Làm chứng cho Sự Thật (29.08 – Lễ Nhớ Thánh Gio-an Tẩy Giả bị trảm quyết)

Làm chứng cho Sự Thật (29.08.2024)

“Con muốn ngài ban ngay cho con cái đầu ông Gioan Tẩy Giả, đặt trên mâm.”

Trong bài Tin Mừng hôm nay, qua sự việc ông Gioan bị trảm quyết, chúng ta thấy được hành trình theo Chúa thật không dễ dàng. Đặc biệt, đã là chứng nhân của Chúa, thì chúng ta phải dám nói lên tiếng nói của sự thật.

Ông Gioan Tẩy Giả biết rằng những lời nói của mình về sự thật có thể không được đẹp lòng vua và bị thù ghét, thậm chí dẫn đến cái chết. Thế nhưng, ông vẫn nói lên điều lương tâm mình mách bảo, không né tránh, điều này đã làm vua Hêrôđê có cái nhìn khác về ông. Thật thế, vua Hêrôđê không thích ông Gioan Tẩy Giả, nhưng trước tính tình cương trực, thái độ thẳng thắn dám làm chứng cho sự thật, nhà vua rất nể phục và còn che chở cho ông. Tuy nhiên, khi sở hữu quá nhiều quyền lực thì người ta thường dễ phạm sai lầm. Vì một lời hứa, và không muốn lời hứa của mình mất giá trị, nên nhà vua đã lập tức đồng ý với việc “ban ngay cái đầu ông Gioan Tẩy Giả đặt trên mâm”. Chỉ vì muốn giữ hình ảnh “người quân tử nhất ngôn”, vua Hêrôđê sẵn sàng giết đi một người công chính.

Hiện nay, điều này chẳng có gì là mới lạ, sự thật luôn bị che lấp, được bao bọc bởi một vẻ ngoài bóng loáng giả dối. Đó là những thứ mà con người luôn kiếm tìm và không ngừng tranh đấu để thỏa mãn địa vị, danh vọng và quyền lực. Sự trỗi vượt của nó đang không ngừng làm mưa làm gió và thao túng trật tự xã hội theo chiều mà nó đang vận hành. Vì quyền lực mà các quốc gia không tìm được tiếng nói chung, ai cũng muốn mình là bá chủ. Vì danh vọng mà con người không ngại luồn cúi, chấp nhận đánh mất bản thân để đạt được điều mình mong ước. Vì địa vị, bạn bè hay đồng nghiệp có thể hạ bệ và phản bội lẫn nhau. Quả thật, trên tất cả, chúng ta nên có cái nhìn trực diện mọi vấn đề với sự đo lường của lương tâm.

Tiếp nối sứ vụ của Gioan, và nhất là thi hành lệnh truyền của Chúa Giêsu, suốt 2000 năm qua, Giáo Hội không ngừng lên tiếng cho công lý, sự thật, bảo vệ những người nghèo, không có tiếng nói…, thế nên nhiều chứng nhân anh dũng đã can đảm nói không với cái ác, bất nhân và vô luân. Họ đã vâng lời Thiên Chúa hơn là vâng lời người phàm, vì thế biết bao nhiêu máu đào đã đổ ra và những bộ xương chất đầy thành núi qua các cuộc tử đạo để gióng lên tiếng nói của lương tâm, hầu tố cáo những thói vô luân của con người, nhất là những vị lãnh đạo bất nhân và ham dục…

Là Kitô hữu, chúng ta được mời gọi trở nên ngôn sứ của Chúa Kitô, trở nên người loan báo chân lý. Tuy nhiên, theo bản tính tự nhiên, chúng ta khó có thể vượt qua được những toan tính thiệt hơn của con người, nên thay vì làm chứng cho Chúa, chúng ta lại phản chứng khi trở nên như Hêrôđia: ghen tị, oán ghét và tàn độc. Những lúc như thế là chúng ta chưa dám sống công chính và đi theo giáo huấn của Chúa Giêsu.

Lạy Chúa, theo gương của thánh Gioan Tẩy Giả, xin cho mỗi người chúng con luôn ý thức sứ mệnh ngôn sứ của mình trong thời đại hôm nay, biết làm chứng cho sự thật và lên tiếng phản đối sự dữ trong tinh thần bác ái. Amen.

Joston

Làm sao để không phải… (29.08.2023)

“Làm sao để niềm vui của người này không phải là nỗi buồn của người kia. Làm sao để công nghiệp hóa một ngôi làng nhưng lại không ung thư hóa dân làng. Làm sao để tăng lợi nhuận đầu tư nhưng đừng đổ chất thải ám hại môi trường sống. Làm sao để tăng trưởng, để giàu có hơn, nhưng đừng bức tử nguồn nước cho mai sau, đừng để những con kênh thành kênh nước đen, đừng để những dòng sông thành sông chết”. 

[Huyền thoại phần mía ngọn – Yêu xứ sở thương đồng bào, Đoàn Công Lê Huy, NXB Kim Đồng, 2016]

Đoạn văn trên cho thấy cái bi kịch trái chiều, đối lập của cuộc sống con người; đối lập giữa sự thiện và cái ác… Đó cũng là bi kịch cuộc đời của Gio-an – vị tiền hô của Đức Giê-su Ki-tô – Người đến để làm chứng cho ánh sáng, chứ chính mình không phải là ánh sáng.

“Làm sao” để sinh nhật vui vẻ của Hê-rô-đê An-ti-pa “không phải” là ngày chết thảm sầu của Gio-an ?

“Làm sao” sống tốt với đời mà “không phải” bội tín với Chúa ?

Hỏi cũng chính là trả lời:

Phải khiêm tốn nhận ra những lỗi lầm, yếu đuối của bản thân mình;

Phải nhạy bén nghe theo tiếng lương tâm không hướng chiều theo dục vọng và sự ác;

Phải luôn luôn ý thức sống công chính, và sẵn sàng chịu trách nhiệm về người khác.

Phải can đảm làm chứng cho sự thật, ngăn chặn sự xấu, và dám chấp nhận đau khổ vì Tin Mừng.

Lạy Chúa, xin giúp con chu toàn sứ mạng chứng nhân Tin Mừng giữa đời hôm nay. Amen. 

CÁT BIỂN 

Hy sinh vì chân lý và chính đạo (29.08.2022)

“Con muốn ngài ban ngay cho con cái đầu ông Gio-an Tẩy Giả, đặt trên mâm.”

Hiếm có vị thánh nào trong Giáo Hội được mừng ngày sinh nhật và cả ngày mất như thánh Gioan Tẩy Giả. Trong suốt hành trình là “ngôn sứ của Đấng Tối Cao: con sẽ đi trước Chúa, mở lối cho Người”, Gioan đã tự ví mình là “tiếng hô trong hoang địa: hãy dọn sẵn con đường cho Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi” và thánh nhân đã đóng trọn vai trò này qua việc tích cực rao giảng và làm phép rửa thống hối.

Thời điểm Gioan Tẩy Giả làm phép rửa tỏ lòng sám hối bên bờ sông Gio-đan trùng với khoảng thời gian Hê-rô-đê An-ti-pa làm quận vương cai trị xứ Ga-li-lê. Cuộc sống của ông có nhiều lầm lỗi nhưng lầm lỗi lớn nhất mà ai cũng biết đó là ông ngang nhiên lấy vợ của người anh làm vợ của mình. Người đàn bà xấu nết đó là bà Hê-rô-đi-a. Thấy vậy, Gioan Tẩy Giả đã lên tiếng công khai cảnh cáo và ngăn cản. Việc đó đã đến tai Hê-rô-đi-a làm cho bà hết sức tức giận. Bà đã yêu cầu Hê-rô-đê bắt giam Gioan. Tuy Gioan đã bị tống ngục nhưng bà ta vẫn chưa vừa lòng. Biết Gioan Tẩy Giả là một con người không thể mua chuộc cho nên bà luôn tìm dịp để giết ngài. Và Tin Mừng hôm nay, thánh sử Mác-cô thuật lại sự nham hiểm đến độ thâm độc của người đàn bà trắc nết ấy dẫn đến cái chết bi thương của Gioan, một cái chết mà ta tưởng như phim kinh dị: chặt đầu đặt trên mâm và chuyền tới chuyền lui cho nhiều người… Giả sử chúng ta cũng có mặt tại thời điểm đó, chúng ta có dám nhìn trực diện vào cái khung cảnh đẫm máu ấy không? Huống hồ những người chủ mưu cho vụ giết hại này lại là những phụ nữ.

Chỉ vì để thỏa mãn lợi thú của bản thân, những con người nham hiểm đã cấu kết với nhau để tiêu diệt tiếng nói lương tâm và bịt miệng công bằng chân lý. Cái chết của thánh Gioan Tẩy Giả là một trong những trang bi thảm nhất của Tin Mừng vì những hoàn cảnh éo le đã gây nên. Những tâm tính hắc ám nhất của nhân loại đều hội tụ ở đây: một người vì muốn bảo vệ thanh danh lại hèn nhát, không can đảm làm theo tiếng lương tâm; một cô gái trẻ đùa giỡn với mạng sống người khác với tư thế ung dung như thể cô đang chơi trò giật dây con rối vậy; một người đàn bà bị dục vọng lôi cuốn đến mức điên cuồng. Đoạn Kinh Thánh bi đát này đã phơi bày ra tất cả sự hèn nhát, nhân nhượng, mưu mô, thù oán, say sưa và tàn bạo của con người.

Ngày nay cũng đã và đang xảy ra các trường hợp tương tự. Tuy “cốt truyện” không giống như vụ xử tử Gioan nhưng “cốt lõi” vấn đề vẫn là thói nham hiểm của con người. Vì nham hiểm mà người ta sẵn sàng làm bất cứ thứ gì dù điều đó có nguy hại đối với người khác, miễn sao mình có lợi là được. Với nhiều mức độ và đa dạng, người ta cũng vẫn đang nham hiểm đối với nhau, bất kể người đó là ai.

Vì mưu mô thâm độc mà người ta coi thường công lý, bóp méo sự thật, đổ lỗi lòng vòng cho nhau chứ không phục thiện mà nhận lỗi, chỉ bằng mặt mà không bằng lòng. Dám chơi nhưng không dám chịu. Hèn nhát, nhỏ mọn và vô nhân tính.

Thánh Gioan Tẩy Giả đã sống để nói lên sự thật và đã chết để bảo vệ sự thật: sự thật về hiện tình của xã hội, sự thật về thực trạng của từng cá nhân và sự thật về chính mình. Là Kitô hữu, chúng ta được mời gọi trở nên ngôn sứ của Đức Kitô, trở nên người loan báo chân lý và làm chứng cho chính đạo.

Lạy Chúa, Chúa đã muốn cho thánh Gioan Tẩy Giả báo trước mầu nhiệm Con Chúa sinh ra và chịu chết. Xưa thánh nhân đã anh dũng hy sinh vì chân lý và chính đạo thế nào, thì nay xin Chúa cũng cho chúng con biết xả thân làm chứng cho Tin Mừng như vậy. Amen.

Joston

Tự do lương tâm (29.08.2020)

Tin Mừng theo thánh Mác-cô kể lại việc Hê-rô-đê đã can dự vào cái chết của Gio-an Tẩy Giả. Nhà vua chịu áp lực từ những khách dự tiệc và mẹ con Hê-rô-đi-a.

Hê-rô-đê tuy đã cho người bắt giam Gio-an trước đó. Nhưng nhà vua luôn áy náy lo sợ trong lòng vì Gio-an là người công chính, là người dám nói sự thật, dám can ngăn lối sống vô luân của nhà vua. Hê-rô-đê còn che chở cho Gio-an trước sự căm thù của bà Hê-rô-đi-a  muốn giết chết Gio-an, vì ngài đã không cho phép hôn sự sai trái giữa Hê-rô-đê và Hê-rô-đi-a tồn tại.

Tuy là người có tự do lương tâm, nhưng Hê-rô-đê lại quá nhu nhược không có can đảm để tha chết cho Gio-an – người vô tội – chỉ vì một lời hứa đầy ngạo mạn trong lúc vui say yến tiệc. Hê-rô-đê chỉ nghĩ đến địa vị của mình, vương quyền của mình, danh dự của mình trong mù quáng, trong danh vọng thấp hèn mà đã làm cho một người công chính phải chết oan.

Lạy Chúa, xin cho con đủ can đảm sống theo lời Chúa dạy, giữa một xã hội xa lạ với Tin Mừng. Xin cho con luôn biết sử dụng sự tự do một cách chính đáng, để mọi quyết định luôn phù hợp với thánh ý Chúa. Amen.

CÁT BIỂN

Sống vì yêu; chết vì chân lý (29.08.2019)

Cuộc đời của Gio-an Tẩy giả chính là lời chứng cho Đức Ki-tô, Đấng sẽ đến sau ông nhưng lại cao trọng hơn ông. Ông đã chết vì đã dám sống cho chân lý.  Gio-an đã cản trở cuộc hôn nhân sai trái của ông với bà Hê-rô-đi-a – vợ của Hê-rô-dê Phi-lip-phê, anh trai mình. Ông đã can ngăn nhà vua: “Ngài không được phép lấy vợ của anh ngài”. Hê-rô-đê An-ti-pa đã bắt Gio-an tẩy giả và xiềng ông trong ngục.

Hê-rô-đê vẫn biết Gio-an là người công chính thánh thiện; Hê-rô-đê luôn nể sợ Gio-an. Nhưng Hê-rô-đê đã hèn nhát không dám đối diện với sự thật khi được Gio-an can ngăn không được loạn luân. Vì thế, đã nghe lời xúi giục của Hê-rô-đi-a xử trảm ngài. Chỉ vì một chút danh dự hão, mà Hê-rô-đê đã can dự vào cái chết vô tội một vị ngôn sứ.

Đây cũng chính là bài học cho đời sống gia đình hôm nay:

Nếu gia đình không được liên kết, ràng buộc bởi sự yêu thương chân thật, thì sự giả dối, gian trá sẽ lên ngôi. Một gia đình mà thiếu vắng tình yêu thương chân thật thì gia đình đó sẽ thiếu vắng Thiên Chúa. Mà không có Thiên Chúa – là tình yêu – Không sớm thì muộn chính sự xào xáo, bất hòa, sự bất trung trong gia đình chính là nguyên nhân làm gia đình phải ly tan, đổ vỡ là điều không tránh khỏi. Vợ chồng lúc đó sẽ là những Hê-rô-đê, và Hê-rô-đi-a mới. Lịch sử sẽ được lặp lại; gia đình sẽ biến thành địa ngục, chết chóc…

Lạy Chúa, xin cho con biết sống cho chân lý đức tin khi đối diện với những thật – giả luôn xảy ra hàng ngày; xin Chúa cứu con khỏi mọi sự dữ. Amen.

CÁT BIỂN

Không im lặng trước tội lỗi và bất công (29.08.2018)

Thánh Gioan Tẩy Giả là người anh họ của Đức Chúa Giêsu. Thân mẫu ngài là thánh nữ Êlizabeth và thân phụ ngài là ông Zacaria. Chương đầu tiên của Tin mừng theo thánh Luca thuật lại biến cố sinh nhật tuyệt vời của thánh Gioan. Và Tin mừng theo thánh Mác-cô, nơi chương thứ 6, các câu 14-29, kể lại những chi tiết tàn bạo về cái chết của Gioan Tẩy Giả.

Vua Hêrôđê lấy vợ của anh mình là bà Hêrôđia. Gioan nói cho Hêrôđê biết điều ấy là sai, nhưng Hêrôđê và Hêrôđia không muốn nghe và giữ giới luật của Thiên Chúa. Họ chỉ muốn làm theo ý riêng mình. Và Gioan Tẩy Giả đã phải trả giá cho lòng tốt của ngài! Tuy nhiên, thánh nhân không thể hành động theo cách khác được. Ngài không im lặng trước tội lỗi và bất công. Sứ mệnh của Gioan là mời gọi người ta cải hối cuộc đời; và ngài mong muốn cho hết thảy mọi người được ơn giao hòa cùng Thiên Chúa.

Hêrôđia đã giữ mối hận thù đối với Gioan. Và khi dịp thuận tiện xảy đến, bà đã ra tay sắp đặt để Gioan bị chém đầu. Gioan đã phải chấp nhận những hậu quả nghiệt ngã cho việc giảng dạy chân lý Phúc âm.

Thánh Gioan Tẩy Giả rao giảng phép rửa sám hối, chuẩn bị cho người ta đón nhận Đấng Mêsia. Ngài đã làm phép rửa cho Chúa Giêsu trong dòng sông Giođan và được hưởng kiến niềm vui vì sứ mệnh công khai của Chúa Giêsu đã khởi sự. Gioan Tẩy Giả đã khích lệ các môn đồ của mình đi theo Đức Chúa Giêsu. Ngài biết rằng danh Chúa phải tỏa sáng ra, còn danh mình phải lu mờ đi. Trong chương thứ nhất Phúc âm theo thánh Gioan, thánh Gioan Tẩy Giả nhận mình chỉ là tiếng kêu trong hoang địa, chỉ thức tỉnh người ta hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng mà thôi! Thánh nhân mời gọi mọi người hãy sẵn sàng để chuẩn bị đón nhận Đấng Mêsia. Sứ điệp của Gioan Tẩy Giả phải chăng cũng là sứ điệp của mỗi người chúng ta?

Chúng ta hãy nài xin thánh Gioan Tẩy Giả giúp chúng ta luôn sẵn sàng để đón nhận Chúa Giêsu ngự đến trong cuộc sống của mình.

Lương tâm chân chính (29.08.2017)

Nhóm nhạc Lê Minh Bằng (1959), cho ra đời Đêm Nguyện Cầu – nhạc phẩm đầu tay của nhóm – được mở đầu với những ca từ như sau: 

“Hãy lắng tiếng nói vang trong tâm hồn mình, người ơi 

Con tim chân chính không bao giờ biết đến nói dối…”

 Làm đánh động lương tâm nhiều người yêu hòa bình; chán ghét chiến tranh hận thù… trong những năm đất nước còn chiến tranh tương tàn.

Hôm nay, Giáo hội tưởng nhớ cái chết bi thương của một vị thánh đã dám bày tỏ lương tâm chân chính của mình để bảo vệ chân lý; can đảm chấp nhận trảm quyết để nói lên sự thật; và đã nên chứng nhân anh hùng cho Tin Mừng Cứu Độ…

Vị đó chính là Gio-an Tẩy Giả. Ngài đã bị bắt giam trong ngục và bị chặt đầu bởi sự mê muội và tàn ác của vua Hê-rô-đê cũng như của bà Hê-rô-đi-a.

Cái chết của Gio-an Tẩy Giả chính là “cú hích can đảm” cho những ai đang và sẽ làm chứng cho sự thật; làm chứng cho Đức Ki-tô, mặc dù biết rõ nếu dám làm chứng như thế sẽ bị bách hại, sẽ bị giết chết.

Gio-an Tẩy Giả đã đi qua cái chết để hoàn thành sứ mạng tiền hô của mình một cách tốt đẹp…

Lời thề hứa thiếu khôn ngoan, ích kỷ; một lương tâm hèn nhát; một sĩ diện hão của Hê-rô-đê; và sự đam mê dục tình, mưu mô hiểm độc của bà Hê-rô-đi-a vẫn còn nhan nhãn, vẫn còn đang tiếp diễn trong thế giới hôm nay dưới các hình thức: Không tôn trọng phẩm giá con người; không tôn trọng sự thật, công lý; nuôi lòng hận thù, ích kỷ, ghen ghét; mê đắm thụ hưởng khoái lạc, tôn thờ của cải vật chất, và ham thích sự bất chính…

Nếu người tín hữu Chúa Ki-tô không sống theo giá trị Tin Mừng; không biết sống yêu thương, tôn trọng nhau như Chúa đòi hỏi; không dám bảo vệ công lý, hòa bình, xây dựng nền văn minh tình thương trong môi trường sống của mình và trong đời sống gia đình của mình… thì họ cũng chính là bạo vương Hê-rô-đê và ác phụ Hê-rô-đi-a đó thôi !

Lạy Chúa Giê-su, Chúa chính là đường, là sự thật và là sự sống. Xin cho các Ki-tô hữu biết noi gương thánh Gio-an Tẩy Giả, sống chân thật và can đảm làm chứng cho sự thật để mỗi Ki-tô hữu trở nên những chứng nhân anh dũng của Chúa giữa lòng thế giới hôm nay. Amen.

CÁT BIỂN