Mặc dù đời sống đạo đức đã cao, ý riêng vẫn tồn tại trong lời cầu nguyện, cầu xin. Họ có thể xin nhiều điều tốt đẹp để bảo đảm cho phần rỗi của mình. Nhưng không dám phó thác phần rỗi mình cho lòng nhân hậu của Thiên Chúa. Họ muốn gặp Chúa trên đỉnh cao thánh thiện, song không thể gặp Ngài dưới đáy sâu thung lũng tội lỗi. 

Có một cám dỗ mà đa số các linh hồn bị vấp, họ làm việc đạo đức phụng sự Thiên Chúa để được ơn an ủi sốt mến. Thưởng nếm sự ngọt ngào của ân sủng, linh hồn đâm ra say sưa sự ngọt ngào ấy. Vô tình tìm kiếm, khao khát mãi ơn an ủi sốt mến, hóa ra chủ ý làm việc đạo đức để được sự thỏa thích cho mình.

Linh hồn cố tiến đức thành công có, vấp phạm cũng có. Chúa nâng lên rồi Chúa hạ xuống, ban ơn an ủi cho lòng sốt mến rồi lại cất ơn đi, để linh hồn chịu sự khô khan cơ cực. Trí tuệ đôi lúc ra tối tăm, tâm tình khô nhạt, kinh nguyện không sốt sắng đem lại sự phấn khởi, khích lệ như thuở đầu.

Nhiều tự ái, họ không chỉ tự ái với người đời mà cả với Thiên Chúa. Dễ dàng trách Chúa sao nắng mưa không theo ý họ. Được mùa, được việc họ quên mất tạ ơn, mất mùa, thất bại công việc họ phàn nàn trách Chúa. Trách Chúa sao quan phòng cho họ gặp đau khổ, sỉ nhục, hiểu lầm, bệnh tật, gian nan v.v…

Lên bậc sống này, linh hồn thật sự có đức tin. Nhưng là đức tin còn non yếu, dễ bị chao đảo, dễ dàng đánh mất. Nhất là luôn có ý hướng vụ lợi trong niềm tin. Tin Chúa để được lợi, lợi phần hồn, phần xác. Giống như niềm tin của một người làm công cho chủ, tôi làm cho ông và ông trả công cho tôi, đó là công bằng, sòng phẳng. 

Linh hồn vì quá yêu bản thân nên không cho phép ai xúc phạm hay làm tổn thương mình. Họ giàu cả tự ái thiêng liêng, những gì Chúa ban cho, Chúa lấy lại họ không chịu đựng nổi. Như ngôn sứ Giô-na không tuân phục Chúa, rồi dễ dàng trách cứ Chúa vì làm khô héo cây thầu dầu che mát ông, dù ông không trồng, không chăm sóc nó (Gn 4, 1-11).

Một khi linh hồn không quy hướng đời mình về với Thiên Chúa, chẳng ham thích đời sống đạo đức, ma quỷ sẽ lôi kéo ngay vào cuộc sống đam mê hưởng thụ. Lúc bấy giờ họ thấy đời tựa như Eva thấy trái cấm “trông thì đẹp mắt, và đáng quý vì làm cho mình được tinh khôn…” và cố tình quên “ăn nó vào sẽ chết” (St 3).

Làm người Ki-tô hữu, tuy với ân sủng tự nhiên không đồng đều. Người khôn ngoan, kẻ thông minh; người học cao, kẻ dốt nát; người mạnh khỏe, kẻ yếu ớt…Tất cả như những bông hoa có muôn vàn hương sắc khác nhau. Nhưng tất cả đều có bổn phận phải làm lời nén bạc Chúa trao.