LM BARTHÔLÔMÊÔ HUỲNH SAN & Cộng đồng người Việt ở Melbourne, Victoria, Úc Châu.
Chúng tôi vừa nhận được tin Linh Mục Barthôlômêô Huỳnh San đã được Chúa gọi về 12.45 trưa, Thứ Năm 10 tháng 10 năm 2019.
Cha Bart Huỳnh San là một trong hai Linh Mục người Việt đầu tiên được nhận lãnh thiên chức Linh Mục ở Melbourne, Úc Châu, 40 năm về trước, vào ngày 18 tháng 8 năm 1979. Ngài có công rất lớn, không chỉ riêng với cộng đồng Công Giáo, nhưng nói chung là cả cộng đồng người Việt ở Melbourne, Victoria.
Cha Bart Huỳnh San sinh ngày 25 tháng 4 năm 1948. Sau khi hoàn tất bậc tiểu học Ngài gia nhập tiểu chủng viện Hoan Thiện ở Huế và là con đỡ đầu của cố Đức Hồng Y Phanxico Xavier Nguyễn Văn Thuận, lúc đó là Cha Bề Trên Tiểu Chủng Viện. Năm 1973, Ngài được Giám Mục Phanxico Xavier Nguyễn Văn Thuận gửi sang Úc để tiếp tục học chương trình đào tạo Linh Mục ở Đại Chủng Viện Melbourne.
Sau khi nhận lãnh Thiên Chức Linh Mục vào ngày 18/8/1979, Cha Bart Huỳnh San được bổ nhiệm làm cha phó Giáo Xứ Thánh Giuse, vùng Collingwood. Vào thời điểm này có một số người Việt tỵ nạn cộng sản đến cư ngụ tại các khu chúng cư vùng Richmond, Collingwood, Fitzroy, Carlton, Clifton Hill. Cha San đã quy tụ những gia đình Công Giáo đang cư ngụ ở những khu vực này để thiết lập cộng đoàn Công Giáo Việt Nam khoảng cuối tháng 9 năm 1979, bây giờ những giáo dân tiên khởi vẫn còn nhớ, như là thánh lễ Giáng Sinh lần đầu tiên, ngày 24/12/1979, đã được tổ chức long trọng trong ngôi thánh đường. Sau thánh lễ mọi người quy tụ trong hội trường cùng nhau xem văn nghệ và chia sẻ những món ăn thuần tuý Việt Nam. Điểm đặc biệt là không chỉ có người Việt Công Giáo đến tham dự, nhưng còn có một số người Việt không Công Giáo cũng đã đến tham dự thánh lễ và ở lại chia sẻ niềm vui Giáng Sinh chung với những người Việt Công Giáo, và cũng để hâm nóng lại chút tình đồng hương nơi miền đất xa xôi hẻo lánh, xứ lạ quê người này.
Ngoài nhiệm vụ lãnh đạo tinh thần, cha Bart Huỳnh San cũng đã quan tâm đến sự phát triển của cộng đồng người Việt tị nạn cộng sản. Ngài là một trong những người đầu tiên, cùng với Tiến Sĩ Nguyễn Văn Hưng, Giáo sư Nguyễn Ngọc Phách, Kỹ sư Đoàn Việt Trung, cựu đại sứ Việt Nam Cộng Hòa tại Nhật, ông Nguyễn Triệu Đan, đã có công thành lập cơ cấu của Cộng Đồng Người Việt ở Victoria vào năm 1978. Cha Bart Huỳnh San là chủ tịch Cộng Đồng Người Việt, lúc dó có danh xưng là Hội Ái Hữu Người Việt Tự Do Victoria, nhiệm kỳ 2 năm 1980-1982.
Vào thời điểm này cha Bart Huỳnh San đã tổ chức các buổi lễ quan trọng hàng năm tại hội trường Thánh Giuse, Collingwood, như lễ tưởng niệm 30 tháng 4, ngày Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa, lễ tết Trung Thu, Tết Nguyên Đán. v.v…Mỗi dịp lễ hội cha Bart Huỳnh San luôn luôn mời Thượng Tọa Thích Tác Phước, đại diện cho cộng dồng người Việt Phật Giáo đến tham dự.
Chính tại trụ sở giáo xứ Thánh Giuse, Collingwood, có thể nói là nơi tập trung đầu tiên của cộng đồng người Việt nói chung, và cách riêng của cộng đoàn dân Chuá người Việt định cư ở chung quanh vùng Richmond, Abbotsford, Collingwood, Fitzroy, Carlton, Northcote, ngay cả một số giáo dân cư ngụ ở những vùng xa thành phố, như Springvale, Dandenong, Frankston, Box Hill, Nunawading, Ringwood, cũng đã đến đây tham dự thánh lễ và tham gia sinh hoạt ca đoàn, hoặc đoàn Thanh Niên Hy Vọng.
Về phương diện xã hội, năm 1980 cha Bart Huỳnh San, cùng với nhà dòng Oblate of Mary Immaculate đã thành lập hội quán Vào Đời trên đường Victoria, Richmond, với mục đích tạo một nơi chốn để các thanh niên nam nữ đến uống café, ăn bánh ngọt và có cơ hội màn đàm với các thiện nguyện viên làm việc ở đây chuyên cố vấn về an sinh xã hội, giáo dục, ý tế, luật pháp. Khoảng 2 năm sau, nơi đây trở thành Quán Vào Đời, nhà hàng đầu tiên của người Việt ở Melbourne.
Riêng với người Việt Công Giáo ở Melbourne, cha Bart Huỳnh San có công rất lớn cho sự phát triển của cộng đồng dân Chuá trong 40 năm qua. Trong thời gian phục vụ ở giáo xứ Collingwood ngài đã nhận thấy cần phải thành lập một trung tâm Công Giáo cho cộng đoàn dân Chúa, sau một thời gian nghiên cứu, Ngài dã mua một miếng đất rộng lớn ở Keysborough vào năm 1989, đúng 10 năm kỷ niệm ngày chịu chức Linh Mục, để thành lập Trung Tâm Hoan Thiện. Trung tâm Hoan Thiện đã chính thức khánh thành vào ngày 24 tháng 4 năm 1994 do Đức Tổng Giám Mục Francis Little (Tổng Giáo Phận Melbourne) và Đức Giám Mục Phanxicô Xavie Nguyễn Văn Thuận (Tổng Giám Mục Phó Tổng Giáo Phận Sài Gòn). Và kể từ đó, vùng miền Đông Nam Melbourne chính thức có Trung Tâm Công Giáo Hoan Thiện, là sự kết hợp của 2 cộng đoàn là cộng đoàn Thánh Gioan Hoan ở vùng Collingwood và cộng đoàn Thánh Tôma Thiện ở vùng Keysborough.
Sự ra đi của Cha Cố Barthôlômêô Huỳnh San để lại trong lòng người dân ở Melbourne nhiều niềm tiếc nuối. Xin được chia sẻ nỗi niềm bùi ngùi, thương tiếc, trước giờ chia tay của gia đình với Linh Mục Huỳnh San. Nguyện xin Thiên Chúa là Cha Nhân Từ sớm đón nhận linh hồn cha Barthôlômêô Huỳnh San về hưởng Nhan Thánh Chúa.