Lòng thương xót là Tin mừng cần được khám phá là một trong những đề tài trong tuần tĩnh tâm của giáo triều Rôma trong tuần thứ Nhất Mùa Chay.
Cha José Tolentino Mendonca, giảng thuyết viên của tuần tĩnh tâm dành cho Ðức Thánh Cha Phanxicô và giáo triều Roma, đã tập trung bài suy niệm của ngài trên dụ ngôn đứa con hoang đàng – một câu chuyện phản ánh thực tại của các gia đình, trong đó mối liên hệ giữa anh em bị suy mòn bởi những thứ tình cảm như ghen tị, tranh giành của cải…
Mở đầu bài chia sẻ, cha José Tolentino nhận xét rằng một trong những nguy hiểm trong hành trình nội tâm là coi mình là tâm điểm, “trong đó cái tôi là khởi đầu và kết thúc của mọi thứ.”
Hình ảnh gia đình trong dụ ngôn đứa con hoang đàng cũng giống như các gia đình của chúng ta, nó cho thấy ý nghĩa tế nhị trong các mối liên hệ con cái, và sự mong manh tình cảm giữa chúng ta với nhau.
Trong chúng ta, thực sự không chỉ có những điều tốt đẹp, hài hòa và được giải đáp. Trong chúng ta còn có những cảm giác ngột ngạt, nhiều điều cần được làm rõ, các bệnh lý, vô số sợi dây cần kết nối. Có những vùng đau khổ, những khu vực cần được hòa giải, các ký ức và những ngắt quãng cần cầu xin Thiên Chúa chữa lành cho chúng ta.
Thời đại chúng ta bị thống trị bởi “khao khát trôi dạt”, nó thúc đẩy “trong chúng ta, những đứa con hoang đàng”, ý muốn dễ dàng, không đàng hoàng, chủ nghĩa khoái lạc. Và tất cả điều này phát triển thành “vòng xoáy lừa đảo” bị điều khiển bởi một “xã hội tiêu thụ” hứa hẹn thỏa mãn mọi người và mọi thứ bằng cách đồng hóa “hạnh phúc với sự thõa mãn.” Nhưng sự thõa mãn do chủ nghĩa tiêu thụ mang lại thì chỉ là “nhà tù của các khao khát.”
Thêm vào nhu cầu muốn được tự do của đứa con hoang, bị thúc đẩy bởi “những bước sai lầm” và “những tưởng tượng về sự toàn năng”, là những “kỳ vọng bệnh hoạn” của người con cả:
“Ðiều tương tự rất dễ xâm nhập vào chúng ta: khó khăn trong việc sống tình huynh đệ, đòi hỏi phải có ảnh hưởng trên quyết định của người cha, từ chối vui mừng với điều tốt lành của người khác. Tất cả điều này tạo ra trong anh ta một sự oán giận ngấm ngầm và không có khả năng nắm bắt luận lý của lòng thương xót”.
Thêm vào những bước sai lầm của đứa con thứ, xuất phát từ khao khát tự do của tuổi trẻ sinh động, là một nguy hiểm khác làm cho người con cả mệt mỏi kiệt quệ. Ðó là sự ghen tị. Ðiều này cũng là một bệnh lý của sự khao khát. Ðó là tình trạng thiếu tình yêu, đòi hỏi vô lý và một tâm hồn không hạnh phúc. Con trai cả, người không thể giải quyết được mối quan hệ với em trai, vẫn bị giằng xé bởi “sự háo thắng, những rào cản và bạo hành.” Tuy nhiên, ngược lại với sự ghen tị, là lòng biết ơn, nó “xây dựng và tái khám phá thế giới.”
Bên cạnh hình ảnh các đứa con, mà cách hành động của họ phản ảnh hình ảnh của chúng ta, chúng ta thấy nổi lên hình ảnh người cha:
“Hình ảnh của lòng thương xót là người cha này. Ông có hai đứa con và ông hiểu rằng cần phải cư xử với mỗi đứa theo cách khác nhau, dành cho mỗi đứa một sự quan tâm thích đáng.”
Lòng thương xót, “không phải là dành cho người khác điều họ đáng được hưởng.” Lòng thương xót là cảm thông, là lòng tốt và tha thứ. Nó là “cho nhiều hơn, cho quá mức, đi xa hơn.” Ðó là một “tình yêu vượt mức”, nó chữa lành vết thương. Lòng thương xót là một trong những thuộc tính của Thiên Chúa. Vì vậy, tin tưởng vào Thiên Chúa là tin vào lòng thương xót. Lòng thương xót là Tin mừng cần được khám phá.