Lược Sử Huynh Đoàn Giáo Dân Đa Minh Việt Nam 3/3

Lược Sử Huynh Đoàn Giáo Dân Đa Minh Việt Nam 3/3

Lm Px Đào Trung Hiệu OP
(Được sai đi loan báo tin mừng tr 59-65)

01 : Trước 1954
02 : Từ 1954 – 1985
03 : Từ 1985 đến nay

IV. Từ 1985 đến nay

Trong bối cảnh đất nước đổi mới, và với hướng dẫn của Dòng, huynh đoàn ngày càng hoàn thiện hơn trong công tác huấn luyện và tổ chức. Quý Cha sau đây đã được bổ nhiệm Đặc trách Huynh đoàn Tỉnh :

– Giuse Trần Quang Thiện (1985-1992)
– Giuse Lưu Công Chỉnh (1992-1994 ; 2005-2007)
– Đa Minh Chu Quang Đương (1994-1999 X 30.7.2000)
– Giacôbê Phạm Văn Phượng (1999-2004)
– Gioan B. Lã Ngọc Đẩu (2004 X 10.12.2004)
– Phanxicô Xaviê Nguyễn Đức Đạt (2007-2011)
– Giuse Phạm Quang Sáng (2011-2015)
– Phanxicô Xaviê Đào Trung Hiệu (2015 đương nhiệm)

4.1. Luật Sống của Huynh đoàn

Theo Bản Luật Huynh Ðoàn Giáo Dân Ða Minh được Bề trên Tổng Quyền Damian Byrne công bố ngày 28.1.1987, Tỉnh dòng Đa Minh Việt Nam, quý cha Đặc trách và các chuyên viên đã soạn thảo Bản “Luật Sống Người Giáo Dân Ða Minh Việt Nam”. Bản văn đã được cha giám tỉnh Giuse Đoàn Thiệu, Đại diện Tổng quyền châu phê thử nghiệm ngày 9.3.1990, và được cha giám tỉnh Giuse Nguyễn Cao Luật, châu phê chính thức ngày 19.03.2002. (Xc Luật Sống trang 7-12)

Sau Đại hội Huynh đoàn thế giới tại Buenos Aires, Achentina 2007, và dựa vào các tuyên bố của Bề trên Tổng quyền Carlos, Quy chế Huynh đoàn Giáo dân Đa Minh được tiếp tục tu chính, và được cha giám tỉnh Giuse Ngô Sĩ Đình phê chuẩn ngày 15.8.2010. Quy chế có 143 số trong 6 chương : về Ơn gọi và Sứ mạng Giáo dân Đa Minh (số 1-3), về Đời sống đoàn viên (số 4-34), về Huấn luyện (số 35-63), về Tổ chức và Điều hành (số 64-125), về Bầu cử (số 126-139) và về Quản trị tài sản (số 140-143). Sách “Luật sống Huynh đoàn Giáo dân Đa Minh Việt Nam” được phát hành năm 2010 gồm có :

1.Quy luật Huynh đoàn Giáo dân Đa Minh, kèm với các Tuyên bố chung 1987 và 2007 của các Bề trên Tổng quyền.

2.Quy Chế Huynh đoàn Giáo dân Đa Minh Việt Nam, kèm với Tuyên bố của Bề trên Giám tỉnh.

3.Phụ trương các Mẫu đơn; Nghi thức thâu nhận, tuyên hứa, và Nghi thức sám hối dành cho các buổi nguyệt hội.

Luật Sống Huynh đoàn hiện nay đề cao vị trí người giáo dân trong Giáo hội và trong Dòng, với những nét đặc biệt :

a/ Mỗi huynh đoàn do anh/chị Ðoàn trưởng và Ban phục vụ điều hành và quản trị. Huynh đoàn có quyền nhóm họp, bầu ban Phục vụ, thâu nhận và huấn luyện đoàn viên, quản lý tài sản và sinh hoạt theo tôn chỉ của Dòng. Đoàn trưởng thay mặt Bề trên Tổng quyền nhận lời tuyên hứa.

b/ Hoàn chỉnh tổ chức Ban phục vụ các cấp gồm : BPV huynh đoàn, BPV liên huynh, BPV giáo phận và BPV huynh đoàn Tỉnh. Mỗi cấp đều có các linh mục hay tu sĩ đặc trách hoặc linh hướng.

Cho đến nay Ban Phục vụ Huynh đoàn Tỉnh đã có sáu Anh Trưởng :

– Phêrô Bùi Minh Tâm (1995-2000)
– Giuse Nguyễn Bảo Huyền (2000-2003)
– Tôma Trần Xuân Phú (2003-2006)
– Giuse Trần Xuân Vinh (2006-2009)
– Đa Minh Trần Tấn Thanh (2010-2013)
– Giuse Đỗ An Ninh (2013 … đương nhiệm)

Theo Luật Sống số 32 : Là một đoàn thể Tông đồ giáo dân, anh chị em Huynh đoàn Đa Minh được cổ võ :

“Thực hiện công tác tông đồ ngay trong Hội thánh địa phương : nhiệt tình cộng tác với các linh mục, tu sĩ và các thành phần dân Chúa trong việc xây dựng và phát triển giáo xứ về tinh thần cũng như vật chất. Sự cộng tác đó còn phải được mở rộng đến giáo hạt, giáo phận và Hội thánh toàn cầu”.

4.2. Nâng cao việc huấn luyện

Từ năm 1987, các khóa huấn luyện ngắn hạn và dài hạn được tổ chức liên tục cho các cấp tại Trung ương, Giáo phận, Liên huynh và Huynh đoàn, đã được anh chị em tích cực hưởng ứng tham gia. Và từ năm 1990, sau khi “Luật Sống Người Giáo Dân Ða Minh Việt Nam” được châu phê và xuất bản, nhịp độ học tập của anh chị em càng gia tăng, với các khóa học và các tài liệu Về Nguồn I, Về Nguồn II, và Hành Trang, trở nên cẩm nang giúp anh chị em thực thi “Luật Sống” và tinh thần Dòng.

Năm 2013 tài liệu Huấn luyện căn bản cho ba giai đoạn tìm hiểu, dự tuyển và tuyên hứa được phổ biến. Các đoàn viên được học hỏi những điểm cần thiết cho đời sống kitô hữu :

 + Lịch sử cứu độ, Tín lý, Ơn gọi giáo dân, Lectio Divina
+ Kinh Thánh tổng quát, Bí tích, Luật sống huynh đoàn.
+ Tân Ước, Luân lý, Phụng vụ, các thánh dòng.

Hàng tháng HĐĐM có tập Chia sẻ Tin mừng với lá thư đặc trách, các bài suy niệm, tinh thần Dòng, thông tin và ân nhân. Trang mạng Huynh đoàn hiện nay là “hddmvn.net”, cập nhật các thông tin và lưu trữ nhiều tài liệu nghiên cứu về lịch sử, thần học cũng như mục vụ.

Năm 1992, Ban Đặc trách cũng đã thành hình một đội ngũ giảng viên gồm các linh mục, tu sĩ và anh chị huynh đoàn có trình độ, đạo đức và nhiệt tâm, sẵn sàng đi đến các địa phương mở các khóa huấn luyện chuyên biệt.

Từ năm 2006 đến 2009 các khóa Chân Lý được tổ chức cho các Huynh đoàn giáo phận trên toàn quốc. Huynh đoàn lần lượt thay thế Kinh nguyện dâng Cha bằng sách chính thức Phụng vụ các giờ kinh, kèm với phần phụng vụ riêng của Dòng.

Từ năm 2010 đến 2015 Huynh đoàn Tỉnh tiếp tục mở các khóa huấn luyện về Quản trị – Điều hành và Hướng dẫn thi hành Luật Sống cho các Huynh đoàn giáo phận. Năm 2014 Huynh đoàn Tỉnh mở các lớp bồi dưỡng giảng viên tại Đền Thánh Phú Nhai Bùi Chu và tại Vũng Tàu.

4.3 Giới Trẻ Huynh Đoàn Đa Minh

Nhờ thấu hiểu tinh thần và sứ vụ Ða Minh, Huynh đoàn Đa Minh được đón tiếp nhiều bạn trẻ gia nhập, vì thế từ năm 1991, Ban Ðặc trách đã phổ biến tập “Chỉ Nam” cho giới trẻ, để các bạn có thể sống tinh thần Ða Minh phù hợp hơn với lứa tuổi. Các bạn được cổ võ tận dụng khả năng và sức trẻ để dấn thân sinh hoạt giáo xứ : ca đoàn, giáo lý viên … và đặc biệt là trong công tác xã hội. Đến nay, nhiều anh chị trẻ thời đó đã lãnh trách nhiệm trong Ban Phục vụ Huynh đoàn các cấp.

Để hỗ trợ tinh thần, cổ võ việc giao lưu và hợp tác giữa anh chị em huynh đoàn trẻ, Ban phục vụ Tỉnh dòng đã tổ chức các trại giao lưu, trại truyền thống và trại huấn luyện.

Hai trại giao lưu : Năm 1990 giao lưu giới trẻ Huynh đoàn Xuân Lộc và Sài Gòn tại đền thánh Martinô Hố Nai. Năm 1992 mừng 25 năm thành lập Tỉnh dòng, giao lưu giới trẻ huynh đoàn Xuân Lộc, Sài Gòn và Phú Cường tại Thủ Đức.

Chín trại truyền thống :

+ 2001 tại Thác Mai, Đồng Nai.
+ 2003 tại giáo xứ Cao Xá, Tây Ninh.
+ 2004 tại Đền thánh Martinô, Đồng Nai .
+ 2006 tại giáo xứ Nỗ Lực, Hưng Hóa.
+ 2007 tại giáo xứ Chi Lăng, Ban Mê Thuột.
+ 2008 tại Paradise, Vũng Tàu.
+ 2010 tại giáo xứ Tân Hiệp, Long Thành.
+ 2012 tại giáo xứ K’Long, Đà Lạt.
+ 2014 tại giáo xứ Trung Đồng, Thái Bình.

Năm 2013 Ban phục vụ Tỉnh đã tổ chức hai trại huấn luyện : một cho các giáo phận miền Bắc tại Bắc Ninh và một cho các giáo phận miền Nam tại đền thánh Martinô, Hố Nai.

4.4. Những yêu cầu mới

Theo những hướng dẫn của Dòng, HĐGDĐM được kêu mời chia sẻ kinh nghiệm và hợp tác với các thành phần khác thuộc gia đình Đa Minh. Tháng 10.2000, anh trưởng Giuse Nguyễn Bảo Huyền đã tham gia phái đoàn dự Đại hội Gia đình Đa Minh Quốc tế tại Philippines.

Tại Việt Nam, anh chị em có cơ hội gặp gỡ, trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm với các vị Đặc trách HĐĐM thế giới như cha Gerald Tookey (2001), cha David Kammler và bà Belen Tangco, chủ tịch HĐĐM Châu Á (2008) ; hướng dẫn các vị đi thực tế tại các huynh đoàn giáo phận Sài Gòn, Xuân Lộc và Bùi Chu. Năm 2013, ban phục vụ tiếp đón 16 anh chị em HĐĐM Indonesia tại Trụ sở Tỉnh dòng.

Trong khuôn khổ Dòng chuẩn bị mừng 800 năm thành lập : ba đại diện HĐĐMVN đã tham dự cuộc họp HĐĐM vùng Châu Á Thái Bình Dương, tại Manila, (tháng 7.2014), và gặp cha tân Đặc trách HĐĐM thế giới Rui Carlos Almeida Lopes. Bốn đại biểu đã tháp tùng cha giám tỉnh Giuse Nguyễn Đức Hòa, tham dự những ngày tĩnh tâm của Gia đình Đa Minh vùng Châu Á Thái Bình Dương, tại Manila (tháng 10.2015).

4.4. Huynh đoàn Đa Minh Việt Nam hôm nay

Với tổ chức chặt chẽ và việc huấn luyện chu đáo hơn, anh chị em HĐGD ĐMVN càng ngày ý thức sứ vụ của Dòng trong ơn gọi giáo dân, nhiệt tình thi hành sứ vụ tại địa phương, cộng tác với cha xứ trong nhiều công tác mục vụ như: Hội đồng giáo xứ, thừa tác viên cho rước lễ, giáo lý dự tòng, hòa giải các gia đình, thăm viếng giúp đỡ người bệnh tật, neo đơn…

Ðặc biệt anh chị em ngày càng tích cực hiệp thông và hợp tác hơn với Giáo hội và Tỉnh dòng : tham dự các khóa học hỏi về giáo lý, Kinh Thánh, yểm trợ các công trình xây dựng, thể hiện lòng bác ái cụ thể qua tháng bảy hàng năm (tháng bác ái Đa Minh), hỗ trợ người nghèo, chăm sóc bệnh nhân; tổ chức cứu trợ các dịp thiên tai, thăm các cơ sở bác ái như : trại phong, nhà khuyết tật, mái ấm tình thương, viện dưỡng lão…

Huynh đoàn giáo phận Sài Gòn thành lập một cơ sở nuôi dưỡng người già neo đơn tại Vĩnh Lộc từ năm 2002. Huynh đoàn Xuân Lộc yểm trợ nhà tình thương Martinô. Huynh đoàn Đà Lạt lập nghĩa trang thai nhi …

Thống kê huynh đoàn toàn quốc gia tăng đều đặn :

+ Năm 2005 số thành viên 84.808
+ Năm 2010 số thành viên 99.100
+ Năm 2015 số thành viên 113.299

Sau khi Huynh đoàn Bà Rịa được tách ra từ huynh đoàn Xuân Lộc cùng với giáo phận Bà Rịa năm 2015, HĐGDĐMVN hiện có 18 đơn vị tại 16 giáo phận. Gồm 15 Huynh đoàn giáo phận : Ban Mê Thuột, Bà Rịa, Bắc Ninh, Bùi Chu, Cần Thơ, Đà Lạt, Hải Phòng, Hưng Hóa, Long Xuyên, Nha Trang, Phan Thiết, Phú Cường, Sài Gòn, Thái Bình, Xuân Lộc. Ba huynh đoàn trực thuộc huynh đoàn tỉnh : huynh đoàn Vĩnh Long, huynh đoàn Cựu Tu Sinh Đa Minh, huynh đoàn Thánh Hiển Dominiart (thành lập ngày 9.12.2015)

Huynh đoàn Giáo dân ĐMVN hiện có 140 liên huynh với 1.268 huynh đoàn. Đông nhất là Huynh đoàn giáo phận Bùi Chu, rồi đến Xuân Lộc, Thái Bình, Sài Gòn và Bắc Ninh.

Tỉnh hội 2007 xác định : “Huynh đoàn giáo dân Đa Minh quả thực là niềm tự hào không những bởi số lượng, mà còn bởi sức sống mãnh liệt được biểu lộ qua lòng đạo đức và nhiệt tâm tông đồ. Chính vì thế, Tỉnh dòng cần quan tâm, đầu tư hơn nữa, nhất là về mặt đào tạo, nhằm giúp cho Huynh đoàn ngày càng phát triển, đặc biệt về phẩm chất.

Trong văn thư châu phê tỉnh hội 2015, Bề trên Tổng quyền Bruno Cadoré nhận định : “Truyền thống làm việc như một Gia đình Đa Minh rất mạnh tại Việt Nam và anh em phấn khởi khi nhắc đến điều đó. Tôi rất vui mừng khi nghe anh em nói về sự hợp tác với các chị em Đa Minh, với Huynh đoàn Giáo dân Đa Minh và với các nhóm khác trực thuộc giám tỉnh, cũng như anh em đã cùng nhau cổ võ thi hành sứ vụ giảng thuyết của Dòng”.