Trời về chiều, những tia nắng cuối ngày đổ xuống trên dòng Như Nguyệt hiền hòa, làm cho mặt nước lấp lánh như một bức tranh dát vàng. Bên bờ sông, tiếng chuông nhà thờ từ xa ngân vang báo hiệu sự chuyển giao của thời gian và đất trời. Giữa không gian tĩnh mịch của hoàng hôn xứ Kinh Bắc, làm cho tôi sống lại bao khoảnh khắc hào hùng của tiền nhân…
Nơi bến đò Thổ Hà này, cách đây hơn 100 năm về trước cụ trùm Giuse Hoàng Lương Cảnh trong bộ áo the bạc màu, ngày ngày vượt sông để đi chữa bệnh và rửa tội cho những người đang hấp hối. Vì lòng nhiệt thành tận tụy, vào tháng 07 năm 1838, trên đường đi chữa bệnh, cụ đã bị quan quân bắt giữ tại chính bến đò này. Cũng trên mảnh đất Kinh Bắc linh thiêng này, đã chứng kiến lớp lớp các nhà thừa sai và các vị chứng nhân đức tin đổ máu đào để làm chứng cho đạo Chúa. Nổi bật là biến cố các vị chứng nhân đức tin trong đó có cụ trùm Giuse Hoàng Lương Cảnh chịu tử đạo tại pháp trường Cổ Mễ năm 1838, 1839 và 100 vị đầu mục chịu tử đạo tại cổng Tả thành Bắc Ninh vào năm 1862.
Ngày nay, khi đến những địa danh trên ta không còn thấy bóng dáng các nhà thừa sai và các vị tử đạo xưa kia; cũng không có tấm bia đá nào ghi lại công lao vất vả của các Ngài. Nhưng hình ảnh và tấm gương sáng ngời về lòng trung kiên của các Ngài vẫn khắc sâu trong tâm khảm mỗi người con của giáo phận miền Quan Họ; trong mỗi chúng ta, các Ngài là những vị “danh nhân” như lời sách Huấn ca ca ngợi: “Các vị là những người đạo hạnh, công đức của các ngài không chìm vào quên lãng. Dòng dõi các ngài luôn được hưởng một gia tài quý báu đó là lũ cháu đàn con. Dòng dõi các ngài giữ vững các điều giao ước; nhờ các ngài, con cháu cũng một mực trung thành” (Hc 44,10-13).
Quả vậy, các bậc tiền nhiên là những người đã trung thành giữ vững đức tin, dẫu cho phải đối diện với hiểm nguy, bắt bớ, gươm giáo. Và sau cùng, các Ngài đã dùng chính máu đào để minh chứng cho niềm tin của mình. Những giọt máu đào rơi xuống, làm nảy nở và trổ sinh những hoa trái đầu mùa như của lễ dâng lên Thiên Chúa. Không chỉ vậy, giọt máu ấy loang ra để tiếp tục thông truyền mạch sống đức tin cho mọi thế hệ. Để lòng nhiệt huyết và tình yêu Thiên Chúa tiếp tục được chảy nơi con cháu các Ngài, là chính chúng ta.
Ước mong sao mỗi người chúng ta, là con cháu của các bậc tiền nhân anh hùng sẽ luôn biết tự hào về dòng máu đức tin đang chảy trong mình. Để mỗi ngày kiên trung trong đức tin, vững vàng trong đức cậy và thiết tha trong đức mến. Nhờ đó, mảnh đất giáo phận Bắc Ninh tiếp tục trổ sinh những hoa trái tốt đẹp, góp phần tô điểm cho vườn hoa của Hội Thánh thêm rực rỡ sắc hương.
Giuse B. Duy
https://giaophanbacninh.org