Thư tháng 09.2017 : Bí Quyết xây dựng hạnh phúc gia đình

Lá Thư Đặc Trách Tháng 09 / 2017

Bí quyết xây dựng hạnh phúc gia đình

Anh chị em huynh đoàn thân mến,

Tiếp nối đề tài về gia đình, xin chia sẻ với anh chị em những lời tâm huyết của đức thánh cha Phanxicô gửi đến các gia đình, đặc biệt là cho các bạn trẻ sắp bước vào đời sống hôn nhân, về bí quyết xây dựng hạnh phúc gia đình.

Trong các buổi tiếp kiến chung, đức Phanxicô thường có những giáo huấn riêng cho các gia đình. Đặc biệt khi ngài khi gặp gỡ hơn 30.000 bạn trẻ công giáo sắp kết hôn, tại quảng trường thánh Phêrô vào ngày lễ Tình Nhân năm 2014. Nội dung chính của giáo huấn ấy là : hãy tín thác vào Thiên Chúa và nuôi dưỡng tình yêu mỗi ngày bằng những lời yêu thương.

Tín thác gia đình trong tình yêu Thiên Chúa

Trong bối cảnh xã hội ngày càng có nhiều gia đình bị đổ vỡ hay ly tán, Đức thánh cha khích lệ các gia đình công giáo hãy tín thác vào Thiên Chúa. Bởi vì chính “Thiên Chúa đã phối hợp, nên loài người không được phân ly” (Mt. 19, 5)

Ân sủng bí tích hôn nhân được trao ban suốt đời. Hiến chế Mục vụ số 48b xác định : “Vợ chồng kitô hữu được củng cố và thánh hiến bằng bí tích để chu toàn xứng đáng các bổn phận trong bậc sống. Nhờ sức mạnh bí tích này, họ được thấm nhuần đức tin, đức cậy, đức mến, và ngày càng tiến gần hơn tới sự trọn lành riêng biệt của họ và thánh hóa lẫn nhau ; và bởi đó, họ cùng nhau tôn vinh Thiên Chúa”.

Nuôi dưỡng tình yêu trong gia đình

Theo đức Phanxicô : Cuộc hôn nhân tốt đẹp không chỉ ở độ lâu dài, mà là phẩm chất của đời sống ấy. Tình yêu hôn nhân có thể tiến triển nhờ sự nỗ lực của cả hai người, cũng như ngày qua ngày, đôi bạn đang cùng nhau chứ không đơn độc trong việc xây dựng tổ ấm vật chất. Đừng quên mình đã nói lời cam kết suốt đời để cứ đứng khoanh tay chờ đợi.

Ngài nói : “Hôn nhân là lời cam kết ‘yêu thương nhau mọi ngày suốt đời anh (hoặc em)’. Đừng xây tổ ấm trên cát là những cảm xúc chóng qua, nhưng hãy xây dựng tổ ấm trên nền tảng tình yêu xuất phát từ Thiên Chúa”. Tình yêu ấy có thể bền vững, vì tình yêu Thiên Chúa thì vĩnh cửu.

Bằng một hình ảnh biểu tượng, đức thánh cha ví các đôi hôn nhân như những người thợ kim hoàn. Để hoàn thành một tác phẩm nghệ thuật, cần phải có sự tinh tế, tỉ mỉ và kiên nhẫn. “Hãy giúp nhau thăng tiến trong đời sống của người nam, người nữ. Chồng giúp vợ trở thành người phụ nữ tốt hơn. Vợ giúp chồng trở thành người đàn ông tốt hơn”.

Để nuôi dưỡng tình yêu hôn nhân thành một hành trình hấp dẫn, tươi đẹp và kiên trì, đức thánh cha nhiều lần đề cập đến 3 cụm từ dễ nhớ là : Xin phép, cám ơn và xin lỗi.

Hãy nói : làm ơn và xin phép …

Bí quyết đầu tiên của tình yêu là sự tôn trọng lẫn nhau và cư xử cách lịch sự. Đó là qui tắc xử thế căn bản, nhưng tiếc thay, nhiều khi chúng ta quên áp dụng với những người thân nhất trong gia đình. Tình yêu đích thực không chấp nhận thái độ áp đặt, mệnh lệnh và lỗ mãng, cần biết tế nhị xin phép khi đi vào cuộc sống của người khác.

Giữa một thế giới ngập tràn bạo lực và ngạo mạn, cần cư xử nhã nhặn và lịch sự ngay từ gia đình. “Nhã nhặn là một thuộc tính của Thiên Chúa, là chị em của đức bác ái, nó diệt trừ ghen ghét và giữ gìn tình yêu”. (1)

Cần tránh thái độ ép buộc người khác dù đó là bổn phận của họ. Một lời thỉnh cầu, xin ý kiến, ngay từ những việc nhỏ nhặt, là cơ hội để vợ-chồng-con cái, thoải mái và sẵn sàng góp phần xây dựng tình yêu gia đình. Hãy nói những lời tương tự như : “Mình ơi, lấy giúp anh ly nước; Mình sửa dùm em cái bàn nhé; Con ra chợ mua cho mẹ …”, hoặc “Anh làm điều này được không ! Anh có vui khi em làm thế ?…”

Đừng tiếc lời cảm ơn.

Khi nhắc nhở thường xuyên nói lời cảm ơn trong gia đình, đức Phanxicô gợi lại câu chuyện 10 người bệnh phong, mà chỉ có một người biết trở lại để tạ ơn Chúa. Ngài nói : Thật quan trọng để ý thức rằng người bạn đời là một quà tặng của Chúa, nên trước tiên hãy nói lời cám ơn vì ân huệ của Thiên Chúa ! Do đó trong gia đình, đừng chỉ nói lời cảm ơn theo phép xã giao. Lời cám ơn dựa trên quan hệ vợ chồng, cha con, anh em, sẽ giúp gia đình tiến xa cách tốt đẹp trong đời sống.

Đúng thế, cần ý thức rằng chính tình yêu dành cho nhau dựa trên quan hệ gia đình đem lại các giá trị mới mẻ và độc đáo trong sinh hoạt hàng ngày. Chính vì tình yêu gia đình, ông bố không ngại những việc vất vả, bà mẹ sung sướng khi chuẩn bị bữa cơm ngon, con cái vui vẻ khi chăm ngoan, vâng lời …

Nói cách khác, ngày qua ngày, tình yêu gia đình được nuôi dưỡng bằng tình nghĩa, tạo nên cả một chuỗi ân tình được kết tinh đong đầy theo năm tháng. Lời cảm ơn với lòng tri ân sẽ trổ sinh hoa trái những sáng kiến mới thề hiện tình yêu, giúp các thành viên ngày càng gắn bó keo sơn hơn.

Và đừng quên lời xin lỗi

Theo đức Phanxicô, cần phải nói lời xin lỗi vì chắc chắn chúng ta ai cũng có sai lỗi. Ở trần gian không thể có gia đình hoàn hảo, người chồng tuyệt đối hay người vợ lý tưởng. Dựa trên câu chuyện ông Ađam và bà Evà trong sách sáng thế, ngài nói : “Thường chúng ta hay tự bào chữa và đổ tội cho người khác. Hãy học để biết nhận ra phần lỗi của mình và xin sự tha thứ. Có quá nhiều điều để xin lỗi mỗi ngày : “xin lỗi vì to tiếng; vì quên chào; vì đến muộn, vì quên sót, vì thiếu quan tâm…”.

Bằng một ngôn ngữ dí dỏm, ngài nói : “Trong gia đình, mỗi ngày muốn tranh luận bao nhiêu cũng được, chén dĩa bay bao nhiêu cũng được, nhưng đừng kết thúc một ngày mà chưa làm lành. Không cần mời các chuyên gia đến giúp các bạn làm lành, chỉ cần một cử chỉ nhỏ, một sự âu yếm, một câu nói cũng đủ, để ngày mai sẽ là một khởi sự mới tốt đẹp”.

Lời nguyện cho tình yêu hôm nay

Như thế, Đức thánh cha xác định cần nỗ lực mỗi ngày cho hạnh phúc gia đình. Ngài gợi ý một lời nguyện trong kinh Lạy Cha : “xin cho chúng con tình yêu hàng ngày”. Lời kinh ấy nhắc nhớ tình yêu gia đình phát xuất từ Thiên Chúa, để biết vun đắp cho hạnh phúc gia đình được gia tăng theo năm tháng.

Chính Đức Giêsu khi đến trong trần gian đã sống trong một gia đình. Hãy cầu khẩn Thánh Gia Thất, noi gương Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Giuse. Hãy dâng hiến gia đình cho Thánh tâm Chúa và Mẹ, đồng thời chu toàn các trách vụ theo cương vị của mình, để mọi thành viên trong gia đình cùng nhau tiến bước trên đường về nhà Cha trên trời.

“Hãy để cho lời cam kết trọn đời chung thủy, mở ra một cuộc sống tràn đầy niềm vui và hướng đến tương lai hy vọng”.

Lm. Phanxicô X. Đào Trung Hiệu OP

 

(1) Thánh Phanxicô. Những bông hoa nhỏ, chương 37