Thánh Pi-ô V
Giáo hoàng (1504-1572)
Lễ nhớ ngày 30 tháng 4
Cậu An-tô-ni-ô Ghít-li-ê-ri sinh tại Bốt-xô gần A-lê-xan-ri-a nước Ý năm 1504. Năm 16 tuổi, cậu xin gia nhập dòng Anh em Thuyết giáo và đổi tên là Mi-ca-en (1520). Cuộc sống của thầy nổi bật về đức khiêm tốn, tinh thần cầu nguyện liên lỉ, khao khát tìm vinh danh Chúa trong đức vâng phục và nhất là tinh thần yêu mến kỷ luật. Thầy lãnh tác vụ linh mục năm 1528, nhận chức giáo sư thần học và giảng dạy trong suốt 15 năm trời.
Trong dòng, cha nhiều lần giữ chức bề trên tu viện, nổi tiếng về đời sống nhiệm nhặt. Trong Giáo hội, năm 1551, cha giữ chức Cao ủy Tòa tra Rô-ma, năm 1556, đức Phao-lô IV đặt cha làm giám mục Nê-pi và Xu-tơ-ri, năm sau được phong chức hồng y, và đến năm 1560 được đức Pi-ô IV cử coi sóc giáo phận Môn-đô-vi xứ Pi-ô môn-tê.
Khi đức Pi-ô IV băng hà, hồng y Ghít-li-ê-ri được tiến cử giữ chức vụ chủ chăn tối cao, lấy tên là Pi-ô V (7-1-1566). Ðược thánh Ca-rô-lô Bô-rô-mê-ô trợ giúp, đức tân giáo hoàng dốc toàn tâm toàn lực lo phần rỗi các linh hồn và canh tân Giáo hội. Người cương quyết bảo vệ đức tin Công giáo, đẩy lui những bè phái dị giáo, làm cho đức tin ngày càng lan rộng và thi hành những quyết nghị của Công đồng Tren-tô.
Người tuần tự và triệt để cải tổ giáo triều Rô-ma, cho công bố “Sách Giáo lý Rô-ma” (1556). Bằng nhiều cách, người liệu cho việc đào tạo hàng giáo sĩ được chắc chắn, nhất là lấy bộ Tổng Yếu Thần Học của thánh Tô-ma làm sách giáo khoa cho các chủng viện. Tước hiệu tiến sĩ Giáo hội được dành cho một số thánh nhân lỗi lạc nay được người mở rộng. Người đã tôn thánh Tô-ma tiến sĩ Thiên Thần là vị tiến sĩ thứ năm của Giáo hội La-tinh vào năm 1567. Người còn cổ võ việc canh tân và thống nhất phụng vụ một cách hữu hiệu và bền vững khi cho ấn hành sách nguyện năm 1568 và sách lễ Rô-ma năm 1570. Người đề cao sự thống nhất tín lý theo truyền thống giữa Giáo hội Ðông phương và Giáo hội La-tinh bằng cách suy tôn với cùng một phẩm tước trong phụng vụ bốn vị đại tiến sĩ của mỗi Giáo hội.
Người sử dụng hết tài lực để ngăn cản địch thù đức tin, điển hình nhất là người đã chuẩn bị một đoàn tàu viễn chinh chống hạm đội Thổ Nhĩ Kỳ. Nhờ đó, các chiến sĩ Công giáo đã thắng trận tại vịnh Lê-pan-tô ngày 7-10-1571. Cảm kích trước cuộc thắng trận mà người tuyên bố là do lời chuyển cầu của Ðức Mẹ Mân côi, nên người lập lễ kính Ðức Mẹ Mân côi năm 1572.
Người từ trần ngày 1-5-1572. Ngày 1-5-1672, đức Cơ-lê-men-tê X tôn người lên hàng chân phước và đức Cơ-lê-men-tê XI ghi danh người vào sổ các thánh ngày 22-5-1712.
Lời nguyện : Lạy Chúa, Chúa đã an bài cho thánh Pi-ô trở thành người bảo vệ đức tin và canh tân phụng vụ. Vì lời thánh nhân chuyển cầu, xin cho chúng con biết cử hành các mầu nhiệm của Chúa với đức tin sống động và lòng yêu mến nhiệt thành. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô Chúa chúng con.