Giải đáp phụng vụ: Có thể xin các ý lễ khác ngoài ý cầu cho người chết không?

Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma.

Hỏi: Thưa cha, con muốn biết liệu người ta có thể xin các ý lễ khác ngoài ý cầu cho người chết không; thí dụ, xin Chúa chúc phúc cho một hiệp hội, một việc tông đồ, hoặc vượt qua một cơn trầm cảm, v.v.? – S. L, Rôma, Ý.

Đáp: Câu trả lời ngay lập tức cho câu hỏi này là “được”; linh mục có thể dâng lễ với các ý lễ khác ngoài ý cầu cho người chết. Tuy nhiên, thật là đáng giá để nói rõ thêm vấn đề này.

Bất cứ khi nào Thánh Lễ được cử hành, có ba loại hoa trái phát sinh từ việc cử hành này: ý cầu tổng quát (cho toàn thể Giáo Hội), ý đặc biệt hoặc thừa tác (cho ý của linh mục như là thừa tác viên), và ý cá nhân (cho mỗi tín hữu, bao gồm cả các linh mục, những người tham dự Thánh lễ, mỗi người theo ý của mình).

Ý lễ, mà vì đó linh mục nhận một bổng lễ, không phải là ý riêng của ngài, nhưng là ý của ngài với tư cách là linh mục, nghĩa là thừa tác viên Thánh lễ.

Chắc chắn, khi một linh mục chấp nhận một bổng lễ để cử hành Thánh lễ, ngài cam kết cử hành Thánh lễ theo ý của người xin lễ. Sự công bằng đòi hỏi rằng ngài thực sự cử hành Thánh lễ theo ý đó. Để làm như vậy, ngài phải thực hiện một số hành động của việc cử hành cá nhân, ít nhất thống nhất ý lễ của ngài với ý của người xin lễ.

Ý lễ này là thường cầu cho linh hồn người đã qua đời, nhưng cũng có thể theo ý cá nhân của người còn sống. Trong thực tế, bất kỳ ý tốt lành và thánh thiện nào cũng có thể là đối tượng của một ý xin lễ.

Trong Sách Lễ Rôma, Giáo Hội đưa ra một số thí dụ về các ý lễ ngoài ý cầu cho người chết.

Trước hết, điều này được thực hiện trong các Thánh Lễ nghi lễ, mà trong đó thường ý của chủ tế là dành cho những người được rửa tội, thêm sức, kết hôn, truyền chức, lãnh bí tích bệnh nhân, khấn Dòng, nhận tác vụ.

Thứ đến, có một loạt các ý lễ, được tìm thấy trong các Thánh Lễ cho các nhu cầu khác nhau. Các Thánh Lễ được cử hành cho Giáo Hội, Đức Giáo Hoàng hay Giám mục địa phương, cho cuộc bầu chọn các vị trong thời Trống Tòa, cho một Công đồng hoặc một Thượng Hội đồng, cho các linh mục và chính linh mục đang cử hành, cho các thừa tác viên, cho ơn gọi, cho giáo dân vào ngày kỷ niệm lễ cưới, cho việc truyền chức hoặc khấn Dòng, cho sự hiệp nhất các Kitô hữu, cho sự hòa giải, cho các Kitô hữu bị bách hại và cho các kẻ áp bức họ.

Ngoài ra, còn có một loạt các ý dân sự, chẳng hạn cầu cho quốc gia, cho những người giữ chức vụ công cộng, cho thời gieo hạt và thời thu hoạch mùa màng, cho hòa bình và công lý và trong thời chiến. Một số ý lễ nói đến các hiện tượng thiên nhiên như động đất và bão táp.

Một loạt các ý lễ khác là cho việc tha tội, khiết tịnh, từ thiện, người thân, kẻ bị bắt giữ, tù nhân, người bệnh, người sắp chết, cho sự chết lành và cho sự tạ ơn.

Có một công thức Thánh lễ tổng quát gọi là “cầu cho mọi nhu cầu”.

Tôi nghĩ rằng một điều cần đề cập đến là rằng, một linh mục cử hành bất kỳ Thánh Lễ nào được nêu ra trên đây, có thể nhận một bổng lễ cho một ý lễ hoàn toàn khác. Tương tự, một linh mục có thể có một trong các ý trên và không cử hành công thức Thánh lễ thích hợp. Thí dụ, một người có thể xin linh mục cử hành một “Thánh lễ cầu cho ơn gọi” vào một ngày, mà trong đó phụng vụ không cho phép loại cử hành ấy, chẳng hạn vào một ngày Chúa Nhật hoặc trong Mùa Chay.

Điểm tôi muốn làm rõ ở đây là rằng, việc Sách Lễ cung cấp một sự lựa chọn rộng rãi của các công thức chứng minh rằng phạm vi của ý lễ là rất rộng thực sự. Như tôi đã đề cập ở trên, người Công Giáo có thể xin lễ cho bất cứ ý nào đáng xin trong thực tế, hoặc ý tốt lành và thánh thiện. Các thí dụ của Sách Lễ cũng cho thấy các loại ý lễ nào có thể được coi là tốt lành và thánh thiện.

Vì lý do này, có thể có những trường hợp khi một linh mục đã nhẹ nhàng từ chối một ý lễ cụ thể, ngay cả khi ý được xin trong thiện ý, và có thể là đối tượng của lời cầu nguyện cá nhân. Chẳng hạn, việc xin lễ cho một đội bóng mình yêu thích được thắng giải đấu là một ví dụ. Người ta có thể tưởng tượng tình huống khó xử, nếu linh mục ấy cũng được một người khác xin lễ cầu cho đội bóng đối thủ của đội bóng trên được thắng giải. (Zenit.org 15-3-2016).

Nguyễn Trọng Đa