02/2001, tác giả Fulton John Sheen.

[14]: “Life of Christ”, nhà xuất bản Image Book tại Hoa Kỳ, tái bản ngày 16/08/2008, tác giả Fulton John Sheen.

[15]: “Three to Get Married”, nhà xuất bản Scepter Publishers, tái bản ngày 01/03/2005, tác giả Fulton John Sheen.

[16]: “The Cross and the Beatitudes: Lessons on Love and Forgiveness”, nhà xuất bản Liguori tại Hoa Kỳ, tái bản ngày 14/02/2000, tác giả Fulton John Sheen.

[17]: xc. Thánh Tôma, Summa Theol. II-II, q.30, a.1.

[18]: Bài báo “Chương trình ‘First Television Broadcast Of Easter Services’, The Gazette and Daily, Associated Press”, Newspapers.com, trang 5, ngày phát hành 24/03/1940, ngày truy cập ngày 13/05/2023.